Phân hi u đ i h c Đà N ng t i Kon Tumệ ạ ọ ẵ ạ
CH NG 1 T NG QUAN V QU N TR D ÁNƯƠ Ổ Ề Ả Ị Ự
I.D ÁN (Project)Ự
1. Đ nh nghĩa (Modifine)ị
- D án đ u t là t bào c b n c a ho t đ ng đ u t . Đó là m t t p h p cácự ầ ư ế ơ ả ủ ạ ộ ầ ư ộ ậ ợ
bi n pháp có căn c khoa h c và c s pháp lý đ c đ xu t v các m t k thu t,ệ ứ ọ ơ ở ượ ề ấ ề ặ ỹ ậ
công ngh , t ch c s n xu t, tài chính, kinh t và xã h i đ làm c s cho vi c quy tệ ổ ứ ả ấ ế ộ ể ơ ở ệ ế
đ nh b v n đ u t v i hi u qu tài chính đem l i cho doanh nghi p và hi u quị ỏ ố ầ ư ớ ệ ả ạ ệ ệ ả
kinh t - xã h i đem l i cho qu c gia và xã h i l n nh t có th đ c.ế ộ ạ ố ộ ớ ấ ể ượ
- Theo lu t đ u t năm 2005: “ậ ầ ư D án đ u t là t p h p các đ xu t b v nự ầ ư ậ ợ ề ấ ỏ ố
trung và dài h n đ ti n hành các ho t đ ng đ u t trên đ a bàn c th , trong kho ngạ ể ế ạ ộ ầ ư ị ụ ể ả
th i gian xác đ nh”ờ ị
- Theo Ngân hàng th gi i (WB): “ế ớ D án là t ng th các chính sách, ho t đ ngự ổ ể ạ ộ
và chi phí liên quan v i nhau đ c ho ch đ nh nh m đ t đ c nh ng m c tiêu nàoớ ượ ạ ị ằ ạ ượ ữ ụ
đó trong m t th i gian nh t đ nhộ ờ ấ ị ”
- D án đ u t có th đ c xem xét t nhi u góc đ :ự ầ ư ể ượ ừ ề ộ
+ V m t hình th c: ề ặ ứ D án đ u t là m t t p h s tài li u trình bày m t cáchự ầ ư ộ ậ ồ ơ ệ ộ
chi ti t và có h th ng các ho t đ ng và chi phí theo m t k ho ch nh m đ t đ cế ệ ố ạ ộ ộ ế ạ ằ ạ ượ
nh ng k t qu và th c hi n đ c nh ng m c tiêu nh t đ nh trong t ng lai.ữ ế ả ự ệ ượ ữ ụ ấ ị ươ
+ Xét trên góc đ qu n lý:ộ ả D án đ u t là m t công c qu n lý vi c s d ngự ầ ư ộ ụ ả ệ ử ụ
v n, v t t lao đ ng, đ t o ra các k t qu tài chính, kinh t xã h i trong m t th iố ậ ư ộ ể ạ ế ả ế ộ ộ ờ
gian dài.
+ Xét trên góc đ k ho ch hoá:ộ ế ạ d án đ u t là m t công c th hi n k ho chự ầ ư ộ ụ ể ệ ế ạ
chi ti t c a m t công cu c đ u t s n xu t kinh doanh, phát tri n kinh t xã h i, làmế ủ ộ ộ ầ ư ả ấ ể ế ộ
ti n đ cho các quy t đ nh đ u t và tài tr . Xét góc đ này d án đ u t là m t ho tề ề ế ị ầ ư ợ ộ ự ầ ư ộ ạ
đ ng kinh t riêng bi t nh nh t trong công tác k ho ch hoá n n kinh t nói chungộ ế ệ ỏ ấ ế ạ ề ế
(m t đ n v s n xu t kinh doanh cùng m t th i kỳ có th th c hi n nhi u d án).ộ ơ ị ả ấ ộ ờ ể ự ệ ề ự
+ Xét v m t n i dung:ề ặ ộ D án đ u t là t ng th các ho t đ ng và chi phí c nự ầ ư ổ ể ạ ộ ầ
thi t, đ c b trí theo m t k ho ch ch t ch v i l ch th i gian và đ a đi m xác đ nhế ượ ố ộ ế ạ ặ ẽ ớ ị ờ ị ể ị
đ t o m i, m r ng ho c c i t o nh ng c s v t ch t nh t đ nh nh m th c hi nể ạ ớ ở ộ ặ ả ạ ữ ơ ở ậ ấ ấ ị ằ ự ệ
nh ng m c tiêu nh t đ nh trong t ng lai.ữ ụ ấ ị ươ
- 1 -
Phân hi u đ i h c Đà N ng t i Kon Tumệ ạ ọ ẵ ạ
2. Các đ c tính c b n c a d ánặ ơ ả ủ ự
- D án có m c đích, k t qu rõ ràngự ụ ế ả
T t c các d án thành công đ u ph i có k t qu đ c xác đ nh rõ ràng nhấ ả ự ề ả ế ả ượ ị ư
m t toà nhà chung c , m t h th ng m ng c quan, m t h th ng m ng cáp truy nộ ư ộ ệ ố ạ ơ ộ ệ ố ạ ề
hình…M i d án bao g m t p h p các nhi m v c n th c hi n, m i nhi m v cỗ ự ồ ậ ợ ệ ụ ầ ự ệ ỗ ệ ụ ụ
th này khi th c hi n s thu đ c k t qu đ c l p và t p h p các k t qu đó t oể ự ệ ẽ ượ ế ả ộ ậ ậ ợ ế ả ạ
thành k t qu chung c a d án. Các k t qu này có th theo dõi, đánh giá b ng hế ả ủ ự ế ả ể ằ ệ
th ng các tiêu chí rõ ràng. Nói cách khác, d án bao g m nhi u h p ph n khác nhauố ự ồ ề ợ ầ
đ c qu n lý, th c hi n trên c s đ m b o th ng nh t các ch tiêu v th i gian,ượ ả ự ệ ơ ở ả ả ố ấ ỉ ề ờ
ngu n l c (chi phí) và ch t l ng. ồ ự ấ ượ Đ đ m b o cho m i công cu c đ u t đ c ti nể ả ả ọ ộ ầ ư ượ ế
hành thu n l i, đ t đ c m c tiêu mong mu n, đem l i hi u qu kinh t xã h i caoậ ợ ạ ượ ụ ố ạ ệ ả ế ộ
thì tr c khi b v n ph i làm t t công tác chu n b . Có nghĩa là ph i xem xét, tínhướ ỏ ố ả ố ẩ ị ả
toán toàn di n các khía c nh th tr ng, kinh t k thu t tài chính, đi u ki n t nhiên,ệ ạ ị ườ ế ỹ ậ ề ệ ự
môi tr ng xã h i, pháp lý… có liên quan đ n quá trình th c hi n đ u t đ n s phátườ ộ ế ự ệ ầ ư ế ự
huy tác d ng và hi u qu đ t đ c c a công cu c đ u t : Ph i d đoán đ c cácụ ệ ả ạ ượ ủ ộ ầ ư ả ự ượ
y u t b t đ nh (s x y ra trong quá trình k t khi th c hi n đ u t cho đ n khi k tế ố ấ ị ẽ ả ể ừ ự ệ ầ ư ế ế
th c ho t đ ng c a d án) có nh h ng đ n s thành b i c a công cu c đ u t .ứ ạ ộ ủ ự ả ưở ế ự ạ ủ ộ ầ ư
M i s xem xét, tình toán và chu n b này đ c th hi n trong vi c so n th o các dọ ự ẩ ị ượ ể ệ ệ ạ ả ự
án đ u t (l p d án đ u t ), có nghĩa là đ u t ph i đ c th c hi n theo m t d ánầ ư ậ ự ầ ư ầ ư ả ượ ự ệ ộ ự
đã đ c so n th o v i ch t l ng t t.ượ ạ ả ớ ấ ượ ố
- Th i gian t n t i c a d án có tính h u h nờ ồ ạ ủ ự ữ ạ : D án là m t s sáng t oự ộ ự ạ
Gi ng nh các th c th s ng, d án cũng tr i qua các giai đo n: Hình thành,ố ư ự ể ố ự ả ạ
phát tri n và k t thúc hoàn thành. Nó không kéo dài mãi mãi, khi d án k t thúc hoànể ế ự ế
thành, k t qu d án đ c chuy n giao, đ a vào khai thác s d ng, t ch c d ánế ả ự ượ ể ư ử ụ ổ ứ ự
gi i tán.ả
- S n ph m, k t qu c a d án mang tính đ c đáo, m i lả ẩ ế ả ủ ự ộ ớ ạ
Khác v i các quá trình s n xu t liên t c, có tính dây chuy n, l p đi l p l i, k tớ ả ấ ụ ề ặ ặ ạ ế
qu c a d án không ph i là s n ph m s n xu t hàng lo t, mà có tính m i, th hi nả ủ ự ả ả ẩ ả ấ ạ ớ ể ệ
s c sáng t o c a con ng i. Do đó, s n ph m và d ch v thu đ c t d án là duyứ ạ ủ ườ ả ẩ ị ụ ượ ừ ự
nh t, h u nh khác bi t so v i các s n ph m cùng lo i. Tuy nhiên, trong nhi u d án,ấ ầ ư ệ ớ ả ẩ ạ ề ự
tính duy nh t th ng khó nh n ra. Vì v y, m i d án c n ph i t o ra nh ng giá trấ ườ ậ ậ ỗ ự ầ ả ạ ữ ị
- 2 -
Phân hi u đ i h c Đà N ng t i Kon Tumệ ạ ọ ẵ ạ
m i ch ng h n thi t k khác nhau, môi tr ng tri n khai khác nhau, đ i t ng sớ ẳ ạ ế ế ườ ể ố ượ ử
d ng khác nhau…T đó cho th y n u 2 d án hoàn toàn gi ng nhau và không t oụ ừ ấ ế ự ố ạ
đ c giá tr nào m i, nó th hi n có s đ u t trùng l p, gây lãng phí, đây là tìnhượ ị ớ ể ệ ự ầ ư ặ
tr ng ph bi n c a các d án nói chungạ ổ ế ủ ự
- D án liên quan đ n nhi u bênự ế ề
D án nào cũng có s tham gia c a nhi u bên h u quan nh nhà tài tr (ch đ uự ự ủ ề ữ ư ợ ủ ầ
t ), khách hàng (đ n v th h ng), các nhà t v n, nhà th u (đ n v thi công, xâyư ơ ị ụ ưở ư ấ ầ ơ ị
d ng) và trong nhi u tr ng h p có c c quan qu n lý nhà n c đ i v i các d ánự ề ườ ợ ả ơ ả ướ ố ớ ự
s d ng ngu n v n có ngu n g c t ngân sách nhà n c. Tuỳ theo tính ch t c a dử ụ ồ ố ồ ố ừ ướ ấ ủ ự
án và yêu c u c a nhà tài tr mà s tham gia c a các thành ph n trên có s khác nhau.ầ ủ ợ ự ủ ầ ự
Đ th c hi n thành công m c tiêu c a d án, các nhà qu n lý d án c n duy trìể ự ệ ụ ủ ự ả ự ầ
th ng xuyên m i quan h v i các b ph n qu n lý khác.ườ ố ệ ớ ộ ậ ả
- D án th ng di n ra trong m t môi tr ng ho t đ ng ph c t pự ườ ễ ộ ườ ạ ộ ứ ạ
+ V i nhi u m c đích, đòi h i s khác bi t và đôi khi trái ng c nhauớ ề ụ ỏ ự ệ ượ
+ Có m i liên h đa d ng và ph c t pố ệ ạ ứ ạ
+ Ch a đ ng nhi u tính b t n, g p nhi u r i roứ ự ề ấ ổ ặ ề ủ
+ Luôn t n t i mâu thu n và s căng th ngồ ạ ẫ ự ẳ
3. Phân bi t ch ng trình – d án – nhi m vệ ươ ự ệ ụ
- Ch ng trình là m t k ho ch dài h n bao g m nhi u d ánươ ộ ế ạ ạ ồ ề ự
Ví d ch ng trình phát tri n nông nghi p c a qu c gia bao g m các d án nhụ ươ ể ệ ủ ố ồ ự ư
nghiên c u gi ng cây tr ng v t nuôi, th y l i, chăn nuôi gia súc gia c m, ch bi nứ ố ồ ậ ủ ợ ầ ế ế
các s n ph m t nguyên li u nông nghi p ả ẩ ừ ệ ệ
- D án là m t quá trình bao g m công tác, nhi m v có liên quan v i nhauự ộ ồ ệ ụ ớ
đ c th c hi n nh m đ t đ c m c tiêu đã đ ra trong đi u ki n ràng bu c v ngânượ ự ệ ằ ạ ượ ụ ề ề ệ ộ ề
sách, th i gian và ngu n l cờ ồ ự
- Nhi m v là nh ng n l c trong ng n h n (ngày, tu n, tháng…) đ c th cệ ụ ữ ỗ ự ắ ạ ầ ượ ự
hi n b i m t cá nhân hay m t nhóm ng i, m t t ch c nào đó. Các nhi m v nàyệ ở ộ ộ ườ ộ ổ ứ ệ ụ
có liên quan v i nhau đ th c hi n m t d ánớ ể ự ệ ộ ự
So sánh d án v i công vi c th ng nh tự ớ ệ ườ ậ
D ÁNỰCÔNG VI C TH NG NGÀYỆ ƯỜ
Đi u ngo i l c a các ch c năng thôngề ạ ệ ủ ứ
th ngườ Đ c đ nh rõ trong ho t đ ng c a phòngượ ị ạ ộ ủ
ban
- 3 -
Phân hi u đ i h c Đà N ng t i Kon Tumệ ạ ọ ẵ ạ
Các ho t đ ng liên quan ch t ch v iạ ộ ặ ẽ ớ
nhau
Các ho t đ ng không ho c ít liên quanạ ộ ặ
M c tiêu và th i h n cu i cùng c thụ ờ ạ ố ụ ể M c tiêu và th i h n cu i cùng không cụ ờ ạ ố ụ
thể
K t qu mong mu n đ c đ nh rõế ả ố ượ ị K t qu mong mu n không đ c đ nh rõế ả ố ượ ị
... ...
S khác nhau gi a qu n lý s n xu t và qu n lý d ánự ữ ả ả ấ ả ự
Qu n lý s n xu t ả ả ấ Qu n lý d án ả ự
Nhi m v có tính l p l i liên t cệ ụ ặ ạ ụ Nhi m v không có tính l p l i liên t cệ ụ ặ ạ ụ
mà có tính ch t m i m .ấ ớ ẻ
T l s d ng ngu n l c th pỷ ệ ử ụ ồ ự ấ T l s d ng ngu n l c caoỷ ệ ử ụ ồ ự
S n xu t hàng lo tả ấ ạ S n xu t đ n chi cả ấ ơ ế
Th i gian t n t i c a các công ty là lâu dàiờ ồ ạ ủ Th i gian t n t i c a d án có gi i h nờ ồ ạ ủ ự ớ ạ
Các s li u th ng kê s n có và h u ích đ iố ệ ố ẵ ữ ố
v i vi c ra quy t đ nhớ ệ ế ị Các s li u th ng kê đ c s d ng h nố ệ ố ượ ử ụ ạ
ch trong qu n lý d án.ế ả ự
Không quá t n kém khi chu c l i l i l mố ộ ạ ỗ ầ Ph i tr giá đ t cho các quy t đ nh sai l mả ả ắ ế ị ầ
T ch c theo t nhóm là hình th c phổ ứ ổ ứ ổ
bi nếNhân s m i cho m i d ánự ớ ỗ ự
Trách nhi m rõ ràng và đ c đi u ch nhệ ượ ề ỉ
qua th i gianờPhân chia trách nhi m thay đ i tuỳ thu cệ ổ ộ
vào tính ch t c a t ng d ánấ ủ ừ ự
Môi tr ng làm vi c t ng đ i n đ nhườ ệ ươ ố ổ ị Môi tr ng làm vi c th ng xuyên thayườ ệ ườ
đ iổ
4. Các s đ phân lo i d ánơ ồ ạ ự
4.1S đ nh n d ng các lo i d ánơ ồ ậ ạ ạ ự
- D án xã h i: Là các d án c i t h th ng ch đ nh b o hi m xã h i, b oự ộ ự ả ổ ệ ố ế ộ ư ả ể ộ ả
hi m y t , an ninh, tr t t cho t t c các t ng l p dân c , xóa đói gi m nghèo, kh cể ế ậ ự ấ ả ầ ớ ư ả ắ
ph c h u qu thiên tai… ụ ậ ả
- D án kinh t : Là các d án v c ph n hóa doanh nghi p, t ch c h th ngự ế ự ề ổ ầ ệ ổ ứ ệ ố
đ u th u bán đ u giá các lo i tài s n, xây d ng h th ng thu m i, phát tri n ngànhấ ầ ấ ạ ả ự ệ ố ế ớ ể
ngh m i… ề ớ
- D án t ch c: Là các d án v c i t qu n lý, c i cách hành chính, t ch cự ổ ứ ự ề ả ổ ả ả ổ ứ
các h i ngh qu c t , đ i m i ho c thành l p các t ch c xã h i, các h i nghộ ị ố ế ổ ớ ặ ậ ổ ứ ộ ộ ề
nghi p…ệ
- 4 -
Phân hi u đ i h c Đà N ng t i Kon Tumệ ạ ọ ẵ ạ
- D án nghiên c u và phát tri n: Là các d án nghiên c u và s n xu t s nự ứ ể ự ứ ả ấ ả
ph m m i, các k t c u xây d ng m i, xây d ng các ch ng trình ph n m m t đ ngẩ ớ ế ấ ự ớ ự ươ ầ ề ự ộ
hóa, ph n m m ng d ng…ầ ề ứ ụ
- D án đ u t xây d ng: Là các công trình dân d ng, công trình công nghi p,ự ầ ư ự ụ ệ
công trình công c ng và c s h t ng…ộ ơ ở ạ ầ
4.2 Phân lo i c b n các d án trong đi u ki n chuy n d ch c c u kinh tạ ơ ả ự ề ệ ể ị ơ ấ ế
4.3S đ phân lo i siêu d ánơ ồ ạ ự
4.4Đa d ánự
- 5 -
Các ch ng trình t ch c t ng thươ ổ ứ ổ ể
Thi t k h th ng ế ế ệ ố
qu n lý các d án ả ự
trong n i b doanh ộ ộ
nghi p ệ
C i t t ch c ả ổ ổ ứ
qu n lý và chi n ả ế
l c phát tri n ượ ể
Thành l p các t ch c ậ ổ ứ
DN m i, các chi n l c ớ ế ượ
phát tri n kinh doanhể
Các t ch c doanh nghi p hi n h u ổ ứ ệ ệ ữ
trong d ch chuy n c c u kinh tị ể ơ ấ ế
Các lo i hình c b n ạ ơ ả
Các
d ánự
Công ngh ệ
thông tin
T ổ
ch c ứ
Kinh
t ế
Xã
h i ộ
Các ch ng trình t h p, ươ ổ ợ
ph c h p và chuyên ngànhứ ợ
Đ a ph ngị ươLiên ngànhMi n vùngềQu c gia ốQu c tố ế
H n h pỗ ợK thu tỹ ậT ch c ổ ứKinh t ếXã h i ộ
T p h p các d án trong đi u ậ ợ ự ề
ki n đ i m i n n kinh tệ ổ ớ ề ế
Siêu d ánựĐa d ánựDA thông
th ngườ