Bài giảng Bệnh lý tuyến giáp - BS. Huỳnh Tấn Đạt

Chia sẻ: Ngọc Lựu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:52

Thêm vào BST

Báo xấu

341
lượt xem 63
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Bệnh lý tuyến giáp trình bày giải phẫu, sinh lý tuyến giáp, xét nhiệm chức năng tuyến giáp, hội chứng cường giáp: basedow, suy giáp, bướu giáp đơn thuần. Đây là tài liệu học tập và tham khảo bổ ích dành cho sinh viên và giảng viên ngành Y.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Bệnh lý tuyến giáp - BS. Huỳnh Tấn Đạt

BỆNH LÝ TUYẾN GIÁP BS HUỲNH TẤN ĐẠT BM NỘI TIẾT- ĐHYD TPHCM
Nội dung 1. Giải phẫu, sinh lý tuyến giáp 2. Xét nhiệm chức năng tuyến giáp 3. Hội chứng cường giáp: basedow… 4. Suy giáp 5. Bướu giáp đơn thuần.
GIAÛI PHAÅU –SINH LYÙ TUYEÁN GIAÙP  TG naèm ôû tröôùc coå. Gồm 2 thuỳ noái với nhau bôûi eo giaùp, moãi thuyø # 2x3x6 cm
Chức năng TG  Tuyeán noäi tieát: toång hôïp, döï tröõ vaø baøi tieát hormon tuyeán giaùp : Thyroxin (T4), triiodothyronin (T3)  Teá baøo C tuyeán giaùp coøn tieát calcitonin, coù vai troø trong chuyeån hoùa canxi.
TOÅNG HÔÏP HORMON TUYEÁN GIAÙP
TOÅNG HÔÏP HORMON GIAÙP Nhu cầu iod: 150 – 200 g / ngaøy  I- + H2O2  I2 + ½O2 + H2O  TPO : thyroid peroxidase,naèm trong maøng tb, cuõng laø khaùng nguyeân cuûa TG  I2 + Tg Tg - MIT, DIT Phản ứng keát ñoâi :  MIT + DIT  T3  DIT + DIT  T4
GIAÛI PHAÅU –SINH LYÙ TUYEÁN GIAÙP  Chöùc naêng hormon giaùp - Ảnh hưởng ñến sự phaùt trieån vaø taêng tröôûng ( heä xöông, thần kinh trung ương) - Taïo nhieät = taêng Chuyeån hoaù cô baûn - Tim maïch: taêng löu löôïng doøng maùu, taêng cung löôïng tim, taêng nhòp tim. - Thaàn kinh trung öông, giaác nguû - Chuyển hoaù lipid
GIAÛI PHAÅU –SINH LYÙ TUYEÁN GIAÙP Chuyeån hoaù hormon giaùp  Ôû ngoaïi bieân 80% T3 do T4 chuyeån thaønh taïi tuyeán yeân, gan, thaän..  Hormon giaùp => ña soá ñöôïc khöû iod taïi moâ ngoaïi bieân, baøi tieát qua phaân, nöôùc tieåu Löôïng nhoû chuyeån hoùa taïi gan, baøi tieát qua thaän  99,98% T4 & 99,7% T3 gắn với protein, löôïng hormon töï do raát thaáp.
CÔ CHEÁ ÑIEÀU HOAØ Vuøng haï ñoài TRH Tuyeán yeân TSH T3, T4 töï do Tuyeán giaùp TRH, TSH kích thích TG taêng Sx hormon giaùp. T3, T4 ảnh hưởng tiết TSH.
II- XEÙT NGHIEÄM CAÄN LAÂM SAØNG TUYEÁN GIAÙP 1- Noàng ñoä hormon giaùp /maùu: Taêng trong cöôøng giaùp Giaûm trong suy giaùp - T4 toaøn phaàn 4 – 12 g /dL - T3 toaøn phaàn 80 – 160 ng/dL - FT4 0,8 – 2,4 ng/ dL - FT3 0,2 – 0,52 ng / dL
II- XEÙT NGHIEÄM CAÄN LAÂM SAØNG TUYEÁN GIAÙP 2- Noàng ñoä TSH / maùu Bt: 0,1 – 4 UI/ ml Giuùp chaån ñoaùn vò trí beänh lyù  Cöôøng giaùp, TSH taêng => NN tuyeáân yeân  Cöôøng giaùp, TSH giaûm => NN tuyeáân giaùp  Suy giaùp, TSH giaûm => NN tuyeáân yeân Suy giaùp, TSH taêng => NN tuyeáân giaùp
II- XEÙT NGHIEÄM CAÄN LAÂM SAØNG TUYEÁN GIAÙP 3- Xeùt nghieäm maùu khaùc: moät soá baát thöôøng:  Cholesterol maùu: Giaûm trong CG, taêng trong SG.  Kali maùu: coù theå giaûm trong CG.  Ñöôøng huyeát coù theå taêng trong CG.  Calci maùu: coù theå taêng trong CG.  Men gan coù theå taêng trong CG hoaëc SG.
II- XEÙT NGHIEÄM CAÄN LAÂM SAØNG TUYEÁN GIAÙP 4- Khaùng theå khaùng tuyeán giaùp: Beänh lyù töï mieãn: Basedow, vieâm giaùp Hashimoto. - Antimicrosome = TPO Ab (Thyroid Per Oxydase Antibody) - Anti Thyroglobulin (Tg Ab) Ít nhaïy caûm vaø ñaëc hieäu hôn TPO Ab - Khaùng theå khaùng thuï theå TSH (TRAb): ñặc hieäu cho beänh Basedow.
II- XEÙT NGHIEÄM CAÄN LAÂM SAØNG TUYEÁN GIAÙP 5- Ñoä taäp trung iod phoùng xaï I131 (1) Basedow 1 2 3 (2) Bình thöôøng (3) Cöôøng giaùp do thuoác , vieâm giaùp hay Suy giaùp
6- Xaïï hình tuyeán giaùp vôùi Iod ñoàng vò phoùng xaï: Nhaân noùng Nhaân laïnh
Xạ hình bằng Technitium 99m
II- XEÙT NGHIEÄM CAÄN LAÂM SAØNG TUYEÁN GIAÙP 7- Sieâu aâm tuyeán giaùp  Đo kích thöôùc TG.  Ñaùnh giaù maät ñoä TG.  Phaùt hieän nhaân giaùp, höôùng daãn choïc doø sinh thieát.   nhaân ñaëc vaø nang TG.  Sieâu aâm Doppler TG: giuùp chaån ñoaùn moät soá tröôøng hôïp Basedow
II- XEÙT NGHIEÄM CAÄN LAÂM SAØNG TUYEÁN GIAÙP 8- Choïc doø sinh thieát baèng kim nhoû (FNA)  Taàm soaùt ung thö tuyeán giaùp  Thöïc hieän ôû böôùu giaùp nhaân.
III- HOÄI CHÖÙNG CÖÔØNG GIAÙP  ÑÒNH NGHÓA: Hoäi chöùng cöôøng giaùp (Thyrotoxicosis): goàm caùc trieäu chöùng laâm saøng gaây neân do hormon giaùp taêng cao vaø taêng thöôøng xuyeân trong maùu.
III- HOÄI CHÖÙNG CÖÔØNG GIAÙP TRIEÄU CHÖÙNG LAÂM SAØNG - Roái loaïn ñieàu hoaø nhieät: sôï noùng, ñoå moà hoâi nhieàu, da aám aåm vaø mòn. - Tr/ chöùng tim maïch- hoâ haáp: hoài hoäp, ñaùnh troáng ngöïc, khoù thôû khi gaéng söùc, khoù thôû thöôøng xuyeân neáu CG naëng. Khaùm maïch nhanh > 100 laàn/phuùt, naûy maïnh. Tieáng tim T1 maïnh. Huyeát aùp taâm thu cao, taâm tröông thaáp.