Trang chủ » Y - Dược - Sức Khoẻ » Y khoa

24 trang

172 lượt xem

Bài giảng Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

Bài giảng Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cung cấp cho các bạn những kiến thức về định nghĩa của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính; yếu tố nguy cơ; cơ chế bệnh sinh của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính; biểu hiện lâm sàng; khảo sát cận lâm sàng cần thiết để chẩn đoán; điều trị nội khoa bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

cocacola_05

Ạ

Ổ Ệ B NH PH I Ẽ Ắ T C NGH N M N TÍNH

Ụ

M C TIÊU

ủ ệ ổ ắ ẽ ị 1) Trình bày đ nh nghĩa c a b nh ph i t c ngh n

ế ố nguy c

ủ

ệ

ể ả ầ ạ m n tính ơ 2) Nêu y u t ế ệ 3) Trình bày cơ ch b nh sinh c a BPTNMT. 4) Nêu bi u hi n lâm sàng ậ 5) Nêu kh o sát c n lâm sàng c n thi t ể ẩ ế đ ch n

đoán

ị ộ ề 6) Trình bày đi u tr n i khoa BPTNMT

Ị

1. Đ NH NGHĨA

ớ ạ

ổ ắ đ c trặ

ệ ệ ở ồ

ứ

ủ

ấ

ạ

• B nh ph i t c ngh n m n tính là là m t ộ ạ ẽ ồ ở ự gi ưng b i s i h n lu ng khí b nh lý ụ ồ ự ớ ạ . S gi th không ph c h i hoàn toàn i h n ừ đi ể ừ ế ờ ở ư ng v a ti n tri n, v a lu ng khí th th ổ ớ ờ ư ng c a ph i v i kèm đáp ng viêm b t th các h t và khí

đ cộ .

Ế

Ố 2. Y U T NGUY C

Ơ

ễ

ề

ệ

• Ô nhi m không khí và ngh nghi p

ễ

• Nhi m trùng hô h p ấ

ả ứ

• Tăng ph n ng khí

đ oạ

ế

• Thi u anpha1antitrypsin

ớ

ủ

ạ

ộ

ế

• Gi

i, ch ng t c và tình tr ng kinh t

Ộ

ấ

ố ấ ụ

ề

ệ

Ạ CÁC TÁC NHÂN Đ C H I ễ (Khói thu c lá, ch t gây ô nhi m, hoá ch t, b i ngh nghi p)

ế ố

ề

Y u t

di truy n

Kháng proteinases

ở Viêm ổ Ph i

ấ ấ

ố ố Ch t ch ng oxy hóa Ch t ch ng oxy hóa

Proteinases

Oxidative stress

ỉ

ề Cơ ch ế đi u ch nh

COPD

4. LÂM SÀNG

ạ

ở ệ ủ

– Ho kh c ạ đàm m n tính – Khó th : tri u ch ng chính c a ế ả đi

ệ

ắ

ở ư i b nh ph i ả ăng lao ờ ệ ư i b nh. đ c ặ

ế ứ ờ ệ BPTNMT, khi n ng ấ khám b nh, làm m t kh n ộ đ ng và gây lo l ng cho ng Khó th trong BPTNMT có ể ụ trưng là liên t c và ti n tri n

THĂM KHÁM

ạ

ở

ạ

ự

ộ

ấ

ồ ờ ấ

ụ

ặ

ế

ả ạ

• Giai đo n sau: l ng ng c hình phình thùng, ơ khoang gian sư n giãn r ng, co kéo các c ờ ư n ờ ệ hô h p ph và d u hi u Hoover – b s ế lõm khi hít vào. Ran rít, ngáy ho c âm ph ờ bào gi m 2 bên; ti ng tim m • Giai đo n mu n: tâm ph m n ế ạ ộ

ầ Giai đo n ạ đ u: m ch nhanh và thì th ra kéo dài.

Ậ

5. C N LÂM SÀNG

ế

ộ

• Xquang ph i: khí ph thũng ổ • Khí máu đ ng m ch:

ạ ộ đ ng m ch, t

ạ ăng CO2 máu đưa

– Gi m oxy máu ả ấ ế đ n toan hô h p

Ấ HÔ H P KÝ

• Ch n Đoán ẩ

ệ

ạ

• Phân giai đo n b nh

• Tiên lư ngợ

ế

• Theo dõi ti n tri n ể

Ấ HÔ H P KÝ

ể

ở

ố đa trong 1s

• FEV1 – Th tích khí th ra t

đ uầ

ắ

ả

ờ

• FVC – dung tích s ng g ng s c ứ ố • VC– dung tích s ngố ỷ ố s Tiffineau, Gaensler • FEV1/(F)VC% t • Ch n ẩ đoán BPTNMT đòi h i ph i có h i ỏ ộ ẫ ẽ đư ng d n khí, nghĩa là

ả

ắ ứ ch ng t c ngh n ỉ ệ t l

FEV1/FVC gi m < 70%

Ẩ

6. CH N ĐOÁN BPTNMT

ứ Tri u ch ng YT nguy cơ

ệ

(cid:0)

ệ Ho Kh c ạ đàm Khó thở Thu c láố ề Ngh nghi p Ô nhi mễ

ấ Hô h p ký

Ạ

Ệ

PHÂN GIAI ĐO N B NH (GOLD 2003)

ư ngờ

Giai đo nạ 0: Nguy cơ

ứ

ệ

Đ c ặ đi mể ấ hô h p ký bình th Tri u ch ng mãn (ho, kh c

ạ đàm)

I: Nhẹ

ứ

ệ

FEV1/FVC < 70%; FEV1 > 80% Có / không có tri u ch ng mãn (ho, kh c

ạ đàm)

II: Trung bình FEV1/FVC < 70%; 50% ≤ FEV1 < 80%

ứ

ệ

ạ đàm, khó

Có /không có tri u ch ng mãn (ho, kh c th )ở

III: N ngặ

FEV1/FVC < 70%; 30% ≤ FEV1 < 50% predicted

ứ

ệ

Có /không có tri u ch ng mãn (ho, kh c

ạ đàm, khó

th )ở

ấ ặ

IV: R t n ng

FEV1/FVC < 70%; FEV1 < 30%

ấ

ạ

ả

hay FEV1 < 50% và suy hô h p m n hay suy tim ph i

SUY N & COPD

Ễ

ế

ở ệ

ể ừ ừ .

COPD

ố ở

ắ ờ

ắ

ở ầ ớ

ồ

•Kh i phát tu i trung niên. ổ •Tri u ch ng ti n tri n t ứ •Hút thu c lá kéo dài. •Khó th khi g ng s c. ứ •T c ngh n

ụ ẽ đư ng th ph n l n không h i ph c

COPD

Suy nễ

ớ

ư ng ờ

ầ

ứ

ở ệ

ờ ở ẻ tr em). ấ ư ng xu t hi n

ệ đêm / g n sáng.

ị

SUY NỄ

đình.

ắ

ở ồ

ụ

ờ

•Kh i phát s m (th ệ .Tri u tri u ch ng th .Cơ đ a d ng. ị ứ .Ti n cề ăn suy n gia ễ .T c ngh n

ẽ đư ng th h i ph c.

Ị

Ề 7. ĐI U TR

Ụ

M C TIÊU

ế

ể

ừ ệ ệ

ả ả ả

 Ngăn ng a b nh ti n tri n  Gi m tri u ch ng ứ  C i thi n kh n ứ ả ăng g ng s c ắ ệ  C i thi n ch t l ộ ố ợ ấ ư ng cu c s ng ệ  Ngăn ng a ừ và đi u tr các bi n ế ị ề

ch ngứ

ị ị ơn k ch phát

 Ngăn ng a ừ và đi u tr c  Gi m t l ỷ ệ ử ả

ề vong

PHÒNG TRÁNH CÁC YT NGUY CƠ

ệ ễ Phòng tránh ô nhi m do ngh nghi p

ừ

ề ư ngờ

ễ ừ ả

• Cai thu c láố • • Ng a ô nhi m do môi tr • Chích ng a c m cúm

Ố

Ề

Ị ĐI U TR : THU C

ề

ị Các thu c ố đi u tr : • ế ố

ố (cid:0) 2: Salbutamol, Salmeterol

ả Thu c dãn ph qu n – Thu c kích thích and Formoterol

Ipratropium, – Thu c anticholinergic:

ố Tiiotropium

• ố dùng thư ng ờ

ỉ ữ ợ

ụ ệ ị ự đoán và có nhi u ề đ t ợ ợ ị đ t k ch phát trong 3 n ăm

• ệ ả ạ – Nhóm methyl xanthine: Theophylline Thu c kháng viêm corticoid: xuyên ch phù h p cho nh ng b nh nhân có FEV1 < 50% giá tr d ị k ch phát (ví d có 3 qua). Ph i hố ơp thu c ố đem l i hi u qu cao h ơn

ề

ấ ả ế

ạ

ị đ u ề đ ngh dùng ư là thu c ố ưu

“T t c các guideline ả dãn ph qu n d ng hít nh ầ

tiên hàng đ u. ATS khuyên nên dùng

ế

ả đi u ề

anticholinergic trư c tiên n u ph i ớ ị tr lâu dài”

Chest 2000; 117: 23S28S