Sử dụng thuốc kháng sinh trong cộng đồng tại Việt Nam: Nghiên cứu tổng quan hệ thống về kiến thức, thái độ và thực hành của người dân

Bài báo này trình bày một nghiên cứu tổng quan hệ thống về kiến thức, thái độ và thực hành của người dân Việt Nam liên quan đến việc sử dụng thuốc kháng sinh. Nghiên cứu này nhằm mục đích đánh giá thực trạng sử dụng kháng sinh trong cộng đồng, một vấn đề ngày càng trở nên nghiêm trọng do tình trạng kháng kháng sinh gia tăng, được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào một trong mười mối đe dọa hàng đầu đối với sức khỏe toàn cầu.

Nghiên cứu này hướng đến việc mô tả và đánh giá một cách hệ thống thực trạng kiến thức, thái độ và thực hành của người dân Việt Nam về sử dụng thuốc kháng sinh, đồng thời xác định các yếu tố liên quan đến vấn đề này.

Nghiên cứu tổng quan hệ thống này cho thấy một số vấn đề chính trong việc sử dụng thuốc kháng sinh tại Việt Nam:

1. **Tự ý sử dụng kháng sinh:** Việc tự ý mua và sử dụng thuốc kháng sinh không cần đơn thuốc diễn ra phổ biến. Tỷ lệ này dao động đáng kể giữa các nghiên cứu, có nơi lên đến hơn 90% các bà mẹ tự ý cho con dùng kháng sinh. Điều này cho thấy sự thiếu hiệu quả trong việc quản lý và kiểm soát việc sử dụng kháng sinh.

2. **Kiến thức, thái độ và thực hành chưa tốt:** Kiến thức, thái độ và thực hành của người dân về sử dụng kháng sinh và kháng kháng sinh còn nhiều hạn chế và không đồng đều. Tỷ lệ người dân có kiến thức, thái độ và thực hành không tốt dao động từ 30% đến hơn 80% trong các nghiên cứu khác nhau. Sự thiếu hụt kiến thức này dẫn đến việc sử dụng sai mục đích và lạm dụng kháng sinh.

3. **Thông tin tư vấn hạn chế:** Người dân ít nhận được thông tin tư vấn đầy đủ và chính xác về việc sử dụng thuốc kháng sinh từ các cán bộ y tế. Điều này làm gia tăng nguy cơ sử dụng kháng sinh không đúng cách và góp phần vào tình trạng kháng kháng sinh.

4. **Các yếu tố liên quan:** Các yếu tố như đặc điểm nhân khẩu học, nghề nghiệp, trình độ học vấn, điều kiện kinh tế và quy mô gia đình có ảnh hưởng đến nhận thức và hành vi sử dụng kháng sinh của người dân. Điều này cho thấy cần có các giải pháp can thiệp phù hợp với từng nhóm đối tượng cụ thể.

5. **Giải pháp và kiến nghị:** Nghiên cứu nhấn mạnh sự cần thiết của các chiến dịch giáo dục cộng đồng để nâng cao nhận thức về sử dụng kháng sinh hợp lý và kháng kháng sinh. Đồng thời, các nghiên cứu trong tương lai nên tập trung vào việc tìm kiếm các giải pháp hiệu quả để cải thiện nhận thức và hành vi của người dân, góp phần kiểm soát tình trạng kháng kháng sinh tại Việt Nam.