Bài giảng Giải phẫu hệ tiêu hóa - ThS.BS. Võ Nguyên Thủ

GIẢI PHẪU HỆ

TIÊU HÓA

1

Ths.Bs.Võ Nguyên Thủ

MỤC TIÊU

1. Mô tả giới hạn và các phần của ổ miệng

2. Nêu vị trí và lỗ đổ vào ổ miệng của các tuyến nước bọt

(mang tai, dưới hàm, dưới lưỡi)

3. Vẽ sơ đồ cấu tạo răng

4. Viết công thức răng sữa, răng vĩnh viễn

5. Mô tả hình thể ngoài của lưỡi

6. Kể tên các thành phần của khung lưỡi và cơ lưỡi

2

7. Mô tả đường đi và các chỗ hẹp của thực quản

MỤC TIÊU

8. Mô tả hình thể ngoài và các Tp của dạ dày

9. Mô tả liên quan của dạ dày

10. Kể tên các động mạch cấp máu cho dạ dày

11. Nêu vị trí, hình thể ngoài và phân đoạn tá tràng

12. Mô tả vị trí, hình thể ngoài của tụy

13. Mô tả chi tiết ống tụy

3

MỤC TIÊU

14. Mô tả liên quan của tá trạng và tụy 15. Mô tả giới hạn, vị trí và cách sắp xếp ruột non

16. Nêu cách phân biệt hỗng tràng và hồi tràng

17. Mô tả vị trí, các phần và hình thể ngoài của ruột già

18. Mô tả vị trí, hình thể ngoài, đặc điểm cấu tạo và hình chiếu của ruột thừa lên thành bụng

19. Mô tả động mạch mạc treo tràng trên và tràng dưới 4

MỤC TIÊU

20. Mô tả hình thể ngoài và liên quan của gan 21. Kể tên các phương tiện giữ gan

22. Nêu tên và giới hạn của các đoạn

ống dẫn mật ngoài gan

23. Nêu hình tượng phúc mạc

5

24. Nêu khái niệm liên quan của phúc mạc: lá thành,

lá tạng, mạc treo, mạc nối, mạc dính, mạc chằng, các loại tạng, các cấu trúc của PM

ĐẠI CƯƠNG

HÊ TIÊU HÓA

TUYẾN TIÊU HÓA

ỐNG TIÊU HÓA

1. TUYẾN N.BỌT 2. TUYẾN DD 3. GAN 4. TỤY 5. TUYẾN RUỘT

1. MIỆNG 2. HẦU 3. THỰC QUẢN 4. DẠ DÀY 5. TÁ TRÀNG 6. RUỘT NON 7. RUỘT GIÀ

6

ĐẠI CƯƠNG

7

ĐẠI CƯƠNG

8

MIỆNG

RĂNG

Ổ MIỆNG

TUYẾN NƯỚC BỌT

LƯỠI

9

MIỆNG

Ổ MIỆNG

Vòm khẩu cái

TRÊN – CÁCH Ổ MŨI KHẨU CÁI CỨNG-MỀM

2 BÊN - MÔI VÀ MÁ

Lưỡi gà

Cung khẩu cái lưỡi

Cung khẩu cái hầu

Mép môi

SAU – HẦU EO MiỆNG

Lưỡi

TRƯỚC - KHE MiỆNG

10

DƯỚI – NỀN MiỆNG X.H DƯỚI, LƯỠI, VÙNG DƯỚI LƯỠI

MIỆNG

Ổ MIỆNG

CUNG RĂNG LỢI

Ổ MiỆNG CHÍNH (SAU – TRONG CUNG RĂNG LỢI) + LỖ ĐỔ: TUYẾN NƯỚC BỌT (DƯỚI HÀM - LƯỠI)

TiỀN ĐÌNH MiỆNG (MÔI, MÁ, CUNG RĂNG LỢI) + LỖ ĐỔ: TUYẾN MANG TAI (ĐỐI DiỆN - RĂNG CỐI TRÊN 2)

11

MIỆNG

MÔI

- THÀNH TRƯỚC DI ĐỘNG, QUANH KHE MiỆNG - GỒM: MÔI TRÊN – DƯỚI PHỦ NIÊM MẠC - TRONG: HÃM (MÔI TRÊN – DƯỚI)

MÁ

- THÀNH BÊN CỦA MiỆNG - CẤU TẠO : DA  CƠ BÁM DA  N.MẠC MiỆNG

12

MIỆNG

KHẨU CÁI CỨNG

Ổ MŨI - Ổ MiỆNG

Ổ MŨI

TẠO MỎM KHẨU CÁI XH-TRÊN MẢNH NGANG X.KHẨU CÁI

MỎM KHẨU CÁI X. HÀM TRÊN

13

MÃNH NGANG XƯƠNG KHẨU CÁI

MIỆNG

KHẨU CÁI MỀM

Cung khẩu cái lưỡi

TRƯỚC: DÍNH K.CÁI CỨNG 2 BÊN: THÀNH BÊN KHẨU HẦU

Lưỡi gà Cung Khẩu cái hầu

CUNG KHẨU CÁI HẦU CUNG KHẨU CÁI LƯỠI HỐ HẠNH NHÂN K.CÁI + GiỮA: LƯỠI GÀ

14

CẤU TẠO KHẨU CÁI MỀM MÀNG HẦU VÀ CƠ MÀNG HẦU, N.MẠC- NGOÀI

MIỆNG

TUYẾN NƯỚC BỌT

DƯỚI:

TUYẾN NƯỚC BỌT LỚN NHẤT CUNG GÒ MÁ. OT NGOÀI

SAU: NGÀNH HÀM

TRƯỚC: CƠ ỨC - ĐÒN CHỦM

NÔNG: DA, CƠ BÁM DA CỔ

MẠC MANG TAI

TUYẾN MANG TAI

15

Ố T. MANG TAI RĂNG CỐI TRÊN - 2

MIỆNG

TUYẾN NƯỚC BỌT

TUYẾN DƯỚI HÀM

BỜ DƯỚI - MẶT TRONG XHD

Cục dưới lưỡi

CƠ HÀM MÓNG

Ống tuyến Dưới hàm

NÔNG:Δ DƯỚI HÀM + CƠ NHỊ THÂN (BỤNG TRƯỚC - SAU) + BỜ DƯỚI XHD

16

Cơ nhị thân

Cơ hàm móng

MỎM SÂU + TRÊN CƠ H.MÓNG + Ô T.DƯỚI HÀM  CỤC DƯỚI LƯỠI (2 BÊN HÃM LƯỠI)

MIỆNG

TUYẾN NƯỚC BỌT

TUYẾN DƯỚI LƯỠI

NHỎ NHẤT – NỀN MiỆNG, DƯỚI LƯỠI

NHIỀU ỐNG TiẾT NHỎ Ổ MiỆNG CHÍNH QUANH CỤC DƯỚI LƯỠI

17

MIỆNG

RĂNG – LỢI

LỢI

MÔ LIÊN KẾT : PHỦ + NIÊM MẠC + MỎM NGUYỆT RĂNG (X.H TRÊN – DƯỚI) + CỔ RĂNG

18

MIỆNG

RĂNG – LỢI

RĂNG

MEN RĂNG

THÂN

CỔ

NGÀ RĂNG

TỦY

CHÂN

CHẤT X. RĂNG

MM - TK

19

MIỆNG

RĂNG – LỢI

RĂNG SỮA

TẠM THỜI , 20 RĂNG 6 – 30 THÁNG RĂNG CỬA (ĐẦU TIÊN)

20

MIỆNG

RĂNG – LỢI

RĂNG VĨNH ViỄN

THAY THẾ RĂNG SỮA 6 – 12 TUỔI ĐẾN 25 TUỔI: 32 RĂNG

21

MIỆNG

LƯỠI

CN: NHAI, NUỐT, NẾM, NÓI

RỄ

THÂN LƯỠI: DI ĐỘNG RỄ LƯỠI: DÍNH X. MÓNG

THÂN

MẶT LƯNG – DƯỚI LƯỠI

22

MIỆNG

Hạnh nhân lưỡi

LƯỠI

Thung lũng dưới - Nắp thanh môn

MẶT LƯNG

Nếp lưỡi- nắp giữa Nếp lưỡi - nắp bên

Thung lũng nắp thanh môn

Rễ lưỡi

Hạnh nhân khẩu cái 1/3 SAU

Lỗ tịt

Rãnh tận cùng Cung khẩu cái lưỡi NHÚ – VỊ GIÁC

Rãnh giữa

23

Thân lưỡi

MIỆNG

LƯỠI

MẶT DƯỚI

HÃM LƯỠI

CỤC DƯỚI LƯỠI

24

MIỆNG

LƯỠI

CẤU TẠO

KHUNG LƯỠI

CƠ LƯỠI

MẠCH MÁU - TK

X. MÓNG CÂN LƯỠI VÁCH LƯỠI

ĐM LƯỠI (CẢNH NGOÀI) 2/3 TRƯỚC (V3-T.THÊ) (VII- VỊ GIÁC) 1/3 SAU (IX- VỊ GIÁC, THÂN THỂ) (X- THÂN THỂ) VĐ: XII

CƠ NỘI TẠI: 1.DỌC LƯỠI TRÊN 2.DỌC LƯỠI DƯỚI 3.NGANG LƯỠI 4.THẲNG LƯỠI CƠ NGOẠI LAI: 1.CẰM LƯỠI 2.MÓNG LƯỠI 3.SỤN LƯỠI 4.TRÂM LƯỠI

25

MIỆNG

LƯỠI

CƠ DỌC LƯỠI TRÊN

CƠ NGANG LƯỠI – THẲNG LƯỠI

CƠ NỘI TẠI

26

CƠ DỌC LƯỠI DƯỚI

MIỆNG

LƯỠI

CƠ NGOẠI LAI

CƠ TRÂM LƯỠI

CƠ MÓNG LƯỠI

CƠ CẰM LƯỠI

CƠ SỤN LƯỠI

27

MIỆNG

LƯỠI

ĐM – LƯỠI

ĐM CẢNH NGOÀI

ĐM LƯỠI 28

MIỆNG

TK HÀM DƯỚI – TK LƯỠI

LƯỠI

TK THIỆT HẦU

TK LANG THANG

TK – LƯỠI

29

TK VII (TRUNG GIAN)

HẦU

HẦU MŨI

HẦU MiỆNG

30

HẦU THANH QUẢN

HẦU

HẦU MŨI LỖ MŨI SAU

HẦU MIỆNG

EO HỌNG

31

THANH QUẢN HẦU THANH QUẢN

THỰC QUẢN

THỰC QUẢN BỜ DƯỚI SỤN NHẪN ĐỐT SỐNG CỔ 6

32

KHÍ QUẢN

THỰC QUẢN

Khí quản

Ngang mức sụn nhẫn ĐS C6

3 đoạn : 25CM + cổ dài khoảng 3cm + ngực dài khoảng 20 cm + bụng dài khoảng 2 cm.

VĐ CHỦ Ý TK X

Động mạch Ngang mức cung động chủ mạch chủ và phế quản

Thực quản

ĐS T 4 : TRUNG THẤT SAU.

VĐ TK TƯ CHỦ

3 CHỖ HẸP : SUN NHẪN, T4,T10

Cơ hoành

33

LỖ TÂM VỊ ĐS T10

DẠ DÀY

HÌNH THỂ NGOÀI

KHUYẾT TÂM VỊ

ĐÁY VỊ

CHỮ J 2 ĐẦU : TÂM VÀ MÔM VỊ 2 THÀNH: TRƯỚC, SAU 2 BỜ: CONG LỚN, BÉ

TÂM VỊ

BỜ CONG NHỎ

THÂN VỊ KHUYẾT GÓC

BỜ CONG LỚN

HANG MÔN VỊ

LỖ MÔN VỊ

34

ỐNG MÔN VỊ

DẠ DÀY

35

DẠ DÀY

LIÊN QUAN

THÀNH TRƯỚC

THÀNH NGỰC GAN, CƠ HOÀNH, MÀNG PHỔI TRÁI, TIM

THÀNH BỤNG GAN, T. BỤNG TRƯỚC

GAN

DẠ DÀY

LÁCH

MẠC NỐI NHỎ

36

KẾT TRÀNG NGANG

DẠ DÀY

GAN

LIÊN QUAN

CƠ HOÀNH

THÀNH SAU

THÀNH TRƯỚC

THÀNH BỤNG TRƯỚC

CƠ HOÀNH

TỤY LÁCH, CUỐNG LÁCH THẬN, THƯỢNG THẬN GÓC TÁ – HỖNG TRÀNG RUỘT NON

LÁCH

TUYẾN THƯỢNG THẬN THẬN

TỤY

THÀNH SAU

37

MTKT NGANG

DẠ DÀY

LIÊN QUAN

BỜ CONG VỊ NHỎ

BỜ CONG VỊ LỚN

ĐOẠN ĐÁY: CƠ HOÀNH. LÁCH

DÂY CHẰNG VỊ LÁCH

MẠC NỐI NHỎ

38

MẠC NỐI LỚN

DẠ DÀY

CẤU TẠO

39

DẠ DÀY

CẤU TẠO

1. NIÊM MẠC

TB N.MẠC TB CHÍNH TB THÀNH 2. DƯỚI NIÊM

CHÉO

VÒNG

DỌC

3. LỚP CƠ 4. DƯỚI THANH MẠC

40

5. THANH MẠC

DẠ DÀY

THẦN KINH

MẠCH MÁU

TK : ĐỐI ∑

ĐM THÂN TẠNG

ĐÁM RỐI TẠNG : SỢI ∑

CUNG ĐM BCN

CUNG ĐM BCL

GAN RIÊNG

1. ĐM VỊ TRÁI – TT 2. ĐM VỊ PHẢI –

1. ĐM VỊ MẠC NỐI TRÁI – LÁCH 2. ĐM VỊ MẠC NỐI PHẢI – VỊ TÁ TRÀNG

41

1. NHÁNH TÂM VỊ (ĐM VỊ TRÁI) 2. NHÁNH ĐÁY NGẮN- VỊ NGẮN (ĐM LÁCH) 3. ĐM HOÀNH DƯỚI

ĐM vị trái

2. ĐM hoành dưới

4. ĐM gan chung 3. ĐM thân tạng

ĐM vị ngắn

ĐM lách

ĐM gan riêng ĐM vị phải ĐM vị tá tràng

ĐM vị mạc nối trái

ĐM tá tuy

ĐM vị mạc nối phải

Nhánh mạc nối

Các vòng động mạch dạ dày

42

TÁ TRÀNG – TỤY

TÁ TRÀNG

- Dài 25cm, đk 3-4cm, thành sau bụng - trước CS - Môn vị  góc tá hổng tràng - Giống chữ C, 4 phần + Trên : nối môn vị, 2/3 đầu phình (hành ttràng) + Xuống: P (L1 - L3) , góc TT trên (trên – xuống) + Ngang: ngang CSTL(3 – 4), góc TT dưới (xuống – ngang) + Lên : lên trên sang T  góc tá hổng tràng (TL 2)

43

TÁ TRÀNG – TỤY

TÁ TRÀNG

Hành tá tràng – TRÊN

CẤU TẠO: 5 LỚP CƠ DỌC - VÒNG

Lỗ môn vị Cơ treo tá tràng

Phần xuống

Nhú tá lớn

Hỗng tràng

VAN TRÀNG

44

Phần lên

Phần ngang

Nhú tá bé

Ống tụy chính Nhú tá lớn

45

Bóng gan tụy Ống tụy phụ

TÁ TRÀNG – TỤY

TỤY

15 – 6 – 3 Cm, 80g

Ống mật chủ

Ống tụy chính (WIRSUNG)

46

Bóng gan tụy Ống tụy phụ (SANTORINI)

TÁ TRÀNG – TỤY

TỤY

XUỐNG TT – RỐN LÁCH

ĐẦU TỤY

THÂN TỤY

ĐUÔI TỤY

1. MỎM MÓC 2. KHUYẾT TỤY : MM MẠC TREO TRÀNG TRÊN

CỔ TỤY: KHUYẾT T 3 MẶT: TRƯỚC, SAU, DƯỚI 3 BỜ: TRÊN, DƯỚI

TRƯỚC

DI ĐỘNG 2 LÁ : MẠC NỐI TỤY LÁCH

47

MẠC DÍNH TÁ TỤY THÀNH PM SAU

Tuyến thượng thận

ĐUÔI

THÂN

CỔ

ĐẦU

48

Thận trái Tá tràng

KHUYẾT TỤY

TÁ TRÀNG – TỤY

TỤY

ỐNG TIẾT TỤY

ỐNG GAN TRÁI

ỐNG GAN PHẢI

TÚI MẬT ỐNG GAN CHUNG

ỐNG TỤY PHỤ

ỐNG TÚI MẬT

ỐNG MẬT CHỦ

NHÚ TÁ BÉ

TỤY

BÓNG GAN TỤY

NHÚ TÁ LỚN

ỐNG TỤY CHÍNH

49

TÁ TRÀNG

TÁ TRÀNG – TỤY

LIÊN QUAN TÁ – TỤY

LQ TT - TỤY

KHỐI TT - ĐẦU TỤY CỔ - THÂN - ĐUÔI

* ĐẦU TỤY: TRÊN – XUỐNG – NGANG

(TÁ TRÀNG)

* THÂN, ĐUÔI: SANG TRÁI XA - LÊN (TÁ TRÀNG)

* 2 LÁ: M.DÍNH TÁ TỤY * SAU: T3 , THẬN- CUỐNG THẬN P, TMC DƯỚI –TMC CỬA, OMC * TRƯỚC: MẠC TREO KẾT TRÀNG NGANG- TRÊN (GAN, MÔN VỊ) DƯỚI (QUAI HỔNG TR)

CỔ TỤY: 3 ĐM + TRÊN: THÂN TẠNG + SAU : CHỦ BỤNG + DƯỚI: MTT.TRÊN THÂN – ĐUÔI + TRƯỚC: DD + SAU: THẬN, T3 (T) + TRÊN: ĐM LÁCH + DƯỚI: MT – KTN ĐUÔI: ĐM LÁCH (MẠC NỐI TỤY LÁCH)

50

51

TÁ TRÀNG – TỤY

MẠCH MÁU THẦN KINH

1. ĐM thân tạng

TM CỬA

Động mạch lách Động mạch vị tá tràng

2. ĐM mạc treo tràng trên THẦN KINH ĐÁM RỐI TẠNG - MT TRÀNG TRÊN

RUỘT NON

TÁ TRÀNG: CỐ ĐỊNH

MÔN VỊ

HỔNG TRÀNG

GÓC TÁ HỔNG TRÀNG

- 5,5 – 9 m - TÁ TRÀNG: 25 cm - HỔNG TRÀNG: 4/5 - HỒI TRÀNG: 1/5

HỒI TRÀNG

GÓC - HỒI MANH TRÀNG

53

RUỘT NON

VỊ TRÍ SẮP XẾP

MẠC TREO K.TR - NGANG

KẾT TRÀNG NGANG

DƯỚI: MẠC TREO – KT NGANG TRÊN: CHẬU HÔNG BÉ 14 – 15 QUAI (U) + NGANG – TRÊN T + DỌC TRỤC P

54

RUỘT NON

RUỘT NON

KHÁC BiỆT HỖNG – HỒI TRÀNG

ĐK HỖNG > HỒI

THÀNH HỖNG: DÀY + NHIỀU NẾP VÒNG

MM HỖNG: ++

MÔ BH HỖNG: NANG ĐƠN ĐỘC HỒI: MẢNG BH

TÚI THỪA HỒI TRÀNG (1-3%), DI TÍCH Ố RỐN RUỘT

 P.BIỆT HỔNG – HỒI TRÀNG

55

RUỘT NON

CẤU TẠO

THANH MẠC RỄ MẠC TREO

+ T: ĐS TL I,II  CHÉO TRƯỚC CS  KHỚP CÙNG – CHẬU P + 2 LÁ : MẠCH MÁU, THẦN KINH

THANH MẠC

PM TẠNG: TRỪ BỜ MẠC TREO

TẤM DƯỚI THANH MẠC

LỚP CƠ

DƯỚI NIÊM MẠC

NIÊM MẠC

MAO TRÀNG: NÚM N.MẠC + NGOÀI: THƯỢNG MÔ + TRONG: MM, BH

56

VAN TRÀNG: NẾP VÒNG (1/3-2/3) CHU VI - HỖNG TRÀNG

RUỘT NON

MẠCH MÁU

KHUYẾT TỤY

(ĐMC CHỦ BỤNG – TL1) ĐM M.TREO TR.TRÊN

CC MÁU:1/2 KT- P + TÁ TRÀNG + TỤY + HỖNG TR + HỒI TRÀNG

ĐM KT- GiỮA

NHÁNH NỐI

ĐM KT- PHẢI

ĐM HỒI - KT

CÁCH GÓC HỒI MANH TRÀNG: 80cm

ĐM RN – HỔNG, HỒI

QUAI NỐI

NHÁNH THẲNG

57

RUỘT GIÀ

≠ RN

PHÂN ĐOẠN H.THỂ NGOÀI

1. 3 DÃI CƠ DỌC: GỐC RT – KT XÍCH MA 2. TÚI PHÌNH KT : GiỮA DÃI CƠ DỌC 3. TÚI THỪA MẠC NỐI: TÚI PM NHỎ - MỠ,

BÁM CƠ DỌC

- DÀI 1,5 M - 4 PHẦN: + MANH TR- RT + KẾT TRÀNG + TRỰC TR + Ố HẬU MÔN

58

RUỘT GIÀ

CẤU TẠO

5 LỚP + THANH MẠC: TÚI THỪA MN + TẤM DƯỚI TH. MẠC + CƠ: DỌC MANH – KT  3 DÃI CƠ DỌC + TẤM DƯỚI N.MẠC + NIÊM MẠC: KHÔNG (MAO - VAN) TRÀNG

59

RUỘT GIÀ

MANH TRÀNG RUỘT THỪA

MANH TRÀNG

LỖ HỒI MANHTRÀNG

LỖ GỐC RT

TÚI CÙNG DI ĐỘNG: HCP

RUỘT THỪA

60

8 CM, dày, nhiều bạch huyết chùm GỐC RT  HỐI MANH TR: 3cm, tụ 3 dãi cơ

RUỘT GIÀ

RUỘT THỪA

RỐN

MAC BURNEY

2/3 TRONG

1/3 NGOÀI

GAI CHẬU TRƯỚC TRÊN

61

RUỘT GIÀ

KẾT TRÀNG LÊN

+ TẠO GỐC KT – P + MẠC DÍNH KT – P

62

RUỘT GIÀ

KẾT TRÀNG NGANG

GỐC KT – P  T MẠC TREO KT NGANG ( DI ĐỘNG) MẠC NỐI LỚN DÍNH VÀO

KT XUỐNG

TRƯỚC ĐS CÙNG III  DỌC X.CÙNG  X.CỤT – TRƯỚC BÓNG TRỰC TRÀNG

MẠC DÍNH KT – T

KẾT TRÀNG XÍCH MA

TRỰC TRÀNG

HC – T, TRƯỚC ĐS CÙNG III NỐI TRỰC TRÀNG, DI ĐỘNG

RUỘT GIÀ

TRỰC TRÀNG

NẾP TT TRÊN

NẾP TT GiỮA

NẾP TT DƯỚI

3 CHỖ UỐN CONG: NẾP TRỰC TRÀNG + TRÊN + GiỮA + DƯỚI

CƠ NÂNG HM

DƯỚI - SAU

THƯỢNG MÔ TRỤ

ĐÁM RỐI TM TRĨ

CỘT HM – MM DƯỚI VAN HM – NỐI DƯỚI CỘT

CƠ THẮT TRONG HM

M C 4 – 3

CƠ THẮT NGOÀI HM

64

DA

Ố HẬU MÔN

ĐÁM RỐI TM TRĨ

RUỘT GIÀ

MẠCH MÁU

½ P RUỘT GIÀ: MANH TRÀNG, RT, KT – LÊN, 1/3 P – KT NGANG

ĐM MẠC TREO TRÀNG TRÊN

NHÁNH HỖNG HỒI TRÀNG

ĐM MẠC TREO TRÀNG TRÊN

ĐM HỒI KẾT TRÀNG

ĐM KẾT TRÀNG PHẢI

65

ĐM KẾT TRÀNG GiỮA

RUỘT GIÀ

MẠCH MÁU

½ RUỘT GIÀ CÒN LẠI

ĐM MẠC TREO TRÀNG DƯỚI

ĐM KẾT TRÀNG TRÁI

ĐM KẾT TRÀNG X.MA

66

ĐM TRỰC TRÀNG TRÊN

GAN – ĐƯỜNG MẬT

ĐẶC ĐiỂM

Ô DƯỚI HOÀNH P  THƯỢNG VỊ, DƯỚI HOÀNH T

28 CM

M C 8

TRƠN, LÁNG, ĐỎ NÂU, CHẮC 2 – 3 KG

67

TRÊN MT K.TR NGANG BỜ DƯỚI: MẤP MÉ HSP

GAN – ĐƯỜNG MẬT

HÌNH THỂ NGOÀI – LIÊN QUAN

MẶT HOÀNH

DÂY CHẰNG VÀNH

THÙY PHẢI

D/C LiỀM

4 PHẦN + TRÊN + TRƯỚC + PHẢI + SAU: VÙNG TRẦN

THÙY TRÁI

D/C TRÒN

KHUYẾT ĐÁY TÚI MẬT

KHUYẾT DÂY CHẰNG TRÒN 68

GAN – ĐƯỜNG MẬT

HÌNH THỂ NGOÀI – LIÊN QUAN

MẶT TẠNG

XUỐNG DƯỚI – RA SAU TM CHỦ DƯỚI - SAU D/C TM

CỬA GAN TM CỬA

VÙNG TRẦN

I

Ô U Đ

THÙY T

THÙY P

Ố GAN CHUNG

ĐM GAN RIÊNG ẤN THẬN

Ố TÚI MẬT

D/C TRÒN

ẤN KẾT TRÀNG

G N Ô U V

Ố MẬT CHỦ

69

TÚI MẬT- TRƯỚC

GAN – ĐƯỜNG MẬT

PHƯƠNG TIỆN CỐ ĐỊNH

PM TẠNG - GAN + PM THÀNH – SAU CƠ HOÀNH

D/C LiỀM

PHÚC MẠC

D/C LiỀM

D/C Δ PHẢI DÂY CHẰNG VÀNH

D/C Δ TRÁI

DÂY CHẰNG: VÀNH, TAM GIÁC P, T LIỀM, MẠC NỐI NHỎ

D/C LIỀM

MẠCH

MẠC NỐI NHỎ

DÂY CHẰNG: TRÒN, T.MẠCH TMCD, TM GAN

3 CẠNH + PM TẠNG- M.HOÀNH GAN + PM THÀNH- CƠ HOÀNH + T.BỤNG TRƯỚC  RỐN CẠNH TỰ DO CẠNH - BỌC D/C TRÒN

D/C TRÒN DI TÍCH TM RỐN

GAN – ĐƯỜNG MẬT

DI TÍCH : ỐNG T.MẠCH (NHÁNH T- TM.CỦA  TMC DƯỚI)

PHƯƠNG TIỆN CỐ ĐỊNH

TMC DƯỚI

NỐI GAN : TM GAN

D/C TM

VÙNG TRẦN

GiỮA 2 LÁ D/C VÀNH NỐI VÀO VÙNG TRẦN CỦA GAN

D/C HOÀNH - GAN

71

GAN – ĐƯỜNG MẬT

CẤU TẠO

MÔ GAN

TIỂU THÙY: BÈ TB GAN TM-T.TÂM TiỂU THÙY ĐM+TM CỬA+ Đ.MẬT: GIỮA TIỂU THÙY

BAO GAN

ỐNG MẬT Đ.M GAN

MẠCH LYMPHO

THANH MẠC + NGOÀI: LÁ TẠNG PM + TRONG: BAO XƠ

TM CỬA

72

BÈ TB GAN

73

GAN – ĐƯỜNG MẬT

THẦN KINH

NHÁNH GAN – TK X ĐÁM RỐI TẠNG

Đ.M GAN TRÁI

Đ.M GAN RIÊNG

MẠCH MÁU

Đ.M GAN PHẢI

74

GAN – ĐƯỜNG MẬT

TĨNH MẠCH

TMC DƯỚI

TM GAN

VÒNG NỐI TQ

TM CỬA

75

GAN – ĐƯỜNG MẬT

TĨNH MẠCH

VÒNG NỐI TQ

TM VỊ TRÁI – TM TQ

HỆ THỐNG TM CỬA

TM LÁCH

MT T.TRÊN

MT T.DƯỚI

VÒNG NỐI QUANH RỐN

TM D/C TRÒN – TM THƯỢNG VỊ TRÊN, DƯỚI VÀ NGỰC TRONG

TM TRỰC TRÀNG TRÊN – GiỮA, DƯỚI

VÒNG TRỰC TRÀNG

GAN – ĐƯỜNG MẬT

TMC DƯỚI

TĨNH MẠCH

TM GAN

TM TRUNG TÂM

Đ.M GAN

TM CỬA

77

GAN – ĐƯỜNG MẬT

ĐƯỜNG DẪN MẬT

ỐNG GAN TRÁI

ỐNG GAN PHẢI

TÚI MẬT ỐNG GAN CHUNG

8 cm

ỐNG TỤY PHỤ

ĐÁY-THÂN-CỔ

ỐNG TÚI MẬT

ỐNG MẬT CHỦ

NHÚ TÁ BÉ

TỤY

BÓNG GAN TỤY

NHÚ TÁ LỚN

ỐNG TỤY CHÍNH

78 78

TÁ TRÀNG

?

?

?

? ?

?

?

?

?

?

?

?

?

? ?

79

PHÚC MẠC

ĐỊNH NGHĨA

* MÀNG THANH MẠC: TRƠN, LÁNG, CHE PHỦ TẤT CẢ THÀNH Ổ BỤNG * TRƯỚC HOẶC TRÊN: T. HÓA, TiẾT NiỆU, SD

80

PHÚC MẠC

HÌNH TƯỢNG PM

QUẢ BÓNG DA

RUỘT CAO SU

Vỏ da quả banh (thành bụng)

LÁ TẠNG

Lòng quả banh (Ổ bụng)

Ổ PM

Vật (Tạng)

Lòng ruột quả banh (Ổ phúc mạc)

Ruột quả banh (Phúc mạc)

LÁ THÀNH

81

PHÚC MẠC

HÌNH TƯỢNG PM

Tạng trong ổ phúc mạc Tạng trong phúc mạc

Mạc treo

Lá thành

Tạng sau phúc mạc

Lá tạng Túi cùng

Dây chằng

Tạng dưới phúc mạc

Mạc nối

Mạc dính

82

Tạng dính (tạng bị thành hóa)

PHÚC MẠC

KHÁI NiỆM – CẤU TRÚC PM

Lòng quả banh (Ổ bụng)

TẤT CẢ CÁC TẠNG, PM, Ổ PM

KHOANG KÍN (-/NỮ) KHOANG ẢO

83

Lòng ruột quả banh (Ổ phúc mạc)

PHÚC MẠC

KHÁI NIỆM – CẤU TRÚC PM

NẾP PM: 2 LÁ ( MẠCH, TK/TẠNG)

Mạc treo

Lá thành

PM: CHE MẶT TRONG T.BỤNG

PM BỌC MẶT NGOÀI TẠNG

Lá tạng

NẾP PM: 2 LÁ, KO ( MẠCH, TK/TẠNG)

Dây chằng

Mạc nối

NẾP PM: 2 LÁ TẠNG – TẠNG

LÁ TẠNG + MẠC TREO  LÁ THÀNH

84

Mạc dính

PHÚC MẠC

KHÁI NIỆM – CẤU TRÚC PM

Tách rời khỏi PM tạng RT, TÚI MẬT

Tạng dưới thanh mạc

Mạc treo

Tạng trong ổ phúc mạc

Tạng trong phúc mạc

Trong ổ PM Không có lá tạng BuỒNG TRỨNG

Trong ổ bụng, PM che phủ Mạc treo – lá thành RUỘT NON, GIÀ….

Che phủ 1 phần PM (trước, trên) THẬN. BQ …

1 phần lá tạng + mạc treo  dính PM thành  sát T.Bụng TÁ TRÀNG…

85

Tạng ngoài (sau, dưới)PM

Tạng bị thành hóa

PHÚC MẠC

KHÁI NiỆM KHÁC

PM lách giữa : Tạng –tạng Tạng - ổ bụng

Túi cùng BQ- TC

Túi cùng Douglas

Túi cùng, ngách

Nếp rốn giữa

Ngách dưới hoành Nếp rốn trong Hố trên BQ

Hố bẹn trong Nếp rốn ngoài

Phủ lên cấu trúc ngoài PM

86

PM lót chỗ trũng T.Bụng

Hố bẹn ngoài

PHÚC MẠC

CHỨC NĂNG

1.Tăng độ vững chắc của thành các tạng

2. Giúp tạng di động dễ dàng trong ổ bụng

3. Đề kháng với nhiễm khuẩn, khu trú ổ nhiễm

4. Khả năng hấp thu nhanh nhờ: Diện tích bề mặt rộng

 thẩm phân phúc mạc

87

88