TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP

BM CÔNG NGHỆ CHẾ TẠO MÁY

GIẢNG DẠY: GV. THS PHẠM THANH CƯỜNG Mobile: 0968 315 333 Email: phamcuongtnut@gmail.com

CÔNG NGHỆ GIA CÔNG TIÊN TIẾN

Chương 1: Tổng quan về các PPGC tiên tiến

Chương 2: Các phương pháp gia công cơ

Chương 3: Các phương pháp gia công hóa

Chương 4: Các phương pháp gia công điện hóa

Chương 5: Các phương pháp gia công nhiệt

CHÖÔNG 2 PHÖÔNG PHAÙP GIA COÂNG CÔ

A. PHÖÔNG PHAÙP GIA COÂNG BAÈNG SIEÂU AÂM

B. PHÖÔNG PHAÙP GIA COÂNG TIA NÖÔÙC

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

A. PHÖÔNG PHAÙP GIA COÂNG BAÈNG SIEÂU AÂM Ultralsonic Machining - USM

Muïc tieâu:

- Hieåu khaùi nieäm gia coâng baèng sieâu aâm.

- Hieåu nguyeân lyù gia coâng baèng sieâu aâm.

- Hieåu cô sôû lyù thuyeát cuûa gia coâng baèng sieâu aâm

- Naém chaéc caùc thoâng soá coâng ngheä.

- Bieát moät soá coâng ngheä gia coâng baèng sieâu aâm. Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

NOÄI DUNG CHÍNH

1. Khaùi nieäm

2. Nguyeân lí gia coâng

3. Cô sôû lí thuyeát

4. Thieát bò vaø duïng cuï

5. Caùc thoâng soá coâng ngheä

6. Moät soá coâng ngheä gia coâng baèng sieâu aâm

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

1. KHAÙI NIEÄM PPGC BAÈNG SIEÂU AÂM

Sieâu aâm laø gì?

Sieâu aâm laø aâm thanh (soùng aâm) coù taàn soá cao hôn

taàn soá toái ña cuûa aâm thanh maø tai ngöôøi nghe thaáy.

- AÂm thanh nghe ñöôïc: 20hz – 16Khz

- Sieâu aâm: 16Khz – 1GHz

- Taàn soá sieâu aâm gia coâng: 20khz – 30Khz

- Soùng sieâu aâm laø soùng ñaøn hoài

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Theá naøo laø soùng ñaøn hoài?

Sóng đàn hồi là sóng lan truyền trong môi trường

vật chất đàn hồi (rắn, lỏng, khí).

Sóng đàn hồi sinh ra khi vật rắn, khối chất lỏng,

chất khí bị tác động của các lực gây dao động.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

THEÁ NAØO LAØ

GIA COÂNG BAÈNG SIEÂU AÂM?

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Sô ñoà gia coâng baèng sieâu aâm

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Gia coâng baèng sieâu aâm:

- Gia coâng baèng sieâu aâm laø quaù trình boùc taùch vaät

lieäu baèng caùch söû duïng duïng cuï dung ñoäng sieâu aâm.

- Ñeå gia coâng baèng sieâu aâm ngöôøi ta truyeàn dao

ñoäng vaøo duïng cuï dung ñoäng sieâu aâm vôùi taàn soá 20-

30Khz.

- Dung ñoäng cuûa duïng cuï va ñaäp vaøo haït maøi (coù

trong boät maøi nhaõo), haït maøi va ñaäp vaøo vuøng caét

taïo neân quùa trình boùc taùch vaät lieäâu gia coâng. Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Duïng cuï dung ñoäng ñöôïc laøm baèng hôïp kim.

- Caùc haït maøi thöôøng laø SiC, B4C, A2O3

- Duøng ñeå gia coâng vaät lieäu cöùng vaø doøn nhö thuûy

tinh, goám söù, ñaù, germani, hôïp kim cöùng, kim

cöông, thaïch anh .v.v.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Maùy gia coâng sieâu aâm

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Duïng cuï gai coâng sieâu aâm

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

2. Nguyeân lí gia coâng

Döïa treân söï taùc ñoäng cuûa

dung ñoäng sieâu aâm töø ñoùù

taïo ra söï chuyeån ñoäng, coï

saùt, caøo xöôùc teá vi cô hoïc

cuûa haït maøi daãn ñeán söï boùc

taùch vaät lieäu gia coâng.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Taùn saéc sieâu aâm

Laø hieän töôïng xaûy ra khi chuøm tia sieâu aâm gaëp

caùc caáu truùc raát nhoû hoaëc vôùi beà maët khoâng ñoàng

ñeàu, khi ñoù tia sieâu aâm bò taùn saéc theo moïi höôùng.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

a. Sô ñoà nguyeân lí gia coâng

1. Baøn gia coâng

2. Chi tieát gia coâng

3. Duïng cuï gia coâng

4. Thanh truyeàn

5. Boä bieán töø

6. Maùy phaùt sieâu aâm

7. Dung dòch haïi maøi Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Sô ñoà nguyeân lí gia coâng (tham khaûo)

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

b. Nguyeân lí boùc taùch löôïng dö

- Moâi tröôøng gia coâng laø moâi

tröôøng chaát loûng coù theå pha

theâm haït maøi, boät thaïch anh,

boat B4C hoaëc SiC.

- Döôùi taùc duïng cuûa dung ñoäng

sieâu aâm, caùc phaàn töû cuûa chaát

loûng (caû haït maøi, thaïch anh)

chuyeån ñoäng vôùi taàn soá cao.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Cô cheá boùc taùch löôïng dö

- Söï va ñaäp cuïc boä tröïc tieáp cöôõng böùc cuûa haït maøi

- Söï caøo xuôùc teá vi bôûi söï va chaïm töï do cuûa caùc haït maøi

- Söïï aên moøn beà maët bôûi boït khí (5%).

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Cô cheá boùc taùch löôïng dö

- Söï chuyeån ñoäng cuûa caùc phaàn töû vôùi taàn soá raát cao taïo ra

söï va ñaäp, coï saùt, laøm rôi ruïng caùc phaân töû nhoû cuûa chi tieát

- Quaù trình naøy laëp ñi laëp laïi taïo ra söï goït duõa,ï boùc taùch

löôïng dö cuûa chi tieát gia coâng. Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Haït maøi thöôøng duøng laø carbid bo (B4C), carbid silic (SiC), Corun, nhoâm oxit (A2O3), kim cöông (C) coù côõ loaïi töø 280÷400.

- Chaát loûng mang haït maøi coù daïng huyeàn phuø (boät

nhaõo) coù theå laø nöôùc, daàu löûa, daàu coâng nghieäp.

Dung dòch maøi ñöôïc ñöa vaøo vuøng gia coâng döôùi

daïng töôùi.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Neáu gia coâng loã saâu hôn 5mm, phaûi duøng aùp suaát töôùi dung dòch qua loã ñöôïc hình thaønh beân trong duïng cuï hoaëc chi tieát gia coâng.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Vaät lieäu duïng cuï thöôøng duøng laø theùp 45, 40Cr,

Y8A, Y10A .v.v.

Ñoä nhaùm 0,16

Ñoä chính xaùc gia coâng 0,02÷0,04 mm.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

c. Nguyeân lí maùy phaùt sieâu aâm

Nguyeân lyù chung ñeå taïo ra soùng sieâu aâm laø laøm cho moät vaät raén, moät maøng caêng hay moät daây caêng dao ñoäng ñaøn hoài vôùi taàn soá treân 20KHz.

Vaät raén thöôøng duøng laø tinh theå thaïch anh, tinh theå Niken, coban, saét töø...

Coù hai caùch phaùt sieâu aâm:

+ Döïa vaøo hieäu öùng aùp ñieän.

+ Döïa vaøo hieän töôïng töø giaûo.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

* Phaùt sieâu aâm döïa vaøo hieäu öùng ñieän aùp

Hai taám thaïch anh ñöôïc ñaët

song song trong truïc luïc giaùc.

Maï hai maët cuûa baûn thaïch

anh ñeå taïo thaønh moät tuï ñieän

Hieäu öùng ñieân aùp

hoaëc keïp noù vaøo giöõa hai baûn

cuûa moät tuï ñieän phaúng.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Phaùt sieâu aâm döïa vaøo hieäu öùng ñieän aùp

Noái hai baûn ñieän cöïc vôùi nguoàn

ñieän moät chieàu, baûn thaïch anh bò

bieán daïng cong veà moät beân.

Ñoåi chieàu doøng ñieän thì baûn

Hieäu öùng ñieân aùp

thaïch anh bò cong ngöôïc laïi.

Duøøng nguoàn xoay chieàu coù taàn soá lôùn thì baûn thaïch

anh seõ lieân tuïc bò bieán daïng theo taàn soá cuûa doøng ñieän

vaø phaùt ra soùng sieâu aâm khi taàn soá treân 20 KHz.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

* Phaùt sieâu aâm döïa vaøo hieän töôïng töø giaûo

Ñaët moät thanh saét töø vaøo trong loøng moät cuoän daây ñaõ noái vôùi moät nguoàn ñieän moät chieàu -> ñoä daøi cuûa thanh saét töø coù ngaén hoaëc daõn daøi ñi moät ít -> hieän töôïng töøgiaûo

Hieäu öùng töø giaûo

- Khi noái cuoän daây vôùi nguoàn ñieän xoay chieàu coù taàn soá cao. Töø tröôøng trong loøng cuoän daây bieán thieân -> thanh saét töø dao ñoäng vôùi taàn soá raát lôùn vaø phaùt ra sieâu aâm (vôùi taàn soá > 20 KHz).

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Phaùt sieâu aâm döïa vaøo hieän töôïng töø giaûo

Nghieân cöùu cho thaáy: sieâu aâm phaùt ra coù cöôøng ñoä maïnh nhaát khi dao ñoäng cuûa doøng ñieän phuø hôïp vôùi dao ñoäng rieâng cuûa thanh saét töø. Nguoàn phaùt sieâu aâm loaïi naøy coù theå leân ñeán 1GHz.

Hieäu öùng töø giaûo

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

d. Nguyeân lí hoaït ñoäng cuûa ñaàâu bieán töø

Doøng ñieän coù taàn soá

cao töø maùy phaùt sieâu aâm

ñöôïc ñöa vaøo cuoän daây

kích thích 2

-> Taïo neân töø tröôøng

thay ñoåi coù cuøng taàn soá

-> Taùc ñoäng vaøo loõi 1 cuûa

boä rung ñoäng. Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Ñaàu bieán töø – ñaàu töø giaûo

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Loõi 1 ñöôïc cheá taïo töø

caùc taám kim loaïi ferit (saét

töø) coù tính töø giaûo.

Hai cuoän daây töø hoùa 4

laép treân loõi töø 3 taïo töø

tröôøng khoâng ñoåi ñaûm

baûo ñaëc tính töø giaûo toát

hôn.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Töø giaûo trong boä rung

töø 5÷10

ñoäng (bieân ñoä μm) laøm xuaát hieän dao

ñoäng doïc vaø ñöôïc truyeàn

qua thanh truyeàn 6.

Thanh truyeàn 6 ñöôïc

laép giöõa hai voøng keïp 5,

giuùp khueách ñaïi bieân ñoä dao ñoäng (30÷80 μm) vaø

truyeàn ñeán duïng cuï 7. Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Boä chuyeån ñoåi töø giaûo

Thöïc teá ñoä daõn töø töø

chæ

daøi cuûa loõi giaûo 0,001- 0,1 mm.

trò

Giaù

naøy quaù nhoû ñeåâ gia coâng -> caààn boä khuyeách ñaïi aâm hoïc.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Boä khuyeách ñaïi 2 böôùc trong gia coâng sieâu aâm

Boä khuyeách ñaïi taïo ra

dao ñoäng coù bieân ñoä 40 - 50 mm

Tuyø theo bieân ñoä yeâu

caàu, coù theå duøng moät hay

nhieàu ñaàu aâm hoïc ñeå

khuyeách ñaïi.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Hình daïng cuûa ñaàu aâm hoïc aûnh höôûng ñeán bieân ñoä.

Coù 5 loaïi ñaàu aâm hoïc: Loaïi truï, loaïi baäc, loaïi soá muõ,

loaïi cosin hypecbol vaø loaïi coân.

Loaïi baäc vaø loaïi muõ ñöôïc duøng phoå bieán hôn

Boä khuyeách ñaïi thöôøng ñöôïc laøm baèng nhoâm hoaëc

ñoàn thau, titan

Nhöôïc ñieåm: boä chuyeån ñoåi töø giaûo laø hieäu suaát thaáp

(khoaûng 55%), laøm noùng thieát bò vaø phaûi laøm nguoäi

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

3. Cô sôû lí thuyeát gia coâng sieâu aâm

a. Caùc khaùi nieäm

b. Hieän töôïng töø giaûo

m

c. Söï aên moøn xaâm thöïc

d. Taùc duïng cô hoïc

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

a. Caùc khaùi nieäm - Nguoàn aâm: Nguoàn aâm laø moät moâi tröôøng ñaøn hoài coù theå taïo ra vaø truyeàn dao ñoäng vaøo moâi tröôøng tieáp xuùc vôùi no.ù

- AÂm löôïng: laø coâng suaát aâm tính treân ñôn vò dieän tích

beà maët (erg/s.cm2 = 10-7 W/cm2).

- Aùp suaát aâm laø aùp suaát aâm sinh ra trong moâi tröôøng

do söï dao ñoäng aâm (dyne/cm2 = bar).

- Erg(eùc): ñôn vò ño coâng cô hoïc

- Dyne: ñôn vò xaùc ñònh löïc (1dyne = 10−5 Newton)

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Cöôøng ñoä aâm laø moät thoâng soá vaät lyù do aâm löôïng

vaø aùp suaát xaùc ñònh (ñôn vò: phoân)

- AÂm nghe ñöôïc coù taàn soá töø 20 Hz ñeán 15 kHz.

AÂm coù taàn soá döôùi 20 Hz laø aâm hoàng ngoaïi.

AÂm coù taàn soá treân 16 kHz laø sieâu aâm.

AÂm coù cöôøng ñoä treân 130 phoân laø sieâu cao aâm.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

b. Hieän töôïng töø giaûo

Sô ñoà nguyeân lyù cuûa hieän töôïng töø giaûo.

Laø hieän töôïng maø moät thanh hoaëc moät oáng baèng vaät lieäu töø ñaët trong töø tröôøng song vôùi truïc song doïc cuûa noù, thì chieàu daøi cuûa noù bò bieán ñoåi. (coù ruùt hoaëïc daõn daøi)

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Söï bieán ñoåi kích

thöôùc cuûa vaät lieäu

töø dao ñoäng baèng

taàn soá cuûa doøng

ñieän. Söï bieáân ñoûi ñoù

taïo ra sieâu aâm.

Sô ñoà nguyeân lyù cuûa hieän töôïng töø giaûo.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Ñaëc ñieåm cuûa ñoä bieán ñoåi kích thöôùc

- Khoâng phuï thuoäc höôùng cuûa töø tröôøng

- Phuï thuoäc cöôøng ñoä cuûa töø tröôøng, nhieät ñoä traïng

thaùi töø hoaù vaø chaát löôïng cuûa vaät lieäu.

- Söï bieán ñoåi kích thöôùc raát nhoû töø 10-6 – 10-5 chæ coù

theå ghi laïi söï thay ñoåi ñoù baèêng PP quang hoïc.

- Söïï phuï thuoäc vaøo cöôøng ñoä cuûa töø tröôøng ñöôïc

bieåu dieãn ôû bieåu ñoà sau:

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Bieåu ñoà bieán ñoåi kích thöôùc vôùi cöôøng ñoä töø tröôøng

Trò soá aâm: co ruùt

Trò soá döông: daõn daøi

(cid:127) 1 : 70%Co + 50% Fe (cid:127) 2 : 49%Co + 49%Fe + 2%V (cid:127) 3 : 50%Ni + 50% Fe (cid:127) 4 : Co ñuùc (cid:127) 5 : Fe (cid:127) 6 : Co (cid:127) 7 : Ni - Zn - Ferrit

H

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Qua nghieân cöùu cho thaáy: Bieán ñoåi chieàu daøi cuûa

saét töø seõ laø lôùn nhaát khi taàn soá dao ñoäng do söï bieán

ñoåi cuûa cöôøng ñoä töø tröôøng gaây ra baèng vôùi taàn soá

dao ñoäng rieâng cuûa thanh saét töø (coäng höôûng).

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

c. Söï aên moøn xaâm thöïc

Sieâu aâm ñöôïc phoùng qua chaát loûng, phaùt sinh aùp

löïc cuïc boä. Taïo neân söï bieán ñoåi aùp löïc laøm phaùt sinh

noäi öùng suaát lôùn ñeán möùc laøm maát ñi söï lieân keát

giöõa caùc phaân töû cuûa chaát loûng vaø laøm cho chaát loûng

bò phaù huûy. Ñoù laø söï aên moøn xaâm thöïc

ÖÙng duïng hieän töôïng naøy ñeå laøm saïch caùc chi tieát,

ñaùnh ræ, hoã trôï caùc quaù trình hoùa hoïc.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

d. Taùc duïng cô hoïc vaø söï taùn saéc

Döôùi taùc duïng cuûa dao ñoäng sieâu aâm, caùc phaân töû

nhoû trong moâi tröôøng chuyeån ñoäâng coï xaùt laøm naûy

sinh ra taùc duïng coï xaùt ñaëc tröng baèng sieâu aâm. Ñoù

laø taùc duïng cô hoïc.

Söï coï xaùt taïo ra nhieàu hieän töôïng khaùc nhau, heä

quaû laø taïo ra söï hoùa ñoäng, söïï chuyeån theå vaø söï

phaân taùn (söï taùn saéc) do taùc duïng cuûa sieâu aâm.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

4. Thieát bò vaø duïng cuï

Caáu taïo maùy gia coâng baèng sieâu aâm

1. Baøn gia coâng

2. Chi tieát gia coâng

3. Duïng cuï gia coâng

4. Thanh truyeàn

5. Boä bieán töø

6. Maùy phaùt sieâu aâm

7. Boàn chöùa vaø phuï kieân khaùc

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

1) Duïng cuï

2) Ñaàu noái

3) Thanh truyeàn soùng

4) Ñaàu töø giaûo

5) Voû maùy

6) Maùy phaùt sieâu aâm

7) Baøn maùy vaø phuï kieân khaùc

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Maùy sieâu aâm vaïn naêng 4770

- Ñaëc tính kyõ thuaät:

+ Ñöôøng kính loã gia coâng: Ø 0,5÷10 mm

+ Chieàu saâu loã gia coâng: (2÷5)d

+ Löôïng di ñoäng doïc cuûa baøn maùy: 80 mm

+ Löôïng di ñoäng cuûa ñaàu bieán tö: 110 mm

+ Taàn soá laøm vieäc: (18÷19) kHz

+ Coâng suaát maùy phaùt: N = 0,25 kW

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

DuïÏng cuï gia coâng

- Thöôøng ñöôïc taïo hình khaùc nhau theo chi tieát

- Thöôøng ñöôïc laøm baèng theùp khong gæ inox 304

hoaëc nhoâm, ñoàng thau.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Duïng cuï

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Ñaàu noái

Noái thanh truyeàn soùng vaø duïng cuï, ñaàu noái ñöôïc

cheá taïo ñaëc bieät sao cho coù theå laép ñöôïc caùc duïng

cuï vaøo thanh truyeàn soùng

Thanh truyeàn

Boä phaän truyeàn dao ñoäng töø ñaàu töø giaûo cho duïng

cuï gia coâng.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Chaát maøi nhaõo

- Chaát loûng thöôøng duøng laø nöôùc, benzene

- Haït maøi thöôøng duøng: Nhoâm oxit: Al2O3, cacbit

Silic: SiC vaø cacbit bo: B4C.

- Goàm 50% chaát loûng, 50% haït maøi.

- Ñöôïïc bôm qua moät ñaàu phun ñaët gaàn vuøng tieáp

xuùc phoâi - duïng cuï vôùi löu luôïng khoaûng 25 l/ph

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Chaát maøi nhaõo coøn coù taùc duïng laøm maùt

- Chaát maøi nhaõo keùm hieäu quaû khi haït bò moøn vaø vôõ.

- Tuoåi thoï khoaûng 150 ñeán 200 giôø laøm vieäc

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

5. Caùc thoâng soá coâng ngheä

a. Toác ñoä caét

b. Böôùc tieán gia coâng

c. Dung dòch vaø haït maøi

d. Naêng suaát

e. Chaát löôïng beà maët gia coâng

f. Ñoä chính xaùc gia coâng

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

a. Toác ñoäï caét: v

v = 5,9.f. .R0,5.y0,5

(cid:2175) (cid:2164)

f: Taàn soá dao dao ñoäng (Hz)

H: Ñoä cöùng beà maët chi tieát GC (Ñoä cöùng Brinell)

S: AÙùp löïc tónh leân duïng cuï (kg/mm2)

R: Baùn kính trung bình haït maøi (mm)

y: Bieân ñoä rung ñoäng (mm)

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

b. Böôùc tieán gia coâng: S

d

S =

.t

(cid:2190) (cid:2202)(cid:2202)(cid:2193)

Thôøi gian gia coâng heát 1 lôùp vaät lieäu S laø:

t =

t : Thôøi gian gia coâng heát böôùc tieán S

d (cid:2202)(cid:2202)(cid:2193) .(cid:2175) (cid:2190)

tlk: Thôøi gian boùc taùch vaät lieäu dh: Chieàu daøy lôùp caét Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Vaäy vaän toác cuûa böôùc tieán gia coâng:

d

v =

=

(cid:2190)

(cid:2202)(cid:2202)(cid:2193)

(cid:2175) (cid:2202)

- Böôùc tieán gia coâng S phuï thuoäc:

+ Cöôøng ñoäï sieâu aâm I

+ Taàn soá f, bieân ñoä dao ñoäng aâm A. + Kích thöôùc vaät lieäu Dh + Naêng löôïng lieân keát cuûa vaät lieäu gia coâng: elk

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Moãi vaät lieäu coù elk vaø Dh rieâng.

- Khi gia coâng phaûi hieäu chænh taàn soá f, bieân ñoä dao

ñoäng A, cöôøng ñoä sieâu aâm I, cuõng nhö moâi tröôøng

vaø haït maøi sao cho ñaït ñöôïc naêng löôïng thích

hôïp.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

c. Dung dòch vaø haït maøi

- AÛûnh höôûng tröïc tieáp tôùi quaù trình gia coâng.

- Haït maøi: cacbit Bo, cacbit silic, oxit nhoâm,

- Dung dòch: chaát loûng daïng huyeàn phuø nhö nöôùc,

daàu madut, daàøu hoûa, daàu maùy, daàu gai.

- Dung dòch haït maøi cacbit Bo vaø nöôùc thöôøng ñaït

naêng suaát cao nhaát.

- Tuoåi thoï trung bình haït maøi: 150-200h laøm vieäc

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Dung dòch haït maøi coù aûnh höôùng lôùn ñeán ñoä

chính xaùc vaø ñoä nhaùm beà maët.

AÛnh höôûng cuûa dung dòch haït maøi ñeán ñoä chính xaùc vaø ñoä nhaùm beà maët.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Quan hệ giữa độ nhám bề mặt với số hạt và kích thước hạt mài

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Qua nghieân cöùu thöïc teá cho thaáy

Hạt mài kích thước hạt nhỏ thì biên độ dao động

nhỏ cho năng suất cao nhưng thấp hơn so với kích

thước hạt lớn với biên độ dao động lớn.

Các kết quả tối ưu đạt được khi biên độ dao động

lớn hơn kích thước hạt.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

d. Naêng suaát gia coâng sieâu aâm

- Naêng suaát gia coâng ñöôïc xaùc ñònh bôûi caùc thoâng soá sau:

+ e : Toác ñoä tieán duïng cuï (mm/phuùt)

+ Vd: Khoái löôïng vaät lieäu laáy ñi/ñôn vò thôøi gian. (mm3/ph)

+ v: theå tích phoâi trung bình (mm3).

- Naêng suaát gia coâng phuï thuoäc vaøo:

+ Ñoä saâu gia coâng.

+ Maët caét ngang cuûa duïng cuï.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

* Veà Toác ñoä tieán dao: e (mm/ph)

- Vôùi gia coâng loã coù ñaùy khoâng saâu

Toác ñoä tieán dao trung bình laø:

Trong ñoù :

l1 : Chieàu saâu cuûa loã coù ñaùy (mm).

t1 : Thôøi gian gia coâng (phuùt).

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Vôùi gia coâng loã coù ñaùy saâu

Toác ñoä tieán dao trung bình laø:

e2 =

(cid:2196)(cid:2878) (cid:2194)(cid:2778) (cid:2202)(cid:2778)(cid:2878)(cid:2196)(cid:2202)(cid:2779)

Trong ñoù :

n : Soá laàn naâng duïng cuï.

t2: Thôøi gian 1 laàn naâng duïng cuï (phuùt)

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

* Veà theå tích vaät lieäu ñöôïc laáy ñi trong ñôn vò thôøi gian: Vd

Vd = e. Asz

(cid:2178)(cid:2186) (cid:2157)(cid:2201)(cid:2208)

(1)

Vôùi: e: toác ñoä tieán duïng cuï (mm/ph)

Asz: Dieän tích laøm vieäc cuûa duïng cuï (mm2).

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Vôùi gia coâng loã thoâng, duïng cuï hình xuyeán

Naêng suaát trung bình laø theå tích vaät lieäu ñöôïc laáy ñi trong ñôn vò thôøi gian, tính treân dieän tích laøm vieäc cuûa duïng cuï:

(cid:2178)(cid:2186) (cid:2157)(cid:2201)(cid:2208)

NSTB (mm/ph) (2)

Vd: theå tích vaät lieäu ñöôïc laáy ñi/ñôn vò thôøi gian (mm3)

Asz: Dieän tích laøm vieäc cuûa duïng cuï (mm2).

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Töø (1) vaø (2) ta coù

(cid:2178)(cid:2186) (cid:2157)(cid:2201)(cid:2208)

(1)

(cid:2178)(cid:2186) (cid:2157)(cid:2201)(cid:2208)

NSTB (mm/ph) (2)

Nhö vaäy, trong gia coâng loã thoâng, naêng suaát trung

bình baèng vôùi böôùc tieán dao.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Cuõng trong gia coâng loã thoâng

Toác ñoä tieán dao coøn ñöôïc tính theo ñoä moøn duïng cuï:

Vsz - Ñoä moøn cuûa duïng cuï (mm3/ph).

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Naêng suaát gia coâng coøn bò aûnh höôûng bôûi:

+ Bieân ñoä vaø taàn soá dao ñoäng.

+ Tính chaát cô lyù cuûa vaät lieäu caàn gia coâng.

+ AÙp löïc tónh giöõa duïng cuï vaø vaät lieäu caàn gia coâng.

+ Loaïi boät maøi vaø noàng ñoä boät maøi.

+ Caùch bôm boät maøi.

+ Tieát dieän duïng cuï.

+ Vaät lieäu vaø ñoä moøn duïng cuï.

+ Ñoä saâu cuûa loã gia coâng

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

e. Chaát löôïïng beà maët gia coâng

Gia coâng baèng sieâu aâm:

+ Khoâng bieán ñoåi caáu truùc

+ Khoâng bieán ñoåi ñoä cöùng teá vi

+ Khoâng öùng suaát dö, khoâng daïn nöùt beà maët

+ Khoâng gaây sai soá do bieán daïng nhieät

=> Gia coâng baèng sieâu aâm chæ aûnh höôûng ñeán ñoä

nhaùm beà maët

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Ñoä nhaùm beà maët phuï thuoäc:

+ Kích thöôùc haït maøi.

(Kích thöôùc taêng, ñoä nhaùm taêng)

+ Tính chaát cô lyù cuûa vaät lieäu gia coâng.

(Ñoä beàn vaät lieäu gia coâng taêng, ñoä nhaùm cuõng taêng)

(khoái löôïng rieâng taêng, ñoä nhaùm cuõng taêng)

+ Bieân ñoä dao ñoäng cuûa duïng cuï.

(Bieân ñoä taêng, ñoä nhaùm taêng)

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Ñoä nhaùm beà maët phuï thuoäc:

+ Ñoä nhaùm duïng cuï.

(Ñoä nhaùm duïng cuï taêng, ñoä nhaùm beà maët chi tieát taêng)

+ Chaát loûng chöùa boät maøi.

Chaát loûng thay ñoåi thì ñoä nhaùm cuõng thay ñoåi.

VD: thay nöôùc baèng daàu thì ñoä nhaùm giaûm, năng suaát

cuõng giaûm.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

f. Ñoä chính xaùc gia coâng (ÑCX GC)

(cid:127) Khi GC caùc vaät lieäu raén vaø gioøn, ÑCX GC phuï thuoäc:

- Thieát bò vaø ÑCX ñieàu chænh maùy nhö:

+ Ñoä chính xaùc cuûa thieát bò

+ Söï aên khôùp vaø ñoä ñoàng truïc cuûa caùc boä phaän cuûa

ñaàu töø giaûo taïo dao ñoäng, boä phaän noái, duïng cuï

+ ÑCX cuûa caùc cô caáu duøng ñeå ñieàu chænh chi tieát.

+ ÑCX vò trí töông ñoái giöõa duïng cuï vaø chi tieát GC

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Ñaëc tính coâng ngheä nhö:

+ Kích côõ haït maøi.

+ Söï oån ñònh cuûa khe hôû giöõa duïng cuï vaø chi tieát

+ Ñoä moøn cuûa duïng cuï.

+ Hình daùng hình hoïc cuûa duïng cuï.

+ Ñoä saâu gia coâng, hình daùng hình hoïc chi tieát.

+ Loaïi vaät lieäu gia coâng

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Caùc ñoä chính xaùc cuûa duïng cuï nhö:

+ Ñoä chính xaùc cheá taïo duïng cuï

+ Ñoä chính xaùc cheùp hình cuûa duïng cuï.

+ Dao ñoäng doïc cuûa duïng cuï.

+ Ñoä moøn duïng cuï

- Phöông phaùp tính toaùn gaàân ñuùng

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

* Phöông phaùp gia coâng sieâu aâm

- ÑCX cuûa ñaït caáp 2-3,

- Ñoä boùng beà maët ñaït caáp 8-9

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

6. Moät soá coâng ngheä gia coâng baèng sieâu aâm

a. Khoan, khoeùt, doa baèng sieâu aâm

b. Maøi baèng sieâu aâm

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

a. Khoan, khoeùt, doa baèng sieâu aâm

Khoan sieâu aâm döïa treân taùc ñoäng coï xaùt vaø goït duõa cuûa soùng sieâu aâm vôùi taàn soá 20÷30 kHz.

a) Ñaàu töø giaûo dao ñoäng

d

b) Caàu noái – thanh truyeàn

c) Duïng cuï

d) Boä laøm maùt

e) Chaát loûng laûm maùt

f) Vaät gia coâng

g) Dung dòch haït maøi nhaõo. Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT Nguyeân lí khoan sieâu aâm

Nguyeân lí khoan sieâu aâm

Ñaàu töø giaûo dao ñoäng taïo

dao ñoäng sieâu aâm,

Dao ñoäng sieâu aâm truyeàn tôùi

d

duïng cuï khoan qua caàu noái

thanh truyeàn, taïo ra quaù trình

gia coâng boùc taùch vaät lieäu.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT Nguyeân lí khoan sieâu aâm

Döôùi taùc duïng cuûa taàn soá sieâu aâm, duïng cuï khoan

sieâu aâm dao ñoäïng doïc thaúng goùc vôùi maët gia coâng.

Do taùc duïng dao ñoäng, caùc

haït maøi trong chaát loûng

d

chuyeån ñoäng, coï xaùt, caøo xöôùc

beà maët chi tieát taïo ra quùa trình

boùc taùch vaät lieäu.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

a) Khoan loã hình truï coù ñaùy

b) Khoan xuyeân loã truï baèng duïng cuï coù daïng vaønh khaên.

c) Khoan loã ñaùy khoâng phaûi hình truï.

d) Khoan loã xuyeân ñaùy khoâng phaûi hình truï.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Ñaàu sieâu aâm cuûa maùy khoan sieâu aâm

1. Boä bieán töø

2. Thaân ñaàu sieâu aâm

3. Loõi coù tính töø giaûo

4. Thanh truyeàn

5. Muõi khoan

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Ñeå khoan, khoeùt, doa, caét ren ta phaûi

duøng ñaàu sieâu aâm dao ñoäng xoaén

1. Boä bieáân töø daïng voøng hình xuyeán

2. Boä bieán ñoåi soùng

3. Loõi coäng höôûng coù ñuoâi coân

4. Duïng cuï caét

Boä bieán töø 1 coù daïng voøng xuyeán, beân

trong noù ñaët tieáp tuyeán caùc boä bieán ñoåi

soùng 2.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Öu ñieåm khoan sieâu aâm:

- Khoan vaät lieäu co baát kìù ñoä cöùng

naøo

- Khoan loã coù baát cöù profin naøo

- Daëc bieät khoan vaät coù khaû naêng

daãn ñieän.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Ñoä nhaùm phuï thuoäc ñöôøng kính haït maøi vaø ñoä tinh

khieát cuûa haït maøi.

- Ñoä nhaùm khoâng quaù 1mm

- Ñöôøng kính loã khoan lôùn hôn ñöôøng kính muõi khoan

60-100mm

- Ñöôøng kính loã khoan³ 100mm

- Ñoä chính xaùc toái ña: 10mm

- Naêng suaát boùc taùch phoi:

+ Gia coâng thuûy tinh 1500÷2000 mm3/ph;

+ Hôïp kim cöùng laø 40÷50 mm3/ph

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Baûûng coâng suaát khoan

Taàn so á22 kHz,

Coâng suaát 30W, Tieát dieän 27 mm2

Neáu huùt ñi phoi vuïn

thì khoan sieâu aâm coù

theå khoan saâu töø 4-

30mm, toác ñoä taêng leân

5 laàn.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

b. Maøi baèng sieâu aâm

Caùc chuyeån ñoäng

troûng maøi sieâu aâm

- Chuyeån

ñoäng

cuûa duïng cuï.

- Chuyeån

ñoäng

cuûa chi tieát

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Öu ñieåm: maøi sieâu aâm

Gia coâng ñöôïc

vaät lieäu cöùng,

gioøn, khoù maøi

nhö söù, hôïp kim

cöùng, thaïch

anh, kim cöông,

titan.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Chaát löôïng beà maëït maøi sieâu aâm, phuï thuoäc toác ñoä

dao ñoäng vaø ñoä tieán cuûa duïng cuï.

Gia coâng maët ngang

Gia coâng maët beân

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Maøi sieâu aâm coù theå gia coâng maët phaúng ngang,

ñöùng vaø caùc maët phaúng hình hoïc khaùc

Gia coâng maët ngang

Gia coâng maët beân

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Ñoà thò bieán ñoåi cuûa phoi laáy ñi vôùi vaän toác tieán cuûa chi tieát trong maøi sieâu aâm

Vd = F(e)

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Toác ñoä tieán dao sao cho khi duïng cuï tieáp xuùc vôùi vaät gia coâng thì ñoä aên dao khoâng vöôït quaù kích thöôùc giôùi haïn caét cuûa hatï maøi bk

f £ bk

Vaø

Tæ leä ñoä saâu vaø kích thöôùc haït maøi

e: toác ñoä tieán dao

1. Duïng cuï, 2. Haït maøi, 3. Vaät gia coâng

bk: chieàu saâu caét cuûa

haït maøi

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Chaát löôïng beà maët maøi baèng sieâu aâm

- Phuï thuoäc vaøo haït maøi

- Phuï thuoäc toác ñoä dao ñoäng vaø ñoä tieán cuûa duïng cu

- Phuï thuoäc beà maët laøm vieäc cuûa duïng cuï

- Phuï taûi tónh taùc ñoäng leân duïng cuï vaø chi tieát

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Phaïm vi öùng duïng: Maøi maët phaúng baèng sieâu aâm

aùp duïng cho caùc vaät lieäu raén doøn (nhö söù hoaëc hôïp

kim cöùng), vaø raát toát ñeå maøi dieän tích nhoû, raát

nhoû./.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Haøn ñieåm baèng sieâu aâm

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Ñaùnh boùng sieâu aâm

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

7. Ñaëc ñieåm vaø phaïm vi öùng duïng

a. Ñaëc ñieåm

b. Phaïm vi öùng duïng

c. Xu höôùng phaùt trieån

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

a. Ñaëc ñieåm

Öu ñieåm:

- Gia coâng ñöôïc vaät lieäu voâ cuøng cöùng, raén, gioøn

- Gia coâng ñöôïc nhöõng vaät lieäu phi kim loaïi.

- Khoâng gaây ra hieän töôïng nöùt teá vi beà maët.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Nhöôïc ñieåm

- Veà ñoä lôùn cuûa beà maët gia coâng:

Beà maët gia coâng nhoû, thao taùc phöùc taïp, khoù

khaên. VD: khoan sieâu aâm beà maët toái ña 750-1000 mm2

- Veà ñoä saâu coù theå gia coâng ñöôïc

Chæ coù theå gia coâng loã vaø raõnh khoâng saâu (toái ña

saâu 5cm)

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

Veà naêng löôïng tieâu thuï

Noùi chung laø nhu caàua tieâu thuï naêng löôïng raát lôùn.

Naêng löôïng ñöôïc tính theo CT

Qki = Nki/VD (kWh/cm2)

Nki: Coâng suaát ñaàu vaøo hoaëc coâng suaát phaùt ra cuûa maùy phaùt sieâu aâm

VD: löôïng phoi trung bình trong moät giôø

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- Naêng suaát :

+ Naêng suaát thaáp, ñb vôùi vaät lieäu hôïp kim cöùng

+ Duïng cuï bò moøn nhieàu

- Vôùi maùy coù taàn soá sieâu aâm thaáp(<16khz), coù theå

laøm ngöôøi coâng nhaân choùng meät moûi

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

b.Phaïm vi öùng duïng

- Chæ gia coâng sieâu aâm:khoan, maøi gia coâng ren, laøm

saïch bavia, gia coâng raõnh.

- Sieâu aâm phoái hôïp phöông phaùp gia coâng khaùc:

khoan, phay, xoi loã, maøi, maøi tinh, maøi baèng ñóa,

maøi boùng baèng ma saùt.

- Gia coâng khoâng caét goït: Haøn, laøm saïch kim loaïi,

phaân tích vaät lieäu, hoã trôï gia coâng hoaù vaø ñieän hoaù.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

- ÖÙng duïng trong vieäc laép gheùp chi tieát baèng sieâu aâm:

1. Dao ñoäng doïc

2. Dao ñoäng höôùng kính

3. Choát

4. Coát ñeå laép choát

5-6. Duïng cuï

7. Maùy phaùt sieâu aâm (1)

8. Maùy phaùt sieâu aâm (2)

9-10. Ñoäng cô sieâu aâm

(ñaàu dao ñoäng).

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT

c. Xu höôùng phaùt trieån

- Söï phaùt trieån cuûa caùc ngaønh coâng nghieäp daãn tôùi

söï caàn thieát cuûa phöông phaùp gia coâng baèng sieâu

aâm ñaëc bieät laø söï keát hôïp cuûa gia coâng baèng sieâu

vôi pp gia coâng khaùc.

- Caùc vaán ñeà quan taâm: ñoäng hoïc, ñaàu töø giaûo, caùc

maïch ñieän ña maïch.

- Gia coâng vaät lieäu coù khaû naêng daãn dieän./.

Biên soạn: Thạc sỹ Phạm Thanh Cường – Khoa Sư Phạm kỹ thuật - TNUT