1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG
KHOA HỆ THỐNG THÔNG TIN KINH TẾ
NGUYỄN VĂN HUÂN
VŨ XUÂN NAM
LÊ ANH TÚ
ĐỖ VĂN ĐẠI
BÀI GIẢNG
H
H
T
TH
H
N
NG
G
T
TH
HÔ
ÔN
NG
G
T
TI
IN
N
Q
QU
U
N
N
L
LÝ
Ý
THÁI NGUYÊN, NĂM 2012
2
MỤC LỤC
Lời nói đầu ............................................................................................................................. 4
CHƯƠNG 1 TỔ CHỨC THÔNG TIN VÀ H THỐNG THÔNG TIN ............................ 6
1.1. T chc và thông tin trong t chức........................................................................... 6
1.1.1.Khái niệm về thông tin .................................................................................. 6
1.1.2.Cách biểu diễn thông tin ................................................................................ 6
1.2.H thống thông tin .................................................................................................. 6
1.2.1.Khái niệm về hệ thống ................................................................................... 6
1.2.3. Phân loại các h thống thông tin trong t chc .................................................... 9
1.2.4.Tầm quan trọng của một hệ thống thông tin ................................................. 12
1.3.H thống thông tin quản lý ..................................................................................... 14
1.3.1.Định nghĩa hệ thống thông tin quản lý MIS ................................................. 14
1.3.2.Những yếu tố cấu thành của hệ thống thông tin quản lý ............................... 14
1.3.3.Vai trò, nhiệm vụ và các chức năng chính của hệ thống thông tin quản lý .... 15
1.4.Nhng vấn đề cơ bn v h thống thông tin qun lý ................................................. 15
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ CÔNG NGHỆ THÔNG TIN CỦA ................................................ 21
HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ ............................................................................. 21
2.1.Phn cứng của h thống tng tin quản lý ............................................................... 21
2.1.1.Máy tính điện tử .......................................................................................... 21
2.1.2.Các dạng máy tính ....................................................................................... 22
2.2. Phn mềm ca hthng thông tin qun lý .............................................................. 22
2.2.1.Phần mềm hệ thống ..................................................................................... 23
2.2.2.Phần mềm ứng dụng .................................................................................... 25
2.2.3.Những đặc tính chung của phần mềm hiện đại ............................................. 27
2.2.4.Một số vấn đề về việc trang bị phần mềm .................................................... 28
3
2.3.Mạng máy tính và truyền tng .............................................................................. 30
2.3.1.Khái niệm về hệ thống truyền thông ............................................................ 30
2.3.2.Mạng máy tính cục bộ LAN ........................................................................ 31
2.3.3.Mạng diện rộng WAN ................................................................................. 32
2.3.4.Mạng MAN ................................................................................................. 33
2.3.5.Mạng INTERNET ....................................................................................... 33
2.4. Cơ sdữ liệu và tng kho dữ liệu Data warehouse .................................................. 34
2.4.1.Một số khái niệm cơ bản của sở dữ liệu .................................................. 35
2.4.2.Những hoạt động chính của sở dữ liệu. .................................................. 37
2.4.3.Mô hình dữ liệu ........................................................................................... 38
2.4.4.Một số kthuật CSDL hiện đại.................................................................... 39
2.5. Nn lc ............................................................................................................. 42
CHƯƠNG 3 THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN ..... 45
3.1.Tệp và cơ sdữ liu .............................................................................................. 45
3.1.1.Tệp và hệ thống tệp dữ liệu .......................................................................... 45
3.1.2.Hthống quản lý cơ sở dữ liệu .................................................................... 47
3.2.Mô hình cơ s d liệu ........................................................................................... 49
3.2.1.Mô hình khái nim....................................................................................... 49
3.2.2.Mô hình thực hiện ....................................................................................... 50
3.3.Thiết kế cơ s d liệu ............................................................................................ 57
3.3.1.Chuyển đổi dữ liệu thành thông tin .............................................................. 57
3.3.2.Chu kỳ phát triển cơ sở dữ liệu .................................................................... 58
3.3.3.Kthuật khách/chủ (client/server) ............................................................... 71
3.3.4.Kho dữ liệu và khai phá dữ liệu ................................................................... 73
3.3.5.Liên kết công nghệ website với các siêu sở dữ liệu ................................. 74
4
3.3.6.Các dạng cơ sở dữ liệu thường sử dụng ....................................................... 75
CHƯƠNG 4 PHÂN TÍCH HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN ................................. 76
4.1.Kho sát hiện trạng và xác lp d án ...................................................................... 76
4.1.1.Nội dung khảo sát và đánh giá hiện trạng..................................................... 76
4.1.2.Các mức khảo sát......................................................................................... 76
4.1.3.Các hình thức tiến hành khảo sát ................................................................. 77
4.2.Quy tnh pt trin HTTT quản ........................................................................ 77
4.3. Biểu đ pn cp chức ng ................................................................................. 83
4.4. Biu đồ luồng d liệu .......................................................................................... 86
4.5.Biu đồ thực thể liên kết ........................................................................................ 89
CHƯƠNG 5 CÁC HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ TIÊU BIỂU TRONG .......... 97
TỔ CHỨC KINH TẾ THƯƠNG MẠI ............................................................................... 97
5.1.H tin học văn phòng ............................................................................................ 97
5.2.H thống x lý giao dch ....................................................................................... 98
5.3.H thống phục v quản .................................................................................... 100
5.4.H thống lãnh đạo ............................................................................................... 101
5.5. H thống trợ gp ra quyết định ........................................................................... 102
5.6. H thống thông tin sản xuất................................................................................. 103
5.7.Hệ thống thông tin tài chính & kế toán ............................................................. 104
5.8.Hệ thống thông tin quản trị nhân lực ................................................................ 108
5.9.Thương mại điện tử: chiến lược phát triển trong môi trường kinh doanh mới ... 110
I LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................... 112
5
LỜI NÓI ĐẦU
Những năm gần đây, vai trò của hệ thống thông tin trong doanh nghiệp đã ngày càng
lớn mạnh. Từ vị trí chỉ được sử dụng để hỗ trợ một số hoạt động trong văn phòng, h
thống thông tin đã tr nên vai trò chiến c trong doanh nghiệp. Đặc biệt, những
thành tựu về công nghệ thông tin và ứng dụng của chúng trong các lĩnh vực đa dạng
khác nhau của doanh nghiệp đã khiến cho doanh nghiệp ngày càng chú ý nhiều hơn tới
việc áp dụng những thành tựu của công nghệ thông tin nhằm gia tăng ưu thế cạnh tranh
tạo hội cho mình. Hiện nay, trào lưu ứng dụng thành tựu công nghệ thông tin
không chỉ giới hạn ở các doanh nghiệp lớn tàm cỡ đa quốc gia mà đang lan rộng trong tất
cả các dạng doanh nghiệp kể cả các doanh nghiệp vừa và nh ở các nưc đang phát triển.
Tuy nhiên, việc ứng dụng thành tu công nghệ thông tin không phải đơn giản ngay
cđối với các doanh nghiệp tầm cỡ quốc gia dồi dào c về kinh nghiệm, nguồn tài lực
và nhân lực. n nữa, một ứng dụng thành ng trong doanh nghiệp này chưa chắc đã
th đem lại thành công tương tự cho một doanh nghiệp khác. Tập bài giảng này
cung cấp những kiến thức bản cho sinh viên bậc đại học trong quá trình tiếp cận với
khnăng ứng dụng các thành tựu về công nghệ thông tin trong những lĩnh vực kinh
doanh khác nhau.