SỐ 01, 2025 TẠP CHÍ PC&CC ĐIỆN TỬ 1
Ngày nhận bài: 17/12/2024; Ngày thẩm định: 20/12/2024; Ngày duyệt đăng: 02/01/2025.
PHÁT HUY “THẾ TRẬN LÒNG DÂN”
TRONG CÔNG TÁC PHÒNG CHÁY, CHA CHÁY
VÀ CU NN, CU H GÓP PHN GI VNG
AN NINH, TRT T VÀ AN SINH XÃ HI
Trung tướng NGUYN TUN ANH
Cục trưởng Cc Cnh sát Phòng cháy cha cháy và cu nn, cu h
*Tác giả liên hệ: Nguyễn Tuấn Anh
Tóm tắt: Bài viết tổng kết, đánh giá những hoạt động của lực ợng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy
và cứu nạn, cứu hộ trong công tác xây dựng phong trào Toàn dân phòng cháy chữa cháy và cứu nạn, cứu
hộ; từ đó đưa ra một số biện pháp để tiếp tục giữ vững và phát huy “thế trận lòng dân” đáp ng được yêu
cầu của tình hình mới.
Từ khoá: “thế trận lòng dân”, phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ.
Abstract: The article provides a summary and evaluation of the activities of the Fire and Rescue
Police force in developing the “All People's Participation in Fire and Rescue” movement. Accordingly, it
proposes several measures to sustain and enhance the “strategic position of the people's hearts and
minds” to meet the demands of the evolving situation.
Keywords: "strategic position of the people's hearts and minds", fire prevention, firefighting, rescue.
1. Đại hi ln th XIII của Đảng khẳng định
“Tăng cường tim lc quc phòng an ninh, xây
dng phát huy thế trn lòng dân trong nn quc
phòng toàn dân nn an ninh nhân dân; y dng
cng c vng chc thế trn quc phòng Toàn dân
thế trn an ninh nhân dân” “trong mọi công vic ca
Đảng và Nhà nưc, phi luôn quán trit sâu sc quan
điểm “dân gốc”. Xuất phát t tính hi hóa sâu
sc ca hoạt động phòng cháy, cha cháy và cu nn,
cu h (PCCC&CNCH), mt b phn ca lc
ng Công an nhân dân, lực lượng Cnh sát
PCCC&CNCH luôn gi vng, phát huy thế trn lòng
dân, yếu t then cht, quyết định s thành bi ca
công tác PCCC&CNCH, góp phn xây dng nn an
ninh quc gia, xây dng và bo v T quc.
2. Trong suốt 63 năm xây dựng, chiến đấu
trưởng thành, thm nhuần quan điểm của Đảng, vn
dụng tư tưởng “lấy dân làm gốc” của Ch tch H Chí
Minh, cán b, chiến s Cảnh sát PCCC&CNCH đã
luôn bám sát địa bàn, sở vận động nhân dân tham
gia công tác PCCC, xây dng nhiu hình phong
trào, điển hình tiên tiến trong các nhà máy, xí nghip,
khu dân cư, to thành thế trn lòng dân vng chc
trong công tác PCCC&CNCH.
Để kp thời đng viên các tng lp nhân dân
tham gia ng tác PCCC&CNCH phc v s nghip
đổi mi, p phn bo v an ninh quc gia trt t an
toàn hi, Cc Cảnh t PCCC&CNCH đã tham
mưu, đề xut B Công an đề xut Th ng Chính
ph ban hành nhiều văn bản quan trng từng bước
hoàn thin nh lang pháp cho vic xây dng phong
trào Toàn dân PCCC phát trin ln mnh.
Ngày 29/6/2001, Quc hội khóa X đã thông qua Luật
Phòng cháy và cha cháy ti k hp th 9. Đây là văn
bn pháp cao nht v PCCC th hin tính kế tha,
tính thc tin dựa trên cơ sở yêu cu phát trin của đất
c vi nhng nguyên tc mang tính khoa hc, tính
qun chúng cao, th hin vai trò to ln ca nhân dân
trong công tác PCCC. V nguyên tc hoạt động, Lut
Phòng cháy và cha cháy xác định phi huy động sc
mnh tng hp ca toàn dân tham gia hot động phòng
cháy, cha cháy; quy định nguyên tắc: “Mọi hoạt động
NGUYỄN TUẤN ANH
SỐ 01, 2025 TẠP CHÍ PC&CC ĐIỆN TỬ 2
PCCC trưc hết phi được thc hin gii quyết bng
lực lượng, phương tiện ti chỗ”. Luật cũng quy định
lấy ngày 04/10 hàng năm“Ngày Toàn dân PCCC”.
Cùng vi Lut Phòng cháy và cha cháy, nhiu
văn bản ch đạo của Đảng, Quc hi, Chính ph cũng
dành s quan tâm đặc bit cho công c xây dng
phong trào Toàn dân PCCC, huy sc mnh tng hp
ca toàn dân vào s nghip PCCC&CNCH: Ch th
s 47-CT/TW ngày 25/6/2015 của Ban Bí thư về tăng
ng s lãnh đạo của Đảng đối vi công tác PCCC,
Ngh quyết 99/2019/QH14 ngày 27/11/2019 v tiếp
tc hoàn thin, nâng cao hiu lc, hiu qu thc hin
chính sách pháp lut v PCCC, Quyết định 630/QĐ-
TTg ngày 11/5/2020 ca Th ng Chính ph ban
hành Kế hoch thc hin Ngh quyết 99/2019/QH14
ca Quc hội đều nhn mnh ni dung xây dng
phong trào Toàn dân PCCC phi bảo đảm sâu rng;
gn lin vi xây dng phong trào Toàn dân bo v an
ninh T quc, với phương châm bốn ti chỗ, trong đó
xác định xây dng, nhân rộng các đin hình tiên tiến
theo hướng t nguyn, t phòng, t qun theo cm
dân cư, cụm doanh nghiệp an toàn PCCC trên s
ly lực lượng Dân phòng, lực lượng PCCC sở
chuyên ngành là nòng ct. Để tiếp tc thc hin hiu
qu Ngh quyết 99/2019/QH14 Ban Bí thư đã ban
hành Kết lun s 02-KL/TW ngày 18/5/2021 ca Ban
thư về tiếp tc thc hin Ch th s 47-CT/TW ca
Ban thư v tăng cường s lãnh đạo của Đảng đối
vi công tác PCCC; Th ng Chính ph ban
hành Quyết định s 1492/QĐ-TTg ca Th ng
Chính ph: Ban hành Kế hoch thc hin Kết lun s
02-KL/TW ngày 18/5/2021 của Ban thư v tiếp tc
thc hin Ch th s 47-CT/TW của Ban Bí thư Khóa
XI v tăng cường s lãnh đạo của Đảng đối vi công
tác PCCC.
Để phc v đắc lc s nghip phát triển đt
nước trong giai đon mi, B Công an xây dng D
án Lut Phòng cháy, cha cháy cu nn, cu h
trình Quc hội khóa XV và đã được thông qua ti k
hp th 8 vào ngày 29 tháng 11 năm 2024 vừa qua.
T nhng ch đạo sát sao của lãnh đạo B Công
an, Cc Cảnh sát PCCC&CNCH, Công an các địa
phương mỗi năm ban hành hàng chục văn bản ch đạo
công tác xây dng phong trào xây dựng Đội PCCC
sở, Dân phòng và chuyên ngành. Năm 2020, Cc
Cnh sát PCCC&CNCH ban hành Quyết định s
380/QĐ/C07-P2 ban nh Quy định phân loại Đi
PCCC sở Dân phòng. Đây là sở giúp Công
an các địa phương đánh giá, phân loại hàng năm, từ
đó, xây dựng kế hoch cng c, nâng cao chất lưng
và xây dng mới các Đội PCCC cơ sởDân phòng.
Công tác hun luyn, bi dưỡng nghip v cho lc
ợng PCCC sở Dân phòng theo quy đnh ca
Lut Phòng cháy chữa cháy được chn chnh, nâng
cao chất lượng, trong đó đc bit chú trọng các Đội
PCCC các đơn vị, cơ sở, khu dân cư trọng điểm v
cháy, nổ. Đến tháng 11/2021, đã 63/63 Công an
địa phương phối hp vi chính quyền địa phương ban
hành kế hoch t chc xây dng hình phong
trào Toàn dân PCCC bảo đảm theo ch tiêu đã đăng
kí. Toàn quốc đã xây dựng, duy trì và trin khai nhân
rng 217 hình điển hình, hoạt động hiu qu
trong phong trào PCCC; 57/63 Công an địa phương
xây dng kế hoạch, hướng dẫn các đơn vị, sở phn
đấu tr thành đơn vị điển hình tiên tiến hoc gi vng
danh hiệu điển hình tiên tiến trong phong trào Toàn
dân PCCC theo hướng dn ca Cc Cnh sát
PCCC&CNCH. Năm 2023 6.826 đơn vị đăng
tr thành đơn vị điển hình tiên tiến và gi vng danh
hiệu điển hình tiên tiến. Kết qu xét có 4.431 đơn vị
đủ điều kiện và được công nhận đơn vị điển hình tiên
tiến v PCCC…
Lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH đã hướng
dn xây dng nhiu hình hoạt động hiu qu
như: mô hình T Liên gia an toàn PCCC; Điểm Cha
cháy công cộng; Nhà tôi ba có; Khu dân an
toàn PCCC; Khu Công nghip an toàn PCCC; Nhà tôi
bình cha cháy; H gia đình an toàn phòng cháy,
cha cháy theo phương châm 4 tại ch; Hiến đất m
rng hm; Hộp thư PCCC; Phường, xã, th trn điểm
an toàn PCCC; Mô hình 4 lp v PCCC; Gia đình có
ít nht 2 li thoát nn bình chữa cháy, phương
tin thoát nạn…
Trong đó ni lên hình T Liên gia an
toàn PCCC. Đây một hình an toàn đưc sáng
to t thc tế công tác bảo đm an toàn PCCC các
khu dân cư tiềm ẩn nguy cơ cao về cy, n. T Liên
gia an toàn PCCC được thành lp bi 5 h dân liền
k nhau tr lên (bao gm h sinh sng h sinh sng
kết hp sn xut, kinh doanh hàng a d cháy, n).
Mi h gia đình được trang b ít nht 01 bình cha
cháy 01 dng c phá d (xà beng, kìm cng lc,
búa, rìu...); lắp chuông, đèn cảnh báo cháy (nút trong
nhà, 1 nút ngoài nhà). Nút n chuông báo cháy ca
các h gia đình trong tổ được liên kết vi nhau, bo
đảm khi n bt k nút nào, toàn b chuông đều kêu và
báo nhà b cháy, s c. Bên cạnh đó, mi thành viên
trong các h gia đình đều được hướng dn các bin
pháp PCCC, thoát nn cách s dng các dng c,
phương tiện PCCC...
NGUYỄN TUẤN ANH
SỐ 01, 2025 TẠP CHÍ PC&CC ĐIỆN TỬ 3
Đến nay, c nước đã xây dựng 52.566 “T Liên
gia an toàn PCCC” và 59.715 “Điểm cha cháy công
cộng”. Nhiu v cháy xy ra đã được các thành viên
T Liên gia an toàn PCCC dp tt ngay t khi mi
phát sinh, ngăn chặn được cháy ln, thit hi nghiêm
trọng. Điển hình: vào lúc 0 gi 53 phút ngày
15/01/2023, ông Nguyn Hữu Nghĩa (60 tuổi), T
trưởng T Liên gia an toàn PCCC t 8, khu ph 6,
phường Tân Hưng Thuận, qun 12 cùng các thành
viên T Liên gia an toàn PCCC người dân đã dùng
búa phá ca st, cứu người, di chuyn tài sản, đồng
thi dùng bình cha cháy xách tay dp tắt đám cháy
ti nhà dân s 222/10 t 8, khu ph 6, phường Tân
Hưng Thuận, h tr được 5 người thoát nn an toàn,
bo v được toàn b tài sản trong căn nhà...
T hiu qu ca công tác tuyên truyn, dân vn,
ly dân làm gốc, “đặt tính mng, sc khe của người
dân lên trên hết, trước hết”, phong trào Toàn
dân PCCC&CNCH đã phát trin ln mnh v cht và
ng, thc s tr tnh “cánh tay nối dài của lc
ng Cnh sát PCCC&CNCH c đơn vị, sở, khu
n cư. Toàn quc đã thành lp 80.559 Đi Dân phòng trên
tng s 103.568 thôn, (đt t l 77,7%) vi 824.184 thành
viên. Trung bình mỗi đội biên chế khong 10 thành
viên. Trong tng s Đội Dân phòng được thành lp
55.499 đội thành lập theo quy định ca Lut Phòng
cháy, cha cháy (đạt 68%); 32% s đội còn lại được
thành lp t các lực lượng: bo v dân ph (6.261
đội), Công an xã bán chuyên trách (2.946 đi), dân
quân t v (2.122 đội) và các lực lượng khác (13.731
đội). V Đi PCCC cơ sở, đã thành lp 325.087 đi trên
tng s 340.945 cơ s thuc din phi thành lp
Đi PCCC cơ s (chiếm 95,35%) vi 2.321.061 thành
viên. Trung bình mỗi đội biên chế khong 07 thành
viên. V Đội PCCC chuyên ngành đã thành
lp 460 đội/ 634 sở chuyên ngành (đạt t l
72,5%), vi 8.540 thành viên (trung bình mỗi đội
biên chế khong 18 thành viên). Trong tng s Đội
chuyên ngành có 132 đội hoạt động theo chế độ
chuyên trách (chiếm 28,7%); 328 đội hoạt đng theo
chế độ không chuyên trách (chiếm 71,3%).
194 đội được thành lp ti các khu công nghip,
khu chế xut, khu ng ngh cao, cm ng
nghip; 19 đội được thành lp các cng hàng
không; 247/460 đội được thành lp tại các sở như
kho xăng dầu, công ty chế biến khí, du m, công ty
nhiệt điện...
Trong những năm qua, các lực lượng PCCC ti
ch đã trở thành nòng ct trong công tác
PCCC&CNCH các cơ quan, đơn vị, doanh nghip,
khu dân cư. Hàng năm, lực lượng này đã phát hin và
dp tt kp thi trên 50% tng s v cháy xy ra, góp
phần ngăn chặn cháy ln, gây thit hi nghiêm
trng. Trong nhiu v cháy, CNCH phc tạp người
dân đã tình nguyện “kề vai, sát cánh” cùng lực lượng
Cảnh sát PCCC&CNCH lao vào đám cháy, công trình
sập đổ cứu người, cu tài sn; mang thức ăn, nước
ung tiếp sc cho lực lượng Cnh sát PCCC&CNCH
hoàn thành nhim v. Điển hình như: vụ cháy ti ngõ
29/70 Khương Hạ, Thanh Xuân, Nội làm 56 ngưi
chết, 37 người b thương, nhiều người dân Đội
Tình nguyện cứu Fas Angle đã cùng lực ng
Cnh sát PCCC&CNCH gii cu hàng chục người
mc kẹt trong đám cháy, đưa những người thương
vong ra ngoài. Nhiu tấm gương quần chúng nhân
dân dũng cảm cứu người trong nhng tình hung
cháy, s c, tai nn nguy cấp được được người dân
tôn xưng những “người hùng thm lặng”, được
lãnh đạo Đảng, Nhà nước khen thưởng (anh Nguyn
Đức Chính - Nam Định được Ch tch nước cảm ơn,
khen ngi v nh động dũng cảm nhy t cu Thnh
Long với độ cao gần 30m để cu mt n sinh lp 8
đang chới vi trong dòng nước chy xiết, đưa vào bờ
an toàn; anh Trung Văn Nam, Hoàng Mai, Ni
khi phát hin người mc kẹt trong đám cháy nhà
n, đã không quản ngi nguy him, tiếp cận đám cháy
cu sng cháu 14 tuổi được Phó Th ng Chính
ph tng Bng khen…); anh Ngô Văn Khanh Ngô
Quốc Trung được Trung ương Đoàn tặng huy hiu
Tui tr dũng cảm... v thành tích cu sng nn nhân
trong v sp cu Phong Châu (Phú Th)...
T nhng n lc ca lực lượng Cnh sát
PCCC&CNCH, phong trào Toàn dân PCCC&CNCH
đã ăn sâu, bám rễ trong nhân dân, tr thành mt b
phn không th thiếu ca lực lượng PCCC&CNCH
Vit Nam. Nhng hoạt động ca phong trào Toàn
dân PCCC đã góp phần đắc lc kéo gim s v
thit hi do cháy, n, tai nn s c gây ra, đóng góp
vào thành qu chung ca s nghip gi gìn an ninh
trt t, an sinh xã hội. Đây cũng là kết qu c th ca
vic gi vng lòng n, y dng thế trn lòng
dân trong công tác PCCC&CNCH.
3. Trong thi gian tới, đ tiếp tc xây dng
và gi vng thế trn lòng dân trong ng c
PCCC&CNCH đáp ứng đưc yêu cu ca nh hình
mi, Công an các đơn vị, địa phương cần trin khai
thc hin tt mt s bin pháp ng tác sau:
Mt là, đẩy mnh công tác tuyên truyn ph
biến pháp lut kiến thc PCCC&CNCH làm
chuyn biến v nhn thc ca các cp, các ngành
NGUYỄN TUẤN ANH
SỐ 01, 2025 TẠP CHÍ PC&CC ĐIỆN TỬ 4
trong công tác PCCC&CNCH, chuyn t ý thc t
phát thành t giác trong vic t chc thc hin công
tác PCCC&CNCH tại sở, khu dân cư… theo
nguyên tc mi hoạt động PCCC phi thc hin
gii quyết ti chỗ. Để làm tt vic này, lực lượng
Cnh sát PCCC&CNCH cn phi hp tt với các
quan thông tin đại chúng, quan văn hóa thông tin
và các cơ quan tuyên truyền ca B Công an tích cc
tuyên truyền công tác PCCC&CNCH đặc bit vào
dịp cao điểm v PCCC... Thường xuyên nghiên cu,
đổi mi v phương thức, nâng cao chất lượng v ni
dung, hướng vào nhng ni dung, ch đ thiết thc
vi li ích của người n, nhm giúp cho người dân
thy trách nhiệm, nghĩa vụ ca mình trong vic
PCCC để bo v tính mng, tài sn ca chính mình.
Hai là, Ban Giám đốc Công an các tnh, thành
ph trc thuộc Trung ương đề xut y ban nhân dân
tnh, thành ph trc thuộc Trung ương chỉ đạo các
cp, các ngành cng c, kin toàn Ban ch
đạo PCCC các cấp; đánh giá thc trng phong trào
Toàn dân PCCC&CNCH; chn chnh công
tác PCCC&CNCH ti những sở trọng điểm v
cháy, n; ch đạo y ban nhân dân các cp, các ngành
thường xuyên t chc các đợt kim tra nghip
v PCCC&CNCH đối vi lực lượng PCCC sở
Dân phòng; trin khai thc hin tt Quy chế dân ch
sở, bảo đảm cho “dân biết, dân bàn, dân làm, dân
kim tra, dân giám sát, dân th hưởng” trong ng
tác PCCC&CNCH; đ xut xây dng nhân rng
các hình phong trào Toàn dân PCCC&CNCH phù
hp lòng dân, va sức dân để thu hút s ng h
tham gia tích cc của người dân; hằng năm tổng kết,
đánh giá kết qu hoạt động của các mô hình đểkế
hoch y dng, nhân rng nâng cao chất lượng
hoạt động ca lực lượng PCCC cơ sở và Dân phòng.
Ba là, Cnh sát PCCC&CNCH cần bám sát địa
n, sở phát hin, bi dưỡng nhng nhân t mi,
những điển hình trong phong trào Toàn
n PCCC&CNCH của c sở, khu dân để kế
hoch nhân rng trên toàn quc; nghiên cu c bin
pháp nâng cao chất lượng, hiu qu phong trào Toàn
n PCCC&CNCH trong điều kin kinh tế th trường
trong mi quan h giữa người s dụng lao động
người lao động; tp trung m công tác dân vn, xây
dng lc lượng PCCC ti ch những khu dân cư tp
trung và cơ s trng đim; phi hợp cùng các cơ quan
chức năng xây dựng chế độ chính sách cho lực lượng
này; làm tốt công tác thi đua khen thưởng nhng tp
th, nhân thành tích xut sc trong phong trào
Toàn dân PCCC&CNCH để động viên, khích l lan
ta phong trào.
Bn là, phát động các phong trào t qun v
PCCC&CNCH lng ghép vi nhim v gi gìn trt t
an toàn hội các khu dân cư, các sở sn xut, kinh
doanh, dch v, to cho phong trào sc lan ta rng
rãi; phi hợp cùng các đoàn th như: Công đoàn,
Đoàn Thanh niên, Hội Ph n, Hi Cu chiến binh...
t chc các hoạt động PCCC&CNCH thiết thc trong
đoàn viên, hội viên, đưa vic ph biến, trao đổi nh
hình công tác PCCC vào các bui sinh hot, t chc
các đợt ký cam kết đảm bo an toàn PCCC giữa đoàn
th và hi viên.
Năm là, y dng lực lượng Cnh sát
PCCC&CNCH tht s trong sch, vng mnh làm
nòng ct trong công tác PCCC&CNCH, nhân dân
phc v; làm tt công tác phòng chống tham nhũng,
tiêu cc trong ni b làm cho dân tin, dân yêu, dân
ng hộ, dân giúp đỡ; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng
ngun lc cán b, chiến s Cnh sát PCCC&CNCH
gii v lý luận và chuyên môn, “tâm trong ng”
hết lòng, hết sc phc v nhân dân, phng s T quc,
góp phần vun đắp, xây dng, gi vững “thế trn lòng
dân” trong công tác PCCC&CNCH trong nền an
ninh và nn quc phòng toàn dân.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ban thư Trung ương Đảng (2015), Chỉ
thị số 47-CT/TW ngày 25/6/2015 về tăng cường sự
lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCCC, Hà Nội.
2. Chính ph(2020), Nghị định s 136/2020/-
CP ngày 24/11/2020 quy đnh chi tiết một số điu
biện pháp thi hành Luật Phòng cháy chữa cy và
Lut Sửa đi, bổ sung một sđiều ca Lut Phòng cy
và chữa cháy, Ni
3. Chính phủ (2024), Ngh đnh số 50/2024/-
CP ny 10/5/2024 sửa đổi, bổ sung một số điu của
Nghđịnh số 136/2020/-CP ny 24/11/2020 quy
đnh chi tiết một số điu biện pháp thi hành Lut
Phòng cháy và chữa cháy Luật Sửa đi, bsung mt
s điu của Luật Phòng cy và chữa cháy và Nghị định
s83/2017/-CP ny 18/7/2017 của Chính phủ quy
đnh vcông c cứu nạn, cứu hộ của lực lượng Png
cháy và chữa cy, Hà Nội.
4. Quốc hội (2001), Luật Phòng cháy và chữa
cháy, Hà Nội.
5. Quốc hội (2013), Luật Sửa đổi, bổ sung một
số điều của Luật Phòng cháy và chữa cháy, Hà Nội.
\