♪♫♪♫Con đưng xưa em đi, ngưi ta qun dây chì, th là em ht đi ☻♪♫♪♫
♪♫♪♫ Ông sui đang nói zi bà sui, nhà trai bên gái ai ny cũng đu xui♪♫♪♫ TH Dư c lý # Lp 12CDSL04 – Trang 1
KHÁNG SINH
Nhóm
–
phân nhóm
–
nh
n dng
–
c
CĐ
TDP
CCĐ
ß – Lactam
(nhóm an toàn cho
PNCT)
Phân nhóm
Penicillin
Penicillin M Oxacillin
Nhim Gr (+), S.aureus (t! c"u vàng)
còn nh&y v(i methicillin (MSSA)
Nhim trùng các lo&i
- R/i lo&n h0 t&p khu3n ru4t
(Ampicillin hp thu kém,
lư*ng thu+c còn trong d. dày
nhi/u nên gây lo.n khu1n
đưng ru2t nhi/u hơn).
- D6 7ng, bi9n ch7ng n:ng là
h4i ch7ng Steven-Johnson.
- D&ng tiêm d gây s/c ph>n
v0 và gây viêm t?c tĩnh m&ch
t&i chA n9u tiêm nhanh.
- MBn c>m
- Suy thCn
Penicillin A
Amoxicillin,
Ampicillin,
Amoxcicillin + Acid
clavulanic (a.clavulanic
6c ch men ß8
lactamase – phá h<y
kháng sinh – nên tăng
ho.t tính)
Di0t Gr (+) m&nh hơn Peni M
Nhim trùng các lo&i
Phân nhóm
Cephalosporin
TH1 Cefalexin
Cefadroxil Nhim Gr (+) và vài Gr (-)
TH2 Cefaclor,
Cefuroxim M&nh hơn TH1
TH3
Ceftriaxone
Cefotaxim
(nh? test ph@n 6ng dA
6ng dư?i da)
Nhim trùng n:ng: b0nh vi0n, máu,
não, dM phòng phBu thuCt
Macrolid
(nhóm an toàn, lBa
chCn đDu tay cho
PNCTnhưng u+ng
rt đEng)
đuôi –mycin &
thromycin d&ng u/ng
Thiên nhiên:
- Erythromycin
- Spiramycin
Bán tTng hUp:
- Azithromycin
- Roxithromycin
- Clarithromycin
KS kiXm khu3n chY y9u Gr (+), phân
b/ t/t Z hô h[p.
- Nhim trùngTMH, xoang, phTi, mô
mXm, da\, vBn còn dùng trong nhim
trùng ti9t ni0u sinh d!c.
- Clarithromycin nh&y v(i H.pylori tr6
loét DDTT do H.pylori.
- Spiramycin + Metronidazol tr6 vi
khu3n k^ khí (Rodogyl*)
- RLTH
- D6 7ng
- Viêm gan 7 mCt khi dùng
Erythromycin d&ng mu/i
estolat.
- MBn c>m
- Xơ gan, suy gan, viêm
gan
Cyclin
(tránh dùng chung v?i
thu+c có kim lo.i đa
hóa trA hay thBc ph1m
sGa)
đuôi -cyclin Tetracyclin
Doxycyclin
KS kiXm khu3n phT r4ng, tr6 nhim
trùng nhiXu nơi: da, mô mXm, hô h[p,
TMH, tiêu hóa\
DM phòng tr6 s/t rét
- Vàng răng Z TE < 8 tuTi (do
tetra t&o ph7c v(i calci trong
răng)
- RLTH rõ r0t
- D6 7ng
- MBn c>m
- TE < 8 tuTi
- PNCT và cho con bú
- Suy thCn n:ng (do khó
th>i trh)
♪♫♪♫Con đưng xưa em đi, ngưi ta qun dây chì, th là em ht đi ☻♪♫♪♫
♪♫♪♫ Ông sui đang nói zi bà sui, nhà trai bên gái ai ny cũng đu xui♪♫♪♫ TH Dư c lý # Lp 12CDSL04 – Trang 2
- Nh&y c>m AS
- N9u thu/c g"n h9t date,
Doxycyclin bi9n tính thành
d&ng gây đ4c thCn
- Suy gan (Doxycyclin)
Phenicol đuôi - phenicol Cloramphenicol
KS kiXm khu3n phT r4ng nhưng h&n
ch9 sj d!ng, chk dùng đl tr6 nhim
trùng màng não (trong trưmng hUp đX
kháng hay d6 7ng các KS khác)
- Nhim H.influenzae (đ:c bi0t nhim
trùng gan-mCt)
- D&ng nhn m?t: tr6 viêm giác m&c
- RLTH rõ r0t
- Gây h4i ch7ng xám Z TE <
6 tháng (do gan không phân
gi>i)
- Bi9n lo&n Hexheimer (do
dùng liXu cao khi điXu tr6
thương hàn, phó thương hàn,
vi trùng phóng thích n4i đ4c
t/ nhiXu) trưmng hUp này
dùng liXu tăng d"n
- Suy tYy, thi9u máu b[t s>n
- MBn c>m
- TE < 6 tháng
- Suy tYy
- PNCT và cho con bú
- Suy gan, thCn n:ng
Lincosamid Lincomycin
Clindamycin
KS kiXm khu3n, gi/ng Macrolid: tr6
nhim khu3n hô h[p, mô mXm, ti9t
ni0u, sinh d!c, xương, riêng trên da
r+t nhy c,m
- RLTH dBn đ9n viêm ru4t k9t
màng gi> (do b4i nhim
Clostridium diffiale t&o l(p
màng gi> bám lên đ&i tràng)
- Gi>m BC
- MBn c>m
- CCĐ tương đ/i cho
PNCT, PNCT b6 s/t rét
vBn có thl dùng
Lincosamid
- Viêm đ&i tràng
Aminosid đuôi –mycin/mycyn
d&ng tiêm IM, IV
Neomycin
Streptomycin
Kanamycin
Tobramycin
Gentamycin
- Không h[p thu qua màng ru4t nên chk
dùng d&ng tiêm (h&n ch9), n9u dùng
u/ng thì tr6 vi khu3n trong lòng ru4t.
- Di0t khu3n m&nh Gr (+) và hi9u khí:
máu, phTi, n4i tâm m&c và T b!ng\
- Streptomycin và Kanamycin còn dùng
tr6 vi khu3n lao.
- D&ng nhn m?t: tr6 viêm giác m&c, k9t
m&c
Nhn m?t:
- Kích 7ng t&i chA
D&ng tiêm:
- TTn thương th"n kinh thính
giác (dùng cho TE nhiXu hơn
2 tu"n đi9c)
- Suy thCn (ho&i tj /ng thCn)
- NhưUc cơ hô h[p
- D s/c ph>n v0
- MBn c>m
- BN có b0nh vX thính giác
(th"n kinh s/ 6)
- Suy hô h[p, hen suyn
- Suy thCn
- PNCT và cho con bú
Quinolon đư1ng ti2u Acid nalidixic
Nhim trùng đưmng tilu và nhim
trùng trong lòng ru4t
(phác đu gUi ý: A.nalidixic + drotaverin
– No3spa* - hay spasmaverin)
- RLTHl
- Th"n kinh: nh7c đ"u, chóng
m:t
- TTn thương sM phát triln
s!n kh(p, gân achilles
- Nh&y c>m ánh sáng
- Thi9u men G
6
PD thi9u
- MBn c>m
- Ngưmi thi9u men G
6
PD
- K
+
huy9t th[p
- PNCT, cho con bú
- TE v6 thành niên (đôi khi
TE nhim trùng n:ng: xơ
nang hóa phTi dùng ng?n
Fluoroquinolon đuôi -floxacin
1. Norfloxacin
2. Ofloxacin
2. Ciprofloxacin
1. Gi/ng A.nalidixic nhưng m&nh hơn
2. Nhim trùng n:ng: máu, n4i tâm
m&c\
♪♫♪♫Con đưng xưa em đi, ngưi ta qun dây chì, th là em ht đi ☻♪♫♪♫
♪♫♪♫ Ông sui đang nói zi bà sui, nhà trai bên gái ai ny cũng đu xui♪♫♪♫ TH Dư c lý # Lp 12CDSL04 – Trang 3
2. Levofloxacin máu tán huy9t
- M4t s/ gây r/i lo&n đi0n tâm
đu, kéo dài sóng QT lo&n
nh6p
h&n đưUc)
♪♫♪♫Con đưng xưa em đi, ngưi ta qun dây chì, th là em ht đi ☻♪♫♪♫
♪♫♪♫ Ông sui đang nói zi bà sui, nhà trai bên gái ai ny cũng đu xui♪♫♪♫ TH Dư c lý # Lp 12CDSL04 – Trang 4
HORMON
Nhóm
Thu
c
CĐ
TDP
CCĐ
Hormon giáp bán t=ng h>p Levothyroxin
- Dùng bT sung hormon giáp trong: suy giáp,
nhưUc giáp
- Bình giáp sau phBu thuCt cưmng giáp
Tri0u ch7ng cưmng giáp: m[t ngY, s!t cân,
da nóng, nh6p tim nhanh, b7t r7t, tiêu ch>y\
- Cưmng giáp
- TiXn sj tim m&ch
Kháng giáp Carbimazole
Propylthiouracil
- Cưmng giáp (m?t lui, bư(u cT)
- Bình giáp trư(c phBu thuCt
- D6 7ng, nTi mX đay
- Viêm gan
- Gi>m b&ch c"u, tilu c"u, r!ng tóc
- MBn c>m
- Suy gan
- Suy tYy xương, r/i lo&n t&o máu
- PNCT (Carbimazole)
Sulfonylure
Gliclazide
Glypurid
Chlopropamide (cT điln)
Tilu đưmng type 2
- H& đưmng huy9t quá m7c
- Viêm gan
- D6 7ng ban đn
- MBn c>m
- Tilu đưmng type 1 và thai kỳ
- Suy gan, suy thCn
Biguanid Metformin
- Buun nôn, tiêu ch>y
- D6 7ng ban đn
- Nhim acid lactic máu
- MBn c>m
- Tilu đưmng type 1 và thai kỳ
- BN có nguy cơ nhim a.lactic:
suy gan, suy thCn, suy tim, suy
hô h[p
- Nghi0n rưUu: gây tương tác
thu/c tr!y tim
Thiazolidinedion Pioglitazon - Buun nôn, nh7c đ"u
- Gây phù đ4c gan
- MBn c>m
- Tilu đưmng type 1 và thai kỳ
- Suy gan
- Suy tim xung huy9t ti9n triln
Bc chC ᵅ3glucosidase Acarbose - Đ"y hơi, trung ti0n
- LiXu cao gây tăng men gan
- MBn c>m
- Tilu đưmng type 1 và thai kỳ
- Suy gan, xơ gan
- BN b6 kém h[p thu và t?c nghyn
ru4t
Glucocorticoids
Prednison
Dexamethasone
Triamcinolon
- Suy thưUng thCn c[p và mãn (Triamcinolon,
Hydrocortison)
- Kháng viêm: b[t kỳ viêm (kh(p, th[p kh(p,
màng não, hen suyn\)
- Ch/ng d6 7ng m&nh: s/c ph>n v0, d6 7ng
thu/c
- zc ch9 ph>n 7ng min d6ch: th[p kh(p,
lupus ban đn, th[p tim, ghép cơ quan
- Tăng đưmng huy9t và teo cơ, tái phân b/
m{ h4i ch7ng Cushing
- Tăng Na
+
: gi| mu/i, gi| nư(c phù, tăng
cân, tăng HA
- M[t K
+
: nhưUc cơ
- M[t Ca
2+
: loãng xương, x/p xương
- Li9u r[t cao: gây s>ng khoái, r/i lo&n tâm
th"n
- Loét DDTT
- Suy gi>m min d6ch: lao, n[m,
chích vaccin
- Tilu đưmng n:ng, loãng xương
n:ng, tăng HA, r/i lo&n tâm th"n
♪♫♪♫Con đưng xưa em đi, ngưi ta qun dây chì, th là em ht đi ☻♪♫♪♫
♪♫♪♫ Ông sui đang nói zi bà sui, nhà trai bên gái ai ny cũng đu xui♪♫♪♫ TH Dư c lý # Lp 12CDSL04 – Trang 5
- Tăng nhãn áp, đ!c thYy tinh thl
- D&ng x6t gây khàn h}ng
- Loét DDTT
- Teo, suy thưUng thCn
- Dùng lâu gây b[t lMc
- Dùng lâu gây hYy xương
- Dùng ngoài: nám da, teo da, mnng da
- Suy gi>m min d6ch
Androgen Testosterone
- Suy gi>m ch7c năng sinh d!c nam
- Vô sinh nam
- B[t lMc
- Gi| mu/i, gi| nư(c phù
- NTi m!n tr7ng cá
- Vàng da, 7 mCt, tăng lipid huy9t
- Quá liXu: gây ch7ng lo&n dâm Z ngưmi già,
vú to, teo tinh hoàn, hói đ"u (do b6 men
chuyln hóa thành estrogen)
- Ung thư vú đàn ông
- Ung thư tiXn li0t tuy9n
- PNCT và cho con bú
- Tr• em chưa dCy thì
- ThCn tr}ng tim m&ch
Estrogen + Progestin
Ethinyl estradiol +
Levonogestrel
Ethinyl estradiol +
Desogestrel
Ngha thai u/ng hàng ngày
- Buun nôn
- Đau nja đ"u
- Căng t7c ngMc
- Phù, tăng cân, tăng HA
- MBn c>m
- PNCT và cho con bú
- Migrain
- Ung thư vú
- Tim m&ch
- Suy gan
- Rong kinh
Progestin Levonogestrel (viên 750mg) - Ngha thai kh3n c[p 72h
- LiXu th[p: an thai, điXu kinh
- Buun nôn
- Đau nja đ"u
- Căng t7c ngMc
- R/i lo&n kinh nguy0t, rong kinh
Anti3progestin Mifepristone - Ngha thai kh3n c[p 120h
- Phá thai n4i khoa Co th?t tj cung m&nh: gây xu[t huy9t
- MBn c>m
- Thai trên 7 tu"n hay thai ngoài
tj cung
- Suy thưUng thCn, tim m&ch