Tài liệu tập huấn: ICM - “3 giảm - 3 tăng” trên cây lúa

S<br /> <br /> NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN<br /> T NH QU NG BÌNH<br /> -----------<br /> <br /> TÀI LIỆU TẬP HUẤN<br /> <br /> ICM - “3 GIẢM - 3 TĂNG” TRÊN CÂY LÚA<br /> <br /> TÀI LIỆU DÀNH CHO KNV CƠ SỞ<br /> (Lưu hành nội bộ)<br /> <br /> Đồng Hới, tháng 6 - 2008<br /> <br /> LỜI GIỚI THIỆU<br /> <br /> Đ<br /> <br /> ược sự hỗ trợ của Dự án Quản lý bền vững nguồn tài nguyên thiên<br /> nhiên miền Trung (SMNR-CV), Sở Nông nghiệp và Phát triển nông<br /> thôn Quảng Bình biên soạn và phát hành bộ tài liệu về tập huấn kỹ<br /> <br /> thuật một số cây trồng vật nuôi theo phương pháp khuyến nông có sự tham gia<br /> (PAEM) gồm 8 quyển ở gia đoạn I, tiếp theo giao đoạn II, Dự án hỗ trợ kinh phí<br /> in và đưa vào sử dụng bộ tài liệu 4 quyển bao gồm:<br /> - Hướng dẫn kỹ thuật thực hiện ICM - “3 giảm, 3 tăng” trên cây lúa.<br /> - Hướng dẫn kỹ thuật trồng tiêu.<br /> - Kỹ thuật canh tác trên đất dốc.<br /> - Phát triển kinh tế hộ gia đình.<br /> Mục đích biên soạn và phát hành bộ tài liệu tiếp theo nhằm bổ sung thêm<br /> các nguồn thông tin , thống nhất nội dung và phương pháp tập huấn chuyển giao<br /> kỹ thuật sản xuất trên địa bàn toàn tỉnh cho cán bộ khuyến nông viên các cấp. Tài<br /> liệu còn là cNm nang kỹ thuật cho các cán bộ chuyên ngành tham khảo trong quá<br /> trình chỉ đao sản xuất và bà con nông dân ứng dụng tiến bộ kỹ thuật thâm canh<br /> tăng năng suất cây trồng, vật nuôi, phát triển kinh tế hộ gia đình.<br /> Quá trình biên soạn tài liệu không tránh khỏi những thiếu sót nhất định,<br /> chúng tôi rất mong nhận được ý kiến đóng góp để hoàn chỉnh tài liệu tốt hơn cho<br /> lần phát hành sau.<br /> SỞ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT<br /> <br /> PH N M T<br /> <br /> KÕ ho¹ch bµi gi¶ng vµ ®Ò c−¬ng tiÕt häc<br /> Ng y thø nhÊt: Tæ chøc tr−íc khi gieo cÊy 7-10 ng y<br /> Môc tiªu- TiÕp cËn v øng dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt 3 gi¶m, 3 t¨ng trong<br /> ®Çu t− th©m canh v phßng trõ s©u bÖnh trªn c©y lóa.<br /> - N«ng d©n hiÓu râ h¬n vÒ ICM l g×? C¬ së ®Ó thùc hiÖn 3 gi¶m 3 t¨ng trong s¶n<br /> xuÊt lóa<br /> - BiÕt quy tr×nh thùc hiÖn ICM trªn ruéng lóa cña m×nh.<br /> VËt liÖu v ph−¬ng tÞªn<br /> - B¶ng tr¾ng, bót viÕt b¶ng, giÊy m u, giÊy A4.<br /> §Þa ®iÓm tËp huÊn: T¹i héi tr−êng v thùc tÕ trªn ®ång ruéng<br /> C¸c b−íc tiÕn h nh:<br /> 1. Gi¶ng viªn ®Æt vÊn ®Ò, bÇu líp tr−ëng, ph©n nhãm chia tæ, æn ®Þnh líp häc<br /> giíi thiÖu l m quen. Giíi thiÖu ch−¬ng tr×nh v thêi gian.<br /> 2. §iÒu tra n«ng d©n: Nh»m biÕt ®−îc t×nh h×nh s¶n xuÊt cña vô tr−íc l c¬ së<br /> ®Ó so s¸nh kÕt qu¶ sau khi kÕt thóc líp huÊn luyÖn.<br /> 3. Gi¶ng viªn tr×nh b y kh¸i niÖm ICM l g×?<br /> 4. Nªu c©u hái më v cïng th¶o luËn: T¹i sao ph¶i thùc hiÖn 3 gi¶m 3 t¨ng<br /> trong s¶n xuÊt lóa? Néi dung cña 3 gi¶m l g×? 3 t¨ng l g×? Cho häc viªn<br /> suy nghØ 5 phót. Häc viªn tr×nh b y, gi¶ng viªn tæng hîp v thèng nhÊt c¸c<br /> vÊn ®Ò chñ yÕu cÇn tËp huÊn<br /> 5. C¬ së ®Ó thùc hiÖn ®−îc 3 gi¶m 3 t¨ng trong s¶n xuÊt lóa. Gi¶ng viªn võa<br /> tr×nh b y võa gîi ý ®Ó häc viªn tham gia nªu ®ñ c¸c c¬ së ®Ó thùc hiÖn 3<br /> gi¶m 3 t¨ng trong s¶n xuÊt lóa. Tõ sù hiÓu biÕt ®ã ®Ó n«ng d©n ¸p dông v o<br /> thùc tiÓn gia ®×nh m×nh.<br /> 6. Gi¶ng viªn h−íng dÉn quy tr×nh thùc hiÖn ICM:<br /> -<br /> <br /> Chän ruéng v bè trÝ ruéng<br /> <br /> -<br /> <br /> Quy tr×nh kü thuËt s¶n xuÊt lóa theo ICM<br /> <br /> 7. ChØ ®¹o thùc hiÖn m« h×nh (trùc tiÕp ngo i ®ång ruéng): C¶ líp thùc hiÖn<br /> theo quy tr×nh ®· h−íng dÉn c¸c môc kü thuËt cÇn thiÕt theo nhu cÇu ®Ó<br /> cïng th¶o luËn.<br /> 1<br /> <br /> Ng y thø 2: H−íng dÉn ®ång ruéng ®óng v o thêi gian dÆm tØa<br /> Môc tiªu<br /> - BiÕt ph©n tÝch sù ph¸t triÓn sinh tr−ëng cña c©y lóa trong hÖ sinh th¸i ®Ó cã<br /> biÖn ph¸p xö lý nh»m l m c¬ së cho c©y lóa khoÎ, chèng chÞu s©u bÖnh.<br /> - Häc viªn hiÓu ®−îc mét sè kiÕn thøc vÒ ®Æc ®iÓm sinh lý cña c©y lóa giai<br /> ®o¹n lóa non. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng v ®èi t−îng s©u bÖnh g©y h¹i ë giai<br /> ®o¹n n y v biÖn ph¸p phßng trõ?<br /> - BiÕt c¸ch dÆm tØa lóa ®¶m b¶o mËt ®é.<br /> VËt liÖu v ph−¬ng tÞªn<br /> - Khung ®iÒu tra 1m x 1m, bao nilon, bót ch×, bót bi, hép vÏ, b¨ng d¸n, keo d¸n.<br /> - GiÊy A0, th−íc kÎ, èng nghiÖm, vë ghi chÐp, giÊy A4, kÐo c¾t<br /> - C©y lóa ë thêi ®iÓm ®iÒu tra.<br /> - T i liÖu ph¸t tay<br /> §Þa ®iÓm tËp huÊn: T¹i héi tr−êng v trùc tiÕp ngo i ®ång ruéng<br /> C¸c b−íc tiÕn h nh:<br /> 1. Nªu c©u hái më v cïng th¶o luËn: T¹i sao cÇn ph¶i ph©n tÝch hÖ sinh th¸i<br /> ®ång ruéng? BiÕt v hiÓu râ c¸c ®Æc ®iÓm sinh lý cña c©y lóa giai ®o¹n lóa<br /> non? Cho häc viªn suy nghØ 5 phót.<br /> 2. Tr×nh b y kÕt hîp víi th¶o luËn më: Võa tr×nh b y võa gîi ý ®Ó häc viªn<br /> tham gia nªu ®−îc v× sao ph¶i ph©n tÝch hÖ sinh th¸i ®ång ruéng, c¸ch ph©n<br /> tÝch hÖ sinh th¸i. C¸c ®Æc ®iÓm sinh lý cña c©y lóa. Tõ sù hiÓu biÕt vÒ hÖ<br /> sinh th¸i, ®Æc ®iÓm sinh lý cña c©y lóa ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p kü thuËt trång<br /> trät ®¹t hiÖu qu¶ tèt.<br /> 3. Gi¶ng viªn võa tr×nh b y võa nªu c©u hái më: C¸c ®èi t−îng s©u bÖnh g©y<br /> h¹i chÝnh ë giai ®o¹n n y v biÖn ph¸p phßng trõ?<br /> 4. KÕt luËn: Tãm t¾t c¸c ®Æc ®iÓm sinh lý, sinh th¸i cña c©y lóa giai ®o¹n n y.<br /> Ph¸t t i liÖu phÇn ®Æc ®iÓm c©y lóa.<br /> 5. H−íng dÉn c¸ch ®iÒu tra ph©n tÝch hÖ sinh th¸i ruéng lóa.<br /> 6. ChØ ®¹o, h−íng dÉn b con dÆm tØa trùc tiÕp ngo i ®ång ruéng<br /> Ng y thø 3: TËp huÊn khi lóa b¾t ®Çu ®Î nh¸nh<br /> Môc tiªu<br /> - BiÕt ph©n hÖ sinh th¸i ruéng lóa ë giai ®o¹n ®Î nh¸nh ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý<br /> nh»m l m c¬ së cho c©y lóa khoÎ, chèng chÞu s©u bÖnh.<br /> - Cung cÊp mét sè kiÕn thøc vÒ ®Æc ®iÓm sinh lý cña c©y lóa giai ®o¹n ®Î<br /> 2<br /> <br /> nh¸nh. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng v ®èi t−îng s©u bÖnh g©y h¹i ë giai ®o¹n n y<br /> v biÖn ph¸p phßng trõ? Mét sè c«n trïng cã Ých v ph−¬ng ph¸p b¶o vÖ.<br /> - C¸ch bãn thóc lÇn 1.<br /> VËt liÖu v ph−¬ng tÞªn<br /> - Khung ®iÒu tra 1m x 1m, bao nilon, bót ch×, bót bi, hép vÏ, b¨ng d¸n, keo d¸n<br /> - GiÊy A0, th−íc kÎ, èng nghiÖm, vë ghi chÐp, giÊy A4, kÐo c¾t<br /> - C©y lóa ë thêi ®iÓm ®iÒu tra.<br /> - T i liÖu ph¸t tay<br /> §Þa ®iÓm tËp huÊn: T¹i héi tr−êng v trùc tiÕp ngo i ®ång ruéng<br /> C¸c b−íc tiÕn h nh:<br /> 1- Nªu c©u hái cïng th¶o luËn: §Æc ®iÓm sinh lý cña c©y lóa giai ®o¹n ®Î nh¸nh?<br /> ThÕ n o l c©y lóa khoÎ? C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn sinh tr−ëng ph¸t triÓn cña<br /> c©y lóa giai ®o¹n n y? C¸c ®èi t−îng s©u bÖnh g©y h¹i ë giai ®o¹n n y v biÖn<br /> ph¸p phßng trõ? Sù kh¸c nhau gi÷a 2 ruéng lóa so víi kú tr−íc.<br /> 2- Cho häc viªn suy nghØ 5 phót. Häc viªn tr×nh b y, gi¶ng viªn tËp hîp.<br /> 3- Gi¶ng viªn tr×nh b y râ h¬n vÒ c¸c ®Æc ®iÓm sinh lý cña c©y lóa ë giai ®o¹n<br /> ®Î nh¸nh. Giíi thiÖu c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng c¸c ®èi t−îng s©u bÖnh g©y h¹i<br /> chñ yÕu v c¸ch phßng trõ. Tõ sù hiÓu biÕt vÒ hÖ sinh th¸i, ®Æc ®iÓm sinh lý<br /> cña c©y lóa, c¸c ®èi t−îng s©u bÖnh h¹i ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p kü thuËt<br /> trång trät ®¹t hiÖu qu¶ tèt.<br /> 4- Gi¶ng viªn võa tr×nh b y võa nªu c©u hái më: Cã bao nhiªu lo¹i thiªn ®Þch<br /> chóng ta nh×n thÊy trªn ruéng lóa? Thiªn ®Þch n o ¨n con g×? C¸c biÖn<br /> ph¸p t¸c ®éng.<br /> 5- KÕt luËn c¸c vÊn ®Ò ®· häc, ph¸t t i liÖu ph¸t tay cho häc viªn<br /> 6- Thùc h nh trùc tiÕp ngo i ®ång ruéng: §iÒu tra, ph©n tÝch hÖ sinh th¸i, c¸ch<br /> ph©n biÖt c¸c lo¹i thiªn ®Þch cã Ých. C¸ch bãn ph©n thóc lÇn 1.<br /> Ng y thø 4: H−íng dÉn ®ång ruéng giai ®o¹n lóa s¾p ph©n ho¸ ®ßng (giai<br /> ®o¹n t−îng khèi s¬ khëi)<br /> Môc tiªu<br /> - BiÕt ph©n tÝch hÖ sinh th¸i ruéng lóa ë giai ®o¹n l m ®ßng ®Ó cã biÖn ph¸p<br /> xö lý nh»m l m c¬ së cho c©y lóa khoÎ, chèng chÞu s©u bÖnh.<br /> - Cung cÊp hiÓu ®−îc mét sè kiÕn thøc vÒ ®Æc ®iÓm sinh lý cña c©y lóa giai<br /> ®o¹n t−îng khèi s¬ khëi. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng, ®èi t−îng s©u bÖnh g©y h¹i<br /> ë giai ®o¹n n y v biÖn ph¸p phßng trõ?<br /> 3<br /> <br />