Bài giảng Kế toán quản trị - Nguyễn Thu Nha Trang

TỔNG QUAN VỀ

KẾ TOÁN QUẢN TRỊ

Chương 1

Biên soạn: Nguyễn Thu Nha Trang

McGraw-Hill/Irwin

Nội dung

Khái niệm Kế toán quản trị

Đặc điểm môn học

McGraw-Hill/Irwin

I. Định nghĩa kế toán quản trị

1. Các báo cáo:

a. Báo cáo đối ngoại b. Báo cáo đối nội

McGraw-Hill/Irwin

I. Định nghĩa kế toán quản trị

2. Định nghĩa KTQT:

Thu thập, phân tích, xử lý → báo cáo đối nội → nhà quản lý.

McGraw-Hill/Irwin

II. Đặc điểm của môn học

a. Tương lai b. Nội bộ c. Tập trung vào các bộ phận. d. Linh hoạt và mềm dẻo ? So sánh sự khác biệt giữa NLKT và KTQT

McGraw-Hill/Irwin

Kết thúc chương 1

McGraw-Hill/Irwin

PHÂN LOẠI CHI PHí

Chương 2

Biên soạn: Nguyễn Thu Nha Trang

McGraw-Hill/Irwin

Nội dung

Phân loại CP theo quá trình sản xuất

Phân loại CP theo mục tiêu quản trị

McGraw-Hill/Irwin

1

McGraw-Hill/Irwin

I. Phân loại chi phí trong quá trình SX:

1. Chi phí sản xuất:

621

622

627

Sản phẩm

McGraw-Hill/Irwin

I. Phân loại chi phí trong quá trình SX:

a. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp?

Ví dụ: ?

McGraw-Hill/Irwin

I. Phân loại chi phí trong quá trình SX:

b. Chi phí nhân công trực tiếp?

Ví dụ: ?

McGraw-Hill/Irwin

I. Phân loại chi phí trong quá trình SX:

c. Chi phí sản xuất chung?

Nguyên vật liệu được sử dụng nhưng không trực tiếp tạo ra sản phẩm

Tiền lương trả cho người công nhân không trực tiếp tạo ra sản phẩm Ví dụ?

Ví dụ?

McGraw-Hill/Irwin

I. Phân loại chi phí trong quá trình SX:

Các chi phí sản xuất thường được phân loại như sau:

NVLTT

NCTT

SXC

CP ban đầu

CP chuyển đổi

McGraw-Hill/Irwin

Bảng báo cáo CPSX

A. CPNVLTT

1. NVL tồn ĐK: 2. NVL mua vào trong kỳ: 3. NVL tồn CK 4. NVL sử dụng (xuất kho) trong kỳ

B. CPNCTT C. CPSXC D. Tổng CPSX phát sinh trong kỳ

1. SPDD ĐK 2. SPDD CK

E. CPSX sử dụng (phân bổ) trong kỳ (Z)

1. Thành phẩm ĐK 2. Thành phẩm CK

F. CP hàng bán (giá vốn hàng bán)

McGraw-Hill/Irwin

1

McGraw-Hill/Irwin

I. Phân loại chi phí trong quá trình SX:

2. Chi phí ngoài sản xuất (thời kỳ, hoạt động)

Chi phí quản lý

Chi phí bán hàng

Tất cả chi phí liên quan đến quá trình điều hành, quản lý DN.

Là những chi phí cần thiết để có được đơn đặt hàng và phân phối sản phẩm đến nơi tiêu thụ.

McGraw-Hill/Irwin

Bảng báo cáo KQHĐKD (rút gọn)

I. DSB II. CP hàng bán III. Tổng lãi gộp IV. CP thời kỳ V. Lợi nhuận

Ví dụ: ?

McGraw-Hill/Irwin

• Làm ví dụ 1, 2

McGraw-Hill/Irwin

Nội dung

Phân loại CP theo quá trình sản xuất

Phân loại CP theo mục tiêu quản trị

McGraw-Hill/Irwin

Tại sao phải phân loại CP theo mục tiêu QT?

McGraw-Hill/Irwin

1. Biến phí & Định phí

a. Biến phí (variable costs-VC)

 Mức độ hoạt động?

 Ví dụ ?

Loại Chi phí

Chi phí khả biến (biến phí)

Đặc điểm ▪Tính cho tổng MĐHĐ → CP thay đổi ▪Tính cho 1 MĐHĐ → CP không đổi

McGraw-Hill/Irwin

1. Biến phí & Định phí (tiếp)

a. Biến phí (tiếp)

Số lượng xe

1.000

2.000

3.000

4.000

200.000 400.000

600.000 800.000

Tổng chi phí lốp xe (1.000 đồng)

Tổng chi phí lốp xe = Chi phí/cặp lốp x số lượng xe

McGraw-Hill/Irwin

1. Biến phí & Định phí (tiếp)

b. Định phí (fixed costs)

Loại Chi phí Chi phí bất biến (định phí)

Đặc điểm ▪Tính cho tổng MĐHĐ → CP không đổi ▪Tính cho 1 MĐHĐ → CP thay đổi

McGraw-Hill/Irwin

1. Biến phí & Định phí (tiếp)

b. Định phí (tiếp)

1.000

2.000

3.000

4.000

Số lượng xe (chiếc)

2.000.000 2.000.000 2.000.000 2.000.000

Chi phí khấu hao (1.000 đồng)

2.000

1.000

666,67

500

Chi phí khấu hao/1 xe (1.000 đồng)

Chi phí khấu hao/1xe = Chi phí khấu hao : số lượng xe

McGraw-Hill/Irwin

Chương 3

SỰ ỨNG XỬ CỦA CHI PHÍ

Biên soạn: Nguyễn Thu Nha Trang

1

2

3 I. Chi phí khả biến

Công thức: Y = bX

B: biến phí đơn vị; X: mức độ hoạt dộng

Các loại biến phí (chi phí khả biến)

Khả biến thực thụ

Khả biến cấp bậc

Ví dụ:

II. Chi phí bất biến

Công thức: Y = a

Các loại định phí (chi phí bất biến)

Bắt buộc (committed)

Không bắt buộc (discretionary)

Ví dụ

Ví dụ?????

II. Chi phí bất biến

- Chi phí bất biến và phạm vi phù hợp

Ví dụ, giả sử văn phòng với diện tích 1.000 m2 sẽ được cho thuê với giá 30 trđ/ tháng.

Giá thuê phòng sẽ cố định 30 tr/tháng

Khi nào sẽ thay đổi?

II. Phân loại CP theo mục tiêu quản trị

1. Theo mối quan hệ với mức độ hoạt động

c. Chi phí bất biến

- Chi phí bất biến và phạm vi phù hợp 90

Phạm vi phù hợp

Phạm vi

là gì?

phù hợp

g n ò h p n ă v ê u h t

) g n ồ đ u ệ i r t (

h p

h C

0 1,000 2,000 3,000

Diện tích (m2)

III. Chi phí hỗn hợp

Chi phí hỗn hợp bao gồm cả các chi phí khả biến và chi phí bất biến

Y = a + bX

u a s ả r t

i

ạ o h t n ệ đ

í

h p

i

Biến phí/ 6 giây

h c g n ổ T

Mức độ hoạt động (Thời gian gọi)

McGraw-Hill/Irwin

Phí thuê bao cố định Copyright © 2006, The McGraw-

III. Chi phí hỗn hợp

Các phương pháp tách chi phí hỗn hợp

❖Phương pháp cực đại – cực tiểu

❖Phương pháp đồ thị phân tán

❖Phương pháp bình phương bé nhất

II. Phân loại CP theo mục tiêu quản trị

Tháng

Số giờ hoạt động (h)

Chi phí bảo trì (1.000đ)

- Ví dụ

1.100

2.650

2 1.000 2.500

3 1.300 3.150

4 1.150 2.700

5 1.400 3.350

6 1.250 2.900

7 1.100 2.650

8 1.200 2.900

9 1.350 3.250

10 1.450 3.400

11 1.150 2.700

12 1.500 3.500

II. Phân loại CP theo mục tiêu quản trị

2. Phương pháp bình phương bé nhất

• Xác định các giá trị:

• Giải hệ phương trình bậc nhất 2 ẩn

ቊ

∑𝑿𝒀 = 𝒂∑𝑿 + 𝒃∑𝑿𝟐 ∑𝒀 = 𝒏𝒂 + 𝒃∑𝑿

• Xác định phương trình chi phí hỗn hợp

• Xác định phạm vi phù hợp

II. Phân loại CP theo mục tiêu quản trị

3. Phương pháp đồ thị phân tán

• Biểu diễn

• Xác định

• Xác định phương trình chi phí hỗn hợp

• Xác định phạm vi phù hợp

II. Phân loại CP theo mục tiêu quản trị

Tháng Số giờ hoạt động (h) Chi phí bảo trì (1.000đ)

- Ví dụ

1 1.100 2.650

2 1.000 2.500

3 1.300 3.150

4 1.150 2.700

5 1.400 3.350

6 1.250 2.900

7 1.100 2.650

8 1.200 2.900

9 1.350 3.250

10 1.450 3.400

11 1.150 2.700

12 1.500 3.500

II. Phân loại CP theo mục tiêu quản trị

- Ví dụ

Kết thúc chương 3

Chương 4

PHÂN TíCH CVP

(cost – Volume –

Profit)

Biên soạn: Nguyễn Thu Nha Trang

McGraw-Hill/Irwin

1

2

3

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

1. Số dư đảm phí (CM - contribution margin):

là

Hay số dư đảm phí là phần trang trải các CPBB và phần chênh lệch sẽ là lợi nhuận. Cụ thể:

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

a. Số dư đảm phí đơn vị: là

→ Ý nghĩa: cho biết lợi nhuận thay đổi như thế nào

khi sản lượng thay đổi

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

b. Tỷ lệ số dư đảm phí: là

→ Ý nghĩa: cho biết lợi nhuận thay đổi

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

Ví dụ: Doanh nghiệp Hoàng Dũng có thông tin sau: Sản lượng bán ra trong kỳ 500 sp với giá 20.000đ/sp. Tổng chi phí bất biến trong kỳ là 3.200.000 đồng, biến phí đơn vị là 12.000 đ/sp. Công suất sản xuất của Hoàng Dũng là 800 sp. Lợi nhuận của Hoàng Dũng thay đổi ntn nếu: Qtt = 500 sp; P = 20.000 đ/sp; CPKBđv = 12.000đ/sp; CPBB = 3.200.000đ; CSSX = 900

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

Nếu sản lượng giảm 10% thì lợi nhuận thay đổi ntn?

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

Nếu DSB tăng 20.000 (đvt) thì lợi nhuận thay đổi ntn?

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

2. Báo cáo thu nhập dạng đảm phí

Chỉ tiêu

Đơn vị

Tổng số tiền

DSB(500sp) 20.000

12.000

CPKB

SDĐP

CPBB

3.200.000

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

3. Kết cấu chi phí

a. Khái niệm: là tỷ lệ giữa CPBB và CPKB của DN b. Ý nghĩa: cơ cấu CP như thế nào thì tốt?

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

3. Kết cấu chi phí

Ví dụ về kết cấu chi phí

Chỉ tiêu

DNA

DNB Tổng số %

100 60 40

100 30 70

Tổng số % 100.000 60.000 40.000 30.000 10.000

DSB CPKB SDĐP CPBB LN

100.000 30.000 70.000 60.000 10.000

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

3. Kết cấu chi phí

Ví dụ về kết cấu chi phí

Nếu mức tiêu thụ của mỗi công ty tăng 20% thì lợi nhuận sẽ thay đổi như thế nào?

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

4. Đòn cân hoạt động (DOL: Degree of

Operation Leverage) a. Khái niệm: đo lường sự thay đổi của lợi nhuận khi

doanh số bán thay đổi 1%.

=

Tổng số dư đảm phí LN thuần từ HĐKD

b. Công thức Độ lớn đòn cân hoạt động (DOL)

c. Ví dụ:

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

4. Đòn cân hoạt động

d. Ý nghĩa:

∆ LN =

∆ LN = %SDĐP x ∆DSB (tuyệt đối)

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

Đòn cân hoạt động của Hoàng Dũng là bao nhiêu?

= 5

4.000 800

McGraw-Hill/Irwin

II. Một số khái niệm trong phân tích CVP

5. Số dư an toàn c. Ý nghĩa:

•→ Số dư an toàn càng lớn, càng có lợi hay hại?

•→ Có bao nhiêu cách làm tăng số dư an toàn?

McGraw-Hill/Irwin

III. Ứng dụng phân tích C-V-P

1. Phân tích điểm hòa vốn

a. Sử dụng công thức. b. Sử dụng phương trình kế toán. c. Đồ thị C-V-P

McGraw-Hill/Irwin

III. Ứng dụng phân tích C-V-P

1. Phân tích điểm hòa vốn a. Sử dụng công thức.

Sản lượng hoà vốn

=

DSB hoà vốn

=

McGraw-Hill/Irwin

III. Ứng dụng phân tích C-V-P

1. Phân tích điểm hòa vốn

b. Sử dụng phương trình kế toán.

Lợi nhuận = (DT – CP khả biến) – Chi phí bất biến

Hoặc

DT = Chi phí khả biến + Chi phí bất biến + Lơị Nhuận

PxQhv = CPKBđv x Qhv + Chi phí bất biến + 0

Tại điểm hoà vốn, lợi nhuận bằng 0

McGraw-Hill/Irwin

III. Ứng dụng phân tích C-V-P

2. Lựa chọn phương án

a. Sử dụng báo cáo thu nhập dạng đảm phí b. Sử dụng phương trình kế toán

a. LNTT LNST

c. Sử dụng phương pháp chênh lệch chi phí

(phương pháp tăng thêm)

McGraw-Hill/Irwin

III. Ứng dụng phân tích C-V-P

VÍ DỤ: Q1 = 500sp; P=20.000đ/sp; CPBB = 3.200.000đ; CPKBđv = 12.000đ/sp ❖Lợi nhuận trước thuế:

a. Thay đổi CPBB và sản lượng:

Giả sử kỳ sau, DN Hoàng Dũng muốn đầu tư vào quảng cáo để tăng sản lượng tiêu thụ, chi phí quảng cáo mỗi kỳ là 1trđ, sản lượng được tiêu thụ tăng hơn so với kỳ trước là 30%. Trong các điều kiện khác không đổi, Hoàng Dũng có nên thực hiện phương án này không?

CPBB ↑ 1trđ; Q ↑ 30% →PA? →Qm =

McGraw-Hill/Irwin

III. Ứng dụng phân tích C-V-P

b. Thay đổi CPKB và sản lượng:

Hoàng Dũng dự kiến giảm 2.000đ biến phí đơn vị trong

cơ cấu sản xuất, nhưng bù lại, chất lượng sản phẩm sẽ

bị giảm nên mức tiêu thụ sản phẩm sẽ giảm, chỉ bán

được 350sp. Có nên thực hiện?

McGraw-Hill/Irwin

III. Ứng dụng phân tích C-V-P

c. Thay đổi CPBB, P và Q:

DN dự định tăng thêm CPQC thêm 1,2 trđ/tháng

và giảm bớt giá bán sản phẩm 2.000đ/sp với hy

vọng nhờ vậy mức tiêu thụ sản phẩm tăng thêm

50%. Với phương án này, bạn hãy tư vấn cho

DN có nên thực hiện hay không? Tại sao?

McGraw-Hill/Irwin

III. Ứng dụng phân tích C-V-P

d. Thay đổi CPBB, CPKB và Q:

DN dự định thay thế phương thức trả lương

theo thời gian vẫn thường sử dụng trước đây là

600.000đ/tháng bằng hình thức hoa hồng bán

hàng 5% DSB. Với cách này, DN hy vọng kích

thích năng suất bán hàng của nhân viên, và làm

sản lượng bán tăng 30%. Có nên thực hiện

phương án này không? Tại sao?

McGraw-Hill/Irwin

III. Ứng dụng phân tích C-V-P

3. Giá bán tối thiểu • Khái niệm: là giá bán

• Giá bán tối thiểu phải thoả các điều kiện sau:

 Bù đắp tất cả các chi phí SX bỏ ra liên quan + chi phí

khác (nếu có)

 Kiếm thêm lời nhuận  Bù lỗ (nếu có)

McGraw-Hill/Irwin

III. Ứng dụng phân tích C-V-P

3. Giá bán tối thiểu

• Ví dụ: Nếu Hoàng Dũng có một hợp đồng bán 150 sp cho một khách hàng bán sỉ A trong trường hợp không thay đổi CPBB. Để có giá thích hợp, được 2 bên chấp nhận, và đồng thời mang lại cho DN một khoản LN = 3 trđ, DN phải bán với giá bao nhiêu?

McGraw-Hill/Irwin