
Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2024. ISBN: 978-604-82-8175-5
455
SỬ DỤNG CHỈ BÁO KHỐI LƯỢNG ĐỂ XÁC ĐỊNH
BỐN GIAI ĐOẠN TRONG CHU KỲ GIÁ CỦA CỔ PHIẾU
Trần Khắc Ninh, Trần Quốc Hưng
Trường Đại học Thủy lợi, email: ninhtk@tlu.edu.vn
1. GIỚI THIỆU CHUNG
Giá cổ phiếu thể hiện sự đồng thuận, đó là
mức giá mà một người đồng ý mua còn người
khác đồng ý bán. Nếu kỳ vọng giá cổ phiếu
tăng, nhà đầu tư sẵn lòng mua vào, còn nếu kì
vọng giá cổ phiếu giảm, họ sẽ bán ra. Thực tế
cho thấy khi bước vào mỗi giai đoạn trong
chu kì giá của cổ phiếu, sẽ có những dấu hiệu
được bộc lộ qua sự thay đổi của khối lượng
giao dịch và chuyển động của giá hình thành
nên một xu hướng rõ ràng hơn. Vì vậy, nghiên
cứu này hướng tới mục tiêu cung cấp cơ sở lý
luận, các căn cứ khoa học nhằm tìm hiểu các
dấu hiệu của bốn giai đoạn trong chu kì giá
của cổ phiếu. Từ đó, các nhà đầu tư có thể xây
dựng các phương pháp để lựa chọn được thời
điểm mua cổ phiếu một cách hợp lý.
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Phương pháp nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là mối quan hệ giữa
các khối lượng giao dịch với giá cổ phiếu ở
các giai đoạn trong chu kì giá của cổ phiếu.
Trong bài báo tác giả sử dụng một số phương
pháp nghiên cứu như: Phương pháp tổng
hợp, phân tích: Thu thập các số liệu về khối
lượng giao dịch, chỉ số VNIndex để xác định
mối quan hệ của khối lượng giao dịch và chỉ
số VNIndex trong mỗi giai đoạn giá của cổ
phiếu. Phương pháp nghiên cứu tổng quan từ
các nghiên cứu của các tác giả thế giới về các
dấu hiệu trong chu kì giá của cổ phiếu.
2.2. Khung phân tích
Steven B.Achelis (2011, tr.356) có viết
rằng: “Khối lượng giao dịch thấp cho thấy kì
vọng không rõ ràng xuất hiện trong giai đoạn
tích lũy. Khối lượng giao dịch thấp cũng xuất
hiện trong giai đoạn lưỡng lự tại đáy thị
trường. Khối lượng giao dịch cao thường xuất
hiện khi thị trường tạo đỉnh, nghĩa là có nhiều
nhà đầu tư cùng chung kì vọng giá sẽ tăng cao
hơn. Khối lượng giao dịch cao cũng thường
xuất hiện khi xu hướng mới bắt đầu. Trước khi
thị trường tạo đáy, khối lượng giao dịch
thường tăng trong giai đoạn bán hoảng loạn”.
Theo Wyckoff (2010) một chu kỳ thị trường sẽ
gồm bốn giai đoạn: Tích lũy - Tăng giá - Phân
phối - Giảm giá. Ý tưởng của Wyckoff là chu
kỳ chính là kết quả hành động của những nhà
đầu tư tổ chức - những người đã lên kế hoạch
hoạt động của mình trên thị trường để sử dụng
phản ứng không phù hợp của đám đông với
biến động giá, vì vậy chu kỳ Wyckoff có thể
chỉ đơn giản là một cách biểu đạt những biểu
hiện tâm lý bình thường của con người trên thị
trường. Khi nói đến phương pháp Wyckoff có
thể sẽ gây hiểu nhầm, vì ông không đưa ra một
hệ thống đơn giản hoặc một cách giao dịch
duy nhất. Thay vào đó, Wyckoff đã tạo ra một
phương pháp để hiểu niềm tin mua - bán của
các nhà giao dịch và tổ chức tầm cỡ thông qua
sự thay đổi của giá và khối lượng - mà đây
chính là dấu vết để lại từ hoạt động của
họ. Nếu một nhà giao dịch nhỏ lẻ có thể nhận
ra những dấu hiệu mà nhà đầu tư tổ chức để lại
trên thị trường, anh ta có thể điều chỉnh vị thế
của mình phù hợp với hoạt động và lợi ích của
họ; cuối cùng, chính áp lực mua - bán của các
dòng tiền lớn này mới thực sự làm thay đổi thị
trường. Cụ thể bốn giai đoạn trong chu kì giá
cổ phiếu sẽ có những dấu hiệu như sau: Giai
đoạn 1: Tích lũy; Đây là giai đoạn đầu tiên,