Giới thiệu tài liệu
Tài liệu này trình bày về vai trò của dinh dưỡng trong điều trị bệnh, các nguyên tắc dinh dưỡng cơ bản, và hướng dẫn xây dựng thực đơn cho một số bệnh lý cụ thể như loét dạ dày - tá tràng, cao huyết áp, đái tháo đường và bệnh thận mãn tính. Tài liệu được biên soạn bởi BS. Phan Kim Huệ từ Bộ môn Dinh dưỡng – An toàn Vệ sinh Thực phẩm, Khoa Y tế Công cộng, Đại học Y Dược Cần Thơ.
Đối tượng sử dụng
Bài giảng này hướng đến việc cung cấp kiến thức và kỹ năng cơ bản về dinh dưỡng điều trị cho sinh viên y khoa, bác sĩ và các cán bộ y tế khác, giúp họ xây dựng chế độ ăn phù hợp cho bệnh nhân trong bệnh viện và các cơ sở y tế khác.
Nội dung tóm tắt
Tài liệu thảo luận về tầm quan trọng của dinh dưỡng trong quá trình điều trị bệnh, nhấn mạnh sự cần thiết của việc cân bằng các chất dinh dưỡng như glucid, lipid, protein, vitamin và khoáng chất. Các nguyên tắc chung trong dinh dưỡng điều trị bao gồm tránh thừa năng lượng, tăng cường protein (trừ một số trường hợp đặc biệt), kiểm soát chất béo, tăng cường rau củ quả, kiểm soát natri, đảm bảo đủ calci, vitamin D và nước, hạn chế rượu bia, và tăng cường vận động.
Bài giảng cũng đề cập đến cách xây dựng khẩu phần ăn theo từng giai đoạn bệnh (ủ bệnh, toàn phát, hồi phục) và tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân (suy dinh dưỡng nặng, suy dinh dưỡng nhẹ/vừa, thừa cân/béo phì). Các nguyên tắc lựa chọn thực phẩm bao gồm hạn chế thức ăn thô, khó tiêu, tăng cường chế biến mềm, và tránh các chất kích thích tiết dịch vị.
Ngoài ra, tài liệu còn trình bày chi tiết về chế độ ăn cho bệnh nhân loét dạ dày - tá tràng (ăn mềm, nhai kỹ, chia nhỏ bữa ăn, tránh thức ăn kích thích), cao huyết áp (hạn chế muối, tăng kali, calci, magie, cân đối năng lượng), đái tháo đường (cân đối P:L:G, chia nhỏ bữa ăn, lựa chọn thực phẩm theo chỉ số đường huyết) và bệnh thận mãn tính (điều chỉnh protein, năng lượng, nước, điện giải tùy theo giai đoạn bệnh).