1
BÀI T P L N
Môn: K toán ngân hàng Iế
Ch đ:
Thanh toán không dùng ti n m t trong n n kinh t - ế
Th c tr ng và gi i pháp
L p: K toán ngân hàng I th 2 ca 1, 2 D7 ế
Nhóm:
Ph m Th Y n Ng c ế
Nguy n Tr n H ng H nh
Nguy n Hoàng Hi p
Nguy n Th Mai
2
M c l c
LỜI NÓI ĐẦU
Cùng v i xu th h i nh p kinh t th gi i, n n kinh t Vi t Nam cũng không ng ng ế ế ế ế
phát tri n, nó đã và đang th c s tr thành n n kinh t th tr ng. Đ b t k p nh p đ phát ế ườ
tri n kinh t c a các n c trong khu v c và th gi i, t t c các ngành ngh đu ph i ế ướ ế
không ng ng v n đng đ t n t i và phát tri n, vi c trao đi mua bán trong kinh doanh
ngày càng phát tri n, nhu c u v thanh toán là r t l n, đc bi t là thanh toán không dùng
ti n m t (TTKDTM). TTKDTM đã và đang tr thành ph ng ti n thanh toán ph bi n, ươ ế
đc nhi u qu c gia khuy n khích s d ng, đc bi t là đi v i các giao d ch th ngượ ế ươ
m i, các giao d ch có giá tr và kh i l ng l n. Đó là m t trong nh ng c h i kinh doanh ượ ơ
t t cho ngân hàng. TTKDTM không ch thúc đy tăng tr ng cho h u h t m i lĩnh v c ưở ế
kinh t mà còn góp ph n đy nhanh quá trình Công nghi p hóa, hi n đi hóa Đt n c.ế ướ
Hi n nay, các hình th c TTKDTM đã ph bi n h n r t nhi u trong n n kinh t Vi t ế ơ ế
Nam, đã quen d n h n đi v i khu v c dân c , các doanh nghi p cũng đy m nh vi c ơ ư
thanh toán qua ngân hàng đi v i khách hàng, tr l ng cho cán b công nhân viên, thanh ươ
toán hóa đn, n p ngân sách,v.v…ơ
Bài nghiên c u c a nhóm đc th c hi n v i m c đích tìm hi u th c tr ng c a ượ
ho t đng TTKDTM trong n n kinh t Vi t Nam và đa ra nh ng gi i pháp nh m thúc ế ư
đy ho t đng TTKDTM v c tính ph bi n cũng nh hi u qu , ch t l ng c a ho t ế ư ượ
đng TTKDTM.
3
a. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT
b. Định nghĩa về TTKDTM
c. Tiền mặt là gì?
Ti n m t đc đnh nghĩa r t khác nhau trên m i khía c nh (đi v i các NHTM ượ
đi v i n n kinh t nói chung, theo nghĩa r ng theo nghĩa h p). Tuy nhiên, nhìn ế
chung, trong n i dung đang nghiên c u d i đây, ti n m t có th đc hi u là m t ướ ượ
hình th c c a ti n t , theo đó, trong th i gian giao d ch, ch c năng l u thông và c t tr ư
giá tr đc th c hi n mà không c n s tham gia c a các đnh ch tài chính trung gian ượ ế
đc thù.
d. Thanh toán là gì?
Thanh toán, trong các m i quan h kinh t , đc hi u m t cách khái quát nh t là ế ượ
vi c th c hi n chi tr b ng ti n gi a các bên trong nh ng quan h kinh t nh t đnh. ế
Ti n đây đc hi u là b t c cái gì đc ch p nh n chung trong vi c thanh toán đ ượ ượ
nh n hàng hóa ho c d ch v ho c trong vi c tr n .
e. TTKDTM là gì?
TTKDTM là cách th c thanh toán trong đó không có s xu t hi n c a ti n m t
mà vi c thanh toán đc th c hi n b ng cách trích chuy n trên các tài kho n c a các ượ
ch th liên quan đn s ti n ph i thanh toán. ế
TTKDTM còn đc đnh nghĩa là ph ng th c thanh toán không tr c ti p dùngượ ươ ế
ti n m t mà d a vào các ch ng t h p pháp nh gi y nh thu, gi y y nhi m chi, ư
séc… đ trích chuy n v n ti n t t tài kho n c a đn v này sang tài kho n c a đn
v khác Ngân hàng. TTKDTM g n v i s ra đi c a đng ti n ghi s .
f. Các phương thức thực hiện TTKDTM
a. Thanh toán bằng Séc
4
Séc là l nh tr ti n vô di u ki n c a ng i phát hành l p trên m u in s n do ườ
NHNN Vi t Nam quy đnh, yêu c u t ch c cung ng d ch v thanh toán trích m t s
ti n t tài kho n ti n g i c a mình đ tr cho ng i th h ng có tên ghi trên séc ườ ưở
ho c tr cho ng i c m séc. ườ
Séc là công c l u thông tín d ng đc s d ng r ng rãi( t ch c và các cá ư ượ
nhân) t t c các n c trên th gi i, quy t c s d ng séc đã đc chu n hóa trên lu t ướ ế ượ
th ng m i qu c gia và trên công c qu c t .ươ ướ ế
T năm 1996, Vi t Nam đc phép l u hành lo i séc vô danh và séc ký danh, ượ ư
trong đó séc vô danh đc chuy n nh ng t do, còn séc ký danh đc phép chuy nượ ượ ượ
nh ng thông qua th t c ký h u chuy n nh ng. Nh có quy đnh này,séc gi đâyượ ượ
không còn là m t công c chuy n kho n đn thu n mà còn phát huy đc vai trò là ơ ượ
công c l u thông. ư
Trong hình th c thanh toán b ng séc, vi c tr ti n do ng i tr ti n kh i x ng ườ ướ
và k t thúc b ng vi c ghi s ti n trên t séc vào tài kho n c a ng i nh n ti n.ế ườ
Vi t Nam hi n nay, séc có nhi u lo i nh ng séc dùng trong TTKDTM g m có ư
séc chuy n kho n và séc b o chi.
g. Thanh toán bằng ủy nhiệm chi - Lệnh chi
U nhi m chi là l nh chi ti n c a ch tài kho n đc l p theo m u in s n c a ượ
Ngân hàng yêu c u Ngân hàng ph c v mình (n i m tài kho n ti n g i) trích tài ơ
kho n c a mình đ tr cho ng i th h ng. ườ ưở
U nhi m chi đc dùng đ thanh toán các kho n ti n hàng, d ch v ho c ượ
chuy n ti n trong cùng h th ng hay khác h th ng Ngân hàng.
h. Thanh toán bằng ủy nhiệm thu – Nhờ thu
5
U nhi m thu là gi y y nhi m đòi ti n do ng i th h ng l p và g i vào ườ ưở
Ngân hàng ph c v mình đ nh thu h s ti n theo l ng hàng hóa đã giao, d ch v ượ
đã cung ng cho ng i mua. ườ
U nhi m thu đc áp d ng thanh toán ti n hàng, d ch v gi a các ch th m ượ
TK trong cùng m t chi nhánh Ngân hàng ho c các chi nhánh Ngân hàng cùng h th ng
hay khác h th ng. Các ch th thanh toán ph i tho thu n th ng nh t dùng hình th c
thanh toán y nhi m thu v i nh ng đi u ki n thanh toán c th đã ghi trong h p đng
kinh t hay đn đt hàng, đng th i ph i thông báo b ng văn b n cho Ngân hàng ph cế ơ
v ch th thanh toán bi t đ làm căn c th c hi n các y nhi m thu. ế
i. Hình thức thanh toán thư tín dụng
Th tín d ng là l nh c a ng i tr ti n yêu c u Ngân hàng ph c v mình trư ườ
cho ng i th h ng m t s ti n nh t đnh theo đúng nh ng đi u kho n đã ghi trênườ ư
th tín d ng.ư
So v i các ch ng t thanh toán khác nh séc, UNC, UNT... các đi u ki n ghi trên ư
th tín d ng t ng đi ch t ch , h u nh ph n ánh đy đ nh ng cam k t thanh toánư ươ ư ế
trong h p đng kinh t hay đn đt hàng đã ký. ế ơ
Th tín d ng đc dùng đ thanh toán ti n hàng d ch v gi a hai bên mua bánư ượ
m tài kho n hai Ngân hàng cùng h th ng trong tr ng h p thi u tín nhi m l n ườ ế
nhau v m t tài chính, ho c vi c mua bán không x y ra m t cách th ng xuyên. ườ
j. Thanh toán bằng thẻ Ngân hàng (thẻ thanh toán)
Th thanh toán là m t công c thanh toán do Ngân hàng phát hành và bán cho
khách hàng s d ng đ tr ti n hàng, d ch v , các kho n thanh toán khác và rút ti n
m t t i các Ngân hàng đi lý thanh toán hay các máy tr ti n m t t đng( ATM).
Th thanh toán là m t ph ng ti n thanh toán hi n đi vì nó g n v i k thu t ươ
tin h c ng d ng trong Ngân hàng. Th thanh toán có nhi u lo i, nh ng m t s lo i ư