Thư giãn bằng cách
bấm huyệt
Trong thời đại khoa học kỹ thuật, lối sống công
nghiệp nhiều khi đã trở thành một áp lực nặng
ảnh hưởng đến tâm lý con người. Doanh nhân,
các nhà quản lý, người lao động trí óc là những
đối tượng thường phải chịu hậu quả của stress
với các triệu chứng căng thẳng thần kinh, mệt
mỏi, mất ngủ, đau đầu, hoa mắt chóng mặt, giảm
thị lực, đau vai.
Có nhiều cách thư giãn khác nhau nhằm mục đích
phục hồi sự cân bằng của hệ thống thần kinh, điều
hòa các chức năng sống của cơ thể, hạn chế những
tác hại của môi trường xã hội, môi trường sống và
nhiều thói quen có hại trong lao động, sinh hoạt.
Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi giới thiệu
cách thư giãn bằng bấm huyệt - một phương pháp
đơn giản mà bất cứ ai cũng có thể thực hiện cho
chính bản thân mình.
Phương huyệt chủ yếu thường được chọn là các
huyệt Bách hội, Ấn đường, Phong trì, Nội quan,
Khúc trì, Túc tam lý, nhằm mục đích tái lập sự cân
bằng hệ thống thần kinh và các chức năng khác của
cơ thể... Có thể phối hợp phương pháp này với các
phương pháp thư giãn khác để nâng cao hiệu quả.
Vị trí và tác dụng của các huyệt:
Bách hội là huyệt thuộc mạch đốc, có vị trí ngay
chính giữa đỉnh đầu, là giao điểm của đường chính
trung và đường thẳng nối 2 đỉnh vành tai. Còn có
nhiều tên gọi khác như Tam dương ngũ hội, Nê hoàn
cung, Ðiên thượng, Thiên mãn... Là huyệt hội của
Ðốc mạch với 6 dương kinh. Huyệt Bách hội có tác
dụng khai khiếu tỉnh thần, bình can tức phong, thông
dương cố thoát, cử được dương khí bi hạ hãm, tiềm
được can dương, thanh được thần chí, tiết được nhiệt
ở các dương kinh...
Ấn đường là kỳ huyệt, có vị trí nằm chính chỗ lõm
giữa 2 đầu lông mày hoặc là giao điểm của đường
chính trung với đường nối 2 đầu lông mày. Có tác
dụng định thần chí, đuổi phong nhiệt. Theo kinh
nghiệm của tiền nhân, có thể phối hợp với Nội quan
để chữa mất ngủ, đau đầu hoặc phối hợp Khúc trì để
chữa bệnh huyết áp cao.
Nội quan là huyệt thuộc kinh Thủ quyết âm tâm bào
lạc, giao hội với Thủ quyết âm và Âm duy mạch. Có
vị trí nằm giữa 2 gân cơ gan tay lớn và gan tay bé ở
cổ tay, cách lằn chỉ cổ tay về phía trên 2 thốn. Có tác
dụng định tâm, an thần, hòa vị, thư trung, lý khí, trấn
thống. Nghiên cứu của Soulié de Morant - một châm
cứu gia người Pháp cho thấy nếu bổ huyệt Nội quan
có tác dụng chữa bệnh suy nhược thần kinh, mệt
nhọc, mất ngủ, sợ sệt, buồn phiền...
Khúc trì là huyệt thuộc kinh Thủ dương minh Ðại
tràng, là huyệt hợp, thuộc Thổ, còn có tên gọi khác
như Dương trạch, Qui cư. Có vị trí ở chỗ lõm, đầu
lằn chỉ khuỷu tay khi co lại. Khúc trì có tác dụng sơ
tà nhiệt, lợi quan tiết, thanh nhiệt, hòa vinh dưỡng
huyết, khu phong, giải biểu. Thường được áp dụng
để chữa các bệnh đau khuỷu tay, vai gãy, liệt chi
trên, hội chứng cổ vai - cánh tay gây đau mỏi ở cổ
vai, cánh tay...
Theo trường phái châm cứu Trạch Ðiền, Khúc trì là
yếu huyệt có tác dụng làm cho sáng mắt (tăng thị
lực), chữa các bệnh ngoài da như dị ứng, ban chẩn,
mề đay...
Phong trì là huyệt thuộc kinh Túc thiếu dương Ðởm,
hội với Dương duy mạch. Có vị trí nằm ở chỗ hõm
nhất sau gáy. Có tác dụng khu phong, giải biểu, sơ
tà, thanh nhiệt, thông nhĩ (làm tỏ tai - tăng thính
lực), minh mục (làm sáng mắt - tăng thị lực).
Thường được áp dụng chữa các bệnh cảm mạo, hoa
mắt, chóng mặt, các bệnh về mắt, bệnh về tai... Kinh
nghiệm của tiền nhân phối hợp với huyệt Khúc trì để
chữa đau đầu, huyết áp cao, bệnh về thần kinh...
Túc tam lý là huyệt thuộc kinh Túc dương minh vi,
còn có các tên như Quỷ tà, Hạ lăng, Hạ tam lý..., là
huyệt hợp thuộc Thổ, là huyệt đa khí đa huyết. Có vị
trí nằm ở dưới đầu gối, cách hõm dưới - ngoài
xương bánh chè ngang 1 bàn tay, cách bồ xương
chày (xương ống chân) ngang 1 khoát ngón tay. Túc
tam lý có tác dụng lý tỳ vị, điều trung khí, hòa
trường, tiêu trệ, sơ phong, hóa thấp, thông điều kinh
lạc và hành khí hoạt huyết, phù chính, khu tà, bồi
nguyên, bổ hư, dự phòng bệnh tật. Ðược áp dụng
chữa các bệnh suy nhược, thiếu máu, thần kinh suy
nhược. Ngoài ra còn chữa các bệnh về đường tiêu
hóa... Người xưa cho rằng tác dụng của Túc tam lý
ví như độc sâm thang vậy.
Thủ pháp bấm huyệt:
Trong thực hành bấm huyệt, thường dùng đầu ngón
tay cái bấm thẳng góc vào huyệt để tạo được lực tác
động mạnh vào huyệt vị. Các huyệt Khúc trì, Phong
trì, Nội quan, Túc tam lý đều có ở cả 2 bên thân
mình, khi bấm thì nên bấm cả hai bên.
Thời gian bấm mỗi huyệt khoảng 1-3 phút. Mỗi
ngày nên day bấm 1-2 lần. Nên làm sau khi lao động
trí óc căng thẳng, mệt mỏi... để phục hồi sức khỏe,
trí tuệ, năng lực sáng tạo...
Các biện pháp thư giãn phối hợp nhằm nâng cao
hiệu quả bấm huyệt là một vấn đề cần chú ý thực
hiện. Khi day bấm huyệt, nếu có điều kiện nên làm ở
nơi yên tĩnh, cần tập trung tư tưởng, tập thở, nới
lỏng cơ bắp toàn thân... Ngoài ra, cần chú ý bố trí
hợp lý thời gian làm việc, xen kẽ giữa nghỉ ngơi và
làm việc để tránh gây sự căng thẳng thần kinh. Lưu
ý các bạn rằng, đi bộ và tập thể thao cũng là những
biện pháp thư giãn tích cực.
