Ảnh hưởng của mô hình lớp học đảo ngược đối với sự phát triển năng lực Vật lí của học sinh: Nghiên cứu trường hợp trong dạy học Vật lí 10

Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018 định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh, tạo môi trường học tập hiệu quả. Trong bối cảnh này, việc hình thành và phát triển năng lực vật lí, với các thành tố như nhận thức vật lí, tìm hiểu thế giới tự nhiên và vận dụng kiến thức, kỹ năng, trở nên đặc biệt quan trọng. Để đáp ứng yêu cầu thay đổi phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực, việc áp dụng các mô hình học tập tích cực là cần thiết. Mô hình Lớp học đảo ngược (Flipped Classroom Model) nổi bật như một phương pháp tích hợp công nghệ thông tin và phương pháp dạy học, giúp đa dạng hóa môi trường học tập, tăng cường khả năng tự học và khả năng vận dụng kiến thức giải quyết vấn đề thực tiễn, từ đó thúc đẩy sự phát triển toàn diện của học sinh.

Giáo viên Vật lí trung học phổ thông, nhà quản lý giáo dục, và các nhà nghiên cứu quan tâm đến đổi mới phương pháp dạy học và phát triển năng lực học sinh.

Nghiên cứu này tập trung đánh giá tác động của mô hình Lớp học đảo ngược (Flipped Classroom Model) đối với sự phát triển năng lực vật lí ở học sinh lớp 10, đặc biệt trong phần Động lực học, so sánh với phương pháp dạy học truyền thống. Mục tiêu là phân tích sự tiến bộ của học sinh khi áp dụng mô hình này. Phương pháp nghiên cứu định lượng được sử dụng, thu thập dữ liệu từ các phiếu học tập, kết quả thảo luận nhóm trên Padlet và bài kiểm tra sau tác động từ 87 học sinh (45 thực nghiệm, 42 đối chứng). Dữ liệu được phân tích bằng phần mềm IBM SPSS 20 và Excel. Kết quả cho thấy học sinh ở lớp thực nghiệm đạt điểm số cao hơn đáng kể so với lớp đối chứng sau tác động. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các thành tố năng lực vật lí (bao gồm nhận thức vật lí, tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ vật lí, và vận dụng kiến thức kĩ năng) có ảnh hưởng tích cực đến kết quả học tập và có sự phát triển rõ rệt ở từng học sinh điển hình qua các tiết học. Điều này khẳng định tiềm năng của mô hình Lớp học đảo ngược trong việc thúc đẩy phát triển năng lực vật lí một cách hiệu quả, phù hợp với định hướng Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018 nhằm khuyến khích học sinh học tập chủ động và vận dụng kiến thức vào thực tiễn.