Ế Ệ SÁNG KI N KINH NGHI M
Ệ
“M T S KINH NGHI M VÀ BI N PHÁP Ọ Ạ Ộ Ố Ứ Ọ Ụ Ể Ệ GIÁO D C Đ O Đ C H C SINH Ệ Ở ƯỜ TR NG TI U H C HI N NAY”
Ở Ầ
Ầ
A. PH N M Đ U
ọ ề 1. Lý do ch n đ tài:
ụ ự ệ ồ ườ ụ ữ ớ Giáo d c là s nghi p tr ng ng ạ i, v i m c tiêu đào t o ra nh ng công dân
ấ ướ ể ạ ượ ữ ố ươ ố t t cho đ t n c. Đ đào t o đ c nh ng công dân t t trong t ả ng lai thì ph i
ẽ ữ ớ ạ ứ ế ặ ạ ườ ữ ề ế ợ k t h p ch t ch gi a d y ki n th c văn hóa v i d y ng i, gi a truy n th ụ
ạ ớ ữ ủ ứ ữ ề ố ộ ị tinh hoa tri th c nhân lo i v i nh ng giá tr truy n th ng c a dân t c, gi a giáo
ụ ạ ứ ọ ớ ế ượ ứ ụ ệ ụ d c tri th c khoa h c v i giáo d c đ o đ c. Chi n l c Giáo d c Vi t Nam giai
ạ ị ứ ạ ụ ạ ạ “Giáo d c và đào t o có s m ng đào t o con ng ườ i đo n 20102020 xác đ nh:
ệ ự ề ể ệ ầ Vi ế ủ ấ t Nam phát tri n toàn di n, góp ph n xây d ng n n văn hóa tiên ti n c a đ t
ướ ờ ạ ậ ề ả ố ả ầ ộ ồ n ự c trong b i c nh toàn c u hóa, đ ng th i t o l p n n t ng và đ ng l c
ệ ệ ạ công nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n c” ấ ướ .
ự ệ ả ộ ưở ủ Hi n nay, do s tác đ ng và nh h ặ ng c a m t trái kinh t ế ị ườ th tr ng làm
ạ ứ ề ướ ộ ệ ượ ả ọ cho đ o đ c xã h i có chi u h ng gi m sút. Các hi n t ng h c sinh vô l ễ ớ v i
ữ ầ ườ ưỡ ụ ọ th y giáo, cô giáo và nh ng ng i sinh thành, d ng d c mình; h c sinh t ụ ậ t p
ế ậ ơ thành băng nhóm qu y phá, ăn ch i, đánh nhau… không còn hi m. Nguyên nhân
ệ ượ ữ ư ữ ề ủ c a nh ng hi n t ộ ng trên có nhi u, nh ng m t trong nh ng nguyên nhân c ơ
ớ ự ứ ự ứ ấ ạ ấ ạ ố ọ ố ả b n là s xu ng c p đ o đ c h c sinh đi cùng v i s xu ng c p đ o đ c xã
ế ả ề ộ ụ ứ ề ệ ạ ạ ộ h i; vi c giáo d c đ o đ c cho các em còn nhi u h n ch , c v n i dung và
ươ ủ ự ườ ộ ph ng pháp, s quan tâm cho các em c a nhà tr ng, xã h i và gia đình.
̀ ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ ươ ơ ̉ ̣ ̣ ̣ Sinh th i, Chu tich Hô Chi Minh rât chu trong đên viêc bôi d ̀ ̃ ng va xây
̃ ̀ ́ ̀ ́ ̃ ươ ̣ ̉ ̣ ̉ ̃ ư ự d ng nh ng con ng ̀ ̀ i xa hôi chu nghia. Trong nhiêu bai viêt, bai noi chuyên cua
̀ ̀ ́ ̃ ̃ ́ ươ ự ̣ ̉ ̣ ̉ “Muôn xây d ng chu nghia xa hôi phai co con minh Ng ́ ̀ i đêu nhân manh:
̃ ̃ ́ ̃ ̃ ̀ ̃ ươ ư ơ ươ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ng ̀ ươ i xa hôi chu nghia” . Con ng ̀ i m i xa hôi chu nghia la nh ng ng ́ ̀ i co đao
̀ ́ ̀ ̃ ư ̀ư ́ ư ư đ c va tri th c, la nh ng ng ̀ ̀ i v a ươ ư “hông̀ ” v a “chuyên”.
ể ộ ườ ệ ả ộ ườ Xã h i càng phát tri n con ng i càng ph i hoàn thi n, m t con ng i hoàn
ề ệ ườ ả ứ ả ỉ thi n v nhân cách là con ng ầ i không ch có tài mà c n ph i có c đ c. Nhân
1
ườ ượ ể ầ ắ ầ ự ừ ủ cách c a con ng ố i mu n đ c xây d ng và phát tri n c n b t đ u ngay t khi
ặ ớ ệ ế ạ ồ ườ ể m i sinh ra và đ c bi t là trong giai đo n ng i trên gh nhà tr ng. Có th nói,
ấ ạ ứ ứ ệ ể ẩ ế ệ ẻ vi c hình thành và phát tri n các ph m ch t đ o đ c, tri th c cho th h tr là
ụ ế ứ ữ ệ ấ ộ ọ ế m t trong nh ng nhi m v h t s c quan tr ng và c p thi ộ t, đây cũng là m t
ụ ủ ữ ườ ủ ụ ệ trong nh ng nhi m v c a nhà tr ng nói riêng, c a ngành giáo d c nói chung
ụ ự ệ ậ ả ướ ả ặ ầ c n ph i th c hi n. Vì v y công tác giáo d c tr ồ c tiên ph i đ t chăm lo b i
ưỡ ự ứ ạ ả ọ ố d ể ng đ o đ c cho h c sinh, coi đó là cái căn b n, cái g c cho s phát tri n
ế ộ ớ ủ ị ủ ệ ế ọ nhân cách. Khi nói đ n nhân cách c a vi c h c trong ch đ m i ch t ch H ồ
ờ ọ ể ả ọ ổ ố ph i h c; h c đ yêu T qu c, yêu nhân dân, yêu lao Chí Minh đã nói: “Bây gi
ể ể ạ ạ ọ ộ ọ ộ đ ng, yêu khoa h c, yêu đ o đ c ạ ứ ”. H c đ có đ o đ c, đ hành đ ng có đ o ứ
ộ ư ưở ứ ể ạ ộ ị ủ ớ ứ đ c, đ yêu đ o đ c. Đó là m t t t ờ ạ ng l n c a th i đ i, m t đ nh h ướ ng
ủ ề ữ ệ ắ ạ ọ ớ ụ đúng đ n và quan tr ng c a n n giáo d c hi n đ i. Ngày nay, v i nh ng thành
ạ ủ ạ ậ ọ ỹ ườ ắ ự t u vĩ đ i c a cách m ng khoa h c và k thu t, con ng ữ i n m trong tay nh ng
ế ứ ướ ế ạ ọ ớ ườ ủ ư ưở t t ng và khoa h c h t s c sáng t o, to l n. B c ti n phi th ng đó c a xã
ườ ỏ ỗ ườ ấ ỗ ế ả ồ ộ h i loài ng i đòi h i m i con ng ộ i, m i dân t c nh t thi t ph i có tâm h n và
ủ ạ ứ đ o đ c trong sáng c a lòng nhân ái.
ủ ị ạ ồ ứ ườ Có tài mà không có đ c là ng ụ i vô d ng, có Ch t ch H Chí Minh d y: “
ệ ề ả ứ ạ ứ đ c mà không có tài làm vi c gì cũng khó ”. Đ c là n n t ng t o đà cho tài phát
ứ ể ể ắ ị ộ ệ ữ tri n, tài làm cho đ c phát tri n toàn di n v ng ch c làm gia tăng các giá tr xã h i
ườ ườ ạ ư ọ ạ ả ế ọ t chú tr ng ỗ cho m i ng i. Ng ấ i còn nh n m nh: “ D y cũng nh h c, ph i bi
ố ấ ứ ứ ứ ạ ẫ ạ ọ ế ả c tài l n đ c. Đ c là đ o đ c Cách m ng, đó là cái g c r t quan tr ng, n u
ạ ứ ạ không có đ o đ c Cách m ng thì có tài cũng vô d ngụ ”.
ườ ệ ừ ư ế ố ố ẹ Ng i Vi t Nam t x a đã có bi ề t bao truy n th ng t ề t đ p. Truy n
ạ ố ượ ườ ệ ườ ượ ư ọ th ng tôn s tr ng đ o đ c ng i Vi t Nam tôn vinh, ng ầ i th y đ c kính
ậ ủ ự ề ề ọ ồ ạ tr ng và đ cao. Song, do s du nh p c a nhi u ngu n văn hóa không lành m nh
ế ơ ế ị ườ ụ ạ ứ ệ ệ ề và do xu th c ch th tr ng hi n nay thì vi c giáo d c đ o đ c có ít nhi u b ị
ả ưở ướ ườ ệ ượ ọ ễ ớ nh h ng. Tr c đây, trong các tr ng h c, hi n t ng vô l v i giáo viên,
ứ ỷ ậ ủ ọ ử ậ ấ ố ụ ế ấ nói t c ch i b y là r t hi m, ý th c k lu t c a h c sinh r t t ầ t, tinh th n đoàn
ươ ấ ươ ế ươ k t, t ng thân t ng ái r t cao. Trong gia đình con cháu yêu th ng ông bà, cha
ọ ễ ế ầ ớ m , ẹ ở ườ tr ng h c trò kính yêu, l phép v i th y cô giáo. Song do xu th phát
2
ể ủ ể ệ ặ ộ ệ ạ tri n c a xã h i, công ngh thông tin phát tri n mà đ c bi ộ ớ t là m ng xã h i v i
ề ộ ư ạ ạ nhi u n i dung không lành ậ m nh, các trào l u văn hóa không lành m nh du nh p
ướ ấ ượ ứ ạ ả ấ ị vào n c ta đã làm ch t l ng đ o đ c đang b suy gi m trông th y, trong các
ườ ệ ượ ễ ử ậ ọ ậ ụ nhà tr ng hi n t ng vô l ộ , nói t c ch i b y tăng lên, phong trào h c t p m t
ề ướ ệ ượ ườ ọ ọ ọ ố s ít có chi u h ố ng đi xu ng, hi n t ng l ề i h c, chán h c tăng v t, truy n
ư ọ ị ả ự ệ ề ạ ấ ố ộ th ng tôn s tr ng đ o b gi m sút. Ngoài xã h i xu t hi n nhi u tiêu c c, t ệ
ọ ơ ữ ẹ ắ ộ ố ạ n n xã h i gia tăng và tràn lan kh p m i n i. Có nh ng gia đình cha m cu n
ơ ố ủ ệ theo c n l c xoáy c a kinh t ế ị ườ th tr ụ ng nên đã quên đi trách nhi m giáo d c
ụ ủ ị ạ ự ế ứ con cái và chính s thi u quan tâm giáo d c c a gia đình làm cho giá tr đ o đ c
ọ ướ ự ầ ạ ạ ở ị ả b gi m sút nghiêm tr ng. Tr ứ c th c tr ng đó đ o đ c càng tr nên c n thi ế t
ế ệ ẻ ọ ươ ủ ấ ướ và quan tr ng. Th h tr hôm nay là t ng lai c a đ t n ậ c ngày mai. Vì v y,
ọ ườ ầ ả ọ ố ơ m i nhà tr ng c n ph i coi tr ng và ngày càng làm t ệ t h n vi c b i d ồ ưỡ ng
ế ệ ẻ ứ ế ớ ừ ấ ể ọ ạ đ o đ c cho th h tr đang l n lên và ti n hành ngay t c pTi u h c đó là
ề ấ ầ ế đi u r t c n thi t.
ấ ừ ự ữ ễ ể ậ ầ Xu t phát t nh ng lý lu n và th c ti n nêu trên, đ góp ph n vào công
ụ ạ ứ ể ệ ạ ọ ự ọ tác giáo d c đ o đ c cho h c sinh ti u h c trong giai đo n hi n nay và qua th c
ự ệ ề ễ ả ạ ậ ấ ắ ạ ữ ti n công tác gi ng d y, tôi nh n th y vi c n m rõ th c tr ng và đ ra nh ng
ụ ứ ề ể ệ ọ ọ ạ bi n pháp v công tác giáo giáo d c đ o đ c cho h c sinh Ti u h c trong giai
ụ ế ứ ủ ệ ệ ạ ộ ọ ườ đo n hi n nay là m t nhi m v h t s c quan tr ng c a ng i làm công tác giáo
ề ề ọ ọ ộ ố ệ ệ ụ d c. Đó là lý do tôi ch n đ ch n đ tài: “M t s kinh nghi m và bi n pháp
ể ọ ệ ụ ạ ứ ọ giáo d c đ o đ c h c sinh ở ườ tr ng ti u h c hi n nay”.
ớ ủ ề ể 2. Đi m m i c a đ tài:
ể ọ ữ ể ọ ị ế ề ạ ứ ủ ấ ị Trang b cho h c sinh ti u h c nh ng hi u bi t nh t đ nh v đ o đ c c a xã
ị ướ ạ ự ạ ứ ể ầ ẩ ộ ố ớ h i đ i v i cá nhân, các yêu c u bi u th d i d ng các chu n m c đ o đ c, các
ắ ạ ứ ắ ạ ứ ệ ưở ạ ứ quy t c đ o đ c, các khái ni m đ o đ c, các nguyên t c đ o đ c, các lý t ạ ng đ o
ứ ượ ể ọ ị ủ ứ đ c… đ giúp cho h c sinh ý th c đ ắ c ý nghĩa, tính đúng đ n, giá tr c a các hành
ầ ể ứ ạ ứ ợ ớ ử ắ ố ạ vi đ o đ c phù h p v i các yêu c u đ ng x đúng đ n trong các tình hu ng đ o
đ c.ứ
3
ạ ứ ạ ứ ữ ệ ọ Hình thành cho h c sinh nh ng kinh nghi m đ o đ c, thói quen đ o đ c thông
ệ ổ ứ ạ ộ ọ ậ ộ qua vi c t ạ ậ ộ ch c các ho t đ ng (h c t p, lao đ ng, công tác xã h i, sinh ho t t p
ạ ứ ạ ộ ể ệ ả ỷ ố th , ho t đ ng tr i nghi m, k năng s ng…). Thói quen hành vi đ o đ c ch đ ỉ ượ c
ạ ộ ữ ề ệ ạ ở ố ớ hình thành và tr nên b n v ng thông qua ho t đ ng, m i quan h đa d ng v i
ữ ườ ẻ ự ẳ ị ự ề ọ nh ng ng i khác, tr em t kh ng đ nh, t ệ ứ tin đó là đi u quan tr ng trong vi c ng
ử ạ ứ x đ o đ c.
ồ ưỡ ố ử ứ ắ ọ B i d ủ ộ ng cho h c sinh ý th c, thái đ , hành vi đ i x đúng đ n c a
ố ớ ườ mình đ i v i ng i khác.
ụ ọ ề ố ướ ự ề Giáo d c h c sinh v truy n th ng yêu n c, lòng t ứ ộ hào dân t c, ý th c
ữ ữ ề ố ề ệ v vi c gìn gi và phát huy truy n th ng văn hóa, tôn vinh nh ng nét văn hóa
ắ ủ ủ ả ầ ộ ươ ậ đ m đà b n s c c a dân t c, nêu cao tinh th n làm ch quê h ng đ t n ấ ướ c
ạ ộ ệ ả thông qua ho t đ ng tr i nghi m.
Ầ Ộ
B. PH N N I DUNG
ắ ử ứ ữ ệ ạ ẩ ố Đ o đ c là nh ng tiêu chu n, nguyên t c x lý các m i quan h trong gia
ộ ồ ộ ượ ạ ứ ậ ộ ừ ị đình, c ng đ ng hay xã h i, đ c th a nh n r ng rãi. Đ o đ c quy đ nh hành vi,
ườ ố ớ ố ớ ộ ệ ủ quan h c a con ng ữ i đ i v i nhau và đ i v i xã h i nói chung; là nh ng
ệ ữ ả ắ ườ ớ ườ ữ nguyên t c ph i tuân theo trong quan h gi a ng i v i ng ớ i, gi a cá nhân v i
ầ ủ ế ộ ợ ộ ỗ ị ế ấ ị ộ xã h i, phù h p yêu c u c a m i ch đ chính tr và kinh t xã h i nh t đ nh.
ớ ự ủ ể ỗ ộ Ngày nay, cùng v i s phát tri n và đi lên c a xã h i, m i chúng ta đ ượ c
ườ ạ ơ ệ ố s ng trong môi tr ề ư ng văn minh, hi n đ i h n, nh ng kéo theo đó cũng có nhi u
ề ả ả ưở ờ ố ề ế ộ ộ ấ v n đ n y sinh làm nh h ữ ng ít nhi u đ n đ i s ng xã h i. M t trong nh ng
ứ ọ ườ ệ ề ạ ấ ạ ủ ậ v n đ đáng lo ng i hi n nay, đó là đ o đ c h c đ ọ ộ ộ ng c a m t b ph n h c
ề ướ ạ ự ế ạ ả ẫ ọ ườ sinh đang có chi u h ng gi m sút, d n đ n tình tr ng b o l c h c đ ng,
ứ ở ữ ể ệ ế ậ ạ ề ả nh ng hành vi gian l n, bi u hi n thi u đ o đ c nhi u góc đ … ộ x y ra ngày
ổ ế ữ ể ạ ạ ệ ệ càng ph bi n. Đây là nh ng bi u hi n l ch l c trong hành vi, nhân cách đ o
ư ậ ữ ề ộ ứ ọ đ c h c sinh. Đi u này không nh ng gây hoang mang cho d lu n xã h i mà còn
ề ố ố ứ ủ ạ ả ồ ớ ẻ nóng lên h i chuông c nh báo v l i s ng đ o đ c, nhân cách c a gi i tr ngày
ứ ự ủ ề ệ ấ ạ ố ộ nay. S xu ng c p c a đ o đ c có nhi u nguyên nhân, trách nhi m thu c v ề
4
ư ề ướ ủ ế ệ ườ ơ nhi u ngành, nh ng tr c h t trách nhi m đó là c a nhà tr ụ ng n i giáo d c
ọ ế ớ ắ ướ ờ ạ ứ ừ đ o đ c t khi m i c p sách đi h c đ n lúc b c chân vào đ i.
ự ể ệ ạ ấ ề ạ ứ ọ I. Th c tr ng v n đ đ o đ c h c sinh Ti u hi n nay.
ấ ướ ệ ậ ờ ổ ớ ộ Hi n nay, đ t n ể c ta đang trong th i kì đ i m i, h i nh p và phát tri n
ờ ạ ệ ậ ớ ướ ớ ự ế ậ cùng v i th i đ i công ngh 4.0. Do v y, n ể c ta ti p c n v i s phát tri n
ượ ậ ủ ế ớ ề ọ ự ể ố ế v t b t c a các qu c gia phát tri n trên th gi i v m i lĩnh v c kinh t , khoa
ể ệ ệ ệ ế ặ ế ậ ọ h c công ngh , văn hóa… Vi c ti p c n này luôn th hi n tính hai m t. N u
ậ ụ ữ ế ả ắ chúng ta ti p thu và v n d ng đúng đ n nh ng thành qu mà nhân lo i đ t đ ạ ạ ượ c
ấ ướ ự ễ ạ ậ ợ ấ ớ ữ vào th c ti n đ t n ẽ c thì s mang l i nh ng thu n l ấ i r t l n, giúp cho đ t
ướ ể ọ ọ ế ế ậ n c phát tri n. Ng ượ ạ c l ụ i, n u chúng ta ti p thu không ch n l c và v n d ng
ự ấ ự ữ ề ệ ễ ợ ớ ướ nh ng thành t u y không phù h p v i đi u ki n th c ti n n ẽ c ta s mang l ạ i
ữ ậ ả ườ nh ng h u qu khôn l ng.
ữ ầ ướ ưở ở ề ấ ớ Trong nh ng năm g n đây, n ị ả c ta ch u nh h ng r t l n b i n n văn
ươ ớ ề ế ẽ ề ặ hóa ph ậ ng Tây, ti p c n v i n n kinh t ế ị ườ th tr ng nên s có nhi u m t tiêu
ứ ế ạ ộ ư ố ố ủ ặ ệ ự ự c c tác đ ng đ n đ o đ c, t duy và l i s ng c a nhân dân. Đ c bi t, s tác
ủ ả ưở ế ố ố ứ ủ ộ ộ ạ ậ ộ đ ng c a chúng nh h ng đ n l i s ng, đ o đ c c a m t b ph n không nh ỏ
ệ ụ ể ạ ứ ấ ọ ế ệ ẻ ủ th h tr c a Vi ọ t Nam, nh t là các em h c sinh. C th , đ o đ c trong h c
ườ ữ ơ ố ọ ơ ệ ạ ộ đ ấ ng đang có nguy c xu ng c p. H c sinh r i vào nh ng t ạ n n xã h i, b o
ầ ườ ạ ọ ườ ự ọ ườ l c h c đ ọ ng; không kính tr ng th y cô, xem th ng b n bè, m i ng i xung
ế ễ ư ế ẹ ế ả quanh; x ng hô thi u l ớ phép; không hi u th o v i ông bà cha m ; thi u tính
ỏ ọ ừ ạ ế nhân đ o; các em mê games, b h c, thi u các hành vi có văn hóa… T đó làm
ứ ữ ề ố ố ẹ ủ ậ ị ạ suy thoái nh ng giá tr đ o đ c truy n th ng t ệ ộ t đ p c a dân t c. Vì v y vi c
ề ấ ấ ụ ạ ứ ọ ổ ế ể giáo d c đ o đ c trong h c sinh ph thông là đi u r t c p thi t đ thúc đ y s ẩ ự
ườ ấ ướ ự ủ ể ẩ ệ hoàn thi n con ng i nói riêng và đ y nhanh s phát tri n c a đ t n c nói
chung.
ụ ạ ứ ọ ự ạ 1. Th c tr ng giáo d c đ o đ c h c sinh t ạ ườ i tr ng.
ườ ộ ớ ườ Tr ng có qui mô khá r ng l n, Toàn tr ớ ọ ng có 603 h c sinh/20 l p;
ố ố ố ố trong đó: Kh i 1 có 130 em; kh i 2 có 153 em; kh i 3 có 113 em; kh i 4 có 88
ố ườ ụ ề ầ ạ ượ em; kh i 5 có 119 em. Tr ng liên t c nhi u năm g n đây đã t o đ c môi
ườ ụ ố ấ ượ ấ ạ ẩ tr ng giáo d c khá t ớ t, cùng v i ch t l ứ ủ ng văn hoá, ph m ch t đ o đ c c a
5
ừ ướ ượ ườ ọ ọ h c sinh t ng b c đ c nâng lên, hàng năm nhà tr ng có trên 97% h c sinh
ạ ạ ố ạ ố ọ ố ờ ế x p lo i đ t t t. Các phong trào: “ D y t t, h c t t”, “Nói l i hay, làm vi c t ệ ố t”,
ọ ậ ấ ươ ứ ạ ồ ượ “H c t p và làm theo t m g ng đ o đ c H Chí Minh” luôn đ c duy trì và
ệ ả ướ ụ ầ ạ ạ ạ đ t hi u qu nên b c đ u đã t o không khí giáo d c trong sáng, lành m nh,
ệ ườ ữ ạ ẫ thân thi n trong nhà tr ạ ng. Song bên c nh đó v n còn có nh ng hành vi đ o
ộ ố ư ượ ọ ư ẫ ắ ứ ủ đ c c a m t s em h c sinh ch a đ c đúng đ n nh : V n còn không ít các em
ứ ọ ậ ư ợ ị ườ ộ ớ ngh ch ng m, ý th c h c t p ch a cao, l i lao đ ng, lên l p không chú ý nghe
ụ ể ả ặ ộ ộ gi ng, quay cóp bài khi làm bài ki m tra và còn nói t c, ăn m c lu m thu m,
ủ ủ ị ườ ạ ộ không tuân th theo quy đ nh chung c a tr ủ ng, ít tham gia các ho t đ ng c a
ể Ở ườ ệ ặ ạ ậ t p th . ngoài tr ng còn la cà hàng quán, ăn quà v t tùy ti n và vi ph m an
toàn giao thông...
ạ ứ ủ ọ ộ ố ạ 2. M t s hành vi, vi ph m đ o đ c c a h c sinh ở ườ ng. tr
ệ ộ ủ ọ ự ệ + Vi c th c hi n n i quy c a h c sinh
ự ế ủ ự ứ ệ ấ ọ Qua th c t ộ cho th y, ý th c th c hi n n i quy c a h c sinh trong nhà
ườ ộ ố ệ ượ ư ố ư ọ ộ ọ ườ ọ tr ng còn m t s hi n t ng ch a t t nh : H c sinh đi h c mu n, l i h c và
ộ ố ủ ậ ả ể không làm bài t p, còn coi cóp trong ki m tra …. Các bài gi ng c a m t s giáo
ư ượ ấ ộ ố ọ ọ ậ ể ẫ ọ ố viên ch a đ c h p d n đ lôi cu n h c sinh chú ý h c t p nên m t s h c sinh
ệ ờ ọ ộ ố ọ ề ấ ạ còn nói chuy n riêng trong gi ư h c. M t s h c sinh vi ph m các đi u c m nh :
ở ồ ụ ậ ố ọ ậ nói t c, nói b y, nói tr ng không, nói leo, quên sách quên v , đ dùng h c t p,
ẽ ẩ ừ ườ ư ệ ọ ứ v t rác b a bãi, v b n lên t ạ ng, phòng h c, đi v ch a đúng cách, vi ph m
ậ ị ạ lu t giao thông, đi xe đ p không đúng qui đ nh…
ủ ọ ộ ạ + Nguyên nhân vi ph m n i quy c a h c sinh
ế ư ủ ọ ỉ Thi t nghĩ h c sinh h hay ngoan không ch là do nguyên nhân ch quan
ộ ạ ồ ạ ề ữ ạ ủ mà còn do tác đ ng c a khách quan đem l i nh ng t n t ứ i v hành vi đ o đ c
ơ ả ủ ọ c a h c sinh cũng là do các nguyên nhân c b n sau:
ộ ố ữ ẹ ạ ọ ụ ạ “chú tr ng d y ch , còn xem nh công tác giáo d c đ o M t s giáo viên
ụ ọ ệ ỏ ệ ứ t”. ả đ c”ứ , và “buông l ng vi c qu n lý, giáo d c h c sinh cá bi ủ Ch c năng c a
ườ ụ ệ ệ ọ nhà tr ng là giáo d c toàn di n nhân cách cho h c sinh, tuy nhiên các nhi m v ụ
6
ệ ở ụ ườ ư ượ ự ệ ộ giáo d c toàn di n nhà tr ng đôi lúc ch a đ ồ c th c hi n đ ng b , còn có
ẹ ệ ạ ạ ớ ọ ỉ ườ ữ lúc m i ch chú tr ng “d y ch ” mà xem nh vi c “d y ng i”.
ộ ố ườ ườ ụ ấ M t s gia đình xem nhà tr ng là môi tr ẻ ng giáo d c duy nh t cho tr ,
ổ ỗ ậ ườ ườ ẻ ư vì v y tr h thì đ l i hoàn toàn cho nhà tr ề ng. Xét v phía nhà tr ng, công
ố ợ ư ượ ớ ộ ề ọ tác ph i h p v i gia đình và xã h i ch a đ ề c chú tr ng v chi u sâu.
ẹ ọ ủ ệ ạ ườ ạ ộ ớ Ban đ i di n cha m h c sinh c a tr ng và các l p đang ho t đ ng đôi
ạ ộ ỉ ậ ứ ộ ặ lúc đôi khi còn mang tính hình th c ho c có ho t đ ng thì ch t p trung vào m t
ỗ ợ ườ ề ệ ề ậ ấ ằ ố ộ s n i dung nh m h tr nhà tr ng v các đi u ki n v t ch t. Giáo viên ch ủ
ố ợ ự ệ ố ớ ườ nhi m đóng vai trò nòng c t trong s ph i h p v i gia đình và nhà tr ng,
ủ ư ự ư ề ệ ấ nh ng th c ch t vì nhi u lý do khác nhau mà giáo viên ch nhi m ch a th c s ự ự
ệ ệ ặ ố ớ ư ự ệ ệ nhi t tình và có trách nhi m đ i v i công vi c này, ch a có s liên h ch t ch ẽ
ề ộ ố ươ ụ ấ ớ ớ v i gia đình và th ng nh t v i gia đình v n i dung, ph ng pháp giáo d c.
ế ố ả ữ ưở ạ ứ ế + Nh ng y u t nh h ng đ n hành vi đ o đ c:
ự ệ ư ị ự ứ ạ ọ Trong quá trình t rèn luy n t cách đ o đ c, h c sinh luôn ch u s tác
ế ố ẹ ọ ả ệ ữ tình c m gia đình. Đó là quan h gi a cha m , h hàng, cách đ i x ố ử đ ngộ y u t
ẹ ố ớ ủ c a cha m đ i v i các thành viên trong gia đình.
ố ướ ế ủ ọ ệ ớ ạ M i quan h v i b n bè là xu h ng chính trong giao ti p c a h c sinh:
ườ ề ề ả ẻ ở ề ấ ổ các em th ng xuyên trao đ i các v n đ v b n thân, chia s s thích, ni m vui
ớ ớ ề ạ ấ ẹ ầ ộ ớ v i các b n nhi u nh t, sau đó m i t i cha m và th y cô giáo. Tác đ ng t ừ ạ b n
ứ ủ ọ ứ ế ậ ạ ả ấ ạ ưở bè đ n nh n th c và hành vi đ o đ c c a h c sinh là r t m nh, nh h ng này
ữ ự ự ể ặ ộ có th là tích c c ho c tiêu c c. M t trong nh ng nguyên nhân chính gây nên
ị ả ứ ự ệ ạ ạ ọ ưở ự ừ ạ th c tr ng đ o đ c hi n nay là do h c sinh b nh h ng tiêu c c t b n bè có
ố ư t ạ ứ cách đ o đ c không t t.
ế ố ả ộ ọ ưở ề ế ẩ ậ Y u t xã h i quan tr ng có nh h ự ứ ng đ n nh n th c v chu n m c
ế ớ ứ ủ ọ ạ đ o đ c và hình thành th gi ồ i quan và nhân sinh quan c a h c sinh là ngu n
ừ ạ ệ ử ậ ơ ự thông tin t m ng internet: trang tin, nh t ký đi n t ế (blog), trò ch i tr c tuy n
ả ưở ủ ạ ả (game online)...Ngoài ra, nh h ng c a sách báo, t p chí, phim nh và các
ươ ự ệ ể ề ộ ị ch ng trình trên truy n hình cũng có tác đ ng đáng k . Các s ki n chính tr
ộ ố ạ ộ ư ễ ộ xã h i di n ra hàng ngày trong cu c s ng và các ho t đ ng phong trào ch a có
7
ứ ủ ọ ụ ủ ế ề ề ệ ậ ộ tác đ ng nhi u đ n nh n th c c a h c sinh v trách nhi m, nghĩa v c a ng ườ i
ầ ậ ể ể công dân và phát tri n tinh th n t p th .
ả ữ ố ợ ự ư ệ ị ươ S ph i h p ch a có hi u qu gi a gia đình, đ a ph ng và nhà tr ườ ng
ườ ề ạ ứ ệ ạ ạ ợ ọ ề v các tr ẹ ọ ng h p h c sinh có vi ph m v đ o đ c. Ban đ i di n cha m h c
ữ ư ế ầ ố ườ sinh ch a phát huy h t vai trò là c u n i gi a nhà tr ng và gia đình.
ụ ạ ứ ọ ự ạ 3. Đánh giá th c tr ng giáo d c đ o đ c h c sinh.
ụ ạ ứ ủ ườ ồ ạ Nhìn chung, công tác giáo d c đ o đ c c a tr ữ ng còn nh ng t n t ư i nh :
ậ ụ ể ụ ạ ư ư ứ ự ệ ế ạ ậ ợ Vi c xây d ng k ho ch giáo d c đ o đ c ch a th t c th , ch a th t phù h p
ể ườ ự ạ ớ ặ v i đ c đi m tình hình mà th ớ ế ng xây d ng chung v i k ho ch chuyên môn;
ạ ộ ệ ở ứ ụ ứ ự ạ ộ ộ n i dung các ho t đ ng giáo d c đ o đ c th c hi n m c đ trung bình; các
ươ ư ứ ụ ạ ượ ư ấ ọ ượ ph ng pháp giáo d c đ o đ c ch a đ c sâu, h c sinh ch a th y đ c tác
ả ủ ệ ươ ệ ệ ả ụ d ng hi u qu c a các ph ng pháp trong vi c rèn luy n b n thân; vai trò các
ố ợ ự ụ ư ấ ố ồ ị ự ượ l c l ộ ng giáo d c ch a có s ph i h p nh p nhàng, th ng nh t và đ ng b ;
ế ệ ệ ể ề ư vi c ki m tra đánh giá nhi u lúc còn chi u l ộ , qua loa, ch a mang tính đ ng
ủ ự ư ệ ế ờ ị viên, khuy n khích, răn đe k p th i; Giáo viên ch nhi m ch a xây d ng đ ượ c
ụ ể ớ ặ ủ ớ ầ ạ ợ ế k ho ch c th hàng tu n phù h p v i đ c thù riêng c a l p, ít quan tâm và
ủ ọ ự ứ ủ ứ ệ ệ ộ ầ ư đ u t công s c vào công tác ch nhi m; ý th c th c hi n n i quy c a h c sinh
ư ề ườ ư ậ ể ạ ch a cao, nhi u em th ệ ng xuyên vi ph m. Nh v y có th đánh giá chung vi c
ụ ạ ứ ủ ườ ỉ ở ứ ố giáo d c đ o đ c c a tr ng ch m c khá t t.
ạ ứ ự ả ơ ả ữ ọ 4. Nh ng nguyên nhân c b n gây ra s gi m sút đ o đ c trong h c
ệ sinh hi n nay.
ứ ấ ế ự ụ ủ ẻ Th nh t: Tr thi u s quan tâm giáo d c c a gia đình.
ữ ệ ề ấ ạ ơ ộ ề Hi n nay, v n đ “c m áo g o ti n” cũng là m t trong nh ng nguyên
ả ưở ắ ế ủ ệ ậ nhân làm nh h ụ ạ ứ ng sâu s c đ n vi c giáo d c đ o đ c con cái c a các b c cha
ố ờ ố ầ ủ ờ ố ẹ ậ ấ ầ ỗ m vì đ i s ng v t ch t góp ph n chi ph i đ i s ng tinh th n c a m i cá nhân.
ờ ỳ ả ế ư ế ệ ặ ố ủ Trong th i k kh ng ho ng kinh t , vi c m u sinh ki m s ng g p không ít khó
ố ớ ẹ ố ề ệ ạ ẳ ậ khăn. Ch ng h n, đ i v i gia đình cha m s ng hòa thu n, có đi u ki n phát
8
ể ế ề ệ ẹ ờ ươ ề tri n v kinh t , cha m có đi u ki n và th i gian chăm sóc, yêu th ng và quan
ấ ạ ẻ ẽ ứ ố ế ệ ạ ẩ tâm đ n vi c nuôi d y con cái thì tr s có ph m ch t đ o đ c t ố ớ t. Còn đ i v i
ộ ố ề ậ ữ ệ ế ả ấ ẹ nh ng gia đình thi u v v t ch t, cha m ph i bôn ba lo cu c s ng thì vi c giáo
ệ ố ủ ề ạ ấ ị ươ ụ d c con cái b sao lãng. Bên c nh đi u ki n s ng c a gia đình, t m g ạ ng đ o
ả ưở ỏ ế ứ ủ ố ẹ ả đ c c a b m nh cũng nh h ạ ng không nh đ n hình thành các hành vi đ o
ẹ ố ố ệ ạ ậ ố ố ố ứ đ c con cái. Cha m có l i s ng lành m nh, hòa nh p, s ng thi n, s ng t t, có
ế ỡ ọ ườ ế ả lòng nhân nghĩa và bi t quan tâm giúp đ m i ng ớ i xung quanh, hi u th o v i
ọ ậ ữ ẹ ẩ ông bà cha m ,… thì con cái cũng h c t p và có nh ng ph m ch t t ấ ố ẹ ủ t đ p c a
ự ẹ ầ ầ ế cha m vì “g n m c thì đen, g n đèn thì sáng”. Ng ượ ạ c l ẻ ố i, n u tr s ng trong
ẹ ượ ờ ạ gia đình mà cha m gây cãi, đánh nhau, r ơ u chè c b c, hút chích ma túy, ch i
ả ộ ưở ệ ế ấ ố ề s đ , cá đ , đá gà,… cũng nh h ng x u đ n vi c hình thành nhân cách và
ẻ ạ ứ ủ đ o đ c c a tr .
ộ ố ế ị ủ ữ ẹ ơ H n n a, cu c s ng hôn nhân c a cha m cũng quy t đ nh quá trình hình
ộ ố ứ ủ ẻ ẹ ạ ạ thành đ o đ c c a tr . Cha m có cu c s ng hôn nhân h nh phúc, quan tâm,
ươ ộ ố ẽ ẫ ữ ỡ th ng yêu giúp đ và chia s l n nhau nh ng khó khăn trong cu c s ng luôn
ộ ị ướ ể ề ạ t o ra m t ni m tin và đ nh h ng cho con cái phát tri n. Ng ượ ạ c l ộ ố i, cu c s ng
ỗ ỡ ẽ ạ ự ớ ủ ẹ ề ạ ộ hôn nhân c a cha m không h nh phúc, đ v s t o ra m t áp l c l n v tinh
ộ ố ễ ơ ầ ả th n cho con cái, làm cho con cái chán n n, bi quan trong cu c s ng, d r i vào
ệ ạ ạ ứ ị ộ t n n xã h i, đ o đ c b suy thoái.
ề ả ể Có th nói, gia đình là cái nôi, là n n t ng hình thành nhân cách và hoàn
ứ ệ ạ ờ ẻ ế ề ớ ơ thi n đ o đ c cho con cái. Th i gian tr ờ ti p xúc v i gia đình nhi u h n th i
ẻ ở ụ ậ ả ộ gian tr ẹ ầ bên ngoài xã h i. Do v y, cha m c n ph i quan tâm giáo d c con cái
ưở ở ố ờ ớ ự ồ ộ tr ng thành và tr thành công dân t ụ t cho xã h i. Đ ng th i v i s giáo d c
ữ ự ẹ ẹ ấ ả ố ẩ ủ c a cha m , con cái mu n có nh ng ph m ch t cao đ p ph i có s đóng góp to
ụ ớ ủ l n c a ngành giáo d c.
ề ả ứ ụ ườ ầ Th hai: N n t ng giáo d c trong nhà tr ệ ng góp ph n hoàn thi n
ủ ọ ạ ứ đ o đ c và nhân cách c a h c sinh.
ủ ị ừ ữ ề ẵ ả ồ ầ Ch t ch H Chí Minh t ng nói: “Hi n d ph i đâu là tính s n, ph n
ụ ạ ứ ở ự ụ ề ạ ậ nhi u do giáo d c mà nên”. Do v y, bên c nh s giáo d c đ o đ c gia đình,
ụ ạ ứ ở ệ ườ ấ ọ vi c giáo d c đ o đ c nhà tr ng cũng r t quan tr ng.
9
ự ế ệ ấ ọ ở ữ ấ ọ Th c t cho th y, hi n nay h c sinh ể ề các c p h c đ u có nh ng bi u
ộ ố ơ ả ề ạ ứ ệ hi n suy thoái v đ o đ c. Nguyên nhân c b n là do có m t s giáo viên ch ỉ
ữ ư ệ ế ạ ạ ọ ọ chú tr ng d y ch mà ch a quan tâm đ n vi c d y h c sinh cách làm ng ườ i.
ụ ạ ủ ứ ệ ầ ậ ằ ộ ứ M t ph n do nh n th c sai l ch c a giáo viên khi cho r ng, giáo d c đ o đ c
ủ ủ ệ ệ ả ạ ọ h c sinh là trách nhi m c a giáo viên ch nhi m hay giáo viên gi ng d y môn
ứ ụ ệ ằ ạ đ o đ c, giáo d c công dân mà quên r ng đây là trách nhi m chung c a t ủ ấ ả t c
ế ạ ị ế ừ ứ ừ các giáo viên. Thông qua các ti t d y, giáo viên v a trang b ki n th c, v a trang
ụ ạ ứ ừ ố ọ ị ỹ b k năng s ng và v a giáo d c đ o đ c trong h c sinh.
ủ ự ạ ườ ể ọ ụ Bên c nh s giáo d c c a gia đình, nhà tr ng, đ h c sinh ngày càng
ế ự ề ạ ứ ể ệ ụ hoàn thi n v đ o đ c và nhân cách thì không th thi u s quan tâm giáo d c
ộ ủ c a xã h i.
ụ ạ ứ ủ ứ ự ộ ệ ạ Th ba: S giáo d c đ o đ c c a xã h i là quá trình hoàn thi n đ o
ứ ủ ọ đ c c a h c sinh.
ớ ự ệ ậ ộ ể ể Trong quá trình h i nh p và phát tri n hi n nay, cùng v i s phát tri n
ứ ủ ị ạ ữ ủ ư ệ ọ nh vũ bão c a khoa h c công ngh đã làm cho nh ng giá tr đ o đ c c a con
ườ ứ ướ ư ệ ầ ơ ng i đang đ ng tr ọ c nguy c suy thoái tr m tr ng. Vi c giao l u văn hóa
ưở ị ạ ứ ủ ọ ự ế ế ạ ả ngo i nh h ng tr c ti p đ n giá tr đ o đ c c a h c sinh.
ể ế ệ ọ ớ ọ ọ ấ Khoa h c công ngh phát tri n, h c sinh ti p xúc v i internet và h c r t
ữ ề ề ừ ự ạ nhi u đi u h u ích t ề ặ nó. Tuy nhiên, bên c nh m t tích c c, internet có nhi u
ự ữ ư ữ ể ả ả ớ ợ đi m tiêu c c nh có nh ng hình nh, phim nh không phù h p v i nh ng giá
ị ạ ứ ủ ườ ệ ư ế ọ ườ ị tr đ o đ c c a con ng i Vi t Nam. H c sinh xem nh ng thi u ng i đ nh
ướ ẽ ễ ứ ụ ầ ậ h ạ ng và giáo d c nên s d nh n th c sai l m kéo theo hành vi sai và ph m
i.ộ t
ữ ể ặ ặ ạ ộ M t khác, xã h i ngày nay phát tri n đa d ng, phong phú. Nh ng m t trái
ề ể ạ ậ ề ạ ả ể ủ ự c a s phát tri n n n kinh t ế ị ườ th tr ng đ l ứ i h u qu suy thoái v đ o đ c.
ườ ữ ố ớ ệ ạ ễ ộ Môi tr ng s ng xung quanh cùng v i nh ng t n n xã h i đang di n ra tràn lan
ậ ọ ườ ự và ngày càng xâm nh p sâu vào h c đ ng cũng là nguyên nhân gây ra s suy
ầ ạ ề ạ ứ ậ ộ ườ thoái v đ o đ c…. Do v y, chúng ta c n t o m t môi tr ộ ng xã h i th t s ậ ự
ụ ạ ứ ọ ể ạ ạ ể trong s ch, lành m nh và phát tri n đ giáo d c đ o đ c h c sinh ngày càng t ố t
ơ ẹ đ p h n.
10
ụ ạ ứ ơ ả ề ữ ộ ườ 5. Nh ng n i dung c b n v giáo d c đ o đ c, nhà tr ậ ng đã v n
ữ ọ ụ d ng trong nh ng năm h c qua.
ạ ộ ạ * Các ho t đ ng ngo i khóa:
ườ ổ ứ ặ ọ ệ ế Tr ng đã t ch c cho h c sinh (trong đó quan tâm đ c bi ọ t đ n h c sinh
ạ ộ ự ụ ư ổ ch a ngoan) tham gia tích c c các ho t đ ng giáo d c nh : ạ ư T ch c sinh ho t ứ
ướ ờ ế ầ ộ d ạ i c hàng tu n, phát đ ng các phong trào thi đua có liên quan đ n các ho t
ụ ứ ườ ươ ệ ố ạ ộ đ ng giáo d c đ o đ c trong nhà tr ng, nêu g ng ng ườ ố i t t vi c t t, v ượ t
ỏ ặ ạ ộ ệ ả ờ ọ khó h c gi i, t ng c thi đua, các ho t đ ng tr i nghi m…..
ầ ườ ề ổ ứ ạ ộ ộ Hàng tu n tr ng đ u t ạ ch c ho t đ ng sinh ho t Đ i, Sao vào ngày th ứ
ụ ọ ồ ạ ụ ề ằ ọ sáu nh m giáo d c h c sinh làm theo 5 đi u Bác H d y, giáo d c cho h c sinh
ể ể ọ ạ ậ ệ ỹ ở các k năng sinh ho t t p th , đ h c sinh rèn luy n tr thành con ngoan, trò
ỏ ạ ố ố gi i, b n t t, công dân t t.
ạ ộ ụ ố ộ ỹ * Các ho t đ ng giáo d c lao đ ng, k năng s ng:
ộ ườ ổ ứ ầ ộ ọ ụ Giáo d c lao đ ng: Tr ng t ch c cho h c sinh lao đ ng hàng tu n, thu
ệ ườ ả ả ạ ả ấ ụ ọ d n v sinh môi tr ạ ng, thu gom gi y v n, phân lo i rác th i, c i t o c nh quan
ỷ ậ ụ ầ ổ ộ ọ ư ạ s ph m. Thông qua các bu i lao đ ng giáo d c cho h c sinh tinh th n k lu t,
ế ươ ọ ườ ộ bi t th ng yêu và kính tr ng ng i lao đ ng.
ố ợ ậ ổ ứ ụ ẩ ạ ớ ỹ ỹ Giáo d c th m m : Ph i h p v i giáo viên d y M thu t t ch c cho các
ư ộ ẽ ẽ ộ ưở em tham gia các h i thi v tranh nh : h i thi v tranh ý t ẻ ơ ẽ ng tr th , v tranh
ự ạ ộ ộ ệ ề ồ ổ ề v Bác H , anh B đ i. Tích c c t o đi u ki n cho các em tham gia các bu i
ụ ể ạ ộ ồ ồ sinh ho t Đ i TNTP H Chí Minh, Sao Nhi đ ng đ giáo d c cho các em bi ế t
ậ ượ ẹ ả c m nh n đ c cái đ p chân chính.
ạ ộ ủ ủ ế ọ ệ : * Chú tr ng đ n ho t đ ng c a giáo viên ch nhi m
ụ ạ ố ớ ủ ứ ệ Công tác giáo viên ch nhi m đ i v i công tác giáo d c đ o đ c trong
ườ ự ượ ệ ố ế ị nhà tr ng: ủ Giáo viên ch nhi m là l c l ng chính là nhân t ấ quy t đ nh ch t
ụ ạ ứ ợ ọ ườ lu ng trong công tác giáo d c đ o đ c cho h c sinh. Cũng là ng ế i quán xuy n
ố ọ ư ắ ủ ọ ạ ộ ớ ọ ắ n m ch c các đ i h c sinh ch a ngoan và ọ m i ho t đ ng c a h c sinh l p h c,
ườ ạ ộ ủ ự ể ệ ườ ộ là ng ọ i tri n khai th c hi n m i ho t đ ng c a nhà tr ế ừ ng, liên đ i... đ n t ng
ỗ ầ ừ ậ ọ ọ ệ ớ l p, t ng h c sinh. Chính vì v y, mà vào m i đ u năm h c Ban giám hi u
11
ườ ị ướ ữ ệ ẩ ậ tr ắ ng cân nh c, đ nh h ng c n th n vi c phân công nh ng giáo viên làm công
ủ ừ ủ ữ ệ ả ợ ớ tác ch nhi m theo nh ng tiêu chí phù h p v i hoàn c nh c a t ng giáo viên.
ủ ứ ụ ự ạ ọ ộ *S tham gia giáo d c đ o đ c cho h c sinh c a các giáo viên b môn,
chuyên bi t.ệ
ệ ầ ọ ườ ệ Đ u năm h c Ban giám hi u nhà tr ng quán tri ộ ồ t trong h i đ ng giáo
ụ ủ ụ ệ ệ ệ ọ ọ ụ ạ ứ viên nhi m v , trách nhi m giáo d c đ o đ c cho h c sinh là nhi m v c a m i
ườ ụ ứ ạ ộ ọ thành viên trong nhà tr ng, giáo d c đ o đ c cho h c sinh là m t quá trình
ườ ụ ễ ở ọ ọ ơ ộ ờ ạ ớ th ng xuyên, liên t c, di n ra m i lúc, m i n i. M t gi d y trên l p không
ụ ế ỉ ơ ứ ề ầ ọ ọ ụ ch đ n thu n là truy n th ki n th c khoa h c cho h c sinh mà còn giáo d c
ử ỉ ế ớ ữ ả cho các em nh ng hành vi, c ch , tình c m, nhân sinh quan, th gi i quan khoa
ừ ậ ế ạ ừ ạ ọ ọ ọ h c. Do v y, giáo viên t ng ti ạ ộ t d y h c, t ng ho t đ ng d y h c luôn chú
ứ ụ ệ ạ ọ ọ ườ ở ố ắ tr ng liên h giáo d c đ o đ c h c sinh. Th ắ ng xuyên nh c nh u n n n
ủ ọ ư ữ ạ ờ ọ ẫ nh ng sai ph m c a h c sinh ch a ngoan trong gi ộ h c. Tuy nhiên v n còn m t
ụ ạ ứ ệ ệ ơ ọ ố s giáo viên quá gò bó, đ n đi u khi liên h giáo d c đ o đ c thông qua bài h c
ả ề ặ ự ễ ư ệ nên hi u qu v m t th c ti n ch a cao.
ướ ự ữ ể ạ ọ Tr c nh ng th c tr ng và nguyên nhân trên, đ giúp cho h c sinh có thái
ứ ố ể ở ạ ườ ố ộ ộ đ hành vi đ o đ c t t đ tr thành ng i công dân t t có ích cho xã h i. Thông
ạ ủ ả ứ ệ ả ả qua quá trình nghiên c u và tr i nghi m trong công tác gi ng d y c a b n thân,
ộ ố ệ ơ ả tôi xin rút ra m t s bi n pháp c b n sau đây:
ơ ả ọ ể ể ộ ố ệ II. M t s bi n pháp ệ ụ ạ ứ c b n đ giáo d c đ o đ c HS ti u h c hi n
nay.
ệ ườ ạ ủ ủ ộ Bi n pháp 1. Tăng c ỉ ng công tác lãnh đ o c a Chi y, Chi b và ch
ệ ố ớ ạ ủ ấ ượ ụ ạ ứ ọ đ o c a Ban Giám hi u đ i v i ch t l ng giáo d c đ o đ c cho h c sinh.
ấ ượ ứ ụ ạ ọ ộ Nâng cao ch t l ng giáo d c đ o đ c cho h c sinh là n i dung quan
ấ ọ ế ể ệ ậ ườ tr ng và có tính c p thi t trong tình hình hi n nay. Vì v y, đ tăng c ng giáo
ứ ụ ạ ọ ườ ấ ượ d c đ o đ c cho h c sinh và th ng xuyên nâng cao ch t l ụ ạ ng giáo d c đ o
ứ ả ỏ ườ ủ ủ ạ ộ đ c đòi h i ph i tăng c ng công tác lãnh đ o c a Chi y, Chi b ; Ban Giám
ệ ả ườ ả ộ ỉ ạ ẽ ặ hi u ph i th ng xuyên quan tâm và ch đ o ch t ch , sâu sát, c n i dung,
ươ ụ ả ể ứ hình th c, ph ng pháp giáo d c. Đây là gi ọ i pháp quan tr ng đ nâng cao
12
ấ ượ ấ ạ ẩ ụ ạ ứ ph m ch t, đ o đ c, nâng cao ch t l ầ ứ ọ ng giáo d c đ o đ c h c sinh góp ph n
ấ ượ ườ nâng cao ch t l ụ ạ ạ ủ ng giáo d c đ o t o c a nhà tr ng.
ữ ế ầ ộ ộ ọ ị ạ ủ M t trong nh ng n i dung quan tr ng đ u tiên là ngh quy t lãnh đ o c a
ườ ự ế ả ớ ượ ệ ợ ộ chi b nhà tr ng ph i sát v i th c t ư và đ a ra đ c các bi n pháp phù h p đ ể
ề ạ ứ ấ ượ ể ầ ụ ạ ứ ế góp ph n làm chuy n bi n v đ o đ c và ch t l ọ ng giáo d c đ o đ c cho h c
ứ ủ ộ ế ể ầ ấ ậ ố ị sinh. Thông qua ngh quy t đ góp ph n th ng nh t nh n th c c a đ i ngũ cán
ườ ụ ạ ố ớ ệ ộ ả b , đ ng viên, giáo viên, nhân viên toàn tr ứ ng đ i v i vi c giáo d c đ o đ c,
ố ớ ộ ữ ấ ượ nh t là đ i v i đ i ngũ giáo viên nói chung và nh ng giáo viên đ c phân công
ạ ứ ọ ế ạ ả ộ gi ng d y các n i dung có liên quan đ n đ o đ c h c sinh.
ơ ở ệ ổ ứ ự ể ế ị Trên c s ngh quy t Chi b , ộ Ban Giám hi u t ệ ch c tri n khai th c hi n
ế ộ ị ườ ể ố ủ các n i dung c a ngh quy t, th ng xuyên ki m tra, đôn đ c các giáo viên
ứ ứ ế ạ ạ ả ạ ộ ứ ủ gi ng d y môn đ o đ c và các n i dung có liên quan đ n đ o đ c, ý th c c a
ừ ủ ế ạ ọ ả ọ h c sinh. Khi đánh giá x p lo i thi đua c a giáo viên trong t ng năm h c, ph i
ụ ạ ứ ớ ự ủ ộ ộ ắ g n n i dung giáo d c đ o đ c v i đánh giá trình đ , năng l c c a giáo viên.
ủ ệ ả ộ ườ ể ố Chi y, chi b và Ban giám hi u ph i tăng c ắ ng ki m tra, đôn đ c, nh c
ứ ọ ụ ề ở ộ ườ ặ ạ nh giáo viên v giáo d c đ o đ c h c sinh m t cách th ng xuyên, ch t ch ẽ
ề ấ ậ ữ ệ ể ể ấ ế và nghiêm túc.. Thông qua ki m tra đ phát hi n nh ng v n đ b t c p, thi u
ụ ọ ứ ể ề ế ẩ ấ ạ ư sót, khuy t đi m trong giáo d c h c sinh v ph m ch t, đ o đ c, t ế cách, k t
ế ư ưở ễ ệ ả ắ ắ ớ ủ ọ ợ h p v i qu n lý, rèn luy n h c sinh, n m ch c di n bi n t t ọ ng c a các h c
ờ ề ể ị ệ ế ằ ạ ế ữ ộ sinh y u kém…, đ k p th i đ ra các n i dung, bi n pháp nh m h n ch nh ng
ụ ữ ử ế ế ắ ượ ủ ọ ể thi u sót và s a ch a, kh c ph c các khuy t nh ọ c đi m c a h c sinh trong h c
ệ ậ t p, rèn luy n.
ệ ả ệ ề ữ ữ ố Bi n pháp 2. Ph i thi ế ậ ượ t l p đ c m i quan h b n v ng gi a gia đình
ườ – nhà tr ộ . ng – xã h i
ữ ề ố ộ Trong cu c s ng chúng ta luôn có nh ng khó khăn vì nhi u lí do khác
ộ ố ẹ ả ấ ầ ậ nhau. Cha m ph i chăm lo cu c s ng v t ch t và tinh th n cho gia đình nên đôi
ể ượ ữ ệ ờ lúc không th có đ ụ ể c th i gian theo sát con cái đ có nh ng bi n pháp giáo d c
ợ ướ ố ệ ẹ ậ ố thích h p h ng con mình theo cái t t, cái thi n. Do v y, cha m mu n con tr ở
ố ế ớ ả ạ ự ắ ườ ệ thành công dân t t ph i t o s g n k t v i nhà tr ặ ng (đ c bi t là th ườ ng
ệ ạ ớ ộ ớ ườ ủ xuyên liên l c v i giáo viên ch nhi m) và xã h i. V i nhà tr ả ng thì ph i
13
ạ ớ ữ ụ ứ ừ ế ọ ự ấ không ng ng liên l c v i ph huynh (nh t là nh ng h c sinh ki n th c, năng l c
ế ạ ấ ẩ ườ ể ể ề ế ạ ộ và ph m ch t còn h n ch , th ề ng vi ph m n i quy, n n p…) đ hi u nhi u
ề ọ ả ụ ữ ắ ờ ồ ơ h n v h c sinh và có gi ố ế ợ ệ i pháp kh c ph c h u hi u. Đ ng th i ph i k t h p
ườ ự ế ố ộ ể ấ ố gia đình, nhà tr ạ ng và xã h i đ có s k t n i và th ng nh t trong các ho t
ơ ả ụ ẻ ệ ướ ệ ả ộ đ ng vui ch i gi i trí và bi n pháp giáo d c tr . Nhà n c ph i can thi p và
ả ạ ạ ộ ữ ả ả ộ ườ ố qu n lý nh ng ho t đ ng văn hóa xã h i, đ m b o t o môi tr ng s ng lành
ệ ữ ả ặ ẻ ế ạ m nh cho tr . Chính vì th , chúng ta ph i đ t quan h gi a gia đình, nhà
ườ ệ ệ ứ ể ố ộ ờ tr ng xã h i trong m i quan h bi n ch ng không th tách r i nhau. Đây là
ả ụ ạ ứ ấ ể ơ ả ệ ệ gi ế ệ ẻ ệ i pháp c b n nh t đ hoàn thi n vi c giáo d c đ o đ c cho th h tr hi n
nay.
ả ạ ộ ệ ườ ố ườ ế Bi n pháp 3. Ph i t o m t môi tr ng s ng, môi tr ng giao ti p và
ọ ậ ố ở ườ h c t p t t gia đình, nhà tr ộ . ng và xã h i
ế ố ầ ữ ộ ế ự ể Đây là m t trong nh ng y u t c n thi t cho s phát tri n nhân cách ở
ẻ ườ ọ ậ ố ố ẽ ọ ở tr . Có môi tr ệ ng s ng, làm vi c và h c t p t t, h c sinh s ít tr thành ng ườ i
ứ ệ ề ạ ắ ạ ườ ố ấ x u, ít m c vi ph m v các hành vi đ o đ c. Hi n nay, môi tr ng s ng xung
ứ ạ ữ ễ ấ ệ ạ ộ ả ưở quanh r t ph c t p, luôn di n ra nh ng t n n xã h i nh h ng không t ố ế t đ n
ệ ứ ố ố ủ ọ ậ ả vi c hình thành t ư ưở t ạ ng, đ o đ c l ủ i s ng c a h c sinh. Do v y, b n thân c a
ả ắ ụ ậ ượ ạ ộ ữ các b c ph huynh, giáo viên ph i n m đ c nh ng ho t đ ng văn hóa, th ươ ng
ạ ơ ả ườ ườ m i, các trò ch i gi i trí và con ng i xung quanh nhà và tr ng. Vì chính môi
ườ ộ ầ ế ả ự ưở ầ tr ng xã h i g n gũi này tr c ti p nh h ng và góp ph n hình thành và hoàn
ế ệ ườ ứ ạ ủ ọ thi n nhân cách c a h c sinh. N u môi tr ng xung quanh ph c t p thì chúng ta
ừ ể ả ấ ữ ữ ệ ả ặ ậ ố ẽ s có nh ng bi n pháp phòng ng a đ ngăn ch n nh ng h u qu x u x y ra đ i
ớ ọ v i h c sinh.
ữ ệ ườ ả ươ ẫ Bi n pháp 4. Nh ng ng ụ i giáo d c ph i g ể ng m u, hi u tâm sinh
ụ ẻ ủ ọ ố ế ớ ệ lý c a h c sinh và có tâm huy t v i vi c giáo d c tr thành công dân t t.
ẹ ả ấ ươ ọ Cha m , giáo viên ph i luôn là t m g ng sáng cho h c sinh noi theo, có
ứ ữ ưở ữ ử ằ ạ nh ng hình th c khen th ng và x ph t công b ng gi a các thành viên, không
ệ ố ử ữ ả ọ ế phân bi t đ i x gi a các con và các h c sinh; ph i bi t cách khen đúng lúc, nên
ề ơ ệ ẻ ả ặ ẹ ể ộ khen nhi u h n đ đ ng viên và khích l ầ tr . Cha m và th y cô ph i đ t mình
14
ủ ể ả ọ ị ượ ủ ể vào v trí c a h c sinh, ph i hi u đ ữ ọ c tâm sinh lý c a h c sinh đ có nh ng
ươ ố ượ ừ ụ ợ ọ ph ắ ng pháp giáo d c đúng đ n phù h p cho t ng đ i t ng h c sinh. Chúng ta
ừ ự ừ ề ậ ả ậ ợ ớ ố ph i có s hòa nh p và h p tác v i chúng, v a là các b c ti n b i, cũng v a là
ữ ườ ạ ữ ừ ư ấ ể ậ nh ng ng i b n và v a là nh ng nhà t v n tâm lý đáng tin c y đ chúng có
ộ ố ọ ậ ế ắ ữ ữ ể ẽ ồ th chia s nh ng vui bu n và nh ng b t c trong cu c s ng, trong h c t p và
ố ộ ệ ạ trong các m i quan h b n bè và xã h i khác.
ụ ạ ứ ọ ệ ả Bi n pháp 5. Chúng ta ph i giáo d c đ o đ c cho h c sinh ngay t ừ
ả ườ ụ ỏ ố ờ ố ả nh và giáo d c ph i th ng xuyên, su t đ i; ph i theo dõi các m i quan h ệ
ụ ọ ố ỹ ị ố ủ ọ c a h c sinh và giáo d c giá tr s ng, k năng s ng cho h c sinh.
ụ ứ ệ ạ ở ộ ố ộ ọ Vi c giáo d c đ o đ c cho m t h c sinh tr thành m t công dân t t thì
ườ ả ọ ừ ẻ ớ ứ ậ nhà tr ng ph i chú tr ng ngay t khi tr m i hình thành nh n th c, đó là
ữ ở ụ ạ ứ ở ẻ ắ ầ ừ ệ ấ ọ nh ng lúc nhà và vi c giáo d c đ o đ c tr b t đ u t các c p h c. Quan
ề ả ụ ở ấ ổ ọ ữ ể ấ ọ ọ tr ng nh t là n n t ng giáo d c ầ c p Ti u h c vì đây là nh ng bu i h c đ u
ọ ớ ườ ụ tiên mà h c sinh làm quen v i môi tr ng giáo d c. Có l ẽ ở , nhà, các em đ ượ c
ữ ề ẽ ề ầ ọ ườ ạ ư c ng chi u nhi u nên khi vào h c các th y cô s là nh ng ng i d y cho các
ẽ ố ệ ẽ ả em l ằ s ng công b ng, phân bi ả t đúng sai và ph i làm đúng theo l ạ ph i, d y
ủ ệ ể ộ ườ cho các em hi u vai trò, trách nhi m c a m t ng i con trong gia đình và cách
ế ộ Ở ậ ư ể ể ọ ờ giao ti p văn hóa trong xã h i,… b c ti u h c là th i đi m các em ch a có
ứ ề ế ắ ậ ộ ủ nh n th c đúng đ n v các hành vi c a mình, các em luôn hi u đ ng, tò mò,
ế ớ ố ả ạ ậ ọ mu n khám phá th gi i xung quanh. Vì v y, chúng ta ph i d y cho h c sinh
ế ậ ậ ừ ự ộ ố ụ ễ ậ cách ti p c n và thu nh n thông tin t ộ th c ti n cu c s ng và v n d ng nó m t
ộ ố ắ ạ ườ ố ọ cách đúng đ n vào cu c s ng và d y ng ả i cho h c sinh ph i xuyên su t không
gián đo n.ạ
ệ ườ ụ ể Bi n pháp 6 ự . Xây d ng môi tr ạ ứ ng trong sáng đ giáo d c đ o đ c
ọ cho h c sinh.
ế ố ộ ế ứ ệ ầ ọ M t trong các y u t ụ góp ph n h t s c quan tr ng trong vi c giáo d c
ư ạ ể ả ọ ườ ạ ứ đ o đ c cho h c sinh là: C nh quan s ph m, làm sao đ nhà tr ậ ự ng th t s là “
ế ỗ ườ ụ ề ộ ườ ữ M i ngày đ n tr ng là m t ni m vui”. Giáo d c nhà tr ng gi vai trò ch ủ
ị ướ ụ ộ ạ đ o vì nó đ nh h ủ ng cho toàn b quá trình giáo d c hình thành nhân cách c a
15
ọ ọ ự ữ ữ ặ ộ ọ h c sinh, khai thác có ch n l c nh ng tác đ ng tích c c và ngăn ch n nh ng tác
ự ừ ổ ứ ử ự ế ắ ộ đ ng tiêu c c t gia đình và xã h i. ộ ặ ộ T ch c, s p x p, tu s a, xây d ng b m t
ủ ấ ả ườ ườ ề ậ v t ch t, khung c nh c a nhà tr ng làm sao cho toàn tr ng đ u toát lên ý
ố ớ ọ ụ ụ ầ ạ nghĩa giáo d c đ i v i h c sinh. T o nên b u không khí giáo d c trong toàn
ườ ở ỗ ớ ạ ủ ọ tr ng và ộ m i l p h c, hình thành nên m t phong cách sinh ho t c a nhà
ườ ư ể ề ế ố ậ ự ệ ắ tr ệ ng , bi u hi n nh sau: N n p t t, tr t t , v sinh, ngăn n p, nghiêm túc.
ể ố ủ ộ ố ế ộ ư ậ ậ Có d lu n t p th t t, ng h cái t ạ ậ t, cái ti n b , phê phán cái sai, cái l c h u,
ệ ố ự ổ ữ có phong trào thi đua sôi n i đúng th c ch t. ấ Có quan h t t gi a các thành viên
ườ ữ ữ ữ ầ ầ ầ ớ ớ ớ ọ trong tr ng: gi a th y v i th y, gi a th y v i trò, gi a h c sinh v i nhau.
ự ệ ả ố ươ ự ự Trong các m i quan h ph i th c s đúng m c, hài hòa; giáo viên th ng yêu
ọ ọ ỗ ượ ợ ệ ọ tôn tr ng h c sinh. H c sinh không h n x ế c, không khúm núm s s t, yêu m n
ưở ố ớ ế ầ ọ ỡ và tin t ng th y cô. H c sinh đ i v i nhau thì đoàn k t, thân ái giúp đ nhau
ử ậ ụ ế ằ ộ cùng ti n b , không thù h n, bè cánh đánh nhau, không nói t c ch i b y, không
ệ ạ ộ tham gia vào t n n xã h i.
ả ọ ậ ố ợ ẽ ớ ư ụ ế ặ ọ Ph i h p ch t ch v i Ph huynh h c sinh có k t qu h c t p ch a cao
ố ợ ệ ấ ớ ỡ ộ ể đ tìm ra bi n pháp giúp đ đ ng viên các em ph n đ u t ấ ố ơ Ph i h p v i t h n.
ể ộ ữ ụ ề ạ ầ ọ Ph huynh h c sinh đ đ ng viên tinh th n cho nh ng em có nhà xa, t o đi u
ệ ố ọ ậ ư ệ ki n t t trong h c t p cũng nh trong vi c tham gia phong trào ở ườ tr ng l p. ớ Đề
ọ ỏ ỡ ữ ế ạ ọ ữ ử ộ c , đ ng viên nh ng em h c khá, gi i giúp đ nh ng b n h c còn y u và trung
ọ ậ ộ ơ ế ằ ổ ứ ọ ả bình ti n b h n trong h c t p b ng cách t ch c h c nhóm, truy bài, gi i đáp
ộ ố ắ ắ ướ ổ ớ ộ m t s th c m c tr c khi vào ti ế ọ Trao đ i v i giáo viên b môn giúp các t h c.
ọ ậ ể ế ế ộ ộ ơ ạ ố ắ em còn h n ch b môn đó c g ng h c t p đ ti n b h n.
ấ ượ ạ ứ ở ạ ộ ả ệ Bi n pháp 7. Nâng cao ch t l ng gi ng d y b môn đ o đ c
tr ườ ng
ạ ứ ụ ấ ọ ọ ị Môn đ o đ c có vai trò, v trí r t quan tr ng trong giáo d c nhân cách h c
ọ ườ ẽ ọ sinh, vì thông qua các bài h c ng ị i giáo viên s trang b , hình thành cho h c
ạ ứ ầ ự ữ ữ ấ ẩ ẩ ế ộ sinh nh ng ph m ch t, nh ng chu n m c, hành vi đ o đ c c n thi t trong cu c
ệ ố ộ ươ ố s ng m t cách có h th ng, đúng ph ng pháp, đúng quy trình.
ự ế ệ ề ườ ệ Trong th c t hi n nay, nhi u tr ng trong huy n nói chung và t ạ ườ ng i tr
ư ượ ứ ạ ư ọ ị nói riêng đôi lúc môn đ o đ c ch a đ ứ c xem tr ng, ch a có v trí vai trò x ng
16
ả ầ ườ ư ữ ệ ệ ể đáng c n ph i có trong nhà tr ng. Vi c đ a ra nh ng bi n pháp đ nâng cao
ấ ượ ứ ệ ạ ả ạ ộ vai trò, vị trí và ch t l ng gi ng d y môn đ o đ c là m t vi c làm có ý nghĩa
ứ ụ ạ ọ ế đ n công tác giáo d c đ o đ c cho h c sinh, q ẹ ọ ua đó để làm cho Cha m h c
ủ ộ ườ ầ ủ ề ầ ứ ậ ộ sinh, cán b giáo viên c a tr ọ ng nh n th c m t cách đ y đ v t m quan tr ng
ố ớ ụ ứ ứ ạ ạ ọ ủ c a môn đ o đ c đ i v i công tác giáo d c đ o đ c cho h c sinh trong giai
ể ừ ệ ạ ứ ữ ậ ọ đo n hi n nay, đ t ự đó h có s thay đ i ộ ổ nh n th c và có nh ng hành đ ng
ố ớ ự ệ ạ ọ ự ượ ạ tích c c đ i v i vi c d y và h c môn đ o đ c ế ng quy t ứ . Giáo viên là l c l
ấ ượ ệ ụ ấ ộ ị đ nh vi c nâng cao ch t l ng giáo d c, do đó đ i ngũ giáo viên nh t là giáo
ả ượ ứ ạ ạ ạ viên d y môn đ o đ c ph i đ ả c đào t o chính quy đúng chuyên ngành gi ng
ả ườ ượ ồ ưỡ ụ ả ạ d y, ph i th ng xuyên đ c b i d ậ ệ ng chuyên môn nghi p v , ph i có nh n
ứ ứ ề ắ ả ạ ị ị ượ ủ th c đúng đ n v vai trò, v trí c a môn đ o đ c. Ph i xác đ nh đ c trách
ủ ả ầ ư ệ ọ ệ ạ ả nhi m c a b n thân, chú tr ng đ u t cho gi ng d y. Ban giám hi u, giáo viên
ệ ụ ạ ọ ọ ạ ứ ầ ạ d y môn đ o đ c c n quán tri ả t m c tiêu môn h c trong quá trình d y h c. Ph i
ạ ượ ầ ứ ạ ọ ố ắ n m rõ cái đích cu i cùng c n đ t đ ộ ạ c trong d y h c đ o đ c là hành đ ng
ự ạ ứ ế ẩ ậ ọ ợ phù h p v i ạ ớ các các chu n m c đ o đ c, pháp lu t. N u h c sinh, còn vi ph m
ứ ế ể ế ệ ạ ạ ọ ộ ạ các hành vi đ o đ c không có chuy n bi n ti n b thì vi c d y h c không đ t
ầ ặ ệ ổ ươ ể ạ hi u qu . ớ i m i ph ứ ng pháp ki m tra, đánh giá môn đ o đ c ả . M t khác c n đ
ệ ầ ấ ượ ứ ạ là bi n pháp góp ph n nâng cao ch t l ụ ng giáo d c đ o đ c.
ứ ể ầ ậ ả ả ọ Yêu c u khi ki m tra đánh giá ph i coi tr ng đánh giá c nh n th c và
ư ộ ọ ướ ữ ề ủ đánh giá thái đ hành vi c a h c sinh ch a ngoan tr ấ c nh ng v n đ có liên
ế ể ể ế ả ộ ọ quan đ n n i dung bài h c. ọ Ki m tra đánh giá ph i chú tr ng đ n ki m tra thái
ả ậ ỹ ệ ả ộ đ , tình c m, các k năng nh n xét đánh giá, phân bi ậ t đúng sai, kh năng v n
ộ ố ự ệ ể ả ụ d ng và th c hành trong cu c s ng. Qua vi c ki m tra đánh giá ph i giúp đ ỡ
ấ ượ ọ ậ ủ ự ả ộ ọ h c sinh th y rõ đ ọ c năng l c h c t p môn h c c a b n thân, đ ng viên
ọ ậ ế ấ ọ ọ ự ọ khuy n khích h c sinh h c t p môn h c và giúp giáo viên th y rõ năng l c h c
ệ ạ ể ề ọ ợ ỉ ậ ủ ừ t p c a t ng h c sinh đ đi u ch nh vi c d y cho phù h p.
ệ ổ ớ ệ ườ ả Bi n pháp 8. ủ Đ i m i công tác ch nhi m trong nhà tr ng là gi i
ấ ượ ụ ạ ứ ọ pháp nâng cao ch t l ng giáo d c đ o đ c cho h c sinh.
ủ ệ ớ ụ ạ ứ ấ Giáo viên ch nhi m có vai trò r t to l n trong công tác giáo d c đ o đ c
17
ủ ệ ọ ườ ủ ả ọ cho h c sinh, vì giáo viên ch nhi m là ng ệ i qu n lý toàn di n h c sinh c a
ụ ệ ầ ố ớ ổ ứ ớ ượ l p đ ữ c ph trách, là c u n i gi a Ban giám hi u v i các t ch c trong nhà
ườ ớ ậ ể ớ ộ ườ ố ấ ổ ứ ạ tr ng, các giáo viên b môn v i t p th l p, là ng i c v n t ch c các ho t
ự ả ủ ớ ồ ờ ườ ứ ự ượ ộ đ ng t qu n c a l p, đ ng th i là ng ố ợ i đ ng ra ph i h p các l c l ng xã
ệ ố ự ằ ụ ủ ụ ườ ộ h i nh m th c hi n t t m c tiêu giáo d c c a tr ng.
ấ ừ ự ủ ủ ệ ạ ườ ệ ư Xu t phát t th c tr ng công tác ch nhi m c a tr ng, vi c đ a ra các
ủ ệ ệ ị ướ ủ ệ ổ ớ bi n pháp giúp Giáo viên ch nhi m đ nh h ng đ i m i công tác ch nhi m
ự ế ủ ị ợ ươ ọ ố ớ cho phù h p v i tình hình th c t c a đ a ph ng mang ý nghĩa quan tr ng đ i
ụ ạ ứ ọ ệ ạ ớ v i công tác giáo d c đ o đ c h c sinh trong giai đo n hi n nay.
ộ ố ị ủ ư ề ặ ấ ọ Do tính đ c thù c a m t s đ a bàn nên còn có r t nhi u h c sinh ch a
ạ ứ ứ ạ ệ ạ ạ ấ ố ngoan, còn vi ph m đ o đ c, có m i quan h gia đình r t đa d ng và ph c t p.
ể ệ ể ớ ọ ủ Vi c tìm hi u đi m tình hình l p, tình hình h c sinh giúp cho giáo viên ch
ậ ợ ệ ụ ọ ệ ậ ả ừ ầ nhi m thu n l i trong vi c qu n lý, giáo d c h c sinh . Vì v y, ngay t đ u năm
ữ ủ ệ ề ả ọ ọ h c giáo viên ch nhi m ph i có nh ng thông tin khái quát v gia đình h c sinh
ư ơ ở ư ố ố ố ả ế ch a ngoan nh : N i ả , hoàn c nh s ng, l i s ng, hoàn c nh kinh t gia đình,
ẹ ố ớ ụ ủ ệ ủ ủ ự giáo d c c a gia đình, s quan tâm c a cha m đ i v i con cái, quan h c a gia
ế ợ ố ớ ủ ể ệ ề ệ ẽ đình láng gi ng. Vi c tìm hi u này s giúp giáo viên ch nhi m k t h p t t v i
ụ ạ ứ ư ồ ờ ọ gia đình trong công tác giáo d c đ o đ c cho h c sinh ch a ngoan. Đ ng th i,
ả ắ ủ ượ ặ ề ứ ể ọ ỏ ệ giáo viên ch nhi m ph i n m đ ạ ứ c đ c đi m h c sinh v : S c kh e, đ o đ c,
ự ọ ậ ệ ủ ọ ơ ọ ậ ẹ ộ ớ năng l c h c t p, đ ng c h c t p, quan h c a h c sinh v i cha m , Ông bà,
ị ầ ồ ộ ộ ớ anh ch em trong gia đình, ở ườ tr ng v i th y cô và ngoài xã h i, c ng đ ng.
ề ọ ấ ầ ệ ể ặ ọ ế ư ủ ệ Vi c tìm hi u h c sinh v m i m t là r t c n thi t nh ng giáo viên ch nhi m
ấ ượ ả ạ ứ ủ ọ ự ế ẫ ạ ả ph i th y đ c nguyên nhân d n đ n th c tr ng gi m sút đ o đ c c a h c sinh
ể ơ ấ ứ ủ ự ệ ả ổ ặ đó. M t khác, Giáo viên ch nhi m ph i tìm hi u c c u, l a tu i, năng l c
ệ ữ ọ ớ ọ ạ ộ ư ố ọ ọ ậ h c t p, ho t đ ng, m i quan h gi a h c sinh v i h c sinh ch a ngoan, h c
ế ủ ớ ể ậ ụ ủ ự ớ ố sinh v i giáo viên, s đoàn k t c a l p mình ch nhi m. ệ Đ v n d ng t t vào
ả ắ ủ ữ ủ ủ ụ ệ ệ ầ công tác ch nhi m c a mình giáo viên ch nhi m c n ph i n m v ng m c tiêu
ụ ụ ụ ụ ệ ấ ạ ạ ọ ọ ớ ọ ế giáo d c, m c tiêu c p h c, l p h c, k ho ch, nhi m v giáo d c, d y h c
ả ắ ụ ữ ứ ệ ậ ủ ọ ỳ c a h c k , năm h c. ọ Ph i n m v ng tri th c lý lu n giáo d c, có ngh thu t s ậ ư
ố ợ ố ự ạ ệ ố ườ ị ph m, xây d ng và ph i h p t t các m i quan h trong nhà tr ng và đ a
18
ươ ủ ộ ể ề ồ ị ươ ờ ộ ph ng. Tìm hi u ti m năng c a c ng đ ng, đ a ph ng, xã h i, theo dõi th i
ướ ố ế ể ậ ụ ữ ể ế ự s trong n c và qu c t đ v n d ng nh ng hi u bi ủ t đó vào công tác ch
nhi m.ệ
ả ữ ể ế ệ ườ ạ ố ợ Đ liên k t và ph i h p có hi u qu gi a nhà tr ệ ng, đ i di n là Giáo
ớ ị ủ ươ ụ ạ ứ ọ ệ viên ch nhi m v i đ a ph ng trong công tác giáo d c đ o đ c cho h c sinh.
ẽ ớ ặ ộ ườ ự ộ ủ ớ ủ ộ ẹ ọ C ng tác ch t ch v i Ban tr ng tr c h i Cha m h c sinh c a l p, ch đ ng
ố ợ ộ ớ ộ ồ ổ ứ ph i h p v i giáo viên b môn, Đoàn, Đ i TNTP H Chí Minh, các t ch c xã
ụ ạ ứ ọ ạ ộ ự ữ ộ h i có liên quan trong ho t đ ng giáo d c đ o đ c h c sinh . Xây d ng nh ng
ề ố ự ế truy n th ng t t đ p c a l p ạ ố ẹ ủ ớ . Tích c c tham gia vào công tác đánh giá x p lo i
ể ưở ỷ ậ ọ ớ ư ườ ạ h nh ki m, xét thi đua, khen th ng và k lu t h c sinh v i t cách là ng i
ề ợ ệ ọ ả b o v quy n l i chính đáng cho h c sinh.
ệ ụ ạ ứ ạ ộ ờ ớ Bi n pháp 9. Giáo d c đ o đ c thông qua ho t đ ng ngoài gi lên l p,
ạ ộ ộ ả ổ ứ ho t đ ng tr i nghi m, ệ phát huy vai trò giáo viên b môn và các t ch c đoàn
th .ể
ố ớ ờ ạ ộ ớ ệ ả ạ ộ * Đ i v i ho t đ ng ngoài gi lên l p, ho t đ ng tr i nghi m:
ạ ướ ờ ứ ứ ầ ổ ổ ỗ T ch c các bu i sinh ho t d ể i c vào m i th hai hàng tu n, bi u
ươ ữ ể ế ậ ắ ớ ệ ị d ố ng các t p th , cá nhân, u n n n nh ng thi u sót và gi i thi u, đ nh h ướ ng
ữ ụ ầ ộ ọ nh ng n i dung c n giáo d c cho h c sinh.
ổ ứ ố ớ ỷ ệ ủ ể ắ ọ T ch c t t các ngày ch đi m trong năm h c g n v i k ni m các ngày
ễ ớ ủ ụ ề ạ ộ ố ự l l n c a dân t c; thông qua đó giáo d c truy n th ng cách m ng, lòng t hào
ậ ườ ộ ươ ấ ướ ọ dân t c, ý chí qu t c ng và tình yêu quê h ng đ t n c cho h c sinh. Thông
ườ ề ỗ ọ ễ ớ ỷ ệ ẳ ạ th ng m i tháng trong năm h c đ u có ngày l l n ch ng h n: K ni m Cách
ệ ạ ậ ố ộ m ng tháng Tám và Qu c khánh 2/9; ngày 20/10: Thành l p H i Liên hi p Ph ụ
ệ ệ ữ n Vi t Nam; ngày 20/11: Ngày Nhà giáo Vi t Nam; ngày 22/12: Ngày thành
ộ ệ ố Quân đ i Nhân dân Vi t Nam, ngày qu c phòng toàn dân; ngày 03/02: Ngày
ả ả ậ ộ ệ ố ế ụ ữ thành l p Đ ng C ng s n Vi t Nam; ngày 08/3: Ngày Qu c t ở Ph n và Kh i
ư ậ ồ nghĩa Hai Bà Tr ng; ngày 26/3: Ngày thành l p Đoàn TNCS H Chí Minh; ngày
ị ỗ ổ ươ ả ề 10/3 âm l ch: Ngày Gi T Hùng V ng; ngày 30/4: Ngày gi i phóng mi n Nam
ấ ấ ướ ố ỷ ệ ủ ị ủ ồ th ng nh t đ t n c; ngày 19/5: K ni m ngày sinh c a H Ch T ch; ngày
19
ố ế ế ươ ệ ự 01/6: Ngày Qu c t Thi u nhi; ngày 27/7: Ngày th ng binh li t sĩ… . D a vào
ễ ừ ể ổ ứ ủ ề ạ các ngày l v a nêu trên, có th t ch c cho các em sinh ho t theo ch đ , ch ủ
ề ể ẳ ạ ộ ớ đi m v i nhi u n i dung phong phú ch ng h n:
ế ề ỷ ệ ộ ườ + Tháng 910: Hãy vi t và nói gì v k ni m m t ngày khai tr ng đ l ể ạ i
ề ấ ượ ữ ệ ắ ấ cho em nhi u n t ể ng sâu s c nh t. Hãy nói và k nh ng công vi c em đã làm
ẹ ườ ạ ể đ làm s ch đ p tr ớ ng l p…;
ổ ề ơ ể ệ ầ ọ ể + Tháng 11: Trao đ i v tình th y trò, ca hát, đ c th , k chuy n, ti u
ề ầ ẩ ph m nói v th y giáo, cô giáo;
ể ấ ổ ươ ườ ứ + Tháng 12: T ch c thi tìm hi u t m g ề ng v ng i con anh hùng
ấ ướ ủ ươ ể ủ c a đ t n c, c a quê h ề ể ử ng; thi tìm hi u v ti u s các anh hùng, li ệ ỷ ở t s
ị ươ đ a ph ng
ướ ơ ủ ề ệ + Tháng 0102: Mùa xuân và ề c m c a các em v ngh nghi p; tìm
ể ị ử ề ố ườ ề ố ị ươ hi u l ch s truy n th ng nhà tr ng, truy n th ng văn hóa đ a ph ng.
ủ ẹ ả ớ ớ ữ + Tháng 3: Hãy nói tình c m c a mình v i bà, v i m , cô giáo; hát ng ng
ẹ ề bài hát v bà, m , cô giáo..
ả ư ệ ề ộ ệ ư ầ + Tháng 4: S u t m tranh nh, t li u v Quân đ i nhân dân Vi t Nam.
ộ ọ ậ ổ ề ồ ạ ề ề ữ + Tháng 5: Trao đ i v thái đ h c t p, v 5 di u Bác H d y, nói nh ng
ế ề ờ ế ủ ồ gì em bi t v th i niên thi u c a Bác H …
ổ ứ ư ệ ọ ớ ườ ậ ế T ch c cho h c sinh ti p xúc, giao l u trò chuy n v i ng ệ i th t, vi c
ậ ễ ớ ụ ộ ộ ỷ ệ th t. Nhân k ni m các ngày l ờ ầ l n và tùy n i dung c n giáo d c Liên đ i m i
ự ượ ị ữ ạ các v lão thành cách m ng, các anh hùng l c l ng vũ trang, nh ng ng ườ ạ i đ t
ề ườ ấ ả ộ ệ ặ ỡ thành tích cao trong lao đ ng s n xu t, v tr ư ng g p g , trò chuy n, giao l u
ớ ọ v i h c sinh.
ạ ộ ạ ẩ ế ổ ọ ự ợ Đ y m nh các ho t đ ng thi ớ ứ t th c phù h p v i l a tu i h c sinh
ụ ư mang tính giáo d c nh :
ạ ộ ể ụ ể ươ ấ ướ ệ + Ho t đ ng văn ngh , th d c th thao (yêu quê h ng đ t n ừ c, m ng
ồ ướ ớ ơ ừ ả ề ạ Đ ng m ng xuân, nh n Bác H , h ng v ngày 20/11,…). Đây là lo i hình
ạ ộ ể ấ ẫ ọ ượ ề ố ớ ọ ho t đ ng khá h p d n đ i v i h c sinh Ti u h c, thu hút đ c nhi u em tham
gia.
20
ạ ộ ụ ặ ề ơ ỡ ư + Ho t đ ng đ n n đáp nghĩa nh : Áo l a t ng bà, chăm sóc giúp đ gia
ươ ệ ế ệ đình th ng binh li t sĩ, vi ng và chăm sóc nghĩa trang li t sĩ.....
ạ ộ ợ ủ ụ ư + Ho t đ ng mang tính giáo d c lòng nhân ái nh tham gia các đ t ng h ộ
ị ụ ươ ườ ồ đ ng bào b thiên tai, bão l t, tham gia các ch ng trình vì ng i nghèo, phong
ạ ượ trào giúp b n v t khó, …
ạ ộ ờ ầ ớ ị Qua ho t đ ng ngoài gi lên l p, lòng nhân ái, tính v tha, tinh th n dũng
ể ượ ậ ữ ọ ệ ả c m, trách nhi m vì t p th đ ể ệ c các em h c sinh th hi n rõ và chính nh ng
ạ ộ ọ ậ ư ầ ẩ ạ ho t đ ng đó đã đ y m nh phong trào h c t p cũng nh nâng cao tinh th n, thái
ơ ạ ứ ủ ộ đ i, hành vi đ o đ c c a các em h n.
ộ ố ớ giáo viên b môn: * Đ i v i
ộ ả ươ ề ọ ế ặ ấ ẫ ng m u v m i m t, đoàn k t, nh t trí thành Giáo viên b môn ph i g
ẽ ố ớ ọ ụ ụ ấ ạ ộ ố ố m t kh i th ng nh t có tác d ng giáo d c m nh m đ i v i h c sinh. Ph i ả
ừ ự ủ ệ ả ươ ọ không ng ng t hoàn thi n nhân cách c a mình, ph i th ng yêu, tôn tr ng, tin
ữ ử ỉ ủ ề ọ ứ ệ ọ ưở t ng h c sinh, có ý th c trách nhi m v m i hành vi, ngôn ng , c ch c a
ố ớ ọ ệ ấ ả ả ồ ươ ể mình đ i v i h c sinh, đ ng nghi p, b n thân ph i là t m g ng sáng đ cho
ọ h c sinh noi theo.
ố ớ ổ ứ ộ ồ *Đ i v i t ch c Đoàn, Đ i TNTP H Chí Minh:
́ ́ ể ̉ ư ệ ế ả ố ̣ ̣ ̉ ̣ Đ tô ch c cac hoat đông xuyên su t có hi u qu cho thi u nhi thì Tông phu
̀ ̀ ́ ́ ́ ự ả ộ ư ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ trach Đ i ph i xây d ng kê hoach hoat đông theo chu điêm t ng thang. Hang
́ ̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ̣ ươ ơ ữ ở ̣ ̣ ̣ tuân, sinh hoat d ́ ́ i c co đanh gia, nhăc nh , khăc phuc nh ng han chê, tôn tai.
́ ́ ́ ́ ̉ ươ ự ồ ờ ̉ ơ ̣ ̣ ̣ ữ Đ ng th i phat huy nh ng măt tich c c, biêu d ng tâp thê l p, ca nhân hoc sinh
ạ ộ ọ ậ ộ ̉ tiêu biêu trong h c t p và ho t đ ng Đ i.
ư ườ ưở ố ợ ầ ớ ớ Tham m u v i BGH nhà tr ng tăng tr ng đ u sách, ph i h p v i cán
́ ́ ư ơ ̣ ̉ ̣ ộ ư ệ ổ ứ b th vi n t ạ ộ ch c các ho t đ ng nh : gi ́ ̉ i thiêu sach, kê chuyên theo sach, kê
́ ̀ ́ ấ ư ế ự ờ ̣ ̣ ̉ ̉ chuyên đao đ c Bac Hô, các tiêu phâm, sân kh u hóa ti t chào c ... Xây d ng va ̀
́ ́ ̀ ự ủ ệ ế ọ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ế cu thê hoa kê hoach th c hiên chu đê năm h c: “ Thi u nhi L Th y – đoàn k t
̀ ́ ̀ ́ ́ ự ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ chăm ngoan ”. Phat đông th c hiên cac phong trao thi đua nê nêp, ky luât, vê sinh,
́ ọ ậ ồ ạ ế ề ̣ ̉ kê hoach nho, phong trào h c t p làm theo 5 đi u Bác H d y thi u nhi.
́ ́ ́ ̀ ơ ử ể ̣ ̣ Gi ́ ́ ả i thiêu tim hi u cac di tich văn hoa, di tich lich s , tham quan, tr i
́ ̃ ̀ ệ ạ ị ỏ ị ị ̣ nghi m, thăm viêng t i Đai liêt si, nghĩa trang, các đ a đ a đ trong đ a bàn . . .
21
́ ố ư ậ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ Tông phu trach Đôi làm t ́ t công tác tham m u l p kê hoach, các biên phap
̀ ́ ́ ̃ ́ ơ ươ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ́ hoat đông giao duc ngoai gi ̀ ơ lên l p, h ́ ng dân giao viên chu nhiêm, phu trach
́ ố ợ ̣ ớ ồ ớ ườ ể ̉ ư ̣ ̣ chi đôi, l p nhi đ ng, ph i h p v i Chi đoàn tr ́ ng đ tô ch c hoat đông, giao
̀ ́ ̣ ư ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ́ ̀ duc đao đ c theo chu điêm, phong trao thi đua, phong trao hoat đông khac.
̀ ́ ̀ ́ ươ ư ệ ệ Tăng c ̀ ng cac hinh th c tuyên truyên thông qua vi c phát huy hi u qu ả
̀ ́ ừ ứ ể ề ạ ̣ ̉ ộ đ i tuyên truy n măng non đ giao duc đ o đ c theo t ng chu đê và thông qua
̃ ́ ́ ́ ́ ể ươ ươ ̉ ̣ ̣ đó đ biêu d ng g ̀ ng tôt, phat đông phong trao chia se giup ban, giup ng ̀ ươ i
̣ ̣ hoan nan.
ả ạ ượ ế ệ * K t qu đ t đ c qua vi c nâng cao công tác giáo d c đ o đ c t ụ ạ ứ ạ i
ườ tr ờ ng trong th i gian qua.
ự ụ ệ ệ ả Qua quá trình áp d ng th c hi n các bi n pháp, gi ệ i pháp nêu trên vào vi c
ứ ụ ạ ọ ườ ấ ọ giáo d c đ o đ c cho h c sinh trong nhà tr ng. Tôi th y các em h c sinh có
ọ ậ ứ ệ ể ệ ể ế chuy n bi n rõ r t, có ý th c cao trong h c t p và rèn luy n. Bi u hi n c th ệ ụ ể
ư nh sau:
ọ ị ượ ọ ậ ụ ầ Các em h c sinh đã xác đ nh đ c m c đích h c t p, chuyên c n, ham
ạ ế ọ ậ ả ố ự ố ọ h c, trung th c trong h c t p và đ t k t qu t t. Luôn khiêm t n và giúp đ ỡ
ọ ậ ế ạ ấ ạ ộ ườ nhau cùng h c t p ti n b ; m nh d n đ u tranh thói l ế i bi ng, ỷ ạ l ế i, thi u
ọ ậ ự trung th c trong h c t p.
ệ ố ự ủ ạ ộ ậ ộ ổ ầ Tham gia đ y đ và th c hi n t ể t các bu i lao đ ng, ho t đ ng t p th .
ứ ự ế ả ủ ệ ệ ọ ườ Có ý th c th c hành ti ả t ki m, quý tr ng và b o v tài s n c a nhà tr ủ ng, c a
ự ẵ ầ ọ ộ ị ươ ớ l p h c, s n sàng tham gia lao đ ng góp ph n xây d ng đ a ph ng do nhà
ườ ổ ứ tr ng t ch c.
ể ụ ự ể ệ ổ Tích c c rèn luy n thân th và tham gia các bu i th d c chính khóa và
ạ ữ ệ ữ ạ ẹ ườ ngo i khóa; luôn gi v sinh cá nhân, gi s ch đ p tr ớ ng l p.
ế ố ỷ ậ ự ệ ạ Th c hi n n p s ng lành m nh, có văn hóa, có k lu t, nêu cao tính trung
ự ự ế ệ ạ ầ ố ớ th c, đúng m c trong các m i quan h giao ti p v i th y cô, b n bè, gia đình và
ữ ườ nh ng ng i xung quanh.
ệ ố ự ế ậ ả ứ Có ý th c th c hi n t t pháp lu t, chính sách liên quan đ n b n thân. Có
ủ ộ ộ ố ữ ể ồ thái đ rõ ràng ng h cái đúng, cái t ệ ớ t; không đ ng tình v i nh ng bi u hi n
22
ườ ạ ộ ự sai trái trong và ngoài nhà tr ng. Tích c c tham gia các ho t đ ng do nhà
ườ ổ ứ ỡ ẫ ẵ ặ tr ng t ch c, s n sàng giúp đ l n nhau khi g p khó khăn.
ấ ọ ả ế ế ạ ẩ ọ * K t qu x p lo i ph m ch t h c sinh t ạ ườ i tr ọ ng h c kì 1, năm h c
2019 – 2020.
ẩ T lỉ ệ Đ tạ T lỉ ệ CCG T lỉ ệ ấ Ph m ch t T ngổ số Đ tạ tố t
ọ Chăm h c, chăm làm 603 485 80,4 114 18,9 4 0,7
603 ự ệ T tin, trách nhi m 492 81,6 109 18,1 2 0,3
603 532 88,2 70 11,6 1 0,2
603 574 95,1 28 4,6 1 0,2 ỉ ậ ự Trung th c, k lu t ế Đoàn k t, yêu ngươ th
Ầ
Ậ
Ế
C. PH N K T LU N
ủ ề 1. Ý nghĩa c a đ tài:
ử ừ ề ộ ị ệ ộ ề ạ ớ T chi u sâu l ch s , dân t c Vi ứ t Nam s m hình thành m t n n đ o đ c
ứ ưỡ ữ ề ộ ố và luôn có ý th c tu d ng, gi ạ ứ ủ gìn truy n th ng đ o đ c c a dân t c; luôn xem
ố ủ ứ ạ ẩ ỗ ườ ấ ầ ạ đ o đ c cách m ng là ph m ch t đ u tiên, là cái g c c a m i con ng i. Bác
ạ ồ ườ ứ ứ ạ ả ạ ạ Ng i cách m ng ph i có đ o đ c, không có đ o đ c thì dù tài H đã d y: “
ỏ ế ấ ạ ượ ừ ự ự gi i đ n m y cũng không lãnh đ o đ c nhân dân ễ ”. T th c ti n, xây d ng,
ệ ấ ướ ừ ỉ ạ ủ ữ ệ ế ấ ồ ả b o v đ t n c, t ụ nh ng ý ki n ch d y c a Bác H cho th y vi c giáo d c
ế ệ ẻ ứ ể ậ ọ ọ ế ạ đ o đ c cho th h tr nói chung, cho h c sinh b c Ti u h c nói riêng là h t
ế ỗ ổ ủ ệ ọ ứ ộ ầ ứ s c c n thi t và quan tr ng. Đó là trách nhi m c a m i t ọ ch c xã h i, m i
ườ ề ủ ụ ệ ặ ọ ồ ờ ng i, m i gia đình, đ ng th i trách nhi m n ng n c a ngành giáo d c và đào
ủ ườ ụ ạ ứ ấ ọ ạ t o, trong đó vai trò c a nhà tr ọ ng r t quan tr ng. Giáo d c đ o đ c cho h c
ố ợ ạ ộ ự ể ể ậ ậ ọ ớ sinh b c Ti u h c thông qua các ho t đ ng t p th , thông qua s ph i h p v i
ườ ệ ầ ỏ ộ gia đình, nhà tr ng và xã h i góp ph n không nh vào vi c hình thành nhân
ấ ạ ạ ộ ứ ệ ể ẩ ả ọ cách, ph m ch t đ o đ c cho h c sinh. Đ ho t đ ng này có hi u qu ng ườ i
ể ế ợ ể ề ọ ươ ệ ề giáo viên Ti u h c có th k t h p nhi u ph ng pháp, nhi u bi n pháp giáo
ề ệ ườ ế ớ ườ ụ d c. Vì có đi u ki n th ng xuyên ti p xúc v i các em, ng ể i giáo viên ti u
23
ể ế ầ ủ ọ ủ ặ ể ơ ộ ọ h c có c h i hi u bi t đ y đ đ c đi m tâm lí, sinh lí c a h c sinh, theo dõi
ượ ự ể ủ ừ ụ ể ệ ợ đ c s phát tri n c a t ng em đ có bi n pháp giáo d c phù h p.
ệ ượ ụ ụ ứ ệ ể ạ ọ ể ự Đ th c hi n đ ọ c nhi m v giáo d c đ o đ c cho h c sinh Ti u h c,
ườ ầ ng i giáo viên c n:
ộ ầ ự ệ ầ ạ ầ Góp ph n vào vi c xây d ng m t b u không khí lành m nh (đ y lòng
ươ ậ ườ ớ th ng yêu, tin c y, an toàn) trong tr ng và l p.
ể ủ ẻ ự ề ặ ệ ể ể ọ Hi u v đ c đi m phát tri n c a tr , l a ch n bi n pháp giáo d c v i c ụ ớ ả
ừ ọ ớ l p và t ng h c sinh.
ụ ạ ụ ể ứ ữ ế ố ế ứ Ti n hành giáo d c đ o đ c thông qua nh ng tình hu ng c th . H t s c
ừ ữ ế ườ ặ ợ ệ tránh lý thuy t và hô hào (tr nh ng tr ng h p đ c bi t).
ạ ộ ứ ứ ụ ệ ạ ổ ớ T ch c vi c giáo d c đ o đ c thông qua các ho t đ ng ngoài l p và
ờ ế ợ ẽ ớ ụ ở ớ ặ ngoài gi , k t h p ch t ch v i giáo d c l p.
ụ ạ ứ ự ế ử ụ ệ ậ ộ ọ S d ng m t cách th n tr ng các bi n pháp giáo d c đ o đ c tr c ti p, vì
ươ ụ ề ủ ế ạ ỗ m i ph ng pháp giáo d c đ u có h n ch riêng c a nó.
ấ ỳ ằ ớ ọ ườ ề ạ Ch quên r ng khi d y b t k môn h c nào, ng i giáo viên đ u làm
ị ạ ứ ụ ụ ể ệ ọ ọ ầ nhi m v giáo d c giá tr đ o đ c. C n làm cho h c sinh hi u môn h c trong
ể ộ ươ ữ ị ổ t ng th ; n i dung thông tin, ph ng pháp, nh ng giá tr có trong đó.
ườ ụ ủ ụ ộ Ng ằ i giáo viên có tác d ng giáo d c b ng toàn b nhân cách c a mình.
ẻ ườ ậ ộ ổ ườ Tr em nhìn ng i giáo viên m t cách t ng quát, vì v y ng ầ i giáo viên c n
ưỡ ứ ạ ấ ươ ờ T m g ng bao gi cũng cói giá tr h n l ị ơ ờ i ừ không ng ng tu d ng đ o đ c. “
ở ằ ề ắ ườ ự ầ giáo hu nấ ” đi u này nh c nh r ng ng ẳ ả i giáo viên c n ph i trung th c, th ng
ố ử ớ ọ ế ắ ườ ọ th n trong cách đ i x v i h c sinh. N u ng ọ i giáo viên yêu môn h c nào, h c
ế ọ ườ ệ ả ườ sinh cũng yêu môn h c đó; N u ng i giáo viên quan tâm b o v môi tr ng,
ề ế ẽ ế ườ ệ ọ h c sinh cũng s quan tâm đ n đi u đó; N u ng i giáo viên làm vi c và sinh
ạ ờ ẩ ẽ ố ắ ệ ậ ầ ọ ho t đúng gi , c n th n, có tinh th n trách nhi m, h c sinh s c g ng đ ượ c
ụ ạ ứ ư ậ ư ằ nh v y. Chúng ta luôn luôn l u ý r ng giáo d c đ o đ c không ch d ng ỉ ừ ở ệ vi c
ủ ế ả ừ ệ ệ ề hình thành thói quen, mà đi u ch y u là ph i t vi c rèn luy n thói quen hành
ứ ự ạ ượ ệ ứ ơ ở ứ ề ạ vi đ o đ c mà xây d ng đ c ni m tin đ o đ c, làm c s cho vi c ng x ử
ườ th ủ ng xuyên c a các em.
24
ố ả ế ụ ệ ạ ở ộ Trong b i c nh kinh t , xã h i hi n nay, khi giáo d c đào t o tr thành
ể ậ ố ọ ở ề ả ậ ầ ầ qu c sách hàng đ u, b c ti u h c tr thành b c n n t ng, c n nhanh chóng
ượ ổ ậ ấ ượ ự ầ ạ ồ đ c ph c p và nâng cao ch t l ng, góp ph n tích c c đào t o ngu n nhân
ấ ướ ự ệ ệ ệ ạ ộ ự l c cho s nghi p Công nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n ữ c. M t trong nh ng
ơ ả ế ượ ụ ụ ể ạ m c tiêu c b n trong chi n l c giáo d c đào t o là phát tri n nhân cách
ả ị ự ồ ướ ừ ậ ngu n nhân l c. Nhân cách đó ph i đ nh h ắ ng đúng đ n ngay t ụ b c giáo d c
ụ ế ệ ể ể ắ ạ ắ ọ ỉ ệ ti u h c. Không ch riêng ai vi c n m ch c m c tiêu này đ có k ho ch, bi n
ợ ổ ạ ộ ứ ự ụ ệ pháp phù h p trong quá trình t ằ ch c th c hi n các ho t đ ng giáo d c nh m
ụ ứ ể ạ ọ ọ hình thành nhân cách và giáo d c đ o đ c cho h c sinh Ti u h c. Trong công
ụ ạ ớ ấ ọ ượ ứ ề ể ộ ổ ọ ặ cu c đ i m i v n đ giáo d c đ o đ c cho h c sinh Ti u h c đ ớ c đ t ra v i
ế ầ ứ yêu c u b c thi t:
ả ư ử ớ ọ ư ộ ể ầ ả ộ ỉ C n đ m b o c x v i h c sinh nh m t ch nh th , m t nhân cách đang
ườ ệ ố ụ ự ệ ầ hình thành. Nhà tr ng c n giáo d c toàn di n, th c hi n t ẩ t các tiêu chu n
ố ớ ộ ườ ố ể ầ ả ẳ ọ ọ qu c gia đ i v i m t tr ả ự ng Ti u h c. C n đ m b o s bình đ ng cho h c sinh
ứ ể ạ ặ ệ ế ể đ hình thành và phát tri n hành vi đ o đ c, quan tâm đ c bi ọ ữ t đ n nh ng h c
ấ ợ ặ ữ ầ ị ướ ắ ữ sinh đang g p nh ng khó khăn b t l i. C n có nh ng đ nh h ng đúng đ n cho
ủ ọ ứ ể ế ạ ậ ể ự s hình thành và phát tri n hành vi đ o đ c ti p theo c a h c sinh sau b c ti u
h c.ọ
ạ ộ ứ ề ề ổ ộ ố ớ T ch c ngày h i truy n th ng v i nhi u ho t đ ng phong phú thu hút
ổ ứ ố ọ ủ ể ự ệ ệ 100% h c sinh tham gia. T ch c t ụ ọ t vi c th c hi n các ch đi m giáo d c h c
ạ ứ ế ố ố ớ ừ ệ ằ sinh theo t ng kh i l p nh m rèn luy n n p s ng đ o đ c cho các em.
ề ệ ế ề ạ ổ ứ ạ ộ ộ T o đi u ki n cho Đ i Thi u niên ti n phong t ậ ch c các ho t đ ng t p
ạ ộ ờ ầ ệ ể ể ả ầ ậ ạ ộ th , ho t đ ng tr i nghi m (chào c đ u tu n, múa hát t p th , các ho t đ ng
ờ ớ ố ụ ứ ế ệ ừ ngoài gi lên l p…). Làm t t công tác giáo d c ý th c ti t ki m, lòng t ệ thi n,
ố ướ ớ ồ ề ơ đ n n đáp nghĩa, u ng n c nh ngu n.
ự ứ ệ ạ ươ ướ ọ Giáo viên t rèn luy n phong cách đ o đ c, g ẫ ng m u tr c h c sinh,
ấ ả ươ ặ ể ọ ề ọ ạ ố ả ph i là t m g ng sáng v m i m t đ h c sinh noi theo. Gi ng d y t t các ti ế t
ạ ướ ườ ế ợ ụ ặ ứ Đ o đ c theo h ự ng tích c c. Tăng c ả ng giáo d c tình c m, k t h p ch t ch ẽ
ữ ườ ộ ể ể ự ế ặ gi a gia đình, nhà tr ề ế ng, xã h i đ có th tr c ti p ho c gián ti p làm n n
ụ ạ ứ ệ ọ ả t ng cho vi c giáo d c đ o đ c cho h c sinh.
25
ữ ầ ớ ườ ổ ứ V i nh ng yêu c u trên, nhà tr ng, gia đình và các t ộ ầ ch c xã h i c n
ụ ủ ứ ệ ầ ậ ả ớ ế nh n th c đ y đ và có trách nhi m cùng v i các nhà qu n lý giáo d c ti n
ạ ộ ụ ế ự ự ể ệ ằ hành các ho t đ ng giáo d c thi t th c nh m phát tri n năng l c toàn di n cho
ọ h c sinh.
ọ ệ 2. Bài h c kinh nghi m
ự ế ệ ụ ạ ứ ọ Qua kinh nghi m th c t làm công tác giáo d c đ o đ c cho h c sinh, tôi
ữ ọ rút ra nh ng bài h c sau:
ọ ề ư ứ ụ ạ ọ ố Mu n giáo d c đ o đ c cho h c sinh, cách giáo viên: a) Bài h c v t
ả ườ ấ ươ ọ ầ giáo viên c n ph i là ng ẩ i chu n m c, ự là t m g ng sáng cho h c sinh noi
ả ầ ậ ắ ọ ờ theo. Giáo viên c n ph i luôn cân nh c th n tr ng m i c ọ ử chỉ l ệ i nói, vi c làm,
ể ọ ậ ố ề ầ không đ h c sinh có nh n xét không t t v th y cô.
ể ọ ọ ề ể ả ưỡ : Quá trình tìm hi u ph i kĩ l ng, chính b) Bài h c v tìm hi u h c sinh
ắ xác và chín ch n. Tìm hi uể về gia đình, xã h iộ xung quanh,
ạ ở ự ọ ọ ướ ặ ỏ quan hệ v iớ b nạ bè, th c hi n ệ xem h c b các năm h c tr c ho c h i thăm
ệ ủ giáo viên ch nhi m cũ.
ọ ệ ứ ụ ạ ụ : Giáo d c đ o đ c h c ọ sinh c) Bài h c kinh nghi m trong giáo d c
ả ộ ể ệ ự ươ ọ ưở không nên nóng v i, ph i luôn th hi n s th ng yêu h c sinh, tin t ng vào
ộ ủ ự ẽ ế s s ti n b c a các em.
ẽ ớ ọ ầ ặ ố ườ ợ ố ợ : C n ph i h p ch t ch v i nhà tr ộ ng, h i d) Bài h c ph i h p
ụ ế ằ ả ọ phụ huynh, cha mẹ h c sinh. Không nên giáo d c b ng lí thuy t mà ph i nêu
ươ ọ ậ ể g ể ng đi n hình đ các em h c t p.
ị ề ấ ế 3. Ki n ngh đ xu t:
ố ớ ụ a. Đ i v i phòng giáo d c:
ụ ổ ổ ộ ứ ề ơ Hàng năm, Phòng giáo d c nên t ả ề ch c nhi u h n v các bu i h i th o,
ứ ể ụ ạ ề ề ườ ể ọ ệ chuyên đ v giáo d c đ o đ c đ các tr ẫ ỏ ng có th h c h i kinh nghi m l n
ổ ứ ồ ưỡ ả ớ ổ nhau trong công tác qu n lý. T ch c các l p b i d ng cho giáo viên, t ng ph ụ
ụ ạ ứ ộ ề ỹ ậ ụ trách Đ i v k năng v n d ng vào công tác giáo d c đ o đ c.
26
ố ớ ườ ổ ứ ồ ộ b. Đ i v i nhà tr ng và t ch c Đ i TNTP H Chí Minh
ườ ấ ế ụ ự ạ ộ ố Nhà tr ng xây d ng, th ng nh t k ho ch, m c tiêu, n i dung ch ươ ng
ớ ặ ụ ể ệ ề ề ợ ọ ộ trình phù h p v i đ c đi m h c sinh, trình đ giáo d c, đi u ki n vùng mi n đ ể
ệ ượ ừ ố ự ủ ẩ ộ ớ ngăn ng a và phòng ch ng các hi n t ng trái v i chu n m c c a xã h i.
ườ ữ ủ ộ ả ỉ ạ ự ơ Tăng c ng s quan tâm ch đ o sát sao h n n a c a chi b Đ ng, Ban
ổ ứ ự ượ ể ụ ệ Giám hi u, các t ch c đoàn th , các l c l ng giáo d c trong và ngoài tr ườ ng
ụ ạ ứ ọ ố ớ đ i v i công tác giáo d c đ o đ c cho h c sinh.
́ ̀ ụ ư ọ ộ ơ ̉ ̣ ̣ ́ Liên đ i chú tr ng tô ch c cac hoat đông giáo d c ngoai gi ́ ̀ ơ lên l p, các
́ ́ ́ ̀ ạ ộ ệ ả ươ ự ư ̉ ̣ ̣ ̉ ho t đ ng tr i nghi m. Tăng c ́ ̀ ng tu sach đao đ c, xây d ng va cu thê hoa kê
̀ ố ợ ộ ồ ự ọ ộ ớ ̣ ̣ ̉ hoach, th c hiên chu đê năm h c. Ph i h p v i H i đ ng đ i xã t ổ ứ ố ch c t t các
ạ ộ ị ư ho t đ ng hè trên đ a bàn dân c .
ố ớ c. Đ i v i giáo viên:
̀ ́ ́ ́ ự ự ư ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ Xây d ng kê hoach th c hiên công tac chu nhiêm va giao duc đao đ c hoc
ươ ế ắ ộ ớ ̉ sinh theo ch ng trình công tác Đ i và phong trào thi u nhi g n v i chu đê năm̀
́ ́ ́ ́ ợ ả ̣ ̣ ̣ hoc. Tăng c ̀ ộ ươ ng giao duc tich h p qua cac môn hoc co liên quan. Ph i xem n i
ụ ạ ề ả ỷ ươ ứ ế ề ể ọ dung giáo d c đ o đ c cho h c sinh là n n t ng đ rèn n n n p, k c ủ ng c a
ườ ỏ ọ ư ầ ố ớ ọ tr ạ ng l p, góp ph n ch ng tình tr ng h c sinh l u ban, b h c...
́ ả ắ ề ạ ữ ứ ị Giao viên ph i n m v ng quy đ nh v đ o đ c nhà giáo, làm c s đ t ơ ở ể ự
́ ́ ̀ ́ ́ ử ư ́ ư ư ố ố ̣ ̉ ̣ ̣ ̀ ren luyên phâm chât đao đ c nha giao, quy tăc ng x s pham, có l i s ng và
́ ̀ ể ự ự ứ ử ẩ ươ ể ạ ̣ ự cách ng x chu n m c đ th c s lam tâm g ứ ng sáng đ o đ c đ hoc sinh
noi theo.
ứ ụ ệ ạ ọ ọ Tóm l ự ỗ ự ủ i,ạ giáo d c đ o đ c h c sinh ti u h c hi n nay là s n l c c a ể
ườ ứ ệ ầ ươ ứ nhà tr ớ ng, các th y cô giáo v i ý th c trách nhi m, l ạ ng tâm đ o đ c nhà
ế ụ ạ ứ ọ ẽ ệ ả ơ giáo. Tuy nhiên, thi ữ t nghĩ hi u qu giáo d c đ o đ c h c sinh s cao h n n a
ượ ầ ủ ấ ướ ệ ế ệ ứ đáp ng đ c yêu c u c a đ t n ạ c trong ti n trình công nghi p hóa, hi n đ i
ố ế ế ụ ạ ứ ậ ộ ố hóa, h i nh p qu c t ự ổ n u giáo d c đ o đ c là s t ng hòa các m i quan h t ệ ố t
ứ ươ ắ ớ ị ệ ộ ẹ đ p, đúng đ n v i vai trò, v trí, ý th c l ồ ng tâm, trách nhi m trong c ng đ ng
ứ ầ ủ ằ ả ậ ầ ộ ỉ ơ xã h i. H n th n a, ế ữ Chúng ta c n nh n th c đ y đ r ng: Không ph i ch quan
ả ế ứ ữ ạ ế ệ ế ề ạ ạ ườ ể tâm đ n d y ch , d y ngh mà ph i h t s c chú ý đ n vi c d y ng i đ rèn
27
ế ệ ẻ ệ ớ ườ ư ờ ắ ồ ồ luy n th h tr thành l p ng i " H ng th m, chuyên sâu" nh l i Bác H đã
ạ d y.
28
29