Ngày soạn: 05 / 09/ 2005
Tiết PPCT: 5_Làm văn. Bài
LẬP Ý VÀ LẬP DÀN Ý TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
I- Mục đích, yêu cầu: Giúp học sinh:
1. Hệ thống hóa những kiến thức về lập ý và lập dàn bài HS đã được học.
2. Nhận ra lỗi và biết cách sửa lỗi trong lập ý và lập dàn bài.
3. Rèn kĩ năng lập ý và lập dàn bài.
II- Chuẩn bị:
1. Giáo viên: - Giáo án, SGK, tài liệu tham khảo, bài tập vận dụng.
- PP: Thực hành.
2. Học sinh: Đọc và gạch chân những đơn vị kiến thức cơ bản.
Làm bài tập Sgk.
III- Tiến trình bài dạy:
1. Ổn định:
2. Bài cũ:
3. Bài mới:
* Giới thiệu bài: GV nêu yêu cầu bài học.
Hoạt động của GV và HS TG Ghi bảng
GV:* Nhắc lại kiến thức đã học: I- Lập ý:
-Tìm hiểu đề. 1. Căn cứ lập ý(Sgk)
-Tìm ý(tạo dựng ý). 2. Các bước lập ý(Sgk)
-Làm dàn ý. *Thực hành:
-Làm dàn bài. Đề 1(Sgk tr11):
* Thuyết giảng KN Lập ý và các căn cứ -Những chỉ dẫn trong đề bài-
lập ý. > các ý và phương pháp làm
bài, phạm vi dẫn chứng. * Hướng dẫn học sinh vận dụng lý thuyết
xác lập ý cho Đề 1 (Sgk Tr11). -Từ những hiểu biết XH -
>các dẫn chứng cho đề bài. H: Căn cứ vào chỉ dẫn trong đề bài ->tìm ý?
(Yêu cầu: Giải thích, CM, rút ra bài học.
II- Lập dàn bài: Vận dụng các thao tác: giải thích, CM, Bình
luận. 1. Trật tự các ý (Sgk)
Phạm vi dẫn chứng: không hạn chế) 2. Mức độ trình bày các ý
H:Căn cứ vào kiến thức XH và văn học, em (Sgk)
tìm được ý gì cho bài văn?(HS đưa ra một số *Thực hành: dẫn chứng trong đời sống, trong văn học)
Dàn bài Sgk tr 62: GV nhấn mạnh: Mỗi một dẫn chứng được
phân tích là sự cụ thể hóa các ý lớn đã xác => Quy trình lập dàn bài: 3
định được qua những chỉ dẫn trong đề bài. bước
GV từ dàn bài Sgk tr 62 gợi ý để HS tìm hiểu
khái niệm lập ý và qui tắc lập ý.
-HS đọc dàn bài.
-Xác đĩnh ý lớn, nhỏ?
-Các ý lớn, nhỏ được sắp xếp theo trật tự
nào?
-Các ý nhỏ cho các ý lớn hợp lí chưa?
III- Một số lỗi về lập ý và lập H: Thế nào là lập một dàn bài?
dàn bài (Sgk)
GV dựa vào dàn bài đã cho, phân tích giúp
HS tìm hiểu quy trình lập ý.
H: Để có một dàn ý như đã cho thao tác đầu
tiên là thao tác nào?(xác lập phần mở, thân,
kết)
H: Sau khi xác định được kết cấu nghị luận,
thao tác tiếp theo là gì?(Tìm ý lớn cho từng
phần)
H: Thao tác nào kế tiếp theo hai thao tác
trên?(Tìm ý nhỏ cho từng ý lớn)
GV dựa vào dàn bài đã cho biến đổi một số ý
và trật tự ý ->hướng dẫn xác định lỗi, chữa lỗi
trong lập ý và lập dàn bài.
4. Củng cố: Bài tập 2 (Sgk tr 11)?
Hướng dẫn: Chuẩn bị bài viết số 1
Kiểu bài: Nghị luận VH.
Xem lại một số Tp văn học thuộc trào lưu hiện thực và lãng mạn trong
văn học VN 30-45 đã được học ở lớp 11.
