ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH TRÀ VINH
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ TRÀ VINH
Giáo trình
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Ngành/Nghề: Kế toán
Trình độ: Cao đẳng
Ban hành kèm theo Quyết định số: QĐ/CĐN, ngày 01 tháng 4 năm 2020 của
Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nghề Trà Vinh
Trà Vinh, năm 2020
(Lưu hành nội bộ)
1
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép
dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
2
LỜI GIỚI THIỆU
Để đáp ứng nhu cầu về tài liệu giảng dạy và học tập cho giảng viên và sinh
viên của Khoa Kinh tế - Du lịch thuộc Trường Cao đẳng Nghề Trà Vinh. Các tác giả
tham gia biên soạn Giáo trình Phương pháp nghiên cứu khoa học đã biên soạn và cho
ra mắt cuốn giáo trình dùng chung cho sinh viên hệ đào tạo trung cấp và cao đẳng
ngành Kế toán.
Giáo trình biên soạn chủ yếu đi sâu những nội dung cần thiết làm cơ sở
thuận lợi cho học sinh, sinh viên hệ đào tạo trung cấp và cao đẳng ngành Kế toán đi
vào nghiên cứu ngành kinh tế cụ thể. Cuốn giáo trình trình bày gồm 5 chương với thời
lượng là 02 tín chỉ. Giáo trình được trình bày những phương pháp trng nghiên cứu
khoa học, cách phân tích số liệu và hình thức trình bày của một bài báo khoa học, một
luận văn nhằm giúp cho học sinh sinh viên các kỹ năng, tư duy trong công tác nghiên
cứu khoa học sau khi tốt nghiệp chương trình đào tạo tại trường.
Giáo trình được biên soạn cùng với sự nỗ lực, cố gắng của các nhà giáo trong
Ban Biên soạn, tuy nhiên, chắc chắn không tránh khỏi thiếu sót, Ban Biên soạn rất
mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp của đồng nghiệp, học sinh, sinh viên và đặc
biệt là sự chia sẻ về tri thức khoa học từ đội ngũ các nhà giáo, nhà khoa học để cuốn
giáo trình đươc hoàn chỉnh hơn.
Trà Vinh, ngày 01 tháng 10 năm 2020
Tham gia biên soạn
1. Chủ biên, tác giả: Th.s Trần Lợi
2. Thành viên: - Ths Nguyễn Khánh Tâm
3. Thành viên: - Ths Hồ Quốc Đạt
3
MỤC MỤC
TRANG
LỜI GIỚI THIỆU 3
MỤC MỤC 4
GIÁO TRÌNH MÔN HỌC/MÔ ĐUN 5
CHƯƠNG I: KHÁI NIỆM VÀ TRÌNH TỰ TRONG KHOA HỌC VÀNGHIÊN CỨU
KHOA HỌC 7
1. Mục tiêu 7
2. Nội dung chương 7
2.1. Khoa học 7
2.1.1 Khái niệm Khoa học 7
2.1. 2 Tri thức khoa học và tri thức kinh nghiệm 8
2.1.3 Phân loại khoa học 8
2.2 Nghiên cứu khoa học 8
2.2.1$Khái niệm Nghiên cứu khoa học 8
2.2.2. Phân loại nghiên cứu khoa học 9
2.3 Trình tự nghiên cứu khoa học 15
2.3.1. Giai đoạn chuẩn bị 15
2.3.3 Giai đoạn viết công trình nghiên cứu 16
2.3.4 Nghiệm thu bảo vệ 17
2.4 Đối tượng và mục tiêu nghiên cứu 17
2.4.1 Đối tượng nghiên cứu và đối tượng khảo sát 17
2.4.2 Mục tiêu nghiên cứu 17
CHƯƠNG II: CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG 18
1. Mục tiêu 18
2. Nội dung chương 18
2.1 Chọn mẫu trong nghiên cứu định lượng 18
2.1.1 Lý do chọn mẫu 18
2.1.2 Chọn ngẫu nhiên: là dạng chọn mẫu theo xác suất 21
2.1.3 Kích thước mẫu 23
2.2 Các mô hình nghiên cứu định lượng 23
2.2.1 Nghiên cứu định lượng là gì? 23
2.2.2 Phương pháp và công cụ nghiên cứu định lượng 24
2.2.3 Khái niệm cơ bản trong mô hình định lượng 25
3.3. Nguồn dữ liệu 30
3.3.1 Dữ liệu thứ cấp 30
3.3.2 Dữ liệu sơ cấp 31
3.4. Công cụ thu thập dữ liệu 31
CÂU HỎI ÔN TẬP 34
CHƯƠNG III: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỊNH TÍNH
35
1 Mục tiêu 35
4
2 Nội dung chương 35
2.1 Sự khác nhau giữa nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng 35
2.1.1 Định nghĩa 35
2.1.2 Mục tiêu và trường hợp áp dụng 35
2.1.3 Đặc điểm của nghiên cứu định tính 36
2.2 Chọn mẫu và trình tự trong nghiên cứu định tính 37
2.2.1 Chọn mẫu trong nghiên cứu định tính 37
2.2.2 Trình tự thu thập và xử lý dữ liệu 38
2.3 Các dạng nghiên cứu định tính 39
2.3.1 Phân tích nhân chủng (nhân khẩu học) 39
2.3.2 Thu thập tư liệu và các minh chứng 40
2.4 Các công cụ thu thập dữ liệu trong nghiên cứu định tính 42
2.4.1 Phỏng vấn sâu 42
2.4.2 Phương pháp dùng bảng câu hỏi mở 44
2.4.3 Các phương pháp khác 44
CÂU HỎI ÔN TẬP 45
CHƯƠNG 4: XỬ LÝ VÀ PHÂN TÍCH SỐ LIỆU 46
1 Mục tiêu 46
2. Nội dung chương 46
2.1 Thống kê mô tả 46
2.1.1 Các giá trị đặc trưng của một mẫu 46
2.1.2 Một số loại thống kê mô tả 46
2.2 Bài toán so sánh Trung bình hai đám đông: (T-TEST) 47
2.2.1 So sánh hai trung bình đám đông: µ1 và µ247
2.2.2 Bài toán so sánh 48
2.3 Phân tích dữ liệu định tính 52
2.3.1 Đặc điểm và nguyên tắc chung trong phân tích dữ liệu định tính 52
2.3.2 Mã hóa dữ liệu 53
2.4 Một số công cụ phân tích thông dụng 55
2.4.1. Phân tích mô tả và khám phá 55
2.4.2. So sánh nhóm 56
2.4.3 Hồi quy 57
2.4.4 Hàm logistics 57
CHƯƠNG 5: TRÌNH BÀY BÁO CÁO NGHIÊN CỨU 58
1. Mục tiêu 58
2. Nội dung chương 58
2.1 Các nghuyên tắc chung khi viết báo cáo khoa học 58
2.2 Nội dung báo cáo khoa học 59
2.2.1 Phần mở đầu (Giới thiệu): Phần mở đầu cần nêu được ít nhất các mục sau:
59
2.2.2 Tổng quan tình hình nghiên cứu 60
2.2.3 Cơ sở lý luận và giả thuyết khoa học 61
5