Tiểu luận Hệ sinh thái suối: Chuyên đề sinh thái học hệ sinh thái

Ạ Ọ

Ộ Ố Đ I H C QU C GIA HÀ N I

ƯỜ

Ọ Ự

Ạ Ọ

TR

NG Đ I H C KHOA H C T  NHIÊN

Ọ

Ề

Ệ

CHUYÊN Đ  SINH THÁI H C H  SINH THÁI

Ể

Ệ

TI U LU N:

Ố Ậ H  SINH THÁI SU I

ọ ớ

ườ ỗ H c viên: Đ  Văn M i ọ L p K22 – Sinh h c Chuyên ngành: Sinh thái h cọ

Ộ

HÀ N I – THÁNG 2/2015

Ị I. Đ NH NGHĨA

ệ ươ ộ ệ ố

ườ ộ ệ ộ ứ c mô t

ể ự ng vô sinh; là m t h  ch c năng, đ ị ỗ ữ ượ ờ

ệ ể ạ ộ

ỗ ữ ế ậ ườ

ượ ữ ậ

ắ ờ ậ   ng h  gi a các sinh v t  (Ecosystem) là m t h  th ng tác đ ng t ­ H  sinh thái v iớ   nhau và v i môi tr ư ộ   ả ớ  nh  m t ệ   th c th  khách quan, xác đ nh chính xác trong không gian và th i gian. H  sinh thái ộ ụ ườ   ấ ả ng t c  các tr là m t khái ni m r ng và linh ho t, vì th  có th  áp d ng cho t ấ   ổ ậ ự ệ ươ ố ợ h p có m i quan h  t ng, có s  trao đ i v t ch t, ng h  gi a sinh v t và môi tr ỉ  ợ ườ ớ năng l ng h p ch ng và thông tin gi a chúng v i nhau, th m chí trong các tr ộ ả x y ra trong m t th i gian ng n.

ầ ệ ủ ấ Trong thành ph n c a h  sinh thái, khí quy n, đ t, n

ữ ướ ộ

ưỡ  dinh d ữ ậ ổ

ệ ơ ấ ữ ằ ộ ố ư ệ ậ ng c a h  sinh thái. Chúng đ

ưỡ ữ ể ượ ặ ng gi a sinh v t t ng (P) và sinh v t d  d

ể   c, ánh sáng và các ố ự ậ   nguyên t ng là nh ng nguyên li u s  c p (E), còn đ ng v t, th c v t và ậ ấ   vi sinh v t là nh ng tác nhân v n chuy n và là nh ng b  máy trao đ i ch t và năng ạ   ủ ệ ượ ợ c đ c tr ng b ng m i quan h  có l i và có h i, l ệ ậ ị ưỡ ậ ự ưỡ ố m i quan h  sinh d   ng (C), sinh  d ủ ậ v t phân h y (D).

ư ậ ẽ ồ ề ấ ầ ộ ệ       Nh  v y, xét v  c u trúc, m t h  sinh thái s  g m 4 thành ph n :

ườ ­ Môi tr ng vô sinh (E).

ậ ả ấ ­ V t s n xu t (P).

ụ ậ ­ V t tiêu th  (C).

ủ ậ ­ V t phân h y (D).

ấ ả ơ ả ể ặ ị

ứ ệ ọ ấ

ượ ự ậ ấ ữ T t c  các h  sinh thái có nh ng đ c đi m c  b n xác đ nh v  c u trúc và ệ ấ ả t c  các h  sinh thái có các thành ph n vô sinh ổ ậ ữ ng và

ề ấ ầ ch c năng. Quan tr ng nh t là t (abiotic) và sinh v t (biotic) và gi a chúng có s  trao đ i v t ch t, năng l thông tin.

ệ

ạ ọ ướ ướ ứ ướ ướ ồ ọ ồ ướ ệ ệ ồ ệ c chia thành h  sinh thái trên c n và h  sinh thái ệ c ng t và h  sinh thái c đ ng (ao, h ,…) và

ệ ể ượ c g m h  sinh thái n i n c ng t g m h  sinh thái n ố ướ ả Các h  sinh thái có th  đ ệ ướ ướ d i n c. Các h  sinh thái d ướ ệ ặ n c m n; các h  sinh thái n ệ c ch y (sông, su i). h  sinh thái n

ố ể ượ ị c đ nh nghĩa

c ch y ườ ệ ồ ặ là dòng n ư ướ ả  đi n hình đ ng xuyên ho c theo mùa, do n cướ   ặ   c m a ho c

ặ ấ ạ ả ầ ướ ộ h  sinh thái n Su i là m t  ả ề ở  mi n đ i núi, ch y th c ng m ch y ra ngoài m t đ t t o nên. thiên nhiên  ướ n

­ Phân lo iạ :

ố ướ ự ấ

c nóng ấ ướ ướ ầ  đ ở ơ + Su i n tệ  c aủ  l p vớ ạ  m ch n  th c ch t là ạ ề ấ ỏ Trái Đ t. Có r t nhi u m ch n c ng m c nóng ở  đ aị   ượ c  đun nóng b i ỏ  ớ ề  nhi u n i trên l p v

nhi Trái Đ t.ấ

ố ướ ạ ấ ọ + Su i n

ướ ể ả ầ ấ ướ ứ c khoáng có th  đ c khai thác đ  s n xu t n ố   c ng m thanh l c trong lòng đ t. Su i ấ   c khoáng (do ch a các ch t

c khoáng: là m ch n ể ượ ặ ử ụ ợ ị ướ n khoáng có l ể i) ho c s  d ng đ  khai thác du l ch.

ầ ắ c b t ngu n t

ả ạ ặ ừ ướ  n

ố ả ở ồ c ch y  ữ ủ ầ ở

ạ ộ

ụ

ệ

ố

ơ

ồ

ệ

t Nam)

ả Hình 1. Su i M  – huy n Đ i L c, Qu ng Nam (Ngu n: Website Giáo d c Vi

ạ ế   ồ ừ ướ ố ượ c ng m, băng tuy t  n + Ngoài hai lo i su i trên, su i đ ổ ộ ớ ự ạ ả    đ i núi, t o ra dòng ch y v i s  thay đ i đ  cao và tan ch y ho c t ố ớ ồ thành ph n vô sinh, h u sinh l n. Các dòng su i này chính là kh i ngu n c a các   ấ ề ặ ả con sông, t o ra dòng ch y b  m t trên Trái Đ t.

ề ặ ế c khoáng và su i n c nóng có ý nghĩa v  m t kinh t ị  (du l ch ngh ỉ

ố ướ Su i n ắ ưỡ ấ ướ d ơ ả ng, t m h i, s n xu t n ố ướ c khoáng thiên nhiên,...).

2. THÀNH PH NẦ

ượ  Đ c tr ng b i s  thay đ i theo đ i đ  cao v i hàm l ổ ng DO cao, nhi ệ ộ  t đ

ớ ộ ỏ ở ự ả ề ả ớ c ch y, n n đáy (đá t ng, s i, cát…) ư ặ ướ ấ th p, n

ự ậ ố ồ ủ ấ ạ ố    Thành ph n h  sinh thái su i g m: th c v t th y sinh,  u trùng, các lo i  c

ệ ỏ ướ ầ ướ c nh , cá kích th kích th ỏ c nh .

ơ ở ứ ạ ả ề ớ ộ  Do đ  trong l n nên các lo i t o bám đá nhi u và c  s  th c ăn cho cá và

ươ ậ ộ đ ng v t không x ố ng s ng.

 Khu h  th y sinh v t h  sinh thái su i có t

ệ ủ ậ ệ ố ặ ữ ỷ ệ  l các loài đ c h u cao.

ầ ủ ệ ư ể Thành ph n c a h  sinh thái có th  chia ra nh  sau:

ả ầ 2.1. Các thành ph n vô sinh (sinh c nh)

ồ ừ ả ủ ứ Dòng ch y c a su i b t ngu n t

ằ ả ặ ấ ề ự ạ

ố ượ ng n

ề

ậ ợ ể ồ i đ  d n n ổ ướ  n i cao, đ  n ọ ủ ố

ườ ả

ế ộ ể ồ ướ ườ ả ẹ ng h p, n

ề ỏ ố ắ ỉ   các khe rãnh, vách núi, các nghiên c u ch ố ầ ớ ra r ng ph n l n sông, su i ch y trên m t đ t đ u t  t o thung lũng riêng cho   ơ ướ ớ ỗ  ướ c l n, chúng tìm n i thu n l mình, khi kh i l c vào ch ắ ơ   ồ ừ ơ ả ố trũng. Nói chung, các dòng ch y đ u b t ngu n t c xu ng n i ặ ể ượ ể ấ ắ ằ ấ th p b ng con đ c. Đ c đi m quan tr ng c a su i là   ng ng n nh t có th  đ ề   ố ệ ế ộ ướ t, mu i khoáng nhìn chung đ ng đ u c ch y, do đó mà ch  đ  nhi ch  đ  n ư ả   ổ ậ ặ ổ nh ng thay đ i theo mùa. Đ c đi m n i b t là dòng ch y th c ch y ế t, n n đáy là đá, s i và cát. xi

ả ụ ố ủ

ở ưỡ ướ ố ầ c b  m t và n ng b i 2 ngu n chính: n

ộ ồ ế

ướ ố c, t

ướ ầ ự

ộ c nuôi d ư ự ướ ị ả

ấ ứ ằ ng  ng v i đ a hình, th p d n t ươ ầ c ng m th

ể ượ ự ể ầ

ướ ủ ớ ươ ớ ị c ng m có th  đ ầ ướ ự ậ

ấ ả ộ ộ ố T c đ  dòng ch y ph  thu c vào đ  r ng và d c c a dòng su i. Các dòng   ề  ướ ượ ướ c ng m. N c b ề  ầ ướ ả c b ứ   ầ c ch a ị   ụ c ng m ph  thu c vào đ a ấ   c c a l p đ t đá n m phía ầ ừ ơ   ấ  n i ở ướ   c ki m tra b i n c ỏ ầ ạ   c ng m vào các m ch ng m, s i, cát c đ  duy trì dòng ch y trong mùa khô. ề ặ ả ch y đ ậ ế ướ ặ c m a hay do băng tuy t tan ra, h u h t các dòng ch y nh n n m t là n ố ớ ướ ỏ ừ ặ ủ ư  các su i nh , su i l n. N c ng m là n m t c a l u v c gom n ấ ộ ố ủ ướ c trong lòng đ t. S  phân b  c a n trong các túi n ộ ố ậ ng, đ  x p và kh  năng th m n hình, khí h u đ a ph ằ ườ ướ ặ ướ ng n m t i. M t bàn n d ơ ướ ế cao đ n n i thung lũng. Do đó, m c n ủ ế ặ ặ ồ m t h , m t gi ng. S  xâm nh p c a n ồ ướ ể ề ề ố x p,… là ti n đ  cung c p ngu n n

ế ố ữ ậ 2.2. Các y u t ầ  h u sinh (qu n xã sinh v t)

ả ộ ế ố ớ ạ ậ i h n v t lí. Sinh v t s ng gi

Dòng ch y là m t y u t ầ ề ể ớ ậ ố ườ ậ ữ   ở  trong đó có nh ng ầ   ng. Qu n xã sinh v t cũng

ầ ơ ả ặ đ c đi m riêng v  thành ph n và thích nghi v i môi tr ượ đ c chia ra các thành ph n c  b n:

ậ ả ộ ố ấ

ơ ấ ể ạ ứ ổ ợ ồ ố

ẩ   ự ậ ả + Sinh v t s n xu t (producer): th c v t, t o có màu xanh, m t s  vi khu n ậ   quang h p hay hóa t ng h p đ  t o ra ngu n th c ăn s  c p nuôi s ng các sinh v t ị ưỡ d  d ợ ng.

ụ ờ

ậ ố ả ự ậ ườ ẵ ẩ ộ ộ ủ ế ậ + Sinh v t tiêu th  (consumer): ch  y u là các loài đ ng v t s ng nh  vào   ủ   ậ ấ ữ ơ ng (th c v t, đ ng v t và các s n ph m c a

các ch t h u c  có s n trong môi tr chúng).

ậ ồ

ấ

ơ ượ i cho môi tr

ố ạ ầ ớ ả ậ   i (reducer): g m ph n l n các vi sinh v t ho i sinh, + Sinh v t phân gi ạ ộ   ể ử ụ ả ả ng đ  s  d ng trong các ho t đ ng i phóng năng l chúng phân gi i các ch t, gi ầ ấ ườ ả ạ ủ ố s ng c a mình đ ng th i tr   ng các ch t vô c  ban đ u (các  l ố nguyên t ờ ồ , mu i khoáng).

ậ ở ố ề Qu n xã sinh v t ậ ự ưỡ  d

ầ ổ

ả ụ ả ố ặ ướ ậ ả ầ ố

ng khác s ng g n m t n ậ ọ ở ậ

ị ấ ấ ỉ ng. Ch  có các  su i nhìn chung nghèo v  sinh v t t   ậ   ể ả bèo trôi n i, rong rêu, T o l c, t o s ng bám vào giá th , T o silic và các sinh v t ấ ỏ ậ ự ưỡ c. Do sinh v t s n xu t ít nên sinh v t ăn c , sinh  d t   ậ ố   ấ v t ăn th t, sinh v t ăn mùn bã cũng ít. Vì v y, năng su t sinh h c   các dòng su i ườ th ng r t th p.

ữ ậ ổ ở ướ ườ ế n ả c ch y xi

Nh ng sinh v t n i  ơ ể ủ ấ ư

ẹ ể ố ế t th ạ ọ ộ ả ậ

ộ

ể ư ứ ướ ượ ề ả ả ạ   ng có các thích nghi hình thái đ c ạ ứ   ệ i s c t nh : (1) C  th  c a  u trùng và cá có d ng hình thoi và d t đ  ch ng l bi ấ ở ả ủ  da c n c a dòng ch y; (2) Các nhóm và các h  đ ng v t khác nhau có n p g p    ể ế   ầ thân đ  bám vào giá th  nh  ch c năng bám c a  u trùng b  Hai cánh; (3) H u h t ướ ậ ố ộ đ ng v t s ng trong n ủ ấ ng đi ng c ch y đ u có h c dòng ch y.

Ở ề ọ ở ẽ

ồ ồ ề ỏ ố ủ

ớ ể ướ rù rì (  th ậ t.

ầ ủ ậ ở ng n ấ k  đá, ví d  câu   ộ ả c ch y xi ổ ị

ừ ề ạ

ạ nh ng n i có dòng ch y m nh, nhi

Ở ữ ậ ự ả ậ ổ

Đi n hình nh  th y t c n

ữ ậ ặ ơ

ơ ố

ưỡ ặ ọ ướ ư ấ ộ  bu c thân vào giá th  (nh   u trùng c a mu i  ặ ướ ủ ơ ể i bám. M t d

ế ụ ở ượ   ụ ng   n n s i đá, cát có các cây b i m c  ề   ả ụ Cladophora. Các đ ng v t có nhi u ngu n nhi u su i c a sông H ng) và T o l c  ế Các qu nầ   ườ ấ ạ ặ đ c đi m hình thái, c u t o thích nghi v i môi tr ủ   ồ  đây có thành ph n không đ ng nh t, thay đ i theo v  trí c a xã th y sinh v t  ầ ạ ả    các dòng ch y. Thành ph n loài mang tính pha t p cao do nhi u loài ngo i lai t ấ   ậ ủ ự ệ ộ ướ ơ c th p, t đ  n th y v c khác du nh p vào.  ố ư ể ộ ộ ồ n ng đ  ôxi cao, s  loài th c v t ít, đ ng v t n i không phát tri n, nh ng có   ư ệ ễ ể ỏ   i; sinh v t đáy phát tri n, h  r  bám ch t vào đáy nh  rong nh ng loài cá b i gi ọ   ư ủ ứ ướ ể ạ ể c ng t mái chèo, ho c phát tri n m nh c  quan bám. ừ ậ ừ ộ ặ ở Hydra, b  n    cu i thân ho c đ ng v t v a có giác bám, v a có c có giác bám  ố   ỗ Simulium). B  n ọ ướ ủ ể ợ ơ c su i các s i t ể ễ ẹ Hydrospyche có móc và l   i c a c  th  giun d p và nhuy n th  có ấ t ra các ch t dính. ti

ự ư ậ

ộ ố ỏ ấ

Ở ữ ậ ố ủ ồ ậ ả

ả ậ ạ ể ệ ề ạ ậ  nh ng v c sâu có các sinh v t đa d ng và phong phú nh  sinh v t phù du,   ậ ổ Ở ự   ồ  v c sinh v t s ng vùi (2 m nh v ),  u trùng chu n chu n, m t s  sinh v t n i.  ậ ổ ở ậ sâu c a dòng ch y ch m có cá và các sinh v t khác t p trung. Sinh v t n i     đây có đi u ki n phát tri n m nh.

ặ ở ướ ắ ơ ậ Vi sinh v t có m t

ư ạ ỳ

kh p n i trong dòng n ấ ườ ồ ế ố ộ ế ị ố ủ ườ ậ ọ ự ố ủ c. S  phân b  c a chúng hoàn ặ ủ ừ toàn không đ ng nh t mà r t khác nhau tu  thu c vào đ c tr ng c a t ng lo i môi ự ng quan tr ng quy t đ nh s  phân b  c a vi sinh v t là tr ấ  môi tr ng. Các y u t

ố ố ạ ng mu i, ch t h u c , pH, nhi t đ  và ánh sáng. Vì n

ượ ấ ệ ộ ậ ướ ườ ướ c su i khá s ch và ấ hàm l các ch t hòa tan th ấ ữ ơ ng ít nên vi sinh v t n ậ ộ ấ c có m t đ  r t th p.

ượ ứ ẩ

Trong các su i có hàm l ố ng ch a các vi khu n s t nh ườ Ở ỳ

ườ ắ ng s t cao th ứ ư  các su i ch a l u hu nh th ề ụ ỳ ặ ạ ừ ưỡ  d

ữ ố ướ ườ ắ ư  ẩ ư   ng có m t nhóm vi khu n l u ng hoá năng   ẩ ư   i các nhóm vi khu n  a ộ ỉ ồ ạ ng ch  t n t c nóng th

ệ ố Leptothrix ochracea.  ặ hu nh màu l c ho c màu tía. Nh ng nhóm này đ u thu c lo i t Ở ữ và quang năng.   nh ng su i n ư Leptothrix thermalis. t nh   nhi

ự ố ậ S  phát tán sinh v t trong dòng su i.

ố ộ ể ữ ườ

ả ặ ộ

ế ưở ứ ừ ượ  l

t nh t c a môi tr ậ ọ ng đ n m i th  t ậ ấ ủ ủ ng c a dòng ch y là r t l n và  nh h ế

ủ ưở ướ c đ n kích th ả ệ M t trong nh ng  đ c đi m khác bi ế ự ố ấ ớ ạ ả ủ ấ ả

ồ ẩ

ậ ặ ố ị

ộ ố ể ư ế ố ợ

ư ố

ể ả ạ

ứ ặ ệ ố ố i đá. Vi sinh v t ch ng l

ề ặ ủ ằ ậ ỗ

ự ẹ ạ ỏ ạ ể ở ạ  l

ấ ạ ậ ả ỏ ơ ng su i là dòng ả   ch y. ả Dòng ch y có tác đ ng gì đ n s  s ng c a các sinh v t trong dòng ch y? ả ả ả   Các  nh h ng oxy ậ ướ ủ   c, hình d ng, và t p tính c a các sinh v t trong dòng trong n ậ ch y. ả T i sao không ph i là dòng ch y c a su i r a s ch t ố ử ạ ạ   t c  các sinh v t trong ấ ả ể  T t c  các ấ ả ố ả dòng ch y, bao g m cá, côn trùng,  c, vi khu n, t o và n m,… ra bi n?   ủ ữ sinh v t su i có nh ng đ c đi m khác nhau giúp chúng duy trì v  trí c a mình trong   ơ   ể ễ ồ ượ ắ c s p x p h p lý và có th  d  dàng b i dòng su i. M t s  loài cá nh  cá h i đ ỏ  ượ c dòng nhanh chóng, trong khi các loài cá khác nh  cá b ng và các cá nh ng ướ ủ ượ ấ ạ i và cũng đ   c c u t o đ  tránh s c m nh c a dòng ch y b ng cách s ng phía d ố   ị ạ ướ ẩ ơ ế tìm ki m n i trú  n trong ho c phía d i vi c b  cu n ặ ề   ậ ằ trôi b ng cách bám ch t các b  m t c a các lo i đá, g , và các v t khác. Nhi u ủ   ả loài côn trùng dòng ch y có c u t o d t và đ   i và thoát kh i áp l c m nh c a ữ dòng ch y, trong khi nh ng sinh v t khác có dáng thuôn nh  và b i nhanh.

ầ ờ ố ồ ậ

ệ ự ậ ỏ ể ế ụ ề ậ ọ

ỏ ặ ụ ỗ ớ   ộ Ngoài ra c n k  đ n h  th c v t, đ ng v t ven b  su i g m các cây g  l n,   nh  khác nhau, cây b i và c  đóng vai trò quan tr ng trong đi u hòa khí h u, ngăn ch n lũ l t,…

ồ ệ ặ ổ

ậ ng theo các h

ả ố ườ i thì thành ph n vi sinh v t cũng b   nh h ộ ưở ồ ướ ả ả

ị ả ữ c th i. Nh ng ngu n n ậ ư ệ ướ  nh ng su i có ngu n n ầ ấ ủ ướ t các nhóm vi sinh v t  a trung tính có trong thu ộ   c th i công nghi p đ  vào ho c các tác đ ng ướ   ng ứ   c th i có ch a ỷ ng làm tiêu di

Ở ữ ủ khác c a con ng ỳ khác nhau tu  thu c vào tính ch t c a n ườ ề nhi u axit th v c.ự

Ự Ạ 3. TH C TR NG

ọ ố ề ặ ơ

ệ ố

ở ầ ủ ọ ề ụ ồ ượ ả ệ ở ễ ộ ặ c nguy c  b  ô nhi m n ng và khó ph c h i đ

ườ ­ Su i đóng vai trò quan tr ng, là n i kh i đ u c a các dòng ch y b  m t trên Trái ấ Đ t, trong nó ch a đ ng các h  sinh thái quan tr ng. Nhi u h  sinh thái su i đang ướ ứ đ ng tr c b i các tác đ ng vô ý ứ ủ th c c a con ng ứ ự ơ ị i.

ứ

ị ố ủ ấ ấ ườ t c a ng

ấ ố ố

ố ườ ng r t cao do ý th c không t ừ ế ệ ậ ố ệ ướ ­ Hi n nay, các dòng su i, nh t là su i trong các khu du l ch, đang đ ng tr c nguy ứ ễ ơ ị c  b  ô nhi m môi tr i dân và khách du ệ ứ ả ạ ị l ch. Vi c v t x  rác b a bãi xu ng các dòng su i gây nên tình tr ng m t mĩ quan ố ưở ư ả cũng nh   nh h ng đ n h  sinh v t su i.

ố ở ị ấ ơ ặ ắ ạ “Su i rác” ệ  th  tr n Nà Ph c, huy n Ngân S n – B c K n

ề ắ ạ ồ ỉ (Ngu n: Đài phát thanh – truy n hình t nh B c K n)

ử ụ ủ ủ

ệ ư ệ ả ệ ớ ự ặ ủ ả ồ ố ng ngu n làm th y đi n l n đã  nh h

ỏ ả ừ ượ  th ườ ậ ủ ệ ế ọ ố ệ ­ Vi c xây d ng các th y đi n nh  thông qua s  d ng dòng ch y c a su i cũng   ưở   nh  vi c ch n các dòng ch y t ng vô cùng nghiêm tr ng đ n môi tr ng và h  sinh v t c a su i.

ầ ả ố ở i dòng ch y c a su i tr

ặ ở ồ ủ ờ ố ồ ưở ng đ n mùa màng và đ i s ng con ng thành   ườ   i.

ườ ạ ừ ạ ­ Do tình tr ng ch t phá r ng đ u ngu n d n t ả ụ t gây  nh h ngu n “chuyên ch ” lũ l ễ ự Bên c nh đó là s  ô nhi m môi tr ẫ ớ ế ụ ng do lũ l t gây ra.

ả

ạ ộ ỏ ế ế ấ ố ồ ả ạ ệ ả ễ ấ ­ Ho t đ ng công nghi p, ch  bi n nông s n đã th i vào các dòng su i m t l không nh  các ch t th i, hóa ch t gây nên tình tr ng ô nhi m ngu n n ộ ượ   ng ọ   ướ c ng t,

ế ồ ướ ạ ử ụ ệ ấ c s ch cung c p cho nông nghi p và s  d ng trong sinh

ng đ n ngu n n ơ ả nh h ạ ở ho t ưở ề  nhi u n i.

ạ ộ

ả ế ớ ả ưở ườ ng đ n l n đ n môi tr

ớ ộ ượ ả   ng l n rác th i, ng m t l ưở   ệ ả ặ ườ ng, đ c bi ng t  nh h ậ ạ   ng, suy ho i tài nguyên sinh v t và

ấ ộ ạ ệ ồ ướ ạ ­ Ho t đ ng khai thác khoáng s n đã th i ra môi tr ả hóa ch t đ c h i, chúng  nh h ố ế đ n các h  sinh thái su i gây suy thoái môi tr ạ ư ngu n n ế ườ c s ch cho các vùng trung và h  l u.

ỏ ở ệ ệ ậ Bùn đ ả ủ  Veszprem (Bungari), h u qu  c a công nghi p luy n nhôm.

ệ ử ồ (Ngu n: Báo đi n t Dân trí)

Ả Ồ Ệ Ả 4. BI N PHÁP QU N LÝ VÀ B O T N

ậ ơ

ả ạ ị ạ ễ ự ị ư ọ

ố ố ạ ộ ả ủ ổ ả ế ấ ấ

ề ự ệ   ­ Đi u tra, th ng kê, l p và th c hi n d  án c i t o, n o vét, kh i thông ả ạ   i các su i trong các đô th , khu dân c  đang b  ô nhi m nghiêm tr ng. dòng ch y t ặ ằ ể Ki m soát các ho t đ ng đ  th i, san l p m t b ng l n chi m dòng ch y c a các   su i.ố

ả ủ ả ậ

ụ ụ ướ ườ ư   ồ ố ­ Đánh giá kh  năng ti p nh n ngu n th i c a các dòng su i trên các l u ố ể   c các dòng su i đ  ph c v  công ng n

ả ế ấ ượ ng môi tr ả ả ự v c sông, phân vùng ch t l ấ tác qu n lý và c p phép x  th i.

ủ ệ ậ ấ ọ

ằ   ­ Ch  trì, ph i h p biên t p tài li u và tuyên truyên trong các c p h c nh m ụ ố ợ ậ ứ ả ườ ứ ệ giáo d c nâng cao nh n th c, ý th c b o v  môi tr ng.

ề ườ ổ

ườ ệ ứ ủ ả t công tác b o v  môi tr ộ i dân, c  vũ, đ ng viên ổ ứ  ch c, cá ng, phê phán các t

ậ ổ ứ ạ ườ ­ T p trung tuyên truy n nâng cao ý th c c a ng ố  ch c, cá nhân làm t các t ậ ề nhân vi ph m pháp lu t v  môi tr ng.

ặ ế ạ ả ấ

ấ ộ ố ả ả ử ạ ố ớ

ậ ề ố ạ ạ   ự ­ Ngăn ch n tình tr ng x  th i tr c ti p các ch t th i, hóa ch t đ c h i ự   xu ng các dòng su i, th c hi n x  ph t nghiêm minh v i các hành vi c  tình vi ườ ph m pháp lu t v  môi tr ệ ng.

ả ồ ả ả ị ố   ­ Phát tri n du l ch ph i đi đôi v i công tác qu n lí và b o t n các dòng su i,

ớ ủ ạ ố ể ữ ượ ẻ ự  nhiên và trong s ch c a su i. c v  t đ gi