Nghị luận về một bài thơ,đoạn thơ
A.Mục tiêu bài học:
1.Kiến thức : Cách làm bài văn nghị luận về một bài thơ,đoạn thơ
2.Kĩ năng : Có kĩ năng vận dụng các thao tác phân tích,bình luận,chứng minh,so sánh
..để làm bài văn nghị luận văn học.
3.Thái độ : Ý thức vận dụng vào viết bài số 3 và Đọc-hiểu các tác phẩm thơ trong Ngữ
văn 12
B.Trọng tâm và Phương pháp:
I.Trọng tâm:
-Rèn kĩ năng Tìm hiểu đề,xác lập yêu câu,Lập dàn ý
II.Phương pháp: Qui nạp(Từ bài tập hình thành kĩ năng cho học sinh)
C.Chuẩn bị:
1.Công việc chính:
@.Giáo viên: SGK,SGV,GA,Tài liệu,Công cụ:Sơ đồ bài giảng
@.Học sinh: Học bài cũ,Chuẩn bị bài mới
2.Nội dung tích hợp: Mấy ý nghĩ về thơ(Nguyễn Đình Thi),Tây Tiến(Quang Dũng)
D.Tiến trình:
1.On định ,sỉ số:
2.Bài cũ:
3.Bài mới: Vì sao các em viết bài văn nghị luận về một bài thơ chưa có điểm cao(Ví
dụ:Đây thôn Vĩ Dạ)!?
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung cần đạt
#GV;ghi đề lên bảng
@HS ghi đề,đọc đề!
@Các nhóm tham khảo hướng dẫn của
SGK và thảo luận tìm hiểu đề 1??
Hướng dẫn cho HS trao đổi thảo luận .
- Dựa vào năm sáng tác 1947 để tìm hiểu
HCRĐ!
-
I. Đề bài
Đề 1: Phân tích bài thơ Cảnh khuya của
Hồ Chí Minh: Tiếng suối trong như tiếng
hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
Cảnh khuya như vẽ,người chưa
ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nh
à.
(1947)
Đề 2: Phân tích đoạn thơ sau trong bài thơ
Việt Bắc của Tố Hữu:
Những đường Việt Bắc của ta
(…) Vui lên Việt Bắc,đèo De,núi Hồng
II.Tìm hiểu đề,Lập dàn ý
1. Đề 1
a.Tìm hiểu đề
-Hoàn cảnh ra đời bài thơ:Thờigian những
năm đầu của cuộc kháng chiến chống
Pháp.Địa điểm là vùng chiến khu Việt
Bắc.Lúc này chủ tịch Hồ Chí Minh đang
trực tiếp lãnh đạo cuộc kháng chiến chống
-Xác định ND&NT bài thơ!!
@Các nhóm trình bày
#GV:Nhận xét chốt:kĩ năng tìm hiểu đề!
@HS tham khảo hướng dẫn của SGK và lập
dàn ý đề 1
Hướng dẫn cho HS tìm ý thân bài .(y1,ý
2:ND,ý 3:NT,ý 4:đánh giáND,NT)
Pháp đầy gian khổ nhưng vô cùng oanh
liệt của nhân dân ta
-Nội dung tư tưởng và nghệ thuật của bài
thơ(Luận đề):
+Nội dung:Vẻ đẹp núi rừng đêm trăng
chiến khu Việt Bắc.Hình ảnh người thi sĩ
chiến sĩ cách mạng Hồ Chí Minh (yêu
thiên nhiên+nặng lòng lo nỗi nước nhà)
+Nghệ thuật: Vẻ đẹp hài hòa giữa chất cổ
điển và hiện đại
b.Lập dàn ý
*Mở bài
-Nêu hoàn cảnh ra đời bài thơ
-Nêu luận đề và trích dẫn ra bài thơ
*Thân bài
-Luận điểm 1:Cảnh đẹp đêm trăng ở chiến
khu Việt Bắc
+Luận cứ: hai câu thơ đầu
.Hình ảnh đẹp,thi vị:trăng,hoa,cổ thụ,tiếng
suối
+Luận điểm 2: Hình tượng nhân vật trữ
tình:thi sĩ-chiến sĩ
@Các sinh nộp dàn ý
#GV:Nhận xét chốt:kĩ năng lập dàn ý nghị
luận về bài thơ!
@Các nhóm tham khảo hướng dẫn của SGK
và thảo luận tìm hiểu đề 2??
Hướng dẫn cho HS trao đổi thảo luận .
-Xác định ND&NT đoạn thơ!!
@Các nhóm trình bày
#GV:Nhận xét chốt:kĩ năng tìm hiểu đề!
@HS tham khảo hướng dẫn của SGK và lập
dàn ý đề 2
Luận cứ:2 câu cuối
.Tâm trạng:chưa ngủ
.Tình cảm:yêu thiên nhiên,lo nước
+Luận điểm 3: Vẻ đẹp hài hòa giữa chất cổ
điển và hiện đại
Luận cứ:
.Cổ điển:thể thơ tứ tuyệt,bút pháp miêu
tả,hình ảnh thiên nhiên
.Hiện đại: nhân vật trữ tình không phải là
ẩn sĩ lánh đời mà là chiến sĩ(cảm hứng chủ
đạo là tình cảm đất nước)
+Luận điểm 4:Đánh giá Nội dung tư tưởng
và nghệ thuật của bài thơ
*Kết bài
-Khẳng định bài thơ
-Cảm nghĩ của bản thân về Bác
2.Đề 2
a.Tìm hiểu đề
-Xuất xứ đoạn trích
-Luận đề: ND+NT
b.Dàn ý
*Mở bài:-Xuất xứ đoạn thơ
Hướng dẫn cho HS tìm ý thân bài .
@Các sinh nộp dàn ý
#GV:Nhận xét chốt:kĩ năng lập dàn y nghị
luận đoạn thớ!
@Tìm điể khác nhau về nghị luận bài thơ và
nghị luận đoạn thơ?
@HS đọc ghi nhớ!
HS vận dung kĩ năng bài học về nhà thực hiện
bài tập bên!!!
-Luận đề,trích đoạn thơ
*Thân bài
-Luận điểm 1:(8 câu đầu):Khí thế dũng
mãnh của cuộc kháng chiến chống Pháp ở
Việt Bắc
-Luận điểm 2(4 câu sau):Khí thế chiến
thắng ở các chiến trường khác
-Luận điểm 3:Nghệ thuật điêu luyện trong
việc sử dụng thể thơ lục bát(từ ngữ,hình
ảnh,biện pháp trùng điệp,so sánh,cường
điệu;giọng thơ hào hùng ,tính sử thi…
*Kết bài
-Khẳng định giá trị ND-NT của khổ
thơ,bài thơ
-Cảm nhận phong cách thơ TH(hoặc về
cuộc kháng chiến)
II.Ghi nhớ
-SGK
III.Luyện tập
Đề: Nghị luận đoạn thơ sau trong bài
Tràng giang (Huy Cận)
Lớp lớp mây cao đùn núi bạc