Ở Ầ Ầ PH N M Đ U
ề
1.
ọ Lý do ch n đ tài:
ộ ố ườ ả ế ề ấ ớ Hàng ngày trong cu c s ng chúng ta th ng ph i ti p xúc r t nhi u v i báo chí và
ắ ẳ ế ả ườ ẽ ặ thông tin trên báo. Ch c h n n u chúng ta không ph i là ng i làm báo thì s ít ho c
ề ể ạ ể ạ ấ ạ ủ ề ệ ọ không chú ý nhi u v th lo i mình đang đ c, c u t o hay khái ni m c a th lo i đó
ể ế ượ ư ậ ể ậ ằ ọ ườ ư ế và làm nh th nào đ vi t đ c nh v y. Ti u lu n này nh m giúp m i ng ể i hi u
ề ể ạ ơ ừ ể ộ ư ệ rõ h n v th l i tin trên báo chí t đó có th c ng tác trong vi c báo cũng nh góp
ộ ề ự ủ ầ ộ ph n mình vào công cu c xây d ng m t n n báo chí dân ch văn minh.
ể ạ ư ệ ề ậ ậ ấ ấ ỏ Trên báo chí h n nay có r t nhi u th lo i nh xã lu n, bình lu n, ph ng v n, tin,
ườ ể ề ậ ự ề ậ ấ ả ể ạ ghi nhanh, t ng thu t, phóng s , đi u tra,...đ đ c p và làm rõ t t c các th lo i
ầ ấ ệ ạ ứ ề ờ ề ọ này c n r t nhi u th i gian và công s c, niên hi n t i em ch n làm v “tin”.
ổ ế ể ạ ầ ớ ư ạ ế ệ ấ Th lo i tin trên báo chí r t ph bi n nó chi m ph n l n di n tích cũng nh b n
ờ ườ ư ặ ả ạ ọ đ c trong các t báo. Th ộ ố ng chúng ta g p ph i m t s bài tin nh : Tai n n giao
ạ ộ ư ư ề ế ề ộ ị thông, đ i h i, h i ngh …Nh ng nhi u lúc chúng ta ti p xúc nhi u nh ng ít khi quan
ề ệ ế ể ế tâm chú ý đ n và hi u rõ v vi c vi t tin, bài báo.
ứ ề ụ ề ẫ ớ Sau đây là bài nghiên c u v tin trên báo chí, v i m c đích làm rõ các v n đ liên
ừ ế ạ ế quan đ n “tin” t ể đó chúng ta cùng đi sâu vào tìm hi u các khía c nh liên quan đ n nó.
ừ ọ ườ ể ứ ế T đó giúp cho m i ng i hi u rõ và bi ế ượ t đ c cách th c vi ộ t tin trên m t bài báo.
ươ ứ
2.
Ph ng pháp nghiên c u
ả ử ụ ự ễ ộ ề ứ ạ ớ ư ậ V i m t đ tài mang tính th c ti n nh v y thì ph m vi nghên c u ph i s d ng
ữ ệ ể ả ồ ế ủ ả ư ể ngu n tài li u tham kh o phong phú. Nh ng hi u bi t c a b n thân ch a có th đáp
ứ ượ ầ ủ ề ệ ừ ữ ậ ng đ c nh ng yêu c u c a đ tài. Chính vì lý do này em đã thu th p tài li u t
ổ ậ ộ ủ ầ ả ớ ố Internet, báo chí, sách tham kh o… v i mong mu n làm n i b t n i dung c n có c a
ề đ tài.
ờ
3.
ơ L i cám n
ủ ề ứ ư ộ ỉ Trong quá trình nghiên c u cũng nh hoàn ch nh n i dung c a đ tài, em không
ậ ượ ự ồ ữ ể ậ ả ỏ th tránh kh i nh ng sai sót. Vì v y em mong nh n đ c s đ ng c m và đóng góp ý
ơ ở ự ớ ủ ế ủ ứ ế ồ ờ ki n c a cô. Đ ng th i, trên c s d a vào ki n th c trên l p c a cô, em cũng có thêm
ứ ủ ế ể ậ ít ki n th c c a riêng mình trong bài ti u lu n này.
Em xin chân thành cám n!ơ
Ầ Ộ PH N N I DUNG
ươ Ơ Ở Ậ Ch ng 1: C S LÝ LU N
1.1
Khái ni mệ
ờ ớ ữ ư ế ố ọ “Tin” ra đ i s m và gi vai trò then ch t, mũi nh n trên báo chí nh ng cho đ n nay
ấ ề ể ạ ư ệ ệ ề ấ ộ ố ẫ v n ch a có m t quan ni m th ng nh t v th lo i này.Hi n nay có r t nhi u khái
ệ ượ ề ệ ni m khác nhau đ ư c nhi u nhà báo, các tài li u nêu lên nh :
ủ
Tin là cái c a ngày hôm nay khác ngày hôm qua, ngày mai khác ngày hôm nay v ề
ấ ỳ ở ấ ứ b t c cái gì và b t k ộ ố đâu trong cu c s ng hàng ngày.
ễ ỏ ạ
Tin là lo i hàng hoá d h ng.
ậ ấ ẫ
Tin là cái h p d n và có th t.
ượ ả ạ
ữ Tin là nh ng gì đ c ph n ánh l i.
ườ ậ ố ườ ố
Tin là cái gì đó mà ng i này mu n che đ y, còn ng i khác thì mu n công
khai.
ộ ự ệ ẫ ủ ộ ứ ộ
Tin là m t m u c a thông tin chung quanh m t s ki n đáng chú ý, có m t s c
ẫ ấ h p d n chung.
ậ ừ ớ ờ ừ ễ ướ ạ ấ ả
Tin là cái m i, cái th t, t ng gi , t ng phút di n ra d i d ng m t đi hay n y
ự ậ ộ sinh trong s v n đ ng vô cùng.
ừ ể ế ệ ề ượ ề
T đi n ti ng Vi t ( năm 1992) ghi: “Tin là đi u đ c truy n đi, báo đi cho bi ế t
ả ề ự ệ v s ki n, tình hình x y ra”.
ủ ườ ấ ươ ị
ệ ụ Giáo trình nghi p v báo chí c a tr ng Tuyên hu n Trung ng đ nh nghĩ:
ự ệ ự ệ ứ ữ ể ả ậ ộ “Tin t c trên báo chí là m t th tài ph n ánh nh ng s ki n, s vi c, tình hình có th t
ớ ả ệ ấ ặ ả ớ ọ m i x y ra – đang x y ra – m i phát hi n th y, có ý nghĩa quan tr ng ho c có liên
ộ ườ ế ố ự ễ ả ạ ứ ộ quan đ n xã h i, theo m t đ ng l ằ i, và c i t o th c ti n, b ng nhuengx hình th c
ấ ấ ắ ấ ấ ọ ọ ờ ị ượ ữ ng n g n nh t, cô đ ng nh t, nhanh chóng nh t, k p th i nh t, đ ằ c ghi b ng ch ,
ế ả ặ ti ng nói ho c hình nh…”
ữ ụ ệ ề ề ế ấ ấ Qua nh ng ví d trên ta th y quan ni m v “tin” trên báo chí còn r t nhi u ý ki n
ể ở ơ ữ ữ ể ể ươ quan đi m khác nhau. Do vây n i nh ng quan đi m này cũng có nh ng đi m t ng
ự ớ ẻ ấ ắ ọ ộ ị ồ đ ng là s m i m , ng n g n, súc tích, nhanh chóng, có ý nghĩa chính tr xã h i nh t
ị đ nh.
ể ạ ư ậ ư ể ề ộ ộ ệ Nh v y có th làm nên m t quan ni m v tin nh sau: Tin là m t th lo i
ừ ả ậ ấ ộ ộ thu c nhóm thông t n báo chí, trong đó thông báo ph n ánh, bình lu n m t cách v a
ề ự ệ ứ ề ấ ắ ọ ườ m c, ng n g n, chính xác, nhanh chóng v s ki n, v n đ , con ng i, có ý nghĩa
ấ ị ộ ị chính tr xã h i nh t đ nh.
ể ạ 1.2. Th lo i.
ượ ườ ế ự ệ ặ ả ố ớ Tin đ c dùng khi có ng i vi t mu n thông báo ho c ph n ánh s k n m i,
ư ả ề Ở ượ ch a đi sâu vào phân tích đánh giá gi ế ấ i quy t v n đ . tin cũng đ ậ ự c bình lu n s
ệ ầ ộ ế ệ ế ị ướ ẹ ki n m t cách nh nhàng khi c n thi t cho vi c nêu lên chính ki n hay đ nh h ng xã
ể ạ ư ự ề ắ ổ ợ ộ h i.Tin có nh u th lo i khác nhau nh : tin v n, tin bình, tin d báo, tin t ng h p,
ườ ả ậ ả chùm tin, tin t ng thu t, tin nh, nh tin, tin thông báo…
ạ ả ắ ọ ộ ự ắ Tin v n: Cũng có tên g i khác là tin v n, là d ng tin ph n ánh, nêu lên m t s
ự ệ ả ệ ắ ấ ạ ộ ườ ọ ki n, s vi c x y ra m t cách ng n g n súc tích nh t. Đây cũng là lo i tin th ng
ề ệ ấ ạ xu t hi n nhi u trên các lo i hình báo chí.
ượ ọ ườ ượ Tin bình: Hay còn đ c g i là tin sâu, th ng đ ự ệ ự c dùng khi các s ki n s
ệ ầ ỏ ủ ế ể ườ ướ vi c c n bày t chính ki n quan đi m c a ng i vi ế ừ t t ị đó đ nh h ư ậ ng d lu n.
ẽ ả ự ự ự ế ả ươ ạ Tin d báo: là tin d đoán các k t qu , các s kiên s x y ra trong t ng l i.
ụ ớ ườ ọ ủ ộ ề ấ ơ V i m c đích làm cho ng i đ c ch đ ng h n trong các v n đ mà mình quan tâm
i.ớ t
ệ ạ ả ạ ổ ợ ự ệ ữ ọ Tin t ng h p: là lo i tin ph n ánh, tái hi n l i nh ng s ki n quan tr ng theo
ộ ị ấ ị ườ ặ ổ ế ầ ạ m t đ nh kì nh t đ nh, th ng thì theo tu n, theo tháng ho c t ng k t năm. Lo i tin
ườ ọ ể ể ạ ộ ổ ậ ướ này giúp ng i đ c có th theo dõi, đi m l ự ệ i n i dung các s ki n n i b t mà tr c đó
ư ể ặ ờ mình ch a xem qua ho c không có th i gian đ theo dõi.
ể ạ ể ạ ự ệ ổ ậ ữ ộ Chùm tin: là th lo i tin đi m l ủ ề i nh ng s ki n n i b t trong cùng m t ch đ
ấ ị ả ờ trong kho ng th i gian và không gian nh t đ nh.
ườ ễ ả ạ ậ ự ễ ế ủ ự ệ Tin t ng thu t: là tin đi n t l i trình t ổ ậ ữ di n bi n c a nh ng s ki n n i b t,
ầ ớ ự ủ ườ thu hút ph n l n s quan tâm c a ng i đân.
ể ổ ụ ả ả ớ ườ ọ Tin nh: là tin có nh v i m c đích đ b sung thông tin cho ng i đ c cũng
ự ơ ư ế nh làm chân th c h n cho bài vi t.
Ả ả ớ ở ả ả ả nh tin: là nh có đi kèm v i chú thích chân nh, nh là chính và tin nh là
ph .ụ
ừ ộ
1.2
Dùng t ề trong tin và các đ tài quen thu c.
ầ ủ ế ố ầ ả ờ ộ ệ ộ M t bài tin đ y đ các y u t c n tr l ư i các n i dung nh : chuy n gì, cái gì
ả ở ả ạ ả x y ra? (what), x y ra đâu? (where), ai liên quan? (who), x y ra khi nào? (when), t i
ạ ả ư ế ể ộ ậ ả sao l i x y ra? (why), x y ra nh th nào? (how). V y đ m t bài tin không quá dài
ư ộ ậ ườ ế ầ ế ử ụ ừ ự ẩ ọ nh m t bài bình lu n thì ng i vi t c n bi t s d ng ngôn t cô đ ng chu n m c.
ữ ậ ỏ ườ ế ế ể ể Không nh ng v y mà tin còn đòi h i ng i vi ả t ph i bi ữ t tri n khai nh ng đi m khác
ử ụ ữ ứ ữ ễ ể ạ ấ ạ ằ nhau, nh m nh n m nh nh ng đi m khác nhau, s d ng nh ng hình th c di n đ t
ừ ể ế ậ ề ọ ả ơ ể ượ ườ ế khác nhau, t đó có th ti p c n nhi u đ c gi h n. Đ đ ư ậ c nh v y ng i vi t tin
ọ ỏ ữ ế ồ ừ ả ầ c n h c h i trau d i kh năng và ngôn ng vi t không ng ng.
ườ ộ ố ề ổ ậ ề ề ề ộ Tin th ấ ng có nhi u đ tài xoay quanh các v n đ xã h i, m t s đ tài n i b t
ư ạ ế ộ ọ ỷ ệ ế ạ nh tin tai n n giao thông, tin kinh t , tin h i h p, tin k ni m, tin kinh t , tin ngo i
ụ ệ ạ ườ ữ giao, tin giáo d c, tin các t ộ n n xã h i, tin tìm ng i, v.v…Nh ng thông tin này
ườ ặ ạ ặ ễ ộ ả ậ th ng l p đi l p l i hàng ngày nên d gây nhàm chán cho đ c gi ầ vì v y nhà báo c n
ế ạ ấ ế ừ ự ấ ẫ ẫ linh ho t bi n hoá c u trúc bài vi t và ngôn t sao cho h p d n và ít s khuôn m u.
ư ủ ặ
1.3
Đ c tr ng c a tin.
ườ ượ ế ấ Tin th ng đ c vi t theo c u trúc 5W và 1H (when, why, what, where, who,
ườ ế ể ạ ế ườ how), ng i vi t có th linh ho t trong cách dùng. Bài vi t th ỳ ng không quá dài, tu
ắ ừ ụ ừ ạ ể ạ theo thông tin và th lo i (ví d : tin v n t ế 60 đ n 100 t , và các lo i tin khác trung
ừ ả bình kho ng 200 t ).
ể ạ ơ ả ắ ấ ấ ấ ọ Tin là th lo i báo chí c b n, ng n g n nh t, cô đúc nh t, nhanh chóng nh t,
ể ệ ữ ằ ấ ằ ờ ờ ặ ằ ữ ể ả ả ị k p th i nh t, th hi n b ng ch , b ng l ự i ho c b ng hình nh đ ph n ánh nh ng s
ệ ừ ớ ả ố ớ ằ ầ ọ ộ ị ướ ộ ki n v a m i x y ra có t m quan tr ng đ i v i xã h i, nh n đ nh h ng xã h i.
ươ Ch ng 2: BÀI TIN
ế
ạ
Tai n n kinh hoàng khi n xe taxi không còn
nguyên hình d ngạ
ờ ị ộ ừ ỏ ế ạ ấ ớ T i ga Vinh, khi xe taxi đang d ng dèn đ thì b t ng b m t chi c xe lao t i đâm
ấ ỉ ụ ế ế ạ ừ t phía sau. V tai n n khi n cô gái và tài x trong xe b t t nh.
ị ậ
ế
ườ
ể ứ
ườ ả
chi c taxi b d p nát, ng
ử i dân đang phá c a xe đ c u ng
i ( nh: )
ờ ạ ư ữ ườ ườ Vào 24 gi ngày 5 tháng 1 t i ngã t giao nhau gi a đ ợ ng Lê L i và đ ng
ụ ữ ễ ạ ả ả Nguy n Sĩ Sách ( TP Vinh) đã x y ra v va ch m gi a xe bán t ệ i nhãn hi u Ford
ụ ễ ế ạ ườ ữ ồ Ranger và xe taxi Mai Linh. V tai n n di n ra khi n ng ị i n ng i phía sau xe taxi b
ườ ạ ử ệ ạ ậ ẹ ạ ượ k t l i đ c ng ư i dân nhanh chóng c y c a xe đ a đi nh p vi n trong tình tr ng
ấ ỉ ế ạ ị nguy k ch và tài x trong tình tr ng b t t nh.
ế
ả ị
ầ
ả
ầ
Chi c xe bán t
i b nát ph n đ u ( nh: )
ự ượ ặ ạ ứ ờ ị ườ L c l ng ch c năng và CSGT TP. Vinh đã k p th i có m t t ệ i hi n tr ể ng, đ
ề ụ ệ . đi u tra và làm rõ nguyên nhân v vi c
Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O
ể ạ ạ ọ ườ ấ ố
1.
Đinh Văn H ng, Các th lo i báo chí thông t n, nxb Đ i h c Qu c gia
Hà N i.ộ
ạ ọ ữ ố ộ
2.
Vũ Quang Hào (2004), Ngôn ng báo chí, Nxb Đ i h c Qu c gia Hà N i.
ề ơ ả ữ ứ ễ ấ
3.
ữ Nguy n Đ c Dân (2007), Ngôn ng báo chí nh ng v n đ c b n, Nxb
Giáo d c.ụ
4.
https://www.facebook.com/langthangngheanofficial/
5.
https://vnexpress.net/
6.
https://hoangcaodat.com/cachviettinbaitongthetheotheloai.html
7.
https://www.vietbaithue.com/tin/huongdancachvietmotbaibaocho
nguoimoibatdau
8.
https://www.baogiaothong.vn/tainangiaothongmoinhattrongngay
homnaychannel30/
