ăm sóc

ẻ ệ

ồ Ho t ạ đ ng l ng ghép ch tr  b nh ­ IMCI

ế

Khoa S c kho  c ng  ị

ễ PGS.TS. Nguy n Anh Dũng ạ ồ ẻ ộ đ ng & Ch   ứ ỉ đ o tuy n Ương ệ  Trung  Vi n V  sinh D ch t

1

ẻ ẻ

ề ứ

ơ b n v  s c kho  tr  em Vi

t

ỉ Các ch  tiêu c Nam đ n nế

ăm 2020

ổ ạ ố

ỉ ấ

ế

 T  su t ch t TE < 1 tu i h  xu ng còn kho ng

15%o­ 18%o tr  ẻ đ  ra s ng.

ỉ ệ ế

ổ ả

 T  l

ẻ  ch t tr  em d

ư i 5 tu i gi m xu ng còn 20% o

ỉ ệ

 T  l

TE m i

ớ đ  có P< 2500gr gi m xu ng còn

kho ng 5%ả

ỉ ệ

 T  l

ư ng gi m xu ng còn

ổ ị  TE< 5 tu i b  suy dinh d ỡ

ả 15%, không còn suy dinh dư ng n ng.

2

ủ  vong c a tr  em

Các nguyên nhân chính gây t dư i 5 tu i trên toàn c u, n

ử ăm 2000

Nguyên nhân khác 29%

Viêm ph iổ  20%

Suy dinh dư ng 54%

Tiêu ch yả

12%

S t rét 8%

Chu sinh 22%

S iở 5%

3

HIV/AIDS 4%

Hi n tr ng công tác CSSKTE

Ch t lấ ư ng ch ợ i tuy n

ăm sóc  ế đ u chầ

ẻ ệ tr  b nh t

ưa t

tố

K  nỹ ăng x  trí tr   ẻ ế ệ b nh c a CBYT y u

Không có s nẵ ố ầ thu c và TTB c n ế t cho CSSKTE thi

ế

ự Th c hành CSSKTE  c a ngủ ờ ư i CST còn  ề nhi u h n ch

Thi u ế đào t o ạ toàn di nệ

ấ ấ ự S  cung c p c p   không đ y ầ đủ

ấ ủ Tham v n c a  CBYT không đ y ầ đủ

ế

ế

ế Thi u kinh phí  đào t o l

ạ ạ i

Thi u KN qu n  lý thu c và TTB

Ngư i CST thi u  ờ KT và KN

ế ự Thi u s  GSHT  ế ủ c a tuy n trên

Chưa có s  huy  ủ ộ đ ng c a CĐ

ế ự ỗ ợ Thi u s  h  tr   ủ c a GĐ và CĐ 4

Quá nhi u m nh khác nhau …

ử ệ X  trí ca b nh

ế Thi u máu ỏ ự Đòi h i s  quan  tâm riêng

CDD Dinh dư ngỡ

ẹ S a mữ Thu cố   t ế thi y uế

ố S t rét Giám sát ẻ

Chăm sóc sơ  sinh Quy n trề em

Giáo d c ụ ẻ ứ Tiêm ch ngủ ARI

5

S c kho  bà  mẹ ề truy n thông

ạ ớ

IMCI ghép các m nh l

i v i nhau

Ệ Ố Ả Ệ Ế C I THI N H  TH NG Y T

Ẻ Ệ Ử Ả Ệ C I THI N X  TRÍ TR  B NH

Ự TH C HÀNH GIA ĐÌNH VÀ C NG Ộ Đ NGỒ

6

Ề Ẻ QUY N TR  EM

IMCI là gì ?

IMCI = Integrated Management of Childhood Illness

Lång  g hÐp c h¨m s ãc  trΠbÖnh

7

 Ho ¹t ®é ng  c ¶i tiÕn vÒ kü thuËt huÊn luyÖn vµ qu¶n lý Y tÕ  Ph­¬ng  thø c  huy ®é ng  ng uån lùc  vµ duy tr× c ¸c  ho ¹t ®é ng  C«ng  c ô  thùc  hiÖn vµ the o  dâi c hÊt l­îng  c ¸c  ho ¹t ®é ng

M c tiêu

 Nâng cao ch t lấ ư ng ho t

ẻ ệ ạ i

ệ ợ ặ các cơ s  y t ở ế đ c bi , ộ ạ đ ng và ch ăm sóc tr  b nh t ế  c t là tuy n y t ế ơ s .ở

ở ẻ m c và t  l

ệ ỷ ệ ử  t ử vong  ồ ỹ ăng x  trí l ng ghép các b nh th ệ  tr  em thông qua vi c  ư ng ờ

 Gi m t  l ả ỷ ệ ắ ụ ứ ng d ng các k  n ặ ở ẻ g p   tr  em

 C i thi n th  l c và kh  n

ể ự ệ ả ể ở ẻ ả ăng phát tri n tr  em.

ự (Huy đ ng s  tham gia:

8

ộ ủ ổ ứ Chính ph ­T  ch c tài tr ­C ng ợ ộ đ ng)ồ

ệ ủ

ầ Các thành ph n và  ph m vi can thi p c a IMCI

Ỹ ĂNG Ệ Ả C I THI N K  N Ẻ Ệ  X  TRÍ TR  B NH

C I THI N  Ố Ệ H  TH NG Y T

Ả C I THI N TH C HÀNH  CSSK T I GĐ VÀ CĐ

 L p k  ho ch và qu n lý y

ấ ủ

ộ ế

ế ạ ậ ế ế  tuy n huy n

t

Các hư ng d n v   ẫ ề ớ ạ ẻ ệ i  XTLG tr  b nh t ế ơ sở ế tuy n y t  c

 Nâng cao  k  nỹ ăng tham  v n c a cán b  y t  B o ả đ m ả đưa nh ng ữ ấ ệ

ả ả

 C i thi n vi c cung c p và  ệ ệ ố qu n lý thu c

ố ế ớ

đ n v i các

thông đi p th ng nh t  v CSSKTE  gia đình

Các khoá hu n luy n  IMCI cho CBYT tuy n ế cơ sở

 C i thi n vi c chy n vi n  ệ ệ và chăm sóc chuy n vi n

 Th c hi n các can thi p

ỗ ợ

ộ đ ng ồ đ  góp

ổ ứ

Giám sát h  tr  sau  ệ hu n luy n

 C i thi n cách t công vi c t

ệ  ch c  ệ ạ ơ s  y tở ế

i c

ầ ờ ẩ ự

ẻ ể ủ

 C i thi n vi c giám sát các  ệ

ệ ể d a vào c ng  ph n phòng b nh, t ăng  cư ng s c kho  và thúc  ứ ẻ đ y s  phát tri n c a tr   em.

ệ ụ ế

ả ị

d ch v  y t

i các

ặ ệ

ệ ệ

Các hư ng d n và  ẫ ệ ử ẻ hu n luy n x  trí tr   ạ b nh n ng t b nh vi n

9

ự ủ

ế

ộ ủ S   ng h  c a B  Y t

Ề Ệ

Ạ Đ NG Ộ

Ợ Ồ

Ề Ẻ Ệ ĂM SÓC TR  B NH (IMCI)

QUY T Ế Đ NH V  VI C THÀNH L P BAN ĐI U HÀNH HO T  CHI N LẾ Ư C L NG GHÉP CH (S  1821/QĐ­BYT NGÀY 17/6/1999

Ị Ủ Ộ Ư NG B  Y T

CH  TH  C A B  TR Ể

ĂNG CƯ NG TRI N KHAI HO T

Ẻ Ệ

Ế Ồ Ạ Đ NG L NG GHÉP  Ề Ệ V  VI C T Ệ CHĂM SÓC TR  B NH T I VI T NAM                                                   Ố ) (S  08/1999/CT­BYT NGÀY 21/10/1999

Ị Ủ

CH  TH  C A BCH TRUNG  Ố

Ề Ủ

Ư I Y T  C

Ế Ơ S ”Ở

ƯƠNG Đ NGẢ “V  C NG C  VÀ HOÀN THI N M NG L (S  06/CT­TW NGÀY 22/01/2002)

Ủ Ộ

Ế QUY T Ế Đ NH C A B  Y T

Ề Ệ

Ẻ Ệ

Ệ Ồ HU N LUY N L NG GHÉP CH

V  VI C BAN HÀNH TÀI LI U  ĂM SÓC TR  B NH

(S  1978/2001/QĐ­BYT

)

Ạ Đ NG Ộ

ĂM SÓC VÀ B O V  S C KHO  NHÂN DÂN TRONG

Ệ Ứ Ế

Ờ Ố

Đ I S NG V

ĂN

10

THÔNG TƯ 02/2003/TT­BYT Ố Ợ ƯƠNG TRÌNH PH I H P HO T  HƯ NG D N TH C HI N CH Ẻ Ả Ạ Đ Y M NH CH PHONG TRÀO “TOÀN DÂN ĐOÀN K T XÂY D NG  HOÁ”

Giám sát c a chủ

ương trình

ỗ ợ ỗ ợ ị

Giám sát h  tr  trong hu n luy n. Giám sát h  tr  sau hu n luy n. ỳ Giám sát đ nh k . Giám sát c a Vủ

ỹ ăn phòng k  thu t IMCI.

11

Các ch  s

ỉ ố đánh giá

ỷ ệ ẻ ệ 1. T  l tr  b nh

đư c ợ đánh giá và phân lo i ạ đúng. ồ 2. Ch  s

ỉ ố đánh giá l ng ghép. ề ỷ ệ ẻ ệ tr  b nh đư c ợ đi u tr 3. T  l ị đúng.

ề ư ng ỡ 4. T  l

ẻ ế ăm sóc tr  bi t cách dùng thu c ố đúng cho

ẻ ế ắ t 3 nguyên t c ch ăm sóc tr  bi ăm sóc tr  ẻ

ớ ư c, th c

ỷ ệ ẻ đư c ợ đánh giá và tham v n ấ đúng v  nuôi d  tr   và bú m .ẹ ỷ ệ ư i chờ 5. T  l  ng tr  .ẻ ỷ ệ ư i chờ  ng 6. T  l ạ i nhà: n t ỷ ệ ẻ ệ ị ợ ẹ ế ứ ăn, khi nào đ n khám ngay.   ầ  tr  b nh c n tiêm ch ng 7. T  l đã đư c h n

12

ủ ủ đúng l ch và  ớ i. tiêm vào ngày tiêm ch ng t

Các ch  s

ỉ ố đánh giá (ti p)ế

ẻ ạ ấ 8. ít nh t 60% CBYT tham gia KCB cho tr  t i CSYT đựơc

ổ ả 9. S  d ng các thông tin IMCI trong ghi chép s  qu n lý

ệ hu n luy n IMCI. ử ụ thu c ố đúng yêu c u.ầ

ỉ ố ắ ố ầ ế 10. Ch  s  s n có thu c c n thi ố t và thu c tiêm.

ỷ ệ ẻ ợ ẹ ổ ợ 11. T  l tr  6­9 tháng đư c bú m  và ăn b  sung thích h p.

ỷ ệ ẻ ợ 12. T  l

ợ ế ụ ổ đư c tiêm phòng s i  ố tr  12­23 tháng tu i  ỷ ệ ẻ đư c ti p t c cho ăn và u ng nhi u h ở đ y ầ đ .ủ ề ơn khi b  ị tr

ẹ ế ấ 13. T  l b nh.ệ ỷ ệ bà m  bi ấ t ít nh t 2 d u hi u c n ệ ầ đưa tr  ẻ đ n ế 14. T  l

13

ngay CSYT.

QUY T Ế Đ NH 40/2006/QĐ­BYT        (NGÀY 25 THÁNG 12 NĂM 2006)

V  VI C BAN HÀNH H  TH NG CH  TIÊU TH NG KÊ NGÀNH Y

Ệ Ỉ

Ẻ Ệ “T  L  TR  B NH <5 TU I

Ổ ĐƯ C Ợ

Ố ĐÓ CÓ CH  TIÊU

Ề Ế Ử

Ỉ Ỷ Ệ Ệ

Ệ T , TRONG  X  TRÍ VÀ CH

ĂM SÓC TOÀN DI N (IMCI)”

Ồ Ố Ệ

CÁCH TÍNH VÀ NGU N S  LI U:

ế

ổ đ n khám t

ạ ơ s  y ở

i c ệ ủ

ỷ ệ ẻ ệ

ăm sóc toàn di n c a m t  ờ

ợ ẻ ệ S  lố ư t tr  b nh <5 tu i  ợ ử  ế đư c x  trí và ch t ộ ự khu v c trong m t th i gian xác

đ nhị

= *100

tr  b nh  T  l <5 tu i ổ đư c x   ợ ử trí và chăm sóc  toàn di nệ

ợ ẻ ệ

ế

ổ đ n khám

ố ư t tr  b nh <5 tu i  ở ế ạ

i khu v c

t

ự đó trong cùng

ổ T ng s  l i cạ ơ s  y t t th i kờ ỳ

14

ổ ố ữ ệ ủ ồ ố ệ  Th ng kê s  khám ch a b nh c a các c ơ

ỳ ủ ế ị

15

Thư ng xuyên hàng tháng ủ ờ ở ữ ệ ệ ỉ Ngu n s  li u: s  y tở ế Phương pháp thu th p:ậ  Báo cáo đ nh k  c a các tuy n và  ề đi u tra ờ Th i gian: ạ Ph m vi: Cơ s  khám ch a b nh c a xã, huy n, t nh

B  Y TỘ

BAN ĐI U HÀNH T

Ư

CÁC CHƯƠNG TRÌNH VÀ VI N LIÊN  QUAN

ổ CT. ARI­Vi n Lao và B nh ph i

Ấ CÁC ĐƠN V  HU N LUY N IMCI KHU  V CỰ ệ Vi n Nhi

Ư

CT. CDD, EPI­Vi n VSDTT

ệ B nh vi n Nhi

đ ng I, II

NHÓM K  Ỹ THU T Ậ

CT. PC s t rét QG­Vi n SR

ệ B nh vi n Trung

ương Huế

ạ ọ

CT. HĐ DD QG­Vi n Dinh D

ư ngỡ

Các trư ng Đ i h c Y

ĐI U HÀNH

Ế Ề S  Y T /BAN  IMCI T NHỈ

Trung tâm YTDP

ế

NHÓM  Ể TRI N KHAI

ố ố

ệ ỉ

ạ Tr m ch ng lao Tr m S t rét Trung tâm BVBMTE

ế

ệ Đơn v  Hu n luy n IMCI tuy n  t nhỉ B nh vi n t nh ờ Trư ng Trung h c Y t

PHÒNG Y T / BAN

ĐI U Ề

Ế HÀNH IMCI HUY NỆ

ộ Trung tâm/Đ i YTDP huy n

ệ B nh vi n huy n

NHÓM  Ể TRI N KHAI

16

ế

Tr m y t

Phòng khám ĐKKV

ố ợ ủ

ế

Ph i h p c a IMCI v i các CT y t

khác

ồ ẻ ệ L ng ghép ch ăm sóc tr  b nh

X  trí TC   TE ỡ Dinh dư ng TC

ử ể ố ớ

ẻ HD x  trí tr  < 7  ế ậ ngày, đi m ti p c n  ẹ đ i v i SK bà m

Chương trình CDD ử ễ ọ ị D ch t  h c TC ệ ớ Nư c & v  sinh Chương trình ARI

ẹ ế ế

SK bà mẹ Chăm sóc trư c, ớ trong, sau đ .ẻ S c kho  bà m ố Thu c thi

t y u

X  trí NKHH TE Dinh dư ngỡ

Chính sách cung c p ấ thu c cho IMCI

ệ ố

ế

Qu n lý h  th ng y t

ế ạ

L p k  ho ch

ử ằ

Chương trình SR và SXH ễ ử ị , x  trí  ờ ớ  ngở ư i l n

Vector, d ch t SR, SXH

X  trí SR, SXH TE N m màn

Giám sát h  trỗ ợ

ệ ố

ế

H  th ng thông tin y t

ẹ ăn sam, b  ổ

S a m ,  sung vi ch tấ

ớ ẩ

Chương trình Dinh dư ngỡ ữ Dinh dư ng N.l n.  ỡ An toàn th c ph m

ử ụ ệ

ạ S  d ng phân lo i  ủ b nh c a IMCI

Truy n thông GDSK

Chương trình TCMR ử ề ạ Dây chuy n l nh, kh   trùng...

ả ị ả Đ m b o l ch tiêm  ch ngủ

Th c hành CSSKTE  i GĐ và CĐ

t

17

ạ đ ng IMCI

ứ Phương th c ho t  Ch  trủ ương, ư ngớ đ nh h

QUAN  H  Ệ IMCI

ỹ ể

ậ K  thu t tri n khai

ế ạ K  ho ch  phù h pợ

ẻ ẻ

ự S  tham gia  đơn v  ị ủ c a các  quan tâm đ n ế ứ s c kho  tr  em

Ngân sách ồ ự Ngu n l c

Giám sát h  trỗ ợ

L C Ự LƯ NG Ợ IMCI 18

Nguyên t c chính trong tri n khai IMCI

ở ố ủ 1. D a trên quy n ề đư c hợ ư ng CSYT ch t l ợ ấ ư ng t ẻ t c a tr

ự em

ử ồ ẩ ăm

ương pháp x  trí l ng ghép và tiêu chu n ch ẻ ẻ sóc s c kho  tr  em.

2. Theo m t phộ ứ ố ợ ẽ ớ ổ ứ ố ế ế 3. Ph i h p và liên k t ch t ch  v i các t ch c qu c t , các

chương trình, d  án hi n có

ặ ệ ế ố ủ ệ ố ủ ế ụ ụ ể ự ố 4. C ng c  các y u t c a h  th ng y t ph c v  cho tri n

khai IMCI.

ẩ ộ ăng

19

5. Đ y m nh công tác xây d ng  ủ ờ ị ạ cư ng kh  n ộ ả ăng ch  ủ đ ng c a các ự đ i ngũ cán b  KT và t đ a ph ộ ương.

ế

ậ ể K t qu  chuy n giao k  thu t

ỹ ỉ

 43/63 t nh/thành có CB k  thu t  ậ

IMCI

ị ệ

 Thành l p 32  ấ đơn v  hu n luy n  ậ  H ng d n vi n  ờ ẫ ướ        67 HDV QG     394 HDV TT

49 HDV ĐHY

 Giám sát viên

90 HDV THYT

ế 25 GSV tuy n TWế ế ỉ 133 GSV tuy n t nh ế 158 GSV tuy n huy n  Đào t o ạ đư c h n 4000 CBYT tuy n  ợ ơ

20

ơ ở ề c  s  v  IMCI

ườ

ế

Gi ng d y IMCI trong các tr

ng Y t

ở ộ (2004) Tri n khai m  r ng ra   các trư ng ờ

ử ệ ệ (thêm 3 ĐHY + 3

Th  nghi m các mô hình, hoàn  thi n tàI li u  THYT­ 2002)

ẩ ể đi m ể

ị Chu n b  và tri n khai thí  (ĐHYD. HCM­ 1999)

(t

1996)

21

ự ề Xây d ng n n móng

Ự TH C TR NG TRƯ NG CỜ

Ạ Đ/THYT

Đang tri n ể khai

TRƯ NG Ờ ĐHY

Chưa  ể tri n khai

22 47

2

Chưa  ể tri n khai

ể Đang tri n khai

22

8

ồ ự Huy đ ng ngu n l c

Finland

VN­EC  S t rét

CT PT  HT Y tế VN­EC

Plan  Inter.

SDA/ SIDA

AUSAID

WHO

World Vision

SCJ

World Bank

DANIDA

UNICEF

CIDSE

JASS

ADB

Allainz  Mission

23

Ế B  Y TỘ

Phương hư ng ho t

ạ đ ngộ

ạ ộ

IMCI t

i c ng

Đào t o ạ

ệ C i thi n HT y  tế

đ ngồ

ế

Cung  ng ứ đ y ầ đ  ủ thu c, phi u ghi

ạ ộ

Đào t o và c ng  c  ố đ i ngũ TTV

Hoàn thi n ệ đ i ngũ  KT, GV, GSV  t nh  và TTHYT

ế

Giám sát, h  trỗ ợ

K  ho ch  TTGDSK cho các  huy n IMCI

ạ Gi ng d y IMCI  trong các trư ng ờ ĐH và THYT

ả ể

Đánh giá hi u qu  tri n khai IMCI

24