NHỮNG KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ SÀNG LỌC SÀNG

LỌC PHÁT HIỆN SỚM UNG THƯ VÚ

(Phần 2)

3. Các giá trị của một trắc nghiệm sàng lọc.

Tính giá trị của một trắc nghiệm :

- Tính giá trị của các trắc nghiệm (Validity): Khả năng phát hiện đúng tình

trạng có hoặc không có bệnh.

- Độ nhạy: Xác suất xuất hiện trắc nghiệm dương tính ở những cá thể thực

sự ở trong tình trạng tiền lâm sàng cần phát hiện

- Độ đặc hiệu: Xác suất xuất hiện trắc nghiệm âm tính ở những cá thể thực

sự không ở trong tình trạng tiền lâm sàng cần phát hiện.

- Độ tin cậy của trắc nghiệm (reliability): Sự thống nhất trong các kết quả

khi lặp lại trắc nghiệm đó trên cùng các đối tượng và trên cùng điều kiện thực

hiện.

Nguồn chính ảnh hưởng tới độ tin cậy của trắc nghiệm:

- Những thay đổi sinh học liên quan tới biểu hiện bệnh trạng được làm trắc

nghiệm

Ví dụ: chỉ số huyết áp sẽ có những thay đổi đáng kể trên cùng một cá thể ở

những thời điểm và hoàn cảnh khác nhau

- Những ảnh hưởng từ chính trắc nghiệm sàng lọc

Ví dụ: Huyết áp thuỷ ngân dùng đo huyết áp.

- Những ảnh hưởng từ bản thân người làm trắc nghiệm sàng lọc

Ví dụ: Sự khác biệt trong cách đo lường trắc nghiệm ở các lần trắc nghiệm

trên các cá thể khác nhau.

- Những ảnh hưởng từ những người làm trắc nghiệm khác nhau

Ví dụ: Sự khác biệt trong đo lường trắc nghiệm giữa những người làm trắc

nghiệm

Tình trạng bệnh Tổng

Kết quả trắc Không có Có bệnh

nghiệm bệnh

A + + A B

B

C + - C D D

A + C B + D

A/A + C độ nhạy D/B + D

A/A + B giá trị dự đoán D/(C+D)

dương

B/(A+B) dương tính C/(C+D) giả

Giá trị dự đoán của 1 trắc nghiệm phụ thuộc:

• Độ nhạy

• Độ đặc hiệu

• Tỉ lệ mắc bệnh trong cộng đồng

MỘT SỐ CHỈ SỐ ĐO LƯỜNG TỈ LỆ MẮC VÀ TỬ VONG TRONG

CỘNG ĐỒNG

1. Khái niệm về các chỉ số.

Chỉ số là số đo giúp đo lường và so sánh những sự thay đổi. Sự thay đổi

có thể được thể hiện theo chiều hướng (tăng hay giảm), mức độ (ít hay nhiều) và

phạm vi (rộng hay hẹp). Dựa vào các chỉ số, các nhà quản lý có thể phân tích và

đánh giá các hoạt động y tế. Những kết quả đánh giá này sẽ giúp xây dựng các

chính sách và kế hoạch hoạt động thích hợp để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.

1.1. Các đặc tính của chỉ số.

Có tính sử dụng và có tính thực thi và đơn giản

Độ nhạy: chỉ số phải nhạy cảm với sự thay đổi của đối tượng cần đo

lường.

Độ đặc hiệu: sự thay đổi của chỉ số phản ánh sự thay đổi của đối tượng mà

chỉ số đo lường, chứ không phải đo ảnh hưởng của các yếu tố khác. Khách quan:

số liệu dùng để tính chỉ số phải khách quan, không có sai số và không điều chỉnh

số liệu. Những người khác nhau khi dùng chỉ số đều có nhận định tương tự như

nhau.