Vấn đề tiền lương

Vấn đề tiền lương<br /> <br /> Khái niệm và bản chất của tiền lương.<br /> <br /> Trong xã hội hiện nay, tiền lương là một phạm trù khá trừu tượng, nó không phải hàng<br /> hoá, cũng không phải là giá trị của hàng hoá mà nó chỉ là một hình thức cải trang của<br /> giá trị hang hoá, hay còn gọi nó là giá cả của hàng hoá. Trong thị trường sức lao động,<br /> sức lao động là hàng hoá, tiền lương là giá cả của hàng hoá.<br /> <br /> Tiền lương, trước hết là số tiền mà người sử dụng lao động (người mua sức lao động)<br /> trả cho người lao động (người bán sức lao động). Đây là quan hệ kinh tế của tiền lương.<br /> Mặt khác, nó còn thể hiện mối quan hệ xã hội. Tiền lương luôn là một vấn đề nhạy cảm,<br /> có thể nó sẽ quyết định các mối quan hệ xã hội sẽ diễn ra như thế nào? Ở đâu?... Do vậy<br /> tiền lương không những thể hiện ở quan hệ kinh tế mà nó còn thể hiện ở quan hệ xã hội.<br /> <br /> Rõ ràng, tiền lương có mối quan hệ hai chiều. Người lao động(bán sức lao động) luôn<br /> muốn hưởng lương cao để có thể chi trả cho những điều kiện đảm bảo cuộc sống của<br /> mình. Ngược lại, bên phía những người thuê lao động(mua sức lao động) thì lại luôn<br /> muốn trả thấp hơp giá trị sức lao động mà người lao động bỏ ra vì nó liên quan đến chi<br /> phí sản xuất và bao giờ thì người chủ luôn muốn tối đa hoá lợi nhuận.<br /> <br /> Trong điều kiện của một nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần như nước ta hiện nay,<br /> phạm trù tiền lương được thể hiện cụ thể trong từng thành phần và khu vực kinh tế.<br /> <br /> Trong thành phần kinh tế nhà nước và khu vực hành chính sự nghiệp, tiền lương là số<br /> tiền mà các doanh nghiệp quốc doanh, các cơ quan, tổ chức của nhà nước trả cho người<br /> lao động theo cơ chế và chính sách của Nhà nước và được thể hiện trong hệ thống thang,<br /> bảng lương do Nhà nước quy định.<br /> <br /> Trong các thành phần về khu vực ngoài quốc doanh, tiền lương chịu sự tác động, chi<br /> phối rất lớn của thị trường và thị trường sức lao động. Tiền lương trong khu vực này<br /> dù vẫn nằm trong khuôn khổ luật pháp luật và theo chính sách của Chính phủ, nhưng là<br /> những giao dịch trực tiếp giữa chủ và thợ, những “mặc cả” cụ thể giữa một bên làm thuê<br /> và một bên đi thuê. Những hợp đồng lao động này có tác động trực tiếp đến phương<br /> thức trả công.<br /> Đứng trên phạm vi toàn xã hội, tiền lương được xem xét và đặt trong quan hệ phân phối<br /> thu nhập, quan hệ sản xuất và tiêu dùng, quan hệ về trao đổi… và do vậy chính sách về<br /> tiền lương, thu nhập luôn luôn là các chính sách trọng tâm của mọi quốc gia.<br /> <br /> Những nguyên tắc cơ bản của tổ chức tiền lương.<br /> <br /> Yêu cầu của tổ chức tiền lương.<br /> <br /> - Đảm bảo tái sản xuất lao động và không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần<br /> cho người lao động.<br /> <br /> Khi xây dựng một chính sách tiền lương bao giờ cũng phải chú trọng vấn đề này. Vì nó<br /> thực hiện đúng chức năng và vai trò của tiền lương trong đời sống xã hội.<br /> <br /> - Làm cho năng suất lao động không ngừng nâng cao.<br /> <br /> Tiền lương luôn là công cụ để doanh nghiệp tối đa hoá lợi ích của mình, tăng năng suất<br /> lao động cũng là một trong những giá trị hàng đầu để tối đa hoá lợi nhuận. Do vậy, tổ<br /> chức tiền lương phải đạt yêu cầu làm tăng năng suất lao động. Mặt khác, đây cũng là<br /> yêu cầu đặt ra đối với việc phát triển, nâng cao trình độ và kỹ năng của người lao động.<br /> <br /> Đảm bảo tính đơn giản, rõ ràng, dễ hiểu.<br /> <br /> Đối với người lao động, tiền lương luôn là vấn đề quan tâm đầu tiên khi làm việc. Một<br /> chế độ tiền lương đơn giản, rõ ràng, dễ hiểu có tác dụng kích thích, tạo động lực cho họ<br /> làm việc, cống hiến hết mình cho tổ chức. Bên cạnh đó thì việc xây dựng một quy chế<br /> tiền lương đơn giản, rõ ràng, dễ hiểu có thể giúp cho người cán bộ tiền lương hoạt động<br /> hiệu quả hơn.<br /> <br /> Nguyên tắc cơ bản của tổ chức tiền lương.<br /> <br /> Xây dựng một quy chế tiền lương phải đảm bảo những nguyên tắc nhất định. Các<br /> nguyên tắc này là cơ sở quan trọng nhất để xây dựng được một cơ chế trả lương, quản lý<br /> tiền lương và chính sách thu nhập thích hợp trong một thể chế kinh tế nhất định. Ở nước<br /> ta, khi xây dựng các chế độ tiền lương phải theo nguyên tắc sau đây:<br /> <br /> Nguyên tắc 1: Trả lương ngang nhau cho những lao động như nhau<br /> <br /> Nguyên tắc này thể hiện tính công bằng của quy chế trả lương. Mọi người lao động<br /> được hưởng lương trên cơ sở mức đóng góp sức lao động. Đây là một nguyên tắc rất<br /> quan trọng vì nó đảm bảo được sự bình đẳng trong trả lương. Điều này sẽ có sức khuyến<br /> khích lớn đối với người lao động.<br /> <br /> Nguyên tắc 2: Đảm bảo năng suất lao động tăng nhanh hơn tiền lương bình quân.<br /> Năng suất lao động không ngừng tăng lên, đó là một quy luật. Tiền lương cũng phụ<br /> thuộc nhiều yếu tố mà cũng tăng lên không ngừng.<br /> <br /> Một tổ chức muốn tồn tại và phát triển được thì phải đảm bảo được năng suất lao động<br /> tăng nhanh hơn tiền lương bình quân.Vì xét trong các doanh nghiệp, ta thấy tăng tiền<br /> lương dẫn tới tăng chi phí sản xuất, kinh doanh, còn tăng năng suất lao động lại làm<br /> giảm chi phí cho từng đơn vị sản phẩm.<br /> <br /> Nguyên tắc 3: Đảm bảo mối quan hệ hợp lý về tiền lương giữa những người lao động<br /> làm các nghề khác nhau trong nền kinh tế quốc dân.<br /> <br /> Đây cũng là nguyên tắc đảm bảo tính công bằng của quy chế trả lương. Nó đảm bảo tính<br /> công bằng giữa những người lao động làm trong các ngành nghề khác nhau. Nó được<br /> dựa trên cơ sở các yếu tố.<br /> <br /> Trình độ lành nghề bình quân của người lao động ở mỗi ngành.<br /> <br /> Điều kiện lao động<br /> <br /> Ý nghĩa kinh tế của mỗi ngành trong nền kinh tế quốc dân<br /> <br /> Sự phân bố theo khu vực sản xuất.<br /> <br /> Ý nghĩa của tiền lương.<br /> <br /> Tiền lương không chỉ tác động trực tiếp tới người lao động và người sử dụng lao động<br /> mà còn tới cả tổ chức và xã hội.<br /> <br /> Đối với người lao động.<br /> <br /> Bất cứ người lao động nào khi tham gia vào thị trường lao động đều mong muốn nhân<br /> được một thu nhập nhất định từ tiền lương(đa phần la muốn cao) mà qua đó có thể trang<br /> trải các chi tiêu sinh hoạt. dịch vụ cần thiết cho bản thân và cho gia đình họ. Tức là, tiền<br /> lương phải đảm bảo được tối thiểu nhu cầu và mức sống tối thiểu của người lao động.<br /> Do đó tiền lương ảnh hưởng trực tiếp đến mức sống của người lao động.<br /> <br /> Việc đảm bảo đời sống của bản thân và gia đình người lao động ở mức độ nào đó không<br /> chỉ thể hiện năng lực của người lao động mà còn thể hiện khả năng gánh vác gia đình<br /> của họ. Do đó nó ảnh hưởng đến địa vị của người lao động trong gia đình và ngoài xã<br /> hội.<br /> <br /> Thực tế chỉ ra rằng, nhu cầu về giá trị là không có giới hạn, người lao động luôn mong<br /> nhận được mức lương cao để thoả mãn nhu cầu ngày càng cao của họ. Do đó mức lương<br /> cao sẽ tạo động lực cho người lao động.<br /> Đối với tổ chức.<br /> <br /> Tiền lương là chi phí sản xuất quan trọng, việc tăng, giảm tiền lương sẽ ảnh hưởng đến<br /> chi phí, giá cả và khả năng cạnh tranh sản phẩm của tổ chức.<br /> <br /> Tiền lương là công cụ quản lý và khuyến khích người lao động, thể hiện sự đối sử của<br /> tổ chức với người lao động<br /> <br /> Đối với xã hội.<br /> <br /> Tiền lương có thể ảnh hưởng tới các nhóm khác nhau trong xã hội. Tiền lương cao hơn<br /> sẽ giúp làm tăng khả năng chi tiêu của cá nhân và qua đó làm tăng khả năng chi tiêu của<br /> cá nhân và sức mau của toàn xã hội.<br /> <br /> Tiền lương tăng lên cũng góp phần làm tăng nguồn thu của ngân sách thông qua việc<br /> đánh thuế thu nhập quốc dân.<br />