Bài giảng Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam – Chuyên đề 4: Đường lối xây dựng phát triển nền văn hóa và giải quyết các vấn đề xã hội

Chia sẻ: Minh Vũ | Ngày: | Loại File: PPTX | Số trang:71

Thêm vào BST

Báo xấu

182
lượt xem 17
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam – Chuyên đề 4: Đường lối xây dựng phát triển nền văn hóa và giải quyết các vấn đề xã hội" trình bày các nội dung: Đường lối xây dựng, phát triển văn hóa; quá trình nhận thức và chủ trương giải quyết các vấn đề xã hội. Mời các bạn tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam – Chuyên đề 4: Đường lối xây dựng phát triển nền văn hóa và giải quyết các vấn đề xã hội

Chuyên đề IV ĐƯỜNG LỐI XÂY DỰNG PHÁT TRIỂN NỀN VĂN HÓA VÀ GIẢI QUYẾT CÁC VẤN ĐỀ XÃ HỘI
A. ĐƯỜNG LỐI XÂY DỰNG, PHÁT TRIỂN VĂN HÓA
I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG
Khái niệm văn hóa Các Mác: văn hóa là toàn bộ những thành quả được tạo ra nhờ hoạt động lao động sáng tạo của con người hoạt động sản xuất vật chất và tái sản xuất ra đời sống hiện thực của con người.
Ông Federico Mayor (Tổng giám đốc UNESCO) "Đối với một số người, văn hóa chỉ bao gồm những kiệt tác tuyệt vời trong các lĩnh vực tư duy và sáng tạo; đối với những người khác, văn hóa bao gồm tất cả những gì làm cho dân tộc này khác với dân tộc khác, từ
Trong tiếng Việt: văn hóa Theo nghĩa thông dụng để chỉ học thức (trình độ văn hóa), lối sống (nếp sống văn hóa) Theo nghĩa chuyên biệt thì văn hóa dùng để chỉ trình độ phát triển của một giai đoạn (văn hóa Đông Sơn, văn hóa Óc Eo, …) Theo nghĩa rộng thì văn hóa bao gồm tất cả, từ những sản phẩm vật chất cho đến những giá trị tinh thần và các hoạt động …
Phạm Văn Đồng: văn hóa là “hiểu biết, khám phá và sáng tạo” Hồ Chí Minh: “Vì lẽ sinh tồn cũng như mục đích của cuộc sống, loài người mới sáng tạo và phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học, nghệ thuật, những công cụ cho sinh hoạt hàng ngày như ăn, mặc, ở và các phương thức sử dụng. Toàn bộ những sáng tạo và phát minh đó tức là văn hóa” “Văn hóa là sự tổng hợp của mọi phương thức sinh hoạt cùng với biểu hiện của nó mà loài người đã sản sinh ra nhằm thích ứng những nhu cầu đời sống và đòi hỏi của sự sinh tồn”.
Tóm lại, văn hóa là một hệ thống hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo và tích lũy qua quá trình hoạt động của thực tiễn, trong sự tương tác giữa con người với môi trường tự nhiên và xã hội.
II. ĐƯỜNG LỐI VH CỦA ĐẢNG Đường lối VH của Đảng là quan điểm tư tưởng chủ đạo, chính sách của Đảng; là một bộ phận hữu cơ của đường lối cách mạng Việt Nam nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp bảo vệ tổ quốc Việt Nam XHCN, nhằm chăm sóc bồi dưỡng nhân tố con người, khuyến khích sáng tạo những tác phẩm văn nghệ lành mạnh, có giá trị tư tưởng, nghệ thuật cao nhằm xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc. Quá trình hình thành:
ü Dân tộc hóa: chống lại mọi ảnh hưởng nô dịch và thuộc địa ü Đại chúng hóa: chống mọi chủ trương, hành động làm cho VH phản lại hoặc xa rời quần chúng ü Khoa học hóa: chống lại tất cả những gì làm cho VH phản tiến bộ, trái khoa học
* Văn kiện “chủ nghĩa Mác và văn hóa Việt Nam” năm1948, Tổng bí thư Trường Chinh: Xác định mối quan hệ giữa văn hóa và CMGPDT, cổ • động VH cứu quốc. • Xây dựng nền VH dân chủ mới Việt Nam có tính chất dân tộc, khoa học, đại chúng mà khẩu hiệu thiết thực lúc đó là Dân tộc, Dân chủ (nghĩa là yêu nước và tiến bộ); Tích cực bài trừ nạn mù chữ, mở đại học và trung • học, cải cách việc học theo tinh thần mới, bài trừ cách dạy học nhồi sọ.
• Giáo dục lại nhân dân, cổ động thực hành đời sống mới. • Phát triển cái hay trong VH dân tộc. • Bài trừ cái xấu xa hủ bại, ngăn ngừa sức thâm nhập của VH thực dân, phản động. • Học cái hay, cái tốt của VH thế giới. • Hình thành đội ngũ trí thức mới đóng góp tích cực cho công cuộc kháng chiến kiến quốc và cho cách mạng Việt Nam. * Báo cáo Chính trị Đại hội Đảng lần thứ II (1951) của Chủ tịch HCM, xây dựng nền văn hóa có nội dung XHCN và hình thức dân tộc.
Thời kỳ thứ ba, từ năm 1960 – 1985: vẫn tiếp tục xây dựng nền văn hóa có nội dung XHCN và tính chất dân tộc. Thể hiện ở văn kiện đại hội Đảng lần III, IV, V. ĐH III (9/1960) xác định: Mục tiêu: làm cho nhân dân thoát nạn mù chữ và thói hư tật xấu do xã hội cũ để lại, có trình độ VH ngày càng cao, có hiểu biết cần thiết về KHKT tiên tiến để xây dựng CNXH, nâng cao đời sống vật chất và VH.
ĐH IV và V tiếp tục đường lối phát triển VH của ĐH III xác định: • Nền VH mới là nền VH có nội dung XHCN và tính chất dân tộc, có tính đảng và tính nhân dân. • Nhiệm vụ: tiến hành cải cách giáo dục, phát triển mạnh khoa học, VH nghệ thuật, giáo dục tinh thần làm chủ tập thể, chống tư tưởng tư sản và tàn dư tư tưởng PK, phê phán tư tưởng TTS, xóa bỏ ảnh hưởng của tư tưởng và VH thực dân mới ở miền Nam.
Thời kỳ thứ tư: từ 1986 cho đến nay: là thời kỳ đổi mới. là thời kỳ Đảng ta chú trọng tập trung chỉ đạo văn hóa Việt Nam với nhiều Nghị quyết, Chỉ thị riêng về văn hóa. Sự quan tâm này một mặt biểu hiện những biến động phức tạp sâu sắc trong đời sống văn hóa, mặt khác cũng cho thấy sự đánh giá ngày càng cao của Đảng về vai trò, vị trí của văn hóa trong sự nghiệp phát triển đất nước.
Thời gian Sự Kiện 12/1986 Xác định KHKT là một động lực to lớn đẩy Đại hội VI mạnh quá trình phát triển KTXH có vị trí then chốt trong sự nghiệp xây dựng CNXH. 11/1987 BCT ra Nghị quyết 05 về Văn hóa Văn nghệ trong cơ chế thị trường 11/1988 Nghị quyết của Bộ Chính trị và các kết luận về văn hóa, văn nghệ 8/1989 BBT ra Chỉ thị số 52 CT/TW về đổi mới và nâng cao chất lượng phê bình Văn học Nghệ thuật 6/1990 BBT ra Chỉ thị số 61 CT/TW về công tác quản lý văn học nghệ thuật 6/1991 Đưa ra quan niệm về nền văn hóa Việt Nam: đại hội VII tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc
Thời gian Sự Kiện 1/1993 BCHTW ra NQ 4 về một số nhiệm vụ văn hóa văn nghệ những năm trước mắt 6/1996 Khẳng định Giáo dục Đào tạo và Khoa học đại hội VIII Công nghệ là quốc sách hàng đầu trong việc xây dựng CNXH và bảo vệ tổ quốc 7/1998 Chỉ ra 5 quan điểm cơ bản chỉ đạo quá trình Nghị quyết Trung phát triển văn hóa trong thời kỳ công nghiệp ương 5 khóa 8 hóa, hiện đại hóa đất nước 01/2004 Xác định phát triển văn hóa đồng bộ với phát Nghị quyết Trung triển kinh tế. ương 9 khóa 9 7/2004 Đặt vấn đề bảo đảm sự gắn kết giữa nhiệm Nghị quyết Trung vụ phát triển kinh tế là trung tâm; xây dựng, ương 10 khóa 9 chỉnh đốn Đảng là then chốt với nhiệm vụ
Như vậy, những giai đoạn của đường lối phát triển VHVN tùy theo từng thời kỳ phù hợp với các yêu cầu của giai đoạn cách mạng, tất cả đều nhất quán theo nguyên lý CNMLN và TTHCM. Đến thời kỳ đổi mới, đứng trước nhu cầu mở cửa, giao lưu văn hóa quốc tế, Đảng ta đặc biệt quan tâm đến VHVN từ hình thức đến nội dung, từ tư tưởng đến chất lượng sáng tác, từ ý thức bảo tồn VH dân tộc đến việc chắt lọc tiếp thu tinh hoa VHTG. Từ khi có đảng đến nay khẩu hiệu văn hóa của
III. Quan điểm chỉ đạo và chủ trương về xây dựng và phát triển nền văn hóa