So sánh k t qu đi u tr ph u thu t b nh trĩ theo haiế ả ề ị ẫ ậ ệ
ph ng pháp Longo và Milligan-Morgan t i b nh vi nươ ạ ệ ệ
Vi t Đ c năm 2008-2009ệ ứ
1
Đ T V N ĐẶ Ẫ Ề
Trĩ là nh ng c u trúc bình th ng ng h u môn tr c tràng. B nh trĩữ ấ ườ ở ố ậ ự ệ
là t p h p các b nh lý có liên quan đ n nh ng thay đ i c a m ng m ch trĩậ ợ ệ ế ữ ổ ủ ạ ạ
và t ch c ti p xúc m ng m ch này [3], [4], [16]ổ ứ ế ạ ạ .
B nh trĩ là b nh th ng g p t l m c b nh cao. B nh tuy khôngệ ệ ườ ặ ỷ ệ ắ ệ ệ
nguy hi m nh ng gây khó ch u,ể ư ị nh h ng đ n tâm lý, s c kho và khả ưở ế ứ ẻ ả
năng lao đ ng c a c ng đ ng. Nghiên c u c a Nguy n M nh Nhâm vàộ ủ ộ ồ ứ ủ ễ ạ
Nguy n Xuõn H ng [15] cho th y b nh trĩ chi m t l 45% dân s , theoễ ự ấ ệ ế ỷ ệ ố
th ng kê t i phòng khám h u môn h c khoa ti u ho b nh vi n Vi t Đ cố ạ ậ ọ ờ ỏ ệ ệ ệ ứ
b nh trĩ chi m 45% t ng s b nh nhân đ n khám [20]ệ ế ổ ố ệ ế Đinh văn L c (1987)ự
cho bi t b nh trĩ chi m t l 85% các b nh lý ngo i khoa vùng h u, tr cế ệ ế ỷ ệ ệ ạ ậ ự
tràng. Trên th gi i, theo Goligher J.E (1984) h n 50% s ng i đ tu iế ớ ơ ố ườ ở ộ ổ
trên 50 m c b nh trĩ [3] [4] [20]. T i M năm 1990 có 11 tri u l t ngu iắ ệ ạ ỹ ệ ượ ờ
đi khám b nh trĩ (JonhanSon).ệ Đi u tr b nh trĩ cho đ n nay có nhi uề ị ệ ế ề
ph ng pháp nh n i khoa, th thu t, ph u thu t, đông y. Ph u thu tươ ư ộ ủ ậ ẫ ậ ẫ ậ
th ng đ c s d ng khi các bi n pháp đi u tr b o t n (nôi khoa,ườ ượ ử ụ ệ ề ị ả ồ đông y,
th thu t) th t b i. M c đích c a ph u th t trĩ là tri t tiêu đ ng c p máuủ ậ ấ ạ ụ ủ ẫ ậ ệ ườ ấ
đ n và lo i b búi trĩ. Có nhi u ph ng pháp ph u thu t khác nhau đã ápế ạ ỏ ề ươ ẫ ậ
d ng nh : ph u thu t c t toàn b trĩ vòng ki u Whitehead (1882), và nhi uụ ư ẫ ậ ắ ộ ể ề
k thu t c i ti n khác, ph u thu t c t t ng bũi trĩ c a SalmonF (1890),ỹ ậ ả ế ẫ ậ ắ ừ ủ
ph u thu t Toupet …C c ph ng pháp trên đi u tr b nh trĩ đ t hi u quẫ ậ ỏ ươ ề ị ệ ạ ệ ả
cao nh ng còn đ l i nhi u di ch ng nh chít h p h u môn,ư ể ạ ề ứ ư ẹ ậ a són sau m ,ỉ ổ
th i gian ph u thu t và n m vi n kéo dài. Hi n nay trên th gi i cũng nhờ ẫ ậ ằ ệ ệ ế ớ ư
Vi t Nam hai ph ng pháp đi u tr ph u thu t b nh trĩ đ c các ph uở ệ ươ ề ị ẫ ậ ệ ượ ẫ
2
thu t viên áp d ng ch y u là ph u thu t Miliigan – Morgan và ph u thu tậ ụ ủ ế ẫ ậ ẫ ậ
Longo. M i ph ng pháp có nh ng u th riêng.ỗ ươ ữ ư ế
* Ph ng pháp ph u thu t Milligan-Morgan. Đ c th c hi n trênươ ẫ ậ ượ ự ệ
th gi i năm 1937 ph u thu t c b n đ c mô t b i Mlligan E.T.C vàế ớ ẫ ậ ơ ả ượ ả ở
Morgan C.N.D a trên c s gi i ph u th y c c bỳi trĩ th ng n m quanh 3ự ơ ở ả ẫ ấ ỏ ườ ằ
nhánh c a đ ng m ch trĩ tr n đó đ a ra ph ng pháp th t và c t 3 búi trĩ.ủ ộ ạ ờ ư ươ ắ ắ
C c bỳi trĩ khi th t đ c c t b d i nút th t 1cm và đ c c đ nh vàoỏ ắ ượ ắ ỏ ở ướ ắ ượ ố ị
c th t trong đ ngăn ng a s co rút lên c a v t niêm m c còn l i, ph kínơ ắ ể ừ ự ủ ạ ạ ạ ủ
vùng m b búc t ch. Ph ng pháp này đ n nay còn đ c áp d ng r ng rãiổ ị ỏ ươ ế ượ ụ ộ
trên Th gi i và Vi t Nam do k t qu đi u tr t t kh i đ t 90% đ n 95%ế ớ ở ệ ế ả ề ị ố ỏ ạ ế
t l tái phát th p Nguy n Đình H i (1982) d i 3% [4]ỷ ệ ấ ễ ố ướ , Nguy n M nhễ ạ
Nhâm (1993) d i 7,5% Goligher (1984). Denis J. Beck D.E d i 1%.ướ ướ
Nh ng còn m t s h n ch nh đau sau m , th i gian n m vi n, th i gianư ộ ố ạ ế ư ổ ờ ằ ệ ờ
ph c h i s c kh e sau m còn dài và còn m t s di ch ng nh chít h pụ ồ ứ ỏ ổ ộ ố ứ ư ẹ
h u môn, sún phõn…ậ
* Ph ng pháp ph u thu t Longo. Tháng 8/1998, ph u thu t viênươ ẫ ậ ẫ ậ
ng i Italia, Antonia Longo đã trình bày t ng k t m t ph ng pháp ph uườ ổ ế ộ ươ ẫ
thu t đ đi u tr b nh trĩ t i h i ngh ph u thu t n i soi qu c t l n th 6ậ ể ề ị ệ ạ ộ ị ẫ ậ ộ ố ế ầ ứ
Rome v i n i dung c b n là c t vòng niêm m c, d i niêm m c tr cở ớ ộ ơ ả ắ ạ ướ ạ ự
tràng trên đ ng l c 3cm nh m kéo bũi trĩ và niêm m c tr c tràng sa trườ ượ ằ ạ ự ở
v v trí cũ, đ ng th i c t đ ng máu t i bũi trĩ. Ph u thu t Longo nhanhề ị ồ ờ ắ ườ ớ ẫ ậ
chóng đ c áp d ng t i các c s ph u thu t do hi u qu đi u tr đ t 90-ượ ụ ạ ơ ở ẫ ậ ờ ả ề ị ạ
93% t l tái phát th p và gi i quy t đ c nh ng h n ch c a ph u thu tỷ ệ ấ ả ế ượ ữ ạ ế ủ ẫ ậ
Mlligan –Morgan nh đau ít th i gian n m vi n,th i gian tr l i sinh ho tư ờ ằ ệ ờ ở ạ ạ
bình th ng ng n. Tuy nhiên vi c theo dõi m t cách h th ng đ so sánhườ ắ ệ ộ ệ ố ể
v các m t u, nh c đi m, ch đ nh, kinh t , di ch ng ch a đ c đ c pề ặ ư ượ ể ỉ ị ế ứ ư ượ ề ậ
nhi u [4]. Nh m nghiên c u rõ h n v hi u qu đi u tr c a hai ph ngề ằ ứ ơ ề ệ ả ề ị ủ ươ
pháp ph u thu t trên. Chúng tôi th c hi n đ tài: "ẫ ậ ự ệ ề So sánh k t qu đi uế ả ề
3
tr ph u thu t b nh trĩ theo hai ph ng pháp Longo và Milligan-ị ẫ ậ ệ ươ
Morgan t i b nh vi n Vi t Đ c năm 2008-2009ạ ệ ệ ệ ứ " v i m c tiêu: ớ ụ
So sánh hi u qu đi u tr c a hai ph u thu t Longo và Milligan –ệ ả ề ị ủ ẫ ậ
Morgan trong đi u tr b nh trĩ.ề ị ệ
CH NG IƯƠ
T NG QUAN TÀI LI UỔ Ệ
1.1. C S GI I PH U C A B NH TRĨƠ Ở Ả Ẫ Ủ Ệ
1.1.1. C u trúc gi i ph u ng h u mônấ ả ẫ ố ậ
1.1.1.1. Gi i h n ng h u môn.ớ ạ ố ậ
ng h u môn có d ng hình tr n m v trí gi a c a đáy ch u sau, làỐ ậ ạ ụ ằ ở ị ữ ủ ậ
đo n cu i cùng c a ng ti u ho . Phía trên h p v i ph n th p c a tr cạ ố ủ ố ờ ỏ ợ ớ ầ ấ ủ ự
tràng b i m t góc kho ng 90ở ộ ả o, ch y xu ng d úi ra sau đ ra da l h uạ ố ư ổ ở ỗ ậ
môn t i tam giác đáy ch u sau. ng h u môn có chi u dài 3-4cm,ạ ậ Ố ậ ề đ ngườ
kính kho ng 3cm và th ng xuyên kép d c,ả ườ ọ đóng m ch đ ng [7], [8],ở ủ ộ
[13], [16], [21], [23], [25], [27].
Su t chi u dài c a ng h u môn có c bao b c xung quanh,gi i h nố ề ủ ố ậ ơ ọ ớ ạ
trên là bình di n c nâng h u môn - gi i h n d i là bó d i da c a cệ ơ ậ ớ ạ ướ ướ ủ ơ
th t ngoài. T ngoài vào trong đ c c u t o b i các l p; c th t ngoàiắ ừ ượ ấ ạ ở ớ ơ ắ
>ph c h p c d c dài liên h p > c th t trong> c nâng h u môn >cácứ ợ ơ ọ ợ ơ ắ ơ ậ
khoang t bào > l p niêm m c h u môn [8].ế ớ ạ ậ
1.1.1.2. Các l p c u t o ng h u môn.ớ ấ ạ ố ậ
* C th t ngoài.ơ ắ
C th t ngoài thu c h c vân, ch u s chi ph i c a th n kinh s ngơ ắ ộ ệ ơ ị ự ố ủ ầ ố
do c c nh nh ch u c a dây th n kinh cùng IV đi u khi n ch c năng coỏ ỏ ậ ủ ầ ề ể ứ
4
th t ng h u môn, n n cú vai trò đ c bi t quan tr ng trong c ch t chắ ố ậ ờ ặ ệ ọ ơ ế ự ủ
c a ng h u môn. G m hai bú, bú n ng d i da và bú sõu [7]ủ ố ậ ồ ụ ở ướ , [8], [17],
[25].
- Bú nông. Gi i h n trên là c th t ngoài và b d úi c th t trong,ớ ạ ơ ắ ờ ư ơ ắ
đáy phía da rìa h u môn. M t ngoài t ng ng bú sõu, m t trong t ngở ậ ặ ươ ứ ặ ươ
ng b d i c th t trong và tách bi t b i m t v ch cõn gi a c t o nênứ ờ ướ ơ ắ ệ ở ộ ỏ ữ ơ ạ
rónh li n c th t (đ ng tr ng HiIton) [7]ờ ơ ắ ườ ắ , [8 ], [24 ], [25].
- Bú sâu là bó tr c kh e,dày kho ng 20-30mm,ph a tr n đan xen ch tắ ỏ ả ớ ờ ặ
ch v i các s i c a bó mu tr c tràng,ph a d i tách bi t b i m t váchẽ ớ ợ ủ ự ớ ướ ệ ở ộ
ngăn quanh h u môn hay còn g i là cân Morgan [7], [8], [17].ậ ọ
5
