ỒNG CAU CẢNH (CAU ĐẺ)
Chrysalidocarpus lulesccus Wendl
Họ: Arecaceae
1/ Nhân giống
Cây cau cảnh từ gốc có nhiều nhánh mọc thành bụi,
khóm. Các nhánh tuy mọc ở gốc của thân nhưng
không thể tách ra nhân giống như đối với cây 2 lá
mầm được vì khã năng ra rễ kém, khi tách dễ bị chết
do lớp gốc bị hỏng. Cau cảnh chỉ nhân giống được từ
hạt của quả để tạo ra cây con. Tthường ở miền Nam
nước ta có điều kiện thích hợp để cho cây đậu quả
nên phần lớn hạt giống được sản xuất ở miền Nam.
Để nhân giống cần chọn các quả đã già, khi quả
chính và chuyển sang khô. Lấy hạt khô từ các quả
này ngâm nước 10 -12 giờ và đem ủ nơi ẩm, để hạt
nảy mầm nhanh.
Đất gieo hạt làm nhỏ, tơi xốp lên luống hoặc có thể
gieo trực tiếp vào bầu Nilon kích thước 10 x 20cm
(đường kính = 10cm, chiều cao 20 cm). Làm giàn che
tạo điều kiện giữ ẩm cũng như che nắng cho cây.
Dùng đất lấp hạt ở độ sâu chừng 1 – 1,5 cm, trên mặt
phủ một lớp rơm rác, xơ dừa… để giữ ẩm và khi tưới
không làm trôi đất, đóng váng.
Tưới giữ ẩm thường xuyên sau khi gieo ngày 1- 2 lần
tùy vào thời tiết nắng hay mưa, tưới vào sáng sớm và
chiều mát cho đến khi hạt nảy mầm.
Khi cây có 2 - 3 lá thật có thể tiến hành tháo bỏ dần
giàn che, xới xáo và thúc phân bằng nước phân
chuồng pha loãng hoặc có thể dùng bánh dầu đậu
phụng ngâm ủ.
Sau khi gieo khoảng 1 năm có thể tiến hành trồng
ngoài ruộng sản xuất hoặc cho vào chậu.
2/ Trồng
Đất trồng cau cảnh nên chọn đất thịt
trung bình hay hơi nặng, giàu dinh
dưỡng, mùn và khả năng giữ nước và
thoát nước tốt. Không nên chọn đất
nhẹ, nhiều rác, xác thực vật mục để tránh giun đất và
bệnh gây hại cây.
Cau cảnh là loại cây dễ sống nên có thể trồng quanh
năm. Xong thích hợp nhất là trồng vào giai đoạn cây
bắt đầu sinh trưởng mạnh hoặc giai đoạn cây sinh
trưởng chậm.
Khi trồng trên đất hay trong chậu truớc tiên nên bón
lót cho cây trước khi trồng các loại phân bón lót có
thể dùng là phân chuồng, tro trấu, NPK. Đối với cây
cau khi lấp đất nên lấp cạn ở gốc để tránh “nghẹn”
sinh trưởng. Trồng xong cần tưới nước giữ ẩm và làm
chặt gốc
Sau khi trồng cần tưới nước mỗi ngày/lần cho đất đủ
ẩm sao cho đất không quá ẩm và bị sũng nước trong
thời gian 10 – 15 ngày để cây bén rễ hồi xanh
3/ Chăm sóc
Cau cảnh yêu cầu ánh sáng đầy đủ, nên trồng và đặt
cây có ánh sáng. Không đặt nơi thiếu ánh sáng, như
trong nhà thì cây se có bản lá mỏng, cây sinh trưởng
yếu. Nếu để trong thời gian dài thì cây chóng rụng lá
và dẫn đến chết; vì vậy, câu dùng làm cảnh nếu đặt
trong nhà hay ở sân thiếu ánh sáng thì vài ba ngày
nên đưa cây ra ngoài ánh sáng. Cau yêu cầu nước khá
cao để phát triển nên cần tưới nước đều không để cây
thiếu nước.
Định kỳ 2 tháng tưới cho cây bằng nước phân chuồng
1/20- 1/15 hoặc pha loãng nước bánh dầu đậu phụng
đã ngâm ủ thúc cho cây để giữ bộ lá xanh tốt.
4/ Sâu bệnh
- Sâu hại:
Cây cau có nhiều côn trùng gây hại như: Bọ dừa,
Đuông Dừa, Châu chấu… chúng ăn lá cây. Kkhi mật
độ lớn chúng có thể ăn trụi lá chỉ còn cuống, làm ảnh
hướng đến quang hợp của cây, giảm giá trị thẩm mỹ.
Có thể dùng Trigard 75 BHN, Danitol 10 EC, Basa
50 EC, Supraside… liều lượng theo hướng dẫn ở bao
bì để phòng trị.
- Bệnh hại:
Trong quá trình trồng và chăm sóc nên chú ý phòng
trị các bệnh do nấm trên cau, thường xuất hiện trên
lá, làm cho lá khô vàng. Dùng các loại thuốc phòng
trừ nấm phun như Zinep 80 WP, Alvil 5 SC… theo
đúng liều lượng hướng dẫn.
Lê Đình Chức