Newton dbáo trái đất schết
vào năm 2060
Trong mt bc thưviết năm 1704, nhà khoa hc danh tiếng người Anh
Isaac Newton, cha đẻ ca vt thiên văn hc hinđi, dbáo thếgii s
dit vong vào năm 2060.
Bc thư được ng bti Jerusalem hôm chnht va qua.
mt người theo chnghĩa duy lý, người nhnđược smin trca hoàng gia
vvic phi tuân theo nhng giáo lý ca nhà th, song Newton li sdng mt
đon kinh thánh làm nn tng cho d đoán ca mình.
Căn cvào các câu thơtrong cun ch tiên tri, tác gica các định lut kinh đin
vhp dn, chuynđộng quang hc bình lun rng thếgii stn thếvào 1.260
năm sau sng lp caĐế chếLa linh thiêng tây Âu vào năm 800.
Bc thư, trưng bày tiĐại hc Hebrew Jerusalem, mt phn ca trin lãm
mang tên "Nhng mt ca Newton", nm trong snhng bài viết mà nhà khoa
hc danh tiếng để li cho đời sau, do mt nhà sưu tp giu trao tng.
Đại hc Hebrew cho biếtđây lnđầu tiên thưnày được công brng i kt
năm 1969.
Nhng công trình o cui thếk17 ca Newton tiĐại hc Cambridge nn
tng cho khoa hc hinđại, cho đến khi người ta khám phá ra thuyết tương đối
cơhc lượng to cui thếktrước.
Nhưng nhà vt ni tiếng cũng quan m đến các vnđề tín ca thiđại ông,
nhng vnđề tlâu đã xa ri khi khoa hc hinđại. Newton đã dành 4 năm trong
thp k1670 để chun btiến hành thut gikim - mt ý tưởng cho rng th
biến các kim loi thông thường thành ng.
Mun làm lnh vt, đặt trên hay
dưới nướcđá
Munđun nước, chúng ta đặtm nước lên trên ngn la, chkhông
đặt cnh ngn la. Vy mun làm lnh mt vt bng nướcđá thì nên làm thế
nào? Do thói quen, nhiu người c đặt vt lên trên nướcđá. Làm thế, ch
công cc mà thôi...
Khi đun nóng nước, chúng ta đặtm nước lên trên ngn la là hoàn toàn
đúng, bi không khí được ngn lađun nóng snhhơn, bc lên khp xung
quanh m. Thành ra, theo cách này chúng ta đã sdng nhit lượng mt cách
li nht.
Còn khi làm lnh vt bng nướcđá, do thói quen, nhiu người c đặt vt lên trên,
chng hnđặt bình sa lên trên nướcđá. Làm nhưthếkhông hp cách, bi
không khí bên trên nướcđá, sau khi lnh, schìm xung được thay thếbng
không khí nóng xung quanh. T đó ta suy ra mt kết lun là: nếu mun làm lnh
thcăn hocđồ ung thì kng nên đặt nó trên nướcđá đặtdưới nướcđá.
nếuđặt ni nước lên trên, thì ch lp nước thp nht lnh đi thôi, còn nhng
phn trên vnđược bao bc bi không khí không lnh. Ngược li, nếuđặt cc nước
đá lên trên vung ni, t nước trong ni slnh đi rt nhanh, bi , lp nước
trên blnh, schìm xung nước nóng hơndưới sn thay thế, cnhưvy
cho đến khi toàn bnước trong ni slnh hết mi thôi (khi đó, nước nguyên cht
không lnh xung đến 0 độ chlnh đến 4 độ C, nhitđộ này nước có tkhi
ln nht). Mt khác, không khí lnh xung quanh cc nướcđá cũng s đi xung
bao vây ly ni nước.
Dùng lađể dp la nhưthếnào
lbn tng nghe nói, phương pháp tt nht, l duy nht, để
chng li trn cháy rng hoc cháy đồng c đốt rng hocđồng cvphía
ngưc li. Ngn la miđi vphía blađang cun dâng, cướpđot "thc
ăn" ca . Hai bc tưng la gp nhau, lp tc tt ngay, ta nhưnut
chng nhau vy.
Dướiđây đon trích trong cun tiu thuyết“Đồng cỏ” ca nhà văn Kupe,
tcnh ông già by muông thú cu nhng người khách du lch đang mc nghn
trong đám cháy trên đồng cchâu M:
"Đột nhiên ông già tthái độ cương quyết.
-Đến gihành động ri - Ông nói.
- Ông hành động quá mun ri, ông già đáng thương ! - Mitliton tht n - La ch
còn cách chúng ta mt phn tưdm thôi, g đang táp nhng ngn lađó v
phía ta vi mt vn tc kinh người.
- À, ra thế! La! Ta không thsla. Nào các cháu! Xn tay áo lên, ct ngay cái đám
ckhô này đi, để làm trơra mt khong đất trng.
Trong mt khong thi gian rt ngn, h đã ct triđược mt khong đấtđường
kính 6 mét. Ông già dn các gái đến mt góc ca khong đất trng không ln
lmđó bo hly chăn che nhng qun áo dcháy. Sau khi đã phòng bxong
xuôi ri, ông chyđến góc bãi trng đối din, nơi ngn la man r, cao ngt
đang điên cung tn công h, ông ly mt nm ckhô nhtđặt lên giá súng riđốt.
Nm ckhô dcháy lp tc bùng lên. Ông già m nm cnày vào trong bi cây
cao, ri trvgia i trng, kiên tâm ch đợi kết qunh động ca mình. Ngn
la do ông g ném tiđã tham lam ngu nghiến hết nhng cây khô, chtrong chp
mt đã lan sang đám cỏ…
La cháy càng ngày càng to, btđầu lan vba phía. Nhưng phía thtưthì b
mnh đất trng cn li. La cháy ng d, ch đất trng xut hinphía trước
cũng càng được mrng... Sau my phút đồng h, ngn latt cmi phía đều
lùi đi, chcòn li nhng đám khói dày đặc bao vây mi người, nhưng h đã thoát
khi nguy him ngn lađã điên cung tiến lên phía trước..."
Tuy nhiên, cái phương pháp dp tt nhng đám cháy không đơn gin nhưlúc thot
nhìn đâu. Chnhng người rt kinh nghim mi thdùng phương pháp đốt
lađónđầuđể dp tt la, nếu không càng đem li nhng tai ha ln hơn.
Nếu bn suy nghĩcâu hi dướiđây, tt bn sthy sao làm vicđó cn phi
nhiu kinh nghim: Ti sao ngn la do ông già đốt lên li thcháy điđón la
không cháy theo phía ngược li? Bi gió tphía đám cháy thi ti, đã đem
bla vphía nhng người lkhách cơmà! Nếu thếthì tưởng chng nhưngn
la do ông g đốt lên skhông cháy điđón bla scháy lùi vphía sau theo
đồng c. Nếu qutht thếthì các hành khách không tài nào tránh khi bthiêu chết.
Rúc cc, ông g by muông t quyết gì? quyết chhiu mtđịnh lut
vt đơn gin. Tuy gió tphía đồng c đang cháy thi vphía nhng người l
khách, nhưng phía trước, ngay gn ngn la, phi có mt dòng không khí thi
ngược trli.
Thc tế, không khí phía trên bin la sau khi nóng lên thì nh đi bkhông khí
mitt cmi phía (nơi chưa bt cháy) đẩy lên phía trên. Do đó ta thy, cnh
biên gii ca la nhtđịnh có dòng không khí hút vphía ngn la. thế, phi bt
tay đốt lađể đón la, khi đám cháy lan gnđến niđã cm thy dòng không
khí hút đó.
Đây cũng là lý do ti sao ông già by muông thú không vi vàng đốt la bình
tĩnh chthi cơthích hp. Nếu lung không khí đó chưa xut hin đã smđốt
cthì la scháy lan theo phương ngược li, khiến mi ngườivào mt tình thế
cùng nguy him. Nhưng cũng không được hành động quá chm, bi la sxô
ti quá gn.