Phòng Và Trị Bệnh
Trong Quá Trình Nuôi
Heo Nái
A.Nguyên Tắc Phòng Bệnh Trong Chăn Nuôi Heo
Nguyên tắc quan trọng trong chăn nuôi là "phòng bệnh hơn chữa bệnh". Vì
vậy muốn hạn chế được bệnh tật, đảm bảo đạt hiệu quả kinh tế cao. Người
chăn nuôi cần lưu ý những việc sau:
1. Vận chuyển heo
- Chỉ nên nhận heo khi trời mát (sáng sớm hoặc chiều mát).
- Phương tiện vận chuyển phải rộng, thoáng và an toàn.
- Không vận chuyển số lượng lớn heo trên cùng một xe. Nếu có nhiều loại
heo khác nhau (đực, cái, lớn, nhỏ) thì cần phải ngăn riêng từng loại.
- Khi vận chuyển đường dài dưới trời nắng nóng thì cần:
+ Bỏ nước đá vào sàn xe
+ Hạn chế cho xe nghỉ dọc đường, nhất là lúc xe vừa mới chạy. Khi thật cần
thiết thì cho xe đậu vào nơi có bóng mát, thoáng gió. Tuyệt đối không tắm
heo dọc đường.
+ Chỉ nên cho heo ăn rau trong quá trình vận chuyển.
Ngoài ra để hạn chế stress khi vận chuyển có thể sử dụng Combisstress
1cc/100kg thể trọng.
2. Nhận heo vào trại
- Đối với heo con: dùng bàn tay trái đỡ ngực (ngay phía sau chân trước), tay
phải giữ chân sau để bắt heo.
- Đối với heo có trọng lượng lớn: tay trái đỡ ngực, tay phải nắm gốc đuôi.
Nếu heo quá nặng cần 2 người thì làm theo cách sau: tay trái của 2 người nắm
lấy nhau để đỡ ngực, tay phải của 1 người nắm gốc đuôi, tay phải của người
kia đỡ phần mông. Tốt nhất nên có hành lang để lùa heo.
- Nuôi cách ly ở khu vực riêng từ 15 - 20 ngày trước khi nhập đàn. Nên phân
biệt khu vực nuôi hoặc chuồng nuôi cho các heo có độ tuổi khác nhau.
- Ngày đầu cho heo ăn khoảng ½ định lượng, ngày thứ 2 là ¾ và ngày thứ 3
cho heo ăn đúng khẩu phần. Bổ sung thêm premix khoáng - vitamin để tăng
sức đề kháng cho gia súc.
- Hòa tan vitaminC vào nước cho heo uống tự do. Sử dụng nước uống sạch,
không dùng nước ao hồ tù đọng hoặc nước giếng có hàm lượng sắt cao.
3. Vệ sinh chuồng trại và thiết bị chăn nuôi
- Cần giữ cho chuồng trại luôn khô ráo, thông thoáng, đủ ánh sáng. Mát về
mùa hè và ấm vào mùa đông.
- Định kỳ 7 - 10 ngày phun thuốc tiêu độc sát trùng chuồng nuôi, máng ăn,
uống và các dụng cụ chăn nuôi khác như: cuốc, xẻng, ủng, quần áo bảo hộ.
Sau mỗi đợt nuôi phải vệ sinh tiêu độc chuồng trại và để trống chuồng khoảng
3 - 5 ngày trước khi nuôi lứa mới.
- Phân rác và chất thải trong chuồng cần được thu gom thường xuyên để
chuồng trại luôn sạch sẽ. Cần có hầm xử lý chất thải (Biogas) để tránh gây ô
nhiễm môi trường làm ảnh hưởng đến sức khỏe vật nuôi và cộng đồng.
Ngoài ra, chuồng nuôi và khu vực xung quanh chuồng thường có một số côn
trùng như: ruồi, muỗi,…có khả năng làm lây truyền bệnh. Do đó, để hạn chế
người chăn nuôi có thể sử dụng ICONE hòa nước để phun xịt.
B. Một Số Bệnh Thường Gặp
I. Bệnh Viêm Tử Cung:
Thường xảy ra sau khi sinh 1-5 ngày.
1.Nguyên nhân:
- Bị nhiễm trùng khi phối giống do: Dụng cụ thụ tinh, tinh nhiễm khuẩn, thao
tác thụ tinh không đúng kỹ thuật, không vệ sinh vùng âm hộ của heo nái khi
phối, heo đực bị viêm niệu quản (khi phối trực tiếp).
- Bị nhiễm trùng khi sanh do: Chuồng trại thiếu vệ sinh, dụng cụ, tay không
sát trùng, đỡ đẻ không đúng kỹ thuật, heo con quá lớn khi đẻ gây xây xát, kế
phát của bệnh sót nhau.
2. Triệu chứng:
Heo sốt 40-41 0C, kém ăn hoặc bỏ ăn, chất nhầy và mủ chảy ra ở âm hộ trắng
đục hôi thối.
3. Điều trị:
- Dùng một trong những loại kháng sinh sau:
+ Ampicillin: 2 g/ngày;
+ Penicillin: 3-4 triệu UI/2 lần/ngày;
+ Tylan: 7-8 mg/kg trọng lượng/ngày; Septotrim 24% 1 cc/15 kg trọng
lượng/ngày.
Để tăng sức đề kháng và mau lành ta dùng thêm:
+ Anagin: 2 ống 5cc; Vitamin C: 2 g/ngày;
+ Dexamethasol: 5-10 mg/ngày.
- Thụt rửa tử cung bằng thuốc tím 0,1% ngày 1 lần từ 2-4 lít, sau khi thụt rửa
30 phút dùng Penicillin 2-3 triệu UI bơm vào tử cung.
II. Bệnh Viêm Vú:
1. Nguyên nhân: Vú bị xây xát dẫn đến nhiễm trùng (do răng heo con cắt
không sát, chuồng trại thiếu vệ sinh), kế phát bệnh viêm âm đạo, tử cung, sót
nhau dẫn đến viêm vú, sữa mẹ quá nhiều, heo con bú không hết dẫn đến viêm
vú.
2. Triệu chứng: Heo sốt cao 40-410C, bỏ ăn, phân táo, vú sưng, nóng, đỏ,
đau, vú viêm không cho sữa, vắt sữa thấy lợn cợn màu trắng xanh vàng. Heo
con bú sữa viêm bị tiêu chảy.
3. Điều trị:
- Nếu kế phát bệnh viêm âm đạo tử cung, sót nhau ta phải
điều trị.
- Dùng thuốc kháng sinh và tăng sức đề kháng tương tự bệnh viêm tử cung.
- Chườm lạnh vú viêm để giảm hiện tượng viêm đồng thời vắt bỏ sữa bị viêm.
- Khi đã hồi phục để tăng khả năng cho sữa: Chườm nóng bầu vú, chích
Oxitocin: 10 UI/ngày, 3-4 ngày, dùng chế phẩm có chứa Thyroxine, khoáng,
vitamin bổ sung cho nái.
Chú ý: Ta nên chích kháng sinh vào quanh gốc vú hoặc tĩnh mạch để bệnh
mau lành.
III. Bệnh Mất Sữa:
Thường xảy ra từ 1-3 ngày sau sanh.
1. Nguyên nhân: Kế phát bệnh viêm vú, bệnh viêm tử cung, sót nhau, suy
dinh dưỡng lúc mang thai, đặc biệt thiếu can xi, năng lượng, Vitamin C, suy
nhược một số cơ quan nội tiết.
2. Triệu chứng: Vú căng nhưng không có sữa, sau đó teo dần, không sốt
hoặc sốt cao (kế phát bệnh viêm vú, viêm tử cung, sót nhau), dịch nhầy chảy
ra ở âm môn, đi đứng loạng choạng, có khi bị bại liệt, lượng sữa giảm dần rồi
mất hẳn.
