Bài giảng Kế toán doanh nghiệp: Chương 3 - ĐH Mở TP. HCM (2016)

2016<br /> <br /> Kế toán hàng tồn kho<br /> Khoa kế toán – kiểm toán<br /> Trường Đại Học Mở TP.HCM<br /> <br /> Mục đích<br /> Sau khi nghiên cứu xong nội dung này,<br /> người học có thể:<br /> • Giải thích được những khái niệm, nguyên<br /> tắc cơ bản của hàng tồn kho và trình bày<br /> thông tin hàng tồn kho trên BCTC.<br /> • Nhận diện và xử lý các giao dịch liên quan<br /> đến hàng tồn kho trên hệ thống tài khoản<br /> kế toán.<br /> • Ý nghĩa thông tin qua các tỷ số tài chính.<br /> <br /> Nội dung<br /> • Khái niệm, ghi nhận, đánh giá hàng tồn<br /> kho.<br /> • Vận dụng hệ thống tài khoản để ghi chép,<br /> xử lý các giao dịch liên quan đến hàng tồn<br /> kho<br /> • Trình bày thông tin hàng tồn kho trên<br /> BCTC<br /> • Ý nghĩa thông tin qua các tỷ số tài chính<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2016<br /> <br /> Nội dung 1<br /> • Khái niệm, ghi nhận, đánh giá hàng tồn<br /> kho.<br /> <br /> Khái niệm<br /> • Hàng tồn kho là những tài sản:<br /> • Được giữ để bán trong kỳ sản xuất, kinh<br /> doanh bình thường;<br /> • Đang trong quá trình sản xuất, kinh doanh<br /> dở dang; hoặc<br /> • Nguyên liệu, vật liệu, công cụ, dụng cụ để<br /> sử dụng trong quá trình sản xuất, kinh<br /> doanh hoặc cung cấp dịch vụ.<br /> <br /> Phương pháp kế toán hàng tồn kho<br /> Phương pháp kê khai thường xuyên<br />  Theo phương pháp này trị giá Nhập Xuất Tồn<br /> của HTK sẽ được ghi chép hàng ngày trong suốt<br /> kỳ.<br />  Theo phương pháp này trị giá HTK được tính<br /> toán theo công thức sau:<br /> Trị giá tồn<br /> kho cuối kỳ<br /> <br /> =<br /> <br /> Trị giá tồn + Trị giá nhập<br /> kho đầu kỳ<br /> trong kỳ<br /> <br /> Trị giá xuất<br /> trong kỳ<br /> <br /> 2<br /> <br /> 2016<br /> <br /> Bài tập thực hành<br /> Tại một doanh nghiệp kinh doanh một loại hàng hoá A, trong tháng<br /> 04/20X1 có các NVKTPS sau:<br />  Tồn kho ĐK: 80đv, giá 5.000 đ/đv.<br /> 1. Ngày 14/04/20X1, Nhập 50đv, giá nhập kho 5.000 đ/đv.<br /> 2. Ngày 16/04/20X1, Xuất 80đv.<br /> 3. Ngày 20/04/20X1, Nhập 50đv, giá nhập kho 5.000 đ/đv.<br /> 4. Ngày 30/04/20X1, Xuất 80đv.<br /> Yêu cầu: Tính trị giá trị NVL Nhập Xuất Tồn NVL. DN kế toán HTK theo<br /> phương pháp kê khai thường xuyên. Kết quả kiểm kê là 20 đv<br /> <br /> Phương pháp quản lý HKT<br /> <br /> NVKTPS<br /> <br /> Nhập<br /> SL<br /> <br /> Xuất<br /> <br /> ĐG<br /> <br /> TT<br /> <br /> SL<br /> <br /> ĐG<br /> <br /> Tồn<br /> TT<br /> <br /> SL<br /> <br /> 01/04/08<br /> 50<br /> <br /> 14/04/08<br /> <br /> 5<br /> <br /> TT<br /> <br /> 20/04/08<br /> <br /> 50<br /> <br /> 5<br /> <br /> 400<br /> <br /> 250<br /> <br /> 30/04/08<br /> <br /> 80<br /> 100<br /> <br /> 5<br /> <br /> 500<br /> <br /> 5<br /> <br /> 160<br /> <br /> 400<br /> <br /> 400<br /> <br /> 5<br /> <br /> 650<br /> <br /> 50<br /> <br /> 5<br /> <br /> 250<br /> <br /> 100<br /> <br /> 80<br /> <br /> 5<br /> <br /> 130<br /> <br /> 250<br /> <br /> 16/04/08<br /> <br /> Tổng cộng<br /> <br /> ĐG<br /> <br /> 80<br /> <br /> 5<br /> <br /> 500<br /> <br /> 20<br /> <br /> 5<br /> <br /> 100<br /> <br /> 800<br /> <br /> Phương pháp kế toán hàng tồn kho<br /> Phương pháp kiểm kê định kỳ<br />  Theo phương pháp này trị giá Nhập của HTK sẽ được ghi chép hàng<br /> ngày trong suốt kỳ. Trị giá Xuất, Tồn của HTK được xác định vào cuối<br /> kỳ thông qua kiểm kê.<br />  Theo phương pháp này trị giá HTK được tính toán theo công thức<br /> sau:<br /> Bước 1<br /> <br /> Trị giá tồn kho<br /> cuối kỳ<br /> <br /> =<br /> <br /> SL HTK kiểm<br /> x<br /> kê<br /> <br /> Đơn giá HTK<br /> cuối kỳ<br /> <br /> Bước 2<br /> Trị giá xuất<br /> trong kỳ<br /> <br /> =<br /> <br /> Trị giá tồn kho<br /> +<br /> đầu kỳ<br /> <br /> Trị giá nhập<br /> trong kỳ<br /> <br /> -<br /> <br /> Trị giá tồn kho<br /> cuối kỳ<br /> <br /> 3<br /> <br /> 2016<br /> <br /> Phương pháp quản lý HKT<br /> <br /> NVKTPS<br /> <br /> Nhập<br /> SL<br /> <br /> ĐG<br /> <br /> Xuất<br /> TT<br /> <br /> SL<br /> <br /> ĐG<br /> <br /> Tồn<br /> TT<br /> <br /> 01/04/08<br /> 14/04/08<br /> <br /> SL<br /> 80<br /> <br /> 50<br /> <br /> 5<br /> <br /> 5<br /> <br /> 5<br /> <br /> TT<br /> 400<br /> <br /> 250<br /> <br /> 50<br /> <br /> ĐG<br /> <br /> 250<br /> <br /> 16/04/08<br /> 20/04/08<br /> 30/04/08<br /> Tổng cộng<br /> <br /> 100<br /> <br /> 500<br /> <br /> 800<br /> <br /> 20<br /> <br /> 5<br /> <br /> 100<br /> <br /> Ghi nhận hàng tồn kho<br /> • Hàng tồn kho là tài sản của doanh nghiệp,<br /> do đó một cơ sở quan trọng để ghi nhận<br /> hàng tồn kho là quyền sở hữu đối với hàng<br /> tồn kho (bao gồm lợi ích và rủi ro).<br /> • Để xác định thời điểm chuyển giao quyền sở<br /> hữu, cần căn cứ vào các điều khoản giao<br /> hàng được thỏa thuận giữa hai bên và thời<br /> điểm mà lợi ích và rủi ro được chuyển giao.<br /> <br /> Bài tập thực hành<br /> Có một số tình huống sau về hàng tồn kho tại Công ty<br /> Thiên Hùng vào thời điểm 31.12.20X0:<br /> • DN mua một lô hàng trị giá 200 triệu đồng nhận tại<br /> kho của DN vào ngày 05.01.20x1 theo phương thức<br /> chuyển hàng, hóa đơn ghi ngày 29.12.20x0, hàng<br /> được gửi đi ngày 01.01.20x1.<br /> • DN mua một số hàng hóa trị giá 120 triệu đồng nhận<br /> được ngày 28.12.20x0 nhưng chưa nhận được hóa<br /> đơn. Hoá đơn về vào ngày 5.01.20x1.<br /> <br /> 4<br /> <br /> 2016<br /> <br /> Đánh giá hàng tồn kho<br /> • Hàng tồn kho được tính theo giá gốc tại thời<br /> điểm ghi nhận.<br /> • Trên BCTC, trong trường hợp giá trị thuần<br /> có thể thực hiện được thấp hơn giá gốc thì<br /> phải tính theo giá trị thuần có thể thực hiện<br /> được. Như vậy, hàng tồn kho được trình<br /> bày theo giá nào thấp hơn giữa giá gốc và<br /> giá trị thuần có thể thực hiện được.<br /> <br /> Giá gốc hàng tồn kho (trường hợp mua ngoài)<br /> Giá gốc hàng tồn kho được tính theo chi phí mua,<br /> bao gồm:<br /> • Giá mua;<br /> • Các loại thuế không được hoàn lại,<br /> • Chi phí vận chuyển, bốc xếp, bảo quản trong quá<br /> trình mua hàng và các chi phí khác có liên quan<br /> trực tiếp đến việc mua hàng tồn kho;<br /> • Các khoản chiết khấu thương mại và giảm giá do<br /> hàng mua không đúng quy cách, phẩm chất được<br /> trừ khỏi chi phí mua.<br /> <br /> Chi phí mua<br /> <br /> Chi phí<br /> mua<br /> <br /> Giá mua<br /> <br /> Các loại thuế<br /> không được<br /> hoàn lại<br /> <br /> Chi phí liên<br /> quan trực tiếp<br /> đến việc mua<br /> hàng.<br /> <br /> Các khoản<br /> CKTM, giảm<br /> giá<br /> <br /> SP, thiết bị,<br /> PTTT kèm<br /> theo<br /> <br /> +<br /> <br /> +<br /> <br /> +<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> 5<br /> 15<br /> <br />