Trồng Cà Phê + Mắc Ca + Nuôi Cá Tầm
Ông Vũ Xuân Trường - Chủ tịch Hội Nông dân huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm
Đồng dẫn chúng tôi đi tham quan trang trại Năm Ngọ, tức Trần Văn Ngọ
rộng 32 ha, tọa lạc tại thôn Liên Hồ, xã Liên Hà, huyện Lâm Hà.
Quả mắc ca (Ảnh minh hoạ)
Ao nuôi cá tâm (Ảnh minh hoạ)
Từ trên đỉnh đồi nhìn xuống trang trại tựa như một bức tranh thiên nhiên đẹp
hoàn mỹ. Vừa qua khỏi cổng trang trại là khu nuôi heo rừng, lúc cao điểm
lên tới vài trăm con. Dọc hai bên đường là những cây bơ ghép giống của
Mỹ, cây mắc ca 2 năm tuổi, xanh mơn mởn, đan xen dưới tán cà phê nặng
trĩu quả, đỏ rực đang chờ người thu hái. Dưới chân đồi là hồ nước trong
xanh, xa xa bồng bềnh những lồng bè đang nuôi cá tầm thương phẩm, cung
cấp cho thị trường Đà Lạt và TPHCM.
Ông Trường cho biết: “Trang trại của anh Trần Văn Ngọ là một trong những
trang trại lớn nhất nhì huyện Lâm Hà, phát triển theo hướng bền vững và
làm ăn rất hiệu quả. Anh không chỉ giỏi canh tác cây cà phê mà còn đi tiên
phong trồng cây mắc ca xen dưới tán cà phê, mới đây anh còn đầu tư lồng bè
để nuôi cá tầm thương phẩm cung cấp cho thị trường”.
Khởi nghiệp từ cây Cà Phê Catimor
Trao đổi với chúng tôi, anh Ngọ tâm sự: Hồi đó ở đây còn hoang vu lắm, đất
rất rẻ, tôi gom được một số vốn và vay thêm của bạn bè mua được 12 ha đất
cỏ tranh, hai vợ chồng lăn lưng tối ngày để cày cuốc. Sau đó tôi lặn lội tìm
kiếm thông tin, đi tham quan một số xã đã trồng cà phê trong vùng, thấy
người dân hầu hết trồng cà phê sẻ (Robusta). Qua nghiên cứu cho thấy cây
cà phê Catimor hiệu quả kinh tế cao hơn, thời gian trồng cho quả nhanh hơn,
thế là tôi quyết định mua giống cà phê Catimor về trồng.
Hồi mới trồng cà phê Catimor, ai nhìn thấy cũng chê bai, lắc đầu, nhiều
người nói trồng cà phê sẻ chẳng ăn ai, huống hồ trồng cây bé tí ti. Ai nói
ngược, nói xuôi mặc ai, anh Ngọ vẫn quyết tâm theo tới cùng. Đất không
phụ công người, trang trại cà phê Catimor phát triển tốt, giá bán cao hơn so
với cà phê sẻ.
Anh Ngọ cho hay, nếu so với trồng cà phê sẻ (Robusta) thì trồng cà phê
Catimor nhàn hơn nhiều, giá cả chênh lệch từ 6.000 – 10.000đ/kg. Trồng 3
năm cây cà phê cho thu hoạch, trong khi cà phê sẻ phải mất 5 năm. Thời
gian thu hoạch cà phê Catimor rất sớm vào tháng 9 dương lịch, cà phê sẻ thu
vào tháng 12. Chính vì vậy trồng cà phê Catimor giảm thời gian chăm sóc.
Nếu tính số cây trên cùng một đơn vị diện tích thì trồng cà phê Catimor sẽ
tăng gấp 4 lần, đặc biệt khi thu hoạch cà phê Catimor không cần phải phơi,
bán tươi 100%, thu hoạch tới đâu mối tới tận vườn để cân và giao tiền liền.
Nhờ mấy năm cà phê được mùa, có giá, gia đình anh Ngọ có “bát ăn bát
để”, anh lại đầu tư mua thêm đất, tiếp tục trồng mới, dần dà trang trại của
anh lên tới 32 ha trong đó có 30 ha vừa cà phê sẻ vừa cà phê Catimor; 2 ha
vừa làm nhà ở và làm khu nuôi heo rừng.
Trồng xem cây Mắc Ca trong vườn Cà Phê
Năm 2009 tình cờ trong một lần ghé thăm Viện Khoa học nông lâm nghiệp
Tây Nguyên, anh thấy ở đây đã trồng thử nghiệm thành công 3 ha mắc ca
trồng xen cây cà phê, đặc biệt hiệu quả kinh tế rất cao vì được dùng chiết
xuất làm giàu thực phẩm, anh liền học hỏi kinh nghiệm và mua giống mắc
ca về trồng.
Anh Ngọ cho biết, ở Lâm Đồng thường có hai mùa, mùa mưa và mùa khô
nên thời vụ trồng cây thường vào đầu mùa mưa thời gian từ tháng 6 – 8 hàng
năm. Mật độ trồng xen trong vườn cà phê là 10 m x 10 m = 100 cây/ha. Do
bộ rễ của cây mắc ca khó phát triển sâu nên việc đào hố kích thước lớn rất
quan trọng. Quy cách đào hố trồng thường là: 0,6 x 0,6 x 0,8m; mỗi hố trộn
15 kg phân chuồng hoai mục, 1kg vôi bột trộn đều với lớp đất mặt ủ trước
khi trồng 1 – 2 tháng.
Cách trồng: giống mắc ca ghép, cây to khỏe đạt 50 cm trở nên, phần ngọn
ghép đã phải phát lộc được 2 lần và đạt chiều dài 30 cm, vết ghép đã hoàn
toàn liền sẹo, dùng dao sắc rạch bịch, hạ cây xuống giữa hố, lấy tay nèn chặt
cây con và tưới nước luôn để giữ ẩm; mùa mưa không cần tưới, mùa khô
tưới từ 2 – 3 lần/ tuần.
Sau khi trồng được 20 ngày tiến hành tưới phân urê và phân NPK, lượng
phân không đáng kể. 30 ngày sau phát lá non cần tưới thúc một lần cho đến
ngày thứ 70 – 80. Mỗi lần tưới 10g urê, 15g NPK pha với 10 lít nước tưới.
Mùa khô cần phủ rơm rạ hoặc cỏ, cây họ đậu lên gốc cây một lớp dày 10 –
15cm. Không để lớp phủ này gần thân cây để tránh thối mục. Sau khi trồng
được 30 ngày cần kiểm tra vườn cây, loại bỏ những cây chết, cây xấu, dăm
lại cây mới.
Trong 2 năm đầu chủ yếu dùng phân hỗn hợp NPK tỷ lệ 15 – 4 – 11, sử
dụng khoảng 50g cho 1 cây/lần và 70g cho cây/lần trong năm thứ 3 và thứ 4,
kết hợp bón thêm phân hữu cơ và phân bón lá tùy theo thời gian sinh trưởng
của cây và tăng dần theo từng năm. Tính tới nay anh đã trồng xen được 15
ha cây mắc ca (năm thứ 2) dưới tán cà phê Catimor.
Khát vọng làm giàu từ Cá Tầm
Đầu năm 2010 anh Ngọ phối hợp với Công ty Cá Tầm Việt, nuôi cá tầm
thương phẩm, bước đầu đem lại kết quả rất khả quan, cá phát triển tốt. Anh
cho biết thịt cá tầm giàu đạm, hàm lượng dinh dưỡng cao, bổ dưỡng; đặc
biệt trứng cá tầm giá trị kinh tế rất cao, hiện nay giá trứng cá tầm nhập khẩu
tới hàng ngàn đô la Mỹ mỗi kg.
Từ trên đỉnh đồi nhìn xuống
trang trại tựa như một bức tranh
thiên nhiên đẹp hoàn mỹ. Vừa
Để tìm hiều về vấn đề này, chúng tôi tìm qua khỏi cổng trang trại là khu
gặp kỹ sư nuôi trồng thủy sản Nguyễn nuôi heo rừng, lúc cao điểm lên
Đình Quyền, ông cho biết: Nhiệt độ nước tới vài trăm con. Dọc hai bên
là yếu tố quan trọng có ảnh hưởng trực tiếp đường là những cây bơ ghép
đến sự sinh trưởng và sinh sản của cá tầm. giống của Mỹ, cây mắc ca 2
Nhiệt độ tối ưu cho sự sinh trưởng của cá năm tuổi, xanh mơn mởn, đan
từ 15 – 250 C và thích hợp cho thời gian ấp xen dưới tán cà phê nặng trĩu
nở trứng ra cá bột 10 – 18oC; Độ pH tốt quả, đỏ rực đang chờ người thu
nhất cho công tác nuôi cá tầm từ 6,5 – 8,5. hái
Nói chung tỉnh Lâm Đồng có nhiều triển
vọng nuôi cá tầm, tuy nhiên hầu hết các đơn vị vẫn phải nhập giống và thức
ăn từ nước ngoài, chưa chủ động được con giống, mặt khác các đơn vị còn
thiếu cán bộ kỹ thuật thủy sản, chưa có kinh nghiệm nhiều trong việc nuôi cá
nước lạnh.
Qua việc mở trang trại, chỉ tính riêng trồng cà phê, một năm gia đình anh
Trần Văn Ngọ thu nhập trên dưới 5 tỷ đồng. Anh đã xây được nhà lầu, tậu
xe Camry và nuôi 2 con gái đang học Cao đẳng và Đại học ở TPHCM. Chưa
kể 15 ha trồng xen cây mắc ca, 5.000 cây bơ ghép giống của Mỹ và nuôi cá
tầm (chưa có thu nhập).
