Văn hóa tổ
chức công
Phân tích các yếu tố cấu thành văn hoá tổ chức công và
vai trò của văn hoá trong tổ chức công?
a. Quan niệm về tổ chức công
Tổ chức công là tổ chức đặt dưới sự quản lý trực tiếp của nhà nước để
tiến hành một công việc chuyên ngành của nhà nước. Tổ chức công là tổ
chức thực hiện cơ chế điều hành, kiểm soát công việc hành chính, là nơi
soạn thảo văn bản để thực hiện công vụ, đảm bảo thông tin cho hoạt động
của bộ máy quản lý nhà nước, nơi phối hợp hoạt động thực hiện một nhiệm
vụ được nhà nước giao. Là nơi tiếp nhận yêu cầu, đề nghị, khiếu nại của
công dân. Do đó, tổ chức công là một bộ phận hợp thành tất yếu của thiết
chế bộ máy quản lý nhà nước.
b. Quan niệm về văn hoá
Văn hoá là toàn bộ những hoat động sáng tạo và giá trị của nhân dân
một nước, một dân tộc về mặt sản xuất vật chất và tinh thần trong sự nghiệp
dựng nước và giữ nước. Văn hoá là tất cả những gì làm cho dân tộc này khác
với dân tộc khác, từ những sản phẩm tinh vi hiện đại nhất cho đến tín
ngưỡng, phong tục tập quán, lối sống và lao động.
c. Quan niệm về văn hoá tổ chức, văn hoá tổ chức công
Văn hoá tổ chức là hệ thống những giá trị niềm tin, sự mong đợi của các
thành viên trong tổ chức, tác động qua lại với các cơ cấu chính thức và tạo
nên những chuẩn mực hành động như những giả thiết không bị chất vấn về
truyền thống và cách thức là việc của tổ chức mà mọi người trong đó đều
tuân theo khi làm việc.
Văn hoá tổ chức công là một hệ thống được hình thành trong quá trình
hoạt động của tổ chức công, tạo nên niềm tin giá trị về thái độ của các nhân
viên làm việc trong tổ chức công, ảnh hưởng đến cách làm việc trong tổ
chức công và hiệu quả hoạt động của nó.
Xây dựng văn hoá tổ chức công là xây dựng một nề nếp làm việc khoa
học, có kỉ cương và dân chủ. Nó đòi hỏi các nhà lãnh đạo, quản lý cũng như
các thành viên của cơ quan phải quan tâm đến hiệu quả hoạt động chung của
cơ quan mình. Muốn như thế cán bộ phải tôn trọng kĩ luật cơ quan, phải chú
ý đến danh dự của cơ quan trong cư xử với mọi người, đoàn kết và hợp tác
trên những nguyên tắc chung, chống lại bệnh quan liêu, hách dịch, cơ hội.
d. Các yếu tố cấu thành văn hoá tổ chức công
4.1. Các yếu tố bên trong
- Con người: Đây là yếu tố quan trọng bậc nhất, quyết định văn hoá tổ
chức công. Con người là nhân tố cơ bản, có ý nghĩa quyết định đến chất
lượng và hiệu quả của tổ chức công. Tinh thần tự quản, tính tự giác của cán
bộ công chức làm việc trong tổ chức công cao hay thấp, mối quan hệ giữa
các thành viên trong tổ chức, xung đột giữa các thành viên trong cơ quan ở
mức độ lớn hay nhỏ, cách giải quyết các xung đột, trình độ chuyên môn,
nghiệp vụ cao hay thấp,…tất cả những yếu tố đó tạo nên văn hoá tổ chức
công.
- Thể chế: Hệ thống thể chế trong các tổ chức công cũng là vấn đề cần
bàn tới. Thể chế có hoàn thiện, có đảm bảo tính nghiêm minh được mọi cá
nhân trong tổ chức tuân thủ thì kỉ luật trong tổ chức công mới được đảm
bảo. Từ đó mọi hoạt động của các tổ chức công diễn ra một cách có hệ
thống, theo chuẩn mực đã được đề ra, tạo điều kiện cho việc nâng cao chất
lượng của các cơ quan, đơn vị đó. Sự phối hợp hoạt động giữa các cơ quan,
các bộ phận và các tổ chức khác nhau trong tổ chức công cũng là một yếu tố
có ảnh hưởng đến chất lượng. Các công việc, các nhiệm vụ sẽ được thực
hiện một cách suôn sẻ, đạt mục tiêu khi có sự phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ
giữa mọi tổ chức, cơ quan ở mọi lĩnh vực trong cả một hệ thống rộng lớn tổ
chức công.
- Tài chính: Tài chính của mọi tổ chức công đều phụ thuộc vào nguồn
ngân sách nhà nước. Nguồn tài chính mà nhà nước có được là rất hạn hẹp.
Việc sử dụng nguồn tài chính đó để tiến hành các hoạt động của các tổ chức
cần được xem xét hợp lí, tránh việc thâm hụt ngân sách, lãng phí tiền bạc
của nhà nước, làm giảm hiệu quả chất lượng tổ chức công.
- Văn hóa tổ chức: Nền tảng văn hóa của tổ chức là yếu tố ảnh hưởng
lớn đến đạo đức, tác phong làm việc của các thành viên trong tổ chức công.
Vấn đề đạo đức và trách nhiệm của người quản lý và các thành viên trong tổ
chức là nhân tố tinh thần, tác động. Văn hóa tổ chức là cách ứng xử, giao
tiếp, cách phối hợp thực hiện công việc giữa các thành viên trong tổ chức và
giữa các nhân viên với công dân. Phải làm sao để nhân viên trong tổ chức
thấy rằng họ có cơ hội để làm việc tốt nhất. Họ tin rằng ý tưởng của mình
được tính đến, họ cảm thấy những đồng nghiệp của họ có cam kết với chất
lượng. Họ tạo ra một sự liên kết trực tiếp giữa công việc của mình với sứ
mệnh của tổ chức. Tạo được niềm tin giữa các thành viên trong tổ chức với
nhau và giữa khách hàng với tổ chức đặc biệt là coi trọng vấn đề đạo đức
công vụ, nhấn mạnh nền hành chính phục vụ nhân dân thì hiệu quả cũng như
chất lượng của tổ chức công cũng theo đó mà tăng lên.
- Thông tin: Thông tin về các văn bản hành chính, thông tin về các loại
thủ tục (các loại giấy tờ biểu mẫu, quy trình thực hiện, thời gian giải quyết,
phí và lệ phí…) khi được công khai sẽ tạo điều kiện cho người dân thụ
hưởng tốt hơn dịch vụ mà nhà nước cung cấp. Trong mọi tổ chức công, sự
công khai thông tin là điều quan trọng không thể thiếu.
- Mục tiêu tổ chức: Các mục tiêu được đề ra thích đáng và mức độ hoàn
thành công việc theo mục tiêu cao hay thấp. Có những trường hợp đề ra mục
tiêu quá cao trong khi tổ chức đó không có đủ điều kiện để thực hiện thì mức
độ hoàn thành công việc cũng không cao. Cho nên khi đề ra các mục tiêu
cần chú ý tới điều kiện hoàn cảnh ở trong tổ chức đó.
- Cơ cấu tổ chức: Việc sắp xếp bố trí nhân sự trong các tổ chức công có
phù hợp hay không cũng là một yếu tố ảnh hưởng không nhỏ đến chất
lượng. Nhân viên làm việc trong các cơ quan tổ chức có được sắp xếp vào
đúng vị trí, đúng ngành nghề, phù hợp với năng lực mà họ có, có phát huy
được năng lực làm việc hay không cũng là vấn đề cần chú ý vì nó liên quan
đến chất lượng, đến hiệu quả làm việc trong các tổ chức công.
4.2. Các yếu tố bên ngoài
- Môi trường chính trị:
- Hệ thống cơ sở pháp luật của nhà nước
- Xu thế hoạt động của thế giới