Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu công nghệ bảo quản quả chanh leo tím bằng chếphẩm phủ màng từ hỗn hợp sáp ong, sáp cọ và Carboxymethyl cellulose (MW- CMC)

Cây chanh leo (Passiflora edulis) là loại cây ăn quả nhiệt đới phổ biến, có nguồn gốc từ châu Mỹ và được trồng rộng rãi ở nhiều quốc gia, bao gồm Việt Nam. Quả chanh leo giàu dinh dưỡng nhưng có thời gian bảo quản ngắn sau thu hoạch do dễ mất nước, hư hỏng vỏ và nhiễm vi sinh vật. Để khắc phục vấn đề này, việc ứng dụng các chế phẩm phủ màng ăn được là một giải pháp tiềm năng, giúp kéo dài thời gian bảo quản và duy trì chất lượng sản phẩm.

Luận án này hướng đến các nhà nghiên cứu, sinh viên sau đại học, chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ sau thu hoạch, bảo quản nông sản, công nghệ thực phẩm và các doanh nghiệp sản xuất, chế biến nông sản quan tâm đến việc kéo dài thời gian bảo quản và nâng cao giá trị sản phẩm chanh leo.

Luận án này tập trung nghiên cứu công nghệ bảo quản quả chanh leo tím bằng chế phẩm phủ màng từ hỗn hợp sáp ong, sáp cọ và carboxymethyl cellulose (MW-CMC) nhằm kéo dài thời gian bảo quản và duy trì chất lượng sản phẩm. Nghiên cứu đã khảo sát đặc tính hóa lý, sinh lý của quả chanh leo tím sau thu hoạch, đồng thời phân lập và định danh 10 chủng nấm gây bệnh phổ biến trên quả chanh leo, bao gồm các chi Lasiodiplodia, Aspergillus, Fusarium và Rhizopus. Một giải pháp tiền bảo quản hiệu quả bằng axit propionic đã được xác định với nồng độ ức chế tối thiểu (MIC) là 0,10% và nồng độ diệt nấm tối thiểu (MFC) > 0,12%, đảm bảo khả năng ức chế nấm mốc và vi khuẩn ở nồng độ 0,45% trong 3 phút xử lý. Luận án đã xây dựng thành công quy trình công nghệ tạo chế phẩm phủ màng MW-CMC với tỷ lệ thành phần tối ưu là 2,28% sáp ong, 1,04% sáp cọ và 0,68% carboxymethyl cellulose. Chế phẩm này có các thông số kỹ thuật ổn định như điện thế zeta -75,0, pH 8,24, độ nhớt 25,74 cp, kích thước hạt 4,4 µm và độ dày màng 5,4 µm. Kết quả thử nghiệm bảo quản ở điều kiện tối ưu (5 ± 1°C, độ ẩm 90 ± 2%) cho thấy quả chanh leo tím được bảo quản thành công trong 56 ngày với tỷ lệ hao hụt khối lượng chỉ 2,15%, hàm lượng vitamin C tổn thất 17,36% và chất lượng cảm quan đạt loại khá (17,57 điểm). Nghiên cứu đã đóng góp cơ sở khoa học về mối quan hệ giữa đặc tính sinh lý, sinh hóa và nấm bệnh, đồng thời cung cấp quy trình công nghệ bảo quản chanh leo tím chi phí thấp, dễ áp dụng, góp phần nâng cao hiệu quả và giảm thất thoát sau thu hoạch, phù hợp với nhu cầu xuất khẩu.