Ủ Ệ
Ạ Y BAN NHÂN DÂN HUY N KRÔNG ANA Ụ PHÒNG GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
TÊN SÁNG KI N:Ế
Ộ Ố Ệ Ạ Ể
Ẻ ƯỜ Ầ
Ữ Ạ M T S BI N PHÁP PHÁT TRI N NGÔN NG M CH L C NG M M NON EANA CHO TR 5 – 6 TU I L P LÁ 3 TR Ọ
Ổ Ớ Ộ Ể Ạ Ệ Ể THÔNG QUA B MÔN LÀM QUEN VĂN H C TH LO I TRUY N K
Lĩnh v cự
: Chuyên môn
ọ
ả
ị ả ế
ặ
H và tên tác gi
: Đ ng Th H i Y n
ườ
Đ n vơ ị
: Tr
ng MN Ea Na
1
Ụ Ụ M C L C
ứ ấ ở ầ ầ * Ph n th nh t: M đ u...........................................................................3
ặ ấ I. Đ t v n đ :
ụ II. M c đích nghiên c u:
ầ ả ứ * Ph n th hai: Gi ế ấ i quy t v n đ
ơ ở ậ ủ ấ I. C s lí lu n c a v n đ
ự ấ ạ II. Th c tr ng v n đ
ế ả ả ề ...........................................................................................3 ứ ..........................................................................5 ề.........................................................6 ề.....................................................................6 ề...............................................................................8 ề ................................11 ế ấ i quy t v n đ i pháp đã ti n hành gi III. Các gi
ả Gi i pháp 1..............................................................................................11
ả Gi i pháp 2..............................................................................................12
ả Gi i pháp 3...............................................................................................15
ả Gi i pháp 4..............................................................................................17
ả Gi i pháp 5..............................................................................................19
ả Gi i pháp 6...............................................................................................20
ớ ủ ả IV. Tính m i c a gi i pháp
ệ ế ả ủ V. Hi u qu c a sáng ki n kinh nghi m
ứ ế ầ ậ ế * Ph n th ba: K t lu n, ki n ngh
ế I. K t lu n
ế II. Ki n ngh
ụ ệ * Danh m c tài li u tham kh o
ủ ộ ồ ế ấ ậ ng *Nh n xét c a h i đ ng sáng ki n c p tr
2
ủ ộ ồ ế ấ ậ ......................................................................21 ệ ...............................................21 ị.........................................................22 ậ ...............................................................................................22 ị ............................................................................................24 ả ................................................................25 ườ ......................................26 ệ .........................................27 Nh n xét c a h i đ ng sáng ki n c p huy n
Ế Ệ SÁNG KI N KINH NGHI M
ệ M t s bi n pháp nâng cao hi u qu giáo d c l y tr làm trung
ổ ạ ớ ườ ầ ộ ố ệ ẻ tâm cho tr 5 – 6 tu i t i l p Lá 1, tr ả ẻ ụ ấ ng M m non Ea Na .
ứ ấ ở ầ ầ Ph n th nh t: M đ u
ề ặ ấ I. Đ t v n đ .
Lý do lý lu n:ậ
ấ ụ ệ ố
ệ ầ ầ ở ầ ụ
ộ ể ẻ ừ ự ổ ế ụ ụ em t
ả
ầ ậ ẽ ề ọ ẻ
ạ ỗ ề ả ẻ ể i hi u qu cao khi có s h tr tr trên s
ạ
ướ ụ ầ
ể
ẻ ị ẩ ọ ớ vào h c l p 1].
ạ ộ ậ ạ ẻ ị ả ẩ i c a ngày mai chính vì v y mà t
Tr ả ể ụ ố
ạ ộ ữ ự
ẩ ự ự ệ ồ
ề ấ
ỉ ạ ụ ẽ
ề ắ
ớ ụ ộ ướ ụ ừ
ế ế ạ ạ ố Giáo d c m m non là n c thang kh i đ u trong h th ng giáo d c qu c ệ ưỡ ng, chăm sóc và giáo dân. Giáo d c m m non th c hi n nhi m v nuôi d ổ ẻ ỗ ụ ba tháng tu i đ n sáu tu i. Song m i tr là m t cá th riêng d c tr ư ặ ệ t, chúng khác nhau v m i m t nh hoàn c nh gia đình, văn hóa và tâm bi ế ứ em s có nhu c u và h ng thú, cách ti p thu khác sinh lý. V y nên m i tr ơ ằ ơ ọ ọ ư nhau nh ng chúng đ u có th thành công. Tr “H c b ng ch i, ch i mà h c” ệ ự ướ ự ỗ ợ ẻ ở ưạ ẽ ng m , d theo h s mang l ệ ữ ụ ậ ề ả ứ T i Đi u 22, Lu t Giáo d c h ng thú và nh ng gì tr thích tr i nghi m. [ ẻ ụ ủ c ta xác đ nh; M c tiêu giáo d c m m non là giúp tr 2005 c a n phát ế ố ầ ữ ề ể ệ ấ tri n v th ch t, tình c m, trí tu , th m mĩ, hình thành nh ng y u t đ u ẻ ủ em hôm nay là tiên c a nhân cách, chu n b cho tr ỉ ế ớ ủ i [Đ i h i Đ ng khóa IX đã ch th gi ạ ầ ụ rõ: Giáo d c và đào t o là qu c sách hàng đ u, phát tri n giáo d c đào t o ạ ệ ệ ọ ộ là m t trong nh ng đ ng l c quan tr ng thúc đ y s nghi p hóa hi n đ i ị ạ ườ ấ ướ i]. [T i ngh hóa đ t n c, là đi u ki n phát huy ngu n nhân l c con ng ọ ụ ệ ế quy t TW2 Ban ch p hành TW khóa VIII đã ch rõ nhi m v quan tr ng ươ ổ ạ ủ c a ngành giáo d c và đào t o là: Đ i m i m nh m ph ng pháp giáo ế ụ ố ụ ệ ề ạ d c và đào t o, kh c ph c l i truy n th m t chi u, rèn luy n thành n p ườ ọ ươ ủ ạ ư c áp d ng các ph i h c. T ng b duy sáng t o c a ng t ng pháp giáo ọ ệ ệ ươ ụ ng ti n hi n đ i vào quá trình d y h c]. d c ti n ti n và ph
Theo ý ki n các chuyên gia t
ậ ả ế ừ
ấ ạ ề ằ ứ
ụ ủ ộ ư ệ
ế ệ ẻ ẽ ưở ị s tr
ể ẻ Th h tr ươ
ấ ướ ượ ế
ủ ng lai c a đ t n ậ t ti p c n và áp d ng đ ữ ể
ườ ự ủ ụ ề ướ ẻ ằ ụ ẻ ấ
ầ i [Module m m non 1d thì các nhà giáo ụ ề ế ộ ậ ố ụ ấ ể d c đ u ph i th a nh n m t đi u r ng; Cách ti p c n t t nh t đ giáo d c ẻ ươ ẻ ự ọ ạ tr đó là l y tr làm trung tâm và ng d ng các ph ng pháp d y h c tích c c ằ ả ẩ ự ả nh m thúc đ y s phát tri n, tính ch đ ng, kh năng t duy ph n bi n và ề ủ ả ế ấ ẳ i quy t v n đ c a tr ]. gi ng thành và kh ng đ nh ủ ữ ả ượ ế c b n thân là nh ng ch nhân t đ c n u ngay bây ươ ế ụ ữ ờ ng pháp i giáo d c bi gi , nh ng ng c ph ạ ữ ừ ơ ậ ọ nh ng d y h c tích c c, kh i d y và phát tri n nh ng ti m năng ngay t ẻ ờ ỳ ầ th i k đ u c a tr b ng cách giáo d c tr theo h ng “L y tr làm trung tâm”.
ự ễ Lý do th c ti n:
ể ạ ượ ệ ế ả ạ Đ đ t đ
3
ụ ố ạ ề ệ ủ ụ ế ở c hi u qu cao trong [K ho ch giáo d c s 15/KHSGDĐT ạ ngày 23 tháng 02 năm 2017 c a S Giáo d c và Đào t o v vi c k ho ch
ầ ự ườ ấ ề “Xây d ng tr
ộ
ấ ượ ụ ủ ọ
ể ạ ế ị ầ ế ụ ụ
ạ ộ ẻ ầ ẻ ng m m non l y tr làm trung tâm” giai ố ng giáo d c. [Nhi m v năm h c 2018 – 2019 c a ngành ươ ng ướ ng ấ ượ ng trong ch t các ho t đ ng cho tr theo h
ẻ tri n khai chuyên đ đo n 2016 – 2020]. Không ai khác là đ i ngũ giáo viên đây chính là nhân t ệ ụ quy t đ nh ch t l ệ ề ự ọ h c m m non là ti p t c th c hi n n n giáo d c có ch t l ứ ố ớ ổ ụ ch c t trình giáo d c m m non m i, t ấ l y tr làm trung tâm].
ế ụ ấ ượ ng giáo d c thì tr
ả ề ỏ ề ụ ệ
ệ ẻ ớ ỹ t tình yêu ngh m n tr
m i có th ầ ứ ườ ể ượ ặ ự ỗ ộ
ề ế ộ ổ ỗ ứ ả ề ể ẻ ệ ệ
ả ậ
ỗ ẻ ư ỗ ứ ứ ọ ầ ứ ẻ ề đ u có th
ế ọ ự ướ ấ ố c h t ph i nâng cao ch t Mu n nâng cao ch t l ữ ộ ượ i v chuyên môn, v ng vàng v nghi p v , có ng đ i ngũ giáo viên gi l ệ ụ ư ạ ấ ạ ứ ố ẩ t, có tác phong, k năng nghi p v s ph m chuyên sâu, ph m ch t đ o đ c t ể ẻ ầ ế ầ ữ g n gũi tr không nh ng th c n nhi ủ ừ ể c đ c đi m tâm sinh lý c a t ng đ tu i, tính cách, nhu c u h ng thú hi u đ ể ẻ ở ệ ủ cách th c hi n c a m i cá th tr . B i “M i đ a tr là m t con ng i riêng ấ t”, chúng khác nhau v th ch t, tình c m trí tu và tâm lý, văn hóa, tôn bi giáo, hoàn c nh gia đình. Chính vì v y mà m i tr em có nhu c u h ng thú, ể ế cách h c và cách ti p thu ki n th c riêng, nh ng m i đ a tr thành công trong m i lĩnh v c.
ộ ệ ự ườ
ấ ạ ầ ụ ươ ầ ụ ng M m non Ea Na. Đ i ngũ giáo viên đã th c hi n đ ẻ
ự ộ
ụ ố ợ ạ T i tr ớ ng trình giáo d c m m non m i theo k ho ch giáo d c “L y tr ệ ạ ộ ặ
ụ ệ
ẻ
ự ễ t th c, th c ti n ch a đ t đ
ứ ổ ọ ả ệ
ệ ổ ứ ẻ ạ ấ ướ ố ng m t chi u, cô h
ư ề ầ ít đ
ẻ ộ ố ộ ạ ệ ượ ụ ệ ượ c ế làm ữ t ng d ng công ngh thông tin và khai thác nh ng thông tin ợ ế t th c m t cách h p lý và ằ ẽ ữ ế ẹ ẻ t ph i h p ch t ch gi a cha m tr nh m nuôi ả ọ ự ẻ ng chăm sóc giáo d c tr . Song trong cách l a ch n bi n pháp, gi i pháp, ượ ứ ự ạ ộ c tích c c, h ng thú phát huy đ ế ư ạ ượ ự c ạ ộ ẻ ướ ch c các ho t đ ng theo h ng l y tr làm trung ề ướ ề ẫ ng d n nhi u, ủ ạ ả ể ệ c trao đ i, ch a m nh d n th hi n nhu c u c a b n ỉ ặ ự c các nhi m v ho c ch
ự ch ụ ế ứ trung tâm”. Bi ụ ằ ạ trên m ng nh m áp d ng vào các ho t đ ng thi mang tính giáo d c cao. Bi ưỡ d ứ hình th c t ch c các ho t đ ng cho tr ạ ộ ư trong m i ho t đ ng còn lúng túng ch a thi ớ hi u qu cao so v i vi c t tâm. Đa s giáo viên còn d y tr theo h ượ ổ nói nhi u, tr ợ ẻ thân, vì m t s giáo viên s tr không th c hi n đ ọ ố s mà giáo viên đã l a ch n.
ị ề ươ ụ Ch
ế ươ ẻ ấ
Theo Ti n sĩ Phan Th Thu Hi n: [ ng trình l y tr ứ làm trung tâm. Có nghĩa là nó đ ầ ầ ượ ủ ệ ả
ẻ ượ đ
ẽ ạ ng trình này s t o c h i cho tr ệ ơ ộ ể ể ưỡ ọ i s phát tri n trí tu mà còn nuôi d
ớ ự ả ộ ủ ế ẻ ấ ng trình giáo d c m m non ộ ố c xây t là m t ch t ẻ ự ự d ng d a trên h ng thú, nhu c u, kinh nghi m và kh năng c a tr . ệ ươ c phát tri n toàn di n, không Ch ỉ ồ ch chú tr ng t ng tâm h n, phát ể ể tri n th ch t và kh năng giao ti p xã h i c a tr .]
ấ ắ
ạ ộ ừ [Nguyên t c ho t đ ng l y tr ụ ứ
ấ ụ
ự ữ ể ỡ ẻ làm trung tâm là quá trình; Chăm sóc ẻ ủ ả nhu c u, kh năng, h ng thú c a tr . Trong quá ẻ ủ ự ậ ự l p c a tr , ọ trong m i quá “thang đ ”, “đi m t a” cho tr
4
ầ giáo d c xu t phát t ẻ ụ trình giáo d c tr , nhà giáo d c luôn phát huy tính tích c c, t ẻ ườ ỗ ợ i h tr vai trò là ng gi ạ ộ trình ho t đ ng.]
ớ ậ ạ ả ứ
ổ ạ ấ ể ệ
ư ơ
ự ướ ẻ ườ th ệ
ả ạ ộ ọ ự ả ọ ệ
ư ầ ặ ư
ơ ậ ầ
ự ế ủ
ể ư ỗ ữ ỏ
ư ế ể ơ
ượ ầ
ề ẻ ậ ỗ
ừ ế ề ệ ọ
ế ẻ ầ 5 – 6 tu i, tôi nh n th y đ u Là giáo viên đ ng l p gi ng d y tr ả ạ ộ ố ẻ ố ẻ ọ còn nhút nhát, m t s tr năm h c đa s tr ch a m nh d n th hi n kh ủ ơ ng ch i năng thao tác c a mình trong các quá trình ch i và h c, tr ể ệ ặ ắ theo b t ch c giáo viên ho c b n, ch a th c s tr i nghi m, th hi n ủ ẻ ử ụ ứ ầ nhu c u h ng thú c a b n thân, m t ph n do các h c li u cho tr s d ng ư ạ ộ ự ự ở trong ho t đ ng ch a mang tính m , m t khác giáo viên ch a th c s là ẻ ể ể ệ ể ỡ “Thang đ ” hay “Đi m t a” cho tr đ có th kh i d y nhu c u th hi n ừ ả ờ ọ ế ẻ ẫ ứ h c ch a cao. T đó trong suy nghĩ h ng thú c a tr , d n đ n k t qu gi ể ặ ể ẻ ạ ủ ộ c a tôi luôn đ t ra nh ng câu h i: “T i sao m i cá th tr là m t cá th ệ ẻ ạ ư ch a th hi n riêng nh ng l i cùng thao tác ch i, lý do chính khi n tr ẻ ế ứ c h ng thú, nhu c u nguyên nhân là do đâu?”, “Làm th nào giúp tr đ ẩ ơ ậ kh i d y và phát huy ti m năng còn n trong m i tr ?” Chính vì v y tôi ệ ả ế ti p tucj m i giair pháp, bi n pháp c i ti n đ tài nha m nâng cao hi u ả ủ qu c a sáng ki n.
ố ượ ứ ề Đ i t ng nghiên c u đ tài:
ộ ố ả ụ ấ ệ ệ ả ẻ M t s gi i pháp, bi n pháp nâng cao hi u qu giáo d c l y tr làm
trung tâm.
ứ ạ Ph m vi nghiên c u:
ổ ạ ớ ẻ ườ ầ Tr 5 – 6 tu i t i l p Lá 1, tr ng M m non Ea Na .
ự ệ ờ Th i gian th c hi n:
ừ ế ọ T tháng 9 năm 2018 đ n tháng 4 năm 2019 năm h c 2018 –2019
ụ ứ II. M c đích nghiên c u:
ụ ứ ả ệ ấ ứ Nghiên c u và ng d ng các gi
i pháp và bi n pháp “L y tr ẻ còn nhút nhát, tr ẻ làm không
ẻ ạ ộ ệ ặ ệ ả trung tâm” giúp giáo viên tìm ra nguyên nhân tr ạ ộ ự t tin tham gia các ho t đ ng đ c bi t là ho t đ ng tr i nghi m.
ụ ạ Áp d ng m t s gi
ệ ệ ộ ố ả ế ế
ụ ng trình chăm sóc giáo d c tr đó có gi
ự t k và th c hi n ch ự ằ ể ẻ ừ t ể ạ ỗ
ự ụ ụ
ả ụ ả ụ ể ề ệ ấ
ẻ ế ố ầ ẩ
đ u tiên c a nhân cách, chu n b cho tr ầ ị ườ ủ ữ ẹ ẻ ạ i pháp bi n pháp giúp giáo viên linh ho t, sáng ạ ệ ươ ẻ t o trong vi c thi ọ ể ầ ả ỗ ệ ủ m m non, hi u và tôn tr ng s khác bi t c a m i cá th tr i ộ ệ ệ ẻ nh m đ t hi u qu cho s phát tri n toàn di n pháp tác đ ng vào m i tr ẻ ầ ợ ừ phù h p t ng cá nhân tr theo m c tiêu giáo d c “M c tiêu giáo d c m m ẩ ể phát tri n v th ch t, tình c m, trí tu , th m mĩ, hình non là giúp tr ọ ớ ẻ ữ vào h c l p thành nh ng y u t ầ ố ề 1”.T o ni m tin và c u n i gi a cha m tr và nhà tr ng m m non.
ấ ẻ là trung tâm, nghĩa là luôn coi tr
ẻ y tr ạ ộ ạ
ự ậ ẻ ộ ộ b c l l p, t tính t
ế ị ụ ơ ả ị
5
ụ ủ ầ ọ Vi c lệ ủ ể ự là ch th tích c c ơ ộ ạ ệ ẵ ọ ề trong m i ho t đ ng, giáo viên luôn s n sàng t o đi u ki n, t o c h i ề ữ ự ậ ợ i cho tr quy t đ nh làm nh ng đi u chúng thu n l ố ộ mu n, chúng thích và chúng nghĩ là m t m c tiêu c b n mang tính đ nh ướ ng quan tr ng c a giáo d c m m non. h
ự ủ ề
Tính tích c c c a tr ứ ộ ỗ ệ ượ ướ ắ c m i s v t , hi n t ẻ ế chi m lĩnh ẻ ẽ s có đó tr i xung quanh
ạ ộ ệ ẻ trong ho t đ ng là đi u ki n cho tr ể ẻ ừ ự ể tri th c, kĩ năng, phát tri n năng l c cho m i cá th tr , t ế ớ ủ ọ ự ậ thái đ đúng đ n tr ng c a th gi tr .ẻ
ự
ộ ụ ể ợ ừ ớ ố ượ
ộ ổ ừ ng tr ướ ứ ẻ ộ ữ tr có cách th c, thái đ đúng đ n tr
ượ ứ ầ
ơ ề ồ
ầ ụ ề Khi xây d ng m c tiêu c th cho t ng đ tu i, t ng vùng mi n, c n ớ ư ậ ọ ự ẻ ụ ể c th . Nh v y m i l a ch n nh ng n i dung phù h p v i đ i t ệ ượ ự ậ ắ ể ng, c các s v t hi n t có th giúp ủ ẻ ẽ ể ệ ự ạ ư ạ ả tin, c nhu c u h ng thú c a b n thân nh m nh d n, t tr s th hi n đ ệ ự ậ ớ ồ ậ ệ ả thích tr i nghi m, khám phá, thao tác v i đ v t, đ ch i v các s v t hi n ượ t ng.
ậ ể ể Tìm hi u v đ c đi m nh n th c c a tr m m non. Trong th c t
ộ ứ ủ ư ư ng giáo d c mà tr lĩnh h i ch a cao? T i sao ch a phát huy h t kh
ọ ướ
ẻ ỗ ứ ố ề ặ ụ ứ ủ ị ẻ ề ủ
ế
ạ ộ ạ
ẻ ầ ạ ự ế ẻ tr còn h c d ẻ ư ượ ể ệ ượ ả ằ ẻ ư ọ ạ ộ ự
ự ế ệ ả ậ ợ ớ
ự ế vì sao ế ả ấ ượ ch t l ứ ề i hình th c năng, ti m th c c a m i đ a tr ?. Trong th c t ẻ ọ c phát huy đúng cũ, tr h c còn b chi ph i nhi u c a giáo viên, tr ch a đ ả ấ ướ ẻ c h t kh năng, ng l y tr làm trung tâm, nghĩa là tr ch a th hi n đ h ả ế ự ứ ầ nhu c u và h ng thú trong các ho t đ ng h c. Ph i xây d ng k ho ch gi ng ạ ọ ẻ ấ ứ ổ ứ ch c ho t đ ng nh m l y tr làm trung tâm thì d y và l a ch n hình th c t ớ ứ ủ ớ ạ m i mang l , phù h p v i tình hình nh n th c c a i hi u qu , sát v i th c t ớ ẻ tr trong l p.
ướ
ẻ ệ ụ
ẻ ạ ượ ệ ự ụ
ứ ổ
ườ ế ợ
ầ ầ ầ ổ ọ ạ ộ ổ ứ ấ ộ ẻ T ch c các ho t đ ng cho tr theo h ng l y tr làm trung tâm là m t ươ ự ọ ề ế ứ ấ ầ ệ v n đ h t s c quan tr ng trong vi c th c hi n ch ng trình giáo d c m m ể ộ ự ấ ượ ả ả ả ệ ng và s phát tri n toàn di n phù non m t cách hi u qu , đ m b o ch t l ề ợ ệ ụ ớ ừ c m c tiêu giáo d c đã đ ra. Th c hi n h p v i t ng cá nhân tr , đ t đ ẻ ạ ộ ấ ượ ầ ề đi u trên đã góp ph n nâng cao ch t l ch c các ho t đ ng cho tr ng t ả ạ ớ ẻ ọ trong nhà tr ng, nâng cao k t qu d y h c cho giáo viên và phù h p v i tr ể ủ tu i m m non theo yêu c u phát tri n c a ngành h c M m non.
ứ ướ ệ ổ ự ế Th c t
ấ ng l y tr ẻ
ả
ươ ả ấ cho th y vi c t ạ ộ ng pháp gi ệ ế ẻ ượ ạ đ ộ ố ế ấ ả ố
ư ậ ạ
ạ ộ ch c các ho t đ ng theo h ẻ ế ề ế ượ i quy t đ ể ư c phát tri n t ộ ể ả
ứ ế ể ậ ợ ớ ẻ ỹ i ích đó có liên h tr c ti p v i ph
ươ ạ ộ ệ ự ổ ứ ủ ệ
ướ ẻ ấ ẻ làm ở ể ư trung tâm đã t o ra m t không gian m cho tr , khuy n khích tr phát tri n t ề ơ ộ ự duy và ph c t o nhi u c h i t i quy t v n đ . N u tr ề ấ c m t s tình hu ng có v n đ tham gia tr i nghi m khám phá, gi ẻ ề ể ượ duy sáng t o, giúp tr có nhi u thì nh v y tr đã có th đ ấ ể ẩ ữ ể ơ ộ c h i phát tri n ngôn ng , tình c m xã h i, phát tri n th m m , th ch t, ữ ng pháp phát tri n nh n th c. Nh ng l ạ d y c a các giáo viên, đó chính là các bi n pháp t ch c các ho t đ ng cho ẻ ng l y tr làm trung tâm. tr theo h
ả ự ọ
ầ ứ ổ ộ ằ ụ
ị Chính vì th m i giáo viên m m non là ph i l a ch n n i dung, xác đ nh ố ự ch c ho t đ ng, nh m lôi cu n s ụ ằ ế ỗ ứ ổ ớ m c tiêu và đ i m i trong hình th c t ấ ượ ẻ ự ủ tham gia tích c c c a tr nh m nâng cao ch t l ạ ộ ng giáo d c.
ứ ụ ứ ề ọ ng, m c tiêu nghiên c u trong đ tài tôi ch n các
6
ư ạ ươ ố ượ Căn c vào đ i t ng pháp s ph m sau: ph
ươ ứ ệ ậ Ph
ứ ề ễ ự ằ
ự ầ ệ ằ ầ ớ
ệ ấ ng pháp nghiên c u lý lu n: Tôi đã nghiên c u v các bi n pháp l y ậ ẻ tr làm trung tâm, b ng cách d a vào lí lu n th c ti n, qua các tài li u trong ươ ng trình m m non m i, qua các module m m non, trang web nh m phân ch ợ ổ tích t ng h p tài li u.
ươ ự ự ễ ạ
ng pháp nghiên c u th c ti n: Qua quan sát đàm tho i, tr c quan ự ứ ệ ậ Ph ộ ề sinh đ ng, th c hành – luy n t p, đi u tra.
ố ệ ử ể ố ọ
ươ Ph ậ ượ thu th p đ ề ng pháp th ng kê toán h c: Đi u tra ki m tra, x lí s li u đã c.
ầ ả ề ứ Ph n th hai: Gi ế ấ i quy t v n đ
ậ ủ ấ ơ ở ề I. C s lý lu n c a v n đ .
ậ ệ ữ
ụ ủ ọ ẻ ướ i có hai h
ặ
ườ ướ ướ ệ ữ c th
ế t ph i chuy n t
ấ ế ủ ề ướ ộ ng t
ụ ầ ớ ổ ủ ạ ề Trong lý lu n d y và h c có nh ng quan ni m khác nhau v vai trò c a ụ ạ ư ấ ạ ộ l ng: Ho t đ ng l y nhà giáo d c và vai trò c a tr , nh ng quy t ẻ ầ ấ ạ ộ giáo viên làm trung tâm ho c ho t đ ng l y tr làm trung tâm, nh ng năm g n ụ ọ ở ạ ngoài n ng nói đây các tài li u giáo d c và d y h c c và trong n ọ ấ ể ừ ạ ả ệ ầ ế d y h c l y giáo viên làm trung tâm sang đ n vi c c n thi ụ ẻ ọ ấ ạ d y h c l y tr làm trung tâm, đây là m t xu h t y u c a n n giáo d c mà chúng ta c n áp d ng và đ i m i.
ậ ề ế ụ ấ
ứ ả
ụ ể ứ ủ ụ ố ị
ặ ẻ ụ ủ
ệ ạ ộ ọ ơ ộ ổ ứ ạ ẻ ượ ạ ộ ụ ậ ẻ V y th nào là n n giáo d c l y tr làm trung tâm?. Là nhà giáo d c l p ầ ẻ ụ ạ ế k ho ch giáo d c luôn căn c vào tr , nghĩa là căn c vào kh năng, nhu c u ộ ẻ ể ọ ậ đ xác đ nh m c tiêu và c th hóa n i h c t p, kinh nghi m s ng c a tr dung. T ch c ho t đ ng luôn đ t tr vào trung tâm c a quá trình giáo d c, có nghĩa là t o m i c h i cho tr đ ư c tham gia vào các ho t đ ng nh :
ẻ ượ ọ ự ế ả ệ ệ Tr i nghi m: Tr đ c h c qua th c t , qua vi c làm, qua khám phá tìm
tòi.
ẻ ớ ạ ọ ừ ọ ế ườ Giao ti p: Chia s v i b n và h c t m i ng i.
ụ ữ ụ ề ẫ ậ ộ Suy ng m: Suy nghĩ và v n d ng nh ng đi u đã lĩnh h i áp d ng vào
ả ệ vi c gi ề ế ấ i quy t v n đ .
ủ ễ ẻ ạ ầ ổ ả Trao đ i: Di n đ t và chia s suy nghĩ và nhu c u khám phá c a b n
thân.
ả ề ướ ả ế ể ạ ượ ế Gi i quy t v n đ : Tìm ra h ng gi i quy t đ đ t đ ả c k t qu trong
ơ ế ấ ọ quá trình ch i và h c.
ườ ạ ơ ộ ướ ẫ ợ ở Giáo viên ch là ng i t o c h i, h ng d n, g i m giúp tr ẻ ượ c đ
ứ ế ỉ chi m lĩnh tri th c.
ả ế ấ
ạ Vì sao ph i xây d ng k ho ch l y tr làm trung tâm. ả Vì con ng ữ ố
ố ả ữ ả
ườ ề ỉ ế ủ ạ ộ ư ỉ ẻ i ch ư t, mu n làm nh ng đi u mà ậ c, tr em cũng v y, chúng ch tích ư ượ ọ t và c h c và ch a bi
7
ạ ế ủ ượ ể ả ự ế mu n nghe và làm nh ng gì mà b n thân ch a bi ẻ ượ kh năng c a chính b n thân mình làm đ ọ ự c c ho t đ ng khám phá, tìm tòi, thích h c cái ch a đ ể ả có th mang l i k t q a mà kh năng b n thân có th làm đ c.
ố ữ ạ
ế ỗ ợ ự ẻ ầ ượ
c ý t ẻ ả ướ ạ ộ ấ ẻ V y mu n tr h c t p tích c c thì giáo viên không nên d y tr nh ng gì ặ ẻ ề t mà c n d y cái mà tr c n, đi u mà tr thích nghe, ho c giáo viên ệ ế ượ ẻ ưở c. Th nên ng mà tr phát minh đ ủ ẻ làm trung tâm c a quá ng vào tr , nghĩa là l y tr
ẻ ọ ậ ậ ạ ầ ẻ tr đã bi ầ ẻ ự c n h tr cho tr th c hi n đ ọ m i ho t đ ng ph i h trình giáo d c.ụ
ệ ụ ấ ẻ làm trung tâm là c n thi
ế ạ
Vi c xây d ng k ho ch giáo d c l y tr ủ ộ ượ ạ ạ c k ho ch, ch đ ng t ế ầ ạ ộ ầ ệ
ự ế
ế t, ộ ổ ứ ch c các ho t đ ng m t ứ ự ụ ẻ ở ớ ạ ể l p mình ph trách đ xây d ng k ho ch ậ ứ ủ ụ ầ ớ ự ế ự ế giúp giáo viên d ki n đ ậ ả cách có hi u qu vì v y khi xây d ng k ho ch giáo d c giáo viên c n căn c ụ ứ ủ ậ vào tình hình nh n th c c a tr ẻ ợ giáo d c phù h p v i nhu c u nh n th c c a tr .
ị ề Theo ti n sĩ Phan Th Thu Hi n, chuyên gia v giáo d c đ u đ i t i Vi
ậ ố
ấ ể ể ụ ủ ộ
ậ ố ệ ờ ạ ệ t ọ ạ ng pháp d y h c ả ư duy ph n ể ệ ng th hi n tính
ế ấ ế ố ế ế ế Nam cho bi t [Cách ti p nh n t ẩ ự ằ ự tích c c nh m thúc đ y s phát tri n tính ch đ ng, kh năng t ề ẻ ả bi n và gi i quy t v n đ cho tr là cách ti p c n t ệ ọ ớ ợ tích h p cao và k t n i vi c h c v i th c t ụ ầ ề ươ t nh t đ giáo d c các ph ả ườ ế t, th ẻ ủ ự ế ờ ố đ i s ng c a tr ].
ễ ị Nguy n Th Hòa đã vi
ợ ả ế ớ ầ ả
ạ ủ ữ ả
ể ụ ọ Nhà giáo d c h c m m non ệ ư ỗ ứ ự ớ ố ị
ư ộ ố ộ ẻ ệ ể ộ
ớ ộ
ế ậ ớ ẻ c giao. Không làm thay tr , dành th i gian cho tr t, phân tích, phán đoán, suy lu n], m i mang l
ệ ả ố ế t [Mu n tác Ti n sĩ ệ ộ ữ ộ ề đ ng s ph m có hi u qu thì nh ng tác đ ng ph i phù h p v i đi u ki n ẻ ở ẽ ỗ ẻ ề ạ m i tr đ u tr i qua nh ng giai đo n phát bên trong c a m i đ a tr . B i l ư ướ ộ ộ ng tri n theo trình t nh nhau nh ng v i t c đ , nh p đ và khuynh h ỗ ẻ ệ ủ ả ữ ỗ ẻ ố riêng, nh ng tr i nghi m cu c s ng c a m i tr không gi ng nhau và m i tr ả ậ ệ ụ ph i khó là m t cá th riêng bi t, đ c đáo. V y nên giao nhi m v cho tr ỗ ợ ể ẻ ự ả ẻ ộ ự ủ ơ mình h n m t chút so v i kh năng th c c a tr , đ ng viên, h tr đ tr t ẻ ụ ượ ệ ờ hoàn thành nhi m v đ ạ ậ ắ ẻ ẫ i suy nghĩ, d n d t tr nh n bi ọ ậ hi u qu cao trong h c t p.
ạ ậ ầ ọ ọ ỉ Trong lí lu n d y h c m m non, nhà khoa h c J.A. Cômenxki đã ch ra:
ạ ẻ
ấ ng l y tr ẻ ướ ự ủ làm trung tâm là giúp tr ẩ ặ ẻ ẻ ế ệ ị ế tích lũy ki n ạ ộ t chu n b cho tr đ n ho t đ ng
ọ [ D y h c theo h ứ ể th c, phát tri n năng l c c a tr và đ c bi ự ậ l p sau này]. t
ụ ứ ệ ế
ầ ườ ụ
ng: Ch ử ư
ổ ộ ưở ươ ổ ủ ạ ộ ạ ọ ạ ườ ng M m non Ea Na, căn c vào [k ho ch nhi m v năm h c T i tr ư ầ ủ 20182019 c a tr ng trình giáo d c M m non theo Thông t 17/2009/TTBGDĐT 28/2016/TTBGDĐT s a đ i b sung theo thông t ụ ng B Giáo d c và Đào t o]. ngày 30 tháng 12 năm 2016 c a B tr
ạ ộ ủ ạ ủ ẻ ầ ọ
ơ ằ ẻ ọ ộ ạ ộ ứ ế ạ
ộ ố ơ Ho t đ ng ch đ o c a tr m m non là “Ch i b ng h c, h c mà ch i” thông qua các ho t đ ng đa d ng phong phú mà tr lĩnh h i ki n th c trong ẻ cu c s ng xung quanh tr .
ươ ấ ớ Ch
ớ ự ợ
ầ ạ ộ ầ ứ ứ
8
ủ ọ ề ạ ẻ ụ ng trình giáo d c m m non m i là l y tr làm trung tâm, t o đi u ể ủ ẻ ượ ự ỗ ứ ệ c ho t đ ng tích c c phù h p v i s phát tri n c a ki n cho m i đ a tr đ ẻ ả ủ ố ẻ i đa nhu c u và h ng thú c a tr trong quá trình giáo b n thân tr , đáp ng t ẻ ưở ụ ụ ng c a tr , không d c. Nghĩa là nhà giáo d c luôn coi tr ng suy nghĩ, ý t
ặ ỏ
ự ậ ạ
ư ẻ ả ạ ể ể ọ ẻ
ọ ẻ ề ơ ộ ạ ự ồ ẻ ầ ắ ồ ả nh i nhét, áp đ t m i tr đ u nh nhau. Tuy nhiên không buông l ng và th ủ ổ ẻ l p và óc sáng t o c a n i tr , mà luôn t o c h i cho tr phát tri n tính t ự ẻ tr . Giáo viên luôn t o s đ ng c m, tôn tr ng cá nhân tr , luôn là đi m d a ỗ ữ v ng ch c m i khi tr c n.
ứ ướ ệ ổ ự ế Th c t
ấ ng l y tr ẻ
ả ạ ộ ch c các ho t đ ng theo h ẻ ế ế ấ đ
ấ cho th y vi c t ạ ộ ng pháp gi ệ ề ư ậ
ươ ả ạ ẻ ả
ứ ữ ể ẩ ấ ậ ợ
ể ng pháp d y c a các giáo viên, đó chính là cách t
ướ ẻ ẻ làm ể ư ế ở trung tâm đã t o ra m t không gian m cho tr , khuy n khích tr phát tri n t ơ ộ ự ề ẻ ượ ạ c t o nhi u c h i t i quy t v n đ . N u tr duy và ph ể ư ẻ ể ượ tham gia tr i nghi m khám phá, thì nh v y tr đã có th đ c phát tri n t ộ ữ ể ơ ộ ề duy sáng t o, giúp tr có nhi u c h i phát tri n ngôn ng , tình c m xã h i, ể ỹ i ích đó có liên phát tri n th m m , th ch t, phát tri n nh n th c. Nh ng l ươ ổ ứ ớ ế ệ ự h tr c ti p v i ph ch c ẻ ạ ộ các ho t đ ng cho tr theo h ạ ủ ấ ng l y tr làm trung tâm.
ự ề ấ ạ II. Th c tr ng v n đ .
ầ ễ ệ ự ẻ ở ườ tr ụ Trong th c ti n nhi m v chăm sóc, giáo d c tr
ệ ề ụ ậ ợ i. Ban giám hi u nhà tr
ạ ữ ọ
ậ ẻ ả
ấ ắ
ẻ ự ẳ ơ
ơ
ệ ạ ẻ ượ ự ướ ầ ầ ơ
ứ ả ổ ch c ho t đ ng, b n thân tôi đã cho tr ọ ạ ẻ ể ệ ặ ủ ẻ
ạ
ư ượ ư ạ
ố ẻ ẫ ủ ả ủ ẻ ặ ạ ế ơ
ố ẻ ạ ạ ộ ng M m non Ea ườ ầ ng Na trong nh ng năm g n đây có nhi u thu n l ư ọ ế ị ạ ệ ề t b d y h c phong phú và đa luôn t o m i đi u ki n, cũng nh trang thi ấ ươ ế ạ ng pháp l y tr làm trung tâm. B n thân d ng, giúp giáo viên ti p c n ph ụ ẻ tôi đã th c hi n nguyên t c “L y tr làm trung tâm” trong quá trình giáo d c ạ ộ ẻ ch i theo ý tr . Ch ng h n, khi t ẻ ơ ơ ố c l a ch n b n ch i và góc ch i hay trò ch i mà tr thích, đó là mu n, tr đ ặ ứ ữ nh ng b c đ u cho tr th hi n nhu c u, h ng thú khi ch i, tôi không áp đ t ổ ẻ ủ vào ý mu n ch quan c a mình. Song tr vào khuôn kh , không áp đ t tr ả ệ ậ ự ậ ề i hi u qu cao, tr v n còn nhút nhát, ch a th t đi u đó ch a th t s mang l ả ứ ầ ể ệ ự ạ c tr i s m nh d n th hi n h t nhu c u h ng thú c a b n thân tr khi đ ệ ứ ư ướ ắ nghi m, đa s tr còn ch i theo b t ch c thao tác c a cô ho c b n ch ch a ự có s sáng t o trong các ho t đ ng.
ạ ề ễ ẻ ự Đi u đó d mang l ấ c v n đ
ướ ả ậ ạ
ộ ẻ ể i cho tr s nhàm chán và ít t p trung, tr ẻ ạ t mà l
ỗ ặ ổ
ụ ậ ự ọ ư ế ẻ
ụ ả ố ớ ế ể ế ả
ả ư ệ ư ự ế ế ự ả ế k t qu
ấ ả ữ ư ạ ượ ư ư ụ ặ ề ệ ạ ặ đ t ra trong tâm trí tôi luôn suy nghĩ; vì sao tr không m nh d n tr i nghi m? ơ ố ệ i có chung thao tác ch i gi ng Vì sao m i tr là m t cá th riêng bi ươ ớ ng pháp nhau?. M c dù trong năm h c 2016 2017 tôi đã áp d ng đ i m i ph ế ế “L y tr làm trung tâm” nh ng k t qu ch a th t s thuy t ph c tôi, dù k t qu có tính kh thi, có s chuy n bi n rõ r t so v i k t qu đ i chi u trong ả ẫ nh ng năm qua nh ng b n thân tôi v n ch a hài lòng, khi th c t ả c nh m c tiêu mà b n thân tôi đã đ t ra. ch a đ t đ
ế ấ c k t qu đ t đ
ắ ế
ả ạ ượ ư ệ c b n thân tôi nhìn nh n l ự ư ạ
ể ẻ ể
ườ ẻ ẫ
9
ề ng d n nhi u, nói nhi u, tr ơ ượ ư ự ầ ổ ồ ề ậ ạ ướ ả i và th y còn nhi u Tr ạ ụ ườ ạ ề ầ ấ ng giáo v n đ c n kh c ph c nh : Cách xây d ng k ho ch, t o môi tr ỹ ẻ ụ ư ủ ứ ươ ụ ế ệ ọ ng ti n, k năng s ph m ch a đ s c thuy t ph c tr , d c, h c li u và ph ề ượ ơ ậ ỗ ẩ ự ự ư c ti m ch a th c s là đòn b y cho m i cá th tr kh i d y và phát tri n đ ẻ ướ ố ề năng trong con ng i tr , đa s giáo viên còn h ứ ồ ộ c th c hành, trao đ i, m t ph n cũng do đ dùng đ ch i ch a đáp ng ít đ
ạ ộ ủ ư ủ ẻ ở c nhu c u h ng thú c a tr , ch a mang tính m nên ho t đ ng c a tr ẻ
ứ ả ượ ầ đ ư ạ ế ch a đ t k t qu cao.
ỉ ọ ỡ ể ế ụ ệ
ấ ẻ ươ ọ
ạ ề ụ ẻ làm trung tâm, thi
ọ
ệ ắ ằ ụ ấ ứ
ự ỗ ợ ị ấ
ẻ ẽ ờ ở ườ ấ ậ ẻ ướ ườ ọ ế Đ tháo g khó khăn này, tôi ti p t c tìm m i gia pháp, bi n pháp ti p ế ậ ng pháp l p k ế ế ồ t k đ ẻ ng giáo d c l y tr làm trung tâm. ủ ả ố ầ i ộ ng v t ch t và xã h i đa d ng, ủ ể ủ ng “L y tr làm ch th c a m i quá ể ộ ng m trên con đ
ạ ộ ụ ả ế t c c i ti n đ tài “L y tr làm trung tâm”. Tôi đã ch n ph ụ ấ ể ho ch giáo d c trên quan đi m giáo d c l y tr ườ ở ạ dùng h c li u mang tính m , t o môi tr ọ Vì tôi tin ch c r ng tr s phát tri n m i nhu c u h ng thú c a b n thân t ạ đa khi có s h tr k p th i và có m t môi tr phong phú theo h trình ho t đ ng”.
ườ ệ
ạ ấ ở B i m t k ho ch rõ ràng, có m t môi tr ườ ẻ
ộ ậ ự
ộ ế ộ ề ố ậ ng v t ch t phong phú đa d ng s là ti n đ t ủ ộ ạ ộ ộ ộ ế ứ ả ậ
ơ ạ ộ ạ ả
ả ố ế ể ả ấ t nh t khi cho tr t
ẻ ạ ượ đ t đ ọ ạ ộ ệ ớ ộ ng xã h i thân thi n cùng v i ề ạ ẽ môi tr tham t cho phép tr ạ gia các ho t đ ng tích c c, ch đ ng sáng t o và càng đ c l p h n trong quá ủ ả h t kh năng h ng thú c a b n thân trong khi ho t đ ng v y đòi trình b c l ộ ộ ạ ỏ h i giáo viên ph i linh ho t, có trình đ chuyên môn cao, sáng t o, năng đ ng ẻ ự ả ạ trong gi ng d y đ giúp tr tr i c k t qu t ớ nghi m, tìm tòi cái m i trong m i ho t đ ng .
ế ả ẻ ạ ượ ủ ố ọ ng c a tr đ t đ c cu i năm h c 2016 –
ề ấ ượ ả K t qu kh o sát ch t l ư ụ 2017 khi đa áp d ng đ tài nh sau:
ố ẻ ế ậ ữ ẻ ẻ ẻ ổ ộ T ng s tr : 42 tr ; n : 18 tr ; dân t c: 4 tr ; Khuy t t ẻ t: 01 tr .
ố ọ ế ả ả K t qu kh o sát cu i năm h c 2016 2017
ụ ề ọ Sau khi áp d ng đ tài năm h c
S trố ẻ
T l
%ỷ ệ
S trố ẻ
T l
%ỷ ệ
Đ tạ ư ạ Ch a đ t Tiêu chí STT
35/42
83
7/42
16
11
88
5/42
37/42
ẻ ứ h ng thú tham gia 1 Tr vào gi ờ ọ h c
2 ự ứ ự th c có ý th c t ủ ầ t yêu c u c a
14
86
6/42
36/42
ẻ Tr ố ệ hi n t ế ọ t h c ti
3
ậ
10
ắ ỹ ạ ạ ế ữ ẻ n m v ng ki n Tr ụ ứ th c, k năng v n d ng linh ho t, sáng t o vào
th c t ự ế .
37/42
88
5/42
11
ẻ
ỹ ữ 4
ử ụ Tr có k năng s d ng ạ ngôn ng rõ ràng, m ch l c.ạ
30/42
72
12/42
28
ể 5 ả Kh năng phát tri n tính ự ậ l p. t
28/42
67
14/42
33
ứ
ưở 6
ậ ả H ng thú, th o lu n, ế ng thuy t trình ý t sáng t oạ
ụ ầ ệ ả ẽ ượ ế ự ệ Các nhi m v c n gi i quy t và s đ c th c hi n:
ệ ế ế ệ ậ
ụ ạ ự ế
Vi c xây d ng thi ẻ ớ ộ ổ ố ượ ứ ế ủ ả ự i pháp, bi n pháp th thu t theo m c đích t k các gi ế ấ ầ ấ t, giúp giáo viên xây d ng k ho ch phù l y tr làm trung tâm là r t c n thi ộ ợ h p v i đ tu i và đ i t ng lĩnh h i ki n th c.
ọ ẽ ẻ
ữ ệ ố t, vi c gì không t
ẻ ọ ố ệ ậ ệ t, th
ữ ộ ộ ứ ễ ủ ượ ầ ả ụ ề ấ Trong m i ho t đ ng nhà giáo d c đ u l y tr làm trung tâm thì s giúp ệ ố t, vi c nên làm, ể ế m t vai trò h t
ề ẻ ứ ủ ọ ộ ạ ộ ẻ ể ớ ấ tr hi u và ghi nh r t nhanh nh ng vi c t ệ vi c không nên làm m t cách d dàng. Chính vì v y vi c giúp tr h c t ệ c nhu c u h ng thú c a chính b n thân đi u này gi hi n đ ứ s c quan tr ng trong quá trình lĩnh h i tri th c c a tr .
ỉ ụ
ủ ộ ẻ ẻ ộ
ạ ạ ộ ẻ ượ ụ ấ ứ ơ ộ ể ọ ứ
ớ
ọ ầ ượ ộ ủ ừ ợ ẻ ớ ừ c n i dung, ph
ứ ầ ầ ỹ
ẻ ỗ ẻ ề ượ ượ ể
ả c hi u, đánh giá đúng và đ ẻ
ụ ấ ủ ơ ộ ố ộ ế ạ ẻ ề ự ệ ố
ả ể ầ ng M m non là không th thi u đ c. Ng
ừ ạ
ườ ạ ộ ạ ườ ự ế ụ ấ ấ ầ ế ượ ọ ng, t ả ự ố ủ kh i c a tr
ế đó xây d ng k ạ ả ừ ự ế ẻ ớ ể ạ ậ ợ ề ệ Giáo d c l y tr làm trung tâm là vi c các nhà giáo d c không ch truy n ụ ạ ề ế ạ đ t ki n th c cho tr m t cách ch đ ng mà các nhà giáo d c t o ra các đi u ệ ự ủ ộ c ch đ ng, sáng t o, tích c c ho t đ ng, ki n, các c h i đ m i đ a tr đ ệ Đ đ t đ ế ầ ề ể ạ ượ ứ ế ự chi m lĩnh ki n th c và kinh nghi m. t c đi u này, giáo viên c n ả ộ ượ ứ ắ c h ng thú, nhu c u, trình đ , kh năng c a t ng tr trong l p, trên n m đ ừ ươ ự ơ ở ng pháp phù h p v i t ng nhóm, t ng c s đó l a ch n đ tr .ẻ nhân cá ả Giáo d c l y tr làm trung tâm c n đ m b o: H ng thú, nhu c u, k năng, ỗ ọ c tôn tr ng. M i th m nh c a m i tr đ u đ ấ ể ượ c t nh t đ thành công, giáo d c l y tr làm trung tâm đ tr đ u có c h i t ự ườ ấ ệ ng t nh t và có hi u qu nh t c n xây d ng môi tr th c hi n m t cách t ụ ườ i giáo viên khi giáo d c trong tr ự ế ế ủ ề thi t k các ho t đ ng qua t ng ch đ là ph i l a ch n xây d ng k ho ch, ế ổ ủ bám sát k ho ch c a chuyên môn, t ứ ủ ớ ặ ho ch phù h p v i đ c đi m nh n th c c a tr l p mình tr c ti p gi ng d y.
ổ ứ ẻ
ụ ấ ẻ ở ẻ ự ề T ch c các ho t đ ng giáo d c l y tr làm trung tâm làm nòng c t là đã t cho tr tính t
11
ạ ộ ố ề ố ự ậ l p, giúp tr phát huy tính tích c c là ti n đ t ọ ế ấ c vào các c p h c ti p theo. hình thành ẻ ướ tr b
ẻ ả Khi t ch c các ho t đ ng l y tr làm trung tâm s đ
ẽ ượ ả ể ệ ấ ỹ ỏ ặ
c th a m n nhu c k năng ti m n c a b n thân, m t khác giáo ợ ề ẩ ủ ạ ộ ễ ồ ổ ứ ạ ộ ượ ầ c u khám phá, th hi n đ viên d dàng l ng ghép tích h p trong các ho t đ ng.
ế ụ
ớ ố ặ ữ ẻ ẹ ọ ệ
t và hành vi có đ o đ c t
ọ ạ ư ậ ố
ẻ ứ ủ ậ
ẻ ứ ế ụ ế
ả ư ẻ ắ ợ ế ệ
ạ ổ ặ ủ ọ ủ ự ề ọ
ề ỉ
ồ ắ ể ề ơ Không nh ng nhà giáo d c mà h n ai h t chính cha m h c sinh đ u ể t là có thói hình thành và phát tri n nhân cách s m, đ c bi mong mu n tr ẻ ứ ố ể ố t đ hình thành nhân cách cho tr sau này. quen t ạ ộ ử ỏ ế ớ t ho t đ ng V i vai trò quan tr ng nh v y, th h i n u chúng ta không làm t ạ ẻ ể ệ ấ l y tr làm trung tâm, giúp cho tr th hi n nh n th c c a tr thì có mang l i ượ ẻ theo c k t qu nh mong đ i không? Hay chúng ta c ti p t c d y tr đ ớ ị ạ ể ki u cô nói tr l ng nghe n u vi c d y h c c a giáo viên không đ i m i k p ờ ẻ ể đang kìm hãm s phát tri n v m i m t c a tr . Vì th i thì vô tình chúng ta ẻ ế ỗ ẻ ượ ườ tr đ n tr c ng ch ng i l ng nghe thì làm sao ti m năng trong m i tr đ ồ ơ kh i ngu n và phát tri n.
ố ậ ề ữ
ổ ằ ư ế ứ ổ ứ ch c nh th
ướ ề ả ả
ị ồ
ề ầ ướ ậ ố t h c, mu n v y tr ờ ọ ứ h c, cách truy n đ t, cách đ u t ch c gi ớ ấ ả ẻ ứ ạ h ng thú h n v i t ẻ ư ọ c đây tr ch a làm đ ng m m non bé h c. Tr
ỉ ữ ẻ
ợ vai trò g i m , cô s ế ẻ ả
ấ ạ ộ ể ỗ ợ ế ụ ắ ộ ư ự ứ ọ ả ự ch c Mu n v y, giáo viên ph i l a ch n nh ng đ tài và hình th c t ứ ổ ư ế ố ẻ nh th nào nh m thu hút lôi cu n tr ? Thay đ i hình th c t ị ẻ ứ ể ẻ nào cho tr không nhàm chán? Đ tr có h ng thú không b nhàm chán trong ế ế ọ ấ ế i quy t các v n đ trên và thay c h t ta ph i gi các ti ạ ầ ư ẩ ề ổ ổ chu n b đ dùng, đ i cách t ộ ạ ộ ơ ứ t c ho t đ ng trong m t nghiên c u các đ tài t o tr ượ ở ườ c thì cô làm thay ngày tr ẽ ở ư nh ng khi đã l y tr làm trung tâm thì cô giáo ch gi ủ ậ cho tr ho t đ ng, th o lu n theo nhóm, l ng nghe quá trình thuy t trình c a các nhóm đ h tr cho s thi u h t mà đ i mình ch a tìm ra.
ả
ứ ậ ạ ụ ứ ổ ỗ ch c và áp d ng đ
ấ ạ ứ ủ ể ư
ữ duy tr ho t đ ng, có th trong m t ti ữ ượ ạ ộ ạ ứ ư ẻ i mang l
ế ầ L y tr làm trung tâm thì m i giáo viên c n ph i giàu tri th c, sáng ki n, ồ c nh ng th thu t t o ra ngu n ộ ế ọ t h c i nh ng nh n th c khác nhau ủ ạ ộ ứ ậ ứ ề ế ậ ộ ẻ linh ho t trong cách t ẻ ả c m h ng cho tr , kích thích t ẻ ạ ủ nh ng quá trình ho t đ ng c a tr l ề cách lĩnh h i ki n th c khác nhau v chi u sâu c a nh n th c.
ả ể ả III. Các gi ế i pháp đã ti n hành đ gi ề ế ấ i quy t v n đ .
ể ấ
Đ nâng cao ch t l ọ ấ ượ ả ữ ẻ ướ ng “L y tr làm trung ư ớ tâm” tôi đã ch n nh ng gi ụ ng trong giáo d c theo h ệ i pháp và bi n pháp m i nh sau:
ả ự ệ ẩ ấ Gi
ồ ưỡ ệ ự ữ ệ ẻ ả i pháp 1: B i d tr làm trung tâm, th c hi n gi ấ ng nâng cao ph m ch t, năng l c và bi n pháp l y ọ i pháp này tôi đã ch n nh ng bi n pháp sau:
ự ạ ầ ỹ ườ t, ng i giáo viên luôn có
ẻ ố ử ư ằ ươ ớ ế + Ngoài năng l c k năng s ph m c n thi ọ ẻ ng tr , đ i x công b ng v i m i tr . lòng yêu th
ẻ ế ậ Lòng yêu ngh m n tr
ẻ
ườ ấ ẻ ờ ớ
ươ ẽ ể ầ
12
ẻ ế ẻ ấ ẻ ầ ạ ứ l y tr làm trung tâm ữ gi a cô và tr , ngôi tr ố ớ ẻ đ i v i tr . Th i gian c a tr ti p xúc v i cô giáo và tr là r t cao, n u nh cô giáo không yêu th tr t ắ ố ữ ề ế ầ chính là cách ti p c n, là c u n i v ng ch c ẹ ứ ườ i m th hai ng và cô giáo chính là mái nhà và ng ư ủ ế ụ ng tr , thì s không g n gũi đ chăm sóc và giáo d c ẻ giáo viên c n bên c nh tr , c, theo hình th c ẻ ố ượ t đ
ẻ ể ề
ộ ư ể ẻ
ẻ là m t cá th riêng bi ữ ươ
ỉ ạ ẻ
ệ ẻ ẽ ư ậ
ươ ỉ
ể ể ẻ ừ ớ
ầ ng g n gũi tr đó giáo viên m i hi u tr ạ ể ố ươ ừ ộ
ẻ ủ ừ c đ c đi m tâm lý c a t ng cá th tr , t ư đó có ph ẩ ầ
ủ ả ạ
ẻ ỏ ứ ượ ề ẻ ề ể ẻ ạ ằ ỉ
ự ễ ộ ớ luôn là thang đỡ, là đi m t a ự cho tr . Trong m t l p có nhi u nhóm tr và ỗ ả ể ậ ố ệ ề m i cá th tr t v hoàn c nh s ng cũng nh nh n ứ ự ố ậ th c và ngôn ng khác nhau, chính vì v y mà ch có lòng yêu th ng, s đ i ọ ằ ử ẻ ớ ệ x công b ng, tôn tr ng cá nhân tr m i mang l i cho tr thông đi p an tâm, ẻ ữ ạ thân thi n. Nh v y tr s không ng i ngùng chia s cùng giáo viên nh ng ề ẩ ề ỗ ẻ ớ n i ni m ti m n trong tâm trí tr , ch có th yêu th m i ể ặ ượ ể ẻ hi u đ ẻ ng pháp s ph m tác đ ng vào tr , nói đang nghĩ và mu n gì, t ứ ể ệ cách khác là giáo viên làm đòn b y cho tr th a s c th hi n nhu c u, h ng ế ủ ẽ ấ thú c a b n thân, qua đó giáo viên s th y đ c ti m năng hay h n ch c a ộ tr mà linh ho t tác đ ng, đi u ch nh, giúp tr phát tri n cân b ng trong các lĩnh v c phát tri n.
ộ ẻ ườ ệ ng ng i riêng bi Ví d : Có m t tr th
ạ ơ ườ ầ
ầ ư ậ ử ỉ ẫ ự ẹ ồ
ố ợ ệ ẻ ẽ ượ ầ ơ t, ít ph i h p ch i cùng b n. Là ẻ ng g n gũi tr , ân c n trò chuy n, d n tr cùng ch i, có ẽ c nhu c u hay tính cách ẽ ắ đó r n m đ
ể ằ ơ ỏ ẻ ẻ ầ ả ậ ạ ớ ồ ụ ẻ giáo viên nên tôi th ẻ th b ng c ch xoa nh lên đ u tr , nh v y tr s có s an tâm, r i tôi s ừ ệ kh i h i tr chuy n gì đang x y ra, t ẻ ư ủ c a tr mà s m đ a tr hòa nh p cùng b n.
ườ ệ ầ ầ + Ng i giáo viên c n có tinh th n trách nhi m cao.
ự ế ủ ể ề Trên th c t
ệ ầ ặ này đ t bi
ọ ư ế ố ớ ầ ọ ầ ẻ ả
ả
ầ ủ ả ượ
i m , ân c n, đ i x ứ ấ ớ ẻ ể ẻ ể ệ ầ ỉ ượ ậ ỉ ấ ườ ậ ư ộ c cô yêu quý, c m nh n giáo viên nh m t ng ọ ầ ế ớ m i nhìn th y đ
ượ ậ
ườ ả
ẻ ế ng b ng c tâm huy t, ngoài nh ng gi ể ắ ầ ờ ổ t ọ ẻ ứ ằ ầ
ỏ , ngành nào cũng đòi h i m i ch th đ u có tinh th n trách ệ ạ ế ố nhi m cao; Song đ i v i ngành s ph m m m non thì y u t t ả quan tr ng. Giáo viên c n làm th nào cho tr c m th y b n thân mình đang ố ử ượ ẹ đ ằ c m i nhu c u h ng thú c a b n thân công b ng v i tr , đ tr th hi n đ ầ ủ ườ c nhu c u c a thì ng i giáo viên c n t m và th t tinh t ố ầ ẻ c v y không có cách nào khác ngoài giáo viên luôn có tinh th n tr . Mu n đ ả ổ ỡ ẻ ế ạ ệ t, không th n i trách nhi m cao, luôn bên c nh tr giúp đ tr khi c n thi ạ ộ ứ ữ ẻ ế tr , đ n tr ch c ho t đ ng thì ố ố giáo viên luôn ân c n và luôn đ m t bao quát m i tr ch không vì ch ng đ i cho qua ngày.
ừ ưở ẻ ẽ ự s t
cô giáo, tr ề
ỏ
ả
ệ
ề ầ ừ ế ẻ ễ ự tin, th c ằ c m i m c tiêu c a giáo viên xây d ng b ng nhi u cách khác nhau ứ c th a mãn nhu c u h ng ể c phát tri n, tr s linh ẻ ẽ ố s hình thành và phát tri n nhân
ộ ự ẻ ơ ng t Khi tr th đã có s an tâm, tin t ự ượ ệ ọ ủ ụ hi n đ ẻ ượ ể ấ ả ẻ ẽ ầ mà cũng có th t t c tr s thành công. Tr đ ủ ẻ ẽ ượ ề ư ậ ẻ ẽ ủ thú c a b n thân nh v y ti m năng c a tr s đ ủ ố ạ ộ ọ ạ ơ ho t h n trong m i ho t đ ng và t đó v n kinh nghi m s ng c a tr ề ượ đ t cho tr c tích lũy, đó là ti n đ c n thi ệ cách m t cách toàn di n.
ẻ ạ ạ
ự ự ệ ế ể ự ọ ấ ả Gi i pháp 2: Xây d ng k ho ch d y h c l y tr làm trung tâm, đ th c ệ ả ệ hi n gi i pháp này tôi th c hi n các bi n pháp sau:
ạ ộ ệ ạ ả ị
13
ụ + Xác đ nh m c tiêu giáo d c: ị ủ ầ ứ ụ ế ầ ể xác đ nh m c tiêu rõ ràng có h th ng và đ y đ , c n nêu rõ ki n th c, k ụ Đ các ho t đ ng đ t hi u qu cao, c n ầ ỹ ệ ố
ộ ẻ ự
ầ ệ ụ ọ ụ ầ
ụ ụ ụ
ẽ ượ ụ ể ướ ằ ự ợ ụ ừ
ộ
ỗ ẻ ể ứ ủ ề ậ ứ ụ ị ạ ủ ề ớ năng, thái đ giáo d c tr sát v i ch đ đã ch n. Và khi th c hi n các ho t ủ ươ ộ ng trình giáo d c m m non và m c tiêu c a đ ng c n bám sát m c tiêu ch ừ ầ ụ ừ c c th , nên m c tiêu đó c n có tính v a t ng lĩnh v c, các m c tiêu s đ ẻ ạ ượ ớ ộ ổ ứ c m c tiêu giáo c giúp tr đ t đ s c, phù h p v i đ tu i, nh m t ng b ự ầ ả ụ d c theo nhi u cách lĩnh h i khác nhau căn c vào kh năng, nhu c u, s ụ ể ộ ứ h ng thú nh n th c c a m i tr đ xác đ nh m c tiêu và c th n i dung.
ọ ổ ứ ị
ị ẻ ng vào tr , nghĩa là tr s
ượ
ẽ ữ ỗ ẻ ẽ i mã cho nh ng suy nghĩ y tôi đã t o m i c h i cho tr đ
ặ ẻ ướ ả ủ ọ ơ ộ ở
ẻ ượ ạ ơ ộ ẫ ẻ ả ệ
ạ ộ ố ế ấ ấ ề ủ ể ề ỗ ả ỗ ạ ộ ụ ầ T ch c m i ho t đ ng giáo d c c n đ t tr vào v trí trung tâm trong ầ ụ ọ ẻ ẽ ụ m i quá trình giáo d c, c n xác đ nh m c tiêu h ư ế ố ế làm đ c gì? S làm nh th nào? Và k t qu c a m i tr s ra sao? Mu n ấ ả ạ gi c tham gia ặ ẻ ự ợ ự vào ho t đ ng, luôn là đi m t a là s g i m khi tr c n, t o c h i, đ t tr vào tình hu ng có v n đ cho tr tr i nghi m, giao ti p, suy ng m, phán đoán ủ gi ẻ ầ ế ể ẻ i quy t v n đ c a m i nhóm hay c a m i cá th tr .
ủ ề ế ớ ộ ụ ụ ị Ví d . Xác đ nh m c tiêu ch đ : Th gi ậ i đ ng v t
ủ ề ẻ ọ ể Sau khi h c xong ch đ này tr có th :
ự ệ ẻ
ạ ộ ố ả ắ ướ ủ ả ộ ố ậ ự V lĩnh v c th ch t: Tr có kh năng th c hi n thành th o m t s v n ậ c dáng đi c a m t s con v t ).
ề ơ ả ả ố ợ ữ ể ấ ạ ộ đ ng c b n (bò, chui, ch y nh y, b t ch ị Có kh năng ph i h p nh p nhàng gi a các giác quan.
ự ữ ậ t g i đúng tên, nh n bi
ể V lĩnh v c phát tri n ngôn ng : Tr bi ẻ ẻ ế ọ ậ ả ể ạ t các b ề ữ ộ ế i nh ng đi u mà
ượ ề ậ ủ ộ ph n c a đ ng v t. Tr có kh năng nh n xét, nói và k l ẻ tr quan sát đ ậ c.
ề ự ẻ ậ
ộ ố ế ứ ạ ề ứ ể V lĩnh v c nh n th c: Tr yêu thích khám phá, óc quan sát, phán đoán, ế ơ ậ t s
ề ộ ố ậ ầ ả kh năng so sánh, phân lo i v các con v t. Có m t s ki n th c hi u bi ẳ đ ng v m t s con v t g n gũi.
ả ộ ộ
ậ ườ ự ườ ủ ộ ẻ ế ế ậ ố ng s ng c a đ ng v t quý hi m; Bi ọ t quý tr ng ng ế t i chăn
ề V lĩnh v c tình c m, kĩ năng xã h i: Tr yêu thích các đ ng v t, bi ệ ả b o v môi tr nuôi.
ự ẹ ạ ẻ ế t yêu thích cái đ p và s đa d ng phong
ậ ề ỹ ẩ ự V lĩnh v c th m m : Tr bi ế ớ ộ ủ phú c a th gi i đ ng v t.
ủ ề ự ọ + L a ch n ch đ
ỏ ạ ậ
ắ
ụ ượ ể ả i giáo viên ph i có trình đ ắ ầ ế ể ị ằ ấ
ứ ọ ầ ườ Khi l p k ho ch giáo d c đòi h i ng ữ ậ ủ ề ẻ ủ ủ ề ể ọ
ứ ụ ậ ầ
ứ ủ ề ọ
ướ ớ
ể ự ươ ự ế ở ị đ a ph ụ ng trình giáo d c tr ố ớ ộ ổ
14
theo h ổ ầ ủ ươ ọ ị ự ứ ẻ ặ ố ộ ế ệ ạ c chu trình l p k ho ch b t đ u b ng vi c chuyên môn cao, n m v ng đ ừ ủ ề ự l a ch n ch đ , ch đ có th do giáo viên xác đ nh cũng có th xu t phát t ươ ng nhu c u h ng thú c a tr . Giáo viên có th ch n ch đ đã có trong ch ẻ ủ trình giáo d c, cũng có th d a vào nhu c u h ng thú, nh n th c c a tr ự ầ ặ ừ nhu c u th c t ng mà giáo viên l a ch n ch đ sao cho ho c t ấ ẻ ẻ ợ l y tr làm trung tâm . phù h p v i ch ng ủ ề Trong m t năm h c, đ i v i đ tu i 5 6 tu i có 10 ch đ . Và giáo viên là ướ c ng c xác đ nh. Mu n đáp ng nhu c u c a tr , tránh s áp đ t, tr ộ ườ ượ i đ
c ý t
ưở ng c a ch đ ự ẽ ớ ủ ủ ọ
ủ ề ớ ủ ề ở ớ ướ ệ l p i thi u tr ự ẻ ề ủ ề ứ ng h ng thú c a tr v ch đ . Khi l a ch n và xây d ng ể ắ ủ ề ộ ố ặ ể khi chuy n sang ch đ m i tôi s gi ưở và l ng nghe ý t ề ch đ tôi luôn đ cao m t s đ c đi m sau:
ớ ơ ả ặ ủ ề ầ ệ ố
ể
ấ ế ứ ạ
ủ ề ỗ ạ ộ ả ứ ợ
ế ầ ấ
ộ ố ộ ầ ầ ả ủ ự ẻ ả
ầ ầ ẻ ủ Ch đ c n đ t tên đ n gi n, g n gũi v i kinh nghi m s ng c a tr , ồ ừ ầ ứ ượ ắ ế c cung c p theo nguyên t c phát tri n đ ng tâm, nghĩa là t ki n th c đ g n ề ố ở ộ ừ ơ ế đ n gi n đ n ph c t p và m r ng dàn v cu i ch đ . Cho phép đ n xa, t ủ ề ứ ẻ ủ tích h p các tri th c khác nhau trong các ho t đ ng c a tr , m i ch đ ch a ẻ ự t, phong phú cho tr ít nh t 1 2 tu n và không đ ng m t s n i dung c n thi ề ấ ả ộ t c n i dung đ u đ m b o tính quá 5 tu n tránh s nhàm chán c a tr và t ố ớ ẻ ệ ố ả ể ấ ẫ an toàn tuy t đ i c th ch t l n tinh th n đ i v i tr .
ủ ề ệ ượ ụ ự Ví d : Ch đ hi n t ng t nhiên
ẽ ộ ố ệ ượ ầ ọ ự ng t nhiên” và
ầ Tôi s ch n hai ch đ nhánh là; Tu n 1 “M t s hi n t Tu n 2 “Các mùa ủ ề ở Đăk Lăk”.
ự ế ạ ạ ầ ộ ứ
+ Xây d ng m ng n i dung và m ng ho t đ ng và k ho ch tu n căn c ặ ạ ộ ầ ứ ủ ứ ể ạ ẻ ể ệ ượ c nhu c u h ng thú c a tr . ậ vào đ c đi m nh n th c, th hi n đ
ị ượ ủ ề
ọ ộ ượ ụ ừ ụ ể ẻ ế c ch n là nh ng gì tr
ầ ư
ự ợ ẻ ạ ể
ệ ủ ộ ự ặ ầ
ự ế ế ạ ổ ự ủ ứ ẻ
ẹ ẻ ề ự ự
ộ ủ ộ c đo cho giáo viên bi ể t trình t
ở ộ ế ả
ế ứ ủ ọ ộ ế ượ ư ầ ẫ
ơ ự ế ừ ộ ộ ầ ể ể ạ ộ ộ Khi m c tiêu và ch đ đã đ c xác đ nh tôi ti n hành c th hóa n i ư ữ ế t ch a bi dung cho t ng lĩnh v c, và n i dung đ ả ế ể ơ ề nh ng g n gũi phù h p vùng mi n n i bé sinh ho t. Đ phát huy h t kh ơ ậ ẻ ự ậ ủ l p c a tr , khi năng th c hi n c a tr nghĩa là kh i d y và phát tri n tính t ể ủ ầ thi t k m ng n i dung giáo viên c n chú ý d a trên đ c đi m nhu c u c a ố ầ ứ ớ l a tu i và h ng thú c a tr trong nhóm l p, d a trên nhu c u, mong mu n ủ ạ ẻ ề ủ c a cha m tr v s phát tri n c a tr v các lĩnh v c. M ng n i dung là ướ ừ ướ ệ ự ự c sau m t cách ch đ ng t th th c hi n tr ở ầ ơ ữ nh ng n i dung, ki n th c, kĩ năng đ n gi n, g n gũi đ n m r ng và m ẹ ộ r ng m t cách đ y đ tr n v n h n nh ng v n không v t qua “Vùng phát ầ tri n g n” m ng n i dung c n có s k th a và phát tri n.
ệ ượ ụ ề ự Ví d : Khám phá v côn trùng, hay khám phá hi n t ng t nhiên
ố ớ ẻ ổ Đ i v i tr 4 5 tu i:
ộ ố ạ Giáo viên ch n đ tài “Khám phá m t s lo i côn trùng ”; “Khám phá
ộ ố ệ ượ ự m t s hi n t ọ ng t ề nhiên ”.
ố ớ ẻ ổ Đ i v i tr 5 6 tu i:
ể ầ
ẻ ướ ộ ể ậ ạ ề ọ
ự ố ơ ủ ướ ệ ứ ằ Giáo viên nâng d n đ khó. Giáo viên cho tr phát tri n nh n th c b ng ờ ủ cách ch n đ tài: “Tìm hi u vòng đ i c a con b m ”; ‘‘Phân lo i côn trùng ” “Thí nghi m s b c h i c a n c ”.
ạ ế
ạ ộ ằ ầ ọ ọ
ướ ẻ ẽ ớ ẽ ứ ế ế ầ ị ế ạ Song song v i m ng n i dung là m ng ho t đ ng chi m v th quan ữ ơ ổ ằ ứ ơ i hình th c “H c b ng ch i, ch i mà h c”. Qua cách th c thao tác ể ự t cho s phát tri n
15
ộ ẻ ả ệ ọ tr ng. Giáo viên s cho tr tr i nghi m h ng tu n, h ng tháng. H n n a, t ằ ơ ứ ch c d ệ ơ ch i, tr s đúc k t kinh nghi m, tích lũy kĩ năng c n thi toàn di n. ệ
ế ẫ ườ ướ i h Giáo viên luôn là ng
ợ ạ ượ ự
ể ế ợ ầ ạ ộ ạ ộ ạ ẻ ữ ố ộ
ự ữ ể ẻ ạ
ứ ộ ạ ộ ủ ứ ủ ẻ ẻ ầ ở ỗ ợ ạ ng d n, khuy n khích, g i m , h tr , t o ế ơ ộ c s liên k t c h i cho tr ho t đ ng. Cho nên giáo viên c n hi u và t o đ ộ ầ ạ ế ạ xuyên su t gi a m ng n i dung m ng ho t đ ng k t h p k ho t tu n m t ượ ư ậ ẽ cách linh ho t gi a các lĩnh v c phát tri n cho tr nh v y s đáp ng đ c ơ nhu c u, h ng thú c a tr , làm cho các ho t đ ng c a tr thêm sinh đ ng h n.
ạ ườ ạ ộ ẻ ấ ồ ả i pháp 3: T o môi tr ng ho t đ ng l y tr làm trung tâm, g m các
ệ Gi bi n pháp sau:
ậ ườ ấ ồ ng v t ch t g m môi tr
ớ ữ ề ng m m non là t
ườ ế ả ầ ưở ế
ụ ợ
ẻ ơ ể ự ườ ớ + Xây d ng môi tr ng trong l p và ngoài l p ườ ọ ụ ệ ổ ợ h c. Môi tr ng giáo d c trong tr h p nh ng đi u ki n ế ự ộ ầ ạ ộ ự nhiên, xã h i c n thi t t, tr c ti p nh h ng đ n ho t đ ng chăm sóc, giáo ầ ầ ự ườ ụ ỏ ng giáo d c phù h p góp ph n th a mãn nhu c u d c tr . Xây d ng môi tr ạ ộ ẻ ượ ủ ẻ ủ vui ch i và ho t đ ng c a tr . Qua đó, nhân cách c a tr đ c hình thành và ệ phát tri n toàn di n.
ọ ườ Đ tr
ậ ế ạ ộ h ng thú trong m i ho t đ ng vi c xây d ng môi tr ả
ơ ệ ứ ọ ồ ự ợ ả
ạ ậ ệ ầ
ằ ả
ọ ầ ủ ự ở ẻ ạ
ườ ề ự t k xây d ng, l a ch n đ tài cũng nh t o d ng c d y h c đ dùng đ
ọ ồ ọ ọ ả
ẻ ế ớ
ẻ ượ ọ ớ
ượ ự ế ế ị ọ ệ
ụ ạ ự ề ệ ẻ ơ ẻ ằ ề ề ế ế ượ ớ
ơ ệ ể ẻ ứ ng giáo ả ấ ầ ụ t. Chính vì v y trang trí phòng h c h p lý, đ m b o tính d c là r t c n thi ồ ỹ ạ ự ẻ ẩ th m m , t o s thân thi n chính là cách kh i ngu n c m h ng cho tr . Đ ượ ồ ơ c dùng, đ ch i nguyên v t li u c n đa d ng, phong phú mang tính m và đ ượ ả ợ ố ứ c nhu c u c a tr . Đây là b trí h p lí nh m đ m b o an toàn và đáp ng đ ầ ệ ả i giáo viên c n ph i có đó là s sáng t o trong bi n pháp quan tr ng mà ng ồ ư ạ ụ ự ế ế thi ườ ạ ự ư ầ ơ ch i, cách s u t m tranh nh, xây d ng mô hình, t o và l a ch n môi tr ng ọ ạ ộ ớ ậ ẻ ho t đ ng h c trong và ngoài l p cho tr giúp tr có đi u ki n ti p c n v i ử ụ ớ ọ c s tò mò thích khám phá trong tr h n. Khi s d ng cách h c m i gây đ ợ ở ớ ệ c ti p xúc v i cách h c m i mà tr h ng mong đ i bi n pháp này tr đ ồ ậ ẻ ẽ ườ t b h c càng phong phú thì tr s có đi u ki n ti p c n ng, đ dùng, thi t ớ ả ắ ơ ề nhi u h n làm kh c sâu hình t ng ghi nh và n y sinh nhi u sáng ki n v i ồ đ dùng h n.
ọ ơ ộ ẽ ự ự ố
ậ ệ ạ ợ ườ M t môi tr ờ
ẻ ể
ể ế ủ ậ ạ
ệ ệ ớ ầ ho t đ ng tích c c, sáng t o. Xây d ng t ề ng ti n, đi u ki n đ tr
ự ươ ệ ườ ể ữ ả ỹ
ề ị
ắ ạ ớ ủ ợ tin b
ớ ọ ằ ề ươ ọ ơ ơ ng s ch s , an toàn, có s b trí khu v c ch i và h c trong ỉ ố ớ ự ớ l p và ngoài tr i phù h p, thu n ti n có ý nghĩa to l n không ch đ i v i s ấ ủ ở ộ ứ ỏ phát tri n th ch t c a tr , mà còn th a mãn nhu c u nh n th c, m r ng ẻ ẻ ạ ộ ố ự ể t c a tr , kích thích tr t hi u bi ườ ụ ể ẻ ầ ng m m non là ph ng giáo d c trong tr môi tr ấ ề ể ệ ẩ phát tri n toàn di n v th ch t, ngôn ng , trí tu , kh năng th m m , tình ế ẩ ộ ạ ề ỹ ả ề ữ c m và k năng xã h i, t o ti n đ v ng ch c t o ti n đ chu n b tâm th ọ ẻ ự ộ ướ ố t cho m i tr t t c a B Giáo ng châm ạ ụ d c và Đào t o đã ch đ o: c vào l p 1, phù h p v i ph ỉ ạ "H c b ng ch i, ch i mà h c".
ế ị ạ ả Thi
ạ ố ợ ệ ườ ệ
ọ t b d y h c và môi tr ữ ợ ế ạ ự ủ ấ ả ậ ọ
ươ ở ạ
16
ề ồ ơ ẽ ạ ớ ồ ứ ẻ ng gi ng d y là quá trình ph i h p linh ơ ở ử ụ ho t và h p lý nh ng kinh nghi m, thành t u s d ng, đi u ki n c s ạ ng pháp d y h c c a giáo viên. Đ dùng phong v t ch t và c i ti n ph ề phú đa d ng mang tính m , phong phú đa d ng v các góc ch i s t o cho ế ậ ề t l p, thao tác v i đ dùng tr ạ tăng thêm h ng thú, suy nghĩ v cách thi
ể ẻ ạ
ẽ ẻ ề ọ ọ ọ ậ ủ ặ ả ẻ ổ ể
ự ệ ả
ẻ ọ ậ ộ ủ ườ
ể ệ ẻ ự
ọ ệ h c li u s giúp tr phát tri n hài hòa v m i m t. D y h c t p trung vào ứ ể ẻ ấ ch c tr , l y tr làm trung tâm đ phát tri n m i kh năng c a tr , t ằ ướ ẫ phát hi n kh năng c a mình và có h ng d n tr h c t p b ng cách t ụ ọ ậ ề ni m tin trong lao đ ng, h c t p, chính giáo viên và môi tr ng giáo d c ạ ế s thành công trong sáng t o và th hi n mình trong các đem đ n cho tr góc ch i.ơ
ụ ẻ ượ ườ
Ví d : Tr đ ẻ ơ c tham gia góc ch i bán hàng theo môi tr ồ ớ ố ượ
làm trung tâm, v i s l ậ ả ồ ậ ồ ầ ứ ẻ ẩ
ẻ ậ ẳ ồ ơ ớ ổ ng đ i m i ạ ơ ấ ng đ dùng đ ch i phong phú đa d ng l y tr ơ ủ ứ ề v các s n ph m, có đ v t th t đáp ng nhu c u ch i c a tr , ch không ơ ạ còn r p khuôn các đ dùng làm s n cho tr ch i đi ch i l i.
ự ườ ẻ ấ Hình 1:Xây d ng môi tr ng l y tr làm trung tâm
ạ ườ
17
+ T o môi tr ầ ẻ ẻ ườ ẻ ớ ữ ữ ế ệ ộ ng xã h i thân thi n cho tr : Môi tr là b u không khí giao ti p gi a giáo viên và tr , gi a tr ộ ng xã h i chính ẻ v i tr , qua đó
ỉ ờ ẻ ẽ ọ ế c hành vi, c ch l s h c và tri th c đ
ứ ạ ệ ố
ố ộ ố ượ ể ả ệ
c t o ra trong quá trình t ẻ ườ ạ ộ ươ ho t đ ng tích c c, ch ệ ng xã h i thân thi n s cho phép tr
ụ ơ
ấ ẫ ặ
ậ ợ ụ ộ ử ủ ộ tr i nói thái đ giao ti p c a ẻ ự ủ t giáo viên hay c a b n đ b n thân tr tích lũy v n kinh nghi m trong ượ ạ ộ cu c s ng, v n kinh nghi m đó đ ng tác. M t ộ ẽ ủ môi tr ộ ườ ườ ộ ậ ng đ ng và càng đ c l p h n. Môi tr ạ ả ầ m m non luôn luôn đ m b o an toàn v th ch t l n m t tâm lí, nh m t o thu n l ự ng chăm sóc giáo d c trong tr ề ể ả ằ ẻ i giáo d c các kĩ năng xã h i cho tr .
ườ ạ ộ ạ Hình 2: T o môi tr ờ ng ho t đ ng ngoài tr i
ứ ổ ứ Gi iả pháp 4: Hình th c t
ụ ấ ch c các ho t đ ng chăm sóc giáo d c l y ệ ẻ ạ ộ ư tr làm trung tâm, thông qua các bi n pháp nh sau:
ọ ổ ứ ạ ộ ụ ẻ + Chú tr ng t ch c giáo d c tr thông qua ho t đ ng nhóm.
ẻ ậ
ẻ ờ ữ ổ ầ ạ ầ
ế ặ ớ ọ ể ầ
ượ ậ ẻ ứ ủ ọ Tr 5 6 tu i đây là th i kì quan tr ng trong nh n th c c a tr , vì v y t cho quá trình hình nh ng c s ban đ u c n thi ộ ố c ngo c l n trong cu c s ng ệ ng ti u h c. Vi c rèn luy n ẻ ng tác, ệ ữ ố ươ c m i t t c a b n thân mà còn thi ệ ế ậ t l p đ
ơ ế ẻ nh ng k năng ho t đ ng nhóm là đi u ki n không nh ng giúp tr ể ệ ả ầ ơ ở giáo viên c n t o cho tr ướ ẻ ả ị ẩ thành nhân cách và chu n b cho tr tr i qua b ể ừ ườ ườ ổ ng m m non đ n tr tu i th khi chuy n t tr ề ạ ộ ỹ ữ cho tr ế ủ ả ế ự ể th hi n h t s hi u bi ậ khi th o lu n cùng các thành viên trong nhóm.
ẻ Khi t
ạ ộ ườ ẻ ng chia tr
ọ ừ ả ồ
ậ ọ ưở ư
ự ậ ả ộ ạ ộ ổ ứ ch c các ho t đ ng tôi luôn chú tr ng cho tr ho t đ ng nhóm và ỗ ừ ộ ể ẻ thành t ng nhóm, m i nhóm có đ i t ng cá th tr , tôi th ờ ả ệ ự ằ ưở ng, nh m cho các thành viên t quan sát, kh o nghi m th o lu n, r i m i tr ế ứ ướ ế ủ i m i hình th c ng thuy t trình ý ki n c a nhóm mình đ a ra, d nhóm tr ế ẽ ổ ủ ạ ộ thi đua. Qua ho t đ ng nhóm ý ki n c a các thành viên và các nhóm s b ệ ệ ượ ng đang tr i nghi m thêm sinh đ ng. sung cho nhau, làm cho s v t hi n t
ọ ơ
ẽ ự ẻ ẫ
ẻ ơ ậ ạ ế ẻ ế ữ i k t qu cao, không nh ng v y còn giúp tr bi ế t hòa đ ng, chia s kinh nghi m l n nhau và s t ồ ả ồ ờ ủ ộ Cùng tham gia ch i và h c theo nhóm, giúp tr ch i t p có tính ch đ ng ậ ố ợ t ph i h p cùng ơ ệ tin h n trong ự phát huy cá tính, s sáng
18
ệ và mang l ạ các b n, bi ạ ộ ế giao ti p. Đ ng th i ho t đ ng nhóm còn giúp tr ể ạ ế ợ ạ t o, bi ẻ ụ ượ t h p tác cùng b n đ hoàn thành nhi m v đ c giao.
ố ẻ ự ạ ộ
Mu n tr t ẻ ầ ổ ứ ủ
ộ ữ ứ ẻ ổ
ẻ ồ ụ ụ ể ề
ậ ộ ạ ư ậ ạ ỗ
ậ ả ạ
ự ủ ả ư ậ ẻ ạ
ứ ẽ ớ ơ ọ ươ ng tin trong khi ho t đ ng nhóm thì giáo viên c n làm g ẻ ả ch c thi đua cho tr , luôn cho tr c m giác mình là thành viên c a nhóm và t ầ ạ ộ ơ ch c cho tr ch i giáo viên c n gi a các nhóm trong m t ho t đ ng. Khi t ệ ữ ứ chia tr đ ng đ u trong nh n th c gi a các nhóm, phân nhi m v c th cho ẻ ẽ ự m i nhóm và tìm ra m t b n đóng vai trò lãnh đ o nhóm. Nh v y tr s t ẻ do th o lu n, khám khá sáng t o theo h ng thú năng l c c a b n thân mà tr ượ ự c s quan tâm chia s v i các b n, nh v y là tr đã tìm còn hình thành đ ẻ ượ ứ đ c h ng thú vui v trong quá trình ch i và h c.
ạ ộ ọ Hình 3: Chú tr ng ho t đ ng nhóm, cá nhân
ẽ ườ ổ ủ Qua đó giáo viên s là ng ế i t ng h p m i ý ki n c a các nhóm và b ổ
ư ế ế ả ấ ợ ả ớ ọ ể ề sung ý ki n, đ a ra k t qu chung cho c l p hi u v n đ .
ứ ố ổ ẻ ứ ấ T ch c t theo bi n pháp và hình th c l y tr ẻ
ạ ộ t các ho t đ ng cho tr ượ ạ ộ ệ ở làm trung tâm đã t o ra đ ẻ c m t không gian m cho cô và tr .
ọ ự ệ ẻ ơ
ự ủ ạ ủ ọ + L a ch n trò ch i phù h p đ rèn luy n tính tích c c c a tr trong m i t đ n i dung c a bài d y sao cho không gò ợ ể ệ ể ộ iáo viên khai thác tri
lĩnh v c. Gự ặ ẻ bó áp đ t tr .
ệ
ơ ọ ậ ẻ ế ọ ấ
ế ơ ẽ ử ụ ễ ạ ệ ậ ả ọ ơ ằ ố ớ ẻ ầ Trò ch i h c t p: Đ i v i tr M m non thì vi c “Ch i b ng h c h c ắ ộ ứ ơ mà ch i” giúp tr ti p thu ki n th c m t cách d dàng và sâu s c nh t, chính ạ ộ vì v y khi s d ng trò ch i s giúp ho t đ ng đ t hi u qu cao.
ầ ươ ớ ặ
ằ ớ ệ ể ồ ể
ầ ọ ủ ơ
ượ ở ứ ộ ơ ượ ẻ
ế ớ ư
ơ ứ ọ ơ ướ
ứ ụ ứ ạ ồ
19
ủ ề ạ ặ ệ V i đ c đi m ch ng trình m m non m i hi n nay, các môn h c luôn ả ớ ặ ượ c đan xen, l ng ghép nh m nâng cao tính hi u qu , v i đ c đi m c a giáo đ ẻ ọ ọ ụ d c m m non, cho tr h c mà ch i, thông qua ch i mà h c. Qua trò ch i giáo ượ ể viên có th đánh giá đ m c đ nào, cao c c ki n th c mà tr thu l m đ ấ ộ ự ồ ơ hay th p. Đ a trò ch i vào l p h c là m t s l ng ghép khéo léo, làm sao cho ả ờ ọ ứ ổ ộ gi ch c d h c thêm sinh đ ng. Trò ch i dù t i hình th c nào cũng ph i ố ớ ẻ ừ ứ ả ả đ m b o tính v a s c và h ng thú đ i v i tr , không l m d ng, ôm đ m thái ộ quá làm nh t đi n i dung chính c a đ tài đ t ra.
ế ế ồ ồ ơ ấ ẻ Hình 4: Thi t k đ dùng, đ ch i l y tr làm trung tâm
ộ ố ế ể ế ơ ẻ ợ ủ ằ ạ ẻ ơ ạ Sau khi tr khám phá xong n i dung d y, đ k t thúc bài cô cho tr ch i ứ ớ ơ trò ch i tích h p nh m c ng c ki n th c v i trò ch i “Phân lo i côn trùng ”.
ầ ủ ộ Tr s b t qua 4 vòng th d c phân lo i côn trùng theo yêu c u c a đ i
ẻ ẽ ậ ể ắ ủ ộ ạ ế ế ể ể ụ ả mình đ c m vào mô hình c a đ i, sau đó đ m ki m tra k t qu .
ẻ ượ ọ Qua trò ch i này cô giáo đã cho tr đ ư ể ụ ọ c h c các môn h c nh th d c
ơ ỹ k năng, toán...
ả ử ụ ề ổ ứ Gi i pháp 5: S d ng ph n m m Powerpoint trong t ạ ch c các ho t
ầ ệ ử ụ ộ đ ng chung, tôi đã s d ng các bi n pháp sau:
ụ ệ ạ ả ạ + Áp d ng công ngh thông tin vào so n và gi ng thông qua các ho t
đ ngộ
ử ụ ệ ậ ả
ứ ệ
ế ứ ứ ậ S d ng công ngh thông tin, v t th t, tranh nh, mô hình, băng đĩa, ạ ẻ máy vi tính vào vi c gây h ng thú cho tr . Đây là hình th c d n d t vào ho t ượ ự ậ ộ đ ng h t s c h ng thú và gây đ ứ ẫ ắ ố ớ ẻ c s t p trung chú ý đ i v i tr .
ứ ế ủ
ệ
ộ ẻ ầ ớ ặ ẻ ữ ủ ậ
ự ả
ọ ấ ượ ộ ả
ể ắ ố t k và s d ng giáo án đi n t
ử ụ ọ ậ
ạ ả ơ ố t k trò ch i nh : “Hoa nào qu đó” hay các l
20
ề ế ế ầ ự ứ ề ẻ ệ ể ệ ấ ầ ượ ể t c a công ngh thông tin mà ngành c nhu c u c p thi Đ đáp ng đ ầ ư ể ử ụ ạ ộ ứ ổ ặ ụ đ s d ng có ch c ho t đ ng cho tr Giáo d c đ t ra, khi t c n đ u t ư ự ể ầ ẻ ở ộ ổ ữ ả ơ duy tr c quan đ tu i m m non v i đ c đi m t hi u qu , h n n a tr ủ ế ư ư ề ả hành đ ng là ch y u, kh năng t p trung c a tr còn ch a b n v ng nh ng ẻ ấ ứ ế ộ ớ ng tác đ ng đ n tr r t h ng thú v i các hình nh tr c quan minh h a n t ệ ứ ế ư ọ m i giác quan nh : hình nh, âm thanh, màu s c s ng đ ng...Vì th , vi c ng ế ế ệ ặ ệ ử ụ , cài đ t và d ng công ngh thông tin đ thi ư ơ ầ ộ ố ử ụ s d ng m t s ph n m m vui ch i, h c t p đa d ng và phong phú nh ư i minh Kidsmart, Kidpix… thi ừ ừ ọ h a truy n k trong các ph n m m.. v a giúp tr tăng thêm s h ng thú, v a
ố ớ ộ
ử ụ ể
ự ế ượ ố ượ
ư ề ộ ố ự ậ ẻ ệ rèn luy n thao tác s d ng chu t trên máy tính cho tr . Đ i v i m t s s v t ứ ử ụ ẻ ệ ượ c mà khi s d ng các ng hi n t ng không th cho tr quan sát tr c ti p đ ấ ố ộ ẻ ẽ ệ ụ d ng công ngh thông tin tr t nh t qua ng m t cách t s quan sát đ i t nhi u giác quan nh nghe, nhìn...
ế ẽ ằ
Ví d : Cho tr khám phá côn trùng b ng video và máy chi u s giúp tr ể ự ế ể
ẽ
ự ậ ạ ồ ủ ị ả
ả ằ ệ ạ ẻ ụ ẻ ể ượ ụ ể ề ặ c c th v đ c đi m, hình dáng, ti ng kêu, s di chuy n, cách tìm hi u đ ậ ủ ấ ạ ụ hút hoa th ph n t o thành m t c a con ong... s kích thích s t p trung, chú ẻ ớ ý và ghi nh có ch đ nh c a tr vào bài gi ng mà các lo i đ dùng khác ồ không mang l ủ i hi u qu b ng đ dùng này.
ệ ẻ ớ Hình 5: Tr làm quen v i công ngh thông tin
ự ậ ớ ộ ng xung quanh đ i v i tr vô cùng r ng l n khó hi u, tr
ặ ố ớ ẻ ỏ
ể ư ế ươ ế ả
ệ ượ S v t hi n t ộ ế ư ậ ạ i nh v y?... Chính vì th cô giáo ph i bi ớ ự ự ổ
ỗ
ọ ố ớ ộ ủ ề ố ộ ặ ọ
ạ ộ ể ố ẻ ạ l i tò mò hi u đ ng, luôn đ t ra vô vàn câu h i. Nó là cái gì ? Nh th nào ? ụ ế ng pháp Vì sao nó l t áp d ng ph ạ ọ ạ ứ ữ d y h c tích c c, sáng t o đ i m i và l a ch n ra nh ng hình th c khác nhau ủ ề ẻ ở ữ trong m i m t ch đ tránh nhàm chán đ i v i tr b i vì có nh ng ch đ ơ ứ ỉ ớ ầ kéo dài ba ho c b n tu n mà cô ch v i m t hình th c hát hay đ c th thì ẻ không th lôi cu n thu hút tr trong quá trình ho t đ ng.
ẻ ướ ủ ế Ví d : Cho tr “Quan sát vòng tu n hoàn c a n
ầ ẻ ẽ ư ệ
ữ ả
ầ ố ư c b c h i, t
ẻ ơ ụ ạ ư ặ ụ ế ọ ẽ ở tranh thì ti ạ ề ph n m m, sáng t o cho tr ố ướ xu ng làm cho n ầ vào nhau n ng d n và tan ra t o thành m a và ng ỉ c”. N u ch quan sát ứ ụ ơ t h c s tr nên đ n đi u, tr s nhàm chán. Nh ng cô ng d ng ế ắ ộ xem nh ng hình nh đ ng khi tia n ng chi u ụ ữ thành đám mây, nh ng đám mây ng ng t ượ ạ c l i.
ạ ộ ụ ồ ợ ộ ẻ +L ng ghép tích h p n i dung giáo d c vào các ho t đ ng cho tr .
ầ ấ ự ị Giáo d c m m non tích h p là cách th c cung c p s đ nh h
ứ ạ ộ ợ ứ
21
ạ ố ợ ạ ộ ữ ộ ướ ụ ở ng m , ằ ủ ề ổ ch c các ho t đ ng xoay quanh ch đ . B ng linh ho t cho giáo viên t ẻ ả ự tr i nhiên nh ng ho t đ ng, giáo viên cho tr cách ph i h p m t cách t
ộ ậ ệ ư ườ ng t
ơ ọ ơ ệ ể ớ
ớ ắ ạ
ể ệ ậ ạ ộ ữ ả ộ
ậ ậ ể ề ộ
ự ể ẽ ặ ứ ỉ ờ ặ ẫ ố
ế ạ ạ ẹ ạ
ể ư ữ ằ ơ ớ ộ ổ ữ ứ ợ
ị
ạ ộ ẻ ả ủ ề ủ ư
ứ ạ ươ ủ ẻ ệ ộ và t o không khí sinh đ ng, vui t
ộ nghi m nh quan sát, tìm hi u môi tr nhiên, xã h i v n đ ng, ạ tham gia trò ch i, làm quen v i âm nh c, hát, k truy n, đ c th , làm quen ẻ ư v i toán và các ho t đ ng sáng t o nh tô, v , n n, c t dán... Qua đó, tr ể ự phát tri n ngôn ng , luy n t p th l c, nh n th c tình c m xã h i. Cách ti p c n này cho phép giáo viên có th đi u ch nh giáo án m t cách linh ế ả ho t, có th đ a ra các tình hu ng x y ra tình c ho c ng u nhiên vào k ấ ố ộ ợ ho ch d y, nh ng n i dung tích h p nh nhàng mang tính ch t s c ng ộ ạ ộ ch c các ho t đ ng thông qua ch i v i nh ng n i tích h p vào nh m t ổ ộ dung gi n d , mang tính bao quát theo n i dung ho t đ ng cá nhân làm n i ầ ự ứ ể ậ b t ch đ cô đ a ra đ đáp ng s h ng thú c a tr , làm phong phú d n ớ ố v n kinh nghi m c a tr i trong l p h c.ọ
ớ ẹ i pháp 6: Ph i h p v i cha m giúp tr ẻ ọ ố h c t ạ ọ t trong m i nho t
Gi ồ ữ ươ ả ộ đ ng, g m nh ng ph ố ợ ng pháp sau:
ự ẹ ẻ
ề + Xây d ng góc tuyên truy n. Thông báo cho cha m tr ầ ữ
ẻ ộ ổ ẻ ứ ế các ki n th c ẻ ở ủ ố ớ ng đ i v i gia
ộ ầ ủ ớ ế ộ ữ ụ ủ ộ ố ợ ạ ộ chăm sóc giáo d c tr đ tu i m m non, nh ng n i dung ho t đ ng c a tr ữ ườ ớ l p, ch đ ăn c a tr hàng ngày, nh ng yêu c u c a nhà tr ầ đình và nh ng n i dung mà gia đình c n ph i h p v i giáo viên.
ế ẹ ẻ
ụ ẹ ọ ạ ờ ắ ồ
ẹ ọ ụ
ẹ ọ ậ
ệ ầ
ộ ậ ệ ự ế ấ
ườ ệ t vi c chăm sóc giáo d c tr ằ ng nh m t
ạ ộ ẹ ẻ ứ ố ch c t ộ ổ ạ ộ ư ướ ạ ế ẫ ư ộ ạ ộ ọ + Thông qua cu c h p cha m tr giáo viên đ a ra k ho ch ho t đ ng ề ượ ẻ ể c đ ng th i tuyên truy n chăm sóc giáo d c tr đ cha m h c sinh n m đ ệ cha m h c sinh cùng tham gia vào giáo d c rèn luy n các con, các cháu. Bên ế ị ạ t b , cung c nh đó, giáo viên v n đ ng cha m h c sinh đóng góp các trang thi ấ ủ ụ ụ c p tài li u, nguyên v t li u ph c v ho t đ ng cho các cháu đ y đ . Đây là ụ ệ t th c nên thu hút cha m tr cùng tham gia, cùng giáo d c vi c làm r t thi ẻ ẻ ớ tr v i cô giáo và nhà tr ẻ cũng nh h ng d n tr tham gia ho t đ ng m t cách đ t k t qu .
ề ụ ằ
ữ
ộ ố ạ ẹ ẻ ế ể ẻ ụ ả ộ ả ở ộ ậ nh n bi
ạ Ví d : Đ tài khám phá m t s lo i rau. B ng công tác xã h i hóa giáo ạ ề ụ d c, giáo viên tuyên truy n cha m tr đóng góp nh ng lo i rau qu theo yêu ầ ế ạ ủ c u c a các nhóm giúp tr t, tìm hi u, phân lo i và m r ng ki n ứ ề th c v các lo i rau.
ả ẽ ổ
ệ ệ
ỗ ợ ộ ệ ẽ ồ
Các gi ờ ự ả ẻ ự ụ ể ệ ạ ộ
ệ ặ ố i pháp và bi n pháp có m i quan h ch t ch đan xen b sung cho ệ ữ ủ ạ ữ nhau nh vào nh ng bi n pháp ch đ o và nh ng bi n pháp h tr . Trong quá ệ ự ế ậ ế trình th c hi n n u giáo viên bi t v n d ng, th c hi n đ ng b thì s tăng ệ hi u qu cao, mang l i cho tr s phát tri n m t cách toàn di n trong các lĩnh v c.ự
ớ ủ ả IV. Tính m i c a gi i pháp:
ụ ứ ẻ ễ Trong th c ti n, sáng ki n t
ượ ấ
ng “L y tr làm trung tâm ”. Đ tài này đã đ ạ ầ ọ ự ẻ ạ ớ i l p Lá 2 t i Tr
22
ụ ừ ủ ế ả ướ h ườ và áp d ng t 2017. T cách làm cũ c a hai năm tr ế ổ ạ ộ theo ch c các ho t đ ng giáo d c tr ứ ả ề c b n thân tôi nghiên c u ng M m non Ea Na trong năm h c 2016 ả ướ c đây đã có k t qu đáng kh thi, song
ạ ế ả ư ộ ấ ề ề
ế ị ứ
ả ế ạ ớ ườ ệ ả ớ i k t qu ch a cao, đi u đó luôn là m t v n đ cho tôi suy nghĩ. Do ớ ể ạ ề i đ tài v i ầ ng M m non Ea i l p Lá 1 tr
ụ ư ọ ớ mang l ế ụ đó, tôi đã quy t đ nh ti p t c nghiên c u, c i ti n và phát tri n l các gi i pháp và bi n pháp m i đã áp d ng t Na năm h c 2018 – 2019 có tính m i nh sau:
ề ề ứ ụ ế
ứ ẻ ng trình cũng nh s
ụ ạ ị
ổ ạ ộ ớ ợ ch c các ho t đ ng cho tr
ắ
ụ ự ọ
ộ ọ
ẻ ẽ ế ẻ ẻ ề ơ làm trung tâm theo cách t o nhi u c h i cho tr
ứ ể ậ Nghiên c u và ng d ng đ tài giúp giáo viên hi u rõ v cách ti p c n ế ế ươ ư ử ệ ụ ấ t k ch giáo d c l y tr làm trung tâm, trong vi c thi ạ ẻ ươ ụ ng pháp giáo d c chăm sóc tr , linh ho t sáng t o không b gò bó d ng ph ẻ ả ự ế ế ứ ệ tr i nghi m phù h p v i s t k và t khi thi ượ ạ ứ ể ẻ ự ể ừ c cách th c th c phát tri n t ng cá th tr . Giúp giáo viên linh ho t, n m đ ẻ ư ệ ủ ẫ ưở ự ự ệ t c a tr nh ng v n tin t ng hi n giáo d c d a trên s tôn tr ng, s khác bi ự ệ ự ự ằ r ng tr s ti n b và thành công trong m i lĩnh v c, tích c c th c hi n giáo ọ ơ ộ ạ ụ ấ d c l y tr ch i và h c ề ằ b ng nhi u hình th c khác nhau.
ự ạ ộ ẻ ẻ ẽ ạ ự ạ s m nh d n, t
ứ Tích c c hóa các ho t đ ng c a tr , tr ệ ầ
ỏ ẻ ớ ẻ ấ ẻ ệ ữ ữ ự ế
ườ ẻ ể ọ
ỹ ụ ặ ế ữ ằ ị ụ ẻ ẩ ắ
ả ủ tin thích tr i ạ ộ ớ ạ ẻ ứ ữ , tr h ng thú tham gia các ho t đ ng theo nghi m, khám phá nh ng gì m i l ẻ ủ ả nhu c u, h ng thú c a b n thân mà không th y m t m i, nhàm chán. Giúp tr ế ố có s giao ti p th ng xuyên gi a cô và tr và gi a tr v i tr đó là y u t ố quan tr ng giúp tr tích lũy k năng s ng nh m hình thành và phát tri n nhân cách theo m c tiêu giáo d c đ t ra, chu n b tâm th v ng ch c cho tr vào ớ l p 1.
ả ụ ệ ả
i pháp và bi n pháp m i mà b n thân tôi đã áp d ng trong ả ạ ớ ệ Qua các gi ọ năm h c 2018 – 2019 này đã mang l i hi u qu cao.
ả ủ ế ệ ệ V. Hi u qu c a sáng ki n kinh nghi m:
ự ệ ệ ả ả K t qu kh o nghi m: Sau hai năm th c hi n các gi
ầ ọ ử ế ệ ả ạ ớ
ườ ạ ớ ườ ế ầ ả i pháp, bi n pháp ng M m non Ea Na trong năm h c 2016 – 2017 K t qu thu ng m m non Ea Na. i l p lá 1 tr
ệ th nghi m t i l p Lá 2, tr và trong năm 2018 2019 t ượ đ ư c nh sau.
ệ ả ế ệ Hi u qu sáng ki n kinh nghi m
ế
ế
ả
ế
ả K t qu kh o sát đ n
Tiêu chí
ạ ớ
ả ả K t qu kh o sát đ n tháng 4 2019 t
ế i l p lá 1.
ạ ớ
tháng 4 2017 t
i l p lá 2.
S
ổ
ổ
ọ
ố
T ng s 42 h c sinh
T
ố ọ
ọ T ng s 30 h c sinh trong năm h c 2018 2019
ọ
Năm h c 2016 2017
T
Đ tạ ư ạ Ch a đ t Đ tạ
23
Ch aư đ tạ
Tỷ ệ l
S trố ẻ
S trố ẻ
Số tr ẻ
Tỷ %ệ l
Số trẻ
Tỷ lệ %
Tỷ lệ %
%
35/42
83
7/42
16
30/30
100
0/30
0
37/42
88
5/42
11
28/30
93
2/30
7
ẻ ứ 1 Tr h ng thú tham gia vào gi ờ ọ h c
2 ứ ự ự th c có ý th c t ủ ầ t yêu c u c a
ẻ Tr ệ ố hi n t ế ọ t h c ti
36/42
86
6/42
14
27/30
90
3/30
10
ỹ 3
ế ữ ẻ ắ n m v ng ki n Tr ậ ứ th c, k năng v n ạ ụ d ng linh ho t, sáng ự ế ạ t o vào th c t .
37/42
88
5/42
11
30/30
100
0/30
0
có k năng s
ữ 4
30/42
72
12/42
28
28/30
93
2/30
7
ạ ử ỹ ẻ Tr ụ d ng ngôn ng rõ ạ ràng, m ch l c.
5 ự ậ ể ả Kh năng phát tri n tính t l p.
28/42
67
14/42
33
30/30
100
0/30
0
ứ
ưở 6
ậ ả H ng thú, th o lu n, ế thuy t trình ý t ng sáng t oạ
ứ ế ầ ậ ị ế Ph n th ba: K t lu n, ki n ngh
ậ ế 1. K t lu n
ả ệ ự Th c hi n và duy trì đ
ọ ẻ ượ c các gi ộ ng. Tr đ
ạ ậ ệ ể ệ ộ ớ ứ
ạ ầ ứ ự ạ ộ ế ự ọ
ế ậ
ặ ớ ộ
ầ ọ
ả ẩ ủ ộ ơ ậ ậ ự ạ
ừ ệ ề ể ể ẻ ng, t
ấ ẻ ướ ặ ắ ẩ
ở ườ tr ả ế ọ ượ i pháp bi n pháp trên đã giúp cho giáo ượ c phát viên có m t l p h c luôn sinh đ ng và tràn đ y năng l ạ h ng thú tham gia các ho t đ ng. ồ tri n nh n th c rõ r t, hòa đ ng, m nh d n, ạ ị Giáo viên linh ho t không b gò bó trong khi l a ch n và xây d ng k ho ch ớ ạ ộ ẻ Đó là thành công l n và có ý nghĩa vô và cách ti p c n tr qua các ho t đ ng. ệ ữ ở ạ ủ ả ề t n a cùng l n trong công tác gi ng d y c a b n thân tôi. M t đi u đ c bi ứ ề ể ỗ ợ đ tài này chính là đòn b y có th h tr , kh i d y m i nhu c u h ng thú ạ ọ ằ nh m giúp tr luôn ch đ ng, tích c c hòa nh p cùng các b n trong m i ho t ệ ộ đó phát tri n toàn di n v các m t th ch t, trí tu , ngôn đ ng ữ ộ ữ ng , tình c m xã h i, th m mĩ, là hành trang v ng ch c cho tr b c vào các ấ c p h c ti p theo.
ớ ế ể ượ
24
ạ ượ ườ ả V i k t qu và ý nghĩa đ t đ ộ ố ớ ụ d ng cho m t s l p trong toàn tr ế c sáng ki n có th đ ầ ng, góp ph n nâng cao ch t l ộ c nhân r ng và áp ẻ ấ ượ ng cho tr
ạ ộ ừ ầ
ở ườ tr ộ ừ ộ ự ạ ẩ
ề ả ả ạ
ọ khi tham gia ho t đ ng đó giáo viên không ng ng h c ng m m non, t ỏ ể h i đ nâng cao trình đ chuyên môn, t o đ ng l c thúc đ y phong trào thi ủ ệ ủ đua c a giáo viên v các gi i pháp, bi n pháp trong công tác so n gi ng c a ả b n thân.
ậ ữ ả
ộ ố ệ ổ ạ ớ Nh ng nh n đ nh chung: ẻ
i l p Lá 1, Tr ự ẻ ấ ượ ệ ầ ậ ầ
ứ ủ ả
ớ ả ự ế ẻ ạ ầ t th c, đã góp ph n thúc đ y tr
i hi u qu thi ệ ể ụ ị “M t s bi n pháp nâng cao hi u qu giáo d c ườ ấ ng M m non Ea Na l y tr làm trung tâm cho tr 5 6 tu i t ”. ẻ ứ ộ ng qua các lĩnh v c, m c đ nh n th c c a tr Đã có ph n nâng cao ch t l ệ ệ ọ ừ đã tăng lên rõ r t so v i các năm h c v a qua. Các bi n pháp có tính kh thi, ẩ ệ đã mang l hình thành phát tri n toàn di n.
ệ ệ ự
ả ươ ự tin trong quá trình thi ữ ế ẻ
ắ ạ ư ộ
Th c hi n các bi n pháp trên đã gúp tôi t ng trình và công tác so n gi ng. Không nh ng th , tr duy m t cách máy móc mà ng ề ệ c r p khuôn, t c tr i nghi m, thao tác v i đ v t v i nhi u ph
ớ ồ ậ ớ ọ ề ẩ ỗ
ượ ự ơ ơ
ớ ỹ
ướ ậ ả ượ ừ ạ ơ ố ế ữ ướ ư ề ẻ ướ
ọ ế ế t k không còn nhút ch ứ ượ ạ i luôn h ng c l nhát, b t ch ứ ử ươ ng th c s thú, thích đ ẻ ể ẻ ụ c m i ti m n trong m i cá th tr . Tr d ng khác nhau. T đó, phát huy đ ộ ọ năng đ ng linh ho t h n, tích c c h n trong quá trình h c và ch i, hình thành ự ậ ể ấ l p, k năng s ng m i, đánh d u b c hình thành và phát tri n nhân tính t ớ ạ ắ cách m i, t o tâm th v ng ch c, cũng nh ti m năng cho tr b c vào các ế ấ c p h c ti p theo.
ả ế ể V i k t qu và ý nghĩa đ t đ
ố ạ ượ ủ ư ộ c c a sáng ki n này là có th nhân r ng ườ ộ ổ ớ ế ụ và áp d ng ra toàn kh i và cũng nh các đ tu i trong tr ng.
ệ ọ Bài h c kinh nghi m:
ố ớ ẻ * Đ i v i tr :
ệ ả ố ụ ờ i k t qu t
ườ ụ t sau th i gian áp d ng t ng M m non Ea Na. Sau khi áp d ng các gi
ụ
ẻ ượ ể ệ ệ ả
ủ
ể ả ẻ
ẻ ả c nâng cao, tr có th gi ờ ạ ộ ơ ọ ạ ế ạ ữ i Nh ng bi n pháp trên đã mang l ổ ả ầ ộ ổ ẻ i đ tu i tr 5 6 tu i trong Tr ớ ạ ệ pháp bi n pháp m i trong công tác chăm sóc giáo d c tr , thông qua các ho t ộ ấ ượ ủ c th hi n qua b ng kh o sát ta th y ý đ ng c a tr đ c nâng cao rõ r t, đ ẻ ẻ ượ ượ ế ứ ư ự ứ i quy t c đ th c cũng nh s h ng thú c a tr đ ể ữ ủ ồ ạ ạ ượ ề ấ phát tri n c v n đ linh ho t và sáng t o, đ ng th i ngôn ng c a tr đ ẻ ự ậ ạ ơ ạ m ch l c h n, tr t l p h n trong m i ho t đ ng.
ố ớ * Đ i v i giáo viên:
ỹ ạ ả
ọ ề ớ ặ Mang l ủ ề ự ế ẻ ể ậ
ỹ ộ ư ứ
ệ
ạ ộ ở ạ ộ ầ ờ ế ế ự ệ i nhi u k năng và kinh nghi m cho b n thân khi thi t k , l a ứ ủ ạ ch n ch đ sát v i đ c đi m nh n th c c a tr mình tr c ti p d y. Qua đó ứ ổ ụ ệ ạ hình thành các k năng, tác phong nghi p v , sáng t o trong các hình th c t ạ ẻ ạ ạ ở ườ ng cho tr . T o phong cách s ph m linh ho t, có ch c các hoat đ ng tr ề ự ế ẻ d a vào đi u ki n th c t ự ọ ạ ạ ự s sáng t o trong các ho t đ ng d y h c cho tr ẻ ẵ s n có, giúp ho t đ ng tr nên g n gũi không xa v i, gò ép tr .
ủ ệ ầ ọ Hi u và n m ch c ý nghĩa, t m quan tr ng c a vi c nâng cao ch t l
25
ổ ẻ ắ ể ẻ ụ giáo d c cho tr ắ khi t ứ ấ ch c l y tr ằ làm trung tâm nh m nâng cao trình đ ấ ượ ng ộ
ạ ố ạ ẩ ộ ọ ố t, h c t ủ t” c a
ự ề ự chuyên môn, t o đ ng l c thúc đ y phong trào thi đua “D y t giáo viên v các lĩnh v c.
ẻ ự ứ ệ ế ấ
S d ng hi u qu h n trong khi cung c p ki n th c cho tr d a vào nhu ộ ử ụ ệ ả ơ ẻ ớ ố ứ ủ ế ẻ ọ ầ c u, nguy n v ng c a tr , giúp tr lĩnh h i ki n th c nhanh và ghi nh t t.
ườ ẻ ượ ở ề ọ ệ ể ặ ạ ng m cho tr đ
c phát tri n v m i m t qua bi n pháp ọ ơ T o môi tr ẻ ứ này giúp tr h ng thú và yêu các môn h c h n.
ệ Vi c t ụ ủ ng chuyên môn nh m nâng cao nghi p v c a
ệ ự ọ ự ồ ưỡ ẩ h c t ệ ằ ấ ượ ạ ả b i d giáo viên là bi n pháp thúc đ y, nâng cao ch t l ng gi ng d y .
ế ố ợ ọ ế ạ Bi t ph i h p, đan xen các môn h c khác vào ti t d y.
ế ạ ả ạ Giáo viên bi
ế ầ ư ề ả ằ
ệ ề ệ ọ ụ ạ t áp d ng công t sáng t o, linh ho t trong so n gi ng, bi ụ ế ạ ngh thông tin vào công tác gi ng d y, nh m góp ph n đ a n n giáo d c ti n lên n n khoa h c công ngh thông tin.
ố ố ế ợ
Làm t ậ ề ớ ộ ề ậ ẹ ẻ ủ ẹ ẻ ấ trong nhà tr ế ị ng h v v t ch t, trang thi ườ ng, tuyên ụ ố ụ t t b ph c v t
ủ ề ẻ t công tác ph i k t h p v i cha m tr ộ truy n v n đ ng cha m tr cho tr qua các ch đ .
ố ớ ẹ ẻ *Đ i v i cha m tr :
ẹ ẻ ổ ề ườ ự ớ
ầ ọ
ế ệ ồ ơ ể ẻ ự ủ ở ủ ẻ ộ ồ
Cha m tr ề ầ ẻ ạ ộ ố ợ ng, có s thay đ i v suy đã có s ph i h p v i nhà tr ọ ậ ụ nghĩ v t m quan tr ng c a giáo d c M m non, quan tâm đ n vi c h c t p ệ ấ ủ c a tr , vui v , ph n kh i ng h nhi t tình đ dùng đ ch i đ tr tham gia các ho t đ ng thêm phong phú.
ị ế 2. Ki n ngh .
ố ớ ườ Đ i v i nhà tr ng :
ầ ư ự ơ ở ậ ọ t b d y h c, đ
ồ xây d ng c s v t ch t, trang thi ẻ ế ị ạ ủ ể ấ ơ ộ ở ồ ự ng m cho tr có c h i phát tri n đ các lĩnh v c
ạ Quan tâm đ u t ườ ơ ạ dùng đ ch i t o môi tr ơ phong phú và đa d ng h n.
ề ở ợ Th
ộ ỹ ồ ạ ằ ộ ồ
ườ ẻ ụ ụ ẻ ộ ạ ủ ng xuyên m các đ t chuyên đ , hay cu c thi đ dùng sáng t o c a ơ ồ cô và tr nh m nâng cao trình đ chuyên môn, k năng t o đ dùng đ ch i ph c v tr cho đ i ngũ giáo viên .
ọ ấ ề ộ Trong khuôn kh c a m t bài sáng ki n, m i v n đ ch t n t
ạ ề ẹ ồ
ỉ ồ ạ ế ạ ự ấ ổ ủ ế i trong ế ẫ ờ ậ t v n còn nhi u thi u sót. V y tôi ủ ượ ự c s góp ý xây d ng c a các c p lãnh đ o giúp tôi có
ố ề ậ ệ ph m vi h p, đ ng th i trong quá trình vi kính mong nh n đ thêm kinh nghi m và hoàn thành t t đ tài.
Ea Na, ngày 20 tháng 4 năm 2019
26
ườ Ng i Vi ế t
ị ả ế ễ Nguy n Th H i Y n
Ụ Ả Ệ DANH M C TÀI LI U THAM KH O
ạ 1.T p chí GDMN.
ồ ưỡ ườ ấ ả ụ ệ ệ 2.Tài li u B i d ng th ng xuyên – Nhà xu t b n giáo d c Vi t Nam.
ự ủ ườ ả ị ạ 3.Th c tr ng c a tr ng MN Ea Na và kinh ngh êm b n thân.
ọ ủ ơ ở ậ 4.C s lý lu n và khoa h c c a module MN1D
ươ ổ ứ ạ ộ ẻ 5. Ph ng pháp t ấ ch c ho t đ ng l y tr làm trung tâm
ọ ọ ấ ả ụ ữ ế ệ ệ 6. Nh ng sáng ki n kinh nghi m ch n l c Nhà xu t b n giáo d c Vi t Nam
ế ạ ổ ạ ộ ứ ụ ự ệ ấ ch c th c hi n ho t đ ng giáo d c – Nhà xu t
ụ ệ 7. K ho ch giáo d c và t ả b n giáo d c Vi ụ t Nam
ươ ấ ả ụ ụ ầ ầ 8. Ch ng trình giáo d c M m Non – Nhà xu t b n giáo d c M m non
ẫ ử ụ ướ ể ẻ ẻ ẩ ộ 10. H ng d n s d ng và đánh giá tr theo b chu n phát tri n tr em
ầ ổ ố 11. S tay công tác giáo viên kh i M m non
ạ ọ ư ạ ụ ọ ấ ả ầ 12. Giáo trình “ Giáo d c h c m m non Nhà xu t b n đ i h c s ph m
27
ạ ọ ư ạ ụ ọ ấ ả ệ ầ ộ 13. Tài li u giáo d c h c m m non Nhà xu t b n đ i h c s ph m Hà N i.
28
Ộ Ồ Ủ Ấ Ấ Ậ Ế ƯỜ NH N XÉT C A H I Đ NG CH M SÁNG KI N C P TR NG
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………
29
Ộ Ồ Ủ Ị Ế CH T CH H I Đ NG SÁNG KI N
Ộ Ồ Ủ Ấ Ậ Ấ Ế Ệ NH N XÉT C A H I Đ NG CH M SÁNG KI N C P HUY N
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………
30
Ộ Ồ Ủ Ị Ế CH T CH H I Đ NG SÁNG KI N
