Bài giảng Bóng rổ - ĐH Phạm Văn Đồng

Y BAN NHÂN DÂN T NH QU NG NGÃI<br /> TR<br /> <br /> NGăĐ I H C PH MăVĔNăĐ NG<br /> ------------------<br /> <br /> BÀI GI NG<br /> MÔN BÓNG R<br /> <br /> GÍOăVIểNă:ăTrần Ng c Huy<br /> <br /> Qu ng Ngãi, 2016<br /> <br /> 0<br /> <br /> L I NịIăĐ̀U<br /> Bóng rổ là một môn thể thao có tính tập thể và đối kháng cao với các ho t động<br /> hết sức phong phú, đa d ng. Bóng rổ là môn học trong ch ơng trình giáo d c thể ch t ,<br /> có tác d ng giáo d c các phẩm ch t đ o đức và thể ch t cho con ng<br /> và sôi động, ngày nay bóng rổ tr thành môn thể thao đ ợc nhiều ng<br /> <br /> i. Với sức h p dẫn<br /> i tập luy n, nh t<br /> <br /> là học sinh, sinh viên .<br /> Để từng b ớc nâng cao ch t l ợng đào t o trong nhà tr<br /> <br /> ng, chúng tôi đư biên<br /> <br /> so n và giới thi u đề c ơng bài gi ng môn Bóng Rổ với th i l ợng 02 tín ch , trong đó<br /> phần lý thuyết 15 tiết và thực hành 30 tiết, dùng cho sinh viên ngành Cao đẳng S ph m<br /> Giáo d c Thể ch t tr<br /> <br /> ng Đ i học Ph m Văn Đồng. Đề c ơng bài gi ng đ ợc biên so n<br /> <br /> dựa trên giáo trình qui định c a Bộ Giáo d c-Đào t o, kết hợp với các tài li u, sách<br /> tham kh o có liên quan, theo h ớng tập trung vào các v n đề cơ b n nh t, phù hợp với<br /> trình độ kh năng tiếp thu c a sinh viên, nh ng vẫn đ m b o nội dung c a ch ơng trình.<br /> Đề c ơng bài gi ng Bóng rổ gồm hai phần:<br /> Phần lý thuyết bao gồm các nội dung: Nguồn gốc ra đ i và sự phát triển c a môn<br /> bóng rổ, các kỹ thuật và chiến thuật cơ b n trong môn bóng rổ, một số điều luật cơ b n<br /> và ph ơng pháp tổ chức thi đ u và trọng tài bóng rổ.<br /> Phần thực hành gồm các ph ơng pháp c thể và tiến trình gi ng d y kỹ, chiến<br /> thuật bóng rổ, các hình thức luy n tập và bi n pháp khắc ph c những sai lầm th<br /> <br /> ng mắc<br /> <br /> ph i khi luy n tập các kỹ, chiến thuật.<br /> Để tiếp thu tốt nội dung bài gi ng, sinh viên cần tự nghiên cứu học tập kết hợp với<br /> các tài li u tham kh o, tự giác tích cực trong ôn tập và ngo i khóa để nắm chắc các nội<br /> dung trọng tâm c a bài gi ng, đồng th i có thể vận d ng vào ho t động rèn luy n học tập<br /> c a b n thân cũng nh trong thực tiễn công tác sau này.<br /> Trong quá trình biên so n không tránh khỏi những thiếu sót, chúng tôi chân thành<br /> c m ơn những ý kiến đóng góp chân tình c a quí thầy cô giáo, các đồng nghi p và các<br /> b n sinh viên để bài gi ng ngày càng hoàn ch nh.<br /> Xin chân thành c m ơn!<br /> TÁC GI<br /> <br /> 1<br /> <br /> CH<br /> <br /> VI T T T DÙNG TRONG BÀI GI NG<br /> <br /> TDTT: Thể d c thể thao<br /> VĐV: Vận động viên<br /> VD: Ví d<br /> GV: Giáo viên<br /> GDTC: Giáo d c thể ch t<br /> CĐSP: Cao đẳng s ph m<br /> HLV: Hu n luy n viên<br /> SV: Sinh viên<br /> Bóng Rổ : BR<br /> <br /> 2<br /> <br /> Ch<br /> <br /> ngă1.<br /> <br /> PH̀NăLụăTHUY Tă ( 15 ti t )<br /> <br /> 1.1. L CH SỬ RAăĐ I VÀ S<br /> <br /> PHÁT TRI N MÔN BÓNG R<br /> <br /> ( 2 ti t )<br /> <br /> 1.1.1. Ngu n g c c a môn Bóng r .<br /> Bóng rổ (BR) ra đ i năm 1891 do Dr. James Naismith (1861-1936) – giáo viên môn<br /> giáo d c thể ch t<br /> <br /> học vi n Springfield thuộc bang Masachusetts sáng lập.<br /> <br /> Vào th i gian đó các môn thể thao, trò chơi vận động ch yếu đ ợc thực hi n ngoài<br /> tr i. Do vậy trong suốt mùa đông các sinh viên đư không thể tập luy n hay thi đ u đ ợc.<br /> Các giáo viên thể d c r t băn khoăn, lo lắng và không ngừng tìm tòi, suy nghĩ để tìm ra<br /> một môn chơi mới. Bóng rổ ban đầu ch là trò chơi vận động cho sinh viên trong th i tiết<br /> x u.<br /> Ban đầu ông James Naismith tính xây dựng dựa trên môn football (Mỹ), soccer và<br /> lacrosse nh ng Ủ t<br /> <br /> ng đó đư sớm bị lo i bỏ vì ông cho rằng football (Mỹ) quá thô b o,<br /> <br /> còn hai môn kia ch yếu dựa trên kh năng sức m nh tốc độ, không có tính ngh thuật.<br /> Điều ki n để hình thành môn mới này là ph i đ ợc chơi trong nhà thể d c, ph i giới<br /> h n b i nhiều luật l nh ng đơn gi n và dễ hiểu, không đ ợc dùng que gậy vì dễ gây<br /> nguy hiểm và không đ ợc thô b o hay có những động tác truy c n theo kiểu môn<br /> football (Mỹ). Do đó Ông đư chọn qu bóng đá và sử d ng tay để chuyền, bắt và ném.<br /> Để hình thành “rổ” và “b ng” nh bây gi đư có nhiều tài li u đề cập và gi i thích.<br /> Ví d nh trong sách bóng rổ c a Iu. M. Portnova thì cho là Ông đư ứng d ng môn chơi<br /> Pok-Tapok – ném bóng vào một vòng tròn bằng đá đ ợc đính trên t<br /> <br /> ng cao c a bộ l c<br /> <br /> Inka va Maia sống t i Mehico và môn chơi nổi tiếng Ollamalituli c a ng<br /> <br /> i Astek cũng<br /> <br /> với m c đích ném bóng cao su vào một chiếc vòng làm bằng đá. Nh ng theo sách<br /> “Basketball” c a Joe Hutton và Vern B. Hoffman đư gi i thích theo logic c a v n đề là<br /> Ông dự định làm “goal” theo môn Lacrose nh ng nếu các cầu th tập trung tr ớc<br /> “goal”để tranh c ớp và ném bóng sẽ dẫn đến thô b o, do vậy Ông đặt 2 cái hộp<br /> <br /> 2 đầu<br /> <br /> sân và bóng sẽ đ ợc ném vào đó. Nh ng điều này l i n y sinh một v n đề khác là hàng<br /> phòng th đứng t m quanh hộp để chặn bóng. Do vậy Ông quyết định treo 2 cái hộp trên<br /> đầu các đ u th sao cho họ không thể với tới đ ợc. Điều này ép họ ph i bung rộng ra<br /> khống chế các qu ném từ vòng ngoài. Vào th i đó Ông cho treo 2 cái giỏ đựng đào trên<br /> “balcony” c a nhà thể d c Sprìngield<br /> <br /> độ cao 10 feet (3,05m) tính từ mặt sân tới c nh<br /> <br /> 3<br /> <br /> trên c a vòng rổ (độ cao đ ợc giữ đến bây gi ). Còn b ng rổ đ ợc hình thành trong quá<br /> trình thi đ u sau này vì khi thi đ u, các cổ động viên cuồng nhi t đứng trên “balcony” đư<br /> cố gắng giúp đỡ đội mình bằng cách ph h t bóng vào rổ đối ph ơng. Do đó Ông đư cho<br /> đặt thêm b ng (1895)<br /> <br /> phía sau nhằm m c đích b o v . Điều tiếp theo là cách thức để<br /> <br /> bắt đầu một trận đ u, Ông đư dựa trên môn English Rugby – khi có tranh ch p, trọng tài<br /> sẽ ném bóng vào giữa 2 hàng cầu th để họ lao vào tranh c ớp. Luật này tuy thô b o<br /> nh ng công bằng cho c 2 bên. Do đó các vòng tròn nh y tranh bóng đ ợc lập ra.<br /> Th i kỳ đầu, vì lớp tập thể d c c a Naismith có 18 ng<br /> đội 9 ng<br /> <br /> i c nam và nữ. Sau này th y số ng<br /> <br /> trên sân nên số ng<br /> <br /> i nên ông chia ra 2 đội, mỗi<br /> <br /> i đông là không cần thiết và ch làm rối<br /> <br /> i mỗi bên đư đ ợc gi m xuống còn 7 và sau đó là 5 ng<br /> <br /> i.<br /> <br /> B i vì bóng đ ợc ném vào rổ nên trò chơi mới mà James Naismith sáng t o ra có<br /> tên gọi là “Basketball” , “ Bóng rổ”.<br /> Tháng 12 năm 1891, James Naismith đư so n th o những điều luật thi đ u đầu tiên<br /> cho môn BR và dùng nó để tổ chức trận đ u. Năm 1892 ông cho xu t b n “ Sách luật<br /> chơi bóng rổ” gồm 15 điều mà phần lớn những điều y d ới hình thức này hay hình thức<br /> khác vẫn đ ợc tiếp t c sử d ng cho đến ngày nay.<br /> 1.1.2. S phát tri n môn Bóng r trên th gi i<br /> Từ năm 1891 cho đến nay môn BR đư tr i qua một chặng đ<br /> <br /> ng phát triển dài<br /> <br /> trên một thế k và có thể chia làm năm giai đo n.<br /> Giaiăđo n 1: 1891 – 1918<br /> Giai đo n hình thành và hoàn thi n từng b ớc môn BR. Từ vị trí môn trò chơi vận<br /> động, BR dần dần tr thành môn thể thao có t t c những đặc điểm tiêu biểu riêng c a<br /> mình.<br /> Năm 1894 t i Mỹ đư xu t b n những điều luật thi đ u chính thức đầu tiên. Đồng<br /> th i với vi c phổ biến trò chơi này là sự hình thành kỹ chiến thuật c a nó. Các kỹ thuật<br /> chuyền, bắt, dẫn và ném rổ còn thiếu tính năng động và ch đ ợc thực hi n t i chỗ.<br /> Trong chiến thuật đư xác định và phân công nhi m v cho từng đ u th BR. Ban đầu BR<br /> ch phát triển sang Nhật, Trung Quốc, Philippin đến Châu Âu và Nam Mỹ.<br /> Năm 1904, BR lần đầu tiên đ ợc tổ chức thi đ u nhân dịp Đ i hội thể thao toàn<br /> n ớc Mỹ và đ ợc thi đ u biểu diễn t i Thế vận hội Olympic lần thứ III (n ớc Mỹ).<br /> Năm 1913 Gi i vô địch BR Châu Á lần đầu tiên đ ợc tổ chức t i Manila (Philippin)<br /> <br /> 4<br /> <br />