TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
HỌC PHẦN: VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ SAU
CÁCH MẠNG THÁNG TÁM 1945.
Đề bài: Nhận xét về những đổi mới trong cách tiếp cận đề tài
chiến tranh và đổi mới trong nghệ thuật tiểu thuyết của
tiểu thuyết Nỗi buồn chiến tranh (Bảo Ninh)
Nhóm: 06
Thành viên thực hiện: Đỗ Công Việt - 705601455
Ngô Thị Thu Uyên - 705601443
Nguyễn Thị Tú Uyên - 705601444
Đỗ Hải Uyên - 705601441
Trần Thu Trang – 705601427
Phạm Thúy Hằng - 705601394
HÀ NỘI – 2023
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1
NỘI DUNG ........................................................................................................... 2
Chương 1: Vài nét tiêu biểu về Nỗi buồn chiến tranh – Bảo Ninh .................... 2
1.1. Tác giả ..................................................................................................... 2
1.1.1. Cuộc đời và sự nghiệp ..................................................................... 2
1.1.2. Quan điểm sáng tác ......................................................................... 3
1.2. Tác phẩm .................................................................................................. 3
1.2.1. Hoàn cảnh sáng tác .......................................................................... 3
1.2.2. Tóm tắt tác phẩm ............................................................................. 4
1.3. Giới thuyết thể loại .................................................................................. 5
1.3.1. Tiểu thuyết ...................................................................................... 5
1.3.2. Đề tài chiến tranh ............................................................................ 6
Chương 2: Những đổi mới trong cách tiếp cận đề tài chiến tranh qua Nỗi buồn
chiến tranh – Bảo Ninh ...................................................................................... 9
2.1. Tình hình tiếp nhận .................................................................................. 9
2.2. Chiến tranh – viết về chiến tranh như một sự tri ân .............................. 12
2.3. Chiến tranh – một hiện thực đa chiều cần nhận thức lại ....................... 14
2.4. Chiến tranh – số phận con người và vấn đề nhân tính ........................... 17
* Tiểu kết ...................................................................................................... 19
Chương 3: Những đổi mới trong nghệ thuật qua tiểu thuyết - Nỗi buồn chiến
tranh – Bảo Ninh .............................................................................................. 20
3.1. Nhan đề - góc nhìn mới về chiến tranh .................................................. 20
3.2. Những kiểu nhân vật mới....................................................................... 21
3.2.1. Kiểu nhân vật dòng ý thức ............................................................... 21
3.2.2. Kiểu nhân vật chấn thương .............................................................. 22
3.2.3. Kiểu nhân vật lạc thời ...................................................................... 25
3.3. Đổi mới về kết cấu tiểu thuyết ............................................................... 29
3.3.1. Khái niệm kết cấu ............................................................................ 29
3.3.2. Kết cấu truyện lồng truyện .............................................................. 29
3.3.2. Kết cấu theo dòng ý thức ................................................................. 31
3.4. Gia tăng yếu tố huyền thoại ................................................................... 35
3.4.1. Giới thuyết về huyền thoại .............................................................. 35
3.4.2. Huyền thoại hóa trong tiểu thuyết Nỗi buồn chiến tranh ................ 36
3.5. Đổi mới về phương thức trần thuật ........................................................ 40
3.5.1. Đa dạng hóa điểm nhìn trần thuật .................................................... 40
3.5.2. Ngôn ngữ trần thuật ......................................................................... 43
3.5.3. Giọng điệu....................................................................................... 47
* Tiểu kết ...................................................................................................... 48
KẾT LUẬN ........................................................................................................ 50
* Bảng phân công nhiệm vụ
Họ và tên
Mã sinh viên
Phân công nhiệm vụ
Đỗ Công Việt (NT)
705601455
Lên khung dàn bài.
Thuyết trình.
Tổng kết và chỉnh sửa.
Mục:
- 3.4. Gia tăng yếu tố huyền thoại
- 3.5. Đổi mới về phương thức
trần thuật
Nguyễn Thị Tú Uyên
705601444
Thuyết trình
Mục:
- 3.3. Đổi mới về kết cấu tiểu
thuyết
- Kết luận
Trần Thu Trang
705601427
Mục:
- 3.2. Những kiểu nhân vật mới
- Tiểu kết chương 3
Ngô Thị Thu Uyên
705601443
Mục:
- Mở đầu
- 2.1. Tình hình tiếp nhận
- 2.2. Chiến tranh - viết về chiến
tranh như một sự tri ân
- Tiểu kết chương 2
- Mục 3.1. Nhan đề - góc nhìn
mới về chiến tranh
Đỗ Hải Uyên
705601441
Toàn bộ chương I
Phạm Thị Hằng Thủy
705601394
Mục:
- 2.2. Chiến tranh – một hiện thực
đa chiều cần nhận thức lại
- 2.3. Chiến tranh – số phận con
người và vấn đề nhân tính
1
MỞ ĐẦU
Văn học bắt nguồn từ đời sống, là tấm gương phản ánh cuộc sống qua mọi
thời đại. Tác phẩm văn học là đứa con tinh thần của nhà văn. Một tác phẩm nghệ
thuật đích thực mang trong mình giá trị nhân bản sâu sắc và hơi thở cuộc sống.
Nắm bắt được nhu cầu ngày càng cao của độc giả mà những năm gần đây tiểu
thuyết Việt Nam có những bước chuyển mình đáng ghi nhận. Các tác giả khéo léo
vận dụng những quan điểm trong sáng tác nghệ thuật thổi vào nền văn học Việt
Nam một diện mạo mới, phong phú, đa dạng hơn.
Trong văn học nhân loại, chiến tranh là một đề tài lớn, đây như một tất yếu khi
phản ánh một cách chân thực đầy sinh động nhất hiện thực cuộc sống, cuộc đấu
tranh sinh tồn đầy cam go khốc liệt đặc biệt quan trọng của mỗi quốc gia dân tộc.
Khi nhìn vào lịch sử văn học cả phương Đông và phương Tây ta bắt gặp hàng loạt
các tác phẩm có giá trị viết về chiến tranh thậm chí là những kiệt tác có thể coi là
đạt đến đỉnh cao ví như Chiến tranh và hòa bình của Lep Tonxtoi, Sông Đông êm
đềm của Solokhop, Mặt trận phía Tây vẫn yên tĩnh, Một thời để yêu, Một thời để
chết, Đêm Lisbon, Ba người bạn, Khải hoàn môn,...văn học phương đông cũng
không kém cạnh là bao với những bộ tiểu thuyết chương hồi nổi tiếng đồ sộ như
Tam Quốc diễn nghĩa của La Quán Trung, Thủy Hử của Thi Nại Am,...
Văn học Việt Nam không nằm ngoài quỹ đạo của văn học nhân loại mang trong
mình sứ mệnh cao cả luôn luôn song hành với lịch sử dân tộc, vận mệnh đất nước
gắn liền với những cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại. Tuy nhiên ở mỗi giai đoạn.
chặng đường thì đề tài chiến tranh lại được khai thác, tiếp cận cũng như phản ánh
ở nhiều góc độ theo những cảm hứng khác nhau.
Tiểu thuyết Nỗi buồn chiến tranh của Bảo ninh là một tác phẩm xuất sắc, tiêu biểu
đánh dấu móc quan trọng trong quá trình vận động của tiểu thuyết viết về đề tài
chiến tranh trong văn học Việt Nam sau 1945. Tiểu thuyết được đánh giá là một
tác phẩm đặc sắc với nhiều ý tưởng cách tân, đổi mới tiêu biểu cho tiểu thuyết
Việt Nam đổi mới ( 1986), từng được Hội Nhà văn Việt Nam trao tặng giải Nhất
về tiểu thuyết năm 1991. Tác phẩm đưa bạn đọc đến với chiến tranh với cái nhìn
mới ở chất liệu mà còn ở phương pháp tiếp cận. Chính vì vậy chúng tôi chọn đề
tài “ Đổi mới trong cách tiếp cận đề tài chiến tranh và đổi mới trong nghệ thuật
tiểu thuyết của tiểu thuyết nỗi buồn chiến tranh (Bảo Ninh)”.