ị ậ ề ề ươ ộ ố ệ Đ bài: Ngh lu n v câu nói: Văn ch ả ng giúp chúng ta tr i nghi m cu c s ng ở
ữ ầ ứ ữ ề ạ ườ ố nh ng t ng m c và nh ng chi u sâu đáng kinh ng c. Nó giúp con ng i s ng "Ra
ườ ố ơ ố ơ ế ữ ỗ ể ệ ng i" h n, s ng t ế t h n n u ta bi t tìm trong m i quy n sách, nh ng v t sáng,
ộ ờ ấ ủ ữ ữ ủ ọ ồ ườ nh ng ngu n sáng soi r i vào nh ng góc khu t c a cu c đ i và c a con ng i”
Bài làm:
ừ ư ế ươ ậ ở ệ ầ T x a đ n nay, văn ch ng ngh thu t tr thành vũ khí, là món ăn tinh th n không th ể
ế ườ ộ ố ườ ế ươ ố ớ thi u đ i v i con ng i trong cu c s ng, khi con ng ớ i đ n v i văn ch ồ ng cũng đ ng
ự ậ ắ ữ ệ ệ ọ ớ ọ ừ nghĩa v i vi c h mang vào trong đó nh ng câu chuy n, s th t đ ng cay mà h t ng
ậ ậ ả ằ ấ ả ả ọ ươ th y, b n thân h đã tr i qua. Th t v y mà Thanh Th o cho r ng: "Văn ch ng giúp ta
ộ ố ệ ả ở ữ ứ ữ ạ ầ tr i nghi m cu c s ng ề nh ng t ng m c và nh ng chi u sâu đáng kinh ng c. Nó giúp
ườ ố ườ ơ ố ố ơ ế ể con ng i s ng "Ra ng i" h n, s ng t ế t h n n u ta bi ỗ t tìm trong m i quy n sách,
ấ ủ ữ ữ ữ ủ ệ ồ ọ ộ ờ nh ng v t sáng, nh ng ngu n sáng soi r i vào nh ng góc khu t c a cu c đ i và c a con
ườ ng i".
ế ạ ể ạ ệ ề ặ ả ộ ớ ệ Thanh Th o là m t ngh sĩ đa tài có th m nh v i nhi u th lo i và đ c bi ấ ắ t xu t s c
ể ạ ự ế ệ ơ ố ộ ờ ố ọ trong th lo i th . Trong su t cu c đ i, ông đã c ng hi n cho s nghi p văn h c n ướ c
ộ ố ượ ể ả ậ ọ ộ ồ nhà m t s l ơ ớ ng văn h c đáng k , là m t nhà th v i tâm h n đa c m vì v y mà ông
ậ ậ ờ ạ ở ớ ề ả ấ ộ cũng hay trăn tr v i các v n đ xã h i và th i đ i. Th t v y, thanh Th o đã cho chúng ta
ớ ủ ổ ư ệ ấ ọ ộ ố ủ th y vai trò to l n c a văn h c trong vi c thay đ i t duy và cách nhìn cu c s ng c a con
ườ ướ ờ ố ủ ụ ụ ế ả ẩ ọ ọ ỉ ng i. Tr ờ c h t văn h c là s n ph m c a đ i s ng, ch khi văn h c ph c v cho đ i
ườ ượ ộ ố ữ ự ệ ớ ị ị ố s ng con ng i và nêu lên đ ọ c nh ng giá tr , hi n th c cu c s ng m i có giá tr văn h c.
ể ắ ặ ữ ẩ ả ọ ườ Chúng ta có th b t g p trong các tác ph m văn h c là hình nh nh ng ng i nông dân
ữ ườ ươ ư ị ạ ộ ầ ả t n t o, nh ng ng ụ ữ ị i ph n ch u th ng ch u khó nh ng l ề ờ ớ i có cu c đ i tr trêu nhi u
ư ổ ườ ượ ệ ổ ữ ằ kh đau. X a kia chúng ta th ng đ c nghe trong nh ng câu chuy n c tích r ng ở ề hi n
ế ư ở ờ ẽ ặ ệ ố ẹ ư ế ữ ườ thì s g p lành th nh ng đ i đâu có chuy n nào t t đ p nh th , nh ng ng i th p c ấ ổ
ủ ọ ị ứ ạ ọ ố ị ườ ở ổ bé h ng thì luôn ch u áp b c kh đau, m ng s ng c a h b coi th ẻ ạ ng và tr nên r m t,
ữ ạ ắ ế ượ ẻ ứ ữ ẻ ơ còn nh ng k tr tráo hung ác l i n m th th ầ ng phong. Chúng là nh ng k đ ng đ u
ự ủ ữ ế ế ấ ẫ ị ườ ỏ giai c p, là nguyên nhân tr c ti p d n đ n bi k ch c a nh ng con ng i nh bé này. Văn
ươ ỉ ậ ẩ ộ ặ ủ ộ ố ấ ờ ả ố ch ng không ch đi l t t y b m t c a cu c s ng lúc b y gi mà còn ph n ánh m i quan
ấ ấ ộ ờ ể ố ậ ộ ệ ữ h gi a các giai c p trong xã h i lúc b y gi , và m t quy lu t không th ch i cãi đó là có
ứ ắ ẽ ự ự ấ ấ áp b c ộ t s có đ u tranh. Và s th c là dân t c ta sau bao đ u tranh cũng đã giành đ ượ c
ườ ứ ả ổ ộ ậ đ c l p, con ng ị i không còn ph i ch u áp b c kh đau.
ươ ắ ủ ệ ả ườ ề ế ớ ệ Văn ch ng ph n ánh cái nhìn toàn di n sâu s c c a ng i ngh sĩ v th gi i, qua lăng
ủ ọ ự ự ề ờ ượ ộ ự ệ ộ kính quan sát c a h s th c v cu c đ i đ c hi n lên m t cách chân th c giúp ng ườ i
ề ộ ừ ể ẳ ọ ữ ườ ờ ọ đ c hi u thêm v cu c đ i. Văn h c ch ng d ng l ạ ở i ứ nh ng áp b c mà con ng ả i ph i
ấ ị ượ ạ ủ ự ữ ả ch u, qua đó chúng ta cũng th y đ c tình c m và s hy sinh vĩ đ i c a nh ng con ng ườ i
ẫ ử ề ả ộ ỏ ợ ề ữ ườ ị nh bé. Chúng ta c m đ ng v tình m u t , ca ng i v nh ng ng ữ i lính, nh ng v anh
ấ ướ ả ộ ấ ượ ộ ố hùng dân t c đã x thân vì đ t n ọ c, cũng qua văn h c chúng ta th y đ c cu c s ng này
ấ ạ ế ấ ỉ ườ ả ẫ ị không ch có x u xa và b t h nh, n u con ng ậ i ch u khó c m nh n chúng ta v n có th ể
ượ ề ố ẹ ữ ạ ả ậ ẩ ọ ấ th y đ c nh ng đi u t ộ t đ p. Khi b n c m nh n m t tác ph m văn h c đã bao gi ờ ạ b n
ữ ấ ẫ ộ ườ ổ ồ ạ ươ ậ th y ph n n thay cho nh ng con ng i nghèo kh r i l i th ọ ng thay cho thân ph n h ,
ờ ạ ủ ộ ườ ậ ạ ẳ đã bao gi ị b n khóc vì bi k ch c a m t con ng i nào đó mà th m chí b n còn ch ng bi ế t
ạ ở ươ ữ ọ ơ ọ h là ai, b n cũng tr nên yêu th ứ ng và trân tr ng nh ng th xung quanh mình h n vì
ế ậ ủ ẽ ờ ộ ả ạ ẳ bi t quy lu t c a th i gian là m t qua đi s không bao gi ờ ở ạ tr l ả i. Ch ng ph i b n c m
ậ ượ ữ ề ờ ươ ươ nh n đ c nh ng đi u đó là nh văn ch ự ự ư ậ ng hay sao, th c s nh v y thì văn ch ng có
ụ ồ ườ ư ế ớ ọ tác d ng thanh l c tâm h n con ng i và đ a chúng ta đ n v i th gi ế ớ ủ ự ậ ể i c a s th t đ
ộ ố ệ ả ở ữ ế ầ ố ố ơ tr i nghi m cu c s ng ơ nh ng t n sâu h n, khi n ta s ng t t h n.
ể ủ ẩ ự ụ ụ ọ ườ Văn h c cũng có tác d ng giáo d c và thúc đ y s phát tri n c a con ng ọ i. Chúng ta h c
ả ồ ọ ứ ứ ư ề ế ề ế ề ạ v đ o đ c, v lòng hi u th o r i h c v các đ c tính khác th nh ng có ai trong chúng
ự ữ ễ ế ầ ờ ạ ư ế ta dám t tin mình đã nhu n nhuy n h t nh ng l i d y đó. Th nh ng khi con ng ườ ự i t
ả ẩ ọ ạ ả ậ ượ ữ ứ ấ ừ th mình vào tác ph m văn h c ta l i c m nh n đ c nh ng đ c tính quý báu y, t đó
ọ ờ ạ ọ ế ử ể ở ờ ộ ị thêm yêu quý và trân tr ng l i d y, h bi t s a sai và k p th i hành đ ng đ tr nên t ố t
ậ ẳ ả ươ ụ ụ ơ h n. V y ch ng ph i kaf văn ch ng có tác d ng giáo d c hay sao?
ồ ừ ươ ế ả ớ ờ ờ ị ươ R i cũng t văn ch ng mà ta bi ộ t c m thông v i cu c đ i m t m không t ủ ng lai c a
ữ ườ ẻ ủ ứ ẩ ạ ẳ ả ổ nh ng con ng i nghèo kh qua tác ph m Hai đ a tr c a Th ch Lam. Ch ng ph i chúng
ườ ế ộ ủ ữ ạ ườ ư ẫ ta v n th ng nghĩ n n nhân c a ch đ cũ là nh ng ng ổ i dân nghèo kh nh ng chúng
ạ ữ ứ ẻ ế ả ờ ị ta l ấ ạ i quên còn có nh ng đ a tr ph i ch u b t h nh kia hay sao? Th i chi n thì chúng b ị
ẹ ố ấ ạ ươ ế ư ờ ạ ế m t cha m , s ng lang b t đói rét không tình th ng th nh ng đ n th i đ i này thì chúng
ộ ố ả ố ẻ ạ ướ ề ơ ỏ ạ l i ph i s ng cu c s ng t nh t mà không có c m . Ni m khao khát bé b ng và duy
ấ ủ ỉ ượ ồ ạ ợ ế ể ắ nh t c a chúng cũng ch có là bán đ c vài món hàng r i l i đ i đ n đêm đ ng m đoàn
ề ế ả ắ ườ ặ ấ ứ ẻ ỉ tàu, c nh chi u tàn hiu h t không ti ng ng ặ i, trên m t đ t ch còn vài đ a tr đang nh t
ữ ạ ề ẻ ổ ợ ở ộ ổ nh nh nh ng gì còn sót l ạ ừ i t bu i ch chi u. Tr em đáng ra đ tu i này ph i đ ả ượ c
ế ư ọ ậ ơ ạ ơ ị ế ế ọ vui ch i và h c t p th nh ng chúng l ố i r i vào bi k ch s ng mà không bi t đ n cái g i là
ướ ơ ố ứ ẫ ẩ ổ ơ ọ ố ơ ữ c m , s ng mà chôn vùi tu i th vào nh ng th bèo b t, s ng v n v qu n quanh
ươ ư ố không có t ng lai cũng nh ng không l ả i thoát nào c .
ư ế ồ ả ươ ẻ ộ ứ ệ ấ Ch a h t đ ng c m và th ữ ng xót cho nh ng đ a tr t i nghi p y thì chúng ta l ạ ắ i b t
ế ộ ị ả ướ ủ ạ ạ ố ặ g p bi k ch nghèo đói đ n t t cùng ph i t ẩ c đi m ng s ng c a Lão H c trong tác ph m
ổ ị ủ ế ẩ ộ ố ọ ổ cùng tên c a Nam Cao. Là m t lão già kh n kh b cái đói đày đ a đ n qu n quanh, tu i
ườ ả ượ ư ế ơ ỉ ổ già là cái tu i mà con ng i ta ph i đ c ngh ng i và con cái chăm sóc th nh ng lão l ạ i
ứ ấ ẳ ấ ố ổ ị ơ r i vào bi k ch kh n kh nh t. Đ a con trai duy nh t vì nghèo túng ch ng đ ti n c ủ ề ướ ợ i v
ỏ ườ ạ ế ề ở ỉ nên đã b ng i cha già l i và đi ki m ti n, mình lão nhà ch còn có con chó mà lão
ươ ế ư ấ ọ ầ ậ ổ th ố ng yêu nh t g i là c u vàng. th nh ng cu i cùng vì b n cùng hóa, vì quá đói kh mà
ế ả ậ ả ậ ị ườ ọ lão ph i bán c u vàng đi, c nh c u vàng b bán đã khi n cho ng ộ ự ự i đ c th c s xúc đ ng
ư ả ậ ấ ườ ế ở b i loài v t trung thành y cũng có c m xúc nh con ng i, chúng cũng bi t suy nghĩ và
ủ ủ ủ ớ ị ấ ả ữ ỗ ị đau đ n cho bi k ch c a mình và c a ch nhân. Sau t t c nh ng bi k ch và n i đau mà lão
ắ ữ ạ ổ ả ị ườ ấ ự ằ ữ ộ ph i ch u thì m t nút th t n a l i n i nên trong lòng con ng ệ i y, s gi ng co gi a vi c
ẻ ạ ố ự ế ễ ộ ờ ườ ể ổ ấ bán r nhân cách đ đ i l y m ng s ng hay t k t li u cu c đ i mình. Là con ng i thì ai
ư ế ế ẳ ợ ố ườ ổ ấ ạ ọ ch ng tham s ng s ch t th nh ng con ng i nghèo kh y l i ch n cách t ừ ỏ ạ b m ng
ủ ứ ế ấ ị ườ ị ố s ng c a mình, thà ch t ch không ch u đánh m t nhân cách con ng ừ i mình. T bi k ch
ạ ậ ượ ằ ủ ẩ ộ ườ ấ ọ ủ c a Lão H c, ta nh n ra đ c r ng nhân ph m c a m t con ng i r t quan tr ng và cái
ể ữ ượ ậ ả ạ ấ giá đ gi đ c nhân cách cao quý y th m chí là c tính m ng.
ữ ườ ổ ế ư ủ ế ớ Cũng là nh ng ng i nông dân nghèo kh th nh ng đ n v i Chí Phèo c a Nam Cao ta
ủ ấ ộ ộ ể ồ ị ầ ệ ạ l ị i th y đó là m t bi k ch c a m t con ng ườ ươ i l ấ ng thi n b b n cùng đ r i đánh m t
ỷ ị ộ ở ườ ố ỏ ộ nhân cách tr thành con qu b xã h i loài ng i ch i b . Chí là m t anh nông dân l ươ ng
ơ ấ ạ ẹ ỏ ơ ệ ổ ượ ườ ạ ị thi n có tu i th b t h nh b cha m b r i, may thay đ ọ c m i ng ậ i nuôi d y và nh n
ượ ươ ừ ọ ưở ứ ẻ đ c yêu th ng t ẫ ớ h . Chí v n l n lên và tr ư ng thành nh bao đ a tr ư khác nh ng
ộ ờ ẽ ẽ ề ế ạ ộ ở cu c đ i trí r sang m t ngã r khác khi tr thành anh canh đi n cho nhà bá Ki n. T i đây
ụ ợ ỡ ủ ế ẫ ả ị ị Chí b vu oan d n ph i vào tù vì ý đ nh sàm s c a m v bá Ki n dâm đãng không thành.
ệ ươ ế ấ ị ủ ứ ầ ấ B nhà tù khi n chí m t đi cái thi n l ệ ấ ng c a mình l n th nh t, Chí đánh m t đi di n
ủ ề ẻ ế ạ ở ợ m o hi n lành c a mình và tr thành k đi đòi n thuê cho nhà Bá Ki n.
ộ ố ệ ẫ ứ ế ễ ị ở ế ặ Cu c s ng cay nghi ầ ủ t v n c th di n ra cho đ n khi Chí g p Th N , tình yêu đ u c a
ẻ ở ơ ủ ế ứ ế ế ễ ấ ờ mình. Tình yêu c a hai k d h i không bi t tr i cao đ t dày c th mà ti p di n th ế
ư ư ề ạ ấ ượ ố ỏ ị nh ng ni m h nh phúc y ch a đ ị ở c bao lâu thì Chí b Th N ch i b , đó cũng là cái
ườ ở ề ệ ủ ắ ấ kh ướ ừ ủ c t ộ c a xã h i trên con đ ng tr v làm ng ườ ươ i l ng thi n c a mình. H n x u xa,
ư ắ ườ ắ ế ộ ế ắ ộ ỗ h n t i l i nh ng h n cũng là con ng i, h n cũng bi t rung đ ng, cũng bi t đau, v y t ậ ạ i
ộ ấ ạ ộ ơ ộ ể ắ ạ ừ ầ ạ ẳ sao cái xã h i y l i không cho h n m t c h i đ làm l ớ đ u, c sao l i t i th ng tay
ộ ầ ể ắ ề ả ấ ố ị ớ ném đi t m vé cu i cùng đ h n quay v làm chính mình. B ph n b i đ y đau đ n,
ớ ượ ữ ế ế ặ ặ ắ ơ ự ạ ắ ố nh ng c n đau qu n th t khi n h n tìm đ n v i r ể u, h n u ng đ quên đi th c t i th ế
ư ư ắ ắ ắ ẳ ắ ố ỉ ế nh ng càng u ng càng t nh, tim h n đau, trái tim h n đau l m nh ng h n ch ng bi ả t ph i
ả ề ố ố ở ổ ươ ắ ậ ứ ủ ắ làm gì, c ti n th c c a h n nhu m màu u t ớ i b i đau đ n và t n th ậ ng. H n h n, h n
ậ ả ả ấ ự ư ể ắ ẳ ấ ố ộ ậ cái xã h i th i nát y, h n c b n thân mình nh ng b t l c và h n ch ng th làm gì. V y
ư ướ ứ ế ế ắ ắ ớ ổ là sau bao day d t kh đau men say đã đ a b ậ c chân h n đ n v i nhà Bá ki n. H n h n
ắ ắ ẳ ộ ờ ế ở ả ờ ườ ồ cu c đ i này l m r i, h n ch ng còn thi t gì ữ trên đ i này n a, ngay c ng ắ i mà h n
ỏ ắ ắ ắ ậ ắ ẳ ậ ế ọ g i là yêu sâu đ m cũng đã b h n mà đi, h n đau mà h n cũng h n, h n ch ng bi ề t đi u
ế ị ủ ậ ắ ị ế ữ gì đã gây ra bi k ch c a mình n a v y nên h n đã quy t đ nh gi ế ồ ế ễ t Bá Ki n r i k t li u
ộ ờ ổ ươ ấ ự ụ ệ ướ cu c đ i mình. Chàng trai 20 tu i l ng thi n năm nào nay đã b t l c và g c ngã tr c bi
ể ứ ớ ấ ủ ậ ờ ộ ị ọ ị k ch c a cu c đ i mình và anh cũng nh n ra cái bi k ch không th c u v t y và ch n
ừ ỏ ộ ờ ế ư ấ ờ ế ậ ẫ ắ cách t b cu c đ i mình. H n đã ch t th nh ng oán h n v n còn ng t tr i.
ỉ ấ ượ ự ắ ổ ủ ủ ộ Qua Chí Phèo, chúng ta đâu ch th y đ c s hà kh c c h c a xã h i cũ, đau ch bi ỉ ế t
ấ ườ ả ả ậ ị ượ ế đ n cái b t công mà con ng i ta ph i ch u. Qua đó ta cũng c m nh n đ c tình yêu
ươ ể ả ằ ượ ườ ế ắ ấ th ng r ng tình yêu có th c m hóa đ c con ng i dù cho h n có x u xa th nào đi
ể ả ữ ấ ả ế ư ề ắ ộ ờ chăng n a. Tình yêu có th c m hóa t t c th nh ng cu c đ i có quá nhi u đ ng cay và
ườ ạ ể ưở ườ ể ươ ủ con ng i thì l i khó có th tin t ng ng i khác đ trao đi yêu th ế ng c a mình. K t
ẻ ị ố ẻ ế ị ổ ữ ữ ậ ả ố ỉ ươ qu ch nh ng k y u đu i, nh ng k b s ph n trêu đùa b t n th ộ ị ả ng, b c xã h i
ườ ở ề ườ ủ ậ ố ỏ ị ch i b , b kh ướ ừ c t trên con đ ng tr v làm ng ớ ị ấ i c a mình. Bi k ch y th t đau đ n
ế ườ bi t nh ng nào.
ươ ậ ả ữ ứ ư ẩ Văn ch ng n ch a vô vàn nh ng cung b c c m xúc, đ a ta vòng quanh cái th gi ế ớ ự i s
ậ ầ ừ ố ự ậ ả ố ậ ẫ ầ ổ ặ th t đ y l a d i và kh đau. Vì s th t luôn tàn nh n v y nên chúng ta c n ph i đ i m t
ượ ể ưở ủ ư ể ệ ơ và v t qua đ tr ng thành và hoàn thi n h n, đúng nh quan đi m c a nhà văn Thanh
ả ươ ộ ố ệ ả ở ữ ứ ữ ề ầ Th o: "Văn ch ng giúp ta tr i nghi m cu c s ng nh ng t ng m c và nh ng chi u sâu
ạ ườ ố ườ ơ ố ố ơ ế đáng kinh ng c. Nó giúp con ng i s ng "Ra ng i" h n, s ng t ế t h n n u ta bi t tìm
ữ ữ ể ệ ỗ ồ ọ ấ ữ trong m i quy n sách, nh ng v t sáng, nh ng ngu n sáng soi r i vào nh ng góc khu t
ộ ờ ủ ườ ủ c a cu c đ i và c a con ng i".
