
Đ bài: Ngh lu n v câu nói: Văn ch ng giúp chúng ta tr i nghi m cu c s ng ề ị ậ ề ươ ả ệ ộ ố ở
nh ng t ng m c và nh ng chi u sâu đáng kinh ng c. Nó giúp con ng i s ng "Raữ ầ ứ ữ ề ạ ườ ố
ng i" h n, s ng t t h n n u ta bi t tìm trong m i quy n sách, nh ng v t sáng,ườ ơ ố ố ơ ế ế ỗ ể ữ ệ
nh ng ngu n sáng soi r i vào nh ng góc khu t c a cu c đi và c a con ng i”ữ ồ ọ ữ ấ ủ ộ ờ ủ ườ
Bài làm:
T x a đn nay, văn ch ng ngh thu t tr thành vũ khí, là món ăn tinh th n không thừ ư ế ươ ệ ậ ở ầ ể
thi u đi v i con ng i trong cu c s ng, khi con ng i đn v i văn ch ng cũng đngế ố ớ ườ ộ ố ườ ế ớ ươ ồ
nghĩa v i vi c h mang vào trong đó nh ng câu chuy n, s th t đng cay mà h t ngớ ệ ọ ữ ệ ự ậ ắ ọ ừ
th y, b n thân h đã tr i qua. Th t v y mà Thanh Th o cho r ng: "Văn ch ng giúp taấ ả ọ ả ậ ậ ả ằ ươ
tr i nghi m cu c s ng nh ng t ng m c và nh ng chi u sâu đáng kinh ng c. Nó giúpả ệ ộ ố ở ữ ầ ứ ữ ề ạ
con ng i s ng "Ra ng i" h n, s ng t t h n n u ta bi t tìm trong m i quy n sách,ườ ố ườ ơ ố ố ơ ế ế ỗ ể
nh ng v t sáng, nh ng ngu n sáng soi r i vào nh ng góc khu t c a cu c đi và c a conữ ệ ữ ồ ọ ữ ấ ủ ộ ờ ủ
ng i".ườ
Thanh Th o là m t ngh sĩ đa tài có th m nh v i nhi u th lo i và đc bi t xu t s cả ộ ệ ế ạ ớ ề ể ạ ặ ệ ấ ắ
trong th lo i th . Trong su t cu c đi, ông đã c ng hi n cho s nghi p văn h c n cể ạ ơ ố ộ ờ ố ế ự ệ ọ ướ
nhà m t s l ng văn h c đáng k , là m t nhà th v i tâm h n đa c m vì v y mà ôngộ ố ượ ọ ể ộ ơ ớ ồ ả ậ
cũng hay trăn tr v i các v n đ xã h i và th i đi. Th t v y, thanh Th o đã cho chúng taở ớ ấ ề ộ ờ ạ ậ ậ ả
th y vai trò to l n c a văn h c trong vi c thay đi t duy và cách nhìn cu c s ng c a conấ ớ ủ ọ ệ ổ ư ộ ố ủ
ng i. Tr c h t văn h c là s n ph m c a đi s ng, ch khi văn h c ph c v cho điườ ướ ế ọ ả ẩ ủ ờ ố ỉ ọ ụ ụ ờ
s ng con ng i và nêu lên đc nh ng giá tr , hi n th c cu c s ng m i có giá tr văn h c.ố ườ ượ ữ ị ệ ự ộ ố ớ ị ọ
Chúng ta có th b t g p trong các tác ph m văn h c là hình nh nh ng ng i nông dânể ắ ặ ẩ ọ ả ữ ườ
t n t o, nh ng ng i ph n ch u th ng ch u khó nh ng l i có cu c đi tr trêu nhi uầ ả ữ ườ ụ ữ ị ươ ị ư ạ ộ ờ ớ ề
kh đau. X a kia chúng ta th ng đc nghe trong nh ng câu chuy n c tích r ng hi nổ ư ườ ượ ữ ệ ổ ằ ở ề
thì s g p lành th nh ng đi đâu có chuy n nào t t đp nh th , nh ng ng i th p cẽ ặ ế ư ở ờ ệ ố ẹ ư ế ữ ườ ấ ổ
bé h ng thì luôn ch u áp b c kh đau, m ng s ng c a h b coi th ng và tr nên r m t,ọ ị ứ ổ ạ ố ủ ọ ị ườ ở ẻ ạ
còn nh ng k tr tráo hung ác l i n m th th ng phong. Chúng là nh ng k đng đuữ ẻ ơ ạ ắ ế ượ ữ ẻ ứ ầ
giai c p, là nguyên nhân tr c ti p d n đn bi k ch c a nh ng con ng i nh bé này. Vănấ ự ế ẫ ế ị ủ ữ ườ ỏ

ch ng không ch đi l t t y b m t c a cu c s ng lúc b y gi mà còn ph n ánh m i quanươ ỉ ậ ẩ ộ ặ ủ ộ ố ấ ờ ả ố
h gi a các giai c p trong xã h i lúc b y gi , và m t quy lu t không th ch i cãi đó là cóệ ữ ấ ộ ấ ờ ộ ậ ể ố
áp b c t s có đu tranh. Và s th c là dân t c ta sau bao đu tranh cũng đã giành đcứ ắ ẽ ấ ự ự ộ ấ ượ
đc l p, con ng i không còn ph i ch u áp b c kh đau.ộ ậ ườ ả ị ứ ổ
Văn ch ng ph n ánh cái nhìn toàn di n sâu s c c a ng i ngh sĩ v th gi i, qua lăngươ ả ệ ắ ủ ườ ệ ề ế ớ
kính quan sát c a h s th c v cu c đi đc hi n lên m t cách chân th c giúp ng iủ ọ ự ự ề ộ ờ ượ ệ ộ ự ườ
đc hi u thêm v cu c đi. Văn h c ch ng d ng l i nh ng áp b c mà con ng i ph iọ ể ề ộ ờ ọ ẳ ừ ạ ở ữ ứ ườ ả
ch u, qua đó chúng ta cũng th y đc tình c m và s hy sinh vĩ đi c a nh ng con ng iị ấ ượ ả ự ạ ủ ữ ườ
nh bé. Chúng ta c m đng v tình m u t , ca ng i v nh ng ng i lính, nh ng v anhỏ ả ộ ề ẫ ử ợ ề ữ ườ ữ ị
hùng dân t c đã x thân vì đt n c, cũng qua văn h c chúng ta th y đc cu c s ng nàyộ ả ấ ướ ọ ấ ượ ộ ố
không ch có x u xa và b t h nh, n u con ng i ch u khó c m nh n chúng ta v n có thỉ ấ ấ ạ ế ườ ị ả ậ ẫ ể
th y đc nh ng đi u t t đp. Khi b n c m nh n m t tác ph m văn h c đã bao gi b nấ ượ ữ ề ố ẹ ạ ả ậ ộ ẩ ọ ờ ạ
th y ph n n thay cho nh ng con ng i nghèo kh r i l i th ng thay cho thân ph n h ,ấ ẫ ộ ữ ườ ổ ồ ạ ươ ậ ọ
đã bao gi b n khóc vì bi k ch c a m t con ng i nào đó mà th m chí b n còn ch ng bi tờ ạ ị ủ ộ ườ ậ ạ ẳ ế
h là ai, b n cũng tr nên yêu th ng và trân tr ng nh ng th xung quanh mình h n vìọ ạ ở ươ ọ ữ ứ ơ
bi t quy lu t c a th i gian là m t qua đi s không bao gi tr l i. Ch ng ph i b n c mế ậ ủ ờ ộ ẽ ờ ở ạ ẳ ả ạ ả
nh n đc nh ng đi u đó là nh văn ch ng hay sao, th c s nh v y thì văn ch ng cóậ ượ ữ ề ờ ươ ự ự ư ậ ươ
tác d ng thanh l c tâm h n con ng i và đa chúng ta đn v i th gi i c a s th t đụ ọ ồ ườ ư ế ớ ế ớ ủ ự ậ ể
tr i nghi m cu c s ng nh ng t n sâu h n, khi n ta s ng t t h n.ả ệ ộ ố ở ữ ầ ơ ế ố ố ơ
Văn h c cũng có tác d ng giáo d c và thúc đy s phát tri n c a con ng i. Chúng ta h cọ ụ ụ ẩ ự ể ủ ườ ọ
v đo đc, v lòng hi u th o r i h c v các đc tính khác th nh ng có ai trong chúngề ạ ứ ề ế ả ồ ọ ề ứ ế ư
ta dám t tin mình đã nhu n nhuy n h t nh ng l i d y đó. Th nh ng khi con ng i tự ầ ễ ế ữ ờ ạ ế ư ườ ự
th mình vào tác ph m văn h c ta l i c m nh n đc nh ng đc tính quý báu y, t đóả ẩ ọ ạ ả ậ ượ ữ ứ ấ ừ
thêm yêu quý và trân tr ng l i d y, h bi t s a sai và k p th i hành đng đ tr nên t tọ ờ ạ ọ ế ử ị ờ ộ ể ở ố
h n. V y ch ng ph i kaf văn ch ng có tác d ng giáo d c hay sao?ơ ậ ẳ ả ươ ụ ụ
R i cũng t văn ch ng mà ta bi t c m thông v i cu c đi m t m không t ng lai c aồ ừ ươ ế ả ớ ộ ờ ị ờ ươ ủ
nh ng con ng i nghèo kh qua tác ph m Hai đa tr c a Th ch Lam. Ch ng ph i chúngữ ườ ổ ẩ ứ ẻ ủ ạ ẳ ả
ta v n th ng nghĩ n n nhân c a ch đ cũ là nh ng ng i dân nghèo kh nh ng chúngẫ ườ ạ ủ ế ộ ữ ườ ổ ư

ta l i quên còn có nh ng đa tr ph i ch u b t h nh kia hay sao? Th i chi n thì chúng bạ ữ ứ ẻ ả ị ấ ạ ờ ế ị
m t cha m , s ng lang b t đói rét không tình th ng th nh ng đn th i đi này thì chúngấ ẹ ố ạ ươ ế ư ế ờ ạ
l i ph i s ng cu c s ng t nh t mà không có c m . Ni m khao khát bé b ng và duyạ ả ố ộ ố ẻ ạ ướ ơ ề ỏ
nh t c a chúng cũng ch có là bán đc vài món hàng r i l i đi đn đêm đ ng m đoànấ ủ ỉ ượ ồ ạ ợ ế ể ắ
tàu, c nh chi u tàn hiu h t không ti ng ng i, trên m t đt ch còn vài đa tr đang nh tả ề ắ ế ườ ặ ấ ỉ ứ ẻ ặ
nh nh nh ng gì còn sót l i t bu i ch chi u. Tr em đáng ra đ tu i này ph i đcạ ữ ạ ừ ổ ợ ề ẻ ở ộ ổ ả ượ
vui ch i và h c t p th nh ng chúng l i r i vào bi k ch s ng mà không bi t đn cái g i làơ ọ ậ ế ư ạ ơ ị ố ế ế ọ
c m , s ng mà chôn vùi tu i th vào nh ng th bèo b t, s ng v n v qu n quanhướ ơ ố ổ ơ ữ ứ ọ ố ẫ ơ ẩ
không có t ng lai cũng nh ng không l i thoát nào c .ươ ư ố ả
Ch a h t đng c m và th ng xót cho nh ng đa tr t i nghi p y thì chúng ta l i b tư ế ồ ả ươ ữ ứ ẻ ộ ệ ấ ạ ắ
g p bi k ch nghèo đói đn t t cùng ph i t c đi m ng s ng c a Lão H c trong tác ph mặ ị ế ộ ả ướ ạ ố ủ ạ ẩ
cùng tên c a Nam Cao. Là m t lão già kh n kh b cái đói đày đa đn qu n quanh, tu iủ ộ ố ổ ị ọ ế ẩ ổ
già là cái tu i mà con ng i ta ph i đc ngh ng i và con cái chăm sóc th nh ng lão l iổ ườ ả ượ ỉ ơ ế ư ạ
r i vào bi k ch kh n kh nh t. Đa con trai duy nh t vì nghèo túng ch ng đ ti n c i vơ ị ố ổ ấ ứ ấ ẳ ủ ề ướ ợ
nên đã b ng i cha già l i và đi ki m ti n, mình lão nhà ch còn có con chó mà lãoỏ ườ ạ ế ề ở ỉ
th ng yêu nh t g i là c u vàng. th nh ng cu i cùng vì b n cùng hóa, vì quá đói kh màươ ấ ọ ậ ế ư ố ầ ổ
lão ph i bán c u vàng đi, c nh c u vàng b bán đã khi n cho ng i đc th c s xúc đngả ậ ả ậ ị ế ườ ọ ự ự ộ
b i loài v t trung thành y cũng có c m xúc nh con ng i, chúng cũng bi t suy nghĩ vàở ậ ấ ả ư ườ ế
đau đn cho bi k ch c a mình và c a ch nhân. Sau t t c nh ng bi k ch và n i đau mà lãoớ ị ủ ủ ủ ấ ả ữ ị ỗ
ph i ch u thì m t nút th t n a l i n i nên trong lòng con ng i y, s gi ng co gi a vi cả ị ộ ắ ữ ạ ổ ườ ấ ự ằ ữ ệ
bán r nhân cách đ đi l y m ng s ng hay t k t li u cu c đi mình. Là con ng i thì aiẻ ể ổ ấ ạ ố ự ế ễ ộ ờ ườ
ch ng tham s ng s ch t th nh ng con ng i nghèo kh y l i ch n cách t b m ngẳ ố ợ ế ế ư ườ ổ ấ ạ ọ ừ ỏ ạ
s ng c a mình, thà ch t ch không ch u đánh m t nhân cách con ng i mình. T bi k chố ủ ế ứ ị ấ ườ ừ ị
c a Lão H c, ta nh n ra đc r ng nhân ph m c a m t con ng i r t quan tr ng và cáiủ ạ ậ ượ ằ ẩ ủ ộ ườ ấ ọ
giá đ gi đc nhân cách cao quý y th m chí là c tính m ng.ể ữ ượ ấ ậ ả ạ
Cũng là nh ng ng i nông dân nghèo kh th nh ng đn v i Chí Phèo c a Nam Cao taữ ườ ổ ế ư ế ớ ủ
l i th y đó là m t bi k ch c a m t con ng i l ng thi n b b n cùng đ r i đánh m tạ ấ ộ ị ủ ộ ườ ươ ệ ị ầ ể ồ ấ
nhân cách tr thành con qu b xã h i loài ng i ch i b . Chí là m t anh nông dân l ngở ỷ ị ộ ườ ố ỏ ộ ươ

thi n có tu i th b t h nh b cha m b r i, may thay đc m i ng i nuôi d y và nh nệ ổ ơ ấ ạ ị ẹ ỏ ơ ượ ọ ườ ạ ậ
đc yêu th ng t h . Chí v n l n lên và tr ng thành nh bao đa tr khác nh ngượ ươ ừ ọ ẫ ớ ưở ư ứ ẻ ư
cu c đi trí r sang m t ngã r khác khi tr thành anh canh đi n cho nhà bá Ki n. T i đâyộ ờ ẽ ộ ẽ ở ề ế ạ
Chí b vu oan d n ph i vào tù vì ý đnh sàm s c a m v bá Ki n dâm đãng không thành.ị ẫ ả ị ỡ ủ ụ ợ ế
B nhà tù khi n chí m t đi cái thi n l ng c a mình l n th nh t, Chí đánh m t đi di nị ế ấ ệ ươ ủ ầ ứ ấ ấ ệ
m o hi n lành c a mình và tr thành k đi đòi n thuê cho nhà Bá Ki n.ạ ề ủ ở ẻ ợ ế
Cu c s ng cay nghi t v n c th di n ra cho đn khi Chí g p Th N , tình yêu đu c aộ ố ệ ẫ ứ ế ễ ế ặ ị ở ầ ủ
mình. Tình yêu c a hai k d h i không bi t tr i cao đt dày c th mà ti p di n thủ ẻ ở ơ ế ờ ấ ứ ế ế ễ ế
nh ng ni m h nh phúc y ch a đc bao lâu thì Chí b Th N ch i b , đó cũng là cáiư ề ạ ấ ư ượ ị ị ở ố ỏ
kh c t c a xã h i trên con đng tr v làm ng i l ng thi n c a mình. H n x u xa,ướ ừ ủ ộ ườ ở ề ườ ươ ệ ủ ắ ấ
h n t i l i nh ng h n cũng là con ng i, h n cũng bi t rung đng, cũng bi t đau, v y t iắ ộ ỗ ư ắ ườ ắ ế ộ ế ậ ạ
sao cái xã h i y l i không cho h n m t c h i đ làm l i t đu, c sao l i th ng tayộ ấ ạ ắ ộ ơ ộ ể ạ ừ ầ ớ ạ ẳ
ném đi t m vé cu i cùng đ h n quay v làm chính mình. B ph n b i đy đau đn,ấ ố ể ắ ề ị ả ộ ầ ớ
nh ng c n đau qu n th t khi n h n tìm đn v i r u, h n u ng đ quên đi th c t i thữ ơ ặ ặ ế ắ ế ớ ượ ắ ố ể ự ạ ế
nh ng càng u ng càng t nh, tim h n đau, trái tim h n đau l m nh ng h n ch ng bi t ph iư ố ỉ ắ ắ ắ ư ắ ẳ ế ả
làm gì, c ti n th c c a h n nhu m màu u t i b i đau đn và t n th ng. H n h n, h nả ề ứ ủ ắ ố ố ở ớ ổ ươ ắ ậ ậ
cái xã h i th i nát y, h n c b n thân mình nh ng b t l c và h n ch ng th làm gì. V yộ ố ấ ậ ả ả ư ấ ự ắ ẳ ể ậ
là sau bao day d t kh đau men say đã đa b c chân h n đn v i nhà Bá ki n. H n h nứ ổ ư ướ ắ ế ớ ế ắ ậ
cu c đi này l m r i, h n ch ng còn thi t gì trên đi này n a, ngay c ng i mà h nộ ờ ắ ồ ắ ẳ ế ở ờ ữ ả ườ ắ
g i là yêu sâu đm cũng đã b h n mà đi, h n đau mà h n cũng h n, h n ch ng bi t đi uọ ậ ỏ ắ ắ ắ ậ ắ ẳ ế ề
gì đã gây ra bi k ch c a mình n a v y nên h n đã quy t đnh gi t Bá Ki n r i k t li uị ủ ữ ậ ắ ế ị ế ế ồ ế ễ
cu c đi mình. Chàng trai 20 tu i l ng thi n năm nào nay đã b t l c và g c ngã tr c biộ ờ ổ ươ ệ ấ ự ụ ướ
k ch c a cu c đi mình và anh cũng nh n ra cái bi k ch không th c u v t y và ch nị ủ ộ ờ ậ ị ể ứ ớ ấ ọ
cách t b cu c đi mình. H n đã ch t th nh ng oán h n v n còn ng t tr i.ừ ỏ ộ ờ ắ ế ế ư ậ ẫ ấ ờ
Qua Chí Phèo, chúng ta đâu ch th y đc s hà kh c c h c a xã h i cũ, đau ch bi tỉ ấ ượ ự ắ ổ ủ ủ ộ ỉ ế
đn cái b t công mà con ng i ta ph i ch u. Qua đó ta cũng c m nh n đc tình yêuế ấ ườ ả ị ả ậ ượ
th ng r ng tình yêu có th c m hóa đc con ng i dù cho h n có x u xa th nào điươ ằ ể ả ượ ườ ắ ấ ế
chăng n a. Tình yêu có th c m hóa t t c th nh ng cu c đi có quá nhi u đng cay vàữ ể ả ấ ả ế ư ộ ờ ề ắ

con ng i thì l i khó có th tin t ng ng i khác đ trao đi yêu th ng c a mình. K tườ ạ ể ưở ườ ể ươ ủ ế
qu ch nh ng k y u đu i, nh ng k b s ph n trêu đùa b t n th ng, b c xã h iả ỉ ữ ẻ ế ố ữ ẻ ị ố ậ ị ổ ươ ị ả ộ
ch i b , b kh c t trên con đng tr v làm ng i c a mình. Bi k ch y th t đau đnố ỏ ị ướ ừ ườ ở ề ườ ủ ị ấ ậ ớ
bi t nh ng nào.ế ườ
Văn ch ng n ch a vô vàn nh ng cung b c c m xúc, đa ta vòng quanh cái th gi i sươ ẩ ứ ữ ậ ả ư ế ớ ự
th t đy l a d i và kh đau. Vì s th t luôn tàn nh n v y nên chúng ta c n ph i đi m tậ ầ ừ ố ổ ự ậ ẫ ậ ầ ả ố ặ
và v t qua đ tr ng thành và hoàn thi n h n, đúng nh quan đi m c a nhà văn Thanhượ ể ưở ệ ơ ư ể ủ
Th o: "Văn ch ng giúp ta tr i nghi m cu c s ng nh ng t ng m c và nh ng chi u sâuả ươ ả ệ ộ ố ở ữ ầ ứ ữ ề
đáng kinh ng c. Nó giúp con ng i s ng "Ra ng i" h n, s ng t t h n n u ta bi t tìmạ ườ ố ườ ơ ố ố ơ ế ế
trong m i quy n sách, nh ng v t sáng, nh ng ngu n sáng soi r i vào nh ng góc khu tỗ ể ữ ệ ữ ồ ọ ữ ấ
c a cu c đi và c a con ng i".ủ ộ ờ ủ ườ