Viêm loét giác mạc, bệnh

dễ mù loà

Viêm loét giác mạc là một bệnh rất nguy hiểm vì sẽ để

lại những di chứng vĩnh viễn như sẹo giác mạc, teo

nhãn, lồi mắt cua và làm mất một phần hoặc toàn bộ

thị lực. Điều đáng lo ngại hơn, những nguyên nhân

phát bệnh lại có thể bắt gặp dễ dàng trong rất nhiều

bất cẩn trong sinh hoạt hằng ngày.

Giác mạc là một mảnh mô trong

suốt nằm phía trước con ngươi.

Viêm loét giác mạc là khi giác

mạc bị trầy và nhiễm trùng. Việc phát hiện và điều trị sớm

bệnh sẽ giúp giảm hoặc ngăn được di chứng và cải thiện

thị lực.

Tai bay vạ gió ở khắp nơi

Giác mạc có thể bị nhiễm trùng do nhiều nguyên nhân

như vi khuẩn, nấm, amip hay do virút. Trong thực tế điều

trị, các bác sĩ đã ghi nhận được một số hoàn cảnh bắc

cầu cho những thủ phạm gây bệnh này xuất hiện: thường

sau một chấn thương nông nghiệp như hạt thóc, lá lúa, lá

mía, cành cây quẹt vào giác mạc; sau một chấn thương

trong sinh hoạt như bị bụi, côn trùng rớt vô mắt hay mảnh

kính vỡ bắn vào giác mạc; sau một chấn thương công

nghiệp như phoi tiện, bụi than… bắn vào giác mạc; sau

một số bệnh khác của mắt như lông quặm không được

điều trị, hở mi do liệt thần kinh VII, do bướu cổ… Ngoài ra,

một số sai lầm y khoa như dùng kính sát tròng không

đúng cách, tự dùng thuốc nhỏ mắt không đúng, đặc biệt

dùng thuốc nhỏ có chất dexa khi không có chỉ định của

bác sĩ mắt… cũng có thể dẫn đến viêm loét giác mạc.

Khi giác mạc bị viêm loét, người bệnh sẽ có những cảm

giác như đau nhức mắt dữ dội, chảy nước mắt, sợ ánh

sáng, mi mắt nhắm chặt lại, mắt nhìn mờ. Mắt có giác mạc

bị viêm loét sẽ đỏ, đặc biệt đỏ nhiều quanh tròng đen.

Xuất hiện đốm trắng to hay nhỏ ở bất cứ nơi nào trên giác

mạc, nhưng thường ở trung tâm giác mạc. Đôi khi sẽ thấy

một ngấn mủ màu trắng ở trước tròng đen.

Điều trị tốt vẫn để lại sẹo

Chẩn đoán đúng viêm loét giác mạc thì dễ nhưng để tìm

được nguyên nhân gây bệnh thì khó khăn hơn và rất quan

trọng vì liên quan đến việc trị bệnh và dự hậu (tiên lượng)

của bệnh. Bệnh nhân khi đi khám mắt sẽ được bác sĩ

nhãn khoa xác định lại có đúng là viêm loét giác mạc hay

không. Nếu là viêm loét giác mạc, bệnh nhân sẽ được cho

làm thêm một số xét nghiệm như nhuộm Gram, soi tươi,

nuôi cấy vi khuẩn, kháng sinh đồ… để tìm nguyên nhân

gây bệnh.

Viêm loét giác mạc nếu được điều trị tốt, khi lành bệnh

vẫn sẽ để lại vết sẹo. Vết sẹo mỏng hay dày, to hay nhỏ

tuỳ thuộc vào tình trạng bệnh. Viêm loét giác mạc nếu để

tiến triển nặng hơn sẽ gây thủng giác mạc. Nếu lỗ thủng

nhỏ có thể tự bít nhờ mống mắt. Nếu lỗ thủng to sẽ gây

xẹp mắt và dẫn đến teo nhãn sau này. Dự hậu của bệnh

phụ thuộc vào bệnh nhân đến sớm hay trễ; độ lớn, độ sâu

của vết loét và nhất là tác nhân gây bệnh.

Điều trị phòng ngừa là quan trọng

nhất

“Một số sai lầm y

Việc điều trị viêm loét giác mạc sẽ gồm khoa như dùng

hai phần: điều trị bệnh và điều trị kính sát tròng

phòng ngừa. Tuỳ theo nguyên nhân không đúng cách,

gây bệnh, bác sĩ sẽ cho những loại tự dùng thuốc

thuốc thích hợp. Chủ yếu là thuốc nhỏ nhỏ mắt không

mắt tại chỗ. Ngoài ra còn có một số đúng… cũng có

cách điều trị khác như điện di giác mạc thể dẫn đến viêm

(mục đích để đưa thuốc vào giác mạc loét giác mạc”

nhiều hơn), ghép màng ối (giúp cho vết loét mau lành, bít

lỗ thủng giác mạc…), ghép giác mạc (thay thế phần giác

mạc bị loét biến chứng thủng, thay thế phần sẹo giác

mạc…) Hiện ở bệnh viện Mắt TP.HCM đã có đầy đủ

những phương tiện điều trị này.

So với điều trị bệnh, điều trị phòng ngừa đóng vai trò quan

trọng nhất vì nếu để viêm loét giác mạc xảy ra thì cho dù

có điều trị thật tốt vẫn để lại những di chứng vĩnh viễn.

Một số điểm cần lưu ý trong điều trị phòng ngừa là khi bị

dị vật vào mắt không dùng tay dụi vì sẽ làm trầy mắt, nên

nháy mắt liên tục trong một ly nước sạch. Nếu cảm thấy

vẫn còn dị vật nên đến bác sĩ mắt để kiểm tra. Thực hiện

nghiêm chỉnh chế độ bảo hộ lao động như đeo kính bảo

hộ khi làm việc nơi có nhiều bụi, hàn điện… Những bệnh

nhân bị mắt đỏ khi có triệu chứng như mắt nhìn mờ, chảy

nước mắt nhiều, sợ ánh sáng thì nên đến khám bác sĩ

nhãn khoa. Nếu đã bị viêm loét giác mạc thì phải tranh thủ

đi khám trong thời gian sớm nhất. Viêm kết mạc mủ xanh

cũng nên đến khám tại bệnh viện để được làm thêm xét

nghiệm.

Tóm lại, viêm loét giác mạc là một bệnh nặng và sẽ để lại

di chứng về sau mặc dù được điều trị tốt, do đó vấn đề

phòng bệnh là quan trọng nhất. Nếu đã bị viêm loét giác

mạc thì nên đến khám tại bệnh viện có đủ điều kiện về

chẩn đoán, xét nghiệm để tìm đúng nguyên nhân gây

bệnh, giúp việc điều trị tốt hơn.

(Theo ThS.BS Diệp Hữu Thắng // SGTT Online)

Không dùng lá cây, côn trùng đắp mắt

Bệnh nhân viêm loét giác mạc không nên băng kín mắt, vì

khi băng kín mắt sẽ làm cho mắt nóng, ẩm và bẩn. Những

điều kiện này sẽ giúp cho vi khuẩn phát triển mạnh hơn.

Có thể đeo kính mát để bảo vệ mắt và giúp mắt bớt kích

thích.

Khi bị mắt đỏ hoặc viêm loét giác mạc không nên dùng

các loại lá cây hoặc côn trùng đắp vào mắt. Bệnh nhân ở

vùng sâu, vùng xa nếu bị mắt đỏ mà không có điều kiện

khám bệnh thì có thể dùng các loại thuốc nhỏ:

Chloramphenicol, Gentamycine, Tobramycin. Tuyệt đối

không dùng loại thuốc có chất dexa để nhỏ mắt khi không

có sự đồng ý của bác sĩ nhãn khoa.