1
L I M ĐUỜ Ở Ầ
Nh chúng ta đã bi t trong m y th p k qua, nhân lo i đã và đang tr i quaư ế ấ ậ ỉ ạ ả
các bi n đng b t th ng c a khí h u toàn c u. Trên b m t trái đt, khíế ộ ấ ườ ủ ậ ầ ề ặ ấ
quy n và th y quy n không ng ng nóng lên làm thay đi môi tr ng sinhể ủ ể ừ ổ ườ
thái. V n đ đó đã và đang di n ra t ng ngày t ng gi gây ra nhi u h l y t iấ ề ễ ừ ừ ờ ề ệ ụ ớ
đi s ng c a loài ng i. Nó nh h ng r t l n đn kinh t , xã h i và môiờ ố ủ ườ ả ưở ấ ớ ế ế ộ
tr ng c a các qu c gia nói chung cũng nh Vi t Nam nói riêng. S thay điườ ủ ố ư ệ ự ổ
khí h u không ph i là v n đ hàn lâm mà th c t nó có tác đng r t l n đnậ ả ấ ề ự ế ộ ấ ớ ế
nhân lo i.ạ
Hi n t ng nóng lên toàn c u x y ra do nhi u nguyên nhân khác nhau trongệ ượ ầ ả ề
đó s tác đng c a vi sinh v t lên s bi n đi khí h u cũng là nguyên nhânự ộ ủ ậ ự ế ổ ậ
khách quan nh t. Tuy nó ch tác đng m t ph n nh lên môi tr ng nh ngấ ỉ ộ ộ ầ ỏ ườ ư
cũng nh h ng đn s thay đi khí h u toàn c u.ả ưở ế ự ổ ậ ầ
Tr c tính nghiêm tr ng c a v n đ, tr c nh ng tác đng đt ng t có thướ ọ ủ ấ ề ướ ữ ộ ộ ộ ể
x y ra t nh h ng c a bi n đi khí h u lên tài nguyên thiên nhiên và conả ừ ả ưở ủ ế ổ ậ
ng i, tôi quy t đnh ch n đ tài “ nh h ng c a sinh v t lên bi n bi n điườ ế ị ọ ề Ả ưở ủ ậ ế ế ổ
khí h u ” đ tìm hi u nhi u h n v b n ch t c a bi n đi khí h u cũng nhậ ể ể ề ơ ề ả ấ ủ ế ổ ậ ư
nh h ng c a nó đn tài nguyên thiên nhiên, đc bi t là môi tr ng n iả ưở ủ ế ặ ệ ườ ơ
chúng ta đang sinh s ng. Tuy nhiên trong quá trình th c hi n bài ti u lu n doố ự ệ ể ậ
th i gian c ng v i s hi u bi t còn h n ch v nh ng s li u nghiên c uờ ộ ớ ự ể ế ạ ế ề ữ ố ệ ứ
m i nh t nên đ tài ch d ng l i vi c nghiên c u chung v vi sinh v t nhớ ấ ề ỉ ừ ạ ở ệ ứ ề ậ ả
h ng đn bi n đi khí h u. Vì v y mà đ tài không th tránh kh i nh ngưở ế ế ổ ậ ậ ề ể ỏ ữ
thi u sót nên tôi r t mong nh n đc nh ng ý ki n đóng góp c a th y đ bàiế ấ ậ ượ ữ ế ủ ầ ể
làm đc hoàn ch nh và ý nghĩa h n. ượ ỉ ơ
Xin chân thành c m n.ả ơ
2
M C L CỤ Ụ
L i m đu Trangờ ở ầ
T ng quan v vi sinh sinh v t đn bi n đi khí h uổ ề ậ ế ế ổ ậ ......................................1
Ph n n i dungầ ộ
Ch ng 1ươ : Gi i thi u v vi sinh v t và bi n đi khí h uớ ệ ề ậ ế ổ ậ ......................3
1.1. Khái ni m vi sinh v tệ ậ .................................................................................3
1.2. Đc đi m c a vi sinh v tặ ể ủ ậ ..........................................................................3
1.3. Khái ni m bi n đi khí h uệ ế ổ ậ ......................................................................4
1.4. Bi u hi n c a bi n đi khí h uể ệ ủ ế ổ ậ ................................................................4
Ch ng 2ươ : Hi n tr ng c a vi sinh v t nh h ng đn bi n đi khíệ ạ ủ ậ ả ưở ế ế ổ
h uậ.....................................................................................................................5
Ch ng ươ 3 : Ảnh h ng c a vi sinh v t lên bi n đi khí h uưở ủ ậ ế ổ ậ ................8
3.1. nh h ng c a CHẢ ưở ủ 4 lên bi n đi khí h uế ổ ậ ................................................8
3.1.1. Sự tham gia c a VSVủ góp ph n ầt o ạra khí CH4 trong chăn nuôi............8
3.1.2. S tựham gia c a VSV góp ph n t o ủ ầ ạ thành khí CH4 trong sx biogas.......9
3.2. nh h ng c a COẢ ưở ủ 2 lên bi n đi khí hế ổ ậu..................................................9
3.3. Nh ng tác đng nh h ng c a BĐKH lên môi tr ngữ ộ ả ưở ủ ườ ........................10
3.4. Nh ng tác đng nh h ng c a BĐKH lên con ng iữ ộ ả ưở ủ ườ ..........................11
Ch ng 4 ươ : Gi i pháp nh m h n ch tác đng c a BĐKHả ằ ạ ế ộ ủ .................11
K t lu n và ki n nghế ậ ế ị ..................................................................................13
Tài li u tham kh oệ ả .........................................................................................14
3
Ch ng 1: ươ G i i thi u v vi sinh v t và bi n đi khí h uớ ệ ề ậ ế ổ ậ
1.1. Khái ni m vi sinh v tệ ậ
Vi sinh v t (Microoganism) là nh ng c th vô cùng nh bé th ng là đnậ ữ ơ ể ỏ ườ ơ
bào ho c đa bào mà m t th ng không th nhìn th y đc và ch có th quanặ ắ ườ ể ấ ượ ỉ ể
sát đc vi sinh v t b ng kính hi n vi.ượ ậ ằ ể
Vi sinh v t bao g m nhi u nhóm khác nhau:ậ ồ ề
Nhóm gi i sinh v t nguyên th y (Prokaryotes): vi khu n, x khu n, gi iớ ậ ủ ẩ ạ ẩ ớ
khu n lam (T o lam).ẩ ả
Nhóm gi i sinh v t nhân th c (Eukaryote): gi i th c v t (T o), gi i n mớ ậ ự ớ ự ậ ả ớ ấ
( n m men, n m s i....), và m t s đng v t nguyên sinh.ấ ấ ợ ộ ố ộ ậ
Virus là nhóm vi sinh v t đc bi t ch a có c u t o t bào và là vi sinh v tậ ặ ệ ư ấ ạ ế ậ
có m c đ ti n hóa th p. ứ ộ ế ấ
Vi sinh v t phân b r ng rãi trong t nhiên: trong đt, trong n c, trongậ ố ộ ự ấ ướ
không khí, trong c th sinh v t khác và trong các lo i l ng th c, th cơ ể ậ ạ ươ ự ự
ph m, hàng hóa khác.ẩ
1.2. Đc đi m c a vi sinh v tặ ể ủ ậ
Vi sinh v t có nh ng đc đi m sau: ậ ữ ặ ể
Kích th c nh béướ ỏ : vi sinh v t đc đo b ng micromet, trong đó vius ậ ượ ằ
đc đo b ng nanomet. Vì vi sinh v t có kích th c nh bé nên di n tích ượ ằ ậ ướ ỏ ệ
b m t c a m t t p đoàn vi sinh v t h t s c l n. Ch ng h n s l ng ề ặ ủ ộ ậ ậ ế ứ ớ ẳ ạ ố ượ
c u khu n chi m th tích 1cmầ ẩ ế ể 3 có di n tích b m t là 6 mệ ề ặ 2
4
Hình 1.1: B ng đo kích th c nh bé c a vi sinh v tả ướ ỏ ủ ậ
H p thu nhi u, chuy n hóa nhanhấ ề ể : tuy nh bé nh ng vi sinh v t có khỏ ư ậ ả
năng h p thu và chuy n hóa v t xa các sinh v t b c cao khác.ấ ể ượ ậ ậ
Sinh tr ng nhanh, phát tri n m nhưở ể ạ : t c đ sinh tr ng và sinh sôi n yố ộ ưở ả
n c a vi sinh v t c c k l n.ở ủ ậ ự ỳ ớ
Ví d : vi khu n E.coli trong đi u ki n thích h p, kho ng 12 đn 20 phútụ ẩ ề ệ ợ ả ế
nhân đôi m t l n.ộ ầ
Vi khu n Escherichia Coli N m men Vi t o Chlorellaẩ ấ ả
Năng l c thích ng m nh và d phát sinh bi n dự ứ ạ ễ ế ị: trong quá trình ti n hóa,ế
vi sinh v t đã t o ra cho mình nh ng c ch đi u hòa trao đi ch t đậ ạ ữ ơ ế ề ổ ấ ể
thích ng v i đi u ki n s ng b t l i. ứ ớ ề ệ ố ấ ợ
Phân b r ng, ch ng lo i nhi uố ộ ủ ạ ề .
1.3. Khái ni m bi n đi khí h uệ ế ổ ậ
Bi n đi khí h u Trái Đt là s thay đi c a h th ng khí h u g m khíế ổ ậ ấ ự ổ ủ ệ ố ậ ồ
quy n, th y quy n, sinh quy n, th ch quy n hi n t i và trong t ng lai b iể ủ ể ể ạ ể ệ ạ ươ ở
các nguyên nhân t nhiên và nhân t o trong m t giai đo n nh t đnh t tínhự ạ ộ ạ ấ ị ừ
b ng th p k hay hàng tri u năm. S bi n đi có th là thay đi th i ti tằ ậ ỷ ệ ự ế ổ ể ổ ờ ế
bình quân hay s phân b các s ki n th i ti t quanh m t m c trung bình. Sự ố ự ệ ờ ế ộ ứ ự
5
bi n đi khí h u có th gi i h n trong m t vùng nh t đnh hay có th xu tế ổ ậ ể ớ ạ ộ ấ ị ể ấ
hi n trên toàn đa c u. ệ ị ầ
1.4. Bi u hi n c a bi n đi khí h uể ệ ủ ế ổ ậ
- S nóng lên c a khí quy n và Trái Đt nói chung.ự ủ ể ấ
- S thay đi thành ph n và ch t l ng khí quy n có h i cho môi tr ngự ổ ầ ấ ượ ể ạ ườ
s ng c a con ng i và các sinh v t trên Trái Đt.ố ủ ườ ậ ấ
- S dâng cao m c n c bi n do băng tan d n t i s ng p úng c a các vùngự ự ướ ể ẫ ớ ự ậ ủ
đt th p, đo nh trên bi n.ấ ấ ả ỏ ể
- S di chuy n c a các đi khí h u t n t i hàng nghìn năm trên các vùngự ể ủ ớ ậ ồ ạ
khác nhau c a Trái Đt d n t i nguy c đe d a s s ng c a các loài sinh v t,ủ ấ ẫ ớ ơ ọ ự ố ủ ậ
các h sinh thái và ho t đng c a con ng i.ệ ạ ộ ủ ườ
- S thay đi c ng đ ho t đng c a quá trình hoàn l u khí quy n, chuự ổ ườ ộ ạ ộ ủ ư ể
trình tu n hoàn n c trong t nhiên và các chu trình sinh đa hóa khác.ầ ướ ự ị
- S thay đi năng su t sinh h c c a các h sinh thái, ch t l ng và thànhự ổ ấ ọ ủ ệ ấ ượ
ph n c a sinh quy n và th y quy n.ầ ủ ể ủ ể
Ch ng 2 ươ : Hi n tr ng c a vi sinh v t nh h ng đn bi n đi khíệ ạ ủ ậ ả ưở ế ế ổ
h uậ
Nóng lên toàn c u đang là v n đ nh h ng đn môi tr ng s ng c aầ ấ ề ả ưở ế ườ ố ủ
chúng ta, theo các nhà nghiên c u m t ph n nguyên nhân gây nên là hi nứ ộ ầ ệ
t ng hi u ng nhà kính. ượ ệ ứ
Hi u ng nhà kính là s trao đi không cân b ng v năng l ng gi a Tráiệ ứ ự ổ ằ ề ượ ữ
Đt v i không gian xung quanh d n đn tăng nhi t đ c a khí quy n Tráiấ ớ ẫ ế ệ ộ ủ ể
Đt. Hi n t ng này di n ra theo c ch trong t nhiên. Nh ng n u nhấ ệ ượ ễ ơ ế ự ư ế ư
không có hi u ng nhà kính, Trái Đt s là m t qu c u l nh trong khôngệ ứ ấ ẽ ộ ả ầ ạ
gian. Trong khi ph n l n b u khí quy n là nit và ôxi, m t ph n nh baoầ ớ ầ ể ơ ộ ầ ỏ
g m các khí nhà kính nh COồ ư 2, CH4 và NOx cùng m t s khí vi l ng khác.ộ ố ượ