Vietnam J. Agri. Sci. 2025, Vol. 23, No. 1: 95-104
Tp cKhoa hc Nông nghip Vit Nam 2025, 23(11): 95-104
www.vnua.edu.vn
95
NHN THỨC, THÁI ĐỘ VÀ KH NĂNG CHẤP NHN RI RO
KHI CHUYN SANG CANH TÁC HU CƠ
CA CÁC NÔNG H MT S TNH MIN BC VIT NAM
Tô Thế Nguyên*, Nguyn Anh Tun, Nguyn Minh Hin, Ngô Hoàng Long,
Dương Việt Hoàng, Trn Th Mai Khanh, Nguyễn Đỗ Phương Hoa, Nguyễn Th Lan Hương
Trường Đại hc Kinh tế, Đại hc Quc gia Hà Ni
*Tác gi liên h: tothenguyen@gmail.com
Ngày nhn bài: 16.08.2024 Ngày chp nhận đăng: 17.01.2025
TÓM TT
Nghiên cu này nhằm đánh giá nhn thức, thái đkh năng chp nhn ri ro ca các nông h mt s tnh
min Bc Vit Nam khi h chuyển đổi sang canh tác hữu cơ. Nghiên cu này kết hợp phương pháp nghiên cứu thc
nghim vi khảo sát đ hiu cách các nông h đưa ra quyết định ca h. Kết qu nghiên cu ch ra rng các
nông h có mức độ chp nhn ri ro cao có th dẫn đến kh năng đầu tư nhiều hơn vào nông nghip hữu cơ. Nông
dân thái độ tích cực đối với môi trường nhn thc ràng v sc khe ca h thì cũng thường xu hướng
cao hơn trong việc chuyển đổi sang sn xut nông nghip hữu cơ. Ngoài ra, nghiên cứu này cũng ch ra rng tui và
trình độ hc vn ca các nông h ảnh hưởng đến ý định chuyển đổi sang canh tác hữu ca h. Nhng nông
dân ln tuổi và có trình độ hc vấn cao hơn ít có xu hướng chuyển đổi sang nông nghip hữu cơ.
T khóa: Ri ro, nhn thức, thái độ với môi trường, canh tác hữu cơ, Việt Nam.
Awareness, Attitude and Acceptability of Risks When Converting
to Organic Farming Among Farming Households in Some Northern Provinces of Vietnam
ABSTRACT
This study aimed to assess the awareness, attitudes and acceptability of risk of farmers in some provinces of
Northern Vietnam when they convert to organic farming. The study combined empirical research methods with
surveys to understand how farmers make their decisions. The results showed that farmers with high risk acceptability
invested more in organic farming. Farmers with positive attitudes towards the environment and a clear awareness of
their health were also more likely to convert to organic farming. In addition, this study also showed that the age and
education level of farmers affected their intention to convert to organic farming. Older and more educated farmers
were less likely to convert to organic farming.
Keywords: Risk, perception, environmental attitude, organic farming, Vietnam.
1. ĐT VN Đ
Sân xuçt nông nghip hąu ngày càng
trĊ nên quan trõng bĊi đò nhā mût ch thăc
câi thin thu nhêp cþa ngāĈi sân xuçt bâo
v i trāĈng sinh thái (Zhou & Ding., 2022).
Đến nay, ng nghip hąu đāČc thĆc thi Ċ
188 quøc gia và n 75 triệu hecta đçt nông
nghiệp đāČc quân lý hąui ít nhçt 4,5 triu
ng dân (Ondrasek & cs., 2023). SĆ gia tëng
này phân ánh nhu cæu ngày càng cao cþa ngāĈi
tiêu düng đøi vĉi thĆc phèm säch, thân thin
vĉi möi trāĈng, đ÷ng thĈi nhçn mänh vai trò
quan trõng cþa canh tác hąu trong việc thúc
đèy nn kinh tế đða phāćng và phát trin bn
vąng (Kumar & cs., 2017; Lobley & cs., 2009).
n cänh lČi ích kinh tế, phāćng pháp canh tác
hąu n mang i cho ng n điều kin
søng tøt hćn, tëng Ĉng khâ nëng phĀc h÷i
trāĉc biến đùi khí hêu biến đûng thð trāĈng
Nhn thức, thái độ và kh năng chấp nhn ri ro khi chuyn sang canh tác hu cơ ca các nông h mt s tnh
min Bc Vit Nam
96
sân xuçt thĆc phèm lành mänh khöng
Čng thuøc trĂ sâu quá măc (Bouttes &
Martin, 2019; Fachrista & Suryantini, 2019;
Reganold & Wachter, 2016). Dù có nhiu lČi ích
nhu cæu tiêu ng hąu cć ngày càng ng
(Xu & cs., 2018), t l chuyn đùi đçt ng
nghip sang canh tác hąu cć n n thçp, đðc
bit Ċ các khu vĆc kinh tế đang phát triển.
Tình träng này đðt ra câu hói v các yếu tø ânh
Ċng đến vic ng dân chçp nhên sân xuçt
ng nghip hąu cć.
Vit Nam, mðc tim nëng phát triển
nông nghip hąu t lĉn, t l đçt canh tác
hąu n n thçp (FiBL & IFOAM, 2018).
Mût sø tînh min Bíc vĉi điều kin khí hêu
thù nhāċng đa däng nhā Hña Bình, Sćn La
Thái Nguyên nhąng khu vĆc giàu tiềm nëng
phát trin nông nghip hąu cć. Tuy nhiên, việc
chuyển đùi tĂ phāćng thăc canh tác truyn
thøng sang hąu Ċ nhąng tînh này đøi mðt vĉi
nhiu thách thăc, đðc bit nhên thăc thái
đû cþa nông dân v lČi ích rþi ro cþa canh tác
hąu cć.
Các nghiên cău hin chþ yếu têp trung
vào đðc điểm các hû gia đình các yếu tø canh
tác (Läpple & Van Rensburg, 2011; Tien Nguyen
Dinh, 2024). Ngoài ra, các yếu tø tåm nhā
thái đû, nhên thăc hiu biết cÿng đāČc chăng
minh ânh hāĊng đến vic chçp nhên sân
xuçt hąu a nông n (Cukur, 2015; Singh
& Vaishnav., 2023; Veldstra & cs., 2014). Tuy
nhiên, các thuyết v hành vi thāĈng không
din tâ hết đāČc sĆ phăc täp cþa vic ra quyết
đðnh cþa hõ (Ajzen, 2020). Do đò, hành vi cþa
nöng dån khöng đāČc quan t tøt chîng hän
nhā thành kiến cþa hõ v rþi ro. Trong đò, nông
nghip hąu hoät đûng nông nghip thāĈng
chðu ânh hāĊng lĉn tĂ thĈi tiết, khiến cho vic
chuyển đùi sang hình thăc canh tác này gðp
phâi sĆ rþi ro nhçt đðnh, vêy nông dân cæn
nhên thăc v rþi ro liên quan đến các hoät
đûng canh tác cþa mình. Tuy nhiên, hin nay
các nghiên cău têp trung vào khuynh ĉng rþi
ro cþa nông dân trong vic chuyển đùi sang
canh tác hąu cć n còn hän chế (Van & cs.,
2023). Điều này cho thçy cæn thêm nghiên
cău để hiểu hćn v cách nöng dån đánh giá
phân ăng vĉi các rþi ro trong bøi cânh đðc
thù cþa Vit Nam.
Do đò, đ đāČc sĆ hiu biết toàn din v
hành vi cþa nông dân, chúng tôi thĆc hin mût
hoät đûng nghiên cău thĆc đða kết hČp khâo sát
nhìm làm khuynh ĉng cþa nöng dån đøi
vĉi vic chçp nhên canh tác hąu cć, đðc bit
khuynh hāĉng cþa hõ đøi vĉi rþi ro. Vic sĄ
dĀng cách thăc này s mang tính tĆ nhiên hćn
phân ánh hành vi đĈi thĆc nhiu hćn. Thöng
qua nghiên cău thĆc nghim, nhąng ngāĈi ng
dân trĊ thành đøi tāČng, sĆ đo lāĈng v rþi ro và
thông tin thĄ nghim đều xuçt phát tĂ các tình
huøng thĆc. Bên cänh đò, việc sĄ dĀng câu tâ lĈi
nhð phån (cò/khöng) đ biết liu nông dân có sïn
sàng áp dĀng canh tác hąu hay khöng s hän
chế vic khuyến khích hõ tham gia canh tác. Đ
khíc phĀc hän chế này thu thêp thông tin
såu hćn, nghiên u bù sung câu hói v t l
diện tích đçt canh tác mà ng dân sïn sàng
chuyển đùi sang canh tác hąu cć. Điều này s
giúp hiu hćn v khuynh ĉng cþa ngāĈi
nöng dån, đðc biệt khi xét đến các đðc điểm gín
lin vĉi đçt đai. Cåu i này không chî giúp xác
đðnh măc đû cam kết cþa nöng dån đøi vĉi nông
nghip hąu cć mà cñn cho phép đánh giá măc đû
rþi ro hõ sïn sàng chçp nhên trong quá
trình chuyển đùi.
Trāĉc khi thuêt ngą “hąu cć” xuçt hin,
nhiều phāćng pháp nöng nghiệp đã p trung
vào vic sĄ dĀng các k thuêt tĆ nhiên đ làm
giàu đçt và kim soát u bnh, nhìm bâo t÷n
sĆ cân bìng tĆ nhiên cþa möi trāĈng canh
tác dĆa vào phân bón hąu ngu÷n gøc tĆ
nhiên (Wijesinghe & cs., 2023). Nông nghip
hąu đāČc công nhên rûng rãi lČi hćn cho
möi trāĈng, h sinh thái săc khóe con ngāĈi
so vĉi nông nghiệp thöng thāĈng (Tuomisto &
cs., 2012). Tuy nhiên, quyết đðnh cþa nông dân
trong vic áp dĀng các bin pháp nông nghip
bn vąng (chîng hän nhā ng nghiệp hąu )
chðu ânh hāĊng bĊi nhiu yếu tø đðc điểm
riêng bit. Để hiểu n về hành vi này,
thuyết hành vi dĆ đðnh cþa Ajzen (1991) cung
cçp mût khung thuyết hąu ích, nhçn mänh
rìng hành vi cþa cá nhån đāČc quyết đðnh bĊi
ba yếu tø chính: thái đû đøi vĉi hành vi (attitude
Tô Thế Nguyên, Nguyn Anh Tun, Nguyn Minh Hin, Ngô Hoàng Long,
Dương Việt Hoàng, Trn Th Mai Khanh, Nguyễn Đỗ Phương Hoa, Nguyễn Th Lan Hương
97
toward the behavior), chuèn chþ quan
(subjective norm) kim soát hành vi nhên
thăc (perceived behavioral control). Thuyết này
đã đāČc áp dĀng trong nhiu nghiên cău v
hành vi nông dân, bao g÷m câ vic chçp nhên
các công ngh nông nghip mĉi hoðc các phāćng
thăc canh tác bn vąng (Singh & cs., 2023;
Cukur, 2015). CĀ th, thái đû th hin nhên
thăc tích cĆc hoðc tiêu cĆc cþa nöng dån đøi vĉi
nông nghip hąu cć, chuèn chþ quan phân ánh
áp lĆc hûi tĂ cûng đ÷ng hoðc gia đình
kim soát hành vi nhên thăc liên quan đến măc
đû nông dân câm thçy mình đþ ngu÷n lĆc
khâ nëng để chuyển đùi. Tuy nhiên, quyết đðnh
cþa nöng dån thāĈng không hoàn toàn hČp
bð ânh Ċng bĊi nhiu yếu tø chāa đāČc các
thuyết v hành vi bao quát, chîng hän nhā
khuynh hāĉng rþi ro trong bøi cânh nông
nghip chðu ânh hāĊng lĉn tĂ biến đùi khí hêu
thð trāĈng. Do đò, việc kết hČp các thuyết
v hành vi vĉi các yếu tø thĆc nghiệm nhā rþi ro
s mang läi góc nhìn toàn diện n v hành vi
cþa nông dân khi chçp nhên canh tác hąu cć.
Kh năng chấp nhn ri ro
TĂ gòc đû kinh tế, nông nghip hąu đã
đāČc phát triển nhā t giâi pháp để tránh,
giâm vic sĄ dĀng a chçt thân thin vĉi
thiên nhiên, sân xuçt thĆc phèm lành mänh
hćn và gòp phæn vào săc khóe cþa ngāĈi tiêu
dùng (Huang & Rozelle, 2002, Horrigan & cs.,
2002). Mðc vêy, phāćng thăc canh tác này
cÿng t sø rþi ro nhçt đðnh. Rþi ro mût
phæn không th thiếu cþa nông nghip (Adnan
& cs., 2018) nông nghip hąu đðt ra mût
măc đû rþi ro cĀ th do nhu cæu thð trāĈng dao
đûng nëng suçt cây tr÷ng thay đùi (Haldar &
Damodaran, 2022; Meuwissen & cs., 2001).
Nhąng rþi ro sĆ không chíc chín này yêu
cæu nông dân phâi kiên cāĈng thích nghi, hõ
thāĈng phâi đāa ra nhąng quyết đðnh mang
tính chiến lāČc để quân nhąng rþi ro này mût
cách hiu quâ (Tingey-Holyoak & cs., 2023). Các
nghiên cău đã chî ra rìng nhąng ngāĈi ng
dân măc đû chçp nhên rþi ro cao hćn xu
ĉng kết hČp các phāćng pháp thĆc hành bn
vąng vào phāćng pháp ng nghiệp cþa hõ,
chîng hän nhā tham gia vào canh tác hąu cć.
Do đò, nhąng ngāĈi nông dân khâ nëng chçp
nhên rþi ro cao s khâ nëng n sàng chuyn
đçt cþa hõ sang canh tác hąu cć hćn.
H1: Nhąng ng dân măc đû chçp nhên
sĆ rþi ro cao s sïn sàng chuyn đùi sang canh
tác hąu cć.
Thái độ với môi trường
Các thuyết v hành vi cÿng nhçn mänh
sĆ ânh hāĊng đáng kể cþa thái đû đøi vĉi các
quyết đðnh nhân, bao g÷m nhąng quyết đðnh
liên quan đến canh tác hąu cć. Theo đò, thái đû
càng thuên lČi đøi vĉi vic chuyển đùi sang canh
tác hąu thì ý đðnh chuyển đùi s càng mänh
m (Zhllima & cs., 2021). Nhąng nông dân
quan điểm bâo v möi trāĈng coi canh tác là mût
cách søng hõ muøn bâo t÷n cho các thế h
tāćng lai (Kaiser & Byrka, 2011). Nhiều nghiên
cău đã dĀng thái đû v i trāĈng cþa nông
dân làm yếu tø liên quan đến vic áp dĀng canh
tác hąu (Burton & Wilson, 2006; Läpple,
2010). Điều này th hin rìng thái đû càng
thuên lČi đøi vĉi các giá trð möi trāĈng cþa
phāćng pháp canh tác hąu thì ý đðnh chuyn
đùi càng mänh m.
Trong khi các hình thái đû - hành vi
thāĈng têp trung vào niềm tin liên quan đến
mût đøi tāČng hoðc mût hành vi nhçt dðnh
(Ajzen, 1991), thang đo quan đim sinh thái
mĉi, thāĉc đo þng hû cþa quan điểm “þng
hû sinh thái” (Anderson, 2012), đòng vai trñ
then chøt bìng cách đāa ra các quan đim v
nim tin vĉi h sinh thái, vĉi vic canh tác hąu
phù hČp vĉi quan điểm sinh thái nhçn mänh
sĆ bn vąng (Makaju & Kurunju, 2021; Xiao &
Buhrmann, 2017). Quan điểm sinh thái mĉi
không chî thýc đèy nhên thăc v sĆ cæn thiết
cþa vic bâo v möi trāĈng mà còn khuyến khích
các thĆc hành canh tác bn vąng nhā canh tác
hąu cć. Việc thĂa nhên các lČi ích cþa canh tác
hąu trong việc duy trì câi thin chçt lāČng
đçt, bâo v đa ng sinh hõc giâm thiu tác
đûng tiêu cĆc đến möi trāĈng, giýp gia tëng
chçp nhên cþa ng dån đøi vĉi các phāćng
pháp này. c nöng dån cò quan điểm sinh thái
tích cĆc thāĈng sïn lñng đæu vào các phāćng
Nhn thức, thái độ và kh năng chấp nhn ri ro khi chuyn sang canh tác hu cơ ca các nông h mt s tnh
min Bc Vit Nam
98
pháp canh tác hąu hćn, mðc th gðp
phâi các thách thăc rþi ro kinh tế nhçt đðnh.
TĂ trên, nhóm tác giâ đāa ra mût sø
giâ thuyết:
H2: Nöng dån thái đû þng hû möi trāĈng
nhiu khâ nëng chuyển sang canh tác hąu
cć hćn.
Nhn thc v li nhun
Nghiên cău đã chî ra rìng quyết đðnh cþa
nöng dån thāĈng đāČc thýc đèy bĊi mĀc tiêu tøi
đa hòa i nhuên dĆ kiến (Kumari & cs., 2014).
Nhên thăc v lČi nhuên đòng vai trò quan trõng,
vĉi sĆ cân nhíc k ċng v tiềm nëng lČi nhuên
cþa các k thuêt mĉi trāĉc khi áp dĀng chúng
vào h thøng canh tác (Canales & cs., 2018). Đøi
vĉi nhąng nöng dån hāĉng tĉi tøi đa hòa i
nhuên, hõ thāĈng sïn sàng áp dĀng các bin
pháp canh tác thay thế (Hayat & cs., 2020), vì
phāćng pháp canh tác truyền thøng không phâi
lýc nào cÿng mang i hiu quâ v mðt kinh tế
th khiến hõ phâi tìm kiếm các hoät đûng
sinh kế lČi hćn (Sankoh, 2015). Khi đāa ra
quyết đðnh v lĆa chõn cây tr÷ng, các yếu tø nhā
loäi đçt, khí hêu và đû døc cÿng ânh hāĊng đáng
k đến quyết đðnh cþa nông dân (Day & cs.,
2007), trong đò sĆ lĆa chõn cþa hõ cñn đāČc thúc
đèy bĊi đûng ng th tøi đa hòa i nhuên
thông qua các bin pháp sĄ dĀng đçt bn vąng
(Xu & cs., 2019). Do đò, nhòm tác giâ giâ
thuyết sau:
H3: Nông dân có nhên thăc cao v lČi nhuên
tiềm nëng canh tác hąu sẽ khâ nëng
chuyển đùi sang phāćng pháp canh tác này.
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CU
2.1. Thiết kế kho sát
Khâo sát ban đæu đāČc thĆc hin vào tháng
7/2023 để kiểm tra đû hČp , tính toàn din cþa
bâng hói tính phù hČp cþa các giâ đðnh tham
sø trong nghiên cău. Khâo sát thĄ nghim
chính thăc đều phóng vçn trĆc tiếp các ng hû
täi các đim khâo sát nhāng sĄ dĀng nn tâng
trĆc tuyến Qualtric thay phiếu giçy nhìm
giâm thĈi gian tùng hČp dą liu. Chúng tôi áp
dĀng phāćng pháp chõn méu ngéu nhiên có mĀc
đích. Khâo sát chính thăc đāČc trin khai tĂ
tháng 8 đến tháng 12 nëm 2023, vĉi sĆ tham gia
cþa 311 nông hû täi Sćn La, Vïnh Phýc Hà
Nûi. Bâng 1 tâ phân bù ngéu nhiên sø Čng
các nông hû Ċ các huyn Ċ 3 tînh Nûi (Mê
Linh, Đöng Anh, Ứng Hoà), Sćn La (c Châu)
Vïnh Phýc (Bình Xuyên, Phýc Yên, Tam
Dāćng). Čng nông hû khâo sát Ċ Nûi
chiếm t l cao nhçt (54,34%), tiếp đến Vïnh
Phúc (24,76%) cuøi cüng Sćn La (20,90%).
Các đða bàn lĆa chõn khâo sát đều vùng
din tích sân xuçt nông nghip lĉn, khâ nëng
tiềm nëng về phát trin sân xuçt nông
nghip bĊi lČi thế v điu kin tĆ nhiên, đçt
đai. Nûi đäi diện cho đðc điểm cþa vùng
nông nghip đ÷ng bìng châu thù, Vïnh Phýc
đðc điểm cþa vùng trung du còn Ċ Sćn La đäi
din cho vùng cao nguyên, min núi.
Bâng hói bao g÷m hai phæn chính: phæn đæu
tiên thu thêp thöng tin bân v chþ hû các
đðc điểm tâm cþa hõ, nhā thái đû đøi vĉi môi
trāĈng nhên thăc v lČi ích kinh tế cþa nông
nghip hąu cć. Để đánh giá thái đû v môi
trāĈng chi tiết hćn, nhòm nghiên u sĄ dĀng
thang đo hình sinh thái mĉi (new ecological
paradigm-NEP) để đo lāĈng măc đû quan tâm
nhên thăc v các vçn đề möi trāĈng (g÷m 5
yếu tø) (Bâng 2). Phæn thă hai cþa bâng hói yêu
cæu ngāĈi tham gia thĆc hin mût trñ chći đæu
đćn giân (game theory) đ đánh giá măc đû
chçp nhên rþi ro cþa hõ, dĆa trên phāćng pháp
cþa Gneezy & Potters (1997) Charness &
Gneezy (2010). Chúng tôi khâo sát trĆc tiếp
tĂng nông hû riêng bit, các câu hói phæn trò
chći đāČc th hin trên màn hình múi thiết bð di
đûng (công cĀ cþa khâo sát). Trong trñ chći này,
múi ngāĈi tham gia đāČc cçp 200 đö la
5.000.000 VNĐ (giâ đðnh) yêu cæu phân bù
khoân tin này giąa hai loäi tài sân: mût tài sân
rþi ro vĉi khâ nëng mang läi lČi nhuên gçp ba
læn sø tiền đæu tā hoðc mçt tríng mût tài sân
an toàn không rþi ro. Xác suçt nhên đāČc lČi
nhuên tĂ tài sân rþi ro 50%. Sø tin không
đāČc đæu vào tài n rþi ro (tài sân an toàn)
đāČc sĄ dĀng nhā mût thāĉc đo măc đû chçp
nhên rþi ro cþa ng dån, giýp đánh giá hành
vi cþa hõ mût cách thĆc tiễn đáng tin y.
Tô Thế Nguyên, Nguyn Anh Tun, Nguyn Minh Hin, Ngô Hoàng Long,
Dương Việt Hoàng, Trn Th Mai Khanh, Nguyễn Đỗ Phương Hoa, Nguyễn Th Lan Hương
99
Bng 1. Thng kê mô t s liu kho sát c tnh
Tnh
Huyn
S mu kho sát
T l mu kho sát chia theo
huyn (%)
T l mu kho sát chia
theo tnh (%)
Hà Ni
Mê Linh
58
18,65
54,3
Đông Anh
53
17,04
ng Hòa
58
18,65
Sơn La
Mc Châu
65
20,9
20,9
Vĩnh Phúc
Bình Xuyên
20
6,43
24,8
Phúc Yên
27
8,68
Tam Dương
30
9,65
Tng
311
100,0
100,0
Bảng 2. Đặc điểm ca các biến được kho sát (n = 311)
Mô tả
Bình quân
Sai số chuẩn
i. Canh tác hữu cơ là ít sử dụng đầu vào hoá học (phân bón, thuốc trừ sâu...)
3,729
0,841
ii. Việc sử dụng hóa học có tác dụng tiêu cực đến sức khỏe của con người và
vật nuôi
4,086
0,687
iii. Môi trường cần được quan tâm, kể cả khi lợi nhuận có bị ảnh hưởng
3,938
0,770
iv. Canh tác theo hướng thân thiện môi trường là cần thiết
4,064
0,629
v. Canh tác hữu cơ bảo vệ môi trường tốt hơn so với truyền thống
4,009
0,693
i. Chỉ quan tâm đến giá cao nhất từ việc bán nông sản
3,501
1,144
ii. Chỉ quan tâm đến lợi nhuận từ sản xuất
3,543
1,088
iii. Luôn tìm các giải pháp để tăng lợi nhuận
3,945
0,834
iv. Tập trung vào gia tăng lợi nhuận trong sản xuất nông nghiệp
3,967
0,778
v. Để cạnh tranh, cần phải áp dụng tiến bộ khoa học kĩ thuật
4,135
0,663
i. Dân số thế giới đang tăng đến mức mà Trái đất không có thể chứa được nữa
3,382
1,091
ii. Con người có quyền thay đổi môi trường tự nhiên để phục vụ cho nhu cầu
của mình
3,401
1,128
iii. Khi con người can thiệp vào thiên nhiên, họ thường tạo ra những hậu quả xấu
3,498
1,095
iv. Con người đang làm hại môi trường rất nghiêm trọng
3,765
1,009
v. Thiên nhiên có thể tự cân bằng để giải quyết những tác động xấu từ hoạt
động công nghiệp của các quốc gia
2,614
1,112
2.2. Mô hình nghiên cu
hình h÷i quy phân thăc (Fractional
Regression) mût ng cĀ mänh phù hČp để
phân tích các nûi dung däng t l, xác suçt
hoðc giĉi hän khoâng xác đðnh (0, 1). H÷i quy
phân thăc đāČc phát trin bĊi Papke &
Wooldridge (1996) để khíc phĀc nhāČc điểm cþa
các phāćng pháp truyn thøng nhā i quy
tuyến tính (OLS), vøn không phù hČp khi biến
phĀ thuûc bð giĉi hän trong mût khoâng xác
đðnh (0, 1).
Do vêy, chúng tôi áp dĀng nh y
nhìm giâi tch sĆ ânh hāĊng cþa các nhân tøc
đûng đến t l chuyển đùi đçt hąu cć, đòm rô
nhąng yếu tø quan trõng trong quá trình chuyn
đùi sân xuçt nông nghip. Hćn nąa, kế thĂa tĂ
mût sø nghiên cău trāĉc đò trong vic chuyển đùi
nông nghip hąu n Aravindakshan & cs.
(2022) Khaledi & cs. (2010).
Nghiên cău cþa chúng tôi có biến phĀ thuûc
là t l sïn sàng chuyn đùi đçt đai, biểu thð cho
phæn trëm đçt sân xuçt hąu (Wi) ăng vĉi