Nhóm nguyên liệu kĩ thuật

ỹ ậ ệ 3. Nguyên li u k  thu t

ụ ề ệ ớ ượ Vi t Nam có ti m năng không l n. Hi n đã có 10 t c đánh giá và ệ ấ ự ạ 1. Graphit ệ ở Graphit  ữ ượ ị thăm dò, xác đ nh tr  l khoáng đ ệ ấ ng đ t 16,56 tri u t n, tài nguyên d  tính: 5,833 tri u t n.

ể ế ế ấ ấ ạ ồ ố ổ Có 2 ki u ngu n g c thành t o graphit: bi n ch t và bi n ch t trao đ i.

ố ồ ầ ẽ ớ ặ Graphit ngu n g c tr m tích­bi n ch t ạ ế ế ằ ế ả ặ ạ ả ỉ ặ ổ  Qu ng Nam, Qu ng Ngãi. Các thân qu ng th ở ọ ử ổ , ng n l a… dày vài centimét đ n 30 m, dài vài mét đ n 4 km. Hàm l ườ ế ạ ả ả ướ ổ ớ ạ ẩ ớ ng có kích th ẽ ượ ặ ạ ụ ư ư ặ ấ : Qu ng hoá liên quan ch t ch  v i các dá gneis   ế   biotit, đá phi n th ch anh­mica, đá phi n graphit­sillimanit­felspat, … tu i Proterozoi, n m trong ấ   ườ ồ ấ ớ ng có d ng v a, th u đ i bi n ch t Sông H ng và  ượ   ấ ế ỗ kính, chu i th u kính,  ng ạ ừ   c 0,1­5  2 đ n 60 %. Graphit có 2 d ng: v y và đ c sít. D ng v y th graphit đ t t ỏ   mm × 0,1­0,8 mm, xâm tán ho c t o thành l p; lo i đ c sít ( n tinh) xen k  thành  , l p m ng ặ ho c là xi măng trong đá. Có 2 t ế ặ ạ ặ ặ  khoáng đ c tr ng là N m Thi và H ng Nh ng.

ộ ặ ệ ụ ặ ồ ặ Ố ạ ồ ả ế ắ ấ ặ ặ ỉ ớ ấ ỉ ượ ng C trung bình: 12,45 %, đ  tro A: 17,43 %, ch t b c V: 5,5 %. Các v a còn l ượ ệ ng C: 2­8 %. Trong đi u ki n khai thác l ụ thu c huy n B o Th ng (Lào Cai) g m 3 khu N m Thi, ố   i. Qu ng phân b  trong các đá bi n ch t lo t Sông H ng (PR), g m 8 thân ằ ở ộ    đ  sâu ỉ ạ ấ ố i dài   ạ   ặ  thiên, có th  thu h i qu ng tinh đ t ặ    khoáng N m ộ ữ ượ  qu ng nguyên khai: 2­2,5 % C. Tr  l ồ ể ng và tài nguyên t ng 80­95 % C; t ượ ầ ừ ặ ệ ấ ấ ­ T  khoáng graphit N m Thi ồ ậ N m C y và Làng  ạ ạ qu ng d ng v a, d ng th u kính, trong đó 2 v a l n kéo dài 3500 m, dày 0,8­31,7 m, n m  ộ 500 m; hàm l ề 90­1150 m; hàm l ượ hàm l Thi tính đ c g n 13 tri u t n c p 111+121+122+333.

ư ụ ả ằ ơ ị ­ T  khoáng graphit H ng Nh ng ế ệ ộ ặ ượ ậ ấ c kh o sát, đánh giá tài nguyên tin c y 222 là 690.000 t n và t ng tài nguyên d ả ệ ấ ạ ặ ượ ặ ồ ả ướ ả ể ạ ổ ượ   thu c huy n S n T nh (Qu ng Ngãi) n m trong đá ộ   ồ ề   phi n sillimanit­granat Proterozoi, có chi u dài 12 km, r ng 7,5 km, g m 10 chùm thân qu ng, trong ự  ổ đó 6 thân đã đ báo kho ng 4,376 tri u t n graphit. Qu ng g m 2 lo i: lo i đ c sít có hàm l   ng C: 38,47 %; kích th ạ ượ c v y graphit: 50­300 mm; lo i xâm tán có hàm l ư ng C: 6,54 % ch a qua tuy n n i.

ố ể ấ Graphit ngu n g c bi n ch t trao đ i ứ ạ ấ ạ ả ỏ ớ ế ặ ữ ế ặ ổ : Ki u qu ng này g p  ặ ở ặ    Tuyên Quang, Thái Nguyên, ạ ổ , th u kính nh  hình d ng ph c t p trong đ i vò nhàu,   ượ   ớ ầ ng ấ ượ ừ ế ấ ặ ồ Thanh Hoá, Qu ng Nam. Qu ng t o thành  ế dăm k t ho c rìa ti p xúc gi a xâm nh p gabbro, gabbro diabas v i tr m tích Paleozoi. Hàm l ỏ graphit trong qu ng t ậ  0 đ n 20 %. Quy mô nh , ch t l ng th p.

ệ ở ộ ố ơ ậ 2. Talc ụ Các t Tây B c B m t s  n i, nh ng t p trung ch  y u  ặ ủ ế ở ụ c phát hi n  ụ ượ c 16 t ư  khoáng và đi m qu ng, trong đó 4 t ộ  ượ   c ắ  khoáng đã đ ồ ặ ữ ượ ấ ạ ấ ị ượ  khoáng talc đ ậ ỏ ớ v i quy mô nh . Đã ghi nh n đ thăm dò, xác đ nh tr  l ể ng c p 121+122+333 là 246 ngàn t n. Có hai lo i hình qu ng g m:

ệ ị ổ ạ ủ ế Talc trong dolomit giàu carbonat b  bi n đ i nhi ị ế ị ạ t d ch. Talc có ch t l ế ồ ọ t g m Tà Phù, Ng c L p, Chí Cao, đã đ ể   : Lo i hình này ch  y u phát tri n ư   ấ ượ ng cao, nh ng ữ  ượ c thăm dò tính tr ụ ữ ượ ỉ ạ ụ ấ t d ch ệ ị trong các thành t o Paleozoi giàu carbonat b  dolomit hóa nhi ậ ỏ quy mô nh . Các t ổ ượ  khoáng ch  đ t 300 ngàn t n. ng. T ng tr  l l khoáng đã bi ủ ng c a 3 t

ướ ạ ặ ố ạ ố ế ế Các thân qu ng phân b  trong dolomit có hình d ng ph c t p, d ng  ề  vài mét đ n trên 100 m, b  dày đ n 20 m. Chi u sâu t ổ i đa t ừ ọ ủ ầ ứ ạ ấ , th u kính, b u v.v ớ ầ ề ề …Chi u dài t i g n 30 m. Thành 2O3=0,12­12,75; SiO2=35,86­64,2. ph n hóa h c c a talc (%): MgO=24,71­39,05; CaO=0,2­2,37; Fe

ậ ệ ị ị ế ạ ổ Talc trong các thân xâm nh p siêu mafic và mafic b  bi n đ i nhi t d ch ể ế ậ ả ọ ớ ạ ướ ừ ạ ặ ặ , th u kính, b ỏ ợ ộ : Lo i hình này phát   ệ   ổ t ấ ầ   ế ề  vài mét đ n g n u … Chi u dài t ọ ủ   ầ ế ả Thành ph n hóa h c c a i 100 m. Talc d ng v y nh , s i bi n tinh. tri n d c đ i khâu Sông Mã. Các đá xâm nh p siêu mafic và mafic tr i qua quá trình bi n đ i nhi ổ ị d ch t o nên qu ng talc. Các thân qu ng d ng  ạ ớ 1000 m; r ng vài centimét t talc (%): MgO=37,75; Fe2O3=5,5; CaO=0,8; Al2O3=1,75.

3. Asbest

ẽ ớ ậ ạ ạ ặ ố Asbest liên quan ch t ch  v i các kh i xâm nh p mafic, siêu mafic, t o thành m ch trong ứ khe n t liên quan đ n quá trình serpentin hóa.

ế ệ ụ ố ở ể ỉ ằ ơ ặ  khoáng và đi m qu ng asbest phân b Đã phát hi n 24 t ọ ụ ả các t nh Cao B ng, S n La,   mô khoáng có quy  ấ ượ ụ ấ ỏ Yên Bái, Phú Th , Hòa Bình, Hà Tây, Thanh Hóa, Ngh  An, Qu ng Nam. Các t ủ ữ l nh . Tài nguyên và tr ệ ngượ  c p 122+333 c a 4 t  khoáng đã đ ỉ ạ c thăm dò ch  đ t 77 ngàn t n.

ạ ọ ắ ế ệ ậ ặ ượ ụ 4. Mica (Muscovit) ộ   ể ở   Lào   Cai,   Phú   Th ,   Đ i   L c Muscovit   (mica   tr ng)   trong   pegmatit   granit   phát   tri n   ể ụ ả    khoáng và đi m qu ng, trong (Qu ng Nam) trong đá bi n ch t Proterozoi. Hi n đã ghi nh n 7 t đó 3 t

ổ ớ ậ ề ấ  khoáng đã đ c tìm ki m thăm dò Muscovit công nghi p t o thành ượ ớ ứ ườ ủ ớ ệ ạ ượ ế ệ ạ ạ ng đ t 7­30 m, dày 1,3­3 m. Hàm l 3.  Hàm l ụ ấ ạ  và t p trung trong các đ i pegmatit h t thô. Chi u sâu   ệ   ng muscovit nguyên th y có di n ầ   ng mica tách đ t yêu c u công nghi p so v i muscovit ủ ữ ượ    khoáng đã thăm dò Làng ng c p 122+333 c a 2 t ủ ơ ấ ạ ả các đ i ch a muscovit th tích >4 cm2  kho ng 8­30 kg/m ả ạ nguyên th y đ t 35­50 %. Tài nguyên và tr  l Múc và S n Mãn đ t kho ng 1,4 ngàn t n.

ẻ ộ ệ ượ ụ ị ử 5. Sét d o ch u l a T  khoáng sét Trúc Thôn ủ ư ệ ụ ị ử ặ c coi là t ượ ả ươ ể ằ ắ ầ ộ ị ủ ế ẻ ầ ồ ủ ị ử ộ ạ ế ọ ộ ệ ấ ữ ượ ạ ơ ấ ẻ    khoáng sét d o  thu c huy n Chí Linh (H i D ng) đ ỉ ầ ng. V a sét dày 15 m, ch u l a đ c tr ng c a Vi   t Nam. Sét n m trong tr m tích bi n Pleistocen th ậ   dài 750­4750 m, r ng 200­1950 m. Sét màu tr ng xám, xám sáng, m n, d o. Thành ph n khoáng v t   ch   y u   g m   (%):   kaolinit=60­70   %,   hyđromica=25­35   %.   Thành   ph n   hoá   h c   c a   sét   (%): Al2O3=23,5­34; Fe2O3=2­5; MKN=13,53. Đ  h t <0,001 mm chi m 47­73,57 %. Đ  ch u l a: 1580­ 1730oC. Tr  l ng và tài nguyên các c p 111+121+122+333 đã tính đ t h n 11 tri u t n.

ấ ệ ệ ứ 6. Sericit ớ ượ Sericit là nguyên li u khoáng ch t công nghi p m i đ ặ ể ậ ế ơ ố ề ớ ề ắ ố ệ ị ế ổ ế ộ ế ữ   c quan tâm nghiên c u trong nh ng ơ   ở ở ướ ơ c ta. Cho đ n nay đã ghi nh n 2 đi m qu ng serict   n  Su i L nh S n La và S n ể ị ượ c đi u tra đánh giá, xác đ nh 1 đ i khoáng hoá sericit   ị  ộ ơ ươ ng tây b c­đông nam, dài h n 4.000m, r ng 50 ÷ 150m, phân b  trong đá ryolit b ỏ t d ch sericit hoá, pyrophylit hoá, chlorit hoá. Hàm   ể có th ớ ế ầ năm g n đây  Bình Hà Tĩnh. Đi m sericit S n Bình đã đ kéo dài theo ph ép phân phi n m ng, sáng màu, b  bi n đ i nhi ượ l ậ nh n bi ng sericit >10%.

ị ế ừ  10 đ n 71%. Trong các công trình hào và các v t l ng sericit trong đ i khoáng hoá t ượ ổ c đá bi n đ i khi hàm l ả ề ề ị ề ồ ạ ế ộ ế ượ t đ ế K t qu  đi u tra đánh giá đã xác đ nh 9 thân khoáng sericit, có chi u dài 340 ÷ 1.100m, b dày 2,2 ÷ 16,23m; t n t

i đ n đ  sâu h n 50m. ồ ậ ặ ả ả ợ ả ậ ợ ạ ủ ừ ơ ấ ạ ế ố ề ớ ộ ộ ả ề ươ ườ ế ị ạ ng ph ạ ề ả ế ổ ừ ị ế ừ ế ồ Các thân khoáng sericit có c u t o g m các t p h p dày đ c các d i sericit d ng v y, vi ả  1 vài mm đ n 20cm, thành t o do quá trình sericit hoá n n th y tinh v y, t p h p vi v y, r ng t ủ c a đá phun trào. Các d i sericit phân b  li n k  nhau t o thành đ i r ng 1 ¸ 16,23m ( nh …). Hàm ượ ổ ng sericit trong các thân khoáng bi n thiên theo đ l ng khá  n đ nh t  41 đ n 52%; hàm ế ừ ượ  17,38 đ n 21,17%. Đá vây quanh b  bi n đ i sericit hoá,  3,70 đ n 4,75%, Al2O3 t ng K2O t l ề pyrophlit hoá và chlorit hoá không đ ng đ u.

ệ ấ ấ ạ ặ ơ T ng tài nguyên qu ng sericit vùng S n Bình c p 333 + 334a đ t 1,5 tri u t n, trong đó ấ ổ ơ ấ c p 333 h n  600 ngàn t n .

ạ ố ằ ạ ạ ầ 7. Th ch anh tinh th Th ch anh tinh th ể ể ở ạ  d ng tinh h c n m trong các m ch th ch anh xuyên đá tr m tích, xâm ậ ầ ạ nh p axit và phun trào mafic và trong tr m tích deluvi.

ố ở ể ỉ Cho đ n nay đã ghi nh n đ ạ ế ơ ượ ằ ỉ ặ c 29 đi m qu ng phân b   ắ C nạ , Qu ng Ninh, Ngh  An, Hà Tĩnh, …, trong đó ch  có 3 t các t nh Hà Giang, Thái Nguyên, Cao ề   ụ c đi u khoáng đ ệ ạ ơ ấ ổ ậ ượ ả B ng, L ng S n, B c  ấ . tra đánh giá t ng tài nguyên c p 122+333, đ t  h n 14 ngàn t n

8. Bentonit

3. Có 2 lo i ngu n g c thành t o bentonit, đó là tr m tích và phong hóa.

ượ ụ ộ ộ ế ệ ệ ấ ạ Nam Trung B  và Nam B . Hi n đã có 5 t ữ ượ  l ng c p 122+333 đ t 49 tri u m c tìm  khoáng đ 3; tài nguyên d  báo đ t ạ   ự ạ ầ ố ủ ế ở Bentonit phân b  ch  y u  nguyên  và tr ki m thăm dò tính tài   ố ồ ạ 338,5 tri u mệ

ầ Bentonit tr m tích :

ầ ồ ơ ­ Bentonit trong tr m tích Neogen Ma Thung, Cheo Reo, khoáng S n Hòa (Phú Yên),  ồ ắ ắ

ụ : g m các t ồ ố ệ ộ ồ ạ ượ Buôn Ma Thu t (Đ c L c); Đa Tuao, Tam B  (Lâm Đ ng); Gia Quy (Đ ng Nai). ố ộ ệ ố ộ ọ ủ ạ

2O=5,88; CO2=0,1. Tài nguyên và tr

ụ ữ ượ  l ng t ệ

ộ ạ   Ở ụ  khoáng bentonit Tam B , thu c huy n Di Linh (Lâm Đ ng), các thân bentonit có d ng  t ậ ấ ớ ng khoáng v t montmori­ l p, d ng th u kính, dài 400­840 m, r ng 200­600 m, dày 1­7 m. Hàm l ầ lonit trong bentonit đ t 50­95 %, h  s  đ  keo: 0,25­0,51.    Thành ph n hóa h c c a bentonit (%): SiO2 ≈ 57,73; TiO2=0,87; Al2O3=21,11; Fe2O3=8,86; FeO=0,08; MgO=1,77; CaO=0,36; Na2O=0,19;  ấ   ổ  khoáng c p K2O=0,28; t ng S=0,02; MKN=7,25; H 3. ạ ơ 122+333 đ t h n 4 tri u m ầ ồ ệ ươ ­  Bentonit trong tr m tích Đ  t ề ế ạ ươ ả ộ ụ c đi u tra đánh giá tài nguyên đ t kho ng 2,5 tri u m

ượ Thiên Hu ) đã đ ứ ầ ệ ứ: T  khoáng H ng H  thu c huy n H ng Trà (Th a ừ   ệ ả ả ồ ­ Sét ch a bentonit trong tr m tích Đ  t ậ ố ồ (Tp. H  Chí Minh) và Tri Tôn (An Giang)­Th t N t (H u Giang).

3. ả   ệ ứ: g m 2 d i Tr ng Bàng (Tây Ninh)­Duyên H i ố ủ ế ở c đánh giá.

ệ ậ ớ ả  vùng đ i khô Thu n H i trên di n tích hàng trăm Bentonit phong hóa: Phát tri n ch  y u ư ề ớ ể km2, có ti m năng l n nh ng ch a đ ư ượ

ệ ổ ừ ặ ắ 9. Đá vôi tr ng, đá hoa ổ Trên lãnh th  Vi Archei ố ở ắ ỉ ệ ế đ n Jura. Trong đó, đá hoa tr ng ch  có m t

ị ầ t Nam, nguyên li u đá carbonat có m t trong các đ a t ng, tu i t ộ ố ị ầ ặ trong m t s  đ a t ng phân b    các vùng sau: ỉ ố ở ụ ộ ắ ộ Đá hoa tr ng phân b ­ Vùng Tây B c B :  ầ ắ ổ ụ ế ộ ệ   L c Yên và Yên Bình t nh Yên Bái, thu c h ầ t ng t ng An Phú tu i Neoproterozoi, đá hoa kéo dài hàng ch c km, r ng vài trăm mét đ n 4­8km.

ắ ặ ở ủ ộ ậ ệ ầ    T a Chùa n m trong các đá carbonat thu c t p 1 h  t ng Ở ệ  Đi n Biên, đá hoa tr ng g p  ế ế ả ớ ằ ấ ệ ạ B n Páp ti p xúc v i các m ch kersantit gây bi n ch t nhi t.

ắ ắ ắ ổ ­ Vùng Đông B c B :  ớ ơ ệ ầ ơ ổ ắ ạ ậ ứ ệ ậ ứ ế ớ ơ ừ ụ ế ắ ố ộ ế   ộ Đá hoa tr ng phân b  trong h  t ng B c S n tu i C – P n i có ti p ệ ầ ố xúc v i đá xâm nh p granit ph c h  Pia Bioc (t nh B c K n); trong h  t ng Hà Giang tu i Cambri   ấ ạ   trung ti p xúc v i đá xâm nh p granit ph c h  Loa S n (t nh Tuyên Quang). Đá hoa có c u t o kh i, màu tr ng kéo dài hành ch c km, r ng t ỉ ỉ ệ  vài trăm mét đ n hàng km.

ắ ố ở ệ ­ Vùng b c Trung B : ắ ộ Đá hoa tr ng phân b ơ ỳ ợ ỉ ế ả ọ ợ ổ ắ ườ ẹ ắ ắ ạ ệ ồ ị ế ổ ọ ợ ậ ỳ ứ ệ ế ắ ể ị ộ ệ ầ    huy n Qu  H p t nh Ngh  An thu c h  t ng   B c S n tu i Carbon – Permi, kéo thành d i d c theo các xã Châu Ti n, Châu H ng, Liên H p, Châu ấ   C ng, Châu Quang, Th  H p, Tân K … Đá có màu tr ng, tr ng tuy t, h t m n, xen k p các th u kính dolomit b  các th  xâm nh p ph c h  Ye Yen Sun và gabro xuyên c t gây bi n đ i hoa hoá.

ố ể ắ ắ ố ồ ầ Ngu n g c đá hoa tr ng:  ấ ạ ở ồ ị ầ ọ ị ầ ấ ố ố ạ ệ ả ồ ố   ạ Có hai ki u ngu n g c thành t o đá hoa tr ng đó là: ngu n g c ổ ố ệ ị ế   t phân b  trong các đ a t ng tu i Neoproterosoi­Cambri h  (  các vùng tr m tích b  bi n ch t nhi ồ ổ   ị ế ầ Yên Bái, Lào Cai); và ngu n g c tr m tích hoá h c b  bi n ch t phân b  trong các đ a t ng tu i ắ Carbon­Permi  (các vùng B c K n, Qu ng Ninh, Ngh  An).

ứ ộ ề ế ế M c đ  đi u tra: ượ ữ ượ   ng c tìm ki m, thăm dò. T ng tr  l ấ   ng c p 121 Đ n nay, hàng ch c t ắ ấ ệ ấ ầ ả ơ ổ ượ ụ ụ  khoáng đã đ ữ ượ ệ ấ ả c kho ng 171,97 tri u t n. Trong đó, tr và tài nguyên đá hoa tr ng đã tính đ  l ệ ấ ấ ệ ấ kho ng 6,8 tri u t n, c p 122 g n 64 tri u t n, tài nguyên c p 333 h n 100 tri u t n.

E.I.2.2. Đá quý và bán quý

ệ ư ự ư ồ Đá quý (rubi, saphir) Đá quý rubi, saphir ở Vi t Nam t p trung ch  y u ự    4 vùng: l u v c sông H ng, l u v c ỳ ệ sông Mã, Qu  Châu­Qu  H p ủ ế ở ậ ỳ ợ  (Ngh  An) và vùng Tây Nguyên.

Ở ồ ộ ỉ ụ i L c Yên (thu c t nh Yên Bái) có các t c đi u tra tìm ki m, đánh giá tài nguyên và ti n hành khai thác t khoáng Trúc L u và Tân ng đá ầ ấ ượ  1994. Ch t l ế ớ ả ế ế ị ườ ượ ươ H ng đã đ ự ở  khu v c này khá t quý ạ ụ t  vùng Sông H ng,   ế ề c bi ố ượ t, đ ế ng th  gi ừ i ( nh 3.20, 3.21). t đ n trên th  tr

Ảnh 3.17.Tinh thể Hornblen màu lục trong suốt trong đá hoa Lục Yên

Ảnh 3.16. Viên đá rubi “Ngôi sao Việt Nam” nặng 10.800 carat (2.160 g) ở tụ khoáng Tân Hương, Lục Yên, Yên Bái

ỉ Ở ụ ồ ớ ớ  vùng Sông Mã m i ch  phát hi n đ c 1 t ỳ Ở ệ ạ ụ ố ệ thăm dò khai thác, trong đó t khoáng g c, các t ề c đi u tra, ồ ỷ ồ ỳ ợ ượ ụ ể ệ ố ồ ệ ượ    khoáng rubi, saphir Sông Lu ng trong đ i skarn ụ ỳ ợ  khoáng đã    vùng Qu  Châu­Qu  H p (Ngh  An), có 3 t ụ ụ    khoáng khác  khoáng Đ i T  là t ế   ớ ể c phát hi n cùng v i thi c ầ magnesi và trong tr m tích hi n đ i.   ượ đ có ngu n g c sa khoáng; còn c m đi m rubi Qu  H p g m 9 đi m đ sa khoáng.

Ở ượ ề vùng Tây Nguyên, đá quý saphir, rubi liên quan đ n basalt cao ki m đã đ ở ộ ố ể ề ế c đi u tra ọ  m t s  khu, trong đó 5 khu có tri n v ng là Cô Tiên­Đá Bàn, Di Linh (Lâm ắ ồ ọ thăm dò và khai thác  ắ Đ ng), Đăk Nông, Ea H’leo (Đ c L c), Ng c Yêu, Đăk Long (Kon Tum).

ồ ố ư ự ệ ệ ể ể ệ D a trên các tài li u hi n nay có th  phân chia các ki u ngu n g c Đá quý Vi t Nam nh  sau:

ớ ồ ụ ồ ố ­ Ngu n g c magma: ề ể ươ ụ ắ ạ ọ ở Đá quý liên quan v i các đá basaltit, nephelinit, basaltitoid và basalt  khoáng Tiên Cô­Đá Bàn, Nghĩa Đàn,  Tân H ng, L c Yên, B c K n; đi cùng

ườ ạ ế ấ ồ ớ giàu ki m đi cùng các bao th  sâu lerzolit, peridotit g m các t ớ các đá syenit, monmodiorit  ắ Đ c Nông, Ng c Yêu; v i  ở ề ớ  Đông Pao, Tam Đ ng. v i lamproid mafic ki m   ệ ị ồ ­ Ngu n g c nhi ố ủ đ i ti p xúc c a xâm nh p granodiorit, granit sáng màu, pegmatit xuyên c t đá siêu mafic g p ắ ế ổ    Đá quý thành t o trong đá siêu mafic g m các đ i bi n ch t trao đ i ặ ở  ắ    rìa các thân syenit, pegmatit syenit ti p xúc ố ở ươ t d ch: ở ớ ế ậ ồ Làng H i, T  Khoa, Đ k Nông; trong đá hoa phân b   ớ v i đá hoa

ạ ộ ở  vùng Hoàng Trĩ, Nà C , Giáp Lai, Tân H ng. ồ ạ ố ­ Ngu n g c pegmatit: Đá quý thành t o trong anortozit, gabrodiabas ở ạ trong pegmatit syenit, pegmatit granit, có ạ  Eakar, Bãi C n, Th ch Khoán, Qu  Châu.

ủ ố ồ ­ Ngu n g c skarn: ụ ề ế ở  Khao Qu , Tri Năng; ỳ ố ở ớ ỳ ợ ế đ i skarn c a granit á   Rubi, saphir trong skarn magne­vôi, phân b   ớ ki m granosyenit, syenit v i đá hoa dolomit, đá sét vôi vùng L c Yên, Qu  H p; trong skarn silicat, phân b ớ  đ i skarn c a granosyenit, syenit v i đá hoa calciphyr, đá phi n k t tinh.

ế ổ ố ở ớ ồ ủ ế ố ủ ế ­ Ngu n g c bi n ch t: ể ỳ ấ ấ Rubi, saphir trong granit bi n ch t trao đ i tái sinh c a các đá granit ạ ở migmatit, plagiogneis biotit có granat và rìa các th  pegmatit   Qu  Châu, Th ch Khoán; trong ở granulit, gneis granat­cordierit

ặ ồ ố ố Kom Tum. ố Rubi, saphir trong eluvi, phân b  ngay trên thân qu ng g c Qu ­ Ngu n g c sa khoáng:   ươ ố ở ườ  s ồ ố ỳ  ễ   n trong các ph u    L c Yên, Qu  H p; trong eluvi, deluvi ngu n g c sông­coluvi­proluvi, phân ử ở ụ ậ ạ Châu, Th ch Khoán, Tân H ng, An Phú….; trong eluvi, deluvi phân b   ỳ ợ ễ karst, ph u núi l a  ố ở ề b

ấ ớ ữ ượ  l ng đá quý l n nh t trong c ữ ượ ấ ấ ụ ụ ơ th m, nón phóng v t, chân núi vùng Tiên Cô, Đá Bàn.  ề ụ ỉ Yên Bái là t nh có nhi u t  khoáng có tr  l khoáng đá quý nh t và có tr ớ ng đá quý l n nh t là t c, trong đó t ả   khoáng đá quý Mông S n­Yên Bình­ ướ n Yên Bái.

Đá bán quý

ự ạ ạ nhiên bao g m  ượ ử ụ ể ượ ả ồ amethyst, aventurine, carnelian, garnet, opal, rose    c coi ỗ ạ c s  d ng làm các chu i h t tinh s o và có th  đ ư

ậ ể ở Đá bán quý là các lo i đá t ề quartz, topa và nhi u các lo i khác. . . đ nh  là đá quý. Ở ệ  Vi Thanh Hóa và opal ỉ  các t nh Tây ế ề ở c đi u tra đánh giá

t Nam đã ghi nh n các di m đá bán qúy topa  ẹ ượ ỉ ể nguyên. Tuy nhiên, cho đ n nay ch  đi m Topa Xuân L  đ ạ ạ ượ ủ ứ ệ ậ ộ ậ ể ớ ứ ườ ể ặ ạ ơ ế ọ l

ố ạ ứ ả ồ ­ Topa Xuân L : ẹ Topa đ c thành t o trong các m ch pegmatit c a xâm nh p ph c h  Sông ạ ổ Chu tu i Kreta­Paleogen. Có hai thân pegmatit ch a topa và th ch anh tinh th  v i m t đ  cao. ố ạ ạ  thành t o có d ng đ n tinh, song tinh trong su t ho c ám khói. Đ ng kính tinh Th ch anh tinh t ngượ  tinh th  th ch anh 10­15 kg đôi khi 28 kg. ể ạ ổ ể ạ  th ch anh thay đ i 1­2cm đ n 15­20cm. Tr ng  t ẩ Topa màu vàng chanh trong su t đ t tiêu chu n làm đ  trang s c. Tài nguyên topa kho ng 12 ngàn kg.

I.2.3. Vật liệu xây dựng

ạ 1. Sét g ch ngói

ả ế ụ Đã có trên 187 t ệ   ng kho ng 221 tri u c tìm ki m thăm dò và khai thác v i tr  l ồ ớ ữ ượ ầ

ộ ủ ế ể ổ Holocen, phân ồ ượ  khoáng đ 3. Sét g ch ạ ngói có 2 ngu n g c là tr m tích và phong hóa. m3, tài nguyên d  báo 230 tri u m ố ự ầ ầ : ch  y u thu c các tr m tích sông­bi n tu i  ộ ộ ở ạ l uư  các sông Đ ngồ  Nai, Sài Gòn. h

ệ ố ắ  các đ ng b ng B c B , Nam B  và  ố ệ ể ế ộ ế   t đ  các đá sét k t, b t k t : hình thành do phong hóa tri ố ở ộ ố ơ ư ắ ổ ộ ộ ạ ở ố ộ b  r ng rãi  ạ tu i Đ  tam, phân b

3; ch t l

ệ ả ộ T  khoáng sét Gi ng Đáy ồ Sét g ch ngói ngu n g c tr m tích ằ ồ Sét g ch ngói ngu n g c phong hóa ệ  m t s  n i nh  Đông B c B  và Trung B .  ụ ế ả ồ ọ ầ đây có thành ph n hóa h c trung bình (%): SiO ữ ượ   l ở ộ ạ ệ ấ ượ ạ ơ ấ ố ử ụ ượ ế   ề ớ  thu c huy n Hoành B  (Qu ng Ninh) có 4 l p sét có b  dày bi n 2=70,56; Al2O3=14,16;  ấ   ng   các   c p ầ   c khai thác s  d ng [Tr n ỉ ố ẻ ệ t, hi n đang đ ng r t t ị ổ đ i kho ng 0,6­53 m. Sét  Fe2O3=4,56;   CaO=1,52.   Đ   h t   <0,005   mm=40­60   %;   ch   s   d o:   19   %.   Tr 121+122+211 đ t h n 70 tri u m Văn Tr  và nnk., 2000].

2. Sét xi măng

ầ ạ ố ồ

ố ạ Sét xi măng có 2 lo i ngu n g c: phong hóa và tr m tích. ồ Sét xi măng ngu n g c phong hóa ế ệ ầ ị   c t o thành do phong hóa các tr m tích h t m n ổ ầ ạ

ầ ượ ạ : Sét đ ẫ ơ ủ c a các h  t ng Sông Hi n, L ng S n, M u S n, Sông Bôi, Đ ng Tr u  tu i Trias. ệ ồ ệ ư ụ ả ẩ T  khoáng sét Hoàng Mai ơ ộ ộ ế ủ ộ ế ầ ầ ệ ầ ộ ớ ồ ạ ụ 2=63,02; Al2O3=16,14; Fe2O3=6,64. Quy mô thu c lo i t ấ ả ỳ    thu c huy n Qu nh L u (Ngh  An) có sét là s n ph m phong hóa ọ   ế và bán phong hóa c a b t k t, sét b t k t, đá phi n sét h  t ng Đ ng Tr u. Thành ph n hóa h c ồ g m (%): SiO    khoáng l n. Tài nguyên và ữ ượ tr  l ng các c p 121+122+333 kho ng 61 tri u t n.

ố ệ ứ ạ ầ ố   ồ  ngu n g c ồ Sét xi măng ngu n g c tr m tích ồ ổ : Sét đ ằ

3 và tài nguyên c p 333+334a đ t h n 11 tri u m

ộ ượ ấ   ng các c p ệ ấ ầ ượ c thành t o trong các tr m tích Đ  t ộ ắ  các đ ng b ng B c B  và Nam B .  khoáng sét xi măng đ ấ ạ ơ ể ở sông, sông­bi n tu i Holocen  ụ ế Cho đ n nay đã có 43 t ệ ả 111+121+122 kho ng 300 tri u m ớ ữ ượ c đánh giá và thăm dò v i tr  l 3.    ệ

3. Puzzolan

ố ở ơ ề ậ Puzzolan phân b t Nam. Đã ghi nh n đ ượ ể ặ ượ c 29 t c thăm dò tính tr ụ  khoáng, t ữ ượ  l ụ  ấ   ng c p ệ ấ ạ ổ  nhi u n i trên lãnh th  Vi ộ ố ụ ồ ệ  khoáng đã đ ạ khoáng và đi m qu ng puzzolan, trong đó m t s  t ố 111+121+122 đ t trên 110 tri u t n. Có 3 ngu n g c thành t o puzzolan g m:

ụ ơ ừ ế ồ ộ Puzzolan phong hóa t ấ ổ: T  khoáng Tùng Thi n đá bi n ch t c ủ ế ẩ ổ ọ ủ ặ ệ  thu c xã Tam Ph , S n Tây ụ   ầ   ả (Hà Tây) là s n ph m phong hóa c a đá phi n mica­sillimanit­biotit tu i Proterozoi. Thành ph n 2=59­72;  Al2O3=9­17; Fe2O3=4,6­12; CaO=0,47­1,09; MgO=0,51­0,90;  hóa h c c a qu ng (%): SiO

oC. Trữ

ạ ệ ộ ở t đ  750 nhi ộ ệ ấ MKN=6,6­8,6; đ  hút vôi: 55 mgCaO/g và đ t 73­167 mgCaO/g khi nung  ượ l

ố ở ả ả ỉ : Phân b ủ ừ ụ ạ T  khoáng Pháp C Puzzolan tr m tích ế ớ ệ ặ ộ ầ ố ọ ủ ạ ộ ả    các t nh Qu ng Ninh, Thái Nguyên, H i Phòng, Qu ng Bình, ổ thu c xã L i Xuân, huy n Th y Nguyên (Tp H i Phòng) ả   2=88,94; Al2O3=4,56;  ệ ộ  ở t đ nhi ữ ượ ệ ấ ầ ng 3,4 tri u t n. ầ Th a Thiên Hu  …  phân b  trong l p đá silic Đevon. Thành ph n hóa h c c a qu ng (%): SiO Fe2O3=1,67; MKN=1,91; đ  hút vôi: 25­30 mgCaO/g và đ t 192,55 mgCaO/g khi nung  700oC. Tr  l ng g n 72 tri u t n.

ạ ổ ệ ầ ớ ư ư ề ấ ộ ồ Puzzolan trong basalt: Các đá basalt b t tu i Neogen­Pleistocen các h  t ng Đ i Nga, Túc   ượ   c ư ề ọ Tr ng và Xuân L c là ngu n cung c p puzzolan phong phú, có ti m năng l n nh ng ch a đ đi u tra, đánh giá.

ổ ế ế ớ ế ợ 4. Đá phi n l p Đá phi n l p là lo i v t ạ ậ li uệ  xây d ng cao c p và ít ph  bi n. Trên th  gi ấ

ặ ở ộ ố ơ ệ ứ t Nam có m t ạ ử ụ ụ ụ c đây ng ớ ự ầ ử ụ đây cũng đã đ ẩ ở ấ ớ quy mô nh .

3

ế ợ ướ ở ử ụ ượ  các n c khai thác và s  d ng  đ ộ ố ướ ố c Châu Phi.  Trung Qu c và m t s  n ườ ế ướ ẵ n ng. T i Lai Châu tr ỏ ố ư xây d ng kiên c  nh  ga Hàng C ,  Nhà Hát L n … g n đây đá phi n l p  ệ ả ạ hành khai thác và s  d ng cho vi c c i t o nâng c p Nhà Hát L n và xu t kh u  ồ ế ợ ự ậ ậ ạ ị ỏ ậ ế ớ ố ớ ổ ế ị ầ ể ễ ủ ế ấ ế ạ ạ ề ố ướ ậ ả ẳ ằ ọ ố ự ế ợ   i, đá phi n l p ỹ   ư c nh  Pháp, Anh, Đ c, Tây Ban Nha, Na Uy, Hà Lan, M , Ở ệ    m t s  n i: Lai Châu, Đi n Biên, Đà  Vi   i Pháp đã khai thác và s  d ng đá phi n ph c v  các công trình ế   ượ ế ợ ở c ti n ỏ ấ ố ậ ệ ượ :   Đ c Công ty V t li u Xây d ng s  I Lai   ắ ế ề  ượ c 4 t p đá phi n sericit­th ch anh c m v o. Các t p phi n b  nén ép ch t, phân phi n rõ ràng khá trùng v i m t ặ   ớ ế ặ ị ỏ ữ ượ ng ch  y u m . Đá b  phân    l ề ặ   t, có th  d  dàn tách ch  thành các t m dày 3­5mm b  m t ộ ấ c th p, dung tr ng khô cao, đ  kháng nén, kháng u n, kháng   ạ ộ ố phóng x , đ  thu h i 4,8­7,6%.

1+C2) t ữ ượ  l

ồ ừ ộ ổ ượ ệ ơ ấ Đá phi n l p N m Ban (Sìn H ­Lai Châu) Châu thăm dò năm 1997. Toàn m  đã khoanh đ nh đ tây nam v i góc d c 75­80 ớ l p, trong đó có 2 t p v i t ng chi u dày g n 200m chi m tr ẻ ẻ phi n m nh, t o kh  năng ch  đá t láng bong, b ng ph ng. có đ  hút n ứ t, không ch a nguyên t kéo t ữ l T ng tr ở ế ợ ậ ố ấ đ  cao 250m tr  lên tính đ c là h n 1,3 tri u m ậ   ng t p đá phi n l p s  II­III khu N m Ho­N m ộ ố ngượ  c p 221+333 (C ị ữ ị ư ấ ồ ộ ậ [Lê Giang (1997), Báo cáo đ a ch t tính tr Ban, Sìn H ­Lai Châu,L u tr  Đ a ch t, 1997, Hà N i].

ự ậ ừ ủ ế ở ụ ở ữ ượ ự ấ ạ ồ ắ ừ ế ở   Th a Thiên Hu  tr ế ượ   c tìm ki m thăm dò, ố ạ    t n. Có 2 lo i ngu n g c là sinh c. Đã có trên 125 t ỷ ấ  t n. Tài  ố ỉ  các t nh phía B c t ể  khoáng và đi m đá vôi đ nguyên d  báo là 120 t ỷ ấ ự ủ ế ậ 5. Đá vôi xi măng Đá vôi xây d ng phong phú, t p trung ch  y u  ấ ướ ra và   vùng c c nam đ t n ng các c p đ t trên 13 t tr  l ồ hóa và sinh v t, trong đó ngu n g c sinh hóa là ch  y u.

ố ồ ậ 4 : t p trung

ượ ạ ế Đá vôi ngu n g c sinh hóa ­ Đông B c Bắ ở khu v c g m: ự ồ ị ộ: Đá vôi có trong các thành t o đ a ch t t ạ ạ   ng đ n Trias h , đ i ệ ố ồ di n là các t

ế ị Cambri th ạ   ng đ n Trias trung, đ i ấ ừ ạ ấ ừ ộ: Đá vôi có trong các thành t o đ a ch t t ẩ ệ ạ  khoáng Ninh Xuân, Hoàng Long, Bút Phong, C m Vân và Đ nh Thành.

ụ ­ Tây B c Bắ ụ di n là các t ắ Cambri th  khoáng Na Hen, Su i C , Làng Bét, Hoàng Th ch, Uông Bí, ... ượ ị ế ệ ạ ­ B c Trung B Đevon trung đ n Trias trung, đ i di n là ộ: Đá vôi có trong các thành t o t ạ ừ ạ ụ ỳ khoáng Qu nh Xuân, Lèn Hai Vai, Cà Tang và H  Trang. các t

ượ ụ ạ ạ ệ ng, đ i di n là các t khoáng ế ề Tà Thi

ệ ầ ệ ầ ắ ơ ồ ­ Nam Bộ: Đá vôi có trong các thành t o Permi trung và th t, Núi Còm, Hang Ti n và Ba Hòn. Các thành t o đá vôi Carbon­Permi h  t ng B c S n và Trias trung h  t ng Đ ng Giao ố ộ ớ

ố ỏ ổ ệ ứ ể ố ạ ề phân b  r ng, có ti m năng l n h n c .  ồ Đá vôi ngu n g c sinh v t ơ ả ồ ậ : g m đá vôi v  sò, đá vôi san hô tu i Đ  t phân b  ven bi n có quy mô nh .ỏ

ố ự ố ộ ự ắ ạ ậ 6. Đá  p lát và xây d ng ồ Đá  p lát và xây d ng phân b  r ng kh p, g m 3 lo i hình: đá xâm nh p, đá phun trào và ố ầ đá tr m tích.

3, đ

ố ồ ố ậ ầ ạ Đá  p lát và xây d ng ngu n g c xâm nh p ộ ự ứ ệ ầ ỹ ộ ệ ề ấ ấ ượ ố ị ng l n. Tr  l ữ ượ ệ ườ ự ụ ế ệ ớ 3 đá xây d ng và 3.219 tri u m ệ ườ ụ ơ khoáng An T khoáng đã đ khoáng đã tìm ki m thăm dò là 4.805 tri u m c khai thác, trong đó t ổ ượ ỏ ấ ượ ữ ượ ượ ụ ệ ng và tài nguyên trên 8 tri u m ng cao, có t ng tr  l ị ườ ậ : Các thành t o xâm nh p có thành ph n siêu mafic­mafic thu c các ph c h  Ba Vì, Núi Chúa, Phù M  và Chà Vàn; thành ph n trung tính, axit­ ứ ồ   ả ả ki m thu c các ph c h  Phia Bioc, Vân Canh, H i Vân, Cà Ná, Đ nh Quán và Đèo C  là ngu n ủ   ự ng và tài nguyên c a cung c p đá xây d ng và  p lát ch t l ng cao, quy mô th 3 đá  p lát. Nhi u ố ề   76 t ấ   ả ị ụ ng, huy n S n Tây (Bình Đ nh) s n xu t t ra granit màu đ , ch t l   c tiêu th  trên th  tr ng.

ố ầ ố ồ Đá  p lát và xây d ng ngu n g c phun trào ự ẩ ộ ệ ầ ư ủ ộ ệ ầ ầ ộ ạ ồ ộ ấ ữ ượ ồ ự ự ệ ơ ố : Các đá phun trào có thành ph n mafic­siêu ạ ầ mafic thu c các h  t ng C m Th y, Viên Nam, Túc Tr ng, Đ i Nga, Xuân L c; thành ph n trung ươ ơ ả tính, axit thu c các h  t ng Khôn Làng, Đ ng Tr u, Đèo B o L c, Nha Trang, Đ n D ng là ề ượ ộ ụ ố  khoáng thu c lo i này đ ngu n cung c p phong phú đá  p lát và xây d ng. Đã có 52 t c đi u tra 3. 3; đá  p lát: 73 tri u m ệ thăm dò, có tr  l ng và tài nguyên đá xây d ng h n 1.000 tri u m

3

ố ự ầ ồ ố ồ ụ   , g m: đá carbonat (đá vôi, dolomit); đá l c Đá  p lát và xây d ng ngu n g c tr m tích ế ộ ế ế ế ấ ế ế nguyên (cát k t, b t k t, dăm k t…); đá bi n ch t (đá hoa, quarzit, đá phi n k t tinh, v.v.).

3 đá  p lát. ố

ụ ượ ữ ượ ế ệ khoáng đá hoa đ c tìm ki m đánh giá, có tr  l ng và tài nguyên 273 tri u m ệ Đã có 13 t ự đá xây d ng và 106 tri u m

ự ố ỏ ổ ế ạ ế ệ ố ố ồ ố ụ  khoáng đã đ ạ ữ ượ ượ ụ ệ ầ Cát s i:ỏ  Cát s i xây d ng phân b  khá ph  bi n. Có hai ngu n g c thành t o, đó là tr m tích và c thăm dò. Hi n đã 3. ồ phong hóa, trong đó cát s i ngu n g c aluvi chi m đ i đa s  các t ặ c thăm dò đánh giá tr  l có trên 60 t ạ ượ ng, đ t trên 500 tri u m ỏ ể  khoáng và đi m qu ng đã đ

ượ ạ ẩ ả Đá ong: Đá ong là s n ph m phong hóa đ ở ờ ủ c thành t o ch  y u t ổ ủ ế ừ ỏ ạ ế ề ượ ụ khoáng đ ầ ữ ượ ố ở ườ ệ ầ ng và tài nguyên g n 100 tri u m3, th ng phân b các đá phun trào mafic, các ề c đi u tra   ộ   ắ  các vùng trung du B c B  và lo i đá phi n và tr m tích b  r i c a các th m sông c . Quy mô nh . Đã có 27 t thăm dò, có tr  l Trung B .ộ

ầ ƯỢ Ph n 2­ TÀI NGUYÊN NĂNG L NG

2.1. Than

ượ ượ Tài nguyên khoáng s n năng l c ta. Tuy nhiên, mãi ng than đã đ ạ ề ộ ố ỏ ở ế ỷ ớ ầ ả i đ u th  k  19 m t s  m ế ế ừ c bi t đ n t  lâu  ớ ắ ầ ượ  Đông Tri u, M o Khê m i b t đ u đ ở ướ  n c khai thác. t

ờ ỳ ạ ộ ộ ậ ư ả ượ ề ễ ả ỏ Trong th i k  Pháp thu c, năm 1888, vùng m  than Đông Tri u, M o Khê, Qu ng Ninh   ớ   ệ ướ ng bán v i ề c tri u đình nhà Nguy n nh b n Pháp Marty sau hi p ờ ạ ệ hoàn toàn thu c t p đoàn t giá 9 tri u franc trong th i h n 99 năm.

ế ừ ề ề ị ượ ữ ề ấ ố c c p gi y phép đi tìm m ỳ ề ệ ế ng du B c k  đ u đã đ ườ ượ ấ i đ ở ượ  th ệ ỏ ổ ứ ắ ầ ỏ T  1900 đ n 1913, Pháp đã “bình đ nh” xong Đông D ng. Chính quy n Pháp đ  ra chính   ỏ  ượ   ể c    ch c khai thác nh  Đ ng Đ  (Hà Tĩnh), Khe B  (Ngh  An), Đ m Đùn (Nho Quan, ủ ỏ ế ố ư ồ ề ố ạ ắ ẩ ươ ư sách  u tiên đ c quy n làm ch  m  (n u mu n) cho nh ng ng mà phát hi n ra m . Do đó đ n cu i năm 1906, các đi m than  ố ệ phát hi n và t Ninh Bình), Làng C m, Quán Tri u (Thái Nguyên), B  H  (B c Giang)….

ắ ậ ạ ở mi n B c năm 1954 cho đ n nay, công tác tìm ki m thăm dò i Sau ngày hoà bình l p l ượ ậ ủ ế ở ể ả c t p trung ch  y u ế ế ề ả ướ  b  than Qu ng Ninh, và các vùng khác trên c  n c. khai thác than đ

ể ệ ệ t Nam đã phân chia và khoanh ứ ả ứ ể ồ 2.1.1. Các b  than ơ ở ệ Trên c  s  các tài li u hi n có, các nhà nghiên c u than Vi ự ị đ nh 10 khu v c ch a than (Hình  3.18) g m các b  và d i than sau:

ể

ơ ồ ị Hình 3.18. S  đ  v  trí các b  than

ầ

ấ

ồ

ị

ở ệ  Vi ệ

(Ngu n: Tr n Văn Tri, Tài nguyên đ a ch t Vi

t Nam t Nam 2010)

ạ ể ể ừ ả ề ả ả ế ầ ẩ ở ứ ấ ứ ạ ị

ả B  than Qu ng Ninh  ả   B  than Qu ng Ninh có d ng cung, kéo ứ ở    rìa tây dãy Tam dài trên 250 km t  Linh Đ c  ế   Đ o (Tuyên Quang) qua Đông Tri u đ n Hòn ượ ấ   c l p Gai, C m Ph , K  Bào (Qu ng Ninh), đ ộ ệ ầ   ầ đ y b i các tr m tích ch a than thu c h  t ng ủ   ế ạ ổ Hòn Gai tu i Nori­Ret. C u trúc­ki n t o c a ả ồ ấ ph c t p, g m hai đ a hào là B o Đài ể   b  than r t  ắ ề ế   ở ở  phía b c và Hòn Gai   phía nam, có nhi u n p ứ ố u n và đ t gãy (hình 3.19).

ừ ạ

Ảnh 3.18.Khai thác than lộ thiên ở Quảng Ninh. Ảnh TKV

ỉ ả ở ể  b  than Qu ng Ninh có   ơ   ỉ ạ ớ   d ng   l p,   d ng   v a   đ n ứ ạ   ỉ ế ạ ng đ i  n đ nh, đ n d ng v a ph c t p, ỉ ạ t có d ng v a phân nhánh   ở  ư ỉ ộ ỉ Các v a than  ạ ề nhi u   hình   d ng,   t ố ổ ị ả ươ gi n, t ệ ặ ấ ạ d ng th u kính, đ c bi ứ ạ ự ấ đuôi ng a r t ph c t p nh  v a Dày và v a G  L  Trí (hình 3.20).

ở 35 t ượ ỉ ạ ấ

ứ ạ ươ ơ ạ ỉ ề ề ỉ   ụ ố Theo th ng kê   khoáng than, 568 v a ả c kh o sát có  3,3 %  v a d ng th u kính; than đ   ề   ổ ị ứ ạ ỉ ạ ấ 64,4 % v a d ng r t ph c t p­không  n đ nh chi u ố ổ ị ỉ ạ   dày;  25,9 % v a d ng ph c t p­t ng đ i  n đ nh ị ả ổ chi u dày; và 6,4 % v a d ng đ n gi n­ n đ nh   chi u dày.

ự ượ ỉ ố D  báo tài nguyên than đ ộ ơ ả ơ ẫ ố ể ả ẹ

Ảnh 3.19. Khai thác than hầm lò ở Quảng Ninh.

Ảnh TKV

ơ ồ

ể

ả

ố ấ Hình 3.19. S  đ  phân kh i c u trúc b  than Qu ng Ninh

ứ

ả

ị

ị

ộ ớ ự ữ ượ ế ng t ế ệ   ự c th c hi n ủ   i đa c a theo các ch  tiêu c  b n sau: Đ  tro t ỉ   ủ ẩ ể ả ộ ộ m u đ n và đ  tro k  c  đ  làm b n c a v a than (Akmax) ≤ 45 %. B  dày t ể ủ ỉ   ề i thi u c a v a ổ   ề ớ than k  c  các l p k p (có b  dày ≤ 50 % t ng ề b  dày các l p than) ≥ 0,4 m. Đ  sâu d  báo tài   ố   ộ nguyên đ n ­1500 m. Đ  sâu tính tr  l i đa đ n ­400 m.

ỉ ẫ : 1) Đ a hào B o Đài;  2) Đ a hào Hòn Gai;  3) Đ t gãy phân kh i ki n trúc.

Ch  d n

ồ

ố ế t Nam 2010)

ầ ấ ệ                                                   (Ngu n: Tr n Văn Trivà nnk, Tài nguyên đ a ch t Vi ươ ứ

ị ấ 111+121+122+333  (t

ữ ượ ổ ng và tài nguyên các c p ng  ng c p ấ A+B+C1+C2): 4,1 ự ả ầ T ng tr  l ổ ỷ ấ T ng tài nguyên d  báo   t  t n. ỷ ấ  bở ể than Qu ng Ninh: 10,5 t  t n [Tr n Văn Tri và nnk, 2005]

ự ấ

ỉ

t

ỉ  khoáng L  Trí (v a Dày và v a G)

ứ ạ ở ụ Hình 3.20. Than d ng v a phân nhánh đuôi ng a r t ph c t p  ấ ị ầ

ỉ ồ

ệ

ạ (Ngu n: Tr n Văn Tri và nnk, Tài nguyên đ a ch t Vi

ộ t am 2010)

ươ ố ể ể ụ B  than Thái Nguyên­An Châu B  than Thái Nguyên­An Châu kéo dài kho ng 150 km theo ph ề ệ ầ ố ỉ ạ ể ề ệ ỉ ỉ ề ồ ạ ế ạ ả   ng ĐB­TN, phân b  trong các ố  ổ ầ tr m tích l c nguyên – carbonat h  t ng Văn Lãng tu i Nori­Ret, có b  200­600 m, trung bình 300 m. S ượ l   ng v a than nhi u nh t lên đ n 10 v a, trong đó s  v a đ t chi u dày công nghi p là 5 v a. B  than thái Nguyên­An Châu t n t ấ ỉ i hai lo i than: antracit và bitum

ữ ượ Tr  l ng và tài nguyên :

1+C2):

ổ ấ Than bitum  có  t ng  tr ữ ượ   l ng và  tài  nguyên các  c p  111+121+122+333  (A+B+C ệ ấ ệ ấ ả kho ng 5 tri u t n (2006); tài nguyên (334): 7 tri u t n.

1+C2): 85 tri u t n (2006);

ữ ượ ổ ấ ệ ấ Than anthracit có t ng tr  l ng các c p 111+121+122+333 (A+B+C tài nguyên (334): 70 tri uệ  t n.ấ

ượ ầ ắ ố ể ể ệ ầ ộ ộ ề ổ ể ậ ệ ố ộ ổ ượ ữ ể ể ế ổ ệ ầ ế ế ấ ấ ấ B  than Sông Đà  ế   ộ c x p B  Sông Đà thu c mi n Tây B c B , phân b  trong các tr m tích ki u paralic đ ầ   vào các h  t ng Yên Duy t tu i Permi mu n, Su i Bàng tu i Trias mu n, b c Nori­Ret và tr m c x p vào h  t ng Hang Mon tu i Oligocen­Miocen gi a. Trong b  than Sông tích ki u limnic đ   ấ   ế ạ ắ Đà có m t 3 lo i than: antracit (bi n ch t cao); bitum (bi n ch t trung bình) và lignit (bi n ch t th p).

ề ế ỉ  2 đ n 27 v a, trong đó, s ố ỉ ừ T ng b  dày than toàn v a t ế ỉ ế ỉ ừ ổ ỉ ạ ề v a đ t b  dày công nghi p t 3 đ n 5 v a.

1+P2): 2 tri u t n.

ệ ừ ữ ượ : Than lignit­á bitum có t ng tr ng các v a than lignit t ữ ượ  l ng c p 122+333 (C 2 đ n 12 v a. S  l ng ổ ơ ệ ấ ấ ữ ượ  l ấ ệ ấ ổ ng các c p 122+333 (C ố ượ ừ ỉ  1,97 đ n 2,60 m. S  l ng các v a than t ỉ ố ượ ế 1+C2) g n 2ầ ấ ổ   ệ ấ 1+C2) h n 8 tri u t n, tài ng các c p 121+122+333 (B+C   ữ ượ 1+C2): 1,3 triêu   l ệ ấ

Tài nguyên, tr  l tri u t n.   Than bitum có t ng tr nguyên (334): 63 tri u t n. Than anthracit có t ng tr ấ t n, tài nguyên 334 (P ể ể ầ ề ộ ị B  than Sông H ng  ắ   ộ B  than Sông H ng trong ph n đ t li n thu c mi n võng Hà N i và kéo dài ra v nh B c ấ ề ồ ồ ồ ệ ộ ồ ướ ể ầ ầ B , g m các tr m tích Đ  tam t ầ ng sông, h  và đ m l y ven bi n.

ủ ế ậ ồ ỉ Ở ầ ấ ề ộ ổ ộ ể ộ ặ ệ ầ ừ ổ ệ ầ ỏ ỉ ph n đ t li n, các v a than thu c b  than Sông H ng t p trung ch  y u trong h  t ng Tiên ư H ng tu i Miocen mu n; ngoài ra, còn g p m t vài v a than m ng trong h  t ng Phù C  tu i Miocen gi a. ữ

ề ầ ỗ ph n th m l c đ a c a b  than, đ n năm 2007 đã có 16 l Ở ầ ề ỗ ặ ở ố ỉ ế ụ ị ủ ể  khoan đã g p than và sét than d nhi u l ầ khoan thăm dò d u khí, trong ướ ộ i đ  sâu 350­3500 m. Các v a than phân b  trong ổ ượ ề ỉ đó  các tr m tích Oligocen và Miocen trung­th ng. T ng b  dày các v a than: 3­53 m.

2,  ệ ạ ủ ừ    t n (đ n ­1700 m); trong đó, thu c ph m vi kh i Khoái Châu­Ph  C  là ỷ ấ  t n.

ấ ề ả ầ ố Tài nguyên than: Trên ph n đ t li n (trũng Hà N i), di n tích phân b  kho ng 3500 km ỷ ấ ố ươ ế ạ ơ ộ ế ộ ư  t n, ph m vi kh i Tiên H ng­Ki n X ng là h n 31 t ổ có t ng tài nguyên: 37 t ố ỷ ấ 5,7 t

ể ể ố ạ ộ ồ ứ ầ ệ ệ ụ ị ượ ệ ầ ộ B  than Ngh ­Tĩnh B  than Ngh ­Tĩnh phân b  h n ch   ế ng l c đ a đ ữ ỏ ổ ạ ệ ể ế ấ ế ấ ấ ấ ế ở ắ ủ   B c Trung B  g m các tr m tích ch a than ch ồ ố ổ   ế ướ c x p vào các h  t ng Đ ng Đ  tu i Trias mu n, Nori­Ret và Khe B  tu i y u t ế   ắ Oligocen­Miocen gi a. B  than Ngh  Tĩnh có m t 3 lo i than: antracit (bi n ch t cao); bitum (bi n ch t trung bình) và lignit (bi n ch t th p).

ổ ở ể ệ T ng tài nguyên, tr ữ ượ  l ư ệ ấ ệ ấ ự b  Ngh ­Tĩnh phân theo các nhãn than nh  sau: than 1+P2) là 0,5 tri u t n; than ệ ấ 2) là 2,2 tri u t n; tài nguyên d  báo ệ ấ ng than  ự lignit­á bitum: 122+333 (C1+C2) là 0,8 tri u t n; tài nguyên d  báo 334 (P ệ ấ bitum: 122+333 (C1+C2) là 0,8 tri u t n; than anthracit: 333 (C 334 (P1) là 9,5 tri u t n.

ạ ở B  than Nông S n B  than Nông S n phân b ể ể ụ ị ơ ơ ượ ế ứ ầ   ị  t nh Qu ng Nam, có d ng đ a hào, đ c tr ng b i các tr m ệ ầ ả ườ ặ ậ ữ ổ ộ tích l c đ a ch a than, đ ố ở ỉ c x p vào h  t ng S ư n Gi a tu i Trias mu n, b c Ret.

ặ ạ ấ ỉ ỉ ụ B  than Nông S n có trên 10 v a than, ch  y u d ng th u kính ho c d ng v a t ỉ ủ ế ỉ ụ ơ ọ ỉ ạ ụ  khoáng Nông S n có 5 v a, t ế ừ ạ ộ ỉ ỉ ơ ố ở ụ  t ề n Gi a có 8 v a. Chi u dày các v a than t khoángng.  khoáng    khoáng Ng c Kinh có 5 v a, t ế    0,42 đ n 41,30 m. Than thu c lo i antracit (bi n ườ ấ ể Các v a than phân b   ữ S ch t cao).

1+C2) là 11,3 tri u t n (đ n ­200

ổ ệ ấ ế ấ ng và tài nguyên các c p 121+122+333 (B+C ệ ấ ả ữ ượ T ng tr  l ự m); tài nguyên d  báo (334) kho ng 13,5 tri u t n.

ứ ệ ạ ồ ả ả ằ ạ ạ ọ ố ộ ơ ả ầ ứ ế ạ ấ ằ ộ ằ D i than Cao B ng­L ng S n  ứ   ố ọ ằ D i than Cao B ng  L ng S n g m các thành t o ch a than Đ  tam phân b  d c theo đ t ừ    4. D i này không liên t c, kéo dài t  Hoà An, ệ ầ   c x p vào h  t ng ươ ổ ơ ơ ụ ứ gãy Cao B ng­Tiên Yên, còn g i là đ t gãy Qu c l ế ượ Th t Khê (Cao B ng), đ n L c Bình (L ng S n). Các tr m tích ch a than đ . Nà D ng tu i Oligocen

ươ ỉ ừ ế ụ ể ề ỉ T  khoáng đi n hình là Na D ng, có 9 v a than lignit­á bitum, b  dày các v a t 0,4 đ n 16,5 m.

ữ ượ ộ ụ ươ ả ấ Tr  l ấ ng các c p (2006) đã tính kho ng  97 nghìn t n, trong đó 99 % thu c t  khoáng Na D ng.

ệ ử ệ ụ ị ử ệ ằ ả ệ ể ể ầ ề ỗ t Nam. Nhi u l ế ứ ệ ờ ể ừ ỉ B  than Đ  tam C u Long   2, n m trên th m l c đ a ĐN ề   B  tr m tích Đ  tam C u Long có di n tích kho ng 50.000 km ầ ầ    khoan thăm dò d u khí đã phát hi n trong các tr m tích Oligocen­Miocen có  km2, có d ng elip, ạ ầ   ừ  ề ằ ở  chi u sâu t ố ầ ế ế t đ n mũi Cà Mau. Các v a than n m Phan Rang, Phan Thi ọ ế ệ Vi ứ ch a than lignit đ n á bitum. Di n tích phân b  tr m tích ch a than g n 22.000 ằ n m d c theo b  bi n t ­726 đ n ­2.592 m.

ả ỷ ấ Tài nguyên suy đoán (334b) theo các tài li u thăm dò d u khí kho ng 142 t t n (?), trong ỷ ấ ế ỷ ấ ướ ệ i ­1000 m là 97 t ầ  t n [VITE, 2007]. đó, đ n ­1000 m là 45 t t n và d

2.

ệ ơ ể ể ầ ằ ở ề ụ ủ ể ầ ỉ ở ộ ố ầ ặ ệ ừ ế ơ đ  sâu t ự   ộ ệ ị  th m l c đ a ĐN Vi t Nam, thu c khu v c 2. Trong nhi u l ề ỗ  khoan g p các v a than   ố ­1200 đ n h n ­4460 m. Di n tích phân b ứ ầ B  than Đ  tam Nam Côn S n   ơ ệ B  tr m tích Đ  tam Nam Côn S n n m  ả ệ ả qu n đ o Phú Qu c. Di n tích c a b  kho ng 100.000 km và sét than trong tr m tích Oligocen­Miocen  tr m tích ch a than là 53.240 km

ề ỉ ế ề ỉ B  dày các v a than t ổ  0,5 đ n 6 m, trung bình 1,37 m. T ng b  dày các v a than thay đ i t ổ ừ ế ừ 3 đ n 153 m, trung bình 37 m.

ệ ầ ả ỷ ấ t n than (?) ở Tài nguyên suy đoán (334b) theo các tài li u thăm dò d u khí kho ng 647 t ướ i ­1000 m [VITE, 2007]. ộ đ  sâu d

ệ ể ể ộ ả ả ổ B  than Đ  tam Mã Lai­Th  Chu ố ở ề ổ B  Mã Lai­Th  Chu phân b   ệ ế ơ ệ ừ ề ầ ớ ự ệ ụ ị t Nam, thu c khu v c giáp ranh v i lãnh  th m l c đ a TN Vi 2. Các v a than ỉ ệ ộ ầ ả h i Thái Lan và Indonesia. Ph n di n tích thu c lãnh h i Vi t Nam kho ng 40.000 km ượ đ chi u sâu ­179 đ n h n ­3.202 m, trong các tr m tích Oligocen­Miocen. c phát hi n t

ố ượ ớ ỉ ỗ ớ ỉ S  l ng các v a than khá l n, có ch  t ề ề i ­1000 m, có t ng b  dày t ế ề ở ỉ ừ ừ ề ỉ i 100 v a (lô 50). B  dày các v a than t ướ ớ ổ ố ở  chi u sâu d ề ổ  chi u sâu trên ­1000 m, t ng b  dày các v a than t ế    13 đ n 165 ừ  ế    19,64 đ n m, trung bình 43,72 m, trong đó các l p than phân b   5 đ n 37 m, trung bình 18 m; còn  153 m, trung bình 37 m.

ệ ầ ỷ ấ Tài nguyên suy đoán (334b) theo các tài li u thăm dò d u khí kho ng ả  1.482 t t n (?), trong ế ỷ ấ ướ ỷ ấ đó, đ n ­1000 m là 728 t t n và d i ­1000 m là 754 t t n [VITE, 2007].

ạ khoáng ự ấ ủ ụ ụ ủ ể ượ ế ế ụ ụ ề khoáng, antracit; 37 t ượ ụ 2.1.2. Phân lo i than ề   ụ ặ D a vào đ c đi m và tính ch t c a than ph c v  cho các m c đích khác nhau c a n n c phân chia thành các nhóm: antracit, bitum và lignit. Cho đ n nay đã  than khoáng đ   kinh t ụ  có 136 t  khoáng đ khoáng bitum; và 17 t c đi u tra, thăm dò, khai thác, trong  đó 82 t  khoáng lignit.

ấ ế ở ố ầ ồ ế ớ ạ i h n V ớ ộ ắ Nhóm than antracit (than bi n ch t cao). chg  t ừ Nhóm than antracit v i gi ượ ậ ắ ớ ủ ế ắ ộ ộ ộ ở ắ ộ ế ộ ầ ỏ Chúng đ ớ ở s m  cao nh ng quy mô nh  bé còn g p r i rác trong các b n tr m tích Permi mu n B c B . ặ ả ặ ồ ả ậ 17% tr  xu ng và không k t dính, y: 0 mm. ớ c t p trung ch  y u v i tài nguyên l n trong các b n tr m tích Trias mu n­Jura   ấ    Đông B c, Tây B c B , b c Trung B  ; và Trung Trung B . Ngoài ra than bi n ch t ư Đã ghi nh n antracit có m t trong các b  Qu ng Ninh, Thái Nguyên – An Châu, Ngh ể ề ả ơ ố ấ ệ  ể   Tĩnh, và Nông S n Trong s  các vùng nêu trên, b  than Qu ng Ninh có ti m năng than antracit ớ l n nh t. ả b  than Qu ng Ninh ng cao, n i ti ng trên th  gi ,  than antracit có ch t l ấ ấ ố ị ấ ượ ứ ổ ế ể ệ ượ Ở ể ặ Pháp. Đ c đi m ể chính các kh i đ a ch t­c u trúc ch a than đ ế ớ ừ ờ   i t  th i ả c th  hi n trong b ng 3.2

ấ ấ ố ị ứ ể ặ ở ể Đ c đi m chính các kh i đ a ch t­c u trúc ch a than ả  b  than Qu ng Ninh ả B ng 3.2

ĐỊA HÀO BẢO ĐÀI

ĐỊA HÀO HÒN GAI

Đặc điểm chính các khối Địa chất-cấu trúc

Hồ Thiên

Yên Tử

Đồng Vông

Phả Lại

Đông Triều

Uông Bí

Yên Lập

Hòn Gai

Cẩm Phả

Kế Bào

Mạo Khê- Tràn Bạch

48,6

73

10,1

133

180,5

152,3

92

87,3

210,9

127,1

76

Diện tích chứa than, km2

450

500

2000

Chiều dày tầng sản phẩm, m

200- 250

300- 700

600- 800

2000- 2900

150- 800

500- 1400

500- 1500

300- 1300

Chung

6-7

6-15

13

5-6

8-20

22-61

6-12

8-26

2-20

4-26

27

1-2

3-13

4-6

4

4-11

15-27

2-9

2-13

2-14

3-19

2-16

Số lượng vỉa than, m

Công nghiệp

11,5

24,8

6,5

1,8

18,3

31

12,2

11,8

56

92

5

Chiều dày vỉa lớn nhất, m

18,7

24-82

27

-

Chung

9- 10,8

12,4- 38,5

23,7- 30,6

127,5- 166,6

11,2- 28

8,3- 41

26,5- 150

Chiều dày vỉa than, m

10,9

20,9

15,7

-

3,8- 7,2

6,7- 25,8

68,9- 92,4

3,1- 11

1,6- 18,4

20,5- 82

25- 107,3

Công nghiệp

A+B+C1

9,8

518,5

80,1

26,5

541,6

19,3

19,6

387,3

845,3

42,4

-

C2

16,8

194,8

-

19,5

26,7

18,7

172,1

252,8

749,0

73,0

50

Trữ lượng địa chất, triệu tấn

26,6

713,3

80,1

46

568,3

38,0

191,7

640,1

1644,3

115,4

50

Tổng cọng

281

1451

177

128,4

388

1621

64

948

1941

3133

367

Tổng tài nguyên, triệu tấn

Địa chất

0,55

9,77

7,93

0,37

0,25

3,73

0,21

2,19

3,03

12,94

1,52

Dự báo

5,78

19,87

17,56

0,96

2,15

10,64

0,70

10,86

9,20

24,64

4,83

Mật độ chứa than, triệu tấn/km2

ả

ầ

ồ

ệ

(Ngu n: Tr n Văn Tri và nnk, Tài nguyên khoáng s nt Vi

t Nam 2005)

ở ả ủ ế ề ế ế ạ ạ ỉ Than antracit  ế ầ ề ỏ ữ ề ế ầ ớ bán antracit đ n antracit phân b ạ ạ ấ ở ị ể ệ ủ ế ả ậ ị ỉ    Qu ng Ninh ch  y u là là than Claren chi m 85­100% chi u dày v a ế   i các lo i than khác chi m than, ti p đ n là than đuren­claren: 8­10% chi u dày v a than, còn l ượ ấ ớ ỉ   ng và thành vài ph n trăm chi u dày v a là nh ng l p m ng hay th u kính. Than có hàm l ố ở  ệ ừ ế ph n nhóm vitrinit chi m 85­100% v i các nhãn hi u t ố ế đ a hào Hòn Gai; than bi n ch t cao th  hi n rõ     kh i M o Khê­Tràng B ch; trong khi đó than antracit và siêu antracit t p trung ch  y u trong đ a hào B o Đài.

3vl) ch a các hóa th ch bi n nông ven b  ho c c a sông đ m l y n

Ở ể B  than Thái nguyên­An Châu ỏ ấ ượ ụ ề ế ậ ượ ứ ng không đ u. Tr m tích ch a than l c nguyên ­carbonat đ ầ ầ ạ ử ể ầ ặ ờ ề ế ờ ố ượ ả ả ồ ỉ đã có công tác thăm dò khai thác xác nh n than có quy   ệ  c x p vào h mô nh  và ch t l ướ ợ  ầ t ng Vân Lãng (T c l ổ   cũng có tu i Nori­Ret v i chi u dày kho ng 700 m vùng Thái Nguyên đ n 2400 m vùng An ầ Châu, đ ng th i s  l ứ ớ ng v a than cũng gi m d n.

ạ ắ ộ ỉ ỉ ệ ấ    thu c huy n L c Ng n, t nh B c Giang, có 5 v a than c u   ng 257,4 ngàn ữ ượ  l ệ ụ T  khoáng Đông Nam Chũ  ạ ỉ ả ng đ i đ n gi n, trong đó có 3 v a đ t chi u dày công nghi p. Tr ộ ư ố ơ ộ ụ ề ỳ ấ ạ ươ t o t ấ t n antracit, đ  tro trung bình 8­16% và đ  l u hu nh th p.

ụ ế ỉ ệ ắ ộ ố ạ thu c huy n Yên Th , t nh B c Giang, đã đ tr ụ c khai thác t ề ượ ỉ ỉ ừ ướ   c ổ   i. T  khoáng có 8 v a than, trong đó 4 v a chi u dày thay đ i ạ ứ ạ ế T  khoáng B  H   năm 1945 và sau này đã thăm dò l ừ t ấ  0,5 m đ n 25,8 m c u trúc ph c t p. Tr ữ ượ  l ệ ấ ng 4,5 tri u t n antracit.

ụ ụ ề ồ ơ Nhóm t khoáng B c Thái Nguyên, g m 3 t ứ ễ ụ ế ấ ấ ắ  khoáng Ph n M  ch a than bitum (than bi n ch t trung bình) s ồ    khoáng Ba S n­Quán Tri u, Núi H ng ẽ ứ ượ ch a than antracit, còn t ả ở   đ ầ  ph n sau c mô t

ụ ề ỉ ơ T  khoáng Ba S n­Quán Tri u ứ ạ ệ ỉ ế ấ ạ ộ ư ừ ộ ỳ ề  cách TP Thái Nguyên ch ng 6 km v  phía tây b c, v i ớ   ừ ắ ấ ấ ữ ượ 1+C2)   l 6 v a than c u trúc ph c t p trong đó 4 v a than công nghi p có tr ng các c p (B+C ầ   ở ấ  đây thu c lo i than g y, 1) là 44.689 ngàn t n. Than bi n ch t cao  là 64.986 ngàn t n (B+C ế đ  tro trung bình và l u hu nh t ấ  trung bình đ n cao.

ụ ừ ắ T  khoáng Núi H ng ệ ề ệ ầ ẩ ơ ứ ạ ỉ ặ ỉ ệ ấ ấ ế ế ứ ữ ượ  l ư ượ ệ ỳ ủ ấ ộ t hàm l t năng 8.250 kcal/kg, đ c bi ồ ệ ể ệ ồ   cách TP Thái Nguyên ch ng 50 km v  phía tây­tây b c, thu c ộ   ặ ắ 3n­r  vl)  huy n Văn Lãng, t nh Thái Nguyên, n i có m t c t chu n c a h  t ng Văn Lãng (T ị ổ ế ơ   ch a đ n 20 v a ho c th u kính than có n i dày đ n 33 m, c u trúc ph c t p, không  n đ nh. ấ ố   ồ ng đã thăm dò đ n 15 tri u t n. Than Núi H ng có đ  tro trung bình 13,89%, ch t b c Tr ầ   ặ ệ 8%, l u hu nh 1,84%, nhi ng Ge, Ga khá cao ..., c n ả ử ụ ư l u ý công ngh  tuy n, thu h i tăng hi u qu  s  d ng.

ể ậ B  than Sông Đà .  Than antracit ệ ặ ở ể  b  than Sông Đà ch t l ư ấ ượ ề ụ ộ ượ ậ ỉ c đi u tra đánh giá, than có các ch  tiêu k  thu t sau: ng không cao, do v y có ệ  khoáng Chi ng Ken thu c huy n Văn Bàn  Q=7716 cal/g; V=3,14­ văn li u cho là than bán antracit. Đ c tr ng là t ỹ ề ỉ t nh Lào Cai đã đ 5,52%; W=4,46­6,95%; A=33,67%; N=0,57­2,13%; S=0,26­3,87%.

ể ồ ở ắ ộ ị ẫ ụ ủ ế ạ ệ ặ ầ  khoáng ho c vùng than tách bi B c và Trung Trung B  ch  y u là ư t nhau nh  Pù S ng, ệ ng l c  đ a l n ven bi n có các t ơ B  than Ngh  Tĩnh . Các b n tr m tích Nori­Ret  ụ ể ỏ ướ t ồ Đ ng Đ  và Nông S n.

ệ ầ ệ ằ ồ ỉ Vùng than Pù S ngạ , huy n M ng Xén, t nh Ngh  An, n m trong h  t ng Đ ng Đ ỏ ệ ỉ ề ổ ớ ỉ ườ ị (T3n­r đđ) v i 3 v a than đ u không  n đ nh, trong đó có 2 v a dày 0,6 và 1,9 m.

ệ ấ ư ự ả ộ ỳ Tài nguyên d  báo kho ng 21 tri u t n antracit có đ  tro và l u hu nh cao.

3n ađ)

3r sg)

ộ ế ơ ượ ệ ạ ả ỉ ơ  thu c các huy n Đ i L c, Qu  S n, t nh Qu ng Nam đã d ạ ả ạ ằ ớ ể B  than Nông S n ừ ướ  tr ằ ạ ỉ ế ấ ổ ơ ở ồ ệ ự ơ ứ ườ ứ ề c khai   ị   c năm 1945, n m trong lo t Nông S n t o thành n p lõm l n tho i, d ng trũng đ a ệ  ậ    trên, ch a than có ph c h  th c v t ộ ơ ạ ồ ữ n Gi a (T ợ ở ướ  d i và S ể thác t hào, n m không ch nh h p trên các đá không đ ng nh t c  h n. Lo t Nông S n g m hai h ầ t ng An Đi m (T ki u Hòn Gai.

ể ề ả ỉ ỉ B  than Nông S n có 10 v a c u t o đ n gi n, nh ng ch  có 3­5 v a đ t chi u dày t ở ụ ạ ỉ ữ ượ  l ữ n Gi a có tr các t ư ấ ạ ơ ườ ơ  khoáng Nông S n, Ng c Kinh và S ỳ ệ ư ộ ệ ượ ụ ễ ặ ở c qu ng urani xâm nhi m, tích t đây đã phát hi n đ ế ệ ấ ầ ượ ơ ừ  ọ   0,6 đ n 25,7 m  ng chung là 10   tri u t n antracit, mã hi u 100B có đ  tro trên 25%, l u hu nh trên 2,5%. Đáng chú ý là trong ớ ứ tr m tích ch a than     theo l p đang c đánh giá. đ

ụ ữ ụ ặ ả Ngoài nh ng t ổ ư ở ỏ ặ  khoáng ho c nhóm t ấ ả ớ ạ ổ ơ khoáng than khoáng nêu trên, còn g p r i rác ộ  các vùng Thanh Hóa, Hòa Bình, Hà than antracit tu i Permi mu n v i quy mô r t nh  nh   ữ Tây, Hà Giang, Thái Nguyên, L ng S n, Qu ng Ninh và than tu i Trias gi a cũng có quy mô ỏ ấ r t nh .

ự ị ấ ng xác đ nh và d  tính c p 121+122+333 (A+B+C ế ạ ổ i, t ng tr ụ ố ệ ấ ở Vi ụ  ủ 1+C2) c a 82 t ỷ ấ    t n; tài t Nam là 4,2 t ữ ượ  l  khoáng than antracit (than bi n ch t cao)  ả ỷ ấ Tóm l khoáng trong s  136 t ự nguyên d  báo 334 kho ng 10,6 t t n.

ế ấ ộ ế ượ ế ồ Nhóm than bitum (than bi n ch t trung bình). Nhóm than bitum g m các nhãn than k t dính (than không có đ  k t dính đ ế ế ấ ặ ế ố ấ ỡ ấ ỡ ỡ ế c x p vào nhóm than bi n ch t th p ho c nhóm than bi n ch t cao); đó là các nhãn than k t dính (kd), than ố c c (k), than c c­m  (km), than m  (m), than khí­m  (khm) và than khí (kh).

ầ ớ ể ằ ộ ộ ồ   Nhóm than bitum ph n l n n m trong các b n tr m tích Trias mu n thu c các b  than ệ ắ ộ ầ Sông Đà (Tây B c B ), Thái Nguyên­An Châu và Ngh  Tĩnh.

ượ ở ụ  t lâu c bi than bitum đ ỡ ộ ế ế ừ t đ n t ỳ ư ấ ộ ỏ ộ  khoáng thu c m  than ữ ượ ng 2.100  l ế ấ ể B  than Thái Nguyên­An Châu: ạ ố ễ Than  ở  đây thu c lo i c c­m ,  đ  tro và l u hu nh trung bình, tr Ph n M .   ầ ệ ạ i đang khai thác g n h t. ngàn t n, hi n t

ụ ộ ơ ỳ ỳ ỉ B  than Sông Đà: Nhóm t ứ ỏ ả ủ thu c huyên Qu nh Nhai, t nh S n La,  khoáng Qu nh Nhai   ổ   ể  khoáng nh  B n M n, Nà Sung và các đi m than khoáng Pom Khem, Co C , Hu i ể ụ ồ g m các t La.

ụ ượ ỉ ả T  khoáng B n M n đã đ ổ ượ ớ ả ườ ứ ị ướ ươ ả c tìm ki m, kh o sát xác đ nh đ ng và h ng d c , v i tài nguyên tính đ ế ng ph ế ữ ượ  l ỗ ị ố ỉ ể ở ề   c 5 v a than có chi u ượ   c ỉ ng ch  có 173   ợ  đây ch  y u là than ánh claren­fusinit ki u colinit h n h p, nhãn khí­ ệ ấ ấ ỡ ộ ủ ế ệ ỳ dày 0,5­1,1 m, không  n đ nh theo c  đ ộ 10 tri u t n đ n đ  sâu 300 m. Tuy nhiên sau này đã thăm dò 3 v a tính tr ngàn t n. Than khoáng  ư m , đ  tro và l u hu nh cao, nhi t năng trung bình 7.627 kcal/kg.

ổ ấ ề ỉ ừ ế ấ    0 đ n 7,2 m, c u ụ T  khoáng Nà Sung có 5 v a than v i chi u dày thay đ i r t nhanh t ứ ạ ớ ộ ấ ỡ ạ ng 168 ngàn t n, thu c lo i than ánh, nhãn khí­m . ữ ượ  l ạ t o ph c t p, tr

ư ụ ố ng t ỏ ộ ố ỉ ủ ớ ỳ ổ ớ ướ ướ ậ ầ ố ấ ượ ứ ề ử ụ ng s  d ng tr ệ ố ệ Nhìn chung than nhóm t    khoáng Qu nh Nhai có ch t l t nh ng phân b  trên ẹ ứ ị di n h p, quy mô nh , đ  ch a than không  n đ nh, v i nhi u đ t gãy phá h y, các v a than   ế ủ   ắ u n n p, c m d c. Tuy nhiên c n xem xét s m h c khi thi công đ p th y ơ đi n S n La.

ụ ơ Nhóm t khoáng Yên Châu ẹ ầ ố ở ớ phân b   ớ ạ ỉ ươ ứ ề huy n Yên Châu, t nh S n La, hình thành trong   ơ ấ   ng TB­ĐN, nhi u n i c u ụ ờ ồ ệ i h n b i các đ t gãy rìa ph ự ườ ị đ a hào h p kéo dài g n 100 km, gi ị ạ t o ch m ngh ch, g m các t khoáng Tô Pan, Ke Lay, M ng L m ...

ằ ụ ượ ề ườ ớ ấ ạ ề ấ l ệ ự ấ ể ỳ ộ ẩ ấ ấ ư ố ộ ạ ỗ ợ ớ ầ ị ấ T  khoáng M ng L m n m cách th  tr n Yên Châu 20 km v  phía đông­đông nam,   ỉ ữ ượ   ỉ ổ ế có 5 v a than v i c u t o và chi u dày r t bi n đ i, trong đó 3 v a đã thăm dò tính tr ng ấ c p Cấ ườ 1 là 70,1 ngàn t n, c p 333 (C   2) là 102,5 ngàn t n. Than M ng L m có th  luy n côc ộ ớ ố   t v i   đ   m trung bình 4,62%,  đ  tro 19,74%, ch t b c cháy 33,15%,  l u hu nh 2,16%, t ệ nhi   t năng 7.562 kcal/kg, X=33­37 mm, Y=9­12 mm thu c lo i claren­colinit h n h p v i vi thành ph n vitrinit 80­85%, fusinit 5­15%, leipitit 0­5%.

ụ ự ẻ ề ỏ ớ ắ ấ ả ỉ ườ T  khoáng K  Lay n m v  phía b c cùng xã M ng L m, có 5 v a than m ng v i tài   ầ   ấ 2+P1) là 237 ngàn t n, có thành ph n ệ ấ ượ ườ ư ễ ề ầ ố ơ ằ nguyên kho ng 1,2 tri u t n, trong  đó c p 122+333 (C g n gi ng than M ng L m, nh ng pyrit xâm nhi m nhi u h n.

ụ ề ắ ị ấ ươ ả ự ề ả ng ph ỉ T  khoáng Tô Pan cách th  tr n Yên Châu kho ng 4,5 km v  phía tây b c, v a than thay ề 1+C2) kho ng 500 ngàn ng d  tính 122+333 (C ư ườ ấ ố ữ ượ  l ộ ỡ ỳ ề ổ đ i nhi u v  chi u dày, đ ng, tr ấ t n than khí­m  vitrinit, ch t b c: 38,83%; đ  tro: 16,95%; l u hu nh khá cao.

ộ ạ ạ ệ ụ ằ ỉ Nhóm t khoáng V n Yên ị ơ ứ ầ ắ ố ế ọ ố ọ  4­6 v a Su i Bàng, r i l ả ộ ỉ ở ố ộ ộ ỳ ư ấ ươ ắ ố ệ ố ứ ắ ớ ế ỡ ố ầ ẹ   ị ơ  thu c huy n V n Yên, t nh S n La, n m trong đ a hào h p ố ớ ố ượ ỉ   ng các v a kéo dài h n 80 km, b  các đ t gãy d c và ngang chia c t thành các kh i v i s  l ồ ạ   ỉ ở ỉ ở ừ  Núi T , Su i Lúa đ n 27 v a  i than tăng d n vào trung tâm, t 1 là 332 ngàn t n.ấ   ấ ấ ổ gi m còn 4 v a   T c L c. T ng tài nguyên 6.264 ngàn t n, trong đó c p C ề ự   ố ệ ể ố Than Su i Bàng thu c nhóm than bitum, đ  tro cao, l u hu nh nhi u, có th  luy n c c tr c ế ứ   ầ ừ ộ ế ặ ti p ho c ph i li u v i than Hòn Gai. M c đ  bi n ch t tăng d n t ng  ng  nam lên b c, t ế ừ  than m , c c, c c­k t dính, sang phía b c sông Đà là than g y­k t dính. t

ụ ằ ồ n m trong cánh cung Ninh Bình, g m nhi u t ầ ồ ặ ổ ừ ườ ng v a than thay đ i t ỉ ỉ ở ầ ọ ấ ạ ổ ớ ề ư ấ ộ ổ ỳ ề ụ  ụ  khoáng Đ i Hoa, Đ m Đùn, Vũ Lâm   ế   ư ở ị  Đ nh Giao, Vũ Lâm, M ng C  ... đ n ứ    Đ m Đùn. Các v a than có chi u dày thay đ i l n, c u t o ph c ữ ấ Nhóm t  khoáng Hòa Bình­Nho Quan  ỏ ư ể khoáng nh  và đi m than khoáng mà đ c tr ng là các t ố ượ ụ và Hòa M c. S  l  1­6 nh   ỉ ỉ ở ồ  Đ i Hoa và 26 v a  16 v a  ầ ớ ạ t p, ph n l n than có đ  tro và l u hu nh cao. T ng tài nguyên 23.963 ngàn t n, trong đó tr ượ l ng là 8.935 ngàn t n [61].

ộ ỉ khoáng Đi n Biên ố ạ ệ ấ ớ ớ ng TB­ĐN kéo t i Vi ệ ụ ươ 3n­r  sb) có c u t o n p lõm tho i ph ồ ằ i biên gi ọ ấ ấ ệ ườ ề ổ ỉ ỏ ng có chi u dày m ng 0,1­1,5 m; s  l ạ ỡ ộ ộ ị ỉ ỉ ơ ế ổ ớ ụ ủ ệ ấ ổ ấ ệ ầ   ệ Nhóm t thu c huy n Đi n Biên, t nh Lai Châu, n m trong h  t ng ệ ả ế Su i Bàng (T   t­Lào, ầ   ố ị g m 7 kh i đ a ch t­c u trúc: Thanh An, Khâu L nh, Tia Mông­Nà Sang, No ng U­Sam M n, ố ượ   ng Khao Keo Lom, Pa Sa, Hu i Sa. Các v a than th ư   các v a có n i đ n 18, trong đó có 1­8 v a có giá tr . Than thu c lo i khí­m , đ  tro và l u ỳ    khoáng Đi n Biên là 76.570 ngàn t n, trong hu nh thay đ i l n. T ng tài nguyên c a nhóm t đó tr ng là 4.224 ngàn t n. ữ ượ  l

ườ ế ể ề ổ   Ti p v  phía M ng Lay, M ng Tè phía tây b c còn có các đi m than khoáng Hu i ồ ậ ắ ậ ườ ề ậ ớ ườ ỏ Xay­N m Pi ng, Vàng Sâm, N m Thín, M ng P n, N m U v i quy mô nh .

ể ệ ố ươ ệ B  than Ngh  Tĩnh đã ghi nh n t khoáng than Khe B  T ộ ệ ầ ố ươ ố ậ ụ ầ Than phân b  trong tr m tích Neogen thu c h  t ng Khe B . Các v a than phân b ộ   ng D ng, Ngh  An thu c ố  ỉ lo i than bitum. ở ạ  2 khu:

pt: 2,49%;

ề ờ ấ ượ ỉ ­ Khu A (b  trái sông C ) có 2 v a than. Chi u dày 0,47­7m. Ch t l ng than: W ả Ach: 16,94%; Vch: 26,49%; Sk: 1,65%; Pk: 0,03; Qk: 5757kcal/kg.

ả ờ ỉ ỉ ỉ ả ­ Khu B (b  ph i sông C ) có 3 v a than. V a 1 dày TB 3m, v a 2 và 3 ≤0,5m. Ch t l ấ ượ   ng than: Wpt: 1,45%; Ach: 19,24%; Vch: 24%; Qk: 6889kcal/kg; S: 1,66.

ữ ượ ấ ấ ữ ượ ổ Tr  l ng: c p 122 (C ấ   ng c p ấ 1): 1.320 ngàn t n; c p 333 (C ấ 2): 898 ngàn t n; T ng tr  l 122+333 (C1+C2): 2.218 ngàn t n.ấ

T ng   tr ng   đ ổ ế ủ ự ệ ệ ả ấ ấ ở ấ 111+121+122+333  (A+B+C1+C2)  c a   nhóm   than ị c   xác   đ nh   c p   t Nam kho ng 17 tri u t n, tài nguyên d  báo c p 334 Vi ả ượ ữ ượ   l ấ bitum (bi n ch t trung bình)  ệ ấ kho ng 79,5 tri u t n.

ế ấ ấ ạ ủ ỹ ồ ộ ướ ỗ ệ ề ỏ ổ ệ ở ộ ở Vi ấ ề ỉ ớ ặ ử ề ỏ ồ ụ c đánh giá. Các t khoáng than nâu phân b ố ở ọ ồ ụ ươ ư ơ ượ ả ả c khai thác. Sau đây là ph n mô t ạ ụ ả ằ ơ ộ ộ ồ Nhóm than lignit (than bi n ch t th p). ộ ế Thu c nhóm lignit là các lo i than không có đ  k t dính (phân chia c a M , Canada và   ộ   ủ ạ ử c đây) g m than l a dài, than nâu các lo i. Than c a nhóm này hoàn toàn thu c Liên Xô tr ố ầ ổ  khoan  đi u tra d u m  khí đ t, than Neogen tu i Miocen   tu i Neogen. Theo các tài li u l ệ   ộ ữ t  vùng trũng Hà N i là ngu n tài nguyên l n nh t v  than hi n nay  gi a­mu n [148]  Ở ồ ầ   ị ằ  đ ng b ng Sông C u Long, và th m l c đ a cũng g p các v a than xen trong các t ng Nam.  ớ   ượ ư ố ứ ầ ch a d u m  khí đ t, nh ng ch a đ  d c đ i ớ ứ ẫ ư ụ ạ ằ ứ ẫ  khoáng Nà D ng, đ i đ t g y Sông H ng, Sông   đ t g y sâu Cao B ng­L ng S n nh  t ầ ộ ả ả   Ch y, Sông C , Sông Ba, Di Linh­B o L c... đã đ  tóm ươ ắ ụ t    khoáng than Bình Minh  khoáng than Nà D ng thu c d i Cao B ng­L ng S n và t t t ể Khoái châu thu c b  than Sông H ng

ụ ươ ạ ơ ị T  khoáng Nà D ng ộ ượ ơ ầ ỉ ằ ừ ồ ộ ệ c khai thác t ạ ế ố ị ng c p

ề ữ ượ ng đ i ph c t p và ít  n đ nh. K t qu  thăm dò đã tính tr  l ấ ấ ố ệ ấ ệ ệ ấ ổ ệ ấ ộ ệ ượ ườ ệ ặ ố ạ    thu c huy n L c Bình, t nh L ng S n, cách th  xã L ng S n 25 ủ   ề  lâu, n m trong tr m tích sông­h  Miocen c a km v  phía đông­đông nam, đã đ ấ ạ   ỉ ươ ệ ầ ộ ế 1 nd), t o thành m t n p lõm có 9 v a than chi u dày 0,4­23,7 m, c u t o h  t ng Nà D ng (N ấ 111+121+122+333  ứ ạ ươ ả t ạ ử   (A+B+C1) là 103,9 tri u t n than lignit lo i l a dài, trong đó c p A là 10,5 tri u t n, B là 43,6 ư ỳ tri u t n. Than có đ  tro cao: 37,20%, l u hu nh: 6,20%, ch t b c: 46,3%, nhi   t năng: 7.280 ự  nhiên th kcal/kg, đ c bi ng b c cháy t ả ng x y ra. t hi n t

1

1) là 2,3 t ỷ ấ

2) là 8,8 t ề

ộ ố ệ ự T  khoáng Bình Minh­Khoái Châu phân b  trong rift Đ  tam Hà N i có s  kh ng ch ồ ả ứ ụ ệ ố ậ ả ướ ắ ạ ộ ượ ề ệ ừ ộ ị ơ ế ỉ ầ ầ ủ ế ạ ở ộ ầ ở ấ ỳ ự ế ổ ỉ ỷ ấ  t n trong t ng tài nguyên d  báo đ n 252 t ầ ớ ướ ệ ề ằ ế  ố ề ở ả   ủ c a các h  th ng đ t gãy sâu Sông H ng, Sông Ch y, Sông Lô, than t p trung nhi u   d i ầ   trung tâm Khóai Châu­Ti n H i kéo ra v nh B c B . Qua m ng l i khoan thăm dò d u­khí, ỉ ề    đ  sâu 110 đ n h n 4.000 m, có 115 v a, trong đó 90 v a có chi u dày than đ c phát hi n t ả ủ ắ ư ở ơ ế   0,8­10 m, có n i đ n 21 m nh    Khoái Châu ph n tây b c c a d i, trong tr m tích Neogen 3 th) thu c Miocen th ượ ộ ư ệ ầ    đây thu c lo i lignit mà ch  y u là h  t ng Tiên H ng (N ng. Than  ở ấ ố ộ ầ  ph n sâu , đ  tro: 14,2%, ch t b c cháy: 40,5%,  ph n nông và á bitum (sub­bituminous)    ỷ ấ   ậ ệ ư  t n, l u hu nh: 0,95%, nhi t năng x p x  7.000 kcal/kg. Tài nguyên tin c y 122 (C ư   ự  t n nh ng tài nguyên d  tính 333 (C ph n l n n m d i.sâu, đi u ki n khai thác có nhi u khó khăn.

2.2. Đá dầu

ế ở Đá đ u g p m t s  n i trong đá vôi Đevon Núi L ch, Yên Bái, đá phi n sét đen ơ ở ồ ị ố ệ ấ ả Đ ng Ho, Tiêu Giao và Th ng Nh t (Qu ng Ninh) phân b ổ ị ư ượ ị ượ ọ ỉ ụ ầ ố ở ậ ầ ặ ở ộ ố ơ    N m Ú, ố ở ầ  vùng S n La, trong tr m tích Đ  tam    ầ ớ   ử trũng ven v nh C a L c (Qu ng Ninh) và d c theo các thung lũng sông đ  ra v nh này, nh ng ph n l n ch a đ khoáng đá d u Đ ng Ho đã đ ư c thăm dò. ả c đánh giá đ y đ . Trong s  đó ch  có t ụ ồ ệ ả ồ ồ ỉ ụ ầ ủ ầ T  khoáng đá d u Đ ng Ho  ồ ộ ầ ấ ạ ằ ề ắ ầ     thu c huy n Hoành B , t nh Qu ng Ninh, n m trong tr m ắ ớ   ơ 1 đh). Tr m tích này có c u t o đ n nghiêng c m v  đông b c v i

0, theo h ắ ướ ầ   ng c m các v a đá d u ế   ướ ồ ớ ứ ầ c chia thành 3 l p: l p d dài 300­500 m r i vát m ng d n. Ph n đá ch a d u đ i g m cát k t ề ng m d u, asphal, chi u dày 0­11 m, trung bình 4,1 m; l p gi a là l p đá d u chi u dày 3,2­9,9 m,   ề trung bình 6,5 m; l p trên là cát k t ng m d u chi u dày 0­1,5 m, trung bình 0,6 m. ố

ế ầ ả ặ ầ ầ ậ ớ ề i này dày 22 m là l p đá d u, cát k t ng m d u và đá asphal. ệ ầ tích Miocen h  t ng Đ ng Ho (N 0, g m:ồ ố góc d c 10­20 ướ ầ ­ Ph n d ữ ủ kho ng gi a c a ph n d ầ ế ằ i có chi u dày 170 m: sét k t, cát k t n m trên m t bào mòn tr m tích Trias; ế ầ ướ ế ộ ế ỏ ế ở ế ả ỉ trên, cát k t , sét k t màu xám th nh tho ng xen ­ Ph n trên dày 210 m: cu i k t, s i k t ộ ỏ ớ l p cu i s i dày 1 m. ớ ỉ trên m t đ t dài 840 m, góc d c 15­20 ầ ộ ỏ Các l p đá d u l ồ ặ ấ ầ ầ ớ ố ượ ớ ữ ề ầ ậ ầ ớ ầ ậ ế ấ ượ ộ ị ướ ủ ầ ấ ồ ế ị ớ K t qu  xác đ nh ch t l ng đá d u Đ ng Ho c a B  Đ a ch t Trung Qu c: n c=2,14%;

ả

B ng 3.3

ả ấ ố tro=77,45%; ch t b c=17,2%. ả ế K t qu  thăm dò tính tr ng c p ớ ữ ượ  l ầ ượ ấ ầ ớ ng d u 9,37%; asphal: 178 ngàn t n v i hàm l ầ   ấ 121+122 (B+C1) là 4.204 ngàn t n, trong đó đá d u ấ   ng d u: 12,65%; cát ậ ầ ng d u: 5,7%. ấ 3.876 ngàn t n v i hàm l ầ ế k t ng m d u: 151 ngàn t n v i hàm l ấ ượ ượ ấ ầ ớ ượ ượ ể ệ ộ ị ủ ả ả ng đá d u đ ấ   ế c th  hi n trong b ng 3.3, theo k t qu  phân tích c a B  Đ a ch t Ch t l ố Trung Qu c (1959­1960) ấ ượ ồ ầ Ch t l ng đá d u Đ ng Ho

ộ

ệ

Hàm l

ngượ

o,

Các lo i ạ đá d uầ

d u, %ầ

Đ   mộ ẩ   Wa, (%)

Đ  tro A (%)

ấ ố   Ch t b c Vo, (%)

Nhi t năng Q, kcal/jkg

L uư   ỳ hu nh S   (%)

4 ,6­12,4

4,0­4,6

65,6­ 77,0

14,8­25,7

1160­2257

1

Đá phi nế   d uầ

Asphal

4,6­21,5

10

22,5

44,5

2345­5165

0,7

2,0­4,5

4,1

79,8

14,4

­

0,34

ậ

ộ ế   Cát b t k t ầ ng m d u

2.3. Uran

ượ Ở ệ  Vi ộ c phát hi n  ượ ủ ử ể ế ặ t Nam Qu ng urani đ ạ ủ ể ệ ở ng nguyên t ế ỷ ồ ầ ặ ạ ế

ắ ắ ệ ự t B c, Tây B c, Trung trung  các khu v c Vi   ệ   ụ ố ế t  các t  Qu c t B . Theo cách phân lo i c a U  ban Năng l ạ ạ Nam có th  x p vào 6 ki u g m: Urani trong cát k t; Urani d ng m ch ho c g n d ng m ch;   ấ Urani trong đá phun trào; Urani trong đá bi n ch t; Urani trong than; Urani trong tr m tích Đ  t ệ ầ ế ể ệ ơ ặ  trũng Nông S n (Qu ng Nam) thành các khu khác nhau. Hàm l ả ượ ế ồ ề ừ khoáng urani c a Vi ạ ệ ứ . a. Urani trong cát k tế . Theo tài li u hi n có, ki u qu ng urani trong cát k t là có tri n v ng ọ   ể ượ   ng   t g m: Khe Hoa­Khe Cao, Pà c đi u tra chi ti ồ ộ ừ ề

3O8 thay đ i t

ứ ặ ớ ế ổ ừ ủ ế ở ả ậ ơ h n c , t p trung ch  y u  ế  0,05 đ n 0,5%. Có 5 khu đã đ urani dao đ ng t ằ ế R ng, Pà l a, Đông nam B n Gi ng và An Đi m. ả ề ế Khu Pà l aừ . K t qu  đi u tra đánh giá  ặ ượ c các thân qu ng có hàm l ổ ừ ở ỉ ệ  t  l ượ ậ ủ ế ậ ầ ng U  1 đ n 3,5m. Thành ph n khoáng v t ch  y u là nasturan và nasturan ng m n

ễ ấ

ậ    1:2000 đã ghi nh n 3 l p đá ch a qu ng, ề    0,031 đ n 0,095 %, chi u trong đó đã khoanh đ ướ   ế dày thay đ i t c, coffinit,   uranophan,   soddyit,   uranocircit­metauranocircit,   autunit,   metaautunit,   phosphuranylit   và  ươ basselit [Nguy n Quang H ng, Nguy n Ph ạ ư ạ ụ ặ ạ ợ ng, Bùi T t H p 2008]. . Ở ệ  Vi ậ b. Urani d ng m ch ho c g n d ng m ch ể ạ .  ế ấ ộ ễ ầ t Nam, các t ụ  khoáng đ t hi m N m Xe (Lai Châu); urani đi v i đ ng ể ớ ồ ộ ệ ị ế ạ ặ    khoáng và đi m qu ng ở    tu   t d ch có liên quan đ n granit sáng màu thu c vành đai ồ thu c ki u này g m có urani trong t ặ ề khoáng Sin Quy n. Đây là lo i qu ng nhi ạ t o núi  .

ế ể ệ ở c. Urani trong đá phun trào. Cho đ n nay đã phát hi n các bi u hi n khoáng hoá ị ở ớ ệ ể ồ ệ ơ ả ầ ư ấ ạ ủ ế ặ ầ ng thay đ i t ổ ừ ớ Tòng Bá ả (Hà Giang), Đ nh An (Lâm Đ ng), Bình Liêu (Qu ng Ninh), đi n hình h n c  là   đ i Tú L  (khu ủ ế Tiang, Tr m T u Yên Bái). Đá ch a urani ch  y u là đa phun trào, tr m tích phun trào có thành ậ ế ượ ề ph n axit­ki m có hàm l  0,01 đ n 1%. Các khoáng v t qu ng ch  y u là uraninit, uranophan, molybdat urani đi cùng v i molybdenit.

ờ ế ề ệ ầ ệ ế ấ ằ ổ ở ạ ơ ở ỳ Sa Hu nh, Ba T ọ ệ ế ẽ ứ Ở ệ  Vi ấ . Trong th i gian g n đây, công tác đi u tra đã phát hi n các d. Urani trong đá bi n ch t   ệ   bi u hi n khoáng hóa urani­thori n m trong  đá bi n ch t trao  đ i (tremolit, actinolit) và trong ơ Qu ngả    Th ch Khoán, Thanh S n, Phú Th ; trong pegmatit­migmatit  pegmatit  ặ Ngãi; trong đá hoa Làng Nh o, Yên Bái và đ c bi t là urani trong đá phi n và graphit Tiên An ế ớ e. Urani trong than. Trên th  gi i, đã phát hi n trong than nâu ch a urani.  ứ ệ ự ư ệ ả ồ t Nam, ơ   than ch a urani là than antracit. Đã phát hi n 2 khu v c than antracit ch a urani đó là Nông S n (Qu ng Nam) và Núi H ng (Thái Nguyên)

ộ ậ ặ ớ ơ ượ ư ễ ố ớ có ích đi kèm v i hàm l ng U Urani trong than Nông S n. Urani không hình thành thân qu ng đ c l p mà đi cùng v i than 3O8 trung bình 0,01% [Nguy n Quang H ng, ợ ướ ạ d i d ng nguyên t ươ ễ Nguy n Ph ng, Bùi T t H p 2008].

ấ ầ ườ ụ ồ ệ ứ . Đã phát hi n 3 t f. Urani trong tr m tích Đ  t ườ ế ầ ằ ớ ệ    khoáng g m: M ng hum (Lao cai), urani ớ ấ   đi v i đ t hi m và thori; Bình Đ ng (Cao B ng) urani đi v i phosphat; và khu Đ m Mây (Thái Nguyên).

ụ ườ ầ ộ ồ ố T  khoáng M ng Hum g m 9 thân qu ng phân b  trong t ng đá dăm, cu i, cát. Urani  ồ ế ậ ấ ư ươ ấ ợ ở  ặ ư ạ d ng đ ng hình trong các khoáng v t đ t hi m nh  monazit, oxinit, orangit, basnaesit, chechit,   ễ ễ lanatnit, samarskit....[Nguy n Quang H ng, Nguy n Ph ng, Bùi T t H p 2008].

2.4. Dầu mỏ và khí đốt

ộ ả ừ ắ ố ớ ầ ố ề Các b  tr m tích Kainozoi n i li n v i nhau thành m t d i t ộ ề ể ể ị ắ ệ ị ầ ể ằ ằ ọ ồ ế    B c xu ng Nam và chi m   t Nam và m t ph n bi n sâu trên Bi n Đông, và hai v nh l n trên cùng ắ    phía B c ồ ể ầ ụ ị ủ ộ ồ ử ằ ồ ớ ph n th m l c đ a c a Vi ớ ở bi n là V nh B c B  và V nh Thái Lan. Ngoài ra còn n m d c theo hai đ ng b ng l n  là đ ng b ng sông H ng và phía Nam là đ ng b ng sông C u Long.

ấ ươ ộ ị ử ế ị ng t ự ớ ế ư ể ầ ừ ể ướ ế ị ằ ề ầ H u h t các b  tr m tích nói trên đ u có m t l ch s  phát tri n đ a ch t t ở  Đông Nam Á, t ng tách giãn chi m  u th ạ ớ ữ ề ồ ữ ồ ế ụ ị ế ằ ộ ầ ể ể ầ ầ ờ v i các ế  ể  Eocen đ n ngày nay. Trong Paleogen xu h b  khác  ắ   ặ ắ ị ầ cho đ n Miocen gi a chúng đ u có m t m t c t đ a t ng g m nh ng lo t l n (megasequence) b t ầ   đ u b ng tr m tích l c đ a, chuy n d n sang ven b  (paralic), r i đ n các tr m tích bi n nông có

ế ế ề ộ ả ộ ự ẹ ế ộ ế ừ ở ề ị ủ ữ ơ ẫ ỗ ể ầ ọ ế ộ ự ề ộ ộ ị ị ấ ả ể ấ ấ ắ ệ ủ t c a mình do đó t ể ế ố ế ạ ệ ố ề ầ t nhau.

ể  ể th m cacbonat, cho đ n sét k t (mudstone) bi n sâu. T  Miocen gi a mu n đ n mu n, các b ả   Đông Nam á tr i qua m t s  ép nén nh  đ n rõ nét, và   nhi u n i d n đ n m t s  ngh ch đ o (inversion) c a các trung tâm l ng đ ng (depocenter). Tuy nhiên m i b  tr m tích đ u có m t l ch   ị   ị ử s  phát tri n đ a ch t riêng bi t c  các b  r t khác nhau, tùy thu c vào v  trí đ a    ki n t o (tectonic factors) và do đó chúng cũng có h  th ng d u khí và ti m năng lý và các y u t ấ ầ d u khí r t khác bi ừ ắ ụ ị ệ ố ự ề ệ ể ố t Nam có th  phân chia thành b n khu v c và có các T  B c xu ng Nam, th m l c đ a Vi ể b  sau:

ắ ắ ộ ị ắ ả ặ ầ ề ồ ơ ớ ờ ầ ơ ề ướ Ph n th m l c đ a B c B  (v nh B c B ) có hành lang r ng và tho i. Đ i b  phá h y  ườ ng m ng ho c v ng m t. Ph n phía Nam Đ ị ầ ệ ở r t dày ị ắ ụ ị ơ ế ấ ở ả ộ ồ ả ở ầ  đó móng tr ấ ề ầ ề ầ ầ ấ ề ằ ươ ướ ấ ỏ ủ ở t là tr m tích Pliocen­Đ  t ể ầ ộ ở ị  ph n đ t li n và Đ a hào Qu ng Ngãi  c sâu, n m ngoài và có ph ạ ắ ồ ớ ị ề ế ạ ả ề ể ể ả ể ắ ả ớ ể ạ ớ ể ầ ồ ng g n vuông góc v i b  Sông H ng và gi a chúng không có ranh gi ươ ủ ầ ữ ộ ủ ở  ộ ặ ắ ồ  phía B c Đ  S n, n i đó các tr m tích Kainozoi th ầ c Kainozoi b  ph  b i các tr m tích Kainozoi dày (5000­ S n là th m k t c u,  ự ệ ứ ấ ặ    khu v c trung 18000m) ngay c  trong ph n đ t li n, đ c bi ư ể ồ   ạ tâm v nh B c B . Trên ph n th m này có hàng lo t các b  tr m tích nh : B  Sông H ng bao g m ể ể  ể ề  phía Nam b . B  Hoàng Sa là b mi n võng Hà N i  ắ ớ ị ằ ở ng c u trúc vuông góc v i đ a lũy Tri Tôn. Phía B c­  vùng n n m  ộ  ộ ể ắ Đông B c b  Sông H ng còn có đ i B ch Long Vĩ, v  ki n t o thu c b  B c V nh B c B (Beibu Wan), còn v  phía Đông Nam, phía Nam đ o H i Nam là b  Nam H i Nam, b  này có   ộ ớ   ữ ph i b , t o nên m t đ i ph  tr m tích hình ch  Y.

ộ ề ứ ế ẹ ạ ướ ườ ạ ự ố ộ ng l ụ ị ớ ờ ư ầ ế ủ ệ ố  ra các thành t o tr ể ầ ệ ứ ỏ ấ ề ể ả ở ớ ở ị m ng ủ  đây l p ph  Pliocen­Đ  t ớ ắ ề ế ể ườ ụ ị ướ ả ố Th m l c đ a Trung B  có hành lang h p và d c do s  kh ng ch  c a h  th ng đ t gãy Á ủ ế ậ kinh tuy n. Đ i b   u th  là quá trình h y ho i, vì v y th c Kainozoi. ư ầ ỏ ề ơ Ngoài kh i các tr m tích Kainozoi có chi u dày tăng nhanh và các b  tr m tích nh  nh  ph n Nam ủ  phía đ t li n và c a đ a hào Qu ng Ngãi, b  Phú Khánh,  chi u dày tăng nhanh v  phía bi n. B  Phú Khánh đ n đ i c t Tuy Hòa (Tuy Hoa Shear zone) bao ồ g m c  ph n sâu d ề i chân s

ầ ầ ể n l c đ a. ộ ụ ị ả ớ ầ ố ộ ề ế ấ ấ ể ầ ấ ộ ớ ế ệ ư ằ ườ ự ầ ỏ ỏ ẹ ể ể ố ể ư ể ử ể

ng Sa. ụ ị ả ầ ộ ộ ị ể   Ph n th m l c đ a Đông Nam B  có hành lang r t r ng và r t tho i v i xu th  phát tri n ộ   ủ ộ c a đ ng thái k t c u. Các tr m tích Kanozoi phân b  r ng v i các b  tr m tích có di n tích r ng ư ể ử ơ   ơ ầ và tr m tích dày nh  b  C u Long, Nam Côn S n, Khu v c T  Chính­Vũng Mây, n m xa h n ướ ề   ng Sa có chi u dày tr m tích m ng phân b  trong các trũng c sâu, nhóm b  Tr trong vùng n ơ ự   nh  h p, khu v c này có các b  sau: b  C u Long, b  Nam Côn S n, nhóm b  T  Chính – Vũng ể ườ Mây, nhóm b  Tr ề ự Ph n th m l c đ a Tây Nam B  có hành lang r ng và tho i thu c v nh Thái Lan. M t s ộ ủ ạ ế ờ ầ ế ượ ộ c l ng đ ắ ủ ể

ộ ố  ộ ạ   ế ư ơ n i thu c khu v c Hòn Chuông đ n Hà Tiên quá trình h y ho i chi m  u th  nên các thành t o ầ   ườ  đ i ven b  không dày. Ph n Paleozoi và Mesozoi th ộ ệ ả lãnh h i Vi ể ủ ấ ả ệ ứ ớ  rõ, các tr m tích Pliocen­Đ  t ổ t Nam thu c cánh Đông­Đông B c c a b  Malay – Th  Chu. ỏ ụ ị ệ ể ề ể ế ằ ỏ t Nam k  trên đ u n m trên v  l c đ a và v  chuy n ti p. T t c  các b  c a Vi

ố ớ ấ ở ồ : Đây là b  tr m tích Đ  tam có di n tích phân b  l n nh t ấ ể ầ ị ệ ứ ạ ệ  Vi ệ ố ệ ườ ầ ạ ừ ắ ắ ạ ố ớ ự ắ ươ ớ ỗ ị ể ế ớ ố ể ữ ề ế ạ ể ắ ắ ớ ộ ộ ị ể B  Sông H ng   t nam và ầ   ể ầ ấ ng tr m tích đa d ng và h  th ng d u cũng là b  tr m tích có c u trúc đ a ch t ph c t p, môi tr ố   ể ể ồ ừ ố ạ ổ  Đông sang Tây. B  Sông H ng có th  chia ra thành b n khí thay đ i m nh t  B c xu ng Nam, t ớ ớ ớ ừ ắ ớ  B c xu ng Nam, là Đ i B ch Long Vĩ, Đ i B c, Đ i Trung tâm và Đ i Nam,   đ i khác nhau, t ấ   ư ấ ử ị ng h  nhau, nh t các đ i này có l ch s  phát tri n đ a ch t khá khác nhau, nh ng có s  g n bó, t ề ặ ớ ớ i rõ nét gi a các đ i, nên v  m t không gian có th  x p chung b n đ i này vào là không có ranh gi   ạ ộ ể cùng m t b  (tuy nhiên, v  ki n t o, Đ i B ch Long Vĩ thu c b  B c V nh B c B  hay Beibu   Wan).

ớ ạ ớ ộ ớ ướ ườ ầ ổ ậ ng, trong môi tr ệ ứ ớ ề  nhi u h ộ ầ ỉ ồ ồ ừ ả ầ ộ ọ ọ ủ ế ậ ố Đ i B ch Long Vĩ có hai pha tách giãn vào Eocen và Miocen s m và hai pha nén ép vào   ắ   ớ  đ i này m i nh p chung vào Đ i B c Oligocen mu n và Miocen mu n, ch  vào Pliocen­Đ  t ế ừ ừ ụ ị   ồ  l c đ a ng t trong t ng th  B  Sông H ng.  Ngu n tr m tích đ n t ị  ự ớ ố ể ế đ n chuy n ti p, ch  y u là đ m h , vũng v nh v i t c đ  tr m tích v a ph i nên có s  phân d t.  cát sét khá t ộ ể ể ị ế ố t, các t p cát có đ  ch n l c khá t

ắ ự ươ ớ ắ ỗ Ba đ i B c, Trung tâm và Nam có s  phát tri n g n bó và t ự ể ạ ồ ế ầ ả ố ự ủ ờ ị ấ ộ ố ể ố ấ ạ ộ ụ ị ạ ự ồ ớ ớ B c xu ng Nam, trong khi đó ố ề ụ ệ ể ả ọ ấ ớ ố ị   ề ng h  nhau v  ngu n g c đ a ộ   đ ng l c, chung nhau pha tách giãn vào Oligocen d ng kéo toác (pull­apart) kéo dài đ n Miocen ừ ắ ớ  B c xu ng Nam.  Tuy nhiên, do b n ch t đá móng thay s m và có không gian tr m tích hình thoi t   ọ ổ ị   ể đ i khác nhau, nên d c theo b  Tây c a b  này, có s  phân d  cao th p t o ra m t s  trũng đ a ớ ả   ộ ớ ằ ươ ng n m trong Đ i Trung tâm và Đ i Nam. Vào cu i Miocen mu n, do chuy n đ ng đ o ph ớ ườ   ớ ắ ể ị ứ ề ủ ệ ố chi u c a h  th ng đ t gãy Sông H ng, đ i B c b  b  thúc vào l c đ a t o ra s  nén ép v i c ng ầ ừ ắ ở ộ ả   đ  gi m d n t  nam Đ i Trung tâm và Đ i Nam quá trình tách ự ạ ế ụ ẫ giãn v n ti p t c, t o đi u ki n cho s  hình thành d i diapir sét d c theo tr c trung tâm b  cho   ế ậ đ n t n Pliocen trong đ i có áp su t cao.

ấ ề ầ ệ ớ ồ ề ư ầ ớ ạ ổ ừ ớ ể ng tr m tích có tính bi n xu t hi n s m nh t  ầ ắ ấ ở ớ i đ  t ớ ầ ự ắ ị ớ ườ V  tr m tích, môi tr ớ ế ẹ ụ ầ ố ượ ơ ấ ớ ớ ng ngu n tr m tích t ừ ả ề ệ ạ ầ ồ ầ ả ở ườ  s n Đông và d c ố ở ườ  s ố ứ ừ ườ ụ ị  s

ể   ầ  Đ i Nam, chuy n ắ ề ớ ừ ờ  ầ  b d n v  Đ i Trung tâm và Đ i B c, nh ng v  ngu n tr m tích ph n l n l  Đ i B c, t ụ   ầ ố ầ ề Tây xu ng Đ i Nam, vì th  có s  phân d  khác nhau v  thành ph n tr m tích, đa ph n là l c ề ở ớ   ở ớ ở ớ  Đ i B c, xen k p l c nguyên v i cacbonat   Đ i Trung tâm và nhi u cacbonat  nguyên   Đ i ề ặ ừ  phía Đông l n h n r t nhi u so v i phía Tây Nam.  M t khác, do kh i l   ộ   ộ ớ ả  đ o H i Nam) nên không gian tr m tích trong Đ i Trung tâm vào Miocen mu n, Pliocen là m t (t   n Tây, t o đi u ki n cho tr m tích không gian không đ i x ng, tho i  turbidit hình thành t ề ệ ố n l c đ a phía Tây. ử ườ ể ấ ầ ị ị V  h  th ng d u khí, do có l ch s  phát tri n đ a ch t khác nhau, môi tr ệ ố ể ề ồ ị ư ẹ ớ ệ ố ẹ ư ưở ả ng hay có  nh h ạ ệ ố ầ ầ ắ ầ ệ ố ệ ố ầ ệ ố ủ ớ nh h ầ   ng tr m tích ầ ể   phân d  khác nhau nên có th  chia không gian B  Sông H ng thành nhi u h  th ng d u khí khác ị ả   nhau theo các tiêu chí nh  đá m  Oligocen hay Miocen, đá m  sinh d u hay sinh khí, không b   nh ầ ưở   2 nh  sau: i) h  th ng d u khí sinh d u (và ng giao thoa v i h  th ng khí CO h ớ ầ   khí) Đ i B ch Long Vĩ; ii) h  th ng d u khí sinh khí Đ i B c; iii) h  th ng d u khí sinh khí có ả   2 Đ i Trung tâm và iv) h  th ng d u khí sinh khí có giao ng m nh c a h  th ng khí CO thoa v i h  th ng khí CO ệ ố ớ 2 Đ i Nam.

ả ầ ệ ự ằ ở B  Hoàng Sa: ớ ạ ưở ớ ệ ố ể ủ ồ ẹ ữ ở ồ ắ ộ ả ầ ụ ị ả ị ắ ể phía B c (Đ i phân d  B c Hoàng Sa) và m t d i các đ a hào nh ộ ướ ự ườ ươ ả ng t ng Sa, nh ng có kho ng cách xa h n so v i v  đ i d ự ơ ị ậ ỡ ị ố ế ử ị ụ ị ố ộ ố ớ ầ ể ạ ầ ướ ớ ự i m c n ướ ụ ỏ ẹ ướ ớ ớ  phía Đông Đ i nâng   Đây là di n tích khu v c qu n đ o Hoàng Sa, n m  ề ấ Tri Tôn c a Nam b  Sông H ng và k p gi a Trũng Nam H i Nam và Trũng Phú Yên.  V  c u trúc   ỏ  ị ớ ấ ị đ a ch t bao g m m t d i nâng  ẹ ở h p  c Giãn đáy    phía Nam (Đ i phân d  Nam Hoàng Sa), đây có th  là m t ph n l c đ a sót tr ư ớ ỏ ạ ươ   ể ng Bi n Đông t ị   ấ ể ằ và có th  n m trên v  l c đ a.  V  l ch s  đ a ch t, khu v c này b  đ p v  hình thành các bán đ a   ng l c đ a, vào cu i Oligocen b  c  k t thành m t kh i và lún hào vào Paleogen v i tr m tích t ị  chìm d c bi n, có m t c  hai lo i tr m tích cacbonat trên các đ i nâng (Đ i phân d ắ B c Hoàng Sa) và l c nguyên t ể ộ ả ớ ị ư ự  nh  khu v c Tr ề ị ỏ ụ ị ướ ặ ả ể ng bi n trong các trũng nh  h p (Đ i phân d  Nam Hoàng Sa).

ệ ố ư ự ầ V  h  th ng d u khí, khu v c này có h  th ng d u khí ch a rõ ràng, t n t ớ ầ ự ộ ượ ầ ư ạ ự ộ ố ẫ ằ ượ ể ả ư ừ ẹ ừ ậ ớ ị ẫ   ạ ề ệ ố ồ ạ i các d ng b y ắ ạ ớ ượ   ng, Pliocen, v i các lo i đá ch a l c nguyên và cacbonat cùng v i t ng ch n khu v c Miocen th ủ ớ ượ ệ ư ng d u khí đ  l n không i t ng đá m  không và có sinh thành đ nh ng vi c có t n t   c m t l ế ẹ   ẫ v n ch a rõ do m c đ  nghiên c u và thăm dò còn h n ch .  Tuy nhiên do khu v c này n m k p ạ   ẫ ữ c n p gi a các b  Sông H ng, Nam H i Nam và Phú Khánh nên v n có kh  năng m t s  b y đ ầ d u khí di c  t ẹ ứ ả ể  các b  lân c n. ầ ứ ụ ồ ạ ầ ứ ộ ồ  đá m  t

ơ ệ ể ể ầ ề ọ ể ằ ở ườ B  Phú Khánh: Đây là b  tr m tích ngoài kh i mi n Trung Vi ệ ướ ề  s ế ể ầ ớ ỏ ạ ươ ầ ể ớ ấ   t Nam, có vùng th m r t ỏ  ằ ề c sâu, n m trong v n th m và n ể ể ng c a tách giãn Bi n Đông. B  Phú Khánh có th  chia thành   ề   phía Đông.  Xét v ủ ở  phía Tây và Đ i nâng Khánh Hòa ề ệ ươ ể ờ ể ẹ h p d c theo b  bi n, còn ph n l n di n tích b  n m  ề chuy n ti p và k  áp vào v  đ i d hai thành ph n chính, là Trũng Phú Yên  ph ng di n ti m năng d u khí, thì B  Phú Khánh là Trũng Phú Yên và ng

ầ ượ ờ ớ ạ ồ ỏ ệ ủ ự ể ọ ụ ướ l c đ a sang t ệ ề ầ ể ở ế ừ ụ ị ẹ ớ ầ ụ ị ở ượ ạ i. c l ỡ ậ Trũng Phú Yên đ   c hình thành cùng và đ ng th i v i giai đo n d p v  (breakup) v  trái ả ể ấ ướ ị   ệ ấ c giãn đáy Bi n Đông, móng c a trũng Phú Yên hi n r t khó minh gi đ t tr i qua tài li u đ a ướ ấ ở ệ ấ c Đ  tam là các t v  kháng tr  âm h c, cho th y có th  móng tr ch n do không có s  khác bi   ướ ầ   ụ ị ể ầ ng l c đ a đ m tr m tích l c nguyên Creta, các tr m tích syn­rift có th  là Eocen?­Oligocen có t ế   ớ ắ ầ ừ ể ầ ồ ế h , ti p theo là các tr m tích chuy n ti p t  Miocen s m đ n ng bi n b t đ u t ữ   ẹ ằ ị ệ  các đ a hào h p và cacbonat trên các đ a lũy n m xen k p gi a hi n nay v i tr m tích l c nguyên

ị ồ ầ ầ ể ế ụ ừ

ầ ướ ạ i d ng các nêm l n. ể ự các đ a hào.  Các tr m tích cacbonat k t thúc s  phát tri n khi có ngu n tr m tích l c nguyên t ấ ủ ồ phía Tây ph  ch ng lên trên d ề ệ ố ị ầ ệ ề ể ư ư ệ ố ả ấ ẹ ể ả ố ượ ộ ầ ầ ấ ố ớ ộ ủ ệ ố i khu v c này t n t ưở ng c a CO2 v i m c đ  khác nhau.

ầ   V  h  th ng d u khí, b  Phú Khánh nói chung và trũng Phú Yên nói riêng có h  th ng d u i móng   ể  ề ng ti m năng sinh c a đá m  còn sai s  l n.  Tuy nhiên v n có th ồ ạ i ít nh t hai h  th ng d u khí, m t sinh d u, m t sinh khí có   ứ ộ ớ ể ầ khí ch  rõ ràng, ch a th  kh ng đ nh b  thiên v  sinh d u hay sinh khí và do vi c minh gi ẫ ở ể  b  này r t khó nên kh i l ạ ị ả kh ng đ nh, t ả kèm theo  nh h ể ử ệ ể ầ ấ ủ ự ủ  Là b  tr m tích khép kín, d ng rift l c đ a, có di n tích nh  nh t, nh ng l B  C u Long: ọ ạ ể ử ệ ầ ạ ỗ ể ệ ự ắ ụ ệ ố ướ ệ ố ứ ạ ể ệ ạ ỏ ẹ ầ ủ ấ ị ọ ấ ầ ạ ầ ầ ị ế ộ ộ ồ ớ ị ả ạ ầ ưở ủ ị ở ổ ớ ố i b n phía, ít ch u  nh h ở ề ị ả ể ử ớ ấ ắ ỉ ấ ị ả ủ ệ ể ớ ạ ộ ấ ể ừ ưở ng c a bi n t ể ế ị ọ ụ ạ ầ ừ ể ẽ ộ ấ ỏ ụ ị ạ   ư i ồ ề   i v  phía Đông là b  d u khí quan tr ng nh t c a Vi t Nam.  B  C u Long có hình b u d c, l ứ ố ấ ậ ủ ạ   d ng h t đ  th  hi n s  giao nh p c a hai kh i c u trúc, Đông B c (có h  th ng đ t gãy ĐB­TN) và Tây Nam (có h  th ng đ t gãy Đ­T, B­N) và th  hi n pha t o rift có hai h   ng khác nhau cùng ụ   ạ ả x y ra trong Eocen?­Oligocen. Giai đo n đ u c a pha t o rift hình thành các trũng nh  h p và c c ậ ộ ấ b , l p đ y b i các tr m tích alluvi (t p đ a ch n F, E), có thành ph n th ch h c r t khác nhau và   ở ộ ộ ể ầ   ạ khó xác đ nh tu i, ti p theo là giai đo n tách giãn m  r ng (Oligocen mu n) t o thành m t b  tr m ậ ể ấ   ư ng c a bi n, nh  là m t h  l n, tr m tích (t p đ a ch n tích có ranh gi ố   ờ ớ ề ầ  trung tâm các trũng sâu và thô d n v  phía các đ i cao và ven b .   Vào cu i D) có nhi u sét  ấ ự ằ ộ ớ   Oligocen, c  b  C u Long ch u m t pha nén ép, có s  o n võng, phân d  các đ i cao th p cùng v i ậ ự   ợ ị ở ớ ự  đ i th p (t p đ a ch n C), t o ra m t b t ch nh h p khu v c s  bào mòn đ i cao và l ng đ ng  ậ   ớ ắ ầ  Miocen s m (t p t và b t đ u b   nh h trong toàn b , sau đó là pha s t lún nhi ấ ế ấ ị đ a ch n B), bi n ti n vào m nh m  nh t vào Miocen trung, ti p theo là bi n lùi d n t    Miocen ế mu n đ n nay.

ầ ầ ệ ố ề ệ ố i  u nh t v  th  t V  h  th ng d u khí, b  C u Long có h  th ng d u khí đ n gi n và t ậ ư ờ ẹ ầ ừ ể ứ ẻ ầ ế ứ ẫ ế ắ ể ệ ủ ứ ắ ấ ắ ẫ ố ầ ủ ế ế ừ ị ầ ạ ố ư ể ặ ấ ố ị ệ ố ề ệ ứ ẻ ể ệ ủ ể ử ế ồ ọ ứ ẻ ờ ả ộ ỗ ệ ắ ầ ớ ộ

ế ạ ề ấ ự ề ầ ớ ể ấ ề ứ ự  ơ ể ử ả ố ư ẹ ưở ắ   t c a đá m  so hình thành các t p sinh, ch a, ch n cũng nh  quá trình chôn vùi, tr ng thành nhi ồ   ồ ầ ớ v i th i đi m hình thành b y d u khí.  Đá m  là các t ng sét đ m h  Oligocen, đá ch a bao g m ự    Oligocen đ n Miocen trung và có t ng ch n khu v c móng n t n , các đá cát k t khác nhau t ủ ế ạ ề Miocen h , v  phía Đông B c b  có t ng ch n Miocen trung. B y ch  y u là d ng c u trúc, khép   ữ ượ ề   c hình thành ch  y u k  th a đ a hình móng nh  nh ng kh i phân d  nhô cao kín b n chi u, đ ầ   ớ ể ế ợ trong b  k t h p v i pha nén ép vào cu i Oilgocen. Đ c đi m khác bi t nh t trong h  th ng d u ố ượ ng tri n v ng trong móng granotoid n t n  do có ba đi u ki n tiên khí c a b  C u Long là đ i t   ộ ấ ụ   ầ ố quy t đ ng th i x y ra là kh i móng có n t n  (có đ  r ng, đ  th m), có t ng đá ch n hi u d ng ẹ ề ừ ố ượ  đá m  k  áp. ng d u l n sinh thoát t ngay trên nóc móng và có m t kh i l ơ  Là b  tr m tích có di n tích khá l n và v  phía Đông, phía Nam không ề ớ ệ ể ầ B  Nam Côn S n: ườ ng tr m tích, v  c u ki n t o v i các i rõ ràng d ng rìa b , có s  liên thông v  môi tr ạ ắ ể ớ có ranh gi ể b  Đông Natuna và B c Sarawak.

ị ị ệ ể ử ự ấ ể L ch s  phát tri n đ a ch t b  Nam Côn S n có s  khác bi ỉ ể ự ị ả ưở ế ủ ữ ự ự ị ự ề ấ ạ Ở ầ ở ố ủ ồ ắ ầ ị ổ ộ ấ Ở ộ đây. ụ ế ề ệ ở ỉ ồ ể ầ ầ ả ẹ ộ ả ầ c ph  lên trên m t t p tr m tích sét Miocen mu n, t ắ ố ộ ậ ộ ượ ự ụ ầ ầ ắ ướ ạ ề ể n và bi n th m ầ  Tây sang Đông d ộ ầ ề ở ớ ố ẳ ấ ở ườ ấ ạ ớ ớ ủ ừ ế ụ ị ở ấ ạ  phía Tây, S i d ng nêm l n t o ra th m l c đ a  ề ườ ố ự  khu v c th m và s ề ở ướ ấ  d ườ ộ ầ n th m, t c đ  tr m tích th p  i th m và đ i áp su t bình th ể ự ể ẳ ự ơ t gi a hai khu v c Đông và Tây   ạ ạ   ể ộ ể b .  Khu v c Tây b  ch  có m t pha t o rift trong Oligocen, còn khu v c Đông b  có hai pha t o ồ ể   rift trong Oligocen và Miocen trung ch ng lên nhau do b   nh h ng tr c ti p c a Tách giãn Bi n ầ ắ ể ạ   i phân d  ra thành Trũng B c, Nâng Mãng C u và Trũng Đông.  V  c u trúc, khu v c Đông b  l ụ   ầ ầ ữ ắ  Trũng B c, do ngu n tr m tích l c Đông Nam t o ra nh ng không gian tr m tích khá khác nhau.   ỏ ị ả   ỷ ọ ồ  phía B c nên ít b   nh nguyên khá d i dào nên có t  tr ng tr m tích cacbonat nh  và do v  trí  ầ ưở   ng c a pha nén ép cu i Miocen trung.  Nâng Mãng C u luôn n i cao nên tr m tich cacbonat h ể ở ồ    Trũng Đông Nam, vào Miocen trung, mu n, ngu n Miocen trung, mu n r t phát tri n  ề ạ  phía Tây nên t o đi u ki n cho tr m tích l c nguyên ch  d i dào v  phía Đông và thi u v ng    ị  ữ tr m tích cacbonat phát tri n trên nh ng d i nâng.  Vào cu i Miocen trung, c  Trũng Đông Nam b ướ   ng nén ép nh  và sau đó lún chìm d n và đ ể bi n sâu, đóng vai trò t ng ch n khu v c.  T  Miocen mu n đ n nay, tr m tích l c nguyên phát   ẳ ở  ể ừ tri n t  khu phía Đông v i t c đ  tr m tích cao    ở   ự ng  v c bi n th m, là nguyên nhân t o ra đ i áp su t cao  khu v c bi n th m.

ơ ầ ở ể ề ệ ố ớ ấ ự V  h  th ng d u khí ế ộ ệ ẹ ấ ạ ể ẹ ể ỏ ị ẹ ậ ạ ậ ồ ấ ế ộ ấ ẹ ầ ị ườ ớ ự ầ ố ị    B  Nam Côn S n có s  phân d  khác nhau cho các đ i c u trúc t là đá m  và ch  đ  áp su t khác nhau trong   ươ   ng ố ớ   c quy lu t phân b  đá m  đ m h  hay đá m  paralic, tuy nhiên đ i v i ủ ậ   ng áp su t cao pha c a hidrocacbua là khí ấ   ấ ng phân b  xung quanh đ i áp su t cao và trong khu v c có áp su t ườ ự khác nhau và hai nguyên nhân chính t o ra s  khác bi ợ ộ ậ ơ ể b .  Vì B  Nam Côn S n có th  coi là m t t p h p các trũng nh  nên đá m  có tính đ a ph ố ượ cao, r t khó nh n d ng đ ấ ch  đ  áp su t có tính quy lu t cao là trong vùng d  th ườ và condensate, còn d u th bình th ng.

ớ ộ ộ ệ ệ Nhóm b  T  Chính – Vũng Mây:

Là m t di n tích r ng l n thu c lãnh h i Vi

ầ ả ườ ộ ằ ng Sa, hoàn toàn n m trong vùng n ồ ở ắ ự ữ ể ấ ướ ọ ể ộ ả ầ ọ ở ằ   ả ể ư t Nam n m ề ấ ơ gi a b  Nam Côn S n và Qu n đ o Tr   c sâu.  V  c u trúc ư ư ị  phía B c (g i là Nâng T  Chính­ đ a ch t, khu v c T  Chính­Vũng Mây bao g m m t d i nâng  ộ ớ   ủ Phúc Nguyên và Nâng Đá Lát­đá Tây), ôm quanh đ u mũi c a Tách giãn Bi n Đông và m t đ i trũng

ể ể ể ự ụ ộ ư ạ ả ệ ế ằ ấ ỏ ẽ ặ ị ị ấ ử ử ả ể ạ ỏ ụ ị ơ ệ ể ế ớ ỏ ế ạ ạ ộ ằ ệ ể t là Trũng Vũng Mây có ki u b ơ ầ ể ụ ộ ưở t Trũng Vũng Mây b   nh h ấ ồ ị ả ấ

ầ ươ ng t V  h  th ng d u khí, trũng Vũng Mây có h  th ng d u khí t ồ ắ ầ ứ ồ ậ ầ ẹ ủ ế ượ ấ ẫ ượ ự ẫ ẫ ạ phía Nam g i là Trũng Vũng Mây. ế ầ ớ   Khu v c này ph n l n n m trên v  chuy n ti p và phát tri n nh  d ng b  rìa th  đ ng, vì ệ   th  ho t đ ng núi l a x y ra r t m nh m , đ c bi t trên các d i nâng, còn di n tích Trũng Vũng Mây n m trên v  chuy n ti p và v  l c đ a.  Trũng Vũng Mây có l ch s  phát tri n đ a ch t trong   ự ể ể  ề đi u ki n ki n t o chung v i B  Nam Côn S n, có s  khác bi ể ạ ổ ể ạ d ng rìa th  đ ng, còn B  Nam Côn S n có ki u b  d ng rift, ngoài ra, ngu n tr m tích đ  vào   ạ   ặ ệ ồ ừ  phía Nam và đ c bi Trũng Vũng Mây có thêm ngu n t ng m nh ệ ộ ạ ầ ố ủ t. c a pha nén ép cu i Miocen trung, đ u Miocen mu n t o ra các c u trúc nén ép r t rõ và khác bi ơ   ự ư ể ệ ố ề ệ ố  nh  b  Nam Côn S n ự ạ ắ   và các trũng khác khu v c B c Sarawak bao g m đá m  ch  y u là Miocen h , đá ch a g m cát ế ạ ng; t ng ch n khu v c là các t p sét k t Oligocen, Miocen h  và đá cacbonat Miocen trung, th   ạ   ồ ể ng và Pliocen.  Các b y trũng Vũng Mây bao g m b y c u trúc d ng bi n sâu Miocen trung, th roll­over, b y nén ép khép kín ba chi u, reef cacbonat và đ a t ng d ng turbidit.

ộ ề ệ ườ ầ ả ng Sa:

Là di n tích r ng l n khu v c qu n đ o Tr

ớ ế ơ ề ấ ấ ị ồ ằ ướ ể ể ớ c Giãn đáy Bi n Đông và n m k  áp vào Giãn đáy Bi n Đông trong đ i rìa th ị ậ ụ ầ ổ ị ị ỡ ạ ố ở ộ ự ả ạ ạ ầ ặ ả ể ố ỏ ẹ ướ ụ ị ầ ể ườ ề ấ ự Nhóm b  Tr   ng Sa, v  c u trúc bao ở ồ ả  hai rìa Đông (Nâng Nam Y t­S n Ca) và Tây (Nâng Vành Khăn­Bình Nguyên)   g m hai d i nâng  ầ   ở ữ ộ ớ  gi a (Trũng Nam Sinh T n­Bình Nguyên).  V  c u trúc đ a ch t, đây là ph n và m t đ i trũng  ụ  ề ị ụ l c đ a sót tr ộ đ ng, có móng là các tr m tích l c đ a tu i Creta và b  d p v  t o các bán đ a hào vào Paleocen­ ế ầ   ố Eocen và m  r ng giai đo n syn­rift đ n cu i Oligocen.   Cu i và sau Oligocen, c  khu v c g n ự ướ ướ ộ i m c n nh  c  k t thành m t kh i, lún chìm d   c bi n và có m t c  hai lo i tr m tích cacbonat ể trên các đ i nâng và l c nguyên t

ư ố ế ớ ề ệ ố ư ề ầ ả ng bi n trong các trũng nh  h p. ệ ố V  h  th ng d u khí, nhóm b  này có h  th ng d u khí ch a rõ ràng, song thiên v  kh ả ầ ầ ư ẹ ẹ ng thành.

ể ặ năng kém do không có t ng đá m  ho c đá m  có kh  năng sinh kém và ch a tr ệ ưở ằ ể ầ ộ B  Mã Lai – Th  Chu: ổ ầ ủ ể ắ ồ ượ ầ ớ ọ ủ ệ t Nam thì ph n Nam c a Trũng Pattani đ ủ ổ ị ấ ủ ọ ượ ể ắ ơ ả ư ụ ề ế ắ ụ ớ ơ ắ ầ ừ ị ụ ưở Ả ủ ể ế ể ạ ị ấ ườ ự ầ ng tr m tích trong Oligocen có s  khác bi ư ế ầ ả ồ ổ ườ ườ ớ ị ợ i v i nhau thành m t b ầ

ả   ị Là di n tích tr m tích thu c V nh Thái Lan n m trong lãnh h i ệ   t Nam, bao g m ph n Nam c a Trũng Pattani và rìa Đông B c c a B  Mã Lai.  Trong văn Vi ị ủ ệ   c g i là Đ i phân d  Th  Chu, còn rìa li u c a Vi ơ   c g i là Đ n nghiêng Đông Nam.   C  hai đ n v  c u trúc trên Đông B c c a B  Mã Lai đ ớ đ u có pha tách giãn trong Oligocen và kéo dài đ n Miocen s m nh ng có tr c tách giãn khác   ộ   ổ nhau, Đ i phân d  Th  Chu có tr c tách giãn á B c­Nam, còn Đ n nghiêng Đông Nam (thu c ớ ắ ầ ừ  ể  Miocen s m b t đ u t ng c a bi n b t đ u t b  Mã Lai) có tr c tách giãn TB­ĐN.   nh h ế ộ ầ ừ  Miocen mu n đ n ngày nay.   Môi phía Nam, bi n ti n m nh vào Miocen trung và lùi d n t   ầ   ơ ệ t trong hai đ n v  c u trúc do không gian tr m tr ể  tích có quy mô khác nhau cũng nh  kho ng cách đ n ngu n tr m tích khác nhau nên trong b ầ   ng alluvi và sông ng đ m h , còn trong đ i phân d  Th  Chu có môi tr Mã Lai có môi tr ơ ộ ể  ạ ớ ngòi.   Vào Miocen, các đ n v  c u trúc riêng trong Oligocen h p l ầ ẻ ng tr m tích. tr m tích l n, cùng chia s  ch  đ  ki n t o và môi tr ệ ố ồ ị ấ ế ộ ế ạ ể ộ ủ ể ườ ồ ầ ổ V  h  th ng d u khí, b  Mã Lai­Th  Chu bao g m hai h  th ng d u khí, m t c a b  Mã ớ ề ệ ố ầ ầ ộ ủ Lai sinh d u khí và m t c a trũng Pattani sinh khí và condensat

.

ề ầ Ti m năng d u khí

1200

Đã phát hiện

Chưa phát hiện

1000

ư ̉ T ng ti m năng d u khí co ́ ể ầ i c a các b  tr m tích Đ kha năng thu hôi ch a phát hi n còn l ả ệ ề ề t Nam đ c d  báo kho ng ạ ủ 3 quy d uầ . Ti m năng d u khí trong các b  đ ầ ệ  ể ượ   c ̀ 3300 tri u mệ ể ệ ở ổ ệ Tam Vi th  hi n ầ ượ ự  hình  3.21 và 3.22.

800

600

́ i

̀ ̣

) u ầ d y u q 3 m u ê

400

i r T (

h k u ầ d g n ă n m ê i t g ̉n ô T

200

0

Sông hồng Phú Khánh

Cửu long

Nam Côn Sơn

Tư Chính- Vũng Mây

Malay-Thổ Chu

̀

́

̀

̀

̀

́

́ ng va tiêm năng dâu khi tai cac bê trâm tich Đê tam Viêt Nam

̃ ư ượ Hình 3.21. Tr  l

860

950

160

370

320

720

Sông Hồng Cửu long Malay-Thổ Chu

Phú Khánh Nam Côn Sơn Tư Chính-Vũng Mây

̀

́

́

́

́

̀

ồ ự

̣ ở

ư

̣ ̉ ̣ ̣

cac bê trâm tich Đê tam Viêt Nam.

Hình 3.22. Tiêm năng thu h i d  bao ch a phat hiên

̉ ̣ ̣

2.5. Tiềm năng địa nhiệt

ị ứ t đã b t đ u t ỉ ừ ữ ử ầ ổ ủ Ủ ệ ươ ầ ố ề ơ ị ệ ể ầ ụ ủ c ti n hành trong nhi m v  c a T ng công ty D u khí Vi t Nam và có s  tr  giúp c a  y ban đi u ph i các ch ̃ ̀ ́ ệ ả ả ̉ ̣ ̣ ̀ ́ ́ ử ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ́ ư ̣ ̣ ̉ ́ ́ ự ệ ứ ắ ầ ừ ầ    đ u nh ng năm 60, song vi c nghiên c u có Công tác nghiên c u đ a nhi ơ ồ ở ệ ố    năm 1982   các b  tr m tích Sông H ng, C u Long, Nam Côn S n. Công tác này h  th ng ch  t ậ ệ ế ượ t Nam nay là T p đoàn D u khí đã đ   ấ ự ợ ố   Qu c gia Vi ng trình đ a ch t ngoài kh i và ậ ớ đ i duyên h i Đông và Đông nam Á (CCOP), Nh t B n và Newzealand. Cac ban đô đô dân nhiêt,   ̀ ̀ ̀ ơ   gradient nhiêt đô va dong nhiêt cac bê trâm tich bê Sông Hông, C u Long, Nam Côn S n va tai ̃ ́ ̀ ̉ ươ nguyên đia nhiêt cua cac tâng trâm tich Neogen, Paleogen va đa mong phong hoa n t ne b   t đâu đa ượ đ c tinh toan xây d ng.

ệ ệ

1. Hi n tr ng tài nguyên đ a nhi ộ ẫ ộ ớ ị t: ạ ộ ẫ ệ Đ  d n nhi Đ  d n nhi ả ị ầ ầ ệ ủ t c a m u lõi giêng khoan tăng d n theo đ  sâu v i các giá tr  thay ươ ừ ́ ớ ộ ng v i đ  sâu t ế  1000m đ n 4500m.

ổ đ i trong kho ng 1,5­2,0 W/mK t ệ ể ầ t trong các b  tr m tích d u khí ẫ ươ ng đ ể ầ ổ ả ộ ẫ ể ơ ả ế ̉ kh  năng truy n d n nhi ph n sâu h n cua móng đ n các bê tr m tích.

ự ề ̉ phía B c bê Sông H ng và th p ệ ố ừ ầ t t ở t không đ u trong không gian, cao  ̉ ự ồ ệ ỗ ơ Ở ố ề ế ớ ự ́ ộ ỗ ̀ ́ ́ ậ ủ ự ầ ̉ ̉ ̉ ơ

ạ ể ề ệ ặ ị ệ   t trung bình các b  tr m tích thay đ i trong kho ng 2,28­3,37 W/mK, bi u hi n Đ  d n nhi ề ẫ t t ệ ố ộ ẫ ấ ở  S  phân b  đ  d n nhi ̉ ử   t cũng không  trong m i bê, s  phân b  đ  d n nhi phía Nam bê C u Long và Nam Côn S n.  ậ ộ ị ồ   t v i s  phân b  các đá có đ  h t m n, h t thô, đ  r ng và m t đ  và đ ng đ u, liên quan m t thi ạ thành ph n th ch hóa c a đá. Cac khu v c Nam bê Sông Hông, bê Phu Khanh va phia Đông bê Nam   ộ ẫ ể Côn S n phát tri n các thành t o cacbonat có đ  d n nhi t đệ ộ: Đ c đi m chung v  gradient nhi t Nam là có giá tr ị ̀ ̀ Gradient nhi ổ ự ề ả ̉ ầ ắ ố ộ ẫ ộ ạ ạ ́ ̀ ấ ệ ệ ặ t th p. t đ c bi ̀ ụ ệ ộ t đ  thêm l c đ a Vi oC/100m va có s  phân d  theo không gian trong toan th m. ị

2, th  hi n ch  đ ể

́ ệ ể ệ cao, thay đ i trong kho ng 2,87­3,59 ớ t trung bình giêng khoan là 119 mW/m ủ ị ị Dòng nhi ệ ự ệ ể t: ệ V i các giá tr  dòng nhi ụ ươ ị ươ ươ ủ ớ ế ộ  ự   ẳ ủ t Nam cao h n khu v c bi n th m c a Bi n Đông, khu v c ́ ể ư ầ   ng so v i các b  ch a d u khí c a Malaysia, ơ ng đ

ở ể ể ấ ặ ổ ị ị ồ  b  sông H ng, Nam Côn ̀ ấ ơ ề ị đ a nhi t cao c a th m l c đ a Vi Philipin và Thái Bình D ng và có giá tr  t Indonesia, Thái Lan. ấ ế ệ t bi n đ i theo đ c đi m c u trúc đ a ch t, giá tr  cao  ổ ơ ở ể ử  b  C u Long, Malay­Th  Chu. Dòng nhi S n va th p h n

ề ệ 2. Đánh giá ti m năng tài nguyên đ a nhi t Nam

ị Xác đ nh tài nguyên đ a nhi t d a trên c  s  tính ngu n năng l ệ t Vi ơ ở ướ ị ệ ự ữ ượ  l ị ệ t (geothermal water). Tr ồ ủ c nóng c a tích t ng nhi ụ ướ ạ ỉ c t ệ ứ t ch a trong n ượ i v a đ ướ   c   c đánh giá ượ  n ng n ể ị nóng đ a nhi ươ theo ph

ị ặ ệ ề ệ ấ ủ ừ ̀ ́ ư ề c tinh cho t ng lô trong các b ứ ị ệ ượ t đ i ch  và năng l ị ng đ a nhi ứ ề ệ ậ ể ừ c tính riêng cho t ng b  theo các h ượ ị ữ ệ ị c đ a nhi ị ệ ượ t đ ỗ ữ ượ  l ng t ng pháp th  tích.  ̀ ề ụ   ấ ể Do đ c đi m đ a ch t và đi u ki n thăm do nghiên c u đ a ch t c a t ng vùng th m l c ạ ị ỗ ể  đ a Vi t Nam nên ti m năng t ầ ả ấ ừ ệ tr m tích. Di n tích m i lô l y t  h  qu n tr  d  li u đ a lý GIS [2], chi u dày các t p ch a (các   ướ ế ệ  ỗ ủ ạ k t, carbonat). Tr i ch  c a n ứ ẻ Neogen, Paleogen và móng phong hóa n t n  .

ướ ị ệ ệ ầ ­ Tài nguyên n c đ a nhi t trong tr m tích h  Neogen: (cid:0) ả ồ ừ ế ề ầ ừ 1000m đ n 3650m và chi u dày tr m tích t 500m ớ ể V i b  Sông H ng đáy Neogen kho ng t ớ i 3000m. t

(cid:0) ớ ể ử ừ ế ế ớ V i b  C u Long đáy Neogen t ề  1700m đ n 2800m v i chi u dày 1200m đ n 2300m.

(cid:0) ớ ể ơ ừ ế V i b  Nam Côn S n đáy Neogen t ề  620m đ n 3900 chi u dày 1400m­2700m

ị

t trong tr m tích h  Paleogen ấ ậ ộ ế ứ ạ ầ ị ư ệ ồ ể ầ nên các tr m tích Paleogen ch a đ

ệ ề ư ượ ̀ ệ ­ Tài nguyên  đ a nhi ế ạ ấ B  sông H ng do đi u ki n đ a ch t ki n t o r t ph c t p, m t đ  gi ng khoan ch a cao ứ ỹ c nghiên c u k .  ề ể ị ầ ệ ụ ề ư ệ  b  C u Long chi u sâu tr m tích h  Paleogen t ơ Ở ể ừ ệ ề ầ Ng ủ ộ ớ ừ ầ   t Nam tr m tích h  Paleogen h u ế    1850m đ n ừ b  Nam Côn S n chi u sâu tr m tích h  Paleogen t ế

oC

ớ ứ ướ ầ ử ớ ụ ể ừ ớ ầ ế ệ ượ ạ i các b  trâm tích phía Nam th m l c đ a Vi c l ầ ể ở ể ử ắ nh  ph  r ng kh p trên toàn b ,  ế ề  100m đ n 1400m.  4300m v i chi u dày t ế ừ ề 1850 đ n 4300m v i chi u dày t  100m đ n 1400m. ớ ồ i hàng trăm mét. Nhi T ng ch a n ụ  vài ch c mét t ế t đ  c a n dày t ề   c bao g m các l p cát k t, th  phun trào, tr m tích v n núi l a v i chi u  80 ệ ộ ủ ướ ừ oC đ n 155 c t

ị ệ ứ ẻ t trong móng phong hóa n t n .

­ Tài nguyên  đ a nhi Ở ể ặ ở ộ ố ế ổ ướ ầ ồ b  sông H ng móng có tu i tr m t s  gi ng khoan. Thành ph n ch c Kainozoi g p ủ ồ ớ ộ ỗ ạ ớ ề ầ ủ  ụ   ế y u   c a   đá   móng   bao   g m   doloimit,   dolomite­cacbonat,   sikiceous,   limestone   và   tr m   tích   l c Ở ể ử   ổ nguyên v i đ  r ng trung bình, t ng chi u dày ph n phong hóa đ t t  b  C u ầ i hàng ngàn mét.

ớ ặ ở ư ạ ạ ầ ớ các đ i nâng nh  B ch H , R ng, R ng Đông, Ruby, Ba Vì v i thành ph n ch ề ả ứ ứ ầ ổ ồ ử ủ ế ấ ư ẳ ỏ ướ ể ươ ẳ ệ ộ t đ  cao r t có th  hình thành nh ng m  n i sâu đi lên v i nhi ở ữ ớ ủ  Long móng g p  ơ   ố ứ ẻ ế y u là granite, grano­diorite, phung trào, núi l a. Chi u dày kh i n t n , phong hóa kho ng h n   ng ch  y u là th ng đ ng và g n nh  th ng đ ng nên các 1500m. Do n t n  trong móng có ph ữ ấ ỏ ch t l ng t   c nóng mang tính ấ ị ch t đ a ph ớ ổ  nh ng đ i móng nhô c . ứ ẻ ừ ướ  d ươ ng

ữ ượ ượ ệ ừ ng tài nguyên năng l ị ng đ a nhi ể ầ t cho t ng b  tr m tích và toàn ề ̉ ố ệ S  li u tính toán tr  l ư th m nh  trong băng sau:

ể ầ

ỗ

B  tr m tích

Năng l

i ch

ệ ạ ị ượ t t ng đ a nhi ổ (quy đ i ra Jun)

ồ

ể ể ử ể

ơ

B  sông H ng B  C u Long B  Nam Côn S n Toàn th mề

8.771,8 x 1018J 1.544,2 x 1018J 7.542,2 x 1018J 17.858 x 1018J

ữ ượ ượ ệ ủ ệ Tr  l ng năng l ị ng đ a nhi ể ầ t c a các b  tr m tích  Vi t Nam ả B ng 3.4

20J và b  C u Long ít có ti m năng 15.10

ề ữ ượ ồ ượ Xét v  tr  l ị ng, đ a nhi ệ ạ t t ỗ ạ ổ ầ ớ ể ử ể ể ề ạ ơ ề quy đ i ra Jun đ t 87.10 ng, b  Sông H ng có ti m năng hàng đ u v i năng l 20J, b  Nam Côn S n đ t 75.10 i ch oC.

ậ Nh n xét chung

oC/100m, dòng nhi

(cid:0) ể ầ ệ ồ ể  các b  tr m tích là khác nhau. B  sông H ng có các ch  s  đ a nhi ệ ở t  ệ ế ệ ế t đ n 4,5 W/mk, gradient nhi t đ n 4,5 ế ể ơ ỉ ố ị ệ ế t đ n 150mW/m ể ử ấ ấ t cao 2);  oC/100m, 110mW/m2) và th p nh t là b  C u Long ế ộ ị Ch  đ  đ a nhi ộ ẫ ấ nh t (đ  d n nhi ế ti p đ n là b  Nam Côn S n (4.0W/mK, 4.2 (3.4W/mK, 2.6oC/100m, 110mW/m2) .

(cid:0) ệ ệ ự t khác nhau, s  phân b  năng l ố ệ ở ể ượ ồ ị t ề   t trên toàn th m l c đ a cũng  bở ể ụ ị 18Jun, c xác đ nh là 8.771.10 ng đo nhi ở ể ử ơ ế ộ ị Do ch  đ  đ a nhi ổ khác nhau. T ng năng l C u Long là 1545.10 ị ng đ a nhi ượ  b  sông H ng đ 18Jun.  b  Nam Côn S n là 7543.10 ượ 18Jun và

(cid:0) ầ các t ng Neogen và Paleogen x p x  nh  nhau (50/50) ng nhi ệ ậ ượ ệ ở t  ơ ư ỉ ấ ị ng đ a nhi ể  ở  các b ủ ế ở  t t p trung ch  y u b  C u Long năng l

18Jun/km2),  ậ ự ầ

ệ ở ể ượ ơ ị ng đ a nhi ơ  b  Nam Côn S n cao h n (0,1.10 ậ ộ ồ ở ể 18Jun/km2). M c dù v y s  phân b t  18Jun/km2) và b  C u Long (0,05.10 ể ử ậ ề ầ ở ồ ằ ị b  Sông ặ ố ở ể   b ắ   ồ  ph n đ ng b ng sông H ng và ph n nam v nh B c ầ ượ ố Ph n b  năng l ở ể ử ồ sông H ng và Nam Côn S n, riêng  ầ t ng Neogen (80%). (cid:0) M t đ  phân b  năng l ố H ng (~ 0,08.10 ồ sông H ng là không đ u, mà t p trung  B .ộ

o­140o .

(cid:0) Ở ể ử ệ ề ả ậ ̣ b  C u Long, nhi t đô tăng ch m theo chi u sâu: trong kho ng 2500­4400m: 100

o­120o: trong kho ng 2500­

o đ n 150

o.

(cid:0) ơ ệ ộ ừ ả b  Nam Côn S n, trong kho ng 1500­2500m, nhi t đ  tăng t 70 ệ ộ ậ ừ ế Ở ể 4000m, nhi t đ  tăng ch m t ả  120

Phần 3- TÀI NGUYÊN NƯỚC

3.1. Nước khoáng-nóng

ố ướ ướ t Nam là qu c gia giàu tài nguyên n ổ ả c khoáng (NK) và n ệ ủ ữ ạ ấ ồ ả ậ c kh o sát, thu th p đ  căn c  đ nh danh, phân lo i n ỗ  đ c hi u v ủ ủ ị ụ ộ c lý c a n ộ ạ ườ ờ ụ ố   ệ c nóng (NN). Theo th ng Vi ủ trên toàn lãnh th  có kho ng 400 bi u hi n c a lo i khoáng s n này, trong s  đó ố ạ ả ư ầ ể   kê ch a đ y đ  ,  ể ả ệ ặ ấ ộ ế    lên m t đ t và xu t hi n trong l  khoan) tính đ n năm 2010 có 304 ngu n (k  c  nh ng m ch l ề  ế ố ặ ứ ị ạ ướ ệ ự ượ ủ c. D a theo các y u t đã đ ấ ượ ướ ượ ọ ạ ụ c các nhà đ a ch t th y văn phân c, chúng đ ho ch tính sinh h c và tác d ng d   ắ ấ ị ạ ồ ả ạ ỗ thành 12 lo i (b ng 3.5). M i ngu n thu c m t lo i NK nh t đ nh (Ví d : NK s t, NK carbonic, ệ ế ố ặ ứ ồ ạ ượ ế ư …), nh ng th  đ c hi u khác c x p vào 2­3 lo i do hàm ch a đ ng th i 2­3 y u t i đ ng khi l nhau (Ví d : NK silic­fluor, NK iod­brom­bor).

ả

B ng 3.1

ạ ướ Các lo i n c khoáng ở ệ  Vi t Nam

ồ

Y u t

Hàm l

ngượ

ị

ố

ặ

S  TTố

ế ố ặ (hàm l

Các ngu n tiêu bi u (trong   ế ố  ngo c là hàm l

ể ng y u t

Lo iạ   NK (1)

Đ a bàn phân b ủ ế ch  y u

ệ    đ c hi u ngượ   ỏ ơ

Min­max ặ ườ

ặ

không nh  h n)

ng g p

Th

ượ ệ đ c hi u)

Số  ngu nồ   (2)

ả

ả

500 mg/l

1

m t vài

ự B , l

18

500­2220 800­1200

NK carbonic

ộ

ườ ế ộ

ỹ ỹ

2

11

1­64 6­10

((cid:0)

1 mg/l  H2S+HS­)

Vĩnh H o (800), Đak Mol ạ (2000), B n Kh ng (1200), Bình ườ Ca (2220), M ng Luân (1500)   M  Lâm (2­6), M ng Lay (12), ộ   M  An (64), Qu  L c (14), H i Vân (15), Kon Đu (12)

NK  sulfur­ hydro

3

NK silic

100

ướ Bang (98),  H ng Hóa (144),   ộ H i Vân (136), Bình Châu (151)

50­151 71­80

500 mg/l H2SiO3

C c nam Trung ộ ẻ ẻ ở ộ  t   ơ n i khác ề   ắ Tây B c B , mi n ộ núi Trung B , Tây   Nguyên Trung và Nam  ộ Trung B , Đông Nam Bộ

ỹ

4

NK fluor

50

2 mg/l F

2­15 3­5

Trung và Nam  Trung Bộ

ộ

ơ M  Lâm (8), S n Kim (2), Bang   ướ (4), H ng Hóa (5), Thanh Tân   (13), H i Vân (15)

ạ

Giang Ly (11), Tô H p (12)

5

2

10 mg/l (Fe2++Fe3+)

10­12 11

NK s tắ

ợ

6

23

5 mg/l Br

5­61 30­40

Nk brom

khoan

Tam H p (50), Quang Hanh   (20), LK13 Thái Bình (60),  LK100 Thái Bình (47), Kênh Gà  ỏ (20), M  Cày (46)

7

12

ị

LK50 Thái Bình (11), LK51 Thái  Bình (4), LK 60 Nam Đ nh (4)

1 mg/l I

1­11 2­5

Nk iod

ồ ở  ớ ặ M i g p 2 ngu n  ề mi n núi Khánh   Hòa ắ   ằ ồ Đ ng b ng B c ằ   ồ ộ B  và đ ng b ng ử   sông C u Long ỗ (trong các l sâu) ồ ắ   ằ Đ ng b ng B c ỗ  ộ B  (trong các l khoan sâu)

8

5­235 50­100

NK bor

5 mg/l HBO2

ồ ắ   ằ Đ ng b ng B c ỗ  ộ B  (trong các l khoan sâu)

LK100 Thái Bình (55), LK101  Thái Bình (235), LK Nam Đ nhị   (27)

ụ

9

7

ồ ộ ộ

ạ ệ

NK rađi

1.10­11 g/l Ra

­11      (1,2­7,4)10 (1,4­1,8)10­11

Tiên Lãng (6,3), Th ch Tr ố (7,4), Su i Ngh  (1,8)

NK

ắ   ằ Đ ng b ng B c   B , Nam Trung B , Đông Trung   Bộ ộ   ớ ặ M i g p m t

1

10

1 nCi/l

1­5,9

La Phù (4)

ồ

Y u t

Hàm l

ngượ

ị

ố

ặ

S  TTố

ế ố ặ (hàm l

Các ngu n tiêu bi u (trong ế ố  ngo c là hàm l

ể ng y u t

Lo iạ   NK (1)

Đ a bàn phân b ủ ế ch  y u

ệ    đ c hi u ngượ   ỏ ơ

Min­max ặ ườ

ặ

không nh  h n)

ng g p

Th

ượ ệ đ c hi u)

Số  ngu nồ   (2)

rađon

Rn

4

ạ

Th ch Khôi (1,4), Thanh Ph

ướ   c

11

64

1 g/l TDS

1­5 1,3­2,5

(3,7), Cát Tiên (1,9)

Nk  khoáng  hóa (3)

ắ

ơ

ồ

12

30oC

92

NK nóng  (4)

30­150 40­70

Giang S n (41), Đ ng Nghèn (43)

ử

ọ ồ ở ngu n   Phú Th ắ   ằ ồ Đ ng b ng B c ộ ể B , ven bi n Trung ề   ộ ẻ ẻ ở  mi n B , l    t ộ núi Tây B c Bắ ằ ồ   Đ ng b ng và ề ộ   mi n núi B c B , ằ ồ đ ng b ng sông   C u Long

ậ ự ồ

ư ủ

ư

ứ

ể

ạ

ấ

ạ

ạ

c khoáng này nên chúng tôi t m lo i ra.

ể ượ ế

ế ố ặ

ứ ồ

ệ

ạ

ồ

ờ

ố

c x p vào 2­3 lo i khác nhau do ch a đ ng th i 2­3 y u t

ổ  đ c hi u nên t ng s  ngu n

ế ố ặ

đ c hi u nào khác.

ể c hi u là lo i n ạ ướ

ế ố ặ

ượ ể

ệ ộ

ệ

ở

ỉ

Ghi chú:  ướ  (1) Tr c đây các nhà ĐCTV còn phân thêm lo i NK arsen, nh ng sau khu ki m tra th y ch a đ  căn c  xác l p s  t n  ạ ướ ạ ủ i c a lo i n t ồ ộ  (2) M t ngu n NK có th  đ ơ ố ệ ố ớ trong toàn qu c l n h n s  li u đăng ký (304 ngu n). ở  (3) "NK khoáng hóa"   đây đ ượ  (4) "NK nóng"   đây đ

ồ ạ ướ ỉ c ch  có TDS>1g/l, ngoài ra khóng có y u t ở c ch  có nhi

ệ  đ c hi u nào khác.

oC tr  lên, ngoài ra không có y u t

c hi u là lo i n

t đ  là 30

ể ồ ườ ừ Trong s  304 ngu n NK k  trên, 268 ngu n có nhi ng (t 30oC tr ở ơ ệ ộ t đ  cao h n bình th ả ư ề ị ượ ồ ệ t kê theo các mi n đ a lý nh  sau (b ng 3.6): ố ấ c phân c p và li lên), đ

ấ ề

ầ

(ph n đ t li n)

ả

B ng 3.2

ồ ướ Các ngu n n c nóng ở ệ  Vi t Nam

ấ

C p nhi

ệ ộ t đ

% so v iớ   toàn qu cố

C ngộ   theo c pấ   t đệ ộ nhi

Đông  B c Bắ ộ

Ấ

Tây  Nam  Bộ 48 2

Tây  B cắ   Bộ 36 38 5

5 2 3

Nam  Trung  Bộ 28 22 24

Đông  Nam  Bộ 5 1 1

51,8 31,0 15,7 1,5

ề

ộ

139 83 42 4 268

ớ

oC) m (30­40 oC) ừ Nóng v a (41­60 o) ấ R t nóng (61­100 Quá nóng (>100o) C ng theo mi n ố % so v i toàn qu c

79 29,5

10 3,7

Các mi nề B cắ   Trung  Bộ 10 14 7 1 32 12,0

Đ ngồ   b ngằ   B c Bắ ộ 7 4 2 3 16 6,0

74 27,6

7 2,6

50 18,6

100%

oC  i 100­150 c " m" (30­40

ả ấ ề ề ắ ồ ộ ố ề ị ộ ể ả ả ồ ứ ế ở ằ ế ư ể ế ộ ố ệ ấ ồ ị ộ ồ ề ề ớ ệ ấ ầ nên ch  đ Ở ồ ạ ớ ế ằ ỗ khoan tìm ki m d u khí, đ t t ỉ ặ ướ ấ ầ ớ ỗ ố ệ S  li u trong b ng 3.6 cho th y: xét v  đ a bàn phân b  thì mi n Tây B c B  có nhi u ngu n NN   ư ề  ấ nh t. Th  đ n là Nam Trung B  (k  c  d i đ ng b ng ven bi n và Tây Nguyên). Nh ng xét v ượ ệ ộ  Nam Trung B  s  ngu n "r t nóng" chi m  u th  rõ r t. Đây là 2 đ a bàn đ c xem t đ  thì  nhi   ủ  ớ ị ồ ề là có ti m năng l n v  tài nguyên NK và NN. Mi n võng sông H ng là m t b n artesi l n b  ph ệ ỉ ượ ấ ộ ở c phát hi n trong b i các tr m tích Kainozoi r t dày, NN không có đi u ki n xu t l   ử   các l  đ ng b ng sông C u Long ph n l n l ề ở ộ  đ  sâu 3000­4000m.  oC). ầ  khoan ch  g p n

ư ậ ể ọ V i s  phong phú và đa d ng nh  v y, tài nguyên NK và NN đang và có tri n v ng s ử ớ ự ề ạ ụ ụ d ng vào nhi u m c đích khác nhau:

ệ ạ ủ ệ ạ ố i các c  s  đi u d ng ằ    1. Ch a b nh b ng th y li u pháp t ơ ở ề ưỡ ưỡ : Hi n t ệ ả ư ỹ ỏ ừ ế ả ộ ỹ ả ủ ư ề ơ ở ự ị ơ ở ề ệ ữ i trong toàn qu c có ạ ộ ư 5 c  s  đi u d ng chính quy, tuy còn nh  bé nh ng ho t đ ng khá hi u qu  nh  M  Lâm (Tuyên Quang), Quang Hanh (Qu ng Ninh), Tiên Lãng (H i Phòng), M  An (Th a Thiên­Hu ), H i Vân  phát c a t (Bình Đ nh). Ngoài ra còn có nhi u c  s  t nhân.

ữ ệ ằ ị

2. Du l ch k t h p ch a b nh b ng NK­NN:  T i nh ng trung tâm ngh  d ữ ấ ơ ở

ỉ ưỡ ị ế ợ ả ạ ẫ ạ ộ ệ ấ ả ể ng, th  thao, ố i trí. Hi n có kho ng 20 c  s  đang ho t đ ng, h p d n nh t là các khu du l ch su i khoáng U gi

ệ ừ ả ẩ ị ế   ả Va (Đi n Biên), C m Ph  (Qu ng Ninh), Kênh Gà (Ninh Bình), Thanh Tân (Th a Thiên­Hu ), Tháp Bà (Nha Trang), Bình Châu (Bà R a­Vũng Tàu)…

ệ ệ i khát: ả ớ ổ ư ổ ế ươ ữ ệ ả t k  kho ng 300 tri u lít/năm, trong đó có nh ng th

3. Đóng chai làm hàng gi ế ế ậ

ạ ạ ả ề ả ả ỗ ệ ấ

hi n có trên 20 xí nghi p đóng chai NK v i t ng công   ả   ệ ấ su t thi ng hi u n i ti ng nh  Vĩnh H o ả (Bình   Thu n),   LaVie   (Long   An),   Đ nh   Th nh   (Khánh   Hòa),   Th ch   Bích   (Qu ng   Ngãi),   Kim   ệ   Bôi(Hòa Bình), Vital (Thái Bình), Ti n H i (Thái Bình), Quang Hanh (Qu ng Ninh). M i xí nghi p ả s n xu t 5­10 tri u lít/năm.

ừ ượ ư NK: c m t Công ty t

đã đ

4.Tách khí CO2 t

ộ ạ ả ượ ệ ừ  năm 1986 t ả ự  nhân th c hi n t ừ ế ạ ộ ố ơ ằ ệ ươ ồ ồ i ngu ng NK ị ng 6000 kg/ngày. T  k t qu  đó, m t s  đ n v  khác  các ngu n NK Bình Ca (Tuyên ự ừ  t ng t ự ế ệ ạ ả ị Carbonic ĐakMol (Đak Nông), đ t s n l cũng d  ki n khai thác khí CO2 b ng công ngh  t Quang), Tri u Đ i (Qu ng Tr ).

ả ệ ể ả c xí   ượ   c

5. Nuôi t o Spirulina platensis  năm 1980 v i s n l ấ

b ng ngu n NK carbonic Vĩnh H o (Bình Thu n) đ ậ ẩ ế ế ị ườ

ự ẩ ả ắ ầ ừ nghi p b t đ u t ứ ẩ ph m và th c ph m ch c năng giàu ch t dinh d ằ ượ ớ ả ượ ng 2­3 t n/năm (s n ph m khô) dùng đ  ch  bi n d ng. ồ ấ ưỡ ng bán ra th  tr

ị ộ ạ c xem là m t d ng năng l

` N c nóng ngoài tác d ng ch a b nh, du l ch…, còn đ

ệ ụ ượ ữ ệ ứ ử ệ ấ ả ệ ắ ầ t) đã b t đ u đ ỹ ồ c nghiên c u th  nghi m vào m c đích s y khô nông s n, d ị ừ ộ ượ ụ ị i các ngu n M  Lâm (Tuyên Quang), H i Vân (Bình Đ nh), t ừ ế ả ạ c, 1989). D a trên k t qu  đó, t ế ị ự ằ ự ế ượ ồ ộ ơ ở ả  Bình Đ nh đã xây d ng m t c  s  s n xu t mu i tinh b ng ph ệ ị ng đ a nhi ượ   ng ượ   c ệ    năm 1985 (Võ Công Nghi p ế  năm   ươ ố   ng pháp cho b c ố ượ   ộ c  ngu n NN H i Vân. Mu i đ ố ằ ố ướ ạ tái t o (đ a nhi ạ li u…t ướ và nnk, 1987; L i Th  Huy n và nnk, 1986; Hoàng Văn Ch ố ấ ở 1987 S  Y t ừ ướ ị ơ t khai thác t h i dung d ch n ể ộ tr n iod dùng đ  phòng ch ng b c mu i b ng năng l ướ ổ u c .

3.2. Bùn khoáng

ớ ồ ả ắ ẩ ề ụ ữ ấ ữ ng tích t ọ ặ ấ ế ụ ấ ở ể ướ ừ ộ c t ộ ơ ng th ng th y ̀ ữ ằ ́ ng n  trào lên m t đ t thành nh ng đám l y kích th ồ ̀ ồ ở ̣ ̉ ̣ ̣ ̀ ́ ầ ượ ọ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ́ ̀ ̀ ̀ ̃ ư ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ̃ c ly nên l ai bun nay đ ́ ư ́ ư ̣ ́ ̀ ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̃ ̉ ư ̣ ̀ ng trong khi đâu t ́ ̀ ́ ́ ̀ ợ ử ̣ ̣ ̣ ̀ ̃ ươ ng va du lich  NK đa biêt kêt h p s  dung bun khoang (khai thac tai chô ho c ch  t ́ ̀ ặ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̃ ư ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ự ̉ ̣ ̣ ̣ ́ ́ ̀ ̃ ́ ̉ ở ̃ ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ́ ̀ ắ ̣ ̣

T i n i xu t l ọ   ườ ấ ộ ạ ơ  nh ng đám bùn l n, là s n ph m l ng đ ng  nhi u ngu n NK th ừ ướ ướ  d   i sâu, g i là bùn khoáng. Chúng cũng có th  hình thành c mang lên t nh ng khoáng ch t do n ở ầ ươ ị ấ ướ ấ  m t vài   t, tr trong lòng đ t, khi b  th m  ườ ề   ệ ượ  vùng đ ng b ng Nam Trung B , n i có nhi u mét đ n hàng ch c mét (hi n t ̀ ́ ể ợ ụ   ngu n NK soda, đi n hình là v  phun trao hang loat đông bun khoang   xa L i Hai, huyên Thuân Băc, ̀ ́ ́ ̀ ́ ̀ ượ ử   tinh Ninh Thuân hôi đ u năm 2011. Do co tac dung d c s  dung vao muc đich ́ ́ ̀ ́ ợ ươ   ch a bênh băng cac liêu phap ngâm ch m, kêt h p thuy liêu phap, ly liêu phap. Tiêc răng viêc điêu tra ́ ́ ́ ̀ ̀ ư ư ượ   nghiên c u loai tai nguyên nay ch a đ c chu y đung m c nên ch a đu d  liêu thông kê, đanh gia chinh ̃ ̃ ́ ươ ư ự  xây d ng nh ng trung xac. Măc du vây do nhu câu kinh tê – xa hôi, nhiêu đia ph   ̀ ̀ ̃ ̃ ở ư ơ    n i tâm điêu d ̃ ư  ơ ở ươ khac đên) vao muc đich ch a bênh rât co hiêu qua. Môt sô c  s  điêu d ng hay du lich suôi khoang nh ̀ ́ ̀ ̃   Tan Đa (Ha Nôi) Thap Ba (Nha Trang) đê m  rông linh v c kinh doanh băng viêc đong thùng bun khoang ́ ̀ ̣ ươ ban ra thi tr ng phuc vu bênh nhân ch a tri “tai gia”, hay chê biên thanh my phâm, cung câp cho khach   ̀ ́ ̃ ư ơ i lam kem d hang n  gi

̃ ươ ng da, đ p măt na…..

̀ ́ ́ ́ ̀ ̀ ơ ở ̣ ̣ ợ ́ ́ ̀ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̀ ̃ ́ ́ ̀ ́ ̃ ́ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ́ ́ ́ ơ ơ ự ̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ̃ ́ ơ ̣ ́ ́ ́ ư  ử Tom lai trên c  s  tai nguyên NKNN phong phu, nêu co chinh sach khai thac s  dung h p ly va đâu t ̀ ̀ ̣ ượ   c môt nganh y hoc thuy liêu phap hiên đai, đông thich đang Viêt Nam hoan toan co kha năng tao lâp đ ̀ ự th i v i s  phat triên manh me cac linh v c du lich, dich vu va công nghiêp d a trên viêc khai thac nguôn   ̣ ợ tai nguyên thiên nhiên quy gia nay, đem lai l ̀ ̣ ự ́ i ich kinh tê xa hôi to l n cho đât n ́ ươ c.

Ả

Ệ

TÀI LI U THAM KH O

ề ự

ứ

ắ

ỹ

ộ

ễ ồ

V  s  phân ộ ĐCKS VN, II : 92­

[1] Belouxov A.P., Nguy n Đ c Th ng, Bùi Phú M , Vũ Hùng, 1984. ử ạ chia các thành t o ngu n núi l a Mesozoi mu n Nam Trung B .  100. Liên đoàn BĐĐC, Hà N i. ộ

ứ

ắ

Konodonty i microflora z triasu polnocnego Wietnamu i ich

[2] Bùi Đ c Th ng, 1988.

ư ệ

ậ

ộ

znaczenia stratigraficzne. Tt lu n án TS, Th  vi n QG, Hà N i, 32 trg.. ệ

ủ

ệ

Vi n KH ĐC&KS,

t Nam.

ạ ộ ), 2010. Ho t đ ng magma Vi

[3] Bùi Minh Tâm (Ch  biên

ủ

ị

Lào Cai­Kim Bình.

Hà N i, ộ 368 trg.. [4] Bùi Phú M  (ỹ Ch  biên

ấ ờ ), 1978, 2004. Đ a ch t t ổ

ụ

ụ

BĐĐC Lào Cai­Kim Bình t

ế Thuy t minh  1:200.000. T ng c c ĐC, C c ĐC&KS VN, Hà

ỷ ệ  l

ờ t N i. ộ

[5] Chung S.L., Jahn B.M., 1995. Plume­lithosphere  interaction  in generation of the  Emeishan flood basalts at the Permo­Triassic boundary. Geology, 23 : 889­892.

ặ

ạ

ị

ị

t Nam.

[6] Đ ng Văn Bát, Cb, 2004.

ề

ề

ổ

ặ ệ ự

ườ

ắ ể Đ c đi m đ a m o đáy v nh B c B  Vi  nhiên, tài nguyên và môi tr

ệ ộ   TT   ắ   ể ị ng bi n v nh B c

ợ BC”Đi u tra t ng h p đi u ki n t B ,mã s  KC 09­17. H i Phòng, 11/2004.

ộ ặ

ạ ộ

ở ề

ệ

ị

Ho t đ ng phun trào Kainozoi

ụ  th m l c đ a Vi

ả ố [7] Đ ng Văn Bát, 2005.

ụ

ệ

ấ

ấ

ả

ị

t Nam (Cenozoic volcanic activities in the continental shelf of Viet Nam). TT HNKH 60 năm   Đ a ch t Vi

t Nam, 1­6. Hà N i; C c Đ a ch t và Khoáng s n Vi

ị ặ

ạ

ấ

ộ ệ  Các c u trúc hình thái b  Nam Côn S n. [8] Đ ng Văn Bát và nnk., 2007. ộ

ể ụ

ấ

ố

ị

t Nam. ơ  T p chí Đ A Ị   ả   .  Hà N i; C c Đ a ch t và Khoáng s n

ệ

CH T, lo t A, s  299, 3­4/2007, tr.25­30 Vi

Ấ ạ t Nam.

ấ

ệ

ồ

ỳ

ậ   t Nam. T p

Đ ng ch  biên

ị ), 1995. Đ a ch t Vi

ụ [9] Đào Đình Th c, Hu nh Trung ( ạ

ủ ộ

C c ĐC VN, Hà N i, 360 trg..

II. Các thành t o magma.

ươ

ồ

ặ

ầ

ươ

ồ

ụ ễ [10] Đ ng Tr n Huyên, Nguy n Đình H ng, V ng Văn Ích, L

ị

ượ   ng H ng H c, TC Các KH về

ả ờ

Thuy tế

[11] Đinh Minh M ng (ộ ờ

Ninh Bình.  ộ

minh t

ầ 1980. Các tr m tích Đevon vùng Tân Lâm­Cù Bai, Bình Tr  Thiên.  TĐ, 3/2 : 26­28. Hà N i. ộ ủ Ch  biên ỷ ệ  l  t  BĐĐC Ninh Bình

ệ

ầ

ĐC, KS và D u khí VN,

. C c ĐC&KS VN, Hà N i.  t Nam.

[12] Đinh Thành, 1995. Khoáng ch t công nghi p Vi

ụ

ề

ệ

ả

ắ

ậ

Khoáng s n mi n B c Vi

t Nam. T p III.

ấ ị ), 2004. Đ a ch t và khoáng s n t ụ  1:200.000 ấ ệ ộ II : 121­127. C c ĐCVN, Hà N i.  ụ [13] Đinh Văn Di n, Tr n Xuân D c, 1980.

ầ ụ

ộ

ễ ổ ạ T ng c c ĐC, Hà N i.  Kim lo i đen.  ễ

ế ắ

ề

ệ

ả

ậ

ầ [14] Đinh   Văn   Di n,   Lê   Văn   C ,   Hoàng   Sao,   Nguy n   Ti n   Thành,   Tr n   Phú t Nam. T p IV.

ễ   Khoáng s n mi n B c Vi

ự ả ụ

T ng c c ĐC, Hà N i, 188 trg.. ị

ơ Thuy tế

Thành, Lê Tòng, Lê Văn  Tr o, 1982. ộ ế ổ Kim lo i màu, quý hi m.  ụ Ch  biên ấ ủ ), 2001.  Đ a ch t và khoáng s n t ụ ỷ ệ  l

minh t

L ng S n.   . C c ĐC&KS VN, Hà N i, 100 trg..

1:200.000 ươ

ậ

ả ờ ạ ộ ớ ề ầ Tài li u m i v  tr m tích Devon

[16] Đoàn Nh t Tr

ng, T  Hòa Ph

ng, 1999.

ệ ấ

ượ

ằ

ị

ộ

TC Đ a ch t, A/253 : 1­9. Hà N i.

ạ ỳ [15] Đoàn K  Th y ( ơ  t ạ ờ  BĐĐC L ng S n ưở ạ ạ ng­Carbon h  vùng Trà Lĩnh, Cao B ng.

th

ụ

ổ

ế

ộ

ề

ệ

ắ

ị

), 1965. Geologia Severnogo Vietnama. T ng c c ĐC, Hà . Nxb KH&KT, Hà N i,ộ

ủ ấ ệ 1971. Đ a ch t mi n B c Vi t,

t Nam

[17] Đovjikov A.E. (Ch  biên ả N i; B n ti ng Vi 584 trg..

[18] ESCAP, 1990. Atlas of mineral resources of the ESCAP region, 6. Viet Nam. United

Nations, New York.

[19] Flower M., Tamaki K., Hoang N., 1998. Mantle extrusion: A model for dispersed  volcanism and DUPAC­like asthenosphere in E Asia and the W Pacific. In Flower M.  (Ed.). Mantle dynamics and plate interactions in E Asia. Geodynamics, 27: 67­88. [20] Fontaine H., 1970. Note sur les régions de Hà Tiên et de Hòn Chông. VN ĐC Kh oả

ụ l c, 13/2 : 113­128. Sài Gòn.

ụ

[21] Gatinski Yu.G., Đào Đình Th c, 1982.

ọ

ị

Thuy tế

H i Phòng.

ả ờ ả ộ

ấ ), 2001. Đ a ch t và khoáng s n t ụ ỷ ệ  l

1:200.000

minh t

Osobennosti geologitcheskogo stroenija i  razvitija paleoriftovoi zony Shongda vo V’ietname.  Bjull. MOIP, Otd. Geol., 57/3 :   12­38. Moskva. ỷ Ch  biên ủ [22] Hoàng Ng c K  ( ả ờ  t  BĐĐC H i Phòng

. C c ĐC&KS VN, Hà N i.

[23] Hutchison  C.S., 2007.  Geological  evolution  of SE  Asia.  Geol. Soc. of  Malaysia,

ạ ộ

ỳ [24] Hu nh Trung ủ ế ở

ệ

ề

ơ ở ổ

ố ệ

ự

ợ

Kuala Lumpur, 433 pp. ễ ,  Nguy n Xuân Bao, 1980  mi n Nam Vi

ế   ạ . Các giai đo n ho t đ ng magma­ki n ề ổ   t Nam d a trên c  s  t ng h p các s  li u v  tu i ộ

ỷ ệ

ệ ố  Tt báo cáo HNKH ĐC k  ni m 25 năm ngành ĐCVN, tr. 30­31. Hà N i.

ạ t o ch  y u  tuy t đ i.

[25] Janvier Ph. & Tong­Dzuy Thanh, 1998. The Silurian and Devonian vertebrates

ệ

of Vi

J. Geology, B/10­11 : 18­28. Hà N iộ .

Geoheritage of Vietnam. In Geoheritage of East and SE Asia,

t Nam: A new review.  ế [26] La Th  Phúc, 2008.

Leman M.S., Reedman A., Pei C.S. (Eds), pp. 251­295. Lestari, Malaysia.

[27] Lacassin R., P.H. Leloup, Phan Trong Trinh, P. Tapponnier, 1998. Unconformity of  red sandstones in North Vietnam: Field evidence for Indosinian Orogeny in Northern  Indochina? Terra Nova, 10/2 : 106­111.

[28] Lan C.Y., Chung S.L., Trinh Van Long, Lo C.H., Lee T.Y., Mertzman S.A., Shen  J.J.S.,  2003.  Geochemical  and  Sr­Nd  isotopic   constraints   from  the   Kontum   Massif,  Central Vietnam on the crustal evolution of the Indochina Block.  Precambrian Res.,   122 : 7­27.

ộ

ồ ơ

[29] Le Pichon X., Huchon P., Rangin C., Coulon O., 1995. Formation of Indochinese  continental margin and of South China Sea basin: Facts and question. Abstr. of Symp.   Cenozoic evol. of the Indochina Pen., p. 100­101. Hà N i VNU and Univ. Paris 6,   ộ ENS. Hà N i­Đ  S n.

[30] Leloup   P.H.,   Lacassin   R.,   Tapponnier   P.,   Schaerer   U.,   D.   Zhong,   X.   Liu,   L.  Zhang, S. Ji, Phan Trong Trinh, 1995. The Ailao Shan­Red River Shear Zone:  Tertiary transform boundary of Indochina. Tectonophysics, 251 : 3­84.

[31] Lepvrier C., Nguyen Van Vuong, H. Maluski, Phan Truong Thi, Vu Van Tich,

2008. Indosinian tectonics in Vietnam. C. R. Geoscience, 340 : 94­111.

ả

ệ

ổ

ị

ế ớ

Nxb Th  gi

ộ   i, Hà N i,

Vi

t Nam, lãnh th  và các vùng đ a lý.

[32] Lê Bá Th o, 1998.

607 trg..

ủ

ặ

ầ

Đ ng ch  biên

[33] Lê Duy Bách, Đ ng Tr n Quân ( ờ ả

ồ ồ

ế

Thuy t minh t

ị  B n đ  ĐC&KS Thanh Hóa t

ấ ả   ), 1995. Đ a ch t và khoáng s n ụ   ỷ ệ  1:200.000. C c  l

ờ t  Thanh Hóa.   ĐC VN, Hà N i.ộ

ấ

ị

[34] Lê Duy Bách,  Nguy n Văn Hoành (

ườ

Đ ng ch  biên ờ ả

ồ ế

ồ

ủ Thuy t minh t

), 1995. Đ a ch t và khoáng  B n đ  ĐC&KS Khang Khay­

ễ M ng Xén.

ụ

ả ờ s n t ườ M ng Xén t

ặ

ồ

Khang Khay­ ỷ ệ  l [35] Lê Duy Bách, Nguy n Văn Hoành ế

ộ  1:200.000. C c ĐCVN, Hà N i. ầ , Đ ng Tr n Quân ( ờ ả

ồ

Thuy t minh t

ủ  B n đ  ĐC&KS Vinh

Đ ng ch  biên  l

Vinh.

), 1996. Đ aị   ỷ ệ 1:200.000.  t

ấ ụ

ả

Than bùn Vi ế ả

ử ụ ệ

ễ ả ờ ch t và khoáng s n t ộ C c ĐC VN, Hà N i. ỗ [36] Lê Đ  Bình, 1986. ế

ố

B n tin kinh t

ề   ệ t Nam, kh  năng khai thác và s  d ng cho n n    ĐC & NLK, 2 : 10­13; 3 : 13­18. Vi n KTĐC, Hà

qu c dân.

kinh t N i.ộ

ệ

ế

ậ

ị

Lu n án TSKH. Moskva (ti ng Nga). Th

ư

t Nam.

ứ [37] Lê Đ c An, 1985.

ệ

ộ

ạ   Đ a m o Vi vi n QG, Hà N i, 430 trg. . ể

ặ

ề ị

ể

ả

ệ

ạ  Đ c đi m khái quát v  đ a m o các đ o trên vùng bi n Vi

t Nam.

ứ [38] Lê Đ c An, 2002.

ể

TC KH&CN Bi n, 2/2 : 1­11.  Hà N i.

ệ

ớ ề

ị ầ

ầ

ng

ở

ắ

ệ

ề

ề

t Nam.

mi n B c Vi ạ

ộ ượ [39] Lê Hùng,  1975.  Tài li u m i v  sinh đ a t ng các tr m tích Paleozoi th ộ Tt Công trình NC v  ĐT: 142­183. Nxb KH&KT, Hà N i. ắ

ầ

ề

ả

ị

ệ   t

ậ

ổ

ữ ạ  T ng c c M­ĐC, Hà N i. Nam, T p V. Không kim lo i.

ễ

ễ

ầ

ị

ị

ầ

ồ

ụ [41] Lê Th  Nghinh, Nguy n Xuân Huyên, Nguy n Tr ng Yêm, Tr n Th  Sáu, Đào   ớ ĐC Tài nguyên, tr. 105­114.

.  Khoáng s n mi n B c Vi [40] Lê Th c Xinh, Lê Đình H u, Tr n Văn Tr , 1983 ộ ọ  Tr m tích Kainozoi đ i Sông H ng.

ị ệ

Th  Miên, 1991. ộ Vi n ĐC, Hà N i. ầ

ồ

ả

ả

ệ   t

Đ ng ch  biên

[42] Lê Văn Tr o, Tr n Phú Thành (

ồ ), 1982. B n đ  khoáng s n Vi

ụ

ổ

ủ ộ

T ng c c M­ĐC. Hà N i.

ả  1/500.000.

Nam t

ỷ ệ  l

ấ ị ậ

ể

ậ

ị

ể Nxb

), 2003. Bi n Đông. T p III. Đ a ch t­đ a v t lý bi n.

ộ

ườ

ườ

ể

ệ

ả

ề   ng và phát tri n b n

ng, b o v  môi tr

ế . Tai bi n môi tr

ộ

ị

[43] Lo   C.H.,   Chung   S.L.,   Lee   T.Y.,   Wu   G.,   2002.   Age   of   the   Emeishan   flood  magmatism   and  relations   to   Permian­Triassic   boundary   events.  Earth   Planet.   Sci.   Lett., 198 : 449­458. ủ [44] Mai Thanh Tân (Ch  biên ạ ọ Đ i h c QG Hà N i. ọ [45] Mai Tr ng Nhu n, 2003 ữ ở ệ  Vi v ng

Nxb Chính tr  Qu c gia, Hà N i, 410 tr.. ườ

ượ

ậ ố t Nam. [46] Maluski   H.,   C.   Lepvrier,   Phan   Th

ng   Th ,   Nguy n   Văn   V ng,   1999

ễ .  Early  J. of Geology, B/13­14 : 81­86.   t Nam.

ị ệ Mesozoic to Cenozoic evolution of orogens in Vi Hà N iộ .

[47] Metcalfe I., 2011. Paleozoic­Mesozoic history of SE Asia. In Hall R., Cottam M.A. &   Wilson M.E.J. (Eds.). The SE Asia gateway: History and tectonics of Australia­Asia   collision. Geol. Soc. London Spec. Publ., 355 : 7­35. London.

[48] Nagy E.A., Maluski H., Lepvrier C., Scharer U., Phan Truong Thi, Leyreloup A.,  Vũ   Văn   Tích,   2001.   Geodynamic   significance   of   the   Kontum   Massif   in   Central  Vietnam: Composite  40Ar/39Ar and U­Pb ages from Paleozoic to Triassic.  Geology,   109 : 755­770.

[49] Nakano N., Osanai Y., Nguyen Thi Minh, Miyamoto T., Hayasaka Y., Owada M.,  2007.   Discovery   of   high­pressure   granulite   facies   metamorphism   in   N   Vietnam:  Constraints on the Permo­Triassic Indochinese continental collision tectonics.  C.R.  Geosc., 340 : 127­138. Elsevier Sci. Publ., Washington.

ị

ọ

ấ

ầ

ượ [50] Ngô Th  Ph ể

ủ

ắ

ặ

ạ

ớ

ữ .  ng, Tr n Tr ng Hòa, Hoàng H u Thành, Tr n Tu n Anh, 1999 ệ   t

ề

ầ ị Các đ c đi m th ch đ a hóa c a các đá magma Paleozoi đ i Sông Mã, Tây B c Vi ộ Nam. TC Các KH v  TĐ, 21/1 : 51­56. Hà N i.

ế

ườ

[51] Ngô Th

ế ạ   Ti n  hoá  ki n t o  TT HNKH­CN 30 năm

ườ ở ệ  Vi

ng,  2005.   t Nam.

ệ

Kainozoi: S  hình thành các b  ch a hydrocarbon  ầ ngành D u khí Vi

ng San, Cù  Minh   Hoàng, Lê  Văn  Tr ể ứ ự ộ t Nam, 1 : 87­103. Hà N i. ặ

ễ

ả  và b n đ

[52] Nguy n Bi u, Mai Thanh Tân, 2005

ệ

ề

ị

ồ  ệ ứ ị ầ . Đ c đi m đ a t ng Pliocen­Đ  t ụ Tt Báo cáo HNKH 60 năm   t nam.   ộ

ể ấ ầ ị

ụ

ấ

ể ị đ a ch t t ng nông vùng ĐN th m l c đ a Vi ngành Đ a ch t VN, tr. 226­241. C c ĐC&KS VN, Hà N i.

ầ

ễ

ể

ễ

ễ

ị

ị ồ

ễ

ễ

ố ườ

ệ

ả

), 2001. Đ a ch t và khoáng s n t

ng ( ồ

ờ ả

ụ

ạ

ủ Ch  biên  B n đ  ĐC và KS H  Long t

ị ỷ ệ  l

ế ệ ươ   ươ [53] Nguy n Bi u, Nguy n Th  Ti p, Tr n Văn Tr , Nguy n Văn L ng, D ng ị ầ ả   ấ Đ a ch t qu n đ o Qu c Hùng, Nguy n Th  H ng Li u, Nguy n Văn Nhân, 2007.  ế ậ . ĐC và Khoáng s n, 10 : 63­79.  ộ Vi n NC ĐC&KS, Hà N i. Tr ả ờ ạ ấ  H  Long. . C c ĐC&KS VN, Hà  1:200.000

ễ ng Sa và k  c n ượ ễ [54] Nguy n Công L ế Thuy t minh t N i. ộ

ượ

ả ờ

), 2001. Đ a ch t và khoáng s n t

ng ( ồ

ờ ả

ụ

ị ủ Ch  biên  B n đ  ĐC và KS Móng Cái t

ấ  1:200.000.

ỷ ệ  l

Móng Cái.  C c ĐC&KS VN, Hà

ễ [55] Nguy n Công L ế Thuy t minh t N i.ộ

ấ

ệ ứ

ệ

ứ

ự

Thành t u nghiên c u đ a ch t Đ  t

ứ

ị [56] Nguy n Đ ch D , 2005.   ươ

i.

t Nam trong 60  Vi ạ ớ  Tt Báo cáo HNKH 60 năm Đ aị

ấ

ộ

ễ

ầ

ấ

ế ạ

ệ

ạ

ấ

ộ

ổ

ị . Đ a ch n ki n t o và các vùng phát   Tt Báo cáo HNKH 60 năm ngành

ấ

ỹ ị ễ ướ ng h ng nghiên c u trong giai đo n t năm và ph ụ ch t VN, tr.43­48. C c ĐC&KS VN, Hà N i. ắ [57] Nguy n Đình Xuyên, Tr n Văn Th ng, 2005 sinh đ ng đ t m nh trên lãnh th  Vi ụ ĐCVN, tr. 263­283. C c ĐC&KS VN, Hà N i. [58] Nguy n Đ c Th ng (

ủ Ch  biên ạ ờ ế

ồ

ắ ế

ả  1:200.000

ỷ ệ  l

t Nam.   ộ ạ ờ ế ị ế ), 1999. Đ a ch t và khoáng s n lo t t  B n Kh ­ ụ ế ồ . C c ĐC& KS,  B n Kh ­Đ ng Nai t

ầ

ấ

ị

ệ

Nxb

t Nam.

ủ ệ Ch  biên

), 2007.  Đ a ch t và tài nguyên d u khí Vi

ứ ễ Thuy t minh lo t t Đ ng Nai.  Hà N i.ộ ễ [59] Nguy n Hi p ( KH&KT, Hà N i.ộ

ạ

ậ

Th ch lu n basalt Kainozoi

[60] Nguy n Hoàng, Flower M.F., Ph m Tích Xuân, 1996.

ệ

ị

ạ ấ

ĐC Tài nguyên, 1 : 142­155. Vi n Đ a ch t, Hà N i.

ễ ộ mu n Vi

t Nam.  ữ

ễ

ứ

ầ

ộ

ộ ị ầ 995. Đ a t ng các   ấ   ị ệ Đ a ch t

ệ ễ ng, Nguy n Đ c Khoa, 1 ạ ở ắ  B c Trung B  Vi

t Nam.

ậ ưở ượ ng­Carbon h   ộ

[61] Nguy n H u Hùng, Đoàn Nh t Tr tr m tích Devon và Devon th KS, 4 : 17­29. Vi n NC ĐC&KS, Hà N i.

ướ

ầ   c ng m

ệ ủ ọ Ch  biên

[62] Nguy n Kim Ng c (

ỷ ), 2003. Đ a ch t thu  văn và tài nguyên n

ị ậ ả

ộ

ễ ổ ệ lãnh th  Vi ễ

ề

ấ i, Hà N i. ử Ho t đ ng núi l a Mesozoi s m

mi n Nam Vi

ệ   t

[63] Nguy n Kinh Qu c, 1985.

ớ ở ụ

ổ

ộ

ạ ộ ộ . ầ Nam. TTBC H i ngh  KHKT ĐCVN l n 2, 3 : 183­200. T ng c c ĐC, Hà N i

Nxb Giao thông V n t t Nam.  ố ị ố

ứ

ạ

ễ

ươ

The   great   stages   of   volcanic

[64] Nguy n   Kinh   Qu c,   Ph m   Đ c   L

ng,   1986.

ễ

ồ

ả Đ ng   ch   biên

activities in Vietnam. Proc. 1st  Conf. Geol. Indochina, 1 : 179­190. Hà N i.ộ ả ),   1994.  B n   đ   sinh

[65] Nguy n   Nghiêm   Minh,   Vũ   Ng c   H i   (

ệ

ủ ộ

ụ

ồ C c ĐCVN, Hà N i.

khoáng Vi

t Nam t

ỷ ệ  l

ọ  1:1.000.000.

ọ

ễ

ả

[66] Nguy n Ng c Hoa (

ủ Ch  biên ồ ả

ị ạ ờ ồ

ằ

ế

ấ ạ ờ ồ ), 1995. Đ a ch t và khoáng s n lo t t ộ t  l  Đ ng b ng Nam B

ằ    Đ ng b ng  ỷ ệ 1:200.000.

ụ

ộ

ọ

ễ

ị

Nam B . ộ Thuy t minh B n đ  ĐC&KS lo t t C c ĐCVN, Hà N i.  [67] Nguy n Ng c Hoa

ủ (Ch  biên ồ ả

ế

ả t ấ ),  1996.  Đ a ch t và khoáng s n   ỷ ệ ố  l  Phú Qu c­Hà Tiên

ờ t

t

ờ  1:200.000

ố    Phú Qu c­Hà .  C cụ

Tiên.  Thuy t minh B n đ  ĐC&KS   ĐCVN, Hà N i.ộ

ễ

ư

ặ

ả

ễ ể

ươ ng, Bùi T t H p, 2008 ệ ạ

ở

ị

. Qu ng urani và ấ   TC Đ a ch t, A/307 :

ợ t Nam.

ấ  Vi

[68] Nguy n Quang H ng, Nguy n Ph ệ ứ kh  năng đáp  ng cho phát tri n đi n h t nhân  11­18. Hà N i.ộ ễ

ệ ỏ

ạ

ầ

ở

Thành h  v  phong hóa alit

t Nam

ệ  ph n phía Nam Vi ĐC và KS VN, 2 : 331­349. Liên đoàn BĐĐC, Hà N i.ộ

ễ

ệ

Địa ch t,ấ

ả . Khoáng s n sa khoáng

ể  ven bi n Vi

t Nam.

[69] Nguy n Thành V n, 1984. ả và khoáng s n liên quan.  ị [70] Nguy n Th  Kim Hoàn, 1985

171 : 26­28. Hà N i.ộ

ễ

ườ

ị ừ

ế

ả

ạ

ệ

Nxb

. Tr

ng đ a t

ả  và k t qu  kh o sát t

i Vi

t Nam.

ị [71] Nguy n Th  Kim Thoa, 2007

ễ

ư

ồ

ễ

ắ

[72] Nguy n   Tr

ươ

ạ

ễ ng, 2003. ấ

ữ ớ

ệ ỉ

ả ặ

ủ

ạ

ầ

ở

ớ

KH&CN, Hà N i.ộ ầ   ườ ng   Giang,   Nguy n   Đ c   Đ ng,   Nguy n   Quang   H ng,   Tr n ệ   ặ  Nh ng phát hi n ể    vùng Tr m T u đ i Tú L , t nh

ệ

ộ

ầ Thanh H i, Đ ng Tr n Huyên, Ph m Nguyên Ph m i và đ c đi m c a các tr m tích phun trào  Yên Bái. ĐC&KS, 8 : 93­104. Vi n NC ĐC&KS, Hà N i.

ệ

ộ

Sông ngòi Vi

t Nam.

ệ

ổ

ố

ị

Nxb ĐHQG HN, Hà N i, 260 Tr.. ụ T ng c c Đ a

t Nam.

ủ ể Ch  biên

), 1996.  Atlas Qu c gia Vi

[73] Nguy n Văn Âu, 1997. [74] Nguy n Văn Chi n (

ễ ễ chính, Hà N i.ộ ễ

ễ

ệ

Proc. 1st  Conf. Geol.

Gold mineralization in Vi

t Nam.

[75] Nguy n Văn Đ , 1986.

Indochina, p. 651­655. Gen. Dept. Geology, Hà N i.ộ

ọ

ễ

ề ầ

ễ ấ

ế

ị [76] Nguy n Văn Hoai, Nguy n Ng c Anh, Tr nh Xuân B n, Phan Văn Quýnh,   ệ   ĐC, KS và D u khí VN, 2 : 129­141. t Nam.

ụ

1995. Tài nguyên urani và đ t hi m Vi ộ C c ĐC VN, Hà N i.

ị

[77] Nguy n Văn Hoành ( ế

ả ờ ươ

ươ

ả

ủ Ch  biên ả Thuy t minh B n đ  ĐC&KS t

ấ ), 1996. Đ a ch t và khoáng s n t ờ  Xiêng Kho ng­T

ả  Xiêng Kho ng­ ỷ ệ   ươ ng D ng t  l

ễ ươ ng D ng.

ụ

ấ

ễ

ượ

ở

ệ

ộ

Nxb KH&KT, Hà N i, 532

ồ T ộ ị 1:200.000. C c Đ a ch t VN, Hà N i. . Paleodoi th

ng

Vi

t Nam.

[78] Nguy n Văn Liêm, 1985

tr..

ễ

ả

ề

[79] Nguy n Văn Thu n, Tr n Văn Th o, 2008.

ỏ

ế ở ả

ể

Ti m năng sa khoáng titan­zircon  d i ven bi n Nam Trung

t

ộ ệ ầ ộ

ệ ị

ấ

ấ ầ ầ công nghi p trong t ng cát đ  thu c h  t ng Phan Thi B . ộ TC Đ a ch t, A/308 : 18­24. Hà N i.

ạ ờ

ấ

ả

ễ [80] Nguy n Văn Trang

), 1996. Đ a ch t và khoáng s n lo t t

ế

ả

Hu ­Qu ng Ngãi 1:200.000

ả   ế  Hu ­Qu ng ụ   . C c ĐC

ị ủ  (Ch  biên ạ ờ ồ ả ế Ngãi.  Thuy t minh B n đ  ĐC&KS lo t t VN, Hà N i.ộ ễ

ượ

[81] Nguy n Văn V ng, 2007

. Late Eocene metamorphism and ductile deformation  age of Con Voi Range,  the Red River Shear Zone: Evidence from the garnet Sm/Nd  dating. J. of Asian Earth Sci., 23 : 69­75. Hà N i.ộ

ấ ờ

ế

Thuy t minh BĐĐC t

ờ

ủ Ch  biên

), 1978, 2004. Đ a ch t t ổ

ụ

ễ [82] Nguy n Vĩnh ( Yên Bái t

ỷ ệ  l

1:200.000

ị  Yên Bái.  ộ ụ . T ng c c ĐC; C c ĐC&KS, Hà N i.

ễ

ữ

ớ ề ị

ệ

ấ ở

ệ

B nả

Nam Vi

t Nam.

[83] Nguy n Xuân Bao, 1977

. Nh ng tài li u m i v  đ a ch t  ộ

ồ đ  ĐC, 34 : 3­11. Liên đoàn BĐĐC, Hà N i.

ấ ờ ạ

ị

), 1978, 2004.  Đ a ch t t

ờ ạ

ụ

ế Thuy t minh  V n Yên.   ộ

ổ ứ ươ

ữ

ng, 1979. ả ồ ị

ấ

t Nam và các vùng lân

ụ  T ng c c ĐC; C c ĐC&KS, Hà N i. ử ế   ơ ả ủ ị  Nh ng nét c  b n c a l ch s  ki n c n. ậ B n đ  Đ a ch t, 42 : 26­31. Liên đoàn BĐĐC, Hà

ủ ễ   (Ch  biên [84] Nguy n Xuân Bao ỷ ệ  1:200.000.  l  V n Yên t BĐĐC t ễ ầ [85] Nguy n Xuân Bao, Tr n Đ c L ệ ạ t o Vi N iộ .

ủ

ấ

[86] Nguy n Xuân D ng

), 1996.  Đ a ch t và khoáng s n t

ả ờ ệ ị

ả

ồ

ỷ

ả

ươ   (Ch  biên ả ị Thuy t minh B n đ  ĐC&KS t ế

ị ờ ệ  L  Thu ­Qu ng Tr  1:200.000.

ỷ  L  Thu ­   C cụ

ễ Qu ng Tr .   ĐC VN, Hà N i.ộ

ễ

ễ

ư

[87] Nguy n Xuân Huyên, Phan Đông Pha, Nguy n Quang H ng, 2004.

ạ

ầ

ể

ị ệ ớ ứ

ớ ứ

ố ự

ặ

ộ

ồ

ễ

ầ

ị

ử   L ch s  phát tri n các thành t o tr m tích Paleogen­Neogen trong m i quan h  v i đ t gãy Sông   H ngồ .  Đ i đ t gãy Sông H ng, đ c đi m đ a đ ng l c, sinh khoáng và tai bi n ế   ị ể thiên nhiên, tr. 413­462. Nxb KH&KT, Hà N i.ộ [88] Nguy n   Xuân   Tùng,   Tr n   Văn   Tr ,   1986.

Magmatism   and   plate   tectonics   of  Indochina and neighbouring regions. Proc. 1st Conf. Geol. Indochina, 3 : 1145­1164.   Gen. Dept. Geology, Hà N i. ộ

, Tr n Văn Tr  (

ị Đ ng ch  biên ồ

ễ ộ

ự

ế

ệ

ệ ị ấ ), 1992. Thành h  đ a ch t và   ỷ ệ   ệ ệ ế  l t Nam t

ộ

ồ ầ ủ [89] Nguy n Xuân Tùng ả ị Thuy t minh B n đ  thành h ­ki n trúc Vi đ a đ ng l c Vi t Nam.   1/1.500.000. Nxb KH&KT, Hà N i, 274 tr..

[90] Osanai Y., Nakano N., Owada M., Tran Ngoc Nam, Toyoshima T., Tsunogae T.,  Kagami H., 2003.  Metamorphic and tectonic evolution of Kontum Massif, Vietnam.  Earth monthly, 25 : 244­251 (in Japanese).

[91] Osanai Y., Nakano N., Owada M., Tran Ngoc Nam, Miyamoto T., Nguyen Thi  Minh,   Nguyen   Van   Nam,   Tran   Van   Tri,   2008.   Collision   zone   metamorphism   in  Vietnam and adjacent SE Asia: Proposition for Trans­Vietnam Orogenic Belt. J. Mineral.   Petrol. Sci., 103 : 226­241.

ị

ạ

[92] Owada M., Y. Osanai, T. Hokada, N. Nakano, 2006.  Timing of metamorphism and  formation   of   garnet   granite   in  the Kontum  Massif, Central  Vietnam:  Implications  for  magma processes in collision zones. Gondwana Res., 12 : 428­4337. ả ờ ấ ), 2001. Đ a ch t và khoáng s n t ờ

[93] Ph m Đình Long ( ả ồ

ụ

ế

Long Tân­Chinh Xi.  ỷ ệ 1:200.000. C c ĐC&KS VN, t

Long Tân­Chinh Xi

l

ủ Ch  biên Thuy t minh B n đ  ĐC&KS t Hà N i.ộ ạ

ị

ả

ấ ả ờ    Tuyên Quang.  ỷ ệ 1:200.000. C c ụ ĐC&KS VN, Hà  t

ầ

ưở

ứ ầ

ủ ), 2002. Đ a ch t và khoáng s n t   (Ch  biên [94] Ph m  Đình Long ờ ồ ế Thuy t minh   l  Tuyên Quang  B n đ  ĐC&KS t N i.ộ ạ [95] Ph m   Đ c   L ữ

ng,   Đ ng   Tr n   Huyên,   Đoàn   Nh t   Tr ị

ậ ị

ễ

ươ ữ ử

ạ

ệ

ễ ng,   Nguy n   Đình ữ ổ ủ ấ  V  trí đ a ch t và tu i c a các ủ ĐC&KS, 9 : 110­120. Vi n KH ĐC&KS, Hà

ệ

ở

Nxb KH và KT, Hà

t Nam.

Vi

ủ Ch  biên

[96] Ph m Kim Ngân (

ệ ), 2008. H  Cambri

ế ạ ứ  s  ti n hóa ki n t o đ t gãy lãnh th

ổ

ề 2002. L chị

ặ ầ H u, Tr n H u D n, Nguy n H u Hùng, 2005. ứ ệ ẩ thành t o núi l a ph c h  C m Th y.  N i.ộ ạ N i.ộ ạ ệ

ử ế ệ

ườ

ồ

[97] Ph m Huy Long, Cao Đình Tri u,  ị ấ Đ a c t Tài nguyên Môi tr

ng Nam Vi

t Nam; 91­99.Tp. H  Chí

Minh.

t nam.

Vi

[98] Ph m Huy Long, T  Th  Thu Hoài,

ạ ệ

ệ

ồ

ế ạ ứ ử ế  s  ti n hóa ki n t o đ t gãy lãnh th ng Nam Vi

ổ    t Nam; 17­22. Tp. H  Chí

ạ t nam và k  c n.  ả

ấ

ế ậ Đ a c t tài nguyên môi tr Vi Minh; Liên đoàn B n đ  Đ a ch t Mi n Nam

ạ

ố

ặ

ễ

ử ấ

,  Đ ng Vũ   ệ  ớ

ph n hoa m i trong h

[99] Ph m Quang Trung t Hi u

ầ

2003. L chị ị ườ ị ấ ồ ị ề . ỗ ạ ,  Nguyên Qu c An ,  Phan Huy Quynh,  Đ  B t ệ ọ . Tài li u bào t ộ

ế , Nguy n Ng c, 2000 TC D u khí, 7 : 18­27. Hà N i. ườ

ắ

Kh iở , Đ  Vi ỗ ệ ươ ầ t ng Nà D ng.  ố [100] Ph m Qu c T

ễ ng, Tr n Đy, Nguy n Kh c Vinh, 1991

. Mineral resources of  Proc. 2nd  Conf. Geol. Indochina,

ầ ạ ệ t Nam and perspects for their development.

Vi 1 : 5­15. GDG, Hà N i.ộ

ả

ẫ

ề

ạ

ả

.  Ti m năng các khoáng s n kim lo i đen

[101] Ph m Văn M n, Lê Văn Tr o, 1995

ầ

ộ

ĐC, KS và d u khí VN, II : 161­182. Hà N i.

ạ ệ t Nam.

Vi

ệ

t Nam t

ỷ

ự ế Ch  biên

[102] Phan C  Ti n (

ồ ị ổ

ụ

ế

ả ủ  1: 1.000.000, kèm theo thuy t minh

ệ l

ấ ), 1989. B n đ  đ a ch t Campuchia, Lào và Vi ộ . . T ng c c MĐC, Hà N i ầ

ọ

ầ

ấ

ơ ở

ủ

ữ

ả

ề ớ ề

ồ

ị TC Các KH v  TĐ, 17/4 : 151­155. Hà N i. ế

ả

ồ

ộ ờ ơ    S n Thuy t minh B n đ  ĐC t

ề  S n La.

ụ

ỷ ệ  l

La t

ư [103] Phan  L u  Anh, Tr n  Tr ng Hòa, Vladimirov A.G., Tr n  Tu n  Anh, 1995.   ạ ệ   ể ệ Đi u ki n thành t o c a granitoid ki u H i Vân, Bà Nà trên c  s  nh ng tài li u ố ế m i v  nguyên t  hi m và đ ng v .  ấ ờ ơ ị ủ [104] Phan S nơ  (Ch  biên ), 1978. Đ a ch t t ộ ổ  T ng c c ĐC, Hà N i.

1:200.000. ọ

ị

ạ

ế

ượ ủ

ệ ộ

ế ị

ế

ạ

ồ

[105] Phan Tr ng Tr nh, Hoàng Quang Vinh, Leloup P.H., Giuliani G., Garnier G.,   ớ   ơ t c a đ i t đ ng, c  ch  d ch tr ớ ứ   Trong Đ i đ t gãy Sông

Tapponnier P., 2004. Bi n d ng, ti n hóa nhi ứ đ t gãy Sông H ng và thành t o rubi trong Kainozoi.   ồ H ng, tr. 7­54. Nxb KHTN &CN, Hà N i.

ướ

ễ

ị

ể

ể

ạ

ộ

ộ [106] Phan Tr ng Tr nh, Ngô Văn Liêm, Nguy n Văn H ng, Hoàng Quang Vinh, ệ ế ậ Trong Đ aị ề ữ

ế ạ ể

ệ

ấ

ọ ơ ồ 2008. S  đ  chuy n đ ng ki n t o hi n đ i trên bi n Đông và k  c n.  ể ch t bi n Vi

t Nam và phát tri n b n v ng, tr. 100­107

. Nxb KHTN&CN, Hà N i.ộ

[107] Phan Truong Thi, Trinh Long, Nguyen Ngoc Lien, 1986. Metamorphic formations  and facies series map of SR Viet Nam at 1:1,000,000 scale.  Proc. 1st  Conf. Geol.   Indochina, 1 : 191­200. Gen. Dept of Geology, Ho Chi Minh City.

ủ

ạ

[108] Polyakov G.V. (Ch  biên

ề   ), 1996. Các thành t o mafic­siêu mafic Permi­Trias mi n

ắ

ệ

Nxb KH&KT, Hà N i, 272 tr..

B c Vi

t Nam.

ầ

ị

ố

ộ [109] Polyakov G.V., Balykin P.A.,  Glotov A.I., Tr n Qu c Hùng, Ngô Th  Ph

Ấ

ữ

ượ   ng,   High­magnesian volcanites in Da River

Hoàng H u Thành, Bùi  n Niên, 1991. Zone. Proc. 2nd Conf. on Geology of Indochina, 1 : 247­261. Hà N i.ộ

[110] Rangin   C.,   1995.

Cenozoic   deformation   of   Central   and   South   Vietnam.

Tectonophysics, 251 : 179­196. Amsterdam.

ườ

[111] Roger F., Maluski H., Leyreloup A., Lepvrier C., Phan Tr

ị ng Th , 2007.

U­Pb  dating of high temperature metamorphic episode in the Kon Tum Massif (Viet Nam).  J. of Asian Earth Sci., 30 : 565­572. Elsevier.

ệ

t Nam

ạ [112] T  Hoà Ph

ươ  l998. Upper Devonian conodont biostratigraphy in Vi

. J. of

ng, Geology, B/11­12 : 76­84. Hà N i.ộ

ị

ạ

ở ồ

ế

ạ

ạ

[113] T  Th  Thu Hoài, Ph m Huy Long, 2009. Các giai đo n bi n d ng

ạ ể

ạ

ọ

ạ ọ

ệ

ồ

ồ

ố

ử    b n trũng C u   Long (Deformation stages in Cuu Long basin).  T p chí Phát tri n Khoa h c và Công ngh ; T. 12, S. 6. Tp H  Chí Minh; Đ i h c Qu c Gia tp H  Chí Minh.

ỗ ả

ắ

ộ   . Tài nguyên khoáng s n m t

[114] T  Vi t Dũng, Đ  H i Dũng, Tr n T t Th ng, 1995

ạ ơ ả

ầ ệ

ầ

ả ộ ĐC, KS, d u khí VN, 2 : 31­34. Hà N i.

ạ ệ ố s  kim lo i c  b n (Cu­Pb­Zn)

Vi

ấ t Nam.  [115] Tapponnier P.,  Lacassin R.,  Leloup P.H.,  Schärer U.,  Zhong D.,  Liu X.,  Ji S.,  Zhang I., Zhong J., 1990. The Ailao Shan­Red River metamorphic belt: Tertiary left­ lateral shear between Indochina and South China. Nature, 343 : 431­437.

ố

ễ

ứ

[116] T ng Duy Thanh ế

ữ

ế

ạ

ầ ặ , Đ ng Tr n Huyên ,  T  Hoà Ph

ồ , Nguy n Đ c  Khoa ễ ,  ,  Ph m   Kim Ngân,

, Nguy n Đình H ng ễ ươ ,  Nguy n Th  Dân ng ộ

ạ t Nam.

Nguy n H u Hùng ở ệ ệ  Vi 1986. H  Devon

Nxb KH&KT, Hà N i, 141 tr..

[117] Tong­Dzuy Thanh, Boucot A.J., Rong J.Y., Fang Z.Y., 2001.  Late Silurian marine

ị ầ

ủ

ố

ị

ệ

t Nam.

shelly fauna of Central and Northern Vietnam. GEOBIOS, 34/3 : 315­338. Paris. , 2005. Các phân v  đ a t ng Vi

ồ , Vũ Khúc (Đ ng ch  biên)

[118] T ng Duy Thanh

Nxb ĐHQG HN, Hà N i.ộ

ế

ị ), 1978. Đ a ch t t

ả   ệ Biên Ph . ủ Thuy t minh B n ộ

ấ ờ

ấ ờ  Đi n  ụ ổ  1:200.000. T ng c c ĐC, Hà N i.

l

ị

ủ ỷ ệ ), 2005. Đ a ch t và khoáng s n t

ấ ứ ườ

ờ ả ồ

ụ

ả ờ  1:200.000.

ỷ ệ  l

ứ ườ  Khi S ­M ng Tè.  C c ĐC&KS VN,

ứ

ứ

ở

ủ ế  (Ch  biên ầ [119] Tr n Đăng Tuy t ồ ị ệ  Đi n Biên Ph  t đ  đ a ch t t ế  (Ch  biênủ ầ [120] Tr n Đăng Tuy t ế Thuy t minh t  B n đ  ĐC&KS Khi S ­M ng Tè t Hà N i.ộ ầ [121] Tr n Đ c L ệ

ủ ề ề ị

ấ

ữ

ệ

ắ

ế Nh ng v n đ  v  đ a ch t Tây B c Vi

ố ả t Nam, tr. 309­323.

ươ , 1977. Vai trò c a đ t gãy sâu và ki n trúc kh i t ng  ng ấ t Nam.

ề    mi n  Nxb

ắ Tây B c Vi KH&KT, Hà N i.ộ ứ

ồ ị

ủ

ồ

ả

ng

ấ   ), 1988. B n đ  đ a ch t

(Đ ng ch  biên

ụ

ộ

ổ

Vi

t Nam t

ươ , Nguy n Xuân Bao ễ ầ [122] Tr n Đ c L ỏ ỷ ệ ệ T ng c c M  và ĐC, Hà N i.  l  1:500.000.  [123] Tran Nghi, Ngo Quang Toan, Do Thi Van Thanh, Nguyen Dinh Minh, Nguyen  Van Vuong, 1991.  Quaternary sedimentation of principal deltas of Vietnam.  J. SE  Asian Earth Sci., 2 : 103­110. Elsevier.

[124] Tran Ngoc Nam, Y. Sano, K. Terada, M. Toriumi, Phan Van Quynh, Le Tien Dung,  2001.  First SHRIMP   U­Pb  zircon  dating  of  granulites   from the  Kon  Tum  Massif  (Vietnam)   and   tectono­thermal   implications.  J.   of   Asian   Earth   Sci.,   19   :   77­84.   Elsevier. ầ

ọ

[125] Tr n Ng c Nam, Osanai Y., Owada M., Nakano N., Hoàng Hoa Thám, 2003

ử ế

ấ ủ

ệ ộ

ạ

ọ và l ch s  bi n ch t c a các granulit nhi

t đ  siêu cao

. M t sộ ố  ở ị    đ a

ị ấ

ộ

TC Đ a ch t, A/279 : 1­7. Hà N i.

ọ

ầ

ị

ấ

[126] Tr n Ng c Nam, Osanai Y., Tr n Văn Tr , 2007.

ế ạ

ấ ấ

ồ

ế Ho t đ ng bi n ch t siêu cao  ọ

ở  ạ ộ ạ   TC Khoa h c, 38 : 57­67. Đ i

ươ

ễ

ấ

ạ

ị

ồ ế

ặ ể đ c đi m th ch h c   ị ố kh i Kon Tum.  ầ ủ ệ Vi t Nam: D u  n in ch ng c a pha ki n t o Indosini.  ế ọ h c Hu . ầ [127] Tr n Tân Văn, L

ng Th  Tu t, Nguy n Đ i Trung, H  Ti n Trung, 2010. Potential and progress of geopark development in Vietnam. The 4th Intern. UNESCO   Conf. on Geoparks, Langkawi, Malaysia.

ầ

ầ

ề ướ

ng granulit

trong

[128] Tr n T t Th ng

ắ , Tr n Tu n Anh,

ấ ề

ồ

ệ ấ hi u v  t ữ  2000. Nh ng d u  ộ TC Các KH v  TĐ, 22/4 : 410­419. Hà N i.

ấ ớ đ i Sông H ng.

[129] Tran Thanh Hai, 2005.  Structural and tectonic evolution of NW Viet Nam.  Proc.   Intern. Conf. Geology, Geotechnology & Min. Res. of Indochina, pp. 455­463. Khon  Kaen, Thailand.

ả

ấ

ầ [130] Tr n Tính

ạ ờ ), 1997. Đ a ch t và khoáng s n lo t t ộ ỷ ệ  Kon Tum­Buôn Ma Thu t t

Kon Tum­Buôn Ma   C cụ    1:200.000.  l

ầ

ấ

ầ

ị

[131] Tr n   Tr ng   Hòa,   Hoàng   H u   Thành,   Tr n   Tu n   Anh,   Ngô   Th   Ph

ở

h p basaltoid cao titan Permi­Trias

t H ng, 1998

ằ ậ

ữ ổ ợ . Các t ệ ề

ị ộ

ự

ấ

ị

ượ   ng,  rift Sông Đà:   ấ TC Đ a ch t, A/244 : 7­

ữ

ầ

ị

ầ

[132] Tr n   Tr ng   Hòa,   Hoàng   H u   Thành,   Ngô   Th   Ph

ượ ắ

ệ

ề . Các đá magma ki m kali Tây B c Vi

ấ ng,   Tr n   Tu n   Anh,   ệ   ể t Nam: Bi u hi n

ằ ả

ị

ấ

ộ

ộ TC Đ a ch t, A/250 : 7­14. Hà N i.

ề

ả

ị ủ   (Ch  biên Thu t.  ộ Thuy t minh BĐĐC lo t t ạ ờ ế ĐC&KS VN, Hà N i.ộ ọ ệ Hoàng Vi ầ Thành ph n v t ch t và đi u ki n đ a đ ng l c hình thành.  15. Hà N i.ộ ọ ệ t H ng, 1999 Hoàng Vi ộ tách giãn n i m ng Paleogen mu n.  ạ ộ ọ [133] Tr n Tr ng Hòa, 2007. ệ

ầ ệ

ệ

ắ   ộ   Ho t đ ng magma n i m ng và sinh khoáng mi n B c ệ   Lu n  án   TSKH.  Vi n   ĐC­KVH,   Phân  vi n   Sibiri,   Vi n   HLKH   Nga.

t   Nam.

ế

ậ Vi Novosibirsk, 382 tr. (ti ng Nga).

[134] Tran Trong Hoa, A.E. Izokh, G.V. Polyakov, A.S. Borisenko, Ngo Thi Phuong,  P.A. Balykin, Tran Tuan Anh, S.N. Rudnev, Vu Van An, Bui An Nien, 2008.  Permo­Triassic   magmatism   and   metallogeny   of   North   Vietnam   in   relation   to  Emeishan’s plume. Russian Geol. and Geogr., 49 : 480­491. Moscow.

ộ

ọ

ả   ), 2011. Ho t đ ng magma và sinh khoáng n i m ng

ủ Ch  biên ệ

ệ

ạ ộ ộ

[135] Tr n Tr ng Hòa ( ắ mi n B c Vi

t Nam.

Vi n KH&CN VN. Hà N i, 368 trg.. ầ

ọ

ầ ề ầ

ấ

[136] Tr n Tu n Anh, Tr n Tr ng Hòa, Richter W., Koller F., 2001

. Characteristics  of   trace   element,   rare   earth   element   and   isotopes   of   lamproites   from   Northwest  Vietnam. J. of Geology, B/17­18 : 20­27. Hà N i.ộ ầ

ữ

ọ

ấ

ầ

[137] Tr n Tu n Anh,   Tr n Tr ng Hoà,   Hoàng H u Thành, 2005.

Geochemical  tệ

features  of Carboniferous­Permian intermediate  volcanic  formations  in South Vi Nam. J. of Geology, B/26 : 18­27. Hà N i. ộ

ầ

ấ

ượ

ị

ầ [138] Tr n Tu n Anh, Tr n Tr ng Hòa, Ngô Th  Ph

ọ ị

ạ ổ

ủ

ặ

ố

ộ

ị ng, Ph m Th  Dung, Mai ể Kim Vinh, 2008. Đ c đi m đ a hóa c a các đá lamprophyr tu i Trias rìa kh i nhô Kon Tum. TC Các KH v  TĐ, 30/3 : 210­224. Hà N i.

ầ

ề

ầ

ấ

ề ủ ị Ch  biên

[139] Tr n Văn Tr  (

ề

ắ

ầ

ị

The main tectonic features of

ế ắ Thuy t minh ệ ị t Nam. Ph n mi n B c.  ), 1977. Đ a ch t Vi . Nxb KH&KT, Hà N i, ộ 355 tr.. ầ kèm theo BĐĐC VN­Ph n mi n B c 1:1.000.000 ọ ễ [140] Tr n Văn Tr , Nguy n Đình Uy, Đàm Ng c, 1986.

ả

ệ

ụ

C c ĐC&KS

t Nam.

Viet Nam. Proc. 1st Conf. Geol. Indoch., 1 : 363­376. Hà N i.ộ ), 2000. Tài nguyên khoáng s n Vi

[141] Tr n Văn Tr  ( ộ

Vi

ủ

ấ

ị

ệ

t Nam.

Đ ng ch  biên

[142] Tr n Văn Tr , Vũ Khúc (

), 2009. Đ a ch t và tài nguyên Vi

ộ

ủ ị Ch  biên ầ ệ t Nam, Hà N i, 214 tr. ầ ồ ị ụ C c ĐC&KS, Hà N i, 589 trg.. ị ầ

ệ

t Nam.

[143] Tr n Văn Tr , Vũ Khúc (

Eds.), 2011.  Geology and Earth resources of Vi

Dept of Geology & Minerals, Hà N i, 646 tr..

ấ

ầ [144] Tr n Xuyên ( ế

ộ ị ờ ắ

ụ

ả ờ ắ ), 2001. Đ a ch t và khoáng s n t ỷ ệ  l

B c Quang­Mã Quan t

B c Quang­Mã Quan. . C c ĐC và  1:200.000

ị

Biostratigraphy,   biofacies   and   paleogeography   of   Neogene

ủ Ch  biên ồ ả Thuy t minh B n đ  ĐC&KS t KS VN, Hà N iộ . [145] Tr nh   Dánh,   1998.

sequences in Viet Nam. J. Geology, B/11­12 : 123­135. Hà N i.ộ

ị

ớ ề ứ ệ

ắ

Tóm t

t BC HNKH

Cách nhìn m i v  ph c h  granulit Kan Nack.

[146] Tr nh Long, 2000. ụ

ộ ĐC­KS, tr. 16. C c ĐC&KS VN, Hà N i.

[147] United   Nations,   1990.  Atlas   of   Mineral   resources   of   ESCAP   Region.   Vol.   6,

Vietnam. New York.

ủ

ồ

ướ

c khoáng và n

ướ   c

ạ ), 1998. Danh b  các ngu n n

ụ

ệ

[148] Võ Công Nghi p (ệ Ch  biên t Nam.

nóng Vi

ị ầ

ệ

t Nam).

ộ . C c ĐC&KS, Hà N i [149] Vũ Khúc, 1980. Stratigrafija Triasa Vietnama (Đ a t ng Trias Vi

V Geologija   i  poleznye iskopaemye  stran Azii, Afriki  i Lat. Ameriki,  p. 34­44. Univ. Lumumby,   ế Moskva (ti ng Nga).

ấ

ệ

ủ

ồ

ị   ậ t Nam. T p I. Đ a

ị ), 1989. Đ a ch t Vi

ụ

ổ

T ng c c M ­ĐC, Hà N i, 378 tr..

ầ t ng.

ể ở

ệ

ướ

t Nam d

i ánh sáng các

[150] Vũ Khúc,  Bùi Phú M  (ỹ Đ ng ch  biên ỏ ị ầ [151] Vũ Khúc, 1993. Đ a t ng các tr m tích Jura bi n

ộ ầ  Nam Vi ộ ớ TC Các KH v  TĐ, 15/2 : 56­64. Hà N i.

ệ ự ậ

ụ

ệ

ộ

ị

Nxb Giáo d c, Hà N i, 346 tr..

ề ự  Đ a lý t

nhiên Vi

t Nam.

tài li u m i.  [152] Vũ T  L p, 1999. [153] Zeiller R., 1903. Sur la flore fossile des gîtes de charbon du Tonkin. In: Étude des

gîtes minéraux de la France, 1. Min. Trav. Publics. Paris, 328 pp..

[154] Zelazniewicz A., Tran T.H., Fanning M., 2005. Continental extrusion along the Red  River Shear Zone, N Vietnam: New structural and geochronological data.  Geolines,   19 : 121­122.