Tổng quan nghiên cứu hệ thống về kế toán quản trị môi trường

Kế toán quản trị môi trường (KTQTMT) đóng vai trò ngày càng quan trọng trong bối cảnh phát triển bền vững của doanh nghiệp và quốc gia. Chủ đề này thu hút sự quan tâm đáng kể nhờ khả năng cung cấp thông tin tài chính và phi tài chính, hỗ trợ quản lý ra quyết định môi trường hiệu quả. Tuy nhiên, các nghiên cứu tổng quan trước đây về KTQTMT còn tồn tại hạn chế về phương pháp và phạm vi. Để khắc phục điều này, nghiên cứu thực hiện một tổng quan nghiên cứu hệ thống (SLR) toàn diện, nhằm cung cấp cái nhìn khoa học và đáng tin cậy về các dòng nghiên cứu liên quan đến kế toán quản trị môi trường, qua đó tổng hợp kiến thức hiện có, xác định các xu hướng chính, và đề xuất hướng nghiên cứu tương lai, góp phần thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực này.

Đối tượng độc giả chính là các nhà nghiên cứu, học giả, và sinh viên trong lĩnh vực kế toán, quản trị kinh doanh, kinh tế môi trường, và phát triển bền vững, cùng với các nhà quản lý doanh nghiệp và hoạch định chính sách quan tâm đến việc áp dụng kế toán quản trị môi trường.

Nghiên cứu này trình bày một tổng quan nghiên cứu hệ thống (SLR) về kế toán quản trị môi trường (KTQTMT), nhằm cung cấp cái nhìn toàn diện và khoa học về các xu hướng và chủ đề chính trong lĩnh vực này. Bằng cách sử dụng phương pháp SLR nghiêm ngặt, dữ liệu được thu thập từ cơ sở dữ liệu Scopus của Elsevier. Quá trình tìm kiếm và sàng lọc kỹ lưỡng, chỉ tập trung vào các bài báo khoa học đã xuất bản trên các tạp chí uy tín và loại bỏ các tài liệu trùng lặp hoặc không liên quan, đã chọn ra 51 bài báo để phân tích. Kết quả phân tích cho thấy các nghiên cứu về KTQTMT tập trung vào bốn chủ đề chính: (1) tìm hiểu lợi ích, rào cản và khái niệm của KTQTMT; (2) các yếu tố ảnh hưởng đến việc áp dụng KTQTMT; (3) các yếu tố chịu ảnh hưởng bởi KTQTMT; và (4) vai trò trung gian của KTQTMT. Nghiên cứu cũng mô tả xu hướng phát triển của KTQTMT qua các năm, tạp chí và quốc gia, chỉ ra sự gia tăng đáng kể các công trình nghiên cứu và sự quan tâm đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển. Ý nghĩa của nghiên cứu nằm ở việc cung cấp một cái nhìn tổng thể, đáng tin cậy về tình hình nghiên cứu KTQTMT, đồng thời nhận diện các khoảng trống và hạn chế trong các nghiên cứu trước đây. Việc áp dụng KTQTMT được nhấn mạnh như một công cụ thiết yếu để tối ưu hóa hiệu quả môi trường, kinh tế, thúc đẩy sản xuất sạch hơn, và đạt được các mục tiêu phát triển bền vững của doanh nghiệp. Bài viết này không chỉ hệ thống hóa kiến thức mà còn đề xuất các hướng nghiên cứu tiềm năng, làm nền tảng cho những công trình khoa học tiếp theo trong lĩnh vực kế toán quản trị môi trường, đóng góp vào sự phát triển của các chính sách và thực tiễn quản lý môi trường bền vững.