Bài giảng Chính phủ điện tử: Chương 2

1

CHƯƠNG 2

CÔNG NGHỆ VÀ KHUNG KIẾN TRÚC CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ

2

NỘI DUNG CHƯƠNG 1

2.1 Sự sẵn sàng CPĐT 2.2 Công nghệ CPĐT 2.3 Khung kiến trúc CPĐT

3 2.1 Sự sẵn sàng CPĐT

2.1.1 Sự sẵn sàng điện tử (E-readiness)  Sự sẵn sàng điện tử đo đạc khả năng của một quốc gia tham gia vào

 Khuôn khổ sẵn sàng điện tử: một hệ thống các thành phần, các chỉ số cơ bản cho phép đánh giá mức độ sẵn sàng điện tử của một quốc gia

nền kinh tế số

4 2.1 Sự sẵn sàng CPĐT

2.1.2 Sự sẵn sàng chính phủ điện tử (E-Government Readiness)  Khung khổ sẵn sàng CPĐT (E-Government Readiness framework) Khung khổ sẵn sàng CPĐT cho phép đánh giá, so sánh mức độ sẵn sàng CPĐT của các quốc gia, các địa phương hoặc các cơ quan khác nhau.

5 2.1 Sự sẵn sàng CPĐT

2.1.2 Sự sẵn sàng chính phủ điện tử (E-Government Readiness)  10 tiến tới sự sẵn sàng CPĐT (E-Government Readiness framework)

• Bước 1: Tầm nhìn, chiến lược, kế hoạch tương 5 năm. • Bước 2: Chính sách truyền thông, xúc tiến một môi trường mở, cạnh tranh

• Bước 4: Thiết kế kiến trúc chức năng và công nghệ, các tiêu chuẩn an ninh • Bước 5: Khởi sự các chương trình toàn quốc, dự án thử nghiệm. • Bước 6: Chương trình Giám đốc thông tin, quản trị sự thay đổi • Bước 7: Dành 2-5% ngân sách cho CPĐT, chính sách hợp tác công-tư • Bước 8: Tạo lập WAN quy mô toàn quốc, mô hình hợp tác công-tư. • Bước 9: Luật không gian mạng, chữ ký điện tử, chính sách an ninh bí mật

Bước 3: Danh mục dịch vụ G2C và G2B, dịch vụ ưu tiên

• Bước 10: các trung tâm dữ liệu, cổng thông tin CPĐT tại Trung tâm dữ liệu

riệng tư.

quốc gia.

6 2.1 Sự sẵn sàng CPĐT

2.1.2 Sự sẵn sàng chính phủ điện tử (E-Government Readiness)  Một số nội dung trong sẵn sàng CPĐT

• Sẵn sàng về con người :

• Sẵn sàng cải cách:

- Sẵn sàng thay đổi, loại bỏ, hủy bỏ, sáp nhập, tạo mới - Sẵn sàng thay đổi luật pháp, sẵn sàng tư duy toàn diện và sáng tạo

• Sẵn sàng hậu diện (phía sau) và sẵn sàng tiền diện (phía trước):

- Sẵn sàng hậu diện: Phát triển các hệ thống hậu diện; Thiết lập cơ sở hạ

tầng; Chuẩn bị con người

- Sẵn sàng tiền diện: Tạo lập chính sách kênh phân phối; Thiết lập các

trung tâm/kiosk dịch vụ, Tạo lập các website và cổng thông tin.

- Sẵn sàng tư duy, - Sẵn sàng học tập, - Sẵn sàng hành động, - Sẵn sàng chuyển đổi.

7 2.2 Công nghệ CPĐT

Giới thiệu chung

Không đi sâu vào công nghệ, nhưng cần hiểu biết tổng quát và nhận thức được:

vực công nghệ?

- Các thành phần công nghệ khác nhau là gì? - Vai trò của mỗi thành phần công nghệ trong sơ đồ chung? - Có những thực hành tốt nhất và các tiêu chuẩn mở nào trong mỗi lĩnh

- Có những sản phẩm chiếm ưu thế nào trong mỗi lĩnh vực công nghệ?

8 2.2 Công nghệ CPĐT 2.2.1 Cơ sở dữ liệu  Vài nét về CSDL

 Khái niệm CSDL  Cấu trúc CSDL  Một hệ quản trị CSDL (DBMS)  Hệ quản trị CSDL tương quan

 Một số vấn đề kỹ thuật và gợi ý thực tiễn về quản trị CSDL hữu ích

 Thẻ thông minh  Các dữ liệu cơ bản (master data)  Cơ sở pháp lý của dữ liệu cốt lõi

 Ngôn ngữ lập trình SQL (Structured Query Language) theo chuẩn ANSI.  Lựa chọn giữa CSDL tập trung và CSDL phân tán.  Thiết kế CSDL cần theo module, không theo kiểu nguyên khối.  Các CSDL cốt lõi mang tính trung tâm đối với CPĐT (slide sau)  Chế độ một đăng nhập duy nhất (SSO: Single-Sign-On)

9 2.2 Công nghệ CPĐT 2.2.1 Cơ sở dữ liệu  Dữ liệu cơ bản về công dân, doanh nghiệp, đất đai

 Dữ liệu cơ bản về mô tả địa danh (ví dụ của Việt Nam)

10 2.2 Công nghệ CPĐT

2.2.2 Kiến trúc ứng dụng

 Vai trò  Các mục tiêu

 Vai trò và mục tiêu của kiến trúc ứng dụng CPĐT

 Kiến trúc ứng dụng n- tầng

 Sáu nguyên tắc quan trọng trong thiết kế kiến trúc ứng dụng cho chính phủ

 Kiến trúc ứng dụng 3,..., n- tầng.  Tính độc lập của mỗi tầng

điện tử

 Kiến trúc ứng dụng doanh nghiệp (EAA – Enterprise Application

Architecture)  Khái niệm EAA  Vai trò EAA

 Tích hợp ứng dụng doanh nghiệp (EAI-Entreprise Application Integration)

 Khái niệm EAI  Đặc trưng của EAI  Nội hàm của EAI:

11 2.2 Công nghệ CPĐT

2.2.2 Kiến trúc ứng dụng

 Tích hợp ứng dụng doanh nghiệp (EAI-Entreprise Application Integration)  EAI và các dịch vụ Web là hai mô hình cho thiết kế EAA.  Khái niệm EAI  Đặc trưng của EAI:

- Khả năng tích hợp các ứng dụng; - Khả năng thích ứng cơ sở hạ tầngNội hàm của EAI: - Tích hợp nền tảng (Platform Integration) - Tích hợp dữ liệu (Data Integration) - Tích hợp thành phần (Component Integration) - Tích hợp ứng dụng (Application Integration) - Tích hợp quy trình kinh doanh (BPI- Business Process Integration)

12 2.2 Công nghệ CPĐT

2.2.2 Kiến trúc ứng dụng

 Các dịch vụ web (Web services)

 Khái niệm dịch vụ web  Các điều kiện cho dịch vụ web

 Khái niệm ngôn ngữ đánh dấu mở rộng  Khái niệm một tài liệu theo nghĩa XML  Tính linh hoạt cao của XML  Tính độc lập với nền tảng của XML  Chuỗi XML các sự kiện (slide sau)  Ý nghĩa của XML đối với CPĐT  Năm bước tiến tới XML

 Ngôn ngữ đánh dấu mở rộng (XML)

13 2.2 Công nghệ CPĐT

2.2.2 Kiến trúc ứng dụng

 Ngôn ngữ đánh dấu mở rộng (XML)  Chuỗi XML các sự kiện:

14 2.2 Công nghệ CPĐT

2.2.3 Các hệ thống hỗ trợ

 Các hệ điều hành và các nền tảng máy chủ

• Hệ điều hành • Nền tảng máy chủ

 Lựa chọn hệ điều hành và các nền tảng máy chủ

 Khái niệm:

 Khái niệm  Lựa chọn các nền tảng máy khách:

 Các dịch vụ cộng tác và truyền thông  Kiến trúc quản lý hệ thống

 Các nền tảng máy khách

15 2.2 Công nghệ CPĐT

2.2.4 Trung tâm dữ liệu quốc gia

 Ý nghĩa, vai trò, vị trí

16 2.2 Công nghệ CPĐT

2.2.4 Trung tâm dữ liệu quốc gia

 Sở hữu và quản lý Trung tâm dữ liệu quốc gia

 Các dịch vụ do Trung tâm dữ liệu quốc gia cung cấp

17 2.2 Công nghệ CPĐT

2.2.5 Cổng chính phủ điện tử (E-Government Gateway)

 Vai trò, ý nghĩa của Cổng chính phủ điện tử  Những dịch vụ được Cổng cung cấp

a, Các dịch vụ ban đầu b, Các dịch vụ giao dịch c, Dịch vụ bắt buộc tuân thủ d, Dịch vụ kho lưu trữ e, Các dịch vụ thanh toán

18 2.2 Công nghệ CPĐT

2.2.6 Phần mềm mã nguồn mở và phần mềm miễn phí

 Khái niệm

- Phần mềm miễn phí (Free Software) - Phần mềm mã nguồn mở (Open Source Software)

 Những sản phẩm phần mềm miễn phí/phần mềm nguồn mở phổ biến

19 2.2 Công nghệ CPĐT

2.2.6 Phần mềm mã nguồn mở và phần mềm miễn phí

 Ý nghĩa của phần mềm miễn phí/ phần mềm nguồn mở đối với CPĐT  Các tiêu chuẩn mở (Open Standards)

- Khái niệm tiêu chuẩn mở - Các nguyên tắc của tiêu chuẩn mở - Sự cần thiết của tiêu chuẩn mở - Phân biệt tiêu chuẩn mở và nguồn mở

20 2.3 Khung kiến trúc CPĐT

2.3.1 Khung kiến trúc chính phủ điện tử 3 cấp độ

 3 cấp độ trong khung kiến trúc  Các thành phần chính

 Người sử dụng  Kênh giao tiếp  Cổng thông tin điện tử và các dịch vụ cổng thông tin cơ bản

- Quản lý nội dung - Tìm kiếm, truy vấn - Quản lý người sử dụng, đăng nhập một lần - Quản lý biểu mẫu điện tử - Thông báo

 Các dịch vụ công trực tuyến  Các ứng dụng, hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu

 Ứng dụng chuyên ngành (cấp bộ)/ứng dụng nghiệp vụ (cấp tỉnh)  Ứng dụng nội bộ  Ứng dụng về tổng hợp và báo cáo

21 2.3 Khung kiến trúc CPĐT

Khung kiến trúc 3 cấp độ chính phủ điện tử Việt Nam

22 2.3 Khung kiến trúc CPĐT

Khung kiến trúc chính phủ điện tử cấp bộ/tỉnh

23 2.3 Khung kiến trúc CPĐT

2.3.1 Khung kiến trúc chính phủ điện tử 3 cấp độ

 Các dịch vụ chia sẻ và tích hợp

 Dịch vụ thư mục  Dịch vụ quản lý định danh  Dịch vụ xác thực  Dịch vụ cấp quyền truy cập  Dịch vụ thanh toán điện tử (e-payment  Dịch vụ giá trị gia tăng  Dịch vụ trao đổi thông tin/dữ liệu  Dịch vụ tích hợp

 Các hệ thống thông tin/cơ sở dữ liệu quốc gia, bộ, tỉnh  Các hệ thống thông tin ngoài cơ quan nhà nước  Hạ tầng kỹ thuật  Quản lý và giám sát dịch vụ  Quản lý, chỉ đạo  An toàn thông tin