0
HỌC VIỆN NGOẠI GIAO VIỆT NAM
KHOA CHÍNH TRỊ QUỐC TẾ VÀ NGOẠI GIAO
BỘ MÔN CÁC VẤN ĐỀ TOÀN CẦU
TIỂU LUẬN
PHỔ BIẾN VŨ KHÍ HẠT NHÂN – MỐI NGUY HIỂM
TỘT ĐỈNH CỦA SỰ TỰ HỦY HOẠI NHÂN LOẠI
Nhóm thực hiện 12:
1. Đinh Hồng Tranh
2. Trương Thị Liên
3. Bàn Thị Thảo
4. Vương Thị Tuyên
5. Vàng Thị Hiệp Thu
6. Trần Thị Thương
Hà nội, ngày 14 tháng 02 năm 2009
1
LỜI MỞ ĐẦU
Cứ mỗi khi nghe thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng về vấn đề vũ
khí hạt nhân thì lại dẫy lên trong mỗi chúng ta một sự e ngại cho tình hình xung quanh
nơi mà chúng ta đang sống. Hầu hết chúng ta ai cũng đều nhận thức rõ mức tàn phá của
một quả bom nguyên tử, khi nó nổ ra thì hậu quả để lại không chỉ là ngay lúc đó mà nó
còn kéo dài đến tận tương lai của con em chúng ta. Vậy thế nào là vũ khí hạt nhân và tình
hình sử dụng, phát triển của loại vũ khí này như thế nào? Nguy cơ ra sao? Liệu có một cơ
chế nào hạn chế vấn đề này không? Trong phần trình bày dưới đây nhóm chúng em hi
vọng đáp ứng một phần nhỏ những thắc mắc trên. Bài viết của chúng em chắc hẳn còn
nhiều thiếu sót và sự cập nhật thông tin mới, kính mong nhận được sự đóng góp ý kiến
của các thầy cô để chúng em rút được kinh nghiệm trong các bài viết sau.
2
I. HIỆN TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ PHỔ BIẾN VŨ KHÍ HẠT NHÂN QUỐC TẾ
(sinh viên Trương Thị Liên, Vương Thị Tuyên)
Vũ khí hạt nhân là loại vũ khí hủy diệt hàng loạt mà năng lượng của nó do các
phản ứng phân hạch hoặc/và nhiệt hạch gây ra. Một vũ khí hạt nhân nhỏ nhất cũng có sức
công phá lớn hơn bất kỳ vũ khí quy ước nào. Vũ khí có sức công phá tương đương với 10
triệu tấn thuốc nổ có thể phá hủy hoàn toàn một thành phố. Nếu sức công phá là 100 triệu
tấn (mặc dù hiện nay chưa thể thực hiện được) thì có thể phá hủy một vùng với bán kính
100 - 160 km.
Sau hai quả bom nguyên tử thả xuống Hiroshima ngày 6-8-1945 và Nagasaki ngày
9-8-1945 (giết chết ngay 80.000 người và 70.000 người sau vụ nổ), thế giới đã bước vào
kỷ nguyên nguyên tử. Cho đến nay gần 61 năm, loài người vẫn không biết làm sao thoát
khỏi nó. Và may thay, cho đến giờ một nền hòa bình hạt nhân đã đạt được, cho dù từ
1945 đến nay, từ chỗ chỉ có một số quốc gia với 2-3 quả bom nguyên tử thì đến giờ đã có
10 quốc gia với 11.000 vũ khí hạt nhân các loại, chi phí mỗi năm đến hàng chục tỉ USD.
Chỉ sau hơn 10 năm vụ nổ ở Hiroshima, đã có năm nước có bom hạt nhân: Mỹ,
Liên Xô, Pháp, Anh, Trung Quốc. Thế “cầm chân mã” giữa hai siêu cường đứng đầu hai
khối không còn đủ an toàn cho nền hòa bình hạt nhân, và một mô thức mới ra đời: “Hiệp
ước không phổ biến vũ khí hạt nhân” gọi tắt là “Hiệp ước chống phổ biến” (NPT) ký năm
1968 và có hiệu lực năm 1970. Hiệp ước được ký giữa một bên là năm nước được coi về
mặt pháp lý có quyền có vũ khí hạt nhân (Mỹ, Liên Xô, Pháp, Anh, Trung Quốc) và bên
kia là 183 nước cam kết không tìm cách có nó, và đánh đổi lại họ được những nước trên
giúp đỡ phát triển các ứng dụng dân sự của hạt nhân.
3
Còn có nhóm nước thứ ba: những nước không ký vào hiệp ước (Ân Độ, Pakistan,
Israel) là các nước cũng đã có được VKHN. Họ không vì thế mà bị coi là ngoài vòng
pháp luật vì họ không có cam kết gì với cộng đồng quốc tế cả. Vì điều kiện thời gian và
kiến thức có hạn nên nhóm chúng em xin được tập trung đề cập tới hiện trạng phổ biến
vũ khí hạt nhân tại quốc gia Iran:
Đầu thập kỷ 90 của thế kỷ XX, Iran đã nhập ít nhất 4 đầu đạn hạt nhân từ nước
cộng hòa Kazactan( Liên Xô) Iran tìm mọi cách tranh thủ sự hỗ trợ của chuyên gia Nga,
để tên lửa hạt nhân đó luôn ở trạng thái sẵn sàng chiến đấu. Năm 1992, trong bản báo cáo
của chính phủ Mỹ đã nói Iran nhập urani đậm đặc và 4 đầu đạn hạt nhân do các xã hội
đen của Nga vận chuyển. Năm 1998, Iran đã thử thành công tên lửa tầm trung “seehap 3”
có thể mang đầu đạn hạt nhân. Tầm bắn của tên lửa tầm trung đó là 1300 km có thể mang
700 kg thuốc nổ loại năng lượng cao, bắn được đầu đạn thông thường hoặc không thông
thường. Vào năm 2003, các quan chức cấp cao tình báo Mỹ cho biết dưới sức ép của
quốc tế, Iran đã ngừng chương trình phát triển vũ khí hạt nhân của mình vào mùa thu
năm 2003, nhưng hiện nay vẫn tiếp tục làm giàu uranium. Điều này có nghĩa Teheran có
thể vẫn có khả năng sản xuất vũ khí hạt nhân trong khoảng từ năm 2010-2015. Phát hiện
trên được coi là một thay đổi so với 2 năm trước, khi các cơ quan tình báo Mỹ cho rằng
Iran cố gắng phát triển khả năng hạt nhân và tiếp tục chương trình phát triển hạt nhân của
mình.
Ngày 25-12-2006 Giới chức của Tehran cho biết, họ sẽ khôi phục ngay lập tức các
hoạt động làm giàu uranium, chỉ một ngày sau khi Hội Đồng Bảo An Liên Hợp Quốc phê
chuẩn lệnh trừng phạt Iran vì vấn đề này, nhà đàm phán của Iran cho biết, nước này sẽ
cho lắp đặt 3000 chiếc máy ly tâm tại Natanz, một trong những cơ sở hạt nhân quan trọng
nhất nằm tại khu vực miền trung Iran. “ Lời đáp tức thời của chúng tôi đối với Hội Đồng
Bảo an là chúng tôi sẽ bắt đầu các hoạt động tại Natanz với 3000 bộ máy ly tâm và tiếp
tục tiến lên phía trước với tốc độ nhanh nhất”. Tổng thống Iran đã tuyên bố, Liên hợp
quốc phải chấp nhận chương trình hạt nhân của Iran. “ các nước phải công nhân Iran có
công nghệ chế tạo nhiên liệu hạt nhân. Sự kiện này sẽ được đánh dấu trong lễ kỷ niệm
cuộc cách mạng hồi giáo 1979 diễn ra vào tháng hai tới”.
4
Ngày 20-2-2007, phát biểu trước đám đông hàng nghìn người ở Iran, Tổng thống
Manhmoud Ahmadinejad nói đất nước ông sẵn sàng ngừng chương trình làm giàu
uranium với điều kiện các quốc gia Phương tây cũng hành động tương tự. ngày 28-7-
2007, Tổng thống Ahmadinejad nói: “ Iran sẽ không bao giờ từ bỏ chương trình hạt nhân
vì mục đích hòa bình của mình. Các hoạt động hạt nhân của chúng tôi là hợp pháp vậy tại
sao chúng tôi phải dừng lại ?”. Mỹ và các quốc gia phương tây nghi ngờ Iran có một
chương trình bí mật nhằm chế tạo vũ khí hạt nhân, tuy nhiên nước này lại cho rằng
chương trình hạt nhân của họ nhằm phục vụ mục đích sản xuất điện cho các lợi ích dân
sự của nền kinh tế.
Ngày 14-2-2008 một quan chức ngoại giao của Mỹ cho biết thông tin của
Washington đủ để IAEA chất vấn Iran về những vấn đề xung quanh vấn đề hạt nhân của
nước này. Trong khi đó, Teheran một mực khẳng định rằng chương trình hạt nhân của họ
chỉ nhằm mục đích duy nhất là cung cấp năng lượng, đồng thời từ chối yêu cầu của Liên
Hợp Quốc về việc nước này nên dừng chương trình làm giàu uranium -kim loại vừa có
thể vừa dùng cho các lò phản ứng hạt nhân cung cấp năng lượng, vừa là thành phần để
chế tạo bom nguyên tử. Hiện nay Iran đang phải chịu 2 nghị quyết trừng phạt của Hội
đồng bảo an liên hợp quốc do đã từ chối ngừng chương trình làm giàu uranium mà họ đã
khỏi động từ cách đây gần hai thập kỷ nhưng mới chỉ bị phát hiện cách đây 5 năm. Từ đó
đến nay các chuyên gia IAEA đã phát hiện các hoạt động, thử nghiệm cũng như bản kế
hoạch chi tiết và các tài liệu cho thấy có thể Iran có ý định chế tạo vũ khí hạt nhân, mặc
dù phía Teheran luôn khẳng định rằng chương trình hạt nhân của họ chỉ nhằm mục đích
duy nhất là phục vụ các lò phản ứng hạt nhân cung cấp năng lượng. Các quan chức Iran
đã nhiều lần bác bỏ cáo buộc rằng họ có ý định làm giàu uranium để phục vụ các mục
đích khác, như chế tạo đầu nổ tên lửa. Thay vì làm theo yêu cầu của Hội Đồng Bảo An
Liên Hợp Quốc về việc dừng làm giàu uranium, Iran thậm chí còn mở rộng chương trình
này. Vào ngày 26-7-2008, Tổng thống Iran đã khẳng định quốc gia hồi giáo đã nắm
trong tay 6000 máy ly tâm để làm giàu uranium, gần gấp đôi con số mà họ có mấy tháng
trước đó. Ông cũng cho biết Phương tây đã đồng ý cho Iran sở hữu từ 5000-6000 máy ly
tâm. Tuyên bố này được đưa ra sau khi Iran được cho là xem xét sẽ đóng băng chương
trình hạt nhân ở cấp độ hiện đại, để tránh bị áp dụng thêm các biện pháp cấm vận.