Tĩnh lặng và
Tư duy tích cực
Khi nói đến tư duy tích cực, ấn tượng đầu tiên chúng ta thường có là tư
duy tích cực rất ồn ào về cái tôi: Vận mệnh tôi trong tay tôi, muốn là
được, tôi sẽ thành công, tôi sẽ thắng, tôi đáng quý, tôi có đủ tài năng…
Tư duy tích cực nhập môn thường hay có vẻ ồn ào như thế, vì đó là cách
hay nhất và nhanh nhất để làm cho người ta mạnh ngay lên một tí.
Những người chưa hề biết tích cực, lúc nào cũng thấy mình chẳng nghĩa
lý gì, chẳng làm được gì, chẳng nên tích sự gì cả, và luôn luôn đổ thừa
cho hoàn cảnh và người khác. Cách trưởng thành hay nhất cho họ là tập
đứng thẳng lên, lấy lại tự tin và tự trọng cho mình, và quy trách nhiệm
của đời mình vào chính mình.
Nhưng thực ra căn bản chính của tu duy tích cực là tĩnh lặng, chẳng ồn
ào tí nào.
Tĩnh lặng là bình lặng luôn luôn, cho nên tĩnh lặng là
Không sợ:
Vì tâm tôi tĩnh lặng nên tôi không sợ hoàn cảnh khó khăn sẽ làm tôi thất
bại. (Cho nên tôi tự tin là sẽ thắng)
Vì tâm tôi tĩnh lặng nên tôi không sợ những bất trắc đang xảy ra. (Cho
nên tôi sẽ vượt qua bất trắc)
Vì tâm tôi tĩnh lặng nên tôi không sợ người ta cười là tôi điên. (Cho nên
tôi sẽ khởi sự dự án này).
Vì tâm tôi tĩnh lặng nên tôi không sợ đi một mình. (Cho nên tôi sẽ làm
việc này dù là mọi người chung quanh chống đối).
Vì tâm tôi tĩnh lặng nên tôi không sợ bị người chê dốt. (Cho nên tôi
thường xin người chỉ bảo, và vì vậy nên tôi giỏi).
Không sân hận
Vì tâm tôi tĩnh lặng nên dù bạn sỉ vả tôi hôm qua, hôm nay tôi vẫn mỉm
cười chào bạn tử tế.
Vì tâm tôi tĩnh lặng nên dù tôi có đấu thua bạn hôm nay, tôi vẫn xem
bạn là bạn tốt và sẽ cố tập để thắng bạn lần đấu kế tiếp.
Không tham
Vì tâm tôi tĩnh lặng nên tôi không mê tiền đến mức ăn trộm.
Vì tâm tôi tĩnh lặng nên tôi không ham mê danh tiếng đến mức làm việc
ngu xuẩn để gây thanh thế.
Vì tâm tôi tĩnh lặng nên tôi không ham địa vị đến mức phải đâm sau
lưng bạn để có địa vị.
Không trương phình cái tôi.
Vì tâm tôi tĩnh lặng nên tôi không tự ái vặt và gây căng thẳng thường
xuyên với mọi người chung quanh.
Vì tâm tôi tĩnh lặng nên tôi không cho là tôi tốt và người khác là xấu.
Vì tâm tôi tĩnh lặng nên tôi không nhiều phán đoán. (Cho nên tôi hòa
đồng được với mọi người).
Mọi vấn đề của chúng ta đều từ tâm xung động của ta mà ra. Nếu dẹp
được tâm xung động, làm cho tâm tĩnh lặng thì mọi vấn đề biến mất.
Tâm tĩnh lặng thì không sợ, không sân hận, không tham, không trương
phình… mọi vấn đề tiêu cực tự nhiên biến mất, chỉ còn lại một tâm tích
cực với mọi sự và mọi người.
Chính vì thế mà tâm tĩnh lặng là căn bản của tư duy tích cực.
Và muốn có tâm tĩnh lặng thì phải dẹp mất cái tôi—vô ngã.
Vì tôi không có cái tôi, cho nên tôi không tự ái vặt khi ai nó nói chi
không ngọt; không sân hận vì ai đó đụng chạm tôi; không lo lắng cho
ham muốn, tiền bạc, danh tiếng, địa vị của tôi; không buồn rầu vì không
được điều gì đó cho tôi hay mất điều gì đó của tôi; không ngại hỏi han
để hiểu biết thêm; không đóng khung tư duy trong ốc đảo “tôi” nghèo
nàn…
Đó là tại sao mọi vị thầy lớn trên thế giới đều dạy việc xóa bỏ cái tôi là
việc quan trọng nhất cho tâm tĩnh lặng.
Đạt được vô ngã (không tôi) là đạt được tâm tĩnh lặng, là giác ngộ.
(Quán-tự-tại Bồ tát nhận thấy rõ ràng cái tôi ngũ uẩn là Không, nên vượt
mọi khổ nạn. Bát Nhã Tâm Kinh.) (“Nếu người nào đáng đứng đầu,
người ấy phải là người thấp nhất trong mọi người và là tôi tớ của mọi
người.” Mark 9:33-37).
Và tâm tĩnh lặng không phải chỉ là một đức hạnh chẳng liên hệ gì với
đời sống xô bồ như mọi người lầm tưởng. Thiền, tâm tĩnh lặng, là yếu tố
quan trọng nhất trong kiếm đạo và võ thuật, các môn chiến đấu sống
chết trên chiến trường, cho chính người chiến binh và cho tổ quốc của
anh ta.
Huống chi chỉ là chiến đấu hàng ngày trong văn phòng trong thành phố.