
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
VIỆN NĂNG LƯỢNG NGUYÊN TỬ VIỆT NAM
--------------------------------------------
NGUYỄN NGỌC QUỲNH
NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN CÔNG CỤ ĐO PHỔ THÔNG
LƯỢNG VÀ LIỀU BỨC XẠ NƠTRON
LUẬN ÁN TIẾN SỸ VẬT LÝ
Hà Nội - 2024

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
VIỆN NĂNG LƯỢNG NGUYÊN TỬ VIỆT NAM
--------------------------------------------
NGUYỄN NGỌC QUỲNH
NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN CÔNG CỤ ĐO PHỔ THÔNG
LƯỢNG VÀ LIỀU BỨC XẠ NƠTRON
LUẬN ÁN TIẾN SỸ VẬT LÝ
Chuyên ngành: Vật lý nguyên tử và hạt nhân
Mã số: 9.44.01.06
Người hướng dẫn khoa học:
1. TS. Lê Ngọc Thiệm
2. PGS. TS. Phạm Đức Khuê
Hà Nội – 2024

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan những số liệu trong luận văn là hoàn toàn trung thực, có
nguồn gốc rõ ràng. Những tài liệu tham khảo được sử dụng trong đồ án đã được
trích dẫn và nêu rõ trong mục Tài liệu tham khảo.
Tác giả luận án
(ký và ghi rõ họ tên)
Nguyễn Ngọc Quỳnh

i
LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên, nghiên cứu sinh xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các thầy
hướng dẫn TS. Lê Ngọc Thiệm, PGS.TS. Phạm Đức Khuê và TS. Tadahiro
Kurosawa đã tận tình hướng dẫn, truyền đạt những kiến thức, kinh nghiệm chuyên
môn quý báu, khích lệ, động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho nghiên cứu
sinh trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thiện bản luận án.
Nghiên cứu sinh xin chân thành cảm ơn lãnh đạo Viện Năng lượng nguyên
tử Việt Nam, lãnh đạo Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân, Trung tâm An toàn
bức xạ, Trung tâm Đào tạo hạt nhân đã ủng hộ và tạo điều kiện thuận lợi trong
quá trình học tập, nghiên cứu, thực hiện luận án và trong suốt quá trình công tác
trình học tập, nghiên cứu và thực hiện luận án.
Nghiên cứu sinh xin chân thành cảm ơn Viện Năng lượng nguyên tử Việt
Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã cho phép sử dụng hệ
máy tính hiệu năng cao để thực hiện mô phỏng. Nghiên cứu sinh xin trân trọng
cảm ơn Quỹ học bổng Vallet đã cấp học bổng năm 2021 động viên, hỗ trợ nghiên
cứu sinh học tập và nghiên cứu; Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia
đã tài trợ nghiên cứu (thông qua đề tài mã số: 103.04- 2021.140).
Cuối cùng, nghiên cứu sinh xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới gia đình, đồng
nghiệp, người thân đã luôn ủng hộ, động viên, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi
nhất trong học tập, nghiên cứu và công tác.
NCS. Nguyễn Ngọc Quỳnh

ii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................... v
DANH MỤC HÌNH VẼ ..................................................................................... vi
DANH MỤC BẢNG ......................................................................................... viii
GIỚI THIỆU ........................................................................................................ 1
Tính cấp thiết của luận án .................................................................................. 1
Mục tiêu của luận án .......................................................................................... 2
Phạm vi và đối tượng của luận án ...................................................................... 2
Bố cục của luận án ............................................................................................. 3
Một số quy ước .................................................................................................. 4
CHƯƠNG 1. PHÁT TRIỂN HỆ PHỔ KẾ HÌNH TRỤ (CNS) ...................... 5
1.1. Giới thiệu .................................................................................................... 5
1.2. Trang thiết bị và phương pháp .................................................................... 5
1.2.1. Thiết kế hệ phổ kế hình trụ .................................................................. 5
1.2.2. Mô phỏng hàm đáp ứng bằng chương trình MCNP ............................ 6
1.2.3. Kiểm chứng hệ phổ kế ......................................................................... 8
1.3. Kết quả và thảo luận.................................................................................. 10
1.3.1. Kết quả thiết kế hệ phổ kế CNS ......................................................... 10
1.3.2. Kết quả mô phỏng hàm đáp ứng của hệ phổ kế CNS ........................ 11
1.3.3. Kết quả kiểm chứng hệ phổ kế CNS.................................................. 12
1.4. Kết luận chương 1 ..................................................................................... 17
CHƯƠNG 2. PHÁT TRIỂN PHẦM MỀM TÁCH PHỔ UFCV .................. 18
2.1. Giới thiệu .................................................................................................. 18
2.2. Trang thiết bị và phương pháp .................................................................. 18
2.2.1. Phương pháp tách phổ SVD .............................................................. 18
2.2.1. Xây dựng giao diện đồ họa ................................................................ 21
2.2.2. Kiểm chứng phần mềm tách phổ ....................................................... 21
2.3. Kết quả và thảo luận.................................................................................. 21
2.3.1. Giao diện đồ họa và cấu trúc phần mềm UFCV ................................ 21