Xây dựng tiêu chí lựa

chọn cổ phiếu

TTCK ngày càng phát triển, số cổ phiếu

niêm yết ngày càng nhiều. Nhà đầu tư

khó có thể đủ thời gian để quan tâm và

hiểu biết được tất cả các cổ phiếu đó. Vì

vậy cần sử dụng những căn cứ khác

nhau để lựa chọn và thanh lọc cổ phiếu.

Dưới đây là một số căn cứ cơ bản để lựa

chọn và đầu tư cổ phiếu

Căn cứ vào chỉ tiêu tài chính

Chỉ tiêu tài chính quan trọng nhất phản ánh hiệu quả hoạt động của

doanh nghiệp là ROE và ROA. Trong đó, ROE phản ánh khả năng lời

của vốn chủ sở hữu, được tính bằng Lợi nhuận sau thuế / Vốn chủ sở

hữu. Còn ROA phản ánh khả năng sinh lời của tổng tài sản, được tính

bằng Lợi nhuận sau thuế / Tổng tài sản. Theo Warren Buffet thì ROE và

ROA > 20% được coi là hợp lý.

Với tiêu chuẩn này, chúng ta có thể loại bỏ tất cả các cổ phiếu, có ROE

< 20% và / hoặc ROA < 20%. Tuy nhiên, nếu chỉ căn cứ vào 2 chỉ tiêu

này, chúng ta có thể mua phải cổ phiếu có ROE và ROA lớn nhưng giá

thị trường đã quá cao thì sẽ không hiệu quả. Để hỗ trợ cho vấn đề này,

cần xem xét đến chỉ số P/E.

Căn cứ vào chỉ số P/E

P/E là chỉ số phản ánh giá cả của cổ phiếu (P) gấp bao nhiêu lần so với

thu nhập của cổ phiếu (EPS). Đánh giá chỉ số P/E có nhiều quan điểm

khác nhau, thậm chí trái ngược nhau, tuy nhiên theo Warren Buffet thì

P/E < 20% được coi là hợp lý. Đến đây chúng ta có thể loại trừ được

những cổ phiếu có ROE < 20% và / hoặc ROA < 20% và/ hoặc P/E < 20

Vấn đề đặt ra là nếu sử dụng những chỉ tiêu đó thì có thể chúng ta đã

loại bỏ những cổ phiếu tốt, nhưng áp dụng những chỉ tiêu đó sẽ hạn chế

được rất nhiều rủi ro khi lựa chọn cổ phiếu. Thực tế tại TTCK Việt Nam

cho thấy, một số cổ phiếu có ROE, ROA >20% và P/E <20 nhưng giá

không tăng hoặc tăng rất chậm. Do đó, cần so sánh tốc độ tăng giá của

các cổ phiếu nói trên với VN- Index.

Căn cứ vào tốc độ tăng/giảm so với VN-Index

Theo căn cứ này, xét trong một khoảng thời gian, những cổ phiếu mà lúc

thị trường giảm có mức độ giảm ít hơn thì khi thị trường tăng nó sẽ tăng

với tốc độ nhanh hơn.

Căn cứ vào giai đoạn phát triển

Trong các giai đoạn khác nhau của thị trường phục hồi thì các cổ phiếu

khác nhau sẽ có tốc độ tăng chậm khác nhau. Chẳng hạn, giai đoạn đầu

của sự phục hồi, các cổ phiếu “đầu tầu” thông thường sẽ tăng giá trước.

Kết luận

Việc lựa chọn cổ phiếu nào để đầu tư là phức tạp, đòi hỏi nhà đầu tư

cần:

- Xác định được mục tiêu đầu tư và mức độ chịu đựng rủi ro của bản

thân.

- Nhìn nhận và đánh giá doanh nghiệp trên nhiều góc độ khác nhau như:

chiến lược kinh doanh, quản trị, tài chính, marketing, nhân sự…

- Có khả năng dự báo tốt xu thế của thị trường trong tương lai.

Trong phạm vi bài này, chúng tôi chỉ muốn đề cập đến một số vấn đề

mang tính chất định lượng, giúp nhà đầu tư tiết kiệm thời gian trong việc

lựa chọn cổ phiếu và gợi mở rằng, việc xây dựng những tiêu chí lựa

chọn cổ phiếu để đầu tư cho riêng mình là cần thiết.