Quy trình nuôi tôm sú, tôm thẻ chân trắng thâm canh -
bán thâm canh
Dựa trên nền tảng quy trình nuôi tôm thâm canh - bán thâm
canh (TC-BTC) mà các ban, ngành chuyên môn Sở Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn khuyến cáo;
Trên cơ sở trao đổi, học hỏi kinh nghiệm sản xuất của các hộ
nuôi thành công trong tình hình bệnh dịch của nhiều năm
trước và trong năm 2011;
Để giúp người nuôi hạn chế đến mức thấp nhất những rủi ro
do dịch bệnh Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Bạc
Liêu khuyến cáo quy trình nuôi tôm TC-BTC đang áp dụng
thành công cho đối tượng tôm sú, tôm thẻ chân trắng như
sau:
1.Cải tạo ao:
1.1 Xử lý đáy ao:
Sau mỗi vụ nuôi, cải tạo lại ao đầm nhằm loại bỏ các chất
thải tồn lưu ra khu vực ao chứa chất thải, gia cố mái bờ xử lý
triệt để rò rỉ. Đối với những ao nuôi trước đây có sử dụng các
loại hoá chất, thuốc trừ sâu, hoặc nuôi nhiều vụ liên tục, nên
cày xới đáy ao, phơi khô, sau đó lọc nước ngâm đáy ao
khoảng 3 - 5 ngày hút nước ra ngoài và phơi đáy cho đến khô
nứt nẻ. Kiểm tra pH đáy ao, nếu pH> 6 bón vôi CaO hay
CaCO3 từ 70 - 100 kg/ 1000 m2, nếu pH<5 thì bón vôi CaO
với liều lượng từ 100 - 150 kg/1000 m2.
Chú ý: Không nên san ủi đáy ao quá sâu (> 1,8 m) dễ dẫn đến
ao nuôi có độ pH thấp do gặp tầng sinh phèn, tôm nuôi chậm
lớn do khó lột xác.
1.2 Lọc nước:
Cấp nước vào ao lắng rồi chuyển qua đầy ao nuôi bằng máy
bơm hoặc cống. Cần có túi lọc bằng vải kate để hạn chế tối
đa tôm, cá tạp xâm nhập vào ao.
- Tránh lấy nước trong các trường hợp sau:
+ Nguồn nước nằm trong vùng có dịch bệnh.
+ Nước có hiện tượng phát sáng vào ban đêm.
+ Nước có nhiều váng bọt, màng nhầy, nhiều phù sa đen lơ
lững.
+ Không lấy nước khi thủy triều đang lên. (Nên lấy nước bắt
đầu bình để hạn chế các chất phù sa lơ lững vào ao).
- Nên lấy nước vào ao nuôi qua hệ thống ao lắng, ao chứa vì:
+ Nước ở đây đã được lắng lọc phù sa và các loại rong tảo
tạp, cá tạp.
+ Nguồn nước lưu giữ trong ao lắng, ao chứa được lấy vào
trước đó 10 - 15 ngày, các mầm bệnh tiềm ẩn trong môi
trường sẽ giảm do không tìm được ký chủ trung gian.
1.3 Xử lý nước:
Sau khi lấy đủ mực nước trong ao, để ổn định 2 - 3 ngày.
Những hộ diện tích ít không có hệ thống ao lắng, ao chứa cần
để ổn định nước trong ao 10 - 20 ngày) tiến hành diệt giáp
xác bằng sản phẩm chuyên dùng trong nuôi thủy sản (không
chứa các chất cấm sử dụng theo quy định của Bộ Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn). Sau 1 - 3 ngày chạy quạt
đều, trung bình ngày 4 - 6 giờ để kích thích cho trứng, ấu
trùng cá tạp có trong nước nở hết và tiến hành diệt tạp, sử
dụng Saponin 15 - 20 kg/1.000 m3 nước. Sau 3 - 5 ngày tiến
hành diệt khuẩn, sản phẩm được sử dụng nhiều là Iodine,
Virkon, Finishnano…(sử dụng lúc 8 giờ hoặc 16 giờ).
1.4 Gây màu nước:
Thực hiện gây màu nước sau khi đã diệt khuẩn từ 3 - 7 ngày.
Đây là khâu quan trọng nhằm tạo nguồn thức ăn tự nhiên
trong ao nuôi. Gây màu tốt giúp ổn định môi trường nước,
hạn chế được tôm bị sốc giúp tăng tỉ lệ sống: sử dụng vôi
Dolomite hoặc CaCO3: 15 - 20 kg/1.000 m3 kết hợp sử dụng
phân gây màu chuyên dùng như TA-ALGAUP: 20 kg/1.000
m3, hoặc sử dụng phân vô cơ NPK, DAP (2 - 3 kg/1.000 m3)
hoặc sử dụng theo phương pháp truyền thống: sử dụng cám
gạo, bột đậu nành nấu chín, ủ chua (2 - 3 kg/1.000 m3) sử
dụng liên tục 3 - 5 ngày. Kiểm tra độ trong khi đạt 30 - 40 cm
thì tiến hành cấy vi sinh.
Mục đích cấy vi sinh là để phân hủy các cặn hữu cơ lơ lững,
các xác tảo chết tích tụ do dùng hóa chất diệt khuẩn trước đó,
đồng thời tạo nguồn vi khuẩn có lợi giúp môi trường ao nuôi
ổn định, tạo điều kiện cho tôm nuôi phát triển tốt ngay từ
đầu. Tiến hành kiểm tra lại các yếu tố môi trường nếu nằm
trong ngưỡng thích hợp: pH: 7,5 - 8,5 dao động trong ngày
không quá 0,5: độ kiềm ≥ 70, độ mặn < 30 ‰, các chỉ tiêu
H2S, NH3...= 0 thì tiến hành thả giống.
2. Phương pháp chọn và thả giống:
2.1 Chọn giống
Tôm giống tốt sẽ cho tỷ lệ sống cao, tăng trưởng nhanh,
kháng bệnh tốt. Cần áp dụng các bước sau:
a. Chọn bằng cảm quan qua các đặc điểm như:
Kích cỡ, màu sáng, sắc tố thể hiện rõ, đôi râu khép lại, các
đốt bụng thon, dài, cơ bụng căng đầy, thịt đầy vỏ, đầu và thân