Hướng dẫn và cố vấn: Phát huy khả năng biết
đứng dậy sau thất bại
Những khoá đào tạo luôn chú trọng dạy các kỹ năng nghề nghiệp nhằm giúp nhân
viên làm việc hiệu quả hơn. Tuy nhiên, có một kỹ năng cần thiết cho thành công lại hiếm khi
xuất hiện trong các chương trình học, đó là khả năng đứng dậy sau thất bại.
Khả năng đứng dậy sau thất bại là khả năng bạn phục hồi nhanh chóng sau những thay
đổi hay thất bại. Khi một điều gì đó diễn ra không như ý trong công việc, mọi người thường
trông vào lãnh đạo xem ông ta sẽ phản ứng ra sao. Thế giới kinh doanh cần những nhà lãnh
đạo có khả năng biết đứng lên, nhưng lại không dạy họ phải đứng lên như thế nào. Thay vào
đó, họ học được các kinh nghiệm này thông qua “trường đời” - và đại bộ phận các nhà lãnh
đạo sau một lần vấp ngã thường không có khả năng phục hồi hoặc phải mất thời gian dài sau
đó mới phục hồi được.
Vậy các tổ chức và cá nhân sẽ đứng dậy như thế nào sau thất bại?. Bạn không thể có
được khả năng đó từ các lớp đào tạo, đọc sách hay tham gia một khoá điều trị, bởi khả năng
đứng dậy đòi hỏi tinh thần cá nhân nhiều hơn. Theo kinh nghiệm, các nhà cố vấn nhiều kinh
nghiệm, người bảo trợ cũng như các huấn luyện viên và khách hàng là những người tạo nên
khả năng này một cách hiệu quả nhất.
Sự khác nhau giữa huấn luyện và cố vấn
Vậy bạn sẽ chọn cách đạt được khả năng biết đứng dậy thông qua huấn luyện hay cố
vấn?. Quyết định này thường phụ thuộc nhiều vào năng lực của mỗi người. Bạn phải biết đâu
là chiến lược thay đổi rõ ràng và hiệu quả nhất.
Các huấn luyện viên thường thích hợp với những người có mục đích đầu tiên là sự
thay đổi, trong khi các nhà cố vấn thường thích hợp với những người mà mục tiêu đầu tiên là
nghề nghiệp. Một huấn luyện viên thường tác động từ bên ngoài, trong khi cố vấn chọn cách
tác động từ bên trong. Một huấn luyện viên thường đòi hỏi sức mạnh, các câu hỏi khiêu khích
nhằm gợi ra sự sáng tạo của khách hàng, trong khi nhà cố vấn đưa ra các lời khuyên và chỉ
dẫn. Và cuối cùng, ai là người chi trả cho họ?. Huấn luyện viên có thể vừa được cá nhân và
công ty chi trả, trong khi nhà cố vấn thường được công ty chi trả.
Huấn luyện tạo nên những nhà lãnh đạo biết đứng dậy sau thất bại. Nó thường được áp
dụng ở những công ty nhỏ vốn thích ứng nhanh với thị trường. Nó tạo ra một văn hoá hợp tác
trong công ty, tập trung vào nhân tố con người, kết nối mục đích cá nhân với mục đích của tổ
chức.
Yêu cầu đối với huấn luyện viên cấp cao là phương pháp thận trọng, đòi hỏi một phản
ứng tích cực giữa huấn luyện viên và khách hàng. Điều này có nghĩa là các chuyên gia về
nguồn nhân sự phải xây dựng các mối quan hệ với nhiều huấn luyện viên có quan điểm tương
tự như khách hàng tiềm năng. Phân công công việc cho nhiều huấn luyện viên cùng lúc
thường ít hiệu quả hơn là chỉ để một người phụ trách
Cố vấn… những khám phá
Khi được hỏi điều giúp Ông/Bà đạt được thành công như hôm nay, hầu hết các CEO
đều nói tên của một người hoặc những người đã giúp họ theo một cách nào đó. Mặc dù bạn có
thể đạt được thành công mà không cần một nhà cố vấn, nhưng điều đó có thể mất rất nhiều
thời gian. Sự cố vấn là cần thiết để giúp các nhân viên mới tuyển dụng hòa nhập nhanh chóng
vào môi trường tổ chức, giảm sự thay thế nhân viên, chuẩn bị cho các nhà quản lý tầm trung
lên vị trí lãnh đạo cao hơn, giúp một vài nhân viên cảm thấy thoải mái và khuyến khích sự
phát triển phụ nữ…
Những điều thần kỳ có thể xảy ra, khi một người được kính trọng và có nhiều kinh
nghiệm quan tâm và giúp đỡ ai đó cùng phát triển theo cách của họ, đặc biệt nếu người đó lại
cởi mở để tiếp nhận. Các nhà cố vấn có thể truyền cảm hứng để bạn vượt qua thách thức và
đạt được thành công. Họ có thể giúp bạn xem xét những khía cạnh rộng hơn trong số các cơ
hội trước mặt, cho bạn những lời khuyên trong công việc và do vậy, tạo dựng nền tảng để tự
mỗi cá nhân và tổ chức sẽ biết đứng dậy sau thất bại.
Bằng cách kết hợp khéo léo giữa huấn luyện và cố vấn trong cùng một tổ chức, các
nhân viên có thể nâng cao được khả năng làm việc, cải thiện cách ứng xử làm tăng hiệu quả
công việc và chuẩn bị sẵn sàng cho công việc mới hay những thách thức của tổ chức. Như học
giả Gary Hamel đã viết: “Thế giới đang biến đổi nhanh hơn khả năng phục hồi của các tổ
chức”. Việc huấn luyện và cố vấn là hai chiến lược hiệu quả giúp các cá nhân và tổ chức phát
triển khả năng tự đứng dậy sau thất bại.
